Journal of Military Medicine 2018, Volume 19, Issue 6 Pages: 523-531
*Corresponding author: Abbas Ebadi, Email: [email protected]
Quality of Life in Iranian War Veterans: A Systematic Review and Meta- Analysis
Reza Ghanei Gheshlagh1, Mahboubeh Nazari2, Faezeh Rastgoo3, Sahar Dalvand4, Mohammad Farajzadeh5, Abbas Ebadi6*
1 Assistant Professor, Clinical Care Research Center, Kurdistan University of Medical Sciences, Sanandaj, Iran.
2 MSc in Nursing, Akhtar Hospital Clinical Research Development Unit, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
3 MSc Student in Nursing, Faculty of Nursing & Midwifery, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
4 MSc in Biostatistics, Health Promotion Research Center, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
5 MSc in Nursing, Imam Khomeini hospital of Saghez, Kurdistan University of Medical Sciences, Sanandaj, Iran.
6 Professor, Behavioral Sciences Research Center, Life Style Institute, Faculty of Nursing, Baqiyatallah University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
Received: 25 July 2017 Accepted: 23 January 2018
Abstract
Background and Aim: Soldiers encounter various physical and mental outcomes after military wars which adversely affect different aspects of their quality of life. The aim of the present review was to determine the total score of quality of life in Iranian war veterans.
Methods: In current systematic review and meta-analysis, searches were conducted in national and international databases using keywords “war veteran” and “quality of life” and their combinations. Data were analyzed using meta-analysis and random effects model methods. Heterogeneity between the studies was evaluated using the I2 test. Data were analyzed using STATA software version 12.
Results: Analyzing 19 selected studies with a total sample size of 2575 participants showed that the mean scores of the physical and mental aspects of quality of life in Iranian war veterans were 41.6 (confidence interval of 95%: 37.69-47.02) and 42.22 (confidence interval of 95%: 37.04-47.40), respectively. The lowest scores of physical (28.79 with a confidence interval of 95%: 21.92-35.66) and mental (33.86 with a confidence interval of 95%: 25.08-42.64) dimensions of quality of life belonged to chemical war veterans.
Conclusion: Iranian war veterans have a low physical and mental quality of life and providing strategies for improving their quality of life seems necessary.
Keywords: Quality of life, War veteran, Iran, Meta-analysis
رود ه 19
، هرامش 6
، و نمهب دنفسا 1396
تاحفص : 531 - 523
:لوئسم هدنسیون*
یدابع سابع .
:کینورتکلا تسپ
:هلاقم تفایرد 03
/ 05 / 1396 :هلاقم شریذپ 03
/ 11 / 1396
زیلانآاتم و کیتامتسیس رورم :يناریا نازابناج يگدنز تیفیک
قلاشق يعناق اضر یرظن هبوبحم ،1
وگتسار هزئاف ،2
دنولاد رحس ،3
هداز جرف دمحم ،4
،5
یدابع سابع
*6
1
ناریا ،جدننس ،ناتسدرک یکشزپ مولع هاگشناد ،ینیلاب تبقارم تاقیقحت زکرم ،رایداتسا
2
ناریا ،نارهت ،یتشهب دیهش یکشزپ مولع هاگشناد ،رتخا ناتسرامیب ینیلاب تاقیقحت هعسوت زکرم ،یراتسرپ دشرا سانشراک
مولع هاگشناد ،ییامام و یراتسرپ هدکشناد ،یراتسرپ دشرا سانشراک یوجشناد3
ناریا ،نارهت ،یتشهب دیهش یکشزپ
4
را تاقیقحت زکرم ،یتسیزرامآ دشرا سانشراک
هاگشناد ،تملاس ءاقت ناریا ،نارهت ،ناریا یکشزپ مولع
5
ع هاگشناد ،زقس ینیمخ ماما ناتسرامیب ،یراتسرپ دشرا سانشراک
ناریا ،جدننس ،ناتسدرک یکشزپ مول
6
،داتسا
قحت زکرم ی تاق راتفر مولع ی
، تسنا ی وت گدنز کبس ی
، راتسرپ هدکشناد ی
، کشزپ مولع هاگشناد ی
قب ی ه ا ت ،لله ناره ، ناریا
چ یک هد
و هنیمز ده تیفیک فلتخم داعبا یور هک دنوش یم لمحتم ار یدایز یناور و یمسج یاهدمایپ یماظن گنج رد رضاح نازابرس :ف
هعلاطم نیا زا فده .دراذگ یم ءوس ریثأت اه نآ یگدنز ،یرورم
.دوب یناریا نازابناج یگدنز تیفیک یلک هرمن دروآرب
شور :اه یاه هژاو دیلک زا هدافتسا اب وجتسج رضاح زیلانآاتم و کیتامتسیس رورم هعلاطم رد
war veteran, quality of life, Iran
و
نآ تابیکرت یللملا نیب و یلم یاه هاگیاپ رد اه
،تلااقم پاچ نامز تیدودحم نودب .دش ماجنا
لدم و زیلانآاتم شور زا هدافتسا اب اه هداد
نومزآ اب تاعلاطم نیب ینگمهان .دندش لیلحت یفداصت تارثا
I2
رازفا مرن اب اه هداد .دش یسررب
STATA
هخسن 12 .دش لیلحت
هتفای :اه لیلحت 19 هنومن مجح اب بختنم هلاقم 2575
نز تیفیک یناور و یمسج داعبا تارمن نیگنایم داد ناشن رفن یناریا نازابناج یگد
ربارب بیترت هب 6
/ 41 نانیمطا هلصاف اب(
95
% : 69 / 37 - 02 / 47 و ) 22 / 42 نانیمطا هلصاف اب(
95
% : 04 / 37 - 40 / 47 تیفیک هرمن نیرتمک .دوب )
( یمسج یگدنز 79
/ 28 نانیمطا هلصاف اب 95
% : 92 / 21 - 66 / 35 ( یناور و ) 86
/ 33 نانیمطا هلصاف اب 95
% : 08 / 25 - 64 / 42 ج هب طوبرم ) نازابنا
.دوب ییایمیش هجیتن :یریگ یرورض اه نآ یگدنز تیفیک یاقترا تهج ییاهراکهار هئارا هک دنراد ینییاپ یناور و یمسج یگدنز تیفیک یناریا نازابناج
.دسر یم رظن هب هژاودیلک اه : ،زابناج ،یگدنز تیفیک ،زیلانااتم
ناریا
ک یف ی ت گدنز ی ا نازابناج ی نار ی س رورم : ی تامتس ی ک لانآاتم و ی ز / 525
J Mil Med 2018, Vol. 19, No. 6
همدقم
هلئسم گنج تسا هعماج یمومع تشادهب رد مهم یا
تافلت هک
زارد رادیاپ تارثا هب رجنم ًلاومعم نآ زا یشان نیگنس یاه یناریو و تیفیک ،لئاسم نیا هلمج زا .ددرگ یم دارفا ناور و مسج رب یتدم هیلوا یاهزاین هب یهجوت مک رثا رد هک تسا نازابناج یگدنز هتفرگ رارق رطخ ضرعم رد نانآ یشخبناوت و ینامرد ،یتشادهب درتسگ اب .تسا تیعضو زا درف یرادروخرب و یتملاس فیرعت ندش ه
تیفیک صخاش ،فیرعت نیا رد یعامتجا و یناور ،یمسج بولطم مامت یبایزرا یارب یرایعم و طیارش نیا مامت یوگخساپ یگدنز تساهنآ یخرب هک تسا یدح هـب یگدنز تیفیک شجنس تیمها. فده نیرتمهم ناونع هب ار یگدنز تیفیک دوبهب ناققحم زا
مان ینامرد تلاخادم یم
دنرب ( 1 ) فیرعت . تیفیک زا هدش هئارا یاه
ناوتیم .درک میسقت یناور و یمسج یلصا دعب ود هب ناوتیم ار یگدنز تملاس تیعضو نیب طبار یگدنز تیفیک ،هک درک نایب هنوگنیا یوس زا یگدنز فادها ندرک لابند رد ییاناوت و وس کی زا صخش ن هب نیاربانب .تسا رگید یاهتیولوا و اهزاین ندش هدروآرب ،دسریم رظ
دراد یگدنز تیفیک رد یمهم شقن ،ناسنا یساسا (
2 ).
،یناور ،یمسج ضراوع و اهدمایپ یماظن یاه یریگرد و گنج ،گنج نیح رد نازابرس یارب یددعتم یلغش و یگداوناخ ،یعامتجا گنج مامتا زا دعب رود یاه لاس رد یتح و ههبج زا تشگزاب زا دعب یعیسو فیط نانآ یاه هداوناخ و گنج ناگدنامزاب .دراد هارمه هب بق زا نمزم و داح یاه بیسآ زا ،هحناس زا سپ سرتسا للاتخا لی
،یرگشاخرپ ،کیتوکیاس میلاع ،یبارطضا و یقلخ تلالاتخا ،اوزنا ،کاردا و ساوح للاتخا ،یگدرسفا و بارطضا ،سرتسا ،عامتجا زا ییادج و یعامتجا شریذپ مدع ساسحا ،تراقح ساسحا ،تیلولعم لیلد هب هداوناخ ندش جنشتم ،یراکیب ،یداصتقا تلاکشم تلالاتخا دننک یم هبرجت ار تیلولعم و باوخ
( 3 ) زا یکی ناریا .
نیا زا یکی .تسا هدوب تدم دنلب یاه گنج ینابرق یاهروشک ( ناریا هیلع قارع یلیمحت گنج ،اه گنج 1980
- 1988 دشاب یم )
زا شیب نآ یط هک 200
زا شیب و هتشک رفن رازه 400
رفن رازه
زا شیب رضاح لاح رد .دندش حورجم 400
رازه ،یعاخن زابناج رفن
دنتسه تایح دیق رد روشک رد وضع عطق و یناور ،ییایمیش (
4 , 5 ) .
،یمشچ تلاکشم لثم یمسج تلاکشم زا یناریا نازابناج بلغا یم جنر یویر تلاکشم و یناتحت یاه مادنا عطق ،یعاخن تاعیاض هک دنتسه نازابناج وضع عطق عیاش للع زا نیم و شکرت .دنرب گ و رس یاه بیسآ یاه مادنا و اه مشچ ،مکش ،هنیس هسفق ،ندر
دراد هارمه هب زین ار یناقوف (
6 ) .
زا شیب دص لدرخ زاگ زا یشان ییایمیش یاه بیسآ زا رفن رازه
هلمج زا ندب فلتخم یاه متسیس یور بیسآ نیا .دنرب یم جنر ،زیر نورد ددغ ،مشچ ،تسوپ ،شراوگ ،نوخ ،یسفنت هاگتسد أت یطیحم باصعا متسیس کیتنژ تارییغت ثعاب و دنراذگ یم ریث
ی
دنوش یم ناطرس و (
7 ) یمسج یاه بیسآ و تلاکشم دنچ ره .
اه تدم ات یناور یاه بیسآ اما دنوش یم وضع صقن هب رجنم زا یهورگ .دوب دهاوخ ناگدید بیسآ ریگنابیرگ گنج زا سپ یتح
زا سپ سرتسا .دنرب یم جنر هحناس زا سپ سرتسا زا نازابناج هحناس ثداوح اب دروخرب زا سپ هک تسا یبارطضا للاتخا یعون یروآدای ،یبارطضا و یناور میلاع تروص هب تایح هدننک دیدهت ثعاب .دوش یم صخشم کیرحت هناتسآ شهاک و هثداح ددجم یم شقن یافیا رد للاتخا و یراگزاس ،یمسج درکلمع رد للاتخا دوش ( 8 , 9 ) نازابرس یور فلتخم تاعلاطم جیاتن . شن مانتیو گنج
نا
قلاط و رسمه زا ییادج هب لیامت اب هحناس زا سپ سرتسا هک داد ( 10 ) یگناخ یاه تنوشخ شیازفا و (
11 ) هعلاطم جیاتن .دراد طابترا
Renshaw
ناراکمه و لاس کی تدم هب هک ینازابرس یور
( 2005 - 2006 هک داد یم ناشن دنتشاد تکراشم قارع گنج رد )
سیاقم رد نازابرس نیا و یناور تلاکشم زا نازابرس ریاس اب ه
دندرب یم جنر یرتشیب یعامتجا (
12 ) .
اب دناوت یم یناور و یمسج تلاکشم نیا یمامت عومجم رد یگدنز تیفیک یور ،یگدنز یاهدرادناتسا زا یتیاضران داجیا یموهفم یگدنز تیفیک .دنشاب هتشاد یئوس ریثأت گنج ناگدنامزاب ملاس زا رت عیسو و ایوپ فیصوت و یبایزرا درف طسوت هک تسا یت
هاگدید هب و تسا یبسن یرما زیچ ره زا شیب نیاربانب .دوش یم یناعم فلتخم دارفا یارب و دراد یگتسب شا یگدنز هب تبسن درف دراد یفلتخم (
13 , 14 ) فده تملاس اب طبترم یگدنز تیفیک .
گدنز رب یتملاس ریثأت هک تسا یتشادهب یاه تبقارم ینامرآ ی
درف
بولطم یتشادهب یتامدخ ینامز ساسا نیا رب .دنک یم یبایزرا ار تبقارم تحت درف یگدنز تیفیک یاقترا هب رجنم هک تسا هتسیاش و دوش ( 15 ) تسا یدح ات تملاس تیعضو و یگدنز تیفیک تیمها . نرق رد یتشادهب یاه تبقارم هک دندقتعم نارظن بحاص یخرب هک
یفیک دوبهب رب یتسیاب رضاح رمتم تملاس تیعضو و یگدنز ت
زک
هنیمز نیا رد هعلاطم و نازابناج تیفیک تیعضو زا یهاگآ اذل .ددرگ تسناد هورگ نیا یگدنز تیفیک دوبهب یارب مدق نیلوا ناوت یم ار ( 14 ) ندروآ تسد هب هعلاطم نیا فده هدش رکذ بلاطم هب هجوت اب .
یناریا نازابناج یگدنز تیفیک تیعضو زا یلک دروآرب ب و
دنور یسرر
.دشاب یم روشک رد تیعضو نیا یلک
شور اه
هک دشاب یم زیلانآاتم و کیتامتسیس رورم عون زا رضاح هعلاطم ساسا رب ار نآ داعبا و یناریا نازابناج یگدنز تیفیک تارمن نیگنایم یارب .دنک یم رورم یجراخ و یلخاد تلاجم رد هدش پاچ تلااقم رد هدش ماجنا تاعلاطم وجتسج نتفرگ رظن رد نودب هنیمز نیا
زا یللملا نیب و یلم یتاعلاطا یاه هاگیاپ زا ،ینامز تیدودحم لیبق
،SID MagIran ،
Google Scholar ،
IranMedex ،
Science Direct
،
PubMed و
Scopus
یوجتسج .دش هدافتسا
یاه هژاو دیلک اب تلااقم
War veteran, Quality of life, Iran
هژاو نیا یسراف یاه لداعم زا زین یلم یاه تیاس رد و دش ماجنا یارب زین یسررب دروم تلااقم عبانم نینچمه .دیدرگ هدافتسا اه
.تفرگ رارق ینیبزاب دروم رگید تلااقم هب یسرتسد اه هداد جارختسا و تاعلاطم باختنا نارگشهوژپ ادتبا رد:
دنز تیفیک هب اه نآ رد هک یتلااقم یمامت شا یناریا نازابناج یگ
هرا
رب تاعلاطم شریذپ هعلاطم نیا رد .دندرک یروآ عمج ار دوب هدش هعلاطم زا دورو یاهرایعم .دش ماجنا جورخ و دورو یاهرایعم ساسا تیفیک یسررب هب هک یا هدهاشم تاعلاطم مامت :زا دوب ترابع ب طبترم یگدنز تیفیک همانشسرپ ساسا رب یناریا نازابناج یگدنز ا
تملاس
SF-36
جورخ یاهرایعم .دش هعلاطم دراو ،دندوب هتخادرپ
اب هعلاطم ماجنا ،عوضوم اب ندوب طبترم ریغ لماش هعلاطم زا زا ریغ ییاهرازبا
SF-36
یسرتسد مدع و تاعلاطم ندوب یرارکت ،
،جورخ و دورو یاهرایعم هب هجوت اب .دوب تلااقم لماک نتم هب وم نیققحم طسوت تلااقم هصلاخ دراوم و تفرگ رارق یسررب در
هب نینچمه .دندش جارختسا اه نآ لماک نتم و ادج طبترم دش لاسرا یلیمیا دوبن لماک ناش تلااقم تاعلاطا هک یناگدنسیون زا تاعلاطا جارختسا یارب .دنیامن لاسرا ار زاین دروم تاعلاطا هک لاس ،هلاقم لوا هدنسیون یاهریغتم لماش هک دش هدافتسا یمرف ا تیفیک فلتخم داعبا تارمن نیگنایم و هنومن مجح ،هلاقم راشتن ود طسوت هلاقم ره .دوب یگدنز تیفیک هرمن یلک نیگنایم و یگدنز فلاتخا تروص رد و دش هعلاطم لقتسم روط هب نارگشهوژپ زا رفن رظن بحاص زیلانآاتم هنیمز رد هک لوئسم هدنسیون طسوت هلاقم ،رظن .دش یم یرواد دندوب
حت یرامآ لیل نیا رد یسررب دروم صخاش هک نیا هب هجوت اب :
قیرط زا نآ سنایراو ،دوب یگدنز تیفیک تارمن نیگنایم هعلاطم نانیمطا هلصاف و هدش هبساحم لامرن عیزوت 95
هبساحم زین %
نومزآ زا اه هداد ینگمهان نازیم نییعت تهج نینچمه .دیدرگ
Q
صخاش و نارکوک I2
جوت اب .دش هدافتسا صخاش هب ه
I2
ینگمهان
زا رتمک هقبط هس هب اه 25
% ،)مک ینگمهان(
25
% ات 75
% ینگمهان(
زا شیب و )طسوتم 75
% دروآرب تهج .دندش میسقت )دایز ینگمهان(
اب ،نآ داعبا و نازابناج یگدنز تیفیک یلک هرمن یکارتشا نیگنایم صخاش ندش رادانعم هب هجوت ینگمهان یاه
68 / 231
Q= ،
0001 / 0 P<
و 8 / 97
%
2= .دش هدافتسا یفداصت تارثا لدم زاI
لاس اب یگدنز تیفیک تارمن نیگنایم نیب طابترا یسررب تهج تهج و نویسرگراتم زا تاعلاطم هنومن مجح و تاعلاطم ماجنا هورگ ریز زیلانآ زا تیلولعم عون ساسا رب یگدنز تیفیک هرمن یسررب زا راشتنا شروت یسررب یارب .دش هدافتسا اه ینویسرگر نومزآ
رازفا مرن اب اه هداد لیلحت و هیرجت .دش هدافتساBegg STATA
هخسن 12 روتسد و
metan
اهنومزآ رد یراد ینعم حطس .دش ماجنا
05 / 0 .دش هتفرگ رظن رد
جیاتن
تیفیک یسررب هب هک یا هدهاشم تاعلاطم هیلک ،شهوژپ نیا نودب ،دندوب هتخادرپ یناریا نازابناج رد یگدنز ینامز تیدودحم
لمعلاروتسد ساسا رب و تفرگ رارق یسررب دروم
PRISMA
دراو
هژاودیلک زا هدافتسا اب تیاهن رد .دندش زیلانآاتم و کیتامتسیس رورم دادعت ،وجتسج زا سپ و هدش رکذ یاه 357
یوجتسج رد هلاقم
دادعت هک دش ادیپ هیلوا 312
عوضوم اب طابترا مدع لیلد هب هلاقم
نک هعلاطم تیاهن رد و دندش هتشاذگ را 45
یسیلگنا ای یسراف هلاقم
هک دنتفرگ رارق یسررب تحت عوضوم اب طبترم 26
لیلد هب هلاقم
یا هلخادم ،نازابناج یاه هداوناخ و ناهارمه یگدنز تیفیک یسررب زا ریغ یرگید یگدنز تیفیک یاه همانشسرپ زا هدافتسا و ندوب
SF-36
و دندش فذح 19
دروم هلاقم .تفرگ رارق یسررب
هعلاطم نیا رد 19
یسررب دروم هنومن مجح .دندش لیلحت هلاقم
2575 نیگنایم اب رفن 135
نیرتشیب و نیرتمک .دوب هعلاطم ره رد رفن
( یبسامهط تاعلاطم هب طوبرم بیترت هب هنومن مجح 2016
و )
( یناخ 2011 لیلحت یارب بختنم تاعلاطم یلک تاصخشم .دوب )
لودج رد ییاهن 1
.تسا هدش شرازگ
لکش - 1 امسیرپ لمعلاروتسد ساسا رب تلااقم باختنا دنیارف مارگایدولف.
ییاسانش هلحرمهدش دراو تاعلاطمندوب طیارش دجاو یسرربیرگلابرغ
یاه هاگیاپ زا هدش وجتسج تلااقم لک ( یتاعلاطا 353 )ددع
یاه سنرفر یسررب اب هدمآ تسد هب تاعلاطم ( تاعلاطم ریاس 4
)ددع
یروآ عمج تاعلاطم ( هدش
357 )ددع
زا سپ هدش فذح تاعلاطم هدیکچ و ناونع یسررب
( 312 )ددع
:هدش فذح تاعلاطم ( نازابناج رسمه یور هعلاطم 15
)ددع
( یا هلخادم هعلاطم 9
)ددع
( اهرازبا ریاس زا هدافتسا 2
)ددع ( طیارش دجاو تاعلاطم
45 )ددع
و کیتامتسیس رورم هب هدش دراو تاعلاطم لک ( زیلانآاتم
19 )ددع
ک یف ی ت گدنز ی ا نازابناج ی نار ی س رورم : ی تامتس ی ک لانآاتم و ی ز / 527
J Mil Med 2018, Vol. 19, No. 6
لودج - 1 بختنم تاعلاطم تاصخشم.
لوا هدنسیون یزابناج عون
مجح لاس هنومن رایعم فارحنا و نیگنایم
یمسج درکلمع (PF) شقن تیدودحم
یمسج درد (RP)
یمومع تملاس (BP) یمسج دعب (GH)
(VI)طاشن یعامتجا درکلمع
(SF) شقن تیدودحم
یناور (RE) ناور تملاس
یناور دعب (MH)
یبسامهط ( 16 ) ریاس
2016 29
27 /
±8 72 / 21 64 /
±19 59 / 33 76 /
±15 10 / 33 73 /
±15 41 / 33 -
07 /
±20 93 / 37 98 /
±16 50 83 /
±20 24 / 75 53 /
±10 72 / 73 -
یلوبا روپ ( 17 ) 2015 PTSD
143 -
09 /
±30 83 / 43 -
72 /
±13 79 / 54 27 /
±10 55 / 61 -
75 /
±20 88 / 52 -
98 /
±11 53 / 33 52 /
±8 92 / 40
یباهو ( 18 ) انیبان
2014 71
- -
- -
29 /
±25 68 / 51 -
- -
- 08 /
±27 44 / 56
یمیهف ( 13 ) وضع عطق
2014 30
1 /
±17 8 / 80 3 /
±37 5 / 52 5 /
±26 1 / 82 4 /
±19 8 / 65 5 /
±18 3 / 70 9 /
±15 5 / 57 5 /
±21 75 4 /
±36 5 / 55 7 /
±10 6 / 60 1 /
±14 1 / 62
هداز میهاربا (
19 ) یعاخن هعیاض 2014
100 4 /
±26 72 / 19 6 /
±40 67 / 45 6 /
±26 64 / 37 8 /
±24 10 / 52 1 /
±14 75 / 31
±21 08 / 61 7 /
±23 86 / 64
±43 08 / 48 7 /
±18 72 / 65 8 /
±11 08 / 50
یدابع ( 7 لکشم اب ییایمیش )
2014 یویر 242
75 /
±22 24 / 43 70 /
±25 97 / 20 33 /
±19 23 / 35 57 /
±18 81 / 29 08 /
±16 31 / 32 58 /
±20 10 / 35 29 /
±23 73 / 44 44 /
±33 85 / 30 84 /
±21 77 / 42 33 /
±19 36 / 38
م نا یند ( 20 ) 2013 PTSD
70 82 /
±2 90 / 53 92 /
±2 18 / 18 41 /
±3 83 / 43 85 /
±2 99 / 44 14 /
±2 94 / 39 75 /
±2 15 / 42 63 /
±2 60 / 34 11 /
±3 30 / 19 61 /
±2 45 / 45 82 /
±1 38 / 35
یندنام ( 21 ) یرتسبPTSD
34 2012 35
/
±2 36 / 61
±3 18 / 18 65
/
±3 45 58 /
±2 97 / 48 16 /
±2 38 / 43 51 /
±2 50 / 47 02 /
±3 43 / 29 2 /
±3 17 / 18 36 /
±2 36 / 47 87 /
±1 61 / 35
ییاپرسPTSD 34
10 /
±3 45 / 45 9 /
±2 18 / 18 22 /
±3 61 / 42 68 /
±2 01 / 41 11 /
±2 51 / 36 93 /
±2 81 / 36 13 /
±2 77 / 39 08 /
±3 44 / 20 89 /
±2 54 / 43 8 /
±1 14 / 35
یرفعج ( 5 ) هیر بیسآ ییایمیش 2012
292 5
/
±20 32 6 /
±29 5 / 20 3 /
±22 9 / 27 5 /
±17 3 / 20 5 /
±15 3 / 25 8 /
±18 2 / 29 2 /
±26 9 / 42 5 /
±33 8 / 19 5 /
±21 5 / 41 8 /
±18 4 / 29
ینامیا ( 22 ) 2012 PTSD
30 64 /
±21 16 / 52 16 /
±15 33 / 8 62 /
±17 43 / 19 03 /
±17 30 / 35 -
45 /
±17 16 / 26 96 /
±26 58 / 24 19 /
±73 55 / 5 63 /
±18 53 / 24 -
ییایمیش 2012
30 18 /
±18 66 / 32 12 /
±9 66 / 1 77 /
±14 96 / 19 83 /
±12 56 / 31 -
83 /
±12 56 / 31 86 /
±26 50 / 37 0
13 /
±16 06 / 29 -
وضع عطق 2012
30 41 /
±28 33 / 28 33 /
±8 77 / 17 90 /
±26 96 / 27 41 /
±20 46 / 50 -
69 /
±20 50 / 40 03 /
±36 41 / 50 40 /
±23 10 65 /
±24 44 -
یداع 2012
30 05 /
±19 83 / 83 14 /
±38 50 / 62 18 /
±22 43 / 64 99 /
±21 43 / 68 -
61 /
±24 66 / 61 44 /
±22 66 / 76 19 /
±40 11 / 61 72 /
±22 73 / 67 -
یناخ ( 23 ) وضع عطق
2011 575
35 /
±27 12 / 47 31 /
±20 42 / 36 77 /
±16 08 / 39 77 /
±16 08 / 39 75 /
±10 43 / 40 43 /
±20 26 / 52 83 /
±22 85 / 53 9 /
±42 79 / 41
±21 35 / 54 12 /
±21 56 / 50
یدمحا ( 24 ) باصعا
2010 345
34 /
±25 69 / 51 43 /
±32 78 / 22 54 /
±25 50 / 64 89 /
±14 41 / 23 75 /
±12 81 / 40 17 /
±8 37 / 10 25 /
±14 45 / 31 17 /
±16 22 / 11 15 /
±9 53 / 12 16 /
±6 45 / 16
تداعس ( 25 ) یعاخن هعیاض
2010 39
3 /
±30 9 / 25 5 /
±37 2 / 36 3 /
±32 2 / 54 9 /
±20 8 / 52 5 /
±19 4 / 42 5 /
±15 4 / 62 9 /
±23 8 / 67 8 /
±41 1 / 49 8 /
±16 8 / 67 7 /
±17 3 / 62
یوسوم ( 26 ) یمشچ لکشم
2009 147
5 /
±19 3 / 45 6 /
±16 1 / 23 8 /
±16 5 / 29 8 /
±14 3 / 26 8 /
±14 4 / 27 8 /
±18 7 / 39 6 /
±21 6 / 47 6 /
±26 5 / 43 2 /
±21 8 / 47 4 /
±19 9 / 39
یوسوم ( 6 ) وضع عطق
2009 327
45 /
±24 5 / 54 04 /
±25 06 / 50 02 /
±24 96 / 47 84 /
±26 13 / 55 -
67 /
±23 46 / 63 99 /
±26 48 / 66 77 /
±26 14 / 63 36 /
±25 51 / 62 -
طسوت جیاتن راشتنا رد یریگوس لامتحا شهوژپ نیا رد
funnelplot
نومزآ یانبمرب Begg’s test
هجیتن و دش یسررب
هعلاطم نیا رد درادن دوجو راشتنا ییارگوس هک داد ناشن نومزآ نیا نازابناج یمسج دعب یلک هرمن نیگنایم 6
/ 41 نانیمطا هلصاف اب(
95
% : 69 / 37 ات 02 / 47 نآ یناور دعب یلک هرمن نیگنایم زا هک دوب )
اه 22 / 42 نانیمطا هلصاف اب(
95
% : 04 / 37 ات 40 / 47 دوب رتمک ) لکش(
- 2 و لکش - 3 ،یگدنز تیفیک یاه سایقم هدرخ ساسا رب .)
طوبرم یگدنز تیفیک هرمن نیگنایم نیرتمک هک داد ناشن اه هتفای ( یمسج شقن تیدودحم هب 69
/ 28 نانیمطا هلصاف اب 95
% : 01 / 24
ات 37 / 33 دعب هب طوبرم یگدنز تیفیک نیگنایم هرمن نیرتشیب و )
( یعامتجا درکلمع 20
/ 49 هلصاف اب نانیمطا 95
% : 83 / 44 ات
58 / 53 .دوب )
لکش - 2 هرمن نیگنایم طخ هراپ ره طسو هطقن .شهوژپ ماجنا لاس و لوا هدنسیون مان ساسا رب یناریا نازابناج یگدنز تیفیک یمسج دعب هرمن نیگنایم. ب
یمسج دع
من نیگنایم یزول لکش و دهد یم ناشن ار هعلاطم ره رد یناریا نازابناج یگدنز تیفیک یم ناشن تاعلاطم لک یارب ار یناریا نازابناج رد یگدنز تیفیک یمسج دعب هر
.دهد
لکش 3 رمن نیگنایم طخ هراپ ره طسو هطقن .شهوژپ ماجنا لاس و لوا هدنسیون مان ساسا رب یناریا نازابناج یگدنز تیفیک یناور دعب هرمن نیگنایم. ب ه
تیفیک یناور دع
ره رد یناریا نازابناج یگدنز .دهد یم ناشن تاعلاطم لک یارب ار یناریا نازابناج رد یگدنز تیفیک یناور دعب هرمن نیگنایم یزول لکش و دهد یم ناشن ار هعلاطم
ک یف ی ت گدنز ی ا نازابناج ی نار ی س رورم : ی تامتس ی ک لانآاتم و ی ز / 529
J Mil Med 2018, Vol. 19, No. 6
لودج - 2 نازابناج یگدنز تیفیک فلتخم داعبا هرمن.
هورگ دادعت اه
هعلاطم مجح
هنومن نانیمطا هلصاف هرمن
95
% يتینژورته
I2
Q P
تیفیک داعبا یگدنز 17 RF
2384 04
/ 46 11 / 51 - 97 / 40 1 / 99 99 / 1859 0001
/ 0
18 RP 2575
69 / 28 37 / 33 - 01 / 24 9 / 98 18 / 1565 0001
/ 0
17 BP 2384
46 / 41 25 / 45 - 66 / 37 98
82 / 815 0001
/ 0
18 GH 2575
44 / 42 02 / 47 - 86 / 37 2 / 99 49 / 2021 0001
/ 0
13 PCS 2122
6 / 41 83
/ 44 - 69 / 37 1 / 99 99 / 1362 0001
/ 0
17 VI 2384
18 / 43 70 / 50 - 66 / 35 7 / 99 92 / 5622 0001
/ 0
18 SF 2575
20 / 49 58 / 53 - 83 / 44 99
17 / 1651 0001
/ 0
17 RE 2384
72 / 35 52 / 41 - 92 / 29 99
16 / 1565 0001
/ 0
18 MH 2575
99 / 47 75 / 54 - 22 / 41 7 / 99 10 / 5072 0001
/ 0
13 MCS 2122
22 / 42 40 / 47 - 04 / 37 7 / 99 84 / 3880 0001
/ 0
دعب یمسج هحناس زا سپ سرتسا
4 281
28 / 45 34 / 51 - 22 / 39 6 / 99 08 / 784 0001
/ 0
مادنا عطق 2
605 18
/ 55 45 / 84 - 91 / 25 7 / 98 85 / 76 0001 / 0
ییایمیش 2
534 79
/ 28 66 / 35 - 92 / 21 2 / 96 98 / 25 0001 / 0
ریاس 5
672 26
/ 41 70 / 45 - 23 / 31 1 / 99 03 / 133 0001
/ 0
یناور دعب هحناس زا سپ سرتسا
4 281
58 / 36 02 / 38 - 14 / 35 9 / 94 97 / 58 0001 / 0
مادنا عطق 2
605 20
/ 56 50 / 67 - 89 / 44 6 / 96 29
0001 / 0
ییایمیش 2
534 86
/ 33 64 / 42 - 08 / 25 6 / 96 15 / 29 0001 / 0
ریاس 5
672 94
/ 44 03 / 65 - 85 / 24 7 / 99 05 / 1267 0001
/ 0
یزابناج عون کیکفت هب اه هتفای و نیرتمک هک داد ناشن
بیترت هب یمسج دعب تارمن نیگنایم نیرتشیب 79
/ 28 و 18 / 55 و
یگدنز تیفیک یناور دعب تارمن نیگنایم نیرتشیب و نیرتمک زین بیترت هب نازابناج 86
/ 33 و 20 / 56 لیلحت نیا جیاتن نینچمه .دوب
تارمن نیگنایم نیرتمک هک داد ناشن یزابناج عون کیکفت هب نز تیفیک گنایم نیرتشیب و ییایمیش نازابناج هورگ هب طوبرم یگد نی
.دوب مادنا عطق اب نازابناج هورگ هب طوبرم یگدنز تیفیک
ثحب
یگدنز تیفیک هرمن نیگنایم صوصخ رد فلتخم تاعلاطم هدرک شرازگ ار یتوافتم جیاتن یناریا نازابناج کاح اه هتفای .دنا
زا ی
رتشیب نازابناج یگدنز تیفیک یمسج دعب هرمن نیگنایم هک دوب نیا یم رظن هب .دوب اه نآ یگدنز تیفیک یناور دعب هرمن نیگنایم زا ،نازابناج صاخ تیعضو دسر رتشیب ار یگدنز تیفیک یمسج دعب
هعلاطم جیاتن .تسا هداد رارق ریثأت تحت
Voelker
ناراکمه و ناشن
جیلخ مردنس( سراف جیلخ گنج رد بلطواد نازابرس هک دوب هداد تکراشم گنج نآ رد هک نازابرس ریاس اب هسیاقم رد )سراف دنتشاد یرت نییاپ یگدنز تیفیک ،دنتشادن (
27 ) هعلاطم جیاتن . ماجنا
( یساورک گنج نازابرس یور هدش 1991
ات 1995 مک زا یکاح )
و یناور ،یمسج تملاس داعبا رد نازابرس یگدنز تیفیک ندوب دوب یعامتجا (
28 ) یناور تلاکشم زورب هب رجنم گنج رد روضح .
ریثأت نازابرس یگدنز تیفیک داعبا یمامت یور هک دوش یم یددعتم ا هعلاطم جیاتن .دراذگ یم ءوس تکرش ییاکیرما نازابرس یور ی
هک داد ناشن هک ناتسناغفا و قارع یاه گنج رد هدننک 12
ات 20
% ،هحناس زا سپ سرتسا زا 14
ات 15
% ،یگدرسفا زا 16
ات 18
% زا
و بارطضا 24
ات 35
% دندرب یم جنر لکلا فرصم ءوس زا (
29 ) .
هعلاطم جیاتن Forman-Hoffman
هک داد ناشن ناراکمه و
هب تبسن یا هنیمز یناور یاه یرامیب یاراد گنج ناگدنامزاب یرت بولطمان یگدنز تیفیک یا هنیمز یاه یرامیب دقاف ناگدنامزاب دنراد ( 30 ) . داد ناشن اه هتفای ،یگدنز تیفیک یاه سایقم هدرخ ساسا رب
تیدودحم هب طوبرم یگدنز تیفیک هرمن نیگنایم نیرتمک هک ن
شق
( یمسج 69 / 28 نانیمطا هلصاف اب 95
% : 01 / 24 ات 37 / 33 .دوب )
یارب هک دوش یم نازابناج شقن یافیا عنام فلتخم یاه تیلولعم یو زا یگنهرف و یعامتجا ،یسنج ،ینس طیارش هب هجوت اب درف یگدنز تیفیک نیگنایم هرمن نیرتشیب نینچمه .دور یم راظتنا ( یعامتجا درکلمع دعب هب طوبرم 20
/ 49 نانیمطا هلصاف اب 95
% :
83 / 44 ات 58 / 53 ناوت یم ار هتفای نیا لیلد دسر یم رظن هب .دوب )
نازابناج تاروما هب تبسن نیلوئسم بولطم یگدیسر و هجوت هب جیلخ گنج رد رضاح نازابرس یور یا هعلاطم جیاتن .داد تبسن تیفیک هرمن نیرتمک و نیرتشیب بیترت هب هک داد ناشن سراف دنز یگدنزرس و طاشن و یمسج شقن تیدودحم داعبا هب طوبرم یگ
دوب ( 27 ) نارامیب توافتم تیهام زا یشان جیاتن تریاغم نیا لیلد .
ناریا گنج نازابناج رضاح هعلاطم رد .تسا هدوب هعلاطم دروم -
دندوب ییایمیش یاهرازفا گنج و ییایمیش تلامح ضرعم رد قارع ی .دوش یم رتشیب بیسآ هب رجنم هک ج عون کیکفت هب اه هتفا
یزابنا
تیفیک یناور و یمسج دعب ود هرمن نیرتشیب و نیرتمک هک داد ناشن عطق اب نازابناج و ییایمیش نازابناج هب طوبرم بیترت هب یگدنز
