*Corresponding author
2322-3413 © University of Isfahan
This is an open access article under the CC BY-NC-ND/4.0/ License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/).
https://doi.org/10.22108/jrl.2023.135976.1694 https://jrl.ui.ac.ir/?lang=en
Journal of Researches in Linguistics E-ISSN: 2322-3413
14(2), 69-90
Received: 09.12.2022 Accepted: 13.03.2023
Research Paper
Investigating the Polysemy of the Prefix /hæm-/ in Persian Based on Cognitive Semantic Approach
Maryam Azimi
Ph.D Student, Department of English Language and Linguistics, Kermanshah Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, Iran
[email protected] Masoud Dehghan*
Associate Professor, Department of English and Linguistics, Faculty of Language and Literature, University of Kurdistan, Sanandaj, Kurdistan, Iran
[email protected] Akram Korani
Assistant Professor, Department of English Language and Linguistics, Kermanshah Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, Iran
[email protected] Abstract
One of the issues discussed in the framework of cognitive semantics is the issue of polysemy. One of the fundamental concepts in polysemy is radial categories. In cognitive semantics, a polysemous word forms a category, and the different meanings of that word are assigned to the members of that category. From this point of view, prefixes also have multiple meanings that can be added to their bases. In this regard, in the present study, the polysemy of the prefix /hæm-/ was investigated by relying on the cognitive semantics approach. The methodological nature of this qualitative study was descriptive-analytic, and the data have been collected by library research method including Dehkhoda Dictionary (1995), Mo’in Dictionary (2003) and Amid Dictionary (2011). The findings indicated that the non-verbal prefix /hæm-/ is a polysemous prefix with a range of lexical functions. It’s worth mentioning that this prefix in some cases changes the lexical meaning of the verbal root, and thus creates a distinct lexical element. And also, the results showed that the prefix /hæm-/ consists of five distinctive meaning. Based on factors to determine the prototypemeaning, it was found that among the existing meanings, the meaning of "sharing" is the core or prototypemeaning of the prefix /hæm-/, and four other semantic clusters are formed around this core meaning.
Accordingly, the prefix /hæm-/ has formed a category that gathers all its meanings around a core meaning, just like lexical categories.
Keywords: Cognitive Semantics, Polysemy, Radial Category, Prefix, Persian
Introduction
One of the issues discussed in the framework of cognitive semantics is the issue of polysemy. In the field of semantics, polysemy is important because meaning generativity and expansion of concepts to a significant extent occurs as a result of the creation and formation of polysemy. Radial categories provide one of the fundamental concepts in polysemy. In cognitive semantics, a polysemous word forms a category and the different meanings of that word are assigned to the members of that category. It can be claimed that all these meanings are related to each other. The relationship between these meanings can be also justified through what are called radial categories. From this point of view, prefixes have
Journal of Researches in Linguistics, 14(2), Autumn & Winter 2022
https://doi.org/10.22108/jrl.2023.135976.1694
multiple meanings that can be added to their bases. In this regard, in the present study, the polysemy of the prefix /hæm- / was investigated by relying on the cognitive semantic approach. According to the prototypical theory, it is believed that some of these meanings are better examples for that particular category and some members marginally represent their category. Also, more prototypical meanings are placed in the center of this radial category and marginal meanings are related to these more central meanings through family similarities. Semantic relation is the outcome of humans’
daily interactions and their embodied experiences. Moreover, observations of the world around them show these experiences in image schemas and mental spaces as well. With the use of these concepts and experiences, human beings realize the similarities between two or more processes and use a word with a metaphorical extension in other meanings while referring to those processes. In this regard, Likoff and Brugmann (1988) stated that words occur in radial categories that are placed under a conceptual category, in which several concepts are organized in relation to a central concept. In the case of words, it is said that their central or prototypical meanings are located in the center of this category and their marginal meanings are further away from those prototypical meanings (Evans & Green, 2006: 332).
The following figure shows an abstract image of how the different meanings of words are related to the perspective of radial categories:
Fig 1- Network of radial categories (Evans & Green, 2006: 332)
Materials and Methods
The methodological nature of this qualitative study was descriptive-analytic and the data consisted of almost 436 words which were collected from the library resources available in Persian language, such as historical books and books of authoritative cultures, including Dehkhoda Dictionary (1995), Mo’in Dictionary (2003), and Amid Dictionary (2011).
Then, by using the criteria provided by Taylor and Evans (Taylor & Evans, 2003), the prototypical and marginal meanings of the prefix /hæm-/ in Persian language were determined. In addition, the authors tried to use cognitive tools in this approach for different meanings of the investigated prefix to present the relevant schemata. Finally, the radial network of this prefix was drawn.
Discussion of Results and Conclusion
The issue that emerges is that, like words, Persian language prefixes, such as "Ham-", which are considered to be remnants of the previous periods of the mentioned language, have changed over time and as a result, their meanings have also changed and expanded in combination with different bases. Also, since prefixes play an important role in a language as constructive elements in the construction of language words and new concepts, determining their prototypical meanings and radial network can be an effective step in understanding their semantic range. Therefore, in the current research, the authors tried to answer the following questions: What are the prototypical meanings of the prefix /hæm-/ and its polysemous radial network? How are the compounded words derived from the prefix /hæm-/
explained?
The findings indicated that the non-verbal prefix /hæm-/ is a polysemous prefix with a range of lexical functions. It is worth mentioning that this prefix changes the lexical meaning of the verbal root and thus creates a distinct lexical element in some cases. The results showed that the prefix /hæm-/ consisted of 5 distinctive meanings. Based on the factors, it was found that among the existing meanings, the meaning of "sharing" was the core or prototypical meaning of the prefix /hæm-/, while the other 4 meanings were considered as 4 semantic clusters formed around that prototypical meaning. Accordingly, the prefix /hæm-/ formed a category that gathered all its meanings around a core meaning just like lexical categories.
To sum it up, among the collected data, 40 and 46 words were used in combination with the prefix /hæm/ in the semantic clusters of "similarity" and "association", respectively. Also, 42 words from the data in this research had the semantic cluster of "equality/sameness".
Finally, the findings showed that the schemata of “sharing” as the prototypical meaning for the prefix /hæm-/ had the highest frequency of meaning compared to the semantic clusters and that was why it was considered as the prototypical meaning. Also, out of the 4 semantic clusters of "companionship", "similarity", "association", and
Investigating the Polysemy of the Prefix /hæm-/ in Persian Based on Cognitive Semantic Approach Maryam Azimi et al.
https://doi.org/10.22108/jrl.2023.135976.1694
71
"equality/sameness", the schematas of "companion" and "similarity" had the highest and lowest frequencies, respectively.
References
Abolghassemi, M. (2009). A Short Historical Grammar of Persian Language. Tehran: SAMT. [In Persian]
Afrashi, A., and Koushki, F. (2018). Semantic analysis of pish prefix in Persian Language: Cognitive linguistics approach. Zabanpazhuhi (Journal of Language Research) 9(25), 137-166. [In Persian]
Amid, H. (2011). Amid Dictionary. Tehran: Rah-e-roshd. [In Persian]
Antunano, I. (1999). Polysemy and Metaphor in Perception Verbs: A Cross-Linguistic Study, PhD Thesis, University of Edinburgh.
Bauer, L. (2004). The Borderline between Derivation and Compounding in Morphology and Its Demarcation. In V. U.
Dressler (Ed.), Selected papers from the 11th morphology meeting (99. 97-108). Amsterdam: John Benjamins Publishing Company.
Beekes, R. (2011) An Introduction to Comparative Linguistics of Indo-European Languages. Translated by E. Taheri.
Tehran: Institute for Humanities and Cultural studies. [In Persian]
Brugmann, C. (1981). The story of "over". MA thesis, University of California.
Brugmann, C., and Lakoff, G. (1988). Cognitive topology and lexical networks. In S. Small, G. Cottrell and M.
Tannenhaus (Eds), Lexical Ambiguity Resolution (pp. 477-507). San Mateo, CA: Morgan Kaufman.
Croft, W., and Cruise, A. (2004). Cognitive Linguistics. Cambridge: Cambridge University Press.
Dehkhoda, A. (1995). Dehkhoda Dictionary. Tehran: Rowzaneh. [In Persian]
Evans, V. and Green, M. (2006). Cognitive Linguistics: An introduction. Edinburg: Edinburg University Press.
Fauconnier, G., and Turner, M. (2002). The Way We Think: Conceptual Blending and the Mind’s Hidden Complexities.
New York: Basic Books.
Fauconnier, G., and Turner, M. (2003). Polysemy and Conceptual Blending. InB. Nerlich, Z. Todd, V. Herman & D.
Clark (Eds.), Polysemy: Flexible Patterns of Meaning in Mind and Language (pp. 79-94). Berlin: Mouton de Gruyter.
Geeraerts, D., and Coykens, H. (2007). Cognitive linguistics. Oxford: Oxford University Press.
Haghshenas, A. M. (2009). Persian Grammar. Tehran: Madrese.
Hamawand, Z. (2011). Prefixes of Degree in English: A Cognitive Corpus Analysis. Open Journal of Modern Linguistics 1, 13-23.
Hamawand, Z. (2013). Prefixes of Spatiality in English: A Study in Cognitive Linguistics. Theory and Practice in Language Studies 3, 736-747.
Johnson, M. (1990). The body in the mind: the bodily basis of meaning, imagination and reason. Chicago: Chicago University Press.
Khormaee, A., Moloodi, A., and Kaviyani Fardzadeh, E. (2019). A Study of Polysemy in Four Negative Non-Verbal Prefixes in Persian Based on Principled Polysemy: A Corpus-Based Approach. The International Journal of Humanities 26(2), 29-49.
Kotowski, S. (2019). the semantics of Englishout-prefixation: A corpus-based investigation. English Language and Linguistics 1, 1-29.
Lakoff, G. (1987). Women, fire and dangerous things: what categories reveal about the mind. Chicago: Chicago University Press.
Lance, N. (2010). The Polysemy of an "Empty" Prefix: A Corpus-Based Cognitive Semantic Analysis of the Russian Verbal Prefix po-. PhD. dissertation. University of North Carolina at Chapel Hill.
Langacker, R. (2008). Cognitive Grammar: A basic introduction. Oxford: Oxford University Press.
Markos, A. (2015). Exploring the meaning and productivity of a polysemous prefix: The case of the Modern Greek prepositional prefix para-. Acta Linguistica Hungarica 62(4), 447–476.
Mo’in, M. (2003). Mo’in Dictionary. Tehran: Adna. [In Persian]
Moynihan. C. (2015). A Cognitive Grammar Analysis of the Semantics of the Russian Verbal Prefix na-. PhD.
dissertation. The University of New Mexico.
Nyberg, H. (1974). A Manual of Pahlavi II. Wiesbaden: Otto Harrassowitz.
Purmohammad M, Shamsa R, Torabi L. (2019). Semantic network of verb prefix: “forou” in terms of a cognitive semantics approach. Advances in Cognitive Sciences 21(2), 61-73
Saric, L. (2013). The Verbal Prefixes na- in Croation: A Cognitive Linguistic Analysis. Prihvaeen, zatnak.
Tabatabaee, A. (2015). Contemporary Persian Prefixes. Nama-ye-Farhangestan 21(2), 127-137. [In Persian]
Tchizmarova, I. K. (2012). A Cognitive Linguistics Analysis of the Bulgarian Verbal Prefixes. Jezitoslovle 1, 219-260.
Tyler, A., and V. Evans. (2003). the semantics of English prepositions: spatial scenes, embodied meaning and cognition. Cambridge: Cambridge University Press.
Vanhove, M. (2008). Towards a typology of semantic associations. Berlin: Mouton de Gruyter.
Journal of Researches in Linguistics, 14(2), Autumn & Winter 2022
https://doi.org/10.22108/jrl.2023.135976.1694
هيرشن شهوژپ نابز یاه یسانش
لاس یبيترت هرامش ،مود هرامش ،مهدراهچ 72
ناتسمز و زيياپ ، 1041
ص ، 96 - 64
:لوصو خيرات 11
/ 46 / 1041 :تاحلاصا خيرات 10
/ 17 / 1041 :شريذپ خيرات 77
/ 17 / 1041
* ،یرتکد یوجشناد شزومآ هورگ
ناريا ،هاشنامرک ،یملاسا دازآ هاگشناد ،هاشنامرک دحاو ،یسانش نابز و یسيلگنا ابز
رايشناد**
، نابز و یسيلگنا تايبدا و نابز هورگ یسانش
، ،تايبدا و نابز هدکشناد هدنسيون( ناريا ،ناتسدرک ،ناتسدرک هاگشناد
)لوئسم [email protected]
***
،رايداتسا نابز و یسيلگنا نابز شزومآ هورگ ناريا ،هاشنامرک ،یملاسا دازآ هاگشناد ،هاشنامرک دحاو ،یسانش
2322-3413 © University of Isfahan
This is an open access article under the CC BY-NC-ND/4.0/ License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/).
https://doi.org/10.22108/jrl.2023.135976.1694 یشهوژپ هلاقم
سررب ی انعمدنچ یی پ دنوشی /hæm-/
« مه - » سراف نابز رد ی
ور ساسارب درکی
نعم ی سانش ی تخانش ی
یمیظع میرم*
ناقهد دوعسم**
ینارک مرکا***
هدیکچ بوچراچ رد هک یلئاسم هلمج زا نعم
ی سانش ی تخانش یم هتخادرپ نآ هب ی یيانعمدینچ هلئیسم رد یدایينب ميهایام زا ییکي .تسا یيانعمدنچ هلئسم ،دوش
هلوقم ینعم رد .تسا یعاعش یاه یم ليکشت ار هلوقم کي انعمدنچ هژاو کي ،یتخانش یسانش
هیب ار هیلوقم نآ یاهوضع هژاو نآ فلتخم یناعم و دهد
یم صاصتخا دوخ شيپ ،رظنم نيا زا .دنهد
یم هک دنتسه یددعتم یناعم یاراد زين اهدنو نآ دنناوت
هیياپ هیب ار اه رد ،اتیسار نیيا رد .دینيازاايب دویخ یایه
رضاح شهوژپ انعمدنچ
یي پ دنوشي /hæm-/
رب هيکت اب ور درکي نعم ی یسانش تخانش شور تیيهام .تیارگ راریق یسررب دروم ی شهوژیپ نیيا یتخانیش
یايصوت ،یايک -
هداد و هدوب یليلحت ه
هناخباتک شور هب ا یسراا عبانم زا یا
تیتل نایبز یمان ادیخهد ( 1121 ،) نيیعم ینهرا (
1111 و ) دیيمع ینهرا
( 1116 هدش جارختسا ) هتااي .دنا
هک داد ناشن اه پ
دنوشي یلعاريغ /hæm-/
دنوشيپ کي انعمدنچ
یي ط اب یاي اهدرکراک زا ی
یناگژاو تسا دنویشيپ نیيا .
رد دراوم یخرب انعم
ی یناگژاو هملک شير تت ار ريي م ی دهد تن رد و هجي کي رصنع ناگژاو ی امتم زي ا داجي م ی دنک . هک داد ناشن جياتن ،نينچمه پ
دنوشي
/hæm-/
دش صخشم نومنرس یانعم نييعت یاهرايعم ساسارب هک تسا رادروخرب زيامتم یانعم جنپ زا یانعم
« ارتیشا » نومنریس ایي یزیکرم یاینعم
دنوشيپ /hæm-/
هتارگ لکش یزکرم یانعم نيا لوح زين رگيد زيامتم یيانعم شوخ راهچ و تسا دنویشيپ ،نيارباینب .دینا
/hæm-/
ت ویقم دیننامه
هلوقم ،یناگژاو .تسا هدروآ درگ یزکرم یانعم کي لوح ار دوخ یناعم مه هک تسا هداد لکش ار یا
هژاودیلک :اه ینعم یسراا نابز ،دنوشيپ ،یعاعش لوقم ،یيانعمدنچ ،یتخانش یسانش
20 شهوژپ
نابز یاه لاس ،ناهاصا هاگشناد ،یسانش هدراهچ
هرامش ،م مود یبيترت هرامش ، 72
، ناتسمز و زيياپ 1041
https://doi.org/10.22108/jrl.2023.135976.1694
1 همدقم .
هژاو یم ار نابز یاه نآ ینورد راتخاس ساسارب ناوت
هژاو هورگ ود رد اه هژاو و طيسب یاه
یاه هژاو .داد رارق طيسبريغ کي زا اهنت طيسب یاه
هدش هتخاس هيزجت لباقريغ ژاوکت هژاو ،لباقم رد .دنا
هژاو طيسبريغ یاه یم هک دنتسه یياه
نآ نامتخاس ناوت هدنزاس رصانع هب ار اه
هيزجت ناش
هيزجت یراتخاس رصانع ،عقاورد .درک هژاو هدش
اوکت طيسبريغ یاه ژ
عم یاراد هک دنتسه یياه یروتسد شقن اي و ان
رد هک یرصانع زا یکي .دنا
هژاو نامتخاس دنو ،دراد دوجو نابز یاه
.تسا1 7رئاب ( هب هک تسا هتسباو یژاوکت دنو تسا دقتعم )2004
هیب یيایهنت ییمن رایک
رد ایهنت و دور
هب اتس اي هژاو اب دنويپ یم راک
ثعاب فيرعت نيا دوجو .دور نوچمه ینارگشهوژپ هک تسا هدش
قح سانش ( 1112 یيایهژاوکت زا ییخرب ،)
هژاو هب هک ار یم هدوزاا اه
ژاوکت دننام ،دنهدن رارق یسراا یاهدنوشيپ ۀرمز رد ،دنوش
« مه - » ۀژاو رد
« راکمه
» یم اهژاوکت نيا هک ارچ ، دنناوت
هب زين یياهنت هب دننام ،دنور راک
« مه » د هلمج ر
« ميدرب دوخ اب مه ار وا ام .»
،هطبار نيا رد یيابطابط
( 1160 یم نايب ) دیننام ،رصانع نيا هک دنک
« مه
» مه ًاارص ، نيا ليلد هب ،دنتسه اوآ
هب توااتم شقن ود رد هک هتار راک
رظن ساسارب ،نينچمه .دنا رئاب
( یروتیسد یلوقم نييعت یارب )2004
.دراد تيمها نآ درکراک اي شقن ،ژاوکت کي یايرصت تسد ود هب دوخ اهدنو یقاقتشا و1
یم ميسقت0
هژاو هیب هیک دنتیسه یياهدینو یايریصت یاهدنو .دنوش ییشقن ایي اینعم نایبز یایه
یم هااضا یروتسد هژاو اب بيکرت رد یقاقتشا یاهدنو اما ؛دننک
ومعم نابز یاه هژاو هب یسوماق یيانعم ً
یم هااضا اه یاینعم ایي هیقبط و دیننک
نآ یم رييتت زين ار اه اهدنوشيپ هورگ ود هب دوخ یقاقتشا یاهدنو .دنهد
اهدنوسپ و5
یم ميسقت9
هب .دنوش ،یخيرات ظاحل
2سکيب ( 1116 دقتعم )
شيپ هک تسا هژاو
نوشيپ و )هااضا فورح ینعي( اه هب اهد
هرود یلعا یاهدنوشيپ هژيو نابز رد همه ،دعب یاه
نيزاغآ یياپورا و دنه یاه دیيق1
هدوب شيپ چيه یياپورا و دنه نابز رد و دنا نابز یلعا یاهدنوشيپ .تسا هتشادن دوجو )یلعا( یدنوشيپ اي هژاو
هولایع ناتیساب ییناريا یایه ریب
هتشاد زين یديق شقن ًارثکا ،یدنوشيپ شقن و دنا
نآ زا یخرب هدش رهاظ زين هااضا فرح شقن رد اه
نيا زا .دنا هیک تیسا روایب نيا رب یو ،ور
نآ .تسا دنوشيپ هنوگ ود لماش هرود نيا یاهدنوشيپ نآ و دنتشاد یدنوشيپ شقن اهنت هک یياه
و دیيق ،یدنویشيپ شیقن ریب نوزیاا هیک یياه
هدوب زين هااضا فرح و هدنز یاهدنوشيپ یو رظن زا .دنا
تایص ،اهدیيق نایمه ،عیقاو رد ،یسراا نابز یزورما لاعا ۀرود هاایضا فوریح و ایه
هب هک دنتسه )هنايم و ناتساب( نيشيپ هب هرود نيا رد دنوشيپ تروص
یم راک یم ،ساسا نيا رب .دنور رد ییسراا نابز یاهدنوشيپ هک تاگ ناوت
هژاو لصا یروتسد دنيارا رثا رب نامز رذگ رد هک دنتسه یياه
گدش
6ی هدش یياوآ و یيانعم ،یشقن رييتت راچد هب هزورما و دنا
رد دنوشيپ ناونع
هژاو نامتخاس هب اه
یم راک یم دش نايب هچنآ ياپ رب .دنور هژاو نامتخایس زا ییشخب هیک نایبز رد دویجوم یاهدنوشيپ هک تاگ ناوت
ییقلت ایه
یم هدوب هيلوا اي نيشيپ یيانعم یاراد ،دنوش رد تسا نکمم هک دنا
هزوح اي هدرک رييتت نامز رذگ .دشاب هدش هدوزاا نآ هب یديدج یيانعم یاه
هب دنوشيپ ،هنومن ناونع
« زاب - » لمج رد
« یم ینامراان وا هک دنتاگ یرسک شيپ ءايبن ا صصق( دناوخزاب ار وا هک تشون همان ،یشکرس و دنک
»)
لعا اب یيامَه رد
« دناوخ » یانعم
« نديبلط » مه .تسا هداد لکش ار ،نينچ
دنوشيپ
« زاب - » هژاو رد یاه
« دیيدزاب و سرپزایب ،تیشگزاب »
اینعم یایه
هياپ هب ار یتوااتم یاه
« ديد و سرپ ،تشگ »
ییم عوضوم نيا هيجوت رد .تسا هدوزاا یيانعمدینچ ۀدیيدپ هیب ناویت
یيانعمدینچ .دریک هرایشا14
هب طبترم یانعم نيدنچ هژاو کي نآ رد هک تسا یتيعضو .دراد میه
وناینوتنآ (11
هدیيدپ یيانعمدینچ هیک تیسا دیقتعم )1999
یایهزرم ایب یا
دیح ایت ميهایام طیسب و اینعم یيایياز هیک تیسا تیيمها زئاح تهج نيا زا یيانعمدنچ ،یسانشانعم ۀزوح رد .تسين ماهبا زا یلاخ و صخشم لباق لکش و داجيا جيتن رد یهجوت هب یيانعمدنچ یريگ
یم عوقو پ یم .ددنوي ،ژاویکت ،هژاو زا میعا ینابز یاهدحاو یيانعمدنچ هک تاگ ناوت
هديدپ ... و اهدنو ،هااضا فورح نابز مه رد و تسا یناهج یا
هرود مامت رد و اه نآ یخيرات یاه
ییم ایاتا اه ( دینتاا
Vanhove, 2008
رد .)
1 affix
2 L. Bauer
3 inflectional
4 derivational
5 prefix
6 suffix
7 R. Beekes
8 Proto Indo-European Languages
9 grammaticalization
10 polysemy
11I. Antunano
سررب ی انعمدنچ یي پ دنوشي /hæm-/
« مه - » سراا نابز رد ی ور ساسارب درکي نعم ی سانش ی تخانش ی ناراکمه و یميظع ميرم
57
https://doi.org/10.22108/jrl.2023.135976.1694
نابز ،اتسار نيا یتخانش یسانش
ماظن یيوگلا بلاق رد ار ینابز رصنع اي هژاو کي یانعم رييتت1
یم ليلحت دنم هیب میه اینعم ریييتت .دینک
ترویص
هرود لوط رد و یجيردت بيکرت رد مه و نامز زا یا
یم تروص صاخ نامز کي رد ینابز فلتخم یاه یعاعش هکبش عوضوم .دريگ
رد هک7
هلوقم عوضوم لد نابز رد یدنب
طم یتخانش یسانش طیسب یگنوگچ ،تسا هدش حر
لیيلحت یتخانیش بوچرایچ رد ار هژاو کیي یياینعم یایه
یم .دنک یم نايامن هک یعوضوم ،دش نايب هچنآ هب هجوت اب هژاو دننامه هک تسا نيا دوش
دننام یسراا نابز یاهدنوشيپ ،اه
« مه - » هدنامزاب هک یياه
هرود زا هب روکذم نابز نيشيپ یاه یم رامش
رذگ رد ،دنور نآ یاینعم نآ عیبت هیب و هدش رييتت راچد نامز
ایب بیيکرت رد و هیتااي ریييتت زیين ایه
هياپ هتااي شرتسگ فلتخم یاه هب اهدنوشيپ هک اجنآ زا ،نينچمه .دنا
هژاو تخاس رد هدنزاس یرصانع ناونع ییشقن دیيدج ميهاام و نابز یاه
یم اايا نابز رد ار مهم نومنرس یانعم نييعت ،دننک
عش هکبش و1
نآ یعا یم اه نآ یيانعم ۀرتسگ تخانش رد رثوم یماگ دناوت نیيا زا .دیشاب ایه
شيپ شهوژپ رد ،ور شسرپ نيا هب ات دنراد دصق ناگدنراگن ور
دنویشيپ یيانعمدنچ یعاعش کبش و نومنرس یانعم هک دنهد خساپ اه
/hæm/
مادک هژاو ،نينچمه ؟دنتسه اه دنوشيپ زا لصاح تخيمآ یاه
/hæm-/
نوگچ یم نييبت ه
؟دنوش
2 شهوژپ ۀنیشیپ . شهوژپ رثکا یسراا نابز رد هدرک ليلحت ار اهدنو یتخانش درکيور ساسارب هک یياه
.تیسا هدوب اهدنوسپ یيانعم ليلحت نوماريپ ،دنا ۀرایبرد
شهوژپ ناريا رد ،یسراا نابز یاهدنوشيپ نيا زا .تسا هدش ماجنا یکدنا یاه
ینادنچ یتاعلاطم نيشيپ ،ور نيا رد .درادن دوجو هنيمز نيا رد
شهوژپ هب ادتبا ،شخب .تخادرپ ميهاوخ ثحب دروم عوضوم نوماريپ یلخاد یاه
یکشوک و یشاراا (
1169 دنوشيپ یشهوژپ رد )
« شيپ - » هدرک یسررب ار نآ رظن زا .دنا
دنوشيپ تاقتشم اه
« شيیپ - » هیلوقم یيانعمدینچ یا
اس کي اب ماظن راتخ نآ .تسا هداد لکش ار دنم صخشم زا سپ اه
دنویشيپ یعاعیش کبیش ندرک
« شيیپ -
» بیيترت یزیکرم یاینعم یشوخ ود ،
هدرک نييعت ینامز بيترت و یناکم یاهرايعم زا هدااتسا اب و ،دنا
زناويا و رليات (
دنوشيپ یناکم موهام )2003
« شيپ - » هب یاینعم ناوینع و یلیصا
هدش هتارگ رظن رد نومنرس یانعم اي هيلوا هتارگ رارق نومنرس یانعم نيا لوح نآ رگيد یناعم هک دنا
.دنا
ناراکمه و دمحمروپ (
1161 دنویشيپ یيانعم کبش یشهوژپ رد )
« وریا » هدریک ییسررب یتخانیش ییسانشانعم بوچرایچ رد ار جيایتن .دینا
هوژپ نآ ش هک داد ناشن اه
« ريز و نيياپ »
دنوشيپ نومنرس یانعم
« ورا » هيشاح یناعم و تسا هشوخ و یا
هوریگ دنچ لماش زين نآ یا
« و تویبث
هريغ و ،لرتنک ،ريقحت ،ليلقت ،رانک ،بقع ،هاقو »
نآ .تسا هتااي زا اه هجيتن دوخ شهوژپ یاه ایب هسياقم رد یتخانش درکيور هک دندرک یريگ
یاهدرکيور هب اهدنوشيپ یيانعم طباور زا یرتهب ليلحت یتنس
یم تسد .دهد
ناراکمه و یيامرخ (
) 2019
ماظن یيانعمدنچ بوچراچ ساسارب م
ن دنوشيپ راهچ یيانعمدنچ یسررب هب دن ا
دیض( یلعاريغ ی -
ییب ، - این ، -
،
ريغ - یسراا نابز رد ) و هتخادرپ
کبش ره یيانعم لوقم کي بلاق رد ار دنوشيپ
ميسرت یعاعش هتااي .دندرک
یاه نآ اه ناشن داد هیک طیقا رد
هس دنوشيپ دض(
- یب ، - ان ، - ) زا راهچ دض( دنوشيپ -
یب ، - ان ، -
، ريغ - دراد دوجو یيانعمدنچ ) .
نآ زایس هیک دینداد نایشن ،نينچمه ،اه و
رایک
یموهام یيانعمدنچ رد
نيا اهدنوشيپ زاجم تسا .
،نينچمه د ،اهدنوشيپ نوماريپ یجراخ یتاعلاطم نيشيپ ر سین
(0
دویخ لایسر رد )2010
پ دنویشي انعمدینچ یي نایبز یسور ی « -
» po
رد ار
رظن بوچراچ ی
نابز سانش ی تخانش ی درک یسررب .
داد ناشن یو یسررب جياتن یناعم هک
دنوشيپ
« -
» po
م ار ی ناوت هتسد ود هب هشوخ اي
ميیسقت
شوخ :درک لوا
لماش یناعم ليلقت
،هدنهد
،هدننکدودحم5
دراو9
هدنوش تن و2
هجي
1یا و ؛دوب شوخ ود م رتشيب زویت یناعم لماش
1یعي بواینت و
7ی
1 cognitive linguistics
2 radial network
3 prototype
4 N. Lance
5 attenuative
6 delimitative
7 ingressive
8 resultative
29 شهوژپ
نابز یاه لاس ،ناهاصا هاگشناد ،یسانش هدراهچ
هرامش ،م مود یبيترت هرامش ، 72
، ناتسمز و زيياپ 1041
https://doi.org/10.22108/jrl.2023.135976.1694
تسا هدوب .
دنوشيپ یناعم نايم زا هک داد ناشن ،نينچمه ،یو
« -
»po
، انعم ی « تن هجي
» نومنرس اي یزکرم یانعم تسا
رگيد و ینایعم دنویشيپ
« -
»po
، طسب لصاح اعتسا
1یر و
0زاجم انعم نآ ی زکرم ی دنتسه .
دنوامه (5
)2011
هب یشهوژپ رد زجت
هي لحت و لي پ یاهدنوشي جردم
لگنا نابز رد ییسي
نویچمه
«
hyper-
،
mega-
،
super-
، وsur- ultra-
»
داد ناشن یو .تسا هتخادرپ پ هک
یاهدنوشي هجرد
یا یسيلگنا نابز رد اراد
ی ط في هدرتسگ ا ی لوح هک دنتسه یناعم زا کي
یانعم زیکرم ی
م عمج ی .دنوش
،نينچمه ،یو ل دتسا
درک پ هک یاهدنوشي هجرد
یا یسيلگنا نابز رد هعومجم
ا ی یيانعم کشت ار لي م ی نآ رد هک دنهد اه
هین
تهابش اهنت تواات هکلب ،اه
ن ار اه زي م هتسجرب ی .دننک
فورامزيچت (9
)2012
د زا هاگدي نابز نش ا س ی تخانش یسررب هب ی پ
یلعا یاهدنوشي «
وNAD
» POD
صوصخ رد و هتخادرپ رح
و هااضا ف
راتلب ی پ و یلعا یاهدنوشي
« وNAD
»POD
یناعم هک درک نايب لوا
هي نآ هب اه ناونع کي رحتم ئش (
ایب رد عیقاو )TR
ایي ز ریي کیي ئیش
تباث ( )LM
هتارگ رظن رد م
ی .دوش هک داد ناشن یو شهوژپ جياتن هکبش
اه ی یيانعم ریح و رایتلب هاایضا ف ی
پ و ییلعا یاهدنویشي «
وNAD
»POD
کي تسه انعم یي م ناشن ار رتشم ی
هتااي ،نينچمه .دنهد نیيا هک داد ناشن اه
تیسه اینعم یي ایضا مویهام زا رتیشم یي
زیکرم
2ی ،
دزن طابترا کي
ب ني پ اهدنوشي تت ،هااضا فورح و تاريي
انعم یي یناکم - راعتسا ی مجسنم تهابش و1
اه ی راتخاس
6ی یب ني
« وNAD
» POD
هیک
دنتسه داضتم بلغا
، یم همشچرس دريگ
.
14کيرس ( )2013
انعم ی پ دنوشي
11یلعا «
» na-
نابز بوچراچ رد ار یسانش
تخانش ی دریک ییسررب یتاورک نابز رد هیک داد نایشن و
دینچ
ز هورگري لاعاا زا دنوشيپ لماش «
» na-
صخشم م ی دننک امتم رهاظ هب یناعم هنوگچ زي
دنوشيپ نيا وصت هراوحرط اب
یري - ینایکم زیکرم
17 ی نآ
؛دنتسه طابترا رد یناعم هنوگچ و
نيا رگيد پ دنوشي «
» na-
هب رگيدکي م طوبرم ی .دنوش لیيلحت ياپ رب زا دویخ یایه
پ دنویشي یلعا ی «
»na-
، یو
هجيتن یم یريگ دنک
هب هک انعم ظاحل یي
مک دادعت ی ا تاقتشم زا ني
شيپ طبترم مه اب دنو دنتسه
.
دنوامه ( )2013
ینعم ساسارب هب یتخانش یسانش
سررب ی پ شقن یاهدنویشي ینایکم
«11 ante-
،
fore-
، ،mid- inter-
،
intra- post-
،
under-
،
super-
، »sub-
لکش رد گ یري تاملک هک داد ناشن و تخادرپ پ
یاهدنوشي اضا
یي ط في سو یعي یناعم زا دنتسه اراد ار لوح هک
کي یاینعم
زکرم ی م عمج ی دنوش . هتااي هک داد ناشن وا یسررب یاه پ ، اقتشا ره رد
دنوشي انعم ی ر هشي ار رد عم تهج یني تت ريي م ی ا هب و دهد نیي
ترت بیي
ار رظن دروم موهام قتشم ۀژاو رد
راذگزمر ی م ی .دنک
سوکرام (10
دنوشيپ یيانعمدنچ )2015
«
para-
» ینعم درکيور ساسا رب ار زا و درک یسررب ینانوي نابز رد یتخانش یسانش
ور درکي نتبم ی
پ رب هرکي ارب ی دنوشيپ یيانعمدنچ یسررب
«
para-
» و نيا یياياز اب نآ هطبار پ
دنوشي هدااتسا درک . هلوقم ادتبا یو یاه
اینعم یي یعاعیش کبیش و
پ دنوشي
«
para-
» سپس ،درک صخشم ار ايس رد نآ یناعم ساسا رب ار دنوشيپ نيا یياياز
اه
15، تم عاونا و هلوقم و ن ایه
ی روتیسد ی رد دویجوم
هرکيپ هزادنا گ یري درک . هک داد ناشن یو یسررب جياتن پ
دنوشي
«
para-
» رد ايس یاه راتشون ی هب تبسن ايیس یایه و رایتاگ هیلوقم روتیسد ی
سا م اه اياز .تسا رت
ناحينيوم (19
ینعم ياپ رب یشهوژپ رد )2015
یيانعمدنچ یسررب هب یتخانش یسانش پ
دنوشي یلعا
« »na-
نابز رد سور کیي وا .تیخادرپ ی
1 distributive
2 intermittent
3 metaphoric
4 metonymic
5 Z. Hamawand
6 T. K. Tchizmarova
7 central spatial sense
8 consistent spatial-metaphorical meaning shifts
9 structural similarities
10 L. Saric
11 verbal
12 central spatial image schema
13 spatiality
14 A. Markos
15 registers
16 C. Moynihan
سررب ی انعمدنچ یي پ دنوشي /hæm-/
« مه - » سراا نابز رد ی ور ساسارب درکي نعم ی سانش ی تخانش ی ناراکمه و یميظع ميرم
55
https://doi.org/10.22108/jrl.2023.135976.1694
راوحرط ۀ وصت ري لصا ار ی ارب ی انعم ی نومنرس پ دنوشي یلعا
«
» na-
پ داهنشي درک ناکم و مسي تخانش ی رد ليخد تت
ريي رد ار نومنریس یاینعم نيا
هيشاح یناعم طسب تهج درک صخشم یا
. ،نينچمه پ لدم یداهنشي وم ناحيني ( اریب )2015
ی پ دنویشي ییلعا
«
» na-
نایشن داد هیک دنویشيپ نیيا
هب ناونع کي لوقم عاعش ی دنچ اب انعم ني هريخذ یسور نابز ناگژاو رد تسا هدش
. یعاعش لدم نيا رد ره
اینعم رط زا قیي طیسب ا راعتیس ی ایي
یزاجم زا راوحرط ۀ وصت ري لصا ی ا(
یکيزي هب ) نومنرس یانعم م طوبرم
ی وش ن د .
یکساوتک (1
)2019
پ یلعا دنوشي یسيلگنا
« - »out
هیک داد نایشن و دریک یسررب یيانعم رظنم زا ار پ
ییلعا دنویشي «
-
» out
هیب ناوینع کیي
اراد ی کي انعم ی سوملم و تسا یزکرم تروص وا رظن زا
اه ی پ یلعا دنوشي «
-
» out
هس لماش یانعم ور دادي عرا هک تسا ی لیعاا و لوعام
.دنراد تکراشم نآ رد شهوژپ هب تبسن رضاح شهوژپ تواات یاه
هدومن یسررب ناگدنراگن هک یياج ات نونکات ً وا هک تسا نيا نشيپ یرگیشهوژپ چيه ،دنا
دنوشيپ یيانعمدنچ
/hæm-/
زا هدااتیسا ایب شهوژپ نيا رد هک نآ رگيد تکن .تسا هدادن رارق یواکاو و یسررب دروم یتخانش رظنم زا هیيرظن
تخيمآ یگ یموهام هژاو دنوشيپ زا قتشم تخيمآ یاه یسررب
هدش نييبت هدش شهوژپ رد هک دنا
نآ رکذ هک یياه درویم میهم ریما نیيا ،تار اه
.تسا هتارگن رارق یسررب
3 شهوژپ شور . نابز یرظن درکيور رب ینتبم ،یايک شهوژپ نيا هداد ناگدنراگن هک هدوب یتخانش یسانش
یايیصوت شور هیب ار اه -
و ییسررب درویم ییليلحت
هداد هک تسا رکذ ناياش .داد دنهاوخ رارق یواکاو دادعت شهوژپ نيا یاه
019 هژاو هیناخباتک عباینم زا هیک تیسا هدویب نایبز رد دویجوم یا
باتک نوچمه ،یسراا نهرا و یخيرات یاه
دننام ربتعم یاه یتل نينچمه و ديمع نهرا ،نيعم یسراا نهرا
ت ادیخهد هیمان یروآدریگ
هدش هرهب اب ،سپس .دنا زا یريگ
رايعم یاه هئارا طسوت هدش زناويا و رليات
( هيشاح و نومنرس یانعم )2003
یلعاريغ دنوشيپ یا
/hæm-/
نابز رد
هولاع .تسا هدش صخشم یسراا یاهرازبا زا هدااتسا اب ات دنددص رد ناگدنراگن ،نيا رب
دنوشيپ ِفلتخم یناعم یارب درکيور نيا رد یتخانش
.دش دهاوخ ميسرت زين دنوشيپ نيا یعاعش کبش ناياپ رد و دنيامن هئارا ار هطوبرم ۀراوحرط ،یسرربدروم
4 . درکیور نابز یتخانش یسانش
نابز نابز رد یديدج ًاتبسن درکيور یتخانش یسانش نابز .تسا یسانش
یدرکيور هب یتخانش یسانش یم لاطا نابز هعلاطم زا
شياديپ هک دوش
هد رد نآ 1624
هد زا و زاغآ یدلايم 1614
هب نونکات ( تسا هدوب شرتسگ و دشر لاح رد نوزاازور تروص
Croft & Cruise, 2004:1
هب .)
نابز داقتعا هنيآ دننام نابز ،یتخانش ناسانش
ار نهذ درکلمع و راکاا یا یم سکعنم
ییم نیهذ تخانش قيرط زا و دنک نایبز تیيهام هیب ناویت
یپ ( درب
Evans & Green, 2006:5
شقن و یيارگتروص نوچ حرطم یاهدرکيور رياس فلاخرب .) نابز ،یيارگ
دحاو يرظن کي یتخانش یسانش
یمن باسح هب ینابز بتکم نورد زا هک درکيور نيا .ديآ
ینعم هژيو هب و یيارگتروص یشياز یسانش
هد رد7
1624 نيدینچ لماش ،دز هناوج
دنویشيپ یيانعمدینچ ریضاح شهوژیپ رد هیک ایجنآ زا .دنتسه رادروخرب یکرتشم ینابم و لوصا زا هک تسا هيرظن
« میه - » ییم ییسررب ،دویش
یم هئارا یيانعمدنچ هب طوبرم یرظن ثحابم ،نياربانب .ددرگ
م علاطم تنس رد میه ایب طایبترا رد ار یيانعمدینچ ًایمومع و تیسا هدش هتخادرپ یيانعمدنچ هلئسم هب هشيمه ،انع
راریق ثیحب درویم یماین
یم مه و یيانعمدنچ .دنهد هعومجمريز ود ره ،ینعم کي زا شيب اب یناگژاو تروص کي طابترا ليلد هب ،یمان
یم بوسحم ماهبا زا یا ؛دنوش
نيا اب ن رد ود نيا تواات ،لاح مه رد .تسا ینعم و تروص نيب طبار عو
چيه یمان هطبار هنوگ یمن هديد هژاو اب طبترم یناعم نايم یا
هب ؛دوش
هدروخ دنويپ یناگژاو تروص کي اب ااتا بسح رب اي و یخيرات هلمج زا یالتخم لي د هب نوگانوگ ینعم دنچ اي ود ،یترابع ( دینا
Lakoff,
1987:316
.) هينوکوا رنرت و1
(1 2003:80
تروص هب و هدوب ريگارا رايسب نابز رد یيانعمدنچ هک دندقتعم ) یم نايب یالتخم یاه
هديدپ نيا .دوش
1 S. Kotowski
2 generative semantics
3 G. Fauconnier
21 شهوژپ
نابز یاه لاس ،ناهاصا هاگشناد ،یسانش هدراهچ
هرامش ،م مود یبيترت هرامش ، 72
، ناتسمز و زيياپ 1041
https://doi.org/10.22108/jrl.2023.135976.1694
مه اي یخيرات ،یاداصت ابطنا و فاطعنا یلصا دومن هکلب ،تسين ینامز
نمگورب .تسا یريذپ (7
،)1981
فاکيل و نمگورب (
و )1988
فاکيل
( )1987
هژاو هک دندقتعم هب دياب ددعتم یناعم یاراد یاه
هلوقم ناونع هتارگ رظن رد انعمدنچ یا
کت موهام کي هن ،دنوش .دحاو یعازتنا یانعم
باتزاب یيانعمدنچ ،داراا نيا رواب هب یموهام نامزاس
هديدپ هکلب ،تسين یرهاظ ًلاماک هديدپ کي و ،تسا1
تیسا یینهذ دویمن طیس رد یا
(
Evans & Green,2006:330
.)
ینعم رد یم ليکشت ار هلوقم کي انعمدنچ ۀژاو ،یتخانش یسانش صایصتخا دویخ هیب ار هیلوقم نآ یاهویضع هژاو فلتخم یناعم هک دهد
یم د یم هجيتن رد و دنه ییم زیين ار ینایعم نیيا نايم طابترا .دنتسه طبترم مه هب یناعم نيا یمامت هک درک اعدا ناوت
هیک هیچنآ قیيرط زا ناویت
هلوقم یم هديمان یعاعش یاه هنومن ،یناعم نيا زا یخرب هک تسا نيا رب هديقع ،نومنرس يرظن هب هجوت اب ،رگيد یوس زا .درک هيجوت ،دوش
یاه
رتهب هب اهوضع یخرب و هدوب صاخ لوقم نآ یارب ی هيشاح روط
فيعض/یا هینومن ،نينچمه .دنتسه دوخ لوقم رگنايامن یرت
رد ،ریتلاعا یایه
هنومن و هتارگ رارق یعاعش لوقم نيا زکرم هيشاح یاه
تهابش قيرط زا یا یزیکرم ینایعم نیيا هب یگداوناخ یاه
رگيدیکي هیب نيینچمه و ریت
یم طبترم ترا .دوش
هیک تیسا دویخ نوماريپ ناهج زا وا تادهاشم و یسح ،ینامسج تايبرجت و ناسنا ۀرمزور تلاماعت لصاح یيانعم تاطاب
هراوحرط رد ار دوخ تايبرجت نيا یم ناشن ینهذ یاهاضا نينچمه و یريوصت یاه
هیب ،تایيبرجت و ميهایام نیيا زا هدااتیسا ایب نایسنا .دینهد
یپ دنيارا دنچ اي ود نايم تهابش
هب اهدنيارا نآ هب هراشا و رگيد یناعم رد یراعتسا طسب اب ار هژاو کي و هدرب ییم رایک
،هیطبار نیيا رد .دریب
فاکيل و نمگورب (
هژاو هک دندرک نايب )1988
هلوقم یعاعش لوقم .دنتسه یعاعش یت وقم اه رد مویهام دینچ نآ رد هیک تیسا یموهام یا
بترا نامزاس یزکرم موهام کي اب طا هدش یدنب
نيا زين هژاو ۀرابرد .دنا یم ناونع هنوگ
زیکرم رد ،نومنریس یناعم اي نآ یزکرم یناعم هک دوش
هيشاح یناعم و دراد رارق هلوقم نيا ( دنتیسه یزکرم یناعم زا رترود یا
Evans & Green, 2006:332
.) یريویصت ریيز لکیش ۀویحن زا ییعازتنا
یم ناشن ار یعاعش ت وقم هاگديد رد هژاو فلتخم یناعم طابترا :دهد
لکش -1 یعاعش تلاوقم ۀراگنا Evans & Green, 2006:332(
)
Fig 1- Radial Category Network (Evans & Green, 2006:332)
1 - 4 . یاهرایعم نومنرس یانعم نییعت
زناویا و رلیات
بلاج زا یکي شخب نيرت
یرظن ثحابم یاه زناويا و رليات
(
2003:47
ریصانع یاریب نومنریس/یزکرم یانعم نييعت یارب هک تسا یياهرايعم )
( یانعمدنچ هااضا فورح
نآ هديقع هب .تسا هدش داهنشيپ ) نييعت یارب ،اه
دهاویش نیيا .تسا زاين ینابز دهاوش زا هتسد جنپ هب یزکرم یانعم
یعقاو یاهرازبا صخشم یارب یرت
یم مهارا یزکرم یانعم ندرک نآ ،نينچمه .دنروآ
یم مهارا ار دهاوش زا یساسا هورگ کي اه هیک دنروآ
یمرب ینعم یدايز دادعت نايم زا ار انعم کي شرتسگ انعم نآ زا یناعم رگيد هک دنيزگ
هتااي ،همادا رد .دنا نومنرس یانعم نييعت یاهرايعم
رليات
زناويا و (
2003:47
هک ) هدومن حرطم هااضا فورح یارب یم هئارا ،دنا
:ددرگ
1 . تيبثت ینعم نيتسخن هدش
( نآ تمدق اي )
1M. Turner
2 C. Brugmann
3 conceptual organization
سررب ی انعمدنچ یي پ دنوشي /hæm-/
« مه - » سراا نابز رد ی ور ساسارب درکي نعم ی سانش ی تخانش ی ناراکمه و یميظع ميرم
57
https://doi.org/10.22108/jrl.2023.135976.1694
7 . کبش رد تيصخاش و یگتسجرب ه
یيانعم لوادتم ینعي(
راک رد ینعم نيرت )نابز یاهدرب
1 . طبار ه ااضا فورح رگيد اب ه
ناکم
0 . شيپ نيب ی یاه یيانعم طسب
5 . هب رم یاهدحاو رد نتار راک بک
2 - 4 هراوحرط . یاه
یروصت
یتخانش هاگديد رد ،
شقن ،ناسنا تايبرجت تيمها رب ندب
وا وحن و ۀ ت یعقاو ناهج اب ندب لماعت أ
یم ديک ینعم .دوش یتخانیش یسانش
هیب ناوینع
شخب زا یکي دمع یاه
ۀ نابز یم یعقاو ناهج رد نآ عاجرا و انعم نايم هطبار یسررب هب یتخانش یسانش ینعم رظن زا .دزادرپ
یتخانیش نایسانش
هلمج زا یرايسب رد تيعقاو ساسارب ،دنراد هراشا یعازتنا ميهاام هب هک اه
ییم تروص ینيع یاه دريذیپ
؛ زا یینيع رد نایسنا ریگا یینعي
تلامج نآ ،دشاب هتشادن صاخ یموهام ار
یم هدااتسا هراوحرط موهام زا هلئسم نيا رد یارب .درک دهاوخن رد تیحت هراویحرط .دوش
تأ برجت ريث سکع و لمع ،عناوم نتسکش مهرد ،ورين لامعا ،تکرح یکيزيا
هدیيدپ ییاورظم و فریظ ،لیمعلا ییم لکیش هریيغ و ایه
دریيگ .
حرط هراو شيپ و یکاردا یاهوگلا اه نآ ناسنا یدعب لحارم رد هک دنتسه یموهام
هزویح هیب ار اه زیين ییعازتنا یایه
ميیمعت ییم دیهد . مویهام
هراوحرط یاه یريوصت ار نوسناج (1
)1990
یم یارعم حرطم اب و دنک
هراویحرط ندریک تخانیش ییسررب هیب یريویصت یایه
ندب یدینم هدیش
7
یم .دزادرپ رکاگن (1 2008:521
) رابرد ۀ یمسج ندش هبرجت ناسنا یاه یم
یم ام هک یناهج ديوگ ميزاس
رد هشير ام تايبرجت یتايبرجت ؛دراد
هک .تسا لماعت رد یکيزيا یاهدنيارا هطساو هب ناماارطا طيحم اب مسج یاراد یتادوجوم ناونع هب رکاگن
( )2008
یم نايب نیيا زا هک دنک
نابز رد هلئسم یتخانش یسانش
هب ناونع یمسج ندش ريبعت یم دوش . زا نيا رظنم هراوحرط یاه یريوصت نيرتمهم راتخاس یيانعم رد نابز یسانش
یتخانش دنتسه .
،عقاورد دنيارا هراوحرط یزاس یعون عازتنا ینعي ؛تسا رد
نآ نابز زومآ اب هبرجت ینابز هیب یدراویم ییمرب درویخ هیک راریکت
یم یم ارا ار دراوم نيا یانعم و دنوش دريگ
.
3 - 4 . هراگنا یاه راعتسا ۀ یموهفم یموهفم یگتخیمآ و4
5
رد هک دنچره بيکرت رب مه یتخانشريغ یاهدرکيور
یینعم رد ایما ؛دویش ییم دیيکأت بکرم تاملک و تاحلاطصا رد یيانعم یريذپ ییسانش
هژاو یاهدنيارا تيرثکا ،یتخانش هژاو ۀدنزاس رصانع یانعم بيکرت مزلتسم ًاترورض یزاس
تسين اه لیيلحت یاریب ار مز طياریش رما نيمه و
ترابع رب ینتبم تلامج و اه گنا
ۀرا هک یموهام یگتخيمآ رنرت و هينوکوا
(2002:49)
هدرک هئارا ار نآ یم مهارا ،دنا
.دنک وا ک و رینرت و هیين
( )2002
یم نايب رد هک دننک
،نابز هژاو و اه هلمج ياه ی تسه نآ نييبت یارب هک بوچراچ رد اه
ۀراگنا راعتسا ۀ تیشاگن ریب ینتبم هک یموهام
دبم ورملق ود نيب أ
نآ رظن زا .درادن دوجو یقطنم هيجوت چيه ،تسا دصقم و نيا اه
هنوگ دراوم ًایمازلا عتیسا هینومن ناوینع هیب .دنتیسين یرا
، رد
هلمج
«
This surgeon is a butcher
» حارج نيا(
کي باصق تسا )
، بیکرم هژاو رد ،نينچمه و
wheelchair
مویهام بیکرم هژاو و هیلمج
ساسارب تشاگن زا ورملق أدبم هب ورملق دصقم .تسا هدشن لصاح ییم سکعنیم ار یمویهام یاوتحم ،یدورو یاضا ود هکلب
یایضا و دیننک
ی تخيمآ ار یبيکرت راتخاس9
لکش یم رب .دهد نيا ساسا هينوکوا و رنرت ( )2002
يرظن مآ یگتخي یيایضا یوگلا راهچ ساسارب ار یموهام
2
دنداد هئارا دنيارا عون هس مزلتسم هک
،بيکرت ليمکت1
ليصات و6
تسا14
یيایضا راهچ لدم هک دوب نيا هيرظن نيا حرط هدمع لي د زا یکي .
1 M. Johnson
2 embodied
3 R. Langacker
4 Conceptual metaphor
5 Conceptual blending
6 blended space
7 four-space model
8 composition
9 completion
10 elaboration