84 - 73 ) 1 ( 7 1391
يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ ،فﺪﻫ يﺮﯿﮔ ﺖﻬﺟ ﺶﻘﻧ ﻢﯿﻈﻨﺗدﻮﺧ
ﺮﮔ يزرو ﻞﻠﻌﺗ رد ﺖﯿﺼﺨﺷ و ي
Role of goal orientation, self-efficacy of self-regulation and personality in procrastination
ﯽﻤﺷﺎﻫ جرﻮﺗ *
ﺰﯾﺮﺒﺗ هﺎﮕﺸﻧاد
يﻮﻔﻄﺼﻣ هﺪﯾﺮﻓ
ﯽﺳﺎﻨﺸﻧاور
ﯽﺳﺎﺒﻋ ﯽﭽﻨﯿﺷﺎﻣ ﻪﻤﯿﻌﻧ
ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ بﺎﺼﻋا مﻮﻠﻋ
يرﺪﺑ ﻢﯿﺣر
ﺰﯾﺮﺒﺗ هﺎﮕﺸﻧاد
هﺪﯿﮑﭼ ﻒﯿـﺻﻮﺗ ،ﻒﯿﻟﺎﮑﺗ ﻦﺘﺧاﺪﻧا ﺮﯿﺧﺎﺗ ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا يرﺎﺘﻓر هﺪﯾﺪﭘ ﮏﯾ ،يزرو ﻞﻠﻌﺗ
دﻮـﺷ ﯽـﻣ يدﺮـﻓ ﯽﻫدزﺎـﺑ ﺪﯾﺪﺷ ﺶﻫﺎﮐ ،هﺎﻨﮔ سﺎﺴﺣا ،سﺮﺘﺳا دﺎﺠﯾا ﺐﺟﻮﻣ و هﺪﺷ .
ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ مﺪﻋ
ﺮـﺠﻨﻣ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﯿﯾﺎﺗ مﺪﻋ ﻪﺑ ،ﺎﻫ ﺖﯿﻟوﻮﺴﻣ و ﻒﯿﻟﺎﮑﺗ ﻪﺑ ﺪﻬﻌﺗ
دﻮﺷ ﯽﻣ . فﺪﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﺣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺮﺿ يﺮـﯿﮔ ﺖـﻬﺟ ﺶـﻘﻧ رد يﺪـﻣآرﺎﮐدﻮﺧ ،فﺪـﻫ
ﻢﯿﻈﻨﺗدﻮﺧ ﺮﮔ ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ يزرو ﻞﻠﻌﺗ رد ﺖﯿﺼﺨﺷ و ي دﻮﺑ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد
. داﺪﻌﺗ 372 ﺮـﻔﻧ
نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد زا ﻪﻘﺒﻃ ﯽﻓدﺎﺼﺗ هﻮﯿﺷ ﻪﺑ
يا نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﻪﻌﻣﺎﺟ زا بﺎـﺨﺘﻧا ﺰـﯾﺮﺒﺗ هﺎﮕﺸـﻧاد
ﺪﻧﺪــﺷ . ﻪﻣﺎﻨﺸــﺳﺮﭘ زا ﻞــﻠﻌﺗ ﺶﯾاﺮــﮔ
زرو ﯽﻠﯿﺼــﺤﺗ ي (APOQ)
، ﺖﻓﺮﺸــﯿﭘ فﺪــﻫ
(AGI)
، ﻘﻣ ﺰـﯿﮕﻧا سﺎﯿ ش ﯽﻠﯿﺼـﺤﺗ (SAM) و ﻪﻣﺎﻨﺸـﺳﺮﭘ ﺞﻨـﭘ ﯽﻠﻣﺎـﻋ (NEO-
FFI) هزاﺪﻧا ﺖﻬﺟ ﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ يﺮﯿﮔ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا
. ﺶﻫوﮋـﭘ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺴـﺗ ﻪـﮐ داد نﺎﺸـﻧ
ﻠ ﻂ
ﯽﺒﻠﻃ ، ﻒﯿﻠﮑﺗ زا بﺎﻨﺘﺟا يﺰﯾﺮﮔدﺮﮑﻠﻤﻋ ،
و ﯽﻨﯾﺰﮔدﺮﮑﻠﻤﻋ هﻮﯿـﺷ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
ﺖـﻬﺟ يﺎـﻫ
،فﺪﻫ يﺮﯿﮔ ﻢﯿﻈﻨﺗدﻮـﺧ رد يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ
ﺮـﮔ ي
؛ رﻮـﻧ و ـﺳﺎﻨﺷ ﻪـﻔﯿﻇو و ﯽﯾاﺮﮔز ﯽ
ﻪـﺑ
ناﻮﻨﻋ ﯽﮔﮋﯾو ﯽﺘﯿﺼـﺨﺷ يﺎﻫ عﻮـﻗو
يزرو ﻞـﻠﻌﺗ ﯽﻠﯿﺼـﺤﺗ ار و ﻪـﻧﺎﮔاﺪﺟ ترﻮـﺻ ﻪـﺑ
ﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ ﺎ
راد ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ .
ﺶﻫوﮋـﭘ يﺎـﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺮـﺿﺎﺣ
داد نﺎﺸـﻧ ﻪـﮐ
ﻞــﻠﻌﺗ نﺎﯾﻮﺠﺸــﻧاد ﯽﻠﯿﺼــﺤﺗ يزرو ﺑ
سﺎــﺳاﺮ يﺮــﯿﮔ ﺖــﻬﺟ فﺪــﻫ يﺎــﻫ
تﺎــﮐاردا ،
ﻢﯿﻈﻨﺗدﻮﺧ يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ ﺮﮔ
ي ﯽﮔﮋﯾو و ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ يﺎﻫ زرﻮـﻧ
و ﯽﯾاﺮﮔ ﯽـﺳﺎﻨﺷ ﻪـﻔﯿﻇو
ﺖﺳا ﻦﯿﯿﺒﺗ ﻞﺑﺎﻗ .
ﻪﺑ ﺖﻬﺟ ،ﯽﺗرﺎﺒﻋ يﺮﯿﮔ
ﯽـﮔﮋﯾو ﻞﻣﺎـﺷ ،ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ فاﺪﻫا ﻪﻨﯿﻣز رد ﺎﻫ -
ﺪﻧراد ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ ﺶﻘﻧ يزرو ﻞﻠﻌﺗ ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ رد ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﯾﺎﻫ .
تﺎﻔـﺻ ،ﻦﯾا ﺮﺑ هوﻼﻋ
ﻦﯿﯿﻌﺗ ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا و يدﺮﻓ يﺎﻫ ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ زا يرﺎﯿﺴﺑ رد ﺰﯿﻧ ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ يﺎـﻫرﺎﺘﻓر هﺪـﻨﻨﮐ
ﺪﻨﺘﺴﻫ داﺮﻓا .
هژاو ﮐ يﺎﻫ يﺪﯿﻠ : ،يﺰﯾﺮﮔدﺮﮑﻠﻤﻋ ،ﻒﯿﻠﮑﺗ زا بﺎﻨﺘﺟا ،ﯽﺒﻠﻃ ﻂﻠﺴﺗ زرﻮﻧ
ﻪﻔﯿﻇو ،ﯽﯾاﺮﮔ
ﯽﺳﺎﻨﺷ Touraj Hashemi
University of Tabriz Farideh Mostafavi
Psychology Naimeh Mashinchi Abbasi
Cognitive Neuroscience Rahim Badri University of Tabriz
Abstract
Procrastination is a behavioral phenomenon, described as the act off putting off the tasks, which may result in stress, a sense of guilt, severe loss of personal productivity, as well as social disapproval for not meeting responsibilities or commitments. The present study aimed to investigate the role of goal orientation, self- efficacy in self-regulation and personality in the academic procrastination. Using a random stratified method, 372 students were selected from the whole students of Tabriz University. They were assessed by Academic Procrastination Orientation Questionnaire (APOQ), Achievement Goal Inventory (AGI), Scale of Academic Motivation (SAM), and NEO Five-Factor Inventory (NEO-FFI). The results showed that mastery-approach, work-avoidance, performance-avoidance, and performance-approach as methods of goal orientation as well as self-efficacy in self-regulation and personality characteristics such as neuroticism and conscientiousness could predict procrastination differentially and in a combined method. Therefore, based on the study results it could be concluded that students' academic procrastination could be explained based on goal orientation, self- efficacy of self-regulation and personality characteristics such as neuroticism and conscientiousness. In other words, any orientation on achievement goals includes characteristics that have different roles in the prediction of procrastination. Besides, in most of personal and social situations, personality traits determine the individual behaviors.
Keywords: mastery-approach, work-avoidance, performance-avoidance, neuroticism, conscientiousness
________________________________________
هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﯽﺘﺴﭘ ﯽﻧﺎﺸﻧ* :
هﺪﮑﺸﻧاد ،ﺰﯾﺮﺒﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﺰﯾﺮﺒﺗ ناور و ﯽﺘﯿﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ
ﯽﺳﺎﻨﺸﻧاور هوﺮﮔ ،ﯽﺳﺎﻨﺷ ﯽﮑﯿﻧوﺮﺘﮑﻟا ﺖﺴﭘ .
: tourajhashemian@yahoo.com
ﺖﻓﺎﯾرد : 24 / 02 / 90 شﺮﯾﺬﭘ : 19 / 01 / 91
01 Apr 2012 Received: 14 May 2011 Accepted:
/74 74 ﺷﺎﻣ ،يﻮﻔﻄﺼﻣ ،ﯽﻤﺷﺎﻫ يرﺪﺑ و ﯽﺳﺎﺒﻋ ﯽﭽﻨﯿ
ﻪﻣﺪﻘﻣ
يزرو ﻞﻠﻌﺗ ﺘﻔﺻ ،1
ﯽ ﯽﺘﺧﺎﻨﺸﻧاور رد و ﯽﮔﺪﻧز رد ﻪﮐ ﺖﺳا
و ﺎﻫﺮﺸﻗ نﺎﯿﻣ هﺪﯾد ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽﻨﺳ يﺎﻫ هدر
دﻮﺷ ﯽﻣ .ﺑ ﻪ صﻮﺼﺧ
ﻂﯿﺤﻣ رد ﺎﻫ ناﺮﯿﮔاﺮﻓ نﺎﯿﻣ ﯽﺷزﻮﻣآ ي ،
رﺎﯿﺴﺑ ﺎـﺑ و ﺖـﺳا ﻊﯾﺎـﺷ
نﺎﯾز يﺎﻫﺪﻣﺎﯿﭘ زا يرﺎﺑ
ﻪﻠﻤﺟ هﺮﻤﻧ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﯽـﺳﻼﮐ ﻦﯿﯾﺎﭘ يﺎﻫ
ـﺗ ﺎ
ا فاﺮﺼﻧ هرود يﺎﻫ هاﺮﻤﻫ يا ﺖﺳا
) ﺰﻨﯿﻟﻮﮐ يزﻮـﺑ گﻮﻧآ ، ـﯿﺟ و
ﺎ
،وا
2008 (.
ﺎﺘﺳار ﻦﯾا رد ﺶﻫوﮋﭘ ،
يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﻪـﺑ
ﻪـﻄﺑار ﻦـﯾا
ﻞﻣاﻮﻋ ﺎﺑ هﺪﯾﺪﭘ ﯽﺘﺧﺎﻨﺸﻧاور
ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا دﺎـﻤﺘﻋا ـﺑ ﻪ ﺲـﻔﻧ
ﻦﯿﯾﺎﭘ يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ ، رد ﻦﯿﯾﺎﭘ
ﻢﯿﻈﻨﺗدﻮﺧ ﺮﮔ
،ي تﺎﻔـﺻ و ﻖـﻠﺧ
ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ يﺮﯿﮔ ﺖﻬﺟ ،
ﺮﺑرﺎﮐ و فﺪﻫ يﺎﻫ ترﺎﻬﻣ ﻒﯿﻌﺿ د
يﺎـﻫ
ﺮﯿﮔدﺎﯾ ﺪﻧا ﻪﺘﺷاد ﺰﮐﺮﻤﺗ ي ﺑ و
ﻪ ﯽـﻣ ﺮـﻈﻧ ﻦـﯾا زا ﮏـﯾ ﺮـﻫ ﺪـﺳر
ﯿﻐﺘﻣ يزرو ﻞﻠﻌﺗ ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ رد ﺎﻫﺮ ﺶﻘﻧ
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد .
،ﯽﯾﻮﺳ زا
ﻪﻨﯿﻣز ﻞﻣاﻮﻋ زﺎﺳ
ﻞﻠﻌﺗ ﻪـﺘﻓﺮﮔ راﺮـﻗ ﯽﯾﺎـﺳﺎﻨﺷ درﻮـﻣ ﺮﺘﻤﮐ يزرو
) شﺰﺘﯾﺮﻓ
، نﻮﺴﮑﯿﻫ و ﮓﻧﺎﯾ
، 2003 ( ﯽﻠﻋ و ﻢﻏر ﺶﻫوﮋﭘ يﺎـﻫ ور
ﻪﺑ ﺪﺷر ﻠﻋ درﻮﻣ رد زﻮﻨﻫ ، ﻞـﻠﻌﺗ ﻞ
يزرو ار ﺶﯾﻮـﺧ ﺶـﻧاد ﺪـﯾﺎﺑ
شﺮﺘﺴﮔ داد . ور ﻦﯾا زا
، ﻞﻠﻌﺗ كرد دراﻮﻣ زا ﯽﮑﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ يزرو
ﯾﺮﺸﺑ هﺪﺸﻧ ﺖﺳا هﺪﻧﺎﻣ ﯽﻗﺎﺑ ﺖ
)
،ﻞﯿﺘﺳا 2007 .(
ﻞــﻠﻌﺗ ناﺰــﯿﻣ ﻞﮑﺸــﻣ ﯽﻠﯿﺼــﺤﺗ يزرو
ﻦﯿــﺑ رد ﻦﯾﺮــﻓآ
،نﺎﯾﻮﺠﺸــﻧاد ﺪــﺣ
ﻞــﻗا 70 ﺎــﺗ 95 ﺪــﺻرد )
،ﻞﯿﺘــﺳا 2007 ( و
ﻞﻠﻌﺗ رد دﺎﺣ يزرو 20
ﺎﺗ 30 اد ﺪﺻرد نﺎﯾﻮﺠﺸـﻧ )
و نوﺎـﮐ ﮏـﻣ
،نﻮﺴﻧﺎﺟ 1991
( دروآﺮﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ . ﺑ
ﻪ ،هوﻼﻋ ﻞﻠﻌﺗ يزرو
، ـﺗ ﺎ ﺮﯿﺧ
رود ﮏﯾ رد يﺪﻤﻋ ه
ﯽـﻠﻋ دﺮـﻓ و هﺪـﺷ ﯽـﻘﻠﺗ ﻞـﻤﻋ صﺎﺧ ﻢـﻏر
ﺮﯿﻏ دﺮﮑﻠﻤﻋ ،نآ يﺎﻫﺪﻣﺎﯿﭘ زا ﯽﻫﺎﮔآ دراد ﺶﺨﺑ ﺖﯾﺎﺿر
)
،ﻞﯿﺘﺳا
2007
؛ ﺮــﻓ ــﮔﻻﺎﮐوا ،يرا ،ﻦﯿﮕﺑﻮــﯿﻧ ،نﺎ
2005 .(
ﻞــﺑﺎﻗ ﻪــﺟﻮﺗ
ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻞﻠﻌﺗ ﻞﻠﻋ ﻪﺑ يا يزرو
ﺶﻫوﮋﭘ رد يﺎﻫ
ﯽﻤﻠﻋ دراد دﻮـﺟو
تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺘـﺳار ﻦـﯾا رد ﻪﮐ لوﺎـﻫ
و ﻮﺴـﺗاو ن ) 2007 ( ـﺷ ، ،واﺮ
ﺰﻨﯿﮐداو نﻮﺴﻓﻻوا و )
2007 ( و زﺮﺘﻟو ) 2003 ( نﺎﺸﻧ ﯽﻣ ﻪﮐ ﺪﻫد
ﻞﻠﻌﺗ ﻢﯿﻈﻨﺗدﻮـﺧ ﻦﯿﯾﺎـﭘ حﻮﻄﺳ ﺎﺑ يزرو ﺮـﮔ
ﺖـﯾﺎﻔﮐ ،ي يﺪـﻨﻣ
ﺑ دﺎﻤﺘﻋا و ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ ﻪ
و سﺮﺘﺳا ،باﺮﻄﺿا يﻻﺎﺑ حﻮﻄﺳ ﺎﺑ و ﺲﻔﻧ
طﺎﺒﺗرا يرﺎﻤﯿﺑ دراد
. ﻮﭼ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ،لﺎﺣ ﻦﯾا ﺎﺑ ﯽﯾﻮﭼ و
) 2005 (
نﺎﺸﻧ ﯽﻣ ﻞـﻠﻌﺗ نﺎﯾﻮﺠﺸـﻧاد ﯽـﺧﺮﺑ ﻪـﮐ ﺪﻫد رﺎﺸـﻓ ﺖـﺤﺗ زا زرو
رﺎﮐ ﯽﻣ دﻮﺳ ندﺮﮐ ﻞﻠﻌﺗ اﺬﻟ و ﺪﻧﺮﺑ
ـﺑ ار يزرو ﻪ
ﯽـﻣﺮﺑ لﺎـﻌﻓ رﻮـﻃ
1. procrastination
ﯾﺰﮔ ﻨ اﺮﭼ ،ﺪﻨ ﺮﯾﺎـﺳ ﻪـﺑ ﺖﺒﺴـﻧ ار يﺮـﺘﻤﮐ يرﺎـﻤﯿﺑ و سﺮﺘﺳا ﻪﮐ
ﯽﻣ ﻪﺑﺮﺠﺗ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﺪﻨﻨﮐ
.
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽﯾﻮﺳ زا د
وﻮﺷ و ﺖﯾو ﺒﻧ
گﺮ ) 2002 ( ، و شﺰـﺘﯾﺮﻓ
نارﺎــﮑﻤﻫ )
2003 ( ﯽــﻟ ، ) 2005 ( نادروا و ﯽــﻠﮕﯿﻣ و )
2001 (
نﺎﺸﻧ ﯽﻣ ﻞﻠﻌﺗ ﻪﮐ ﺪﻨﻫد ﺎﺑ يزرو
ارا ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻔﻨﻣ يﺎﻫﺪﻣﺎﯿﭘ ـﯾ
ﺎـﺑ ﻪ
ندﺮـﮐ هدﺎــﻣآ رد بﺎﺘــﺷ ،ﻒﯿﻟﺎــﮑﺗ ﺮﯿﺧﺎـﺗ ،نﺎــﺤﺘﻣا ياﺮــﺑ دﻮــﺧ
ﯽﻋﺎـــﻤﺘﺟا باﺮﻄـــﺿا ،
دﺮﮑﻠﻤﻋ ،ﻒـــﯿﻠﮑﺗ زا بﺎـــﻨﺘﺟا ،يﺰـــﯾﺮﮔ
ﻢﯿﻈﻨﺗدﻮﺧ ﺮﮔ
ﻦﯿﯾﺎﭘ ي ﯽﺳﺎﻨﺷ ﻪﻔﯿﻇو ، ﻪـﻄﺑار ﻦﯿﯾﺎـﭘ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ و
و ﻪﺘﺷاد ﯽﯾﻮﺳ زا
،ﺮﮕﯾد ﯽﻔﻨﻣ يﺎﻫﺪﻣﺎﯿﭘ ﺐﺟﻮﻣ ناور ﺖﻣﻼﺳ رد
ﯽﻣ ﻮﺷ د.
ﻪـﻔﻟﻮﻣ ﯽﮔﺪـﯿﭽﯿﭘ ﻪـﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ يزرو ﻞﻠﻌﺗ ،ﯽﺘﺧﺎﻨـﺷ يﺎـﻫ
نآ يرﺎﺘﻓر و ﯽﻔﻃﺎﻋ
، هزﻮﺣ رد يﺎﻫ ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ
، رﻮﻣا هﺮـﻣزور ﻪـﺑ و
ﻞﮑﺷ لﺮﺘﻨﮐ نوﺪﺑ ﺎﯾ ﻞﺘﺨﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ و
ﯽﺳاﻮﺳو ﻢﯿﻤﺼﺗ رد
يﺮﯿﮔ ﺎﻫ ﻫﺎﻈﺗ ﯽﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ تاﺮ ﺪـﻨﮐ ﯽﻣ اﺪﯿﭘ
. ﯽﻟﺎـﺣ رد ﻞـﻠﻌﺗ ﻪـﮐ
ﻒﯿﻠﮑﺗ زا بﺎﻨﺘﺟا ﻪﺑ ﯽﻠﮐ و ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ يزرو طﻮﺑﺮﻣ
،ﺪﻨﺘﺴـﻫ ـﺑ ﻪ
ﺪﺳر ﯽﻣ ﺮﻈﻧ لﺎﮑﺷا ﺮﯾﺎﺳ
ﻢﯿﻤﺼﺗ ﺎﺑ يزرو ﻞﻠﻌﺗ طﺎﺒﺗرا رد يﺮﯿﮔ
ﺪﻨﺷﺎﺑ . اﺪﺘﻣ لو ﻞﻠﻌﺗ ﻞﮑﺷ ﻦﯾﺮﺗ ،يزرو
عﻮﻧ ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ و هدﻮـﺑ ثار
نﻮﻣﻮﻟﻮﺳ ،مﻮﻠﺑ ﯽﻣﺎﮐارﻮﻣ و
) 1986 ( نآ ﺐﻟﺎﻏ ﻞﯾﺎﻤﺗ ار ناﺮﯿﮔاﺮﻓ
ﺎﻌﻓ ﻦﺘﺧاﺪﻧا ﻖﯾﻮﻌﺗ ﻪﺑ ياﺮﺑ ﺖﯿﻟ
ﺪـﻧا هدﻮـﻤﻧ ﻒﯾﺮﻌﺗ ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ يﺎﻫ
ﻮﺗ باﺮﻄﺿا ﺎﺑ ﻪﺸﯿﻤﻫ ﻪﮐ ا
ﺖﺳا م .
سوﺎﻨﮐ و ﺲﯿﻟا ﺮﻈﻧ ﻪﺑ )
1979 ( ﻞـﻠﻌﺗ ﻪـﺑ ﯽﻠﯿﺼـﺤﺗ يزرو
ﺗﺎ ﯿﺧ ﻪـﺑ ﯽﻠﯿﺼـﺤﺗ فاﺪﻫا ﻦﺘﺧاﺪﻧا ﺮ ﻋ ﻪـﮐ ﺖـﺳا ﯽﻧﺎـﻣز
دﺮـﮑﻠﻤ
ﺎﻧ رﺎﯿﺴﺑ ،ﻪﻨﯿﻬﺑ دﻮﺷ ﯽﻣ ﺪﻨﯾﺎﺷﻮﺧﺎﻧ و ﯽﻧﺪﺷ
. ﻧﻮﻤﻧ ﻪ يﺎﻨﺷآ رﺎﯿﺴﺑ
ﻪﺑ ،نآ سرد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﺘﺧاﺪﻧا ﻖﯾﻮﻌﺗ و بﺎﺘﺷ و نﺎﺤﺘﻣا ﺐﺷ ﺎﺗ ﺎﻫ
نﺎﺒﯾﺮﮔ ﻪﮐ ﺖﺳا نآ زا ﯽﺷﺎﻧ باﺮﻄﺿا ﺮـﯿﮔ
ناﺮـﯿﮔاﺮﻓ دﻮـﺷ ﯽـﻣ
.
ﯽﻠﻋ ﻞﻠﻌﺗ ﻪﮐ ﻦﯾا ﻢﻏر و
رد يزر ﯽـﻣ يور ﻪـﻧازور ﻒﯿﻟﺎـﮑﺗ عاﻮـﻧا
،ﺪﻫد ﯽﻟو نﺎﯾﻮﺠﺸـﻧاد رد ﯽﯾﻻﺎـﺑ ﯽـﻧاواﺮﻓ ،ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ يزرو ﻞﻠﻌﺗ
د ﺑ و درا ﻪ ﺴﻣ ناﻮﻨﻋ ﺎ
ﻪﻟ ﺐﯿﺳآ يا از ﺪﻨﯾاﺮﻓ رد ﯽﻠﯿﺼـﺤﺗ
بﻮﺴـﺤﻣ
ﯽﻣ ﻮﺷ د ) و رﺪﻧﺎﺴﮑﻟا زﺎﺑ گﻮﻧآ
،ي 2006 .(
يﺎـﻫ هﺮـﻤﻧ ﻞـﺜﻣ ﯽﻔﻨﻣ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﺎﺑ ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ يزرو ﻞﻠﻌﺗ ﺲـﻔﻧ تﺰـﻋ ،ﺐﻠﻘﺗ ،ﯽﻘﻄﻨﻣﺮﯿﻏ ﺮﮑﻔﺗ ،ﯽﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ هرود ﻦﯿﯾﺎﭘ
،ﻦﯿﯾﺎــﭘ زرﻮــﻧ
،ﯽﯾاﺮﮔ ﯽﮔدﺮﺴــﻓا و هﺎــﻨﮔ سﺎﺴــﺣا )
ﺰــﺘﯾﺮﻓ و ش
نارﺎﮑﻤﻫ
، 2003 ( ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ باﺮﻄﺿا ﻒﻠﺘﺨﻣ عاﻮﻧا ﺎﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و
ﺗ ﻞﯿﺼﺤ ﻞﯿﺒﻗ زا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا باﺮﻄﺿا و نﺎﺤﺘﻣا باﺮﻄﺿا طﺎﺒﺗرا رد
دﻮﺷ ﯽﻣ ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ ﻊﻧﺎﻣ ﻂﻘﻓ ﻪﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا
، ﺑ ﻪﮑﻠﺑ ﻪ ترﻮﺻ
ﯽـﻣ ﺮﯿﺛﺎﺗ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺮﺑ ﯽﻔﻨﻣ دراﺬـﮔ
) ﺰﻨﯿﻟﻮـﮐ و
نارﺎﮑﻤﻫ
، 2008 .(
ﻫد ود رد ﻪ زا ﯽـﮑﯾ ﺖﻓﺮﺸـﯿﭘ فﺪـﻫ يﺮـﯿﮔ ﺖﻬﺟ ،ﻪﺘﺷﺬﮔ
ﺑ هﺪﻤﻋ ﻢﯿﻫﺎﻔﻣ ﻪ
هﺪﺷ هدﺮﺑ رﺎﮐ رد
هدﻮﺑ ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ شﺰﯿﮕﻧا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
ﺖﻬﺟ و دﻮﺼﻘﻣ ،فﺪﻫ يﺮﯿﮔ ﻓ
ار دﺮ يﺎـﻫرﺎﺘﻓر رد نﺪﺷ ﺮﯿﮔرد زا
ﯽﺑﺎــﯾزرا ﻪـﺑ ﺖﺒﺴـﻧ يو يﺮـﯿﮔ ﺖـﻬﺟ و ﺖﻓﺮﺸـﯿﭘ ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ رﺎﮐ رد دﻮﺧ ﯽﮕﺘﺴﯾﺎﺷ ﺪﻫد
. يﺮﯿﮔ ﺖﻬﺟ ﻪـﻨﯿﻣز رد ﺎـﻫ
ﯽﮔﮋﯾو ﻞﻣﺎﺷ ،ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ فاﺪﻫا ﯽـﻨﯿﺑ ﺶﯿـﭘ رد ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﯾﺎﻫ
ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ ﺶﻘﻧ يزرو ﻞﻠﻌﺗ ﺪﻧراد
. رد يﺮﯿﮔ ﺖﻬﺟ ﻂﻠﺴـﺗ
ﻠﻃ ـﺒ ﯽ
ﺪﺷر مﻮﻬﻔﻣ ﺮﺑ ﺗ دﻮﺧ
ﺎ ﺪﯿﮐ هﺪﺷ يﺮﯿﮔدﺎـﯾ زا فﺪﻫ و
، ﺮـﺑ ﻂﻠﺴـﺗ
ﻒــﯿﻠﮑﺗ ﺖــﺳا . ،ﺎﺘــﺳار ﻦــﯾا رد ﻪــﮐ يزرو ﻞــﻠﻌﺗ
ﻆﻓﺎــﺤﻣ
يﺪﻨﻤﺷزرادﻮﺧ يﺮﯿﮔ ﺖﻬﺟ ع ﻮﻧ ﻦﯾا رد ،ﺖﺳا دﺮﻓ
ناﺪـﻨﭼ ﻪـﺑ
ﺪﻧﻮﯿﭘ ﯽﻤﻧ عﻮﻗو د.
ﺎﺣ دﺮﻓ ﯾﺰ ﺖﻬﺟ دﺮﮑﻠﻤﻋ يﺮﯿﮔ ﻦﯾﺰـﮔ
ﺮـﺑ ﻪـﮐ
ارا ﯾ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻪ ﺮﺘﻬﺑ
ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ ناﺮﮕﯾد و يﺪﻨﻤﺷزرادﻮﺧ زا ﺖﯾﺎﻤﺣ
شﻼﺗ ﯽﻣ ﺪﻨﮐ
، ﺪـﻫد ﯽـﻣ نﺎﺸﻧ يﺮﺘﻤﮐ ﻪﻧازرو ﻞﻠﻌﺗ يﺎﻫرﺎﺘﻓر
،
ﯽﺗرﻮﺻ رد ﻪﮐ
دﺮﻓ ﺎﺣ ﯾ ﺰ ﺰـﯾﺮﮔدﺮﮑﻠﻤﻋ يﺮﯿﮔ ﺖﻬﺟ ﻪـﮐ
مﺎـﺠﻧا زا
ﻒﯿﻟﺎﮑﺗ ﻞﯾﻻد ﻪﺑ دﺎﯾز لﺎﻤﺘﺣا ﻪﺑ ،ﺪﻨﮐ ﯽﻣ بﺎﻨﺘﺟا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻪـﺑ
ﻞﻠﻌﺗ دروآ ﯽﻣ يور يزرو .
ﺎﺣ داﺮﻓا ﯾ ﻒـﯿﻠﮑﺗ زا بﺎﻨﺘﺟا يﺮﯿﮔ ﺖﻬﺟ ﺰ ﻪـﮐ
يرود ياﺮـﺑ
زا ﻦﺘﺴﺟ مﺎـﺠﻧا زا ﯽﺷﺎﻧ باﺮﻄﺿا
ﻒﯿﻟﺎـﮑﺗ رﻮـﻣا ﻪـﺑ لﺎﻐﺘـﺷا زا
ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ فﺮﺻ ،ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ ﺮﻈﻧ يﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﻧازرو ﻞﻠﻌﺗ يﺎﻫرﺎﺘﻓر
زا
نﺎﺸﻧ دﻮﺧ ﺪﻨﻫد ﯽﻣ
) ،نﻮﺴـﺗاو و لوﺎﻫ 2007
.(
ﺎﺘـﺳار ﻦـﯾا رد
ﺞﯾﺎﺘﻧ يﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ﭻﯾﺮﺘﻨﭘ
) 2000 ( نﺎﺸﻧ ﻞـﻠﻌﺗ ﻪـﮐ ﺪـﻫد ﯽـﻣ
ﺎﺑ يزرو ﻂﻠﺴﺗ يﺮﯿﮔ ﺖﻬﺟ ﻠﻃ
ـﺒ ﯽ ﻪـﻄﺑار ﯽـﻨﯾﺰﮔ دﺮـﮑﻠﻤﻋ و
دراد سﻮــﮑﻌﻣ .
يﺎــﻫ ﺶﻫوﮋــﭘ ﺞﯾﺎــﺘﻧ ﯽﯾﻮــﺳ زا ــﺷ
ﻦﻣﺮﺘــﺳا و ﺮ
) 2002 ( و تﻮﯿﻟا و رﻮﮔﺮﮔ ﮏﻣ )
2002 (،
ﻞﻠﻌﺗ ﻪﮐ ﺪﻧا هداد نﺎﺸﻧ
يزرو ﻂﻠﺴﺗ يﺮﯿﮔ ﺖﻬﺟ ﺎﺑ ﺒﻠﻃ
ﻪﻄﺑار ﯽﻠﮐ ﯽ ﯽﻔﻨﻣ
ﺎـﺑ و ﺖـﻬﺟ
يﺮﯿﮔ دﺮﮑﻠﻤﻋ دراﺪﻧ يا هﮋﯾو ﻪﻄﺑار ﯽﻨﯾﺰﮔ .
ﺞﯾﺎﺘﻧ نﻮﺴﺗاو و لوﺎﻫ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ )
2007 ( ﻧ ﺗ ﻪـﮐ داد نﺎﺸ ﻞـﻠﻌ
ﯽﮕﺘﻓﺎــﯿﻧ نﺎﻣزﺎــﺳ ﺎــﺑ يزرو دوﺪــﺤﻣ دﺮﺑرﺎــﮐ و
يﺎــﻫدﺮﺒﻫار
نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﮐ ﺪﻨﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯾا و هدﻮﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷاﺮﻓ ﻢﻬﻣ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷاﺮﻓ يﺎﻫدﺮﺒﻫار دﺮﺑرﺎﮐ و ﯽﮕﺘﻓﺎﯿﻧ ﯽـﻨﯿﺑ ﺶﯿـﭘ ﻦﯾﺮﺗ
هﺪﻨﻨﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ يزرو ﻞﻠﻌﺗ .
زا بﺎـﻨﺘﺟا يﺮـﯿﮔ ﺖﻬﺟ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد
ﺗ ﻒﯿﻠﮑ يﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ، مﺎـﺠﻧا ﯽﻤﮐ
ﺖـﺳا ﻪـﺘﻓﺮﮔ .
ﻦـﯾا ﺎـﺑ ،لﺎـﺣ
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺪﻧا هداد نﺎﺸﻧ ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ،رﺎـﮐ زا بﺎـﻨﺘﺟا فاﺪﻫا ﻪﮐ
ﺐﯿﺳآ از ﺪﻨﺘﺴـﻫ ﺖﻓﺮﺸـﯿﭘ و يﺮﯿﮔدﺎـﯾ يﺎﻫﺪﻣﺎﯿﭘ ﻦﯾﺮﺗ .
ﻦـﯾا رد
ﻪﻨﯿﻣز تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زﺮﺘﻟاو ) 2003 ( نﺎﺸﻧ ﻪﮐ ﺪﻫد ﯽﻣ ﺖـﻬﺟ
يﺮـﯿﮔ
يﻮﻗ ،رﺎﮐ زا بﺎﻨﺘﺟا يزرو ﻞﻠﻌﺗ هﺪﻨﻨﮐ ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ ﻦﯾﺮﺗ
و هدﻮـﺑ
ﺮﯿﮔ ﺖﻬﺟ عﻮﻧ ﻦﯾا دﻮﺧ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ي
ﻦﯿﯾﺎـﭘ يﺪﻣآرﺎﮐ
، ﻢـﻬﻣ ﻦﯾﺮـﺗ
ﺪﻨﺘﺴﻫ يزرو ﻞﻠﻌﺗ هﺪﻨﻨﮐ ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ .
ﺪﯾﺪﭘ ﻪﮐ ﺪﻨﭼﺮﻫ ه
يدﺎﻋ ﯽﮔﺪﻧز رﻮﻣا رد ﺶﯿﺑﺎﻤﮐ يزرو ﻞﻠﻌﺗ
و تﺎﻔـﺻ ﺶـﻘﻧ زا ناﻮـﺗ ﯽﻤﻧ لﺎﺣ ﻦﯾا ﺎﺑ ،دراد ﯽﻨﯿﻋ دﻮﻤﻧ داﺮﻓا ﯽﮔﮋﯾو ﻦﯾا ﻪﮐاﺮﭼ ،ﺪﻧﺎﻣ ﻞﻓﺎﻏ هﺪﯾﺪﭘ ﻦﯾا عﻮﻗو رد ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ يﺎﻫ
زا يرﺎﯿﺴﺑ رد تﺎﻔﺻ ،ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا و يدﺮـﻓ ﯽﮔﺪـﻧز يﺎﻫ ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ
ﺪﻨﺘﺴـﻫ داﺮـﻓا ﯽﺗآ و يرﺎﺟ يﺎﻫرﺎﺘﻓر هﺪﻨﻨﮐ ﻦﯿﯿﻌﺗ .
ﺎـﯾ تﺎﻔـﺻ
ﺶﯾاﺮﮔ يﺎﻫ ،رﺎـﺘﻓر رد يدﺮـﻓ يﺎﻫ توﺎﻔﺗ ﻪﺑ ﻪﮐ داﺮﻓا رد دﻮﺟﻮﻣ
تﺎﺒﺛ نآ مواﺪﺗ و ﺖـﺤﺗ ،ﺪـﻣﺎﺠﻧا ﯽـﻣ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫ ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ رد
ـﻣ يراﺬـﮕﻣﺎﻧ ،ﺖﯿﺼﺨﺷ ناﻮﻨﻋ دﻮـﺷ ﯽ
. ﻞـﻣﺎﻋ ،ور ﻦـﯾا زا يﺎـﻫ
ﺘﯿﺼﺨﺷ
،ﯽ يزرو ﻞﻠﻌﺗ هﺪﻨﻨﮐ ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ هدﻮﺑ
ﻪﮐ ،ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد
ﺖﻔﺻ ود و ﯽﺳﺎﻨﺷ ﻪﻔﯿﻇو
زرﻮﻧ ﯽﯾاﺮﮔ ار ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ، ﺎﺑ
نآ ﺎﺸﻧ ن ﺪﻨﻫد ﯽﻣ .
يزرو ﻞﻠﻌﺗ يﺎﻫﺪﻨﯾﺎﺸﯿﭘ ا ﮏﯾ ﺮﻫ ﺎﺑ ،
حﻮﻄـﺳ ز زرﻮـﻧ
ﯽﯾاﺮﮔ و
ﯽﺳﺎﻨﺷ ﻪﻔﯿﻇو ر
ﻄﺑا اد ﻪ ﺪﻧر . ﻪـﮐ ﻦـﯾا ﺢﯿﺿﻮﺗ ﯽـﺳﺎﻨﺷ ﻪـﻔﯿﻇو
رد
لﺪﻣ ﺞﻨﭘ هﺪﻧﺮﯿﮔﺮﺑ رد ،گرﺰﺑ ﻞﻣﺎﻋ تﺎﻔﺻ
يا هدﺮﺘﺴﮔ نﻮـﭼ
هﺰـﯿﮕﻧا
ﺮﺘﻨﮐ و ل فﺪﻫ ﯽﻫد ﺖﻬﺟ ،ﺎﺘﺳار ﻦﯾا رد و هدﻮﺑ
ﮐ ﻮ ـﮐ ﮏـﻣ و ﺎﺘﺳ ﺮ
ي
) 1991 ( رد ، يﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ رد ﺶﯾﻮﺧ
يزﺎﺳ مﻮﻬﻔﻣ ،ﯽﺳﺎﻨﺷ ﻪﻔﯿﻇو
6
ﻞﻣﺎﻋ ﻪﻠﻤﺟزا ،ﻢﻈﻧ ،ﯽﻧادرﺎﮐ و ترﺎﻬﻣ ﺴﻣ سﺎﺴﺣا
ﻮ ﺖﯿﻟو ياﺮﺑ شﻼﺗ ،
فرژ و يراﺪﻨﺘﺸﯾﻮﺧ ،ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ يﺮﮕﻧ
ـﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ار ـﻧا ﻪ
ﺪ و ﺮـﻈﻧ ﻪـﺑ
،نﺎﺸﯾا داﺮﻓا سﺎﻨﺷ ﻪﻔﯿﻇو ا ﻆﻔﺣ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ،
ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا هﺪﺷ لﺮﺘﻨﮐ هﺰﯿﮕﻧ
ﺪﻧردﺎﻗ و ﻪﺘﺷاد ار ر و يدﻮﻨﺸﺧ
ـﺗ ﻪﺑ ار نﺎﺷ يﺪﻨﻣﺎﺿ ﺎ
و ﻪـﺘﺧاﺪﻧا ﺮﯿﺧ
تﺪﻣ ﯽﻧﻻﻮﻃ يﺎﻫ حﺮﻃ ﺎﺒﻟﺎﻏ ﺪﻧراد
.
ﮏﻨﺴﯾآ زرﻮﻧ
ﯽﯾاﺮﮔ ﺖﯿﺼـﺨﺷ ﺮـﺗﺮﺑ ﻞﻣﺎﻋ ﻦﯿﻣود ار ﻦﯿـﯿﻌﺗ
ا ﯽﻔﻃﺎـﻋ تﺎـﺒﺛ ﻂﯾاﺮﺷ زا يا ﻪﻨﻣاد ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﻪﮐ دﺮﮐ رد ﯽـﻃاﺮﻓ
ﺮـﺑ رد ار ﺮـﮕﯾد فﺮـﻃ رد ﯽﻃاﺮﻓا ﯽﻔﻃﺎﻋ ﯽﺗﺎﺒﺛ ﯽﺑ ﺎﺗ فﺮﻃ ﮏﯾ دﺮﯿﮔ . ﺖﻔﺻ زرﻮﻧ ﯽﮔﮋﯾو ﻞﻣﺎﺷ ﯽﯾاﺮﮔ يﺎﻫ
،ﯽﮔدﺮﺴـﻓا ،باﺮﻄـﺿا
ﺑ دﺎﻤﺘﻋا ،هﺎﻨﮔ سﺎﺴﺣا ﻪ
ﺮﯿﻏ ،ﺶﻨﺗ ،ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺲﻔﻧ ،ندﻮـﺑ ﯽـﻘﻄﻨﻣ
ﺪﺑ ،ﯽﯾور ﻢﮐ ﺳا تﺎﺒﺛ ﯽﺑ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ تﻻﺎﺣ و ﯽﻘﻠﺧ
ﺖ ) ـﯾآ و ﮏﻨﺴ
ﮏﻨﺴﯾآ ،1
1985
؛ ﻪﺑ ﻞﻘﻧ
،ﻦﻣﺮﮐاز زا 2005
(.
1. Eysenck, H. J., & Eysenck, M. W.
/76 76 ﺷﺎﻣ ،يﻮﻔﻄﺼﻣ ،ﯽﻤﺷﺎﻫ يرﺪﺑ و ﯽﺳﺎﺒﻋ ﯽﭽﻨﯿ
داﺮﻓا زرﻮﻧ اﺮﮔ او ﻻﻮﻤﻌﻣ ، هداد نﺎﺸﻧ ار ﯽﻃﺮﻔﻣ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﺶﻨﮐ
،ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﮕﺘﺨﯿﮕﻧا زا ﺪﻌﺑ و ﻪـﺑ
ﯽﺘﺨـﺳ ﺖـﻟﺎﺣ ﻪـﺑ ﺪـﻨﻧاﻮﺗ ﯽـﻣ
ﯽﻌﯿﺒﻃ ﺮﺑ ﺪﻧدﺮﮔ . ﺪـﻧراد ﯽﻨﯿﯾﺎـﭘ ﺲـﻔﻧ تﺰـﻋ ﻻﻮﻤﻌﻣ داﺮﻓا ﻦﯾا و
ﺮﯿﻏ تارﺎﻈﺘﻧا و ﺪﯾﺎﻘﻋ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ اد ،ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺰﯿﻧ ﯽﻌﻗاو
ـﯾ ﻢ
ﻻﻮﻤﻌﻣ و ﺪﻨﻧاﺮﮕﻧ رد
رﺎﺑ ه ﻣﺎﻧﺮﺑ و دﻮﺧ ﺖﯿﻨﻣا مﺪﻋ سﺎﺴﺣا هﺪﻨﯾآ ﻪ
ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ . رﻮﺸـﻟد ﺎﺑ يداﺮﻓا ،بﺮﻄﻀﻣ ار ﺎﻬﻧآ ،داﺮﻓا ﻦﯾا نﺎﺘﺳود ه
اﺮﻓا ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد و دﺎﯾز ﺐﯿﺳآ ،يدﺎﻋ د
ﺪـﻨﻨﮐ ﯽـﻣ ﯽـﻓﺮﻌﻣ ﺮﯾﺬﭘ
) ﻦﯾوﺮﭘ نﺎﺟ و ، 1389 .(
ﺎﺘـﺳار ﻦﯾا رد يﻻ تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ
) 1995 ( ﯽـﻣ نﺎﺸـﻧ ﻪـﮐ ﺪـﻨﻫد
ﻞﻠﻌﺗ ناﺰﯿﻣ ﻪﮐ يداﺮﻓا رد يزرو
زرﻮﻧ ﯽﯾاﺮﮔ ﻻﺎﺑ رﻮـﻃ ﻪﺑ ،ﺪﻧراد ﯽﯾ
ﻻﺎـﺑ سﻮﺴﺤﻣ ا
ﺖـﺳ . ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ ﻪـﻨﯿﻣز ﻦـﯾا رد
يﺎـﻫ ﺶﻫوﮋـﭘ
نﻮﺴﻧﺎﺟ مﻮﻠﺑ و ) 1
1995 (،
ﺷ ﯽـﻟ و گﺮﺒﻧﻮ )2
1995 ، زا ﻞـﻘﻧ ﻪـﺑ
ﯽﻟ ، 2005 ( و نﻮﺴﺗاو ) 2001 ( ﻪﻄﺑار ﺎﺑ يزرو ﻞﻠﻌﺗ زرﻮـﻧ
ﯽﯾاﺮﮔ
ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ ار . ﺑ
ﻪ
،هوﻼﻋ ﺷ ﺮ ﻦﻣﺮﺘـﺳا و )
2002 ( ﻞـﻠﻌﺗ ﻦﯿـﺑ
و يزرو ﯽﺳﺎﻨﺷ ﻪﻔﯿﻇو ﻣ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ
ﺪﻧا هدﺮﮐ شراﺰﮔ ار ﯽﻔﻨ .
رد
ﯽﺸﻫوﮋﭘ سدراودا و ﯽﻠﮐ ،ﯽﻟ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ )
2005 ( ﻪـﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ،
نﺎﯿﻣ ﻪﻄﺑار ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ تﺎﻔﺻ و يزرو ﻞﻠﻌﺗ
زرﻮﻧ ﯽﯾاﺮﮔ و ﻪـﻔﯿﻇو
ﯽﺳﺎﻨﺷ ﺖـﺳا هﺪـﺷ هداد نﺎﺸﻧ ، .
ﯽـﺳرﺮﺑ يﺎـﻫ ﻦﻨـﺗ و ماﺮـﮕﻠﯿﻣ
) 2000 ( ﺎﺸﻧ داد ن ا ه ﺑ يزرو ﻞﻠﻌﺗ ﺖﻔﺻ ﻪﮐ ﺪﻧ ﻪ
ترﻮﺻ ﺎـﺑ راﺪﯾﺎﭘ
زرﻮﻧ ﯽﯾاﺮﮔ و ﻪﻔﯿﻇو ﯽﺳﺎﻨﺷ ﺖﺳا ﻂﺒﺗﺮﻣ .
ﻦـﯾا ﺎـﺑ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ لﺎـﺣ
يﻻ ) 1995 ( ﻪﻄﺑار ﻪﺑ ﻢﮐ ﺖﺳا هدﻮﻤﻧ دﺎﻨﺘﺳا .
ﺪﯾﺪﭘ ﻪﮐ ﺪﻨﭼﺮﻫ ه
ﺗ ﯽﻋﻮﻨﺘﻣ يدﺮﻓ ﻞﻣاﻮﻋ زا يزرو ﻞﻠﻌﺗ ﺎ
ﺮﯿﺛ
ﯽﻣ ﻟ ،دﺮﯾﺬﭘ ﯿ ا تﻻﺎﺣ ﻦﮑ ﯽﺷﺰﯿﮕﻧ
يرﻮﺤﻣ ﺶﻘﻧ نآ عﻮﻗو رد داﺮﻓا
ﯽﻣ ﺎﻔﯾا ﺪﻨﮐ ﻪﮐ ﺮﻓ ،ﻪﻄﺑار ﻦﯾا رد ا
هﺎـﮕﯾﺎﺟ زا يﺮﮔ ﻢﯿﻈﻨﺗدﻮﺧ ﺪﻨﯾ
هﮋﯾو ا ي ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ .
ﻢﯿﻈﻨﺗدﻮﺧ ﺮﮔ
هﻮﯿﺷ ي ا ﻪﮐ ﺖﺳا يا داﺮﻓ
ﻪﻣادا ،عوﺮﺷ نﺎﻣز ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺖﻬﺟ هﺪـﺷ هداد ﺖﻬﺟ لﺎﻤﻋا ﻪﻤﺗﺎﺧ و
فاﺪﻫا يﺎﺘﺳار رد زا ،نﺎﺷ
ﻪﻧﺎﺸﻧ ﻖﯾﺮﻃ ﯽـﻧوﺮﯿﺑ و ﯽﻧورد يﺎﻫ
ـﺑ ﻪ
ﯽﻣ رﺎﮐ ﺪﻧﺮﺑ . ﻦﯾا رد ﻨﮐ و ﺲﯿﻟا ،ﺎﺘﺳار ﺎ
سو ) 1979 ( يزرو ﻞـﻠﻌﺗ
ﻪﺑ ار ﻢﯿﻈﻨﺗ دﻮﺧ دﺮﮑﻠﻤﻋ دﻮﺒﻧ ناﻮﻨﻋ يﺮﮔ
رد يرﺎـﺘﻓر ﺶﯾاﺮﮔ و
ﺗ ﻪﺑ ﺎ ﻧآ ﻦﺘﺧاﺪﻧا ﺮﯿﺧ ﯽﻣ ،ﺖﺳا يروﺮﺿ فﺪﻫ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ياﺮﺑ ﻪﭽ
ﺪﻨﻧاد .
1. Johnson, J. L. & Blum, A. M.
2. Schouwenburg, H. C., & Lay, C. H.
ﻦﻣﺮﻤﯾز ﺰﻨﯿﺗرﺎـﻣ و اروﺪﻨﺑ ، -
ﺰﻧﻮـﭘ ) 1992 ( دﻮـﺧ ﻢﯿـﻈﻨﺗ
ﺮﮔ لﺎـﻌﻓ ﺖﮐرﺎﺸـﻣ ﻪﺑ ار يﺮﯿﮔدﺎﯾ رد ي هﺪـﻧﺮﯿﮔدﺎﯾ
ﺮﻓ رد ا ﺪـﻨﯾ
ﻪﻨﯿﺸﯿﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ،يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﯽـﻣ عﺎـﺟرا يﺮﯿﮔدﺎـﯾ ﺪـﻨﯾاﺮﻓ ندﺮﮐ
ﺪﻫد . ﻘﻧ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ﻢﯿﻈﻨﺗدﻮﺧ ﺶ
ﺮـﮔ ﻞـﻠﻌﺗ ﯽـﻨﯿﺑ ﺶﯿـﭘ رد ي
ناﻮﺗ ﯽﻣ يزرو يزرو ﻞﻠﻌﺗ يﺎﻫﺪﻨﯾﺎﺸﯿﭘ ﻪﻄﺑار ﻪﺑ
ﯽﮔﮋﯾو ﺎﺑ يﺎـﻫ
ﻢﯿﻈﻨﺗ دﻮﺧ ﺮﮔ
دﺮﮐ دﺎﻨﺘﺳا ي .
دﻮﺧ دﺮﻓ ﻢﯿﻈﻨﺗ ﺮﮔ ﺪﻨﻤﻓﺪﻫ يدﺮﻓ
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا
ﮏـﯿﻨﮑﺗ ﻦﯾﺮـﻤﺗ ،نﺎـﻣز ﺖﯾﺮﯾﺪـﻣ يﺎـﻫ
و ﯽﺘﺧﺎﻨــﺷ يﺎــﻫدﺮﺒﻫار ﺐــﺳﺎﻨﻣ دﺮﺑرﺎــﮐ ،راد ﺖــﻬﺟ و رادﺎــﻨﻌﻣ ﺘﺧﺎﻨﺷاﺮﻓ و ،ﯽ فﺪـﻫ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر رد ﯽﻌﺳ يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ سﺎﺴﺣا
ﻪﺑ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﺎﺑ ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ ،هﻮﯿﺷ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ داﺪﻌﺘﺳا و ﺎﻫ
،دراد دﻮـﺧ رد
ﯽﻟﺎﺣ تﺎﺳﺎﺴﺣا زا زرو ﻞﻠﻌﺗ دﺮﻓ ﻪﮐ
ﯽـﻣ ﺞـﻧر ﯽﻨﯿﺑ ﻢﮐدﻮﺧ
ـﺗ ﻪـﺑ ،دراد ﻪـﻤﻫاو لﺮﺘﻨﮐ نداد ﺖﺳد زا و ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ زا ،دﺮﺑ ﺎ
ﺮﯿﺧ
ﺎـﺗ ﺪـﻧاد ﯽﻣ يرﺎﺘﺨﻣدﻮﺧ ﯽﻋﻮﻧ ار لﺎﻤﻋا ﻦﺘﺧاﺪﻧا ـﺑ
ﻪ نآ ﻪﻠﯿـﺳو
ﺧ ﻪﺑ ماﺮﺘﺣا و يﺪﻨﻤﺷزرا دﻮﺧ ﺪـﺷﺎﺑ هدﺮـﮐ ﻆﻔﺣ ار دﻮ
. ،ﯽﻫﺎـﮔ
ﺰﯿﮕﻧا ﻞﯿﻟد ﻪﺑ يزرو ﻞﻠﻌﺗ ه
رﺎﯿﺴﺑ فﺪﻫ ندﺮﮑﻧ ﺺﺨﺸﻣ و ﻦﯿﯾﺎﭘ
ﺪﻨﮐ ﯽﻣ زوﺮﺑ .
ﻢﻈﻧدﻮﺧ ﺪﻗﺎﻓ زرو ﻞﻠﻌﺗ دﺮﻓ ﯽﻫد
ﻪـﮑﻨﯾا زا و ﺖﺳا
دﺮـﻓ ﯽـﻟو ،ﺖـﺳا نﺎـﺳاﺮﻫ ،دﺮـﯿﮔ راﺮـﻗ ناﺮـﮕﯾد توﺎﻀـﻗ درﻮﻣ ﻢﯿﻈﻨﺗدﻮﺧ ﺮﮔ
رﻮﻣ ار دﻮﺧ لﺎﻤﻋا ، ﯽـﻣ راﺮـﻗ ﯽﺑﺎـﯾزرا و ﯽﻨﯿﺑزﺎﺑ د
لﺎﻤﻋا درﻮﻣ رد و ﺪﻫد دﻮﺧ
ﯽﻣ توﺎﻀﻗ ﺪﻨﮐ
.
لوﺎﻫ نﻮﺴـﺗاو و )
2007 ( ﻞـﻠﻌﺗ يزرو رد ﯽﻧاﻮﺗﺎـﻧ ﯽﻋﻮـﻧ ار
ﻢﯿﻈﻨﺗ دﻮﺧ ﺮﮔ
ﺖـﯿﻌﻗﻮﻣ ﺎﺑ ﻪﻬﺟاﻮﻣ رد داﺮﻓا ﻪﮐ ﺪﻧاد ﯽﻣ ي يﺎـﻫ
ﺪﻧﺮﯿﮔ ﯽﻣ هﺮﻬﺑ نآ زا ﯽﮔﺪﻧز .
رﺎﮔزﺎـﺳ ﻪـﮐ ﯽـﻨﻌﻣ ﻦـﯾا ﻪـﺑ ﺎـﺑ ي
ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ نآ تاﺮﯿﯿﻐﺗ و ﯽﮔﺪﻧز يﺎﻫ شور يﺪﻨﺑرﺎﮐ مﺰﻠﺘﺴﻣ
يﺎﻫ
دﻮﺧ ﻢﯿﻈﻨﺗ ﺮﮔ دﺮﻓ ﻪﺑ ﺮﺼﺤﻨﻣ ي ﺖﺳا
. داﺮـﻓا ﯽـﺧﺮﺑ ،لﺎﺣ ﻦﯾا ﺎﺑ
ﺶﯿــﭘ و ﻦﯿــﻤﺨﺗ رد زا ،ﯽﮔﺪــﻧز تاﺮــﯿﯿﻐﺗ ﯽــﻨﯿﺑ
ــﺑ ﻪ يﺮﯿﮔرﺎــﮐ
ﻢﯿﻈﻨﺗدﻮﺧ يﺎﻫدﺮﺒﻫار ﺮﮔ
ﺾـﺤﻣ ﻪـﺑ و هدﻮـﻤﻧ رﺬـﺣ ﺐﺳﺎﻨﻣ ي
ﻞـﻠﻌﺗ يﺎـﻫدﺮﺒﻫار ﻪـﺑ ثداﻮﺣ عﻮﻗو ﯽـﻣ يور ﻪـﻧازرو
ﺪـﻧروآ . ﻪـﺑ
ﭻﯾﺮﺘﻨﭘ ،ﯽﺗرﺎﺒﻋ )
2000 ( ناﻮﻨﻋ ﯽـﻣ شور يﻮﺠﺘﺴـﺟ ﻪـﮐ ﺪـﻨﮐ
دﻮﺧ يﺮﯿﮔدﺎﯾ يﺎﻫ ﻢﯿﻈﻨﺗ
يﺮﮔ ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ رد ﻂﻠﺴﺗ ﺲﺣ دﺎﺠﯾا و
دﻮـﺧ زا يﺪﻨﻣﺎﺿر و ﻢﯿـﻈﻨﺗ
ﺮـﮔ ﻞـﻠﻌﺗ يﺎـﻫدﺮﮑﯾور ﺎـﺑ ي ﻪـﻧازرو
و ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﯽﮕﻨﻫﺎﻤﻫ يﺎـﻫدﺮﮑﯾور ﺎﺑ هﺮﻣزور ﯽﮔﺪﻧز رد ﻪﮐ يداﺮﻓا
ﻞﻠﻌﺗ ﯽﻣ ﺶﯿﭘ ﻪﻧازرو ﺪﻧور
، ﺶﯿـﭘ و هزﺎـﺗ ﺖـﯿﻌﻗﻮﻣ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﯽـﻨﯿﺑ
و هﺪﺷ هﺮﺻﺎﺤﻣ هﺪﺸﻧ ﺎﺗ يﺎﻫ ﺦﺳﺎﭘ ﻪﺑ
ﯽﻣ يور يﺮﯿﺧ ﺪﻧروآ
.
زﺮﺘﻟاو ) 2003 (،
ﻞـﻠﻌﺗ ﻪﻄﺑار ﻪﺑ دﻮﺧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺎـﺑ يزرو
ﻢﯿﻈﻨﺗدﻮﺧ ﺮﮔ
ﯿﮔدﺎﯾ ي ﯽﻣ طﺎﺒﻨﺘﺳا ﻦﯿﻨﭼ و هدﺮﮐ هرﺎﺷا يﺮ ﺪﻨﮐ
ﻢﯿﻈﻨﺗدﻮﺧ ﻪﮐ ﺮﮔ
اﺮﻓ ي ﺲﭘ ،ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺪـﻣآرﺎﮐدﻮﺧ يﺎﻫروﺎﺑ زا
يﻮﻗ هﺪﻨﻨﮐ ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ ﻦﯿﻣود ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ ﺑ يزرو ﻞﻠﻌﺗ
ﻪ ﯽﻣ رﺎﻤﺷ
دور . ﻨﭽﻤﻫ ﻦﯿ ﻞﯿﺘﺳا ، ) 2007 ( ، ﻢﯿﻈﻨﺗدﻮـﺧ ﺶـﻘﻧ ﺮﺑ رد يﺮـﮔ
ﺗ يزرو ﻞﻠﻌﺗ ﺎ
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﺪﯿﮐ .
ﺶﻫوﮋـﭘ ﻪـﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد ﺎﻣا يﺎـﻫ
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﻪﮐ ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﺰﯿﻧ يﺮﮕﯾد ﻢﯿﻈﻨﺗدﻮﺧ ،ﺪﻨﻫد
ﺮﮔ زا ي
فﺪﻫ ﻖﯾﺮﻃ ﻪﺒﻧﺎﺟ ﻪﻤﻫ ﯽﺑﺎﯾزرا و تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ يراﺬﮔ
ﻪـﺑ ،ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ
نﺪﺷ ﯽﻧﻻﻮﻃ ﺮﻓ و نﺎﻣز
ا ﺴﻣ ﻞﺣ ﺪﻨﯾ ﺎ
هﺪﺷ ﯽﻬﺘﻨﻣ ﻪﻟ ـﻠﻌﺗ ﻪـﺑ و
ﻞ
ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ ﺮﺑاﺮﺑ رد دﺮﻓ ﯽـﻣ ﻢﺘـﺧ يراﺮﻄـﺿا يﺎﻫ
ﺪﻧﻮـﺷ ) ،تﻮـﯿﻟا
2005 .(
ﻦﯾازا ﻞـﻠﻌﺗ ﻪـﭽﻧآ ،ور ﯽـﻣ ﯽـﻨﯿﺑ ﺶﯿـﭘ ار يزرو
ﺪـﻨﮐ
،
ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻢﯿﻈﻨﺗدﻮﺧ يﺎﻫ ﺮﮔ
هدﻮﺒﻧ ي
، تﺎﮐاردا دﺎﯾز لﺎﻤﺘﺣا ﻪﺑ ﻪﮑﻠﺑ
ﻢﯿﻈﻨﺗدﻮﺧ زا يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ ﺮﮔ
ﺖﺳا ي .
ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﯾﻮﺳ زا ﺖﺳا نآ زا ﯽﮐﺎﺣ ﯽﺘﺧﺎﻨﺸﻧاور يﺎﻫ
رد ﻪﮐ
ﺗ ﺪﻨﯾآﺮﻓ ناﻮـﺗ ﯽﻤﻧ يزرو ﻞﻠﻌ يﺪـﻣآرﺎﮐدﻮﺧ تﺎـﮐاردا ﺶـﻘﻧ زا
يﺮﮔ ﻢﯿﻈﻨﺗدﻮﺧ ﺎﺣ داﺮﻓا ﻪﮐاﺮﭼ ،دﺮﮐ ﺮﻈﻧ فﺮﺻ
ﯾ ،ﯽـﮔﮋﯾو ﻦﯾا ﺰ
ﺒﻠﻏ رد تﻼﮑﺸﻣ ﺮﺑ ﻪ ﻪﺘـﺷاد ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ رﺎﻈﺘﻧا ،
ﺶـﺷﻮﮐ رد و يﺎـﻫ
ﺮﺗ مﺪﻗ ﺖﺑﺎﺛ ﺐﺗاﺮﻣ ﻪﺑ دﻮﺧ ﺘﺴﻫ
ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﻪﺑ و ﺪﻨ دﺎﻤﺘﻋا دﻮﺧ يﺎﻫ
اد ﺪﻧر ،ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻤﻧ قﺮﻏ دﻮﺧ يﺎﻫﺪﯾدﺮﺗ رد و اﺬﻟ
ا رد ﻒﯿﻟﺎﮑﺗ مﺎﺠﻧ
رﺎﮑﺘﺸﭘ ﻪﺘﺷاد و ﺖـﺳا ﯽﯾﻻﺎـﺑ ﺢﻄﺳ رد نﺎﻧآ دﺮﮑﻠﻤﻋ )
و ﺰﺘﻟﻮـﺷ
ﺰﺘﻟﻮﺷ ،1
1381 ؛ زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ ﯽﺴﯾو ، 1388 (.
ﯽﯾﻮﺳ زا يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ دﻮﺧ
ﻢﯿﻈﻨﺗ ﺮﮔ ي ﺮﺑ ﺮﻇﺎﻧ ، ﻪﺑ دﺎﻘﺘﻋا
ﻦﺘﺷاد ترﺎـﻬﻣ و ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ عاﻮـﻧا ياﺮـﺟا و ﻢﯿـﻈﻨﺗ ﺖـﻬﺟ ﯽﯾﺎـﻫ
يﺮﯿﮔدﺎﯾ يﺎﻫدﺮﺒﻫار ا
ﺖﺳ ﻦـﯾا ﻪـﮐ روﺎـﺑ
، ـﺑ ار ﯽـﯾوﺮﯿﻧ ﻪ
ـﺟو دﻮ
ﯽﻣ ﻞـﯿﻤﮑﺗ ،ﯽﻠﯿﺼـﺤﺗ ﺖﻓﺮﺸـﯿﭘ و هدﻮـﺑ موﺎﻘﻣ و راﺪﯾﺎﭘ ﻪﮐ دروآ
ﻒﯿﻟﺎﮑﺗ و يﺮﯿﮔدﺎﯾ رد ﺖﮐﺮﺷ ار ﯽﺳﻼﮐ يﺎﻫ
ﺖـﺤﺗ ـﺗ ﺎ راﺮـﻗ ﺮﯿﺛ
ﯽﻣ ﺪﻫد . ور ﻦﯾا زا
، ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ﻪﺑ روﺎﺑ يﺎﻫ
دﺮﻓ دﻮﺧ رد ﻢﯿﻈﻨﺗ ﺮـﮔ ي
ﮏﯾ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﻞﻣﺎﻋ
يﺎﻫﻮﮕﻟا ﻦﯿﯿﻌﺗ رد يﺪﯿﻠﮐ ﻞﻠﻌﺗ
ﺪـﺷﺎﺑ يزرو
) ﻦﺳﻼﮐ ﯽﻧﺎﺟر و يزﺪﻨﯿﻟ ،
، 2007 (.
ﭘ ﺎﺟﺎ ،زر ) 2002 ( ﯽﻣ نﺎﯿﺑ ﺪﻨﮐ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﻧاﺮﯿﮔاﺮﻓ يﺎﻫ
ﻢﯿﻈﻨﺗ دﻮﺧ ﺮﮔ
ﺶﯾﻮﺧ ي ﻪﮐ ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ،ﺪﻧراد نﺎﻨﯿﻤﻃا
ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﯽﻣ
ترﺎﻬﻣ ﺎـﻫدﺮﺒﻫار ﻦﯾا زا هدﺎﻔﺘﺳا ياﺮﺑ زﺎﯿﻧ درﻮﻣ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷاﺮﻓ يﺎﻫ
ــﻣ مﺎــﺠﻧا ﺖــﻬﺟ مزﻻ ﻊﺑﺎــﻨﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪــﻣ و ﻮ
ﺮﺛ ار ﻒــﯿﻠﮑﺗ ﮏــﯾ ــﺑ
ﻪ
ﺮﯿﮔرﺎﮐ ﺪﻧ . ﻮـﺧ ﻪـﮐ ﯽﻧاﺮﯿﮔاﺮﻓ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﻢﯿﻈﻨﺗد
ﺮـﮔ ار ﯽﯾﻻﺎـﺑ ي
ﺪﻨﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ
، ﻪﺑ ﺮﻫﺎـﻈﺗ يﺎـﻫ ﺖـﯿﻠﺑﺎﻗ رد ﯽﻬﺑﺎﺸـﻣ تﺎـﮐاردا
1. Schultz, D., & Schultz, S. A.
ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ ﺰـﯿﻧ ﺶﯾاﺮـﮔ ﺪـﻧراد و ﻊـﻗاو رد
، تﺎـﮐاردا ﻪـﮐ ﯽﻌﺑﺎـﻨﻣ
رﺎﮐدﻮﺧ ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ يﺪﻣآ ﯽﻣ ﻞﮑﺷ ار
ﺪـﻨﻫد
، ﺑﺎﺸـﻣ ﻞﮑـﺷ ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﻪ
يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ هﺪﻨﻫد ﻢﯿﻈﻨﺗ دﻮﺧ
ﺮﮔ ﺪﻨﺘﺴﻫ ي .
رد يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ مﻮﻬﻔﻣ ﻪﻄﺑار ﻪﻨﯿﻣز ﻢﯿﻈﻨﺗدﻮـﺧ
ـﮔ ﺎـﺑ يﺮ
يﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ يزرو ﻞﻠﻌﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا يدوﺪﻌﻣ
ﻦﯾا رد
ﺎﺘﺳار تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ نارﺎﮑﻤﻫ و ﻦﺳﻼﮐ
) 2007 ( نﺎﺸﻧ ، ﻪـﮐ داد
ﻢﯿﻈﻨﺗدﻮــﺧ ﺮــﮔ
يﺪــﻣآرﺎﮐدﻮﺧ ،ي و ﺲــﻔﻧ تﺰــﻋ ،ﯽﻠﯿﺼــﺤﺗ
يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ ﻢﯿﻈﻨﺗدﻮﺧ
ﺮﮔ هﺪـﻨﻨﮐ ﯽـﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ ي يزرو ﻞـﻠﻌﺗ
ﺪﻨﺘﺴﻫ .
ﯽﺸـﻫوﮋﭘ ﻖﺑاﻮـﺳ و يﺮﻈﻧ بﻮﭼرﺎﭼ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ،هﺪـﺷ ﺮـﮐذ
فﺪﻫ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ـﺳ ﻦـﯾا ﻪـﺑ ﺦﺳﺎﭘ
ﻮا ل دﻮـﺑ ﺎـﯾآ ﻪـﮐ ﺖـﻬﺟ
يﺮﯿﮔ يﺎﻫ يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ ،فﺪﻫ ﻢﯿﻈﻨﺗدﻮﺧ
ﯽـﮔﮋﯾو و يﺮﮔ يﺎـﻫ
ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ
، عﻮﻗو ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ يزرو ﻞﻠﻌﺗ ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ ار
ﯽﻣ ﺪﻨﻨﮐ
؟
شور
،يرﺎﻣآ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﺶﻫوﮋﭘ ياﺮﺟا شور و :
ﻪﻌﻣﺎﺟ يرﺎﻣآ
ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا
، ﺰﯾﺮﺒﺗ هﺎﮕﺸﻧاد نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد رﺎﻬﭼ رد
ﯽـﺷزﻮﻣآ هوﺮﮔ
ﻢـﺠﺣ ﺎـﺑ ﯽﻧﺎﺴـﻧا مﻮﻠﻋ و ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ و ﯽﻨﻓ ،يزروﺎﺸﮐ ،ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ 13000 ﺮﻔﻧ ﻞﯿﺼﺤﺗ ﻪﺑ لﻮﻐﺸﻣ دﻮﺑ
ﺪﻧ . داﺪﻌﺗ ،ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻦﯾا زا 372
بﺎﺨﺘﻧا يا ﻪﻘﺒﻃ ﯽﻓدﺎﺼﺗ يﺮﯿﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ هﻮﯿﺷ ﻪﺑ ﺮﻔﻧ ﺪﻧﺪﺷ
رد ﻪﮐ
ﺖﯾﺎﻬﻧ ﺑ يﺎﻫ هداد ، ﻪ
زا هﺪﻣآ ﺖﺳد 358
ﺮﻔﻧ ﻞـﯿﻠﺤﺗ رد ﺎـﻫ
ـﻣ درﻮ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ بﺎﺨﺘﻧا هوﺮﮔ ﻪـﻧﻮﻤﻧ ، ﺖﺒﺴـﻧ اﺪـﺘﺑا
ﻮﺠﺸﻧاد ﻧﺎﮔرﺎﻬﭼ يﺎﻫ هوﺮﮔ زا ﮏﯾﺮﻫ نﺎﯾ ﻪ
رادا زا ﯽـﺷزﻮﻣآ ه
ﻞـﮐ
ﺪـﺷ ﺐﺴـﮐ ﺰﯾﺮﺒﺗ هﺎﮕﺸﻧاد شزﻮﻣآ .
ﻢـﺠﺣ ﺎـﺑ ﺐـﺳﺎﻨﺘﻣ ،ﺲﭙـﺳ
ﺪﻤﻋ هوﺮﮔ رﺎﻬﭼ رد رﻮﮐﺬﻣ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ه
داﺪﻌﺗ ،ﯽﺷزﻮﻣآ 102
ﺮﻔﻧ
ﺪﮑﺸﻧاد زا ه
،يزروﺎﺸﮐ 99
هﺪﮑﺸﻧاد زا ﺮﻔﻧ ،ﯽﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ يﺎﻫ
85
ﻔﻧ هﺪﮑﺸﻧاد زا ﺮ و ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ و ﯽﻨﻓ يﺎﻫ
72 يﺎـﻫ هﺪﮑﺸﻧاد زا ﺮﻔﻧ
ﻧﻮﻤﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ ﻪ
ﺪﻧﺪـﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﯽﯾﺎﻬﻧ .
ﺶﻫوﮋـﭘ فﺪـﻫ
ﺪﺷ هداد ﺢﯿﺿﻮﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ هوﺮﮔ ياﺮﺑ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ و
نﺎـﺷرﺎﯿﺘﺧا رد ﺎﻫ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
/78 78 ﺷﺎﻣ ،يﻮﻔﻄﺼﻣ ،ﯽﻤﺷﺎﻫ يرﺪﺑ و ﯽﺳﺎﺒﻋ ﯽﭽﻨﯿ
ﺶﺠﻨﺳ راﺰﺑا
ﯽﻠﯿﺼـﺤﺗ يزرو ﻞـﻠﻌﺗ ﺶﯾاﺮﮔ سﺎﯿﻘﻣ )
(:APOQ سﺎـﯿﻘﻣ
ﻠﯿﺼﺤﺗ يزرو ﻞﻠﻌﺗ ﺶﯾاﺮﮔ
1ﯽ ﯽﺳﺎﯿﻘﻣ 16 ﻪـﮐ ﺖـﺳا ﯽﻤﺘﯾآ رد
لﺎــﺳ 1991 و هﺪــﺷ ﻪﺘﺧﺎــﺳ ﻦﻤﮐﺎــﺗ ﻂــﺳﻮﺗ ﻢﺘــﯾآ
ﺎــﻫ نآ ي رد
سﺎﯿﻘﻣ 5 تﺮﮑﯿﻟ يا ﻪﺟرد دﻮـﺷ ﯽـﻣ يراﺬـﮔ هﺮـﻤﻧ
. ﯽﻧدﻮـﻣزآ
،ﺪـﻨﮐ ﯽـﻤﻧ قﺪﺻ ﻦﻣ درﻮﻣ رد ﻼﺻا يﺎﻫ ﻪﻨﯾﺰﮔ ﺎﺑ ار دﻮﺧ ﺦﺳﺎﭘ ،يدوﺪﺣ ﺎﺗ ،ﻢﮐ دﺎﯾز
ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﺺﺨﺸﻣ دﺎﯾز ﯽﻠﯿﺧ و .
سﺎﯿﻘﻣ ﻦﯾا
ﯽﺑﺎﯾزرا ياﺮﺑ ﯾاﺮﮔ ناﺰﯿﻣ
ﯽﻠﯿﺼـﺤﺗ يزرو ﻞﻠﻌﺗ ﻪﺑ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﺶ
ﻪﺻﺮﻋ رد يزرو ﻞﻠﻌﺗ ﯽﺻﺎﺼﺘﺧا يﺎﻫ ﻪﺒﻨﺟ و ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﺳ ا مﺎـﺠﻧا و ﯽﻠﯿﺼـﺤﺗ يﺎﻫ راﺮـﻗ ﺶﺠﻨـﺳ درﻮـﻣ ار ﯽـﺷزﻮﻣآ رﻮـﻣ
ﯽﻣ ﺪﻫد . نﻮﻨﮑﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﯽﺳرﺮﺑ رد ﻦﻤﮐﺎﺗ ﻦﯿـﻌﻣ ،ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﯾا
ﻪﮐ ﺖﺳا هدﺮﮐ ﮏﯾ
ار ﯽﻠﯿﺼـﺤﺗ يزرو ﻞـﻠﻌﺗ ﯽﺻﺎﺼـﺘﺧا ﻞـﻣﺎﻋ
راﺮﻗ ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ ﺪﻫد ﯽﻣ
ﺳ و ﻮ ﺖـﺳا ردﺎـﻗ نﻮـﻣزآ تﻻا 69
/0
ﺪﻫد ﺶﺷﻮﭘ ار ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ يزرو ﻞﻠﻌﺗ ﺲﻧﺎﯾراو .
ﻪﮐ ﺮﯿﺧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
ار ﻦﻤﮐﺎﺗ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺑ
ﻪ ﺪﻧا هدﺮﺑ رﺎﮐ
، يﻻﺎﺑ ﯽﯾﺎﯾﺎﭘ 90
/0 نﺎﺸـﻧ ار
هداد نارﺎـﮑﻤﻫ و لوﺎﻫ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ،ﺪﻧا )
2006 ( ـﻨﻌﻣ ﻪـﻄﺑار ، ﺎ
يراد
ﻦﯿﺑ ﻞﻠﻌﺗ سﺎﯿﻘﻣ تاﺮﻤﻧ ﯽﺑﺎﯾزرا و يزرو
يرﺎـﺘﻓر يﺎـﻫ ﻞـﻠﻌﺗ
زرو
) 54 /0 (r=
ار هداد شراﺰﮔ ﺪﻧا
. ﯽﯾﺎﯾﺎﭘ ﺰﯿﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد ﻞـﮐ
نﻮﻣزآ خﺎﺒﻧوﺮﮐ يﺎﻔﻟآ ﺐﯾﺮﺿ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ
86 /0 ﺑ ﻪ ﺖﺳد
ﺪﻣآ . ﻪﻣﺎﻨﺸــﺳﺮﭘ ﺖﻓﺮﺸــﯿﭘ فﺪــﻫ
) (AGI : فﺪــﻫ ﻪﻣﺎﻨﺸــﺳﺮﭘ
ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ زا2
32 ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﻢﺘﯾآ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ
ﺮﮐ ـﯾ زاو ﺮﻓﻮﺘﺴ رد
لﺎﺳ 2006 يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ياﺮﺑ رﺎـﻬﭼ
فﺪـﻫ يﺮـﯿﮔ ﺖـﻬﺟ عﻮـﻧ
ﻞﻣﺎـﺷ ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ
، ﻂﻠﺴـﺗ - ﯽـﺒﻠﻃ )3
12 ( ﯽـﻨﯾﺰﮔدﺮﮑﻠﻤﻋ ، )4
8 ( ،
يﺰﯾﺮﮔدﺮﮑﻠﻤﻋ )5
7 ( ﯿﻠﮑﺗ زا بﺎﻨﺘﺟا و
6ﻒ ) 5 ( ﺳ ﻮ ﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﺳ لا .
ﻢﺘﯾآ سﺎﯿﻘﻣ رد ﺎﻫ 5
زا تﺮﮑﯿﻟ يا ﻪﺟرد 1
) ﻦﻣ درﻮﻣ رد ﻪﺸﯿﻤﻫ
ﯽﻤﻧ قﺪﺻ ﺪﻨﮐ
( ﺎﺗ 5 ) قﺪﺻ ﻦﻣ درﻮﻣ رد ﯽﻠﯿﺧ
ﯽﻣ ﺪـﻨﮐ ( هﺮـﻤﻧ
يراﺬﮔ ﯽﻣ ﺪﻧﻮﺷ . هﺮﻤﻧ ﺎﻫ ﮏﯾﺮﻫ ياﺮﺑ ﺖﻬﺟ زا
يﺮﯿﮔ ﻪﻠﯿـﺳو ﻪﺑ ﺎﻫ
ﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻮ
ﺖـﻬﺟ عاﻮـﻧا زا ماﺪﮐ ﺮﻫ رد تﻻا ترﻮـﺻ ﻪـﺑ يﺮـﯿﮔ
1. Academic Procrastination Orientation Questionnaire (APOQ)
2. Achievement Goal Inventory (AGI) 3. mastery- approach
4. performance- approach 5. performance- avoidance 6. work- avoidance
ﯽﻣ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ ﻮﺷ
د.
زاو ) 2006 و يﺮﮔﺮﮔ يرﺪﺑ زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ ،
،ﻞﺻا ﯽﻨﯿﺴﺣ 1389
( ﻫ ، ﯽﮕﺘﺴﺒﻤ ار خﺎـﺒﻧوﺮﮐ يﺎـﻔﻟآ و ﯽـﻧورد
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﯾا ياﺮﺑ هدﺮﮐ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ
ﻪﻨﻣاد و زا يا 64 /0 ﺎـﺗ 81 /0
ﺑ ار ﻪ ﺖـﺳد هدروآ ﺖـﺳا زا ﺪـﻨﺗرﺎﺒﻋ ﻪـﮐ :
ﯽـﺒﻠﻃ ﻂﻠﺴـﺗ )
81 /0 ( ،
ﯽـــﻨﯾﺰﮔدﺮﮑﻠﻤﻋ )
68 /0 ( يﺰـــﯾﺮﮔدﺮﮑﻠﻤﻋ ، )
64 /0 ( زا بﺎـــﻨﺘﺟا ،
ﻒﯿﻠﮑﺗ ) 75 /0 (.
نﻮﻣزآ ﯽﯾﺎﯾﺎﭘ ﺰﯿﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد ﻣ ياﺮﺑ
ﻮ ﻪـﻔﻟ
ﯽـﺒﻠﻃ ﻂﻠﺴﺗ )
84 /0 ( رﺎـﮐ زا بﺎـﻨﺘﺟا ، )
86 /0 ( دﺮﮑﻠﻤﻋ ، ﯽـﻨﯾﺰﮔ
) 85 /0 ( دﺮﮑﻠﻤﻋ و يﺰﯾﺮﮔ ) 79 /0 ( ﺑﻪ ﺪﻣآ ﺖﺳد .
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻧا
ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ شﺰﯿﮕ )
(:SAM ﻪﻣﺎﻨﺸـﺳﺮﭘ شﺰـﯿﮕﻧا
ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ ﻂﺳﻮﺗ7
و ﻦﻣﺮﻤﯾز نارﺎـﮑﻤﻫ
) 1992 ( ﺶﺠﻨـﺳ ياﺮـﺑ
،نآ يﺎـﻫ سﺎـﯿﻘﻣﺮﯾز زا ﯽـﮑﯾ ﻪـﮐ ﺪـﺷ ﻪﯿﻬﺗ ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ شﺰﯿﮕﻧا يﺎﻫروﺎﺑ داﺮـﻓا يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ ار
ـﺑ ياﺮـﺑ ﻪ يﺮﯿﮔرﺎـﮐ يﺎـﻫدﺮﺒﻫار
ﻢﯿﻈﻨﺗدﻮﺧ ﺮﮔ
ﯽﻣ ي ﺪﺠﻨﺳ ﻦﯾا. يوﺎﺣ سﺎﯿﻘﻣﺮﯾز 20
هدﻮﺑ هدﺎﻣ
ﯽﻧدﻮﻣزآ ﻪﮐ د ﺎﻫ
سﺎﯿﻘﻣ ﮏﯾ ر 5
تﺮـﮑﯿﻟ يا ﻪـﺟرد زا
1 ) ﭻﯿـﻫ
ﺖﺴـﯿﻧ بﻮـﺧ ﺖﻗو (
ﺎـﺗ 5 ) ﺖـﺳا بﻮـﺧ ﯽـﻠﯿﺧ (
ﻪـﺑ ﺦـﺳﺎﭘ نآ
ﯽﻣ ﺪﻨﻫد . ﻄﻣ ار نآ ﯽـﯾاور و ﯽﯾﺎـﯾﺎﭘ ﯽﻠﺒﻗ تﺎﻌﻟﺎ 80
/0 ﺎـﺗ 90 /0
هداد نﺎﺸﻧ ﺪﻧا
) ﮐ ﻦﺳﻼ نارﺎـﮑﻤﻫ و ،
2007 .(
رد ﺮـﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋـﭘ
ﺰﯿﻧ ﯽﯾﺎﯾﺎﭘ ،خﺎﺒﻧوﺮﮐ يﺎﻔﻟآ ﺐﯾﺮﺿ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ سﺎﯿﻘﻣﺮﯾز 82
/0
ﺑﻪ ﺪﻣآ ﺖﺳد .
ﺖﺳﺮﻬﻓ ﺞﻨﭘ ﯽﻠﻣﺎﻋ ) NEO-FFI (:
ﯽﻠﻣﺎـﻋ ﺞﻨـﭘ ﺖـﺳﺮﻬﻓ
8
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﮏﯾ 60
يا هدﺎـﻣ ﺖـﺳا ﻪـﮐ لﺎـﺳ رد 1991
ﻂـﺳﻮﺗ
يﺮﮐ ﮏﻣ و ﺎﺘﺳﻮﮐ ﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﺳ
و ﺞﻨـﭘ ﯽﺘﯿﺼـﺨﺷ گرﺰـﺑ هزﻮـﺣ
ﯽﻨﻌﯾ زرﻮﻧ ﯽﯾاﺮﮔ نوﺮﺑ ،9
ﯽﯾاﺮﮔ ﮔزﺎﺳ ،10 11يرﺎ
، ﯽـﯾاﺮﮔ ﻪﺑﺮﺠﺗ و 12
ﯽﺳﺎﻨﺷ ﻪﻔﯿﻇو ﺪﻫد ﯽﻣ راﺮﻗ ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ ار 13
. ﻦـﯾارد ﻫوﮋـﭘ ﺶ
سﺎﯿﻘﻣﺮﯾز زا ﻂﻘﻓ زرﻮﻧ
ﯽﯾاﺮﮔ ) 12 هدﺎﻣ ( ﯽـﺳﺎﻨﺷ ﻪـﻔﯿﻇو و )
12
هدﺎﻣ ( ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
سﺎﯿﻘﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﯾا يﺎﻫ ﻢﺘﯾآ 5
تﺮﮑﯿﻟ يا ﻪﻄﻘﻧ )
1 = ﺎﺗ ﻢﻔﻟﺎﺨﻣ ﻼﻣﺎﮐ 5
= ﻢﻘﻓاﻮـﻣ ﻼﻣﺎـﮐ (
هﺮـﻤﻧ
يراﺬﮔ ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﻧورد تﺎﺒﺛ .
ﻪـﻨﻣاد رد ﻪﻣﺎﻨﺸـﺳﺮﭘ ﻦـﯾا14
يا
7. Scale of Academic Motivation (SAM)
8. Neuroticism Entroversion Openness- Five Factor Inventory (NEO- FFI)
9. neuroticism 10. extraversion 11. agreeableness
12. openness to experience 13. conscientiousness 14. internal consistency
68 /0 ﺎﺗ 86 /0 ﺖـﺳا هﺪـﺷ هدز ﻦﯿﻤﺨﺗ )ﮐ
ﻮ ـﺳ ﺎﺘ ـﮐ ﮏـﻣ و يﺮ
،
1991 .(
ﺶﻫوﮋﭘ رد ﺰـﯿﻧ ﺮـﺿﺎﺣ
سﺎـﯿﻘﻣ ياﺮـﺑ نﻮـﻣزآ ﯽﯾﺎـﯾﺎﭘ
زرﻮﻧ ﯽﯾاﺮﮔ ، 76 /0 ياﺮﺑ و ،ﯽﺳﺎﻨﺷ ﻪﻔﯿﻇو 74
/0 ﺑ ﻪ ﺪﻣآ ﺖﺳد .
ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ
ﻪﺘﻓﺎﯾ لوﺪﺟ رد ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ يﺎﻫ 1
ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ .
لوﺪﺟ 1
ﺺﺧﺎﺷ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ يﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ
ﺮﯿﻐﺘﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
ﺎﺘﺳا فاﺮﺤﻧا
دراﺪﻧ
يزرو ﻞﻠﻌﺗ 13
/ 4505 2/
80
يﺮﮔ ﻢﯿﻈﻨﺗدﻮﺧ يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ 7/
2984 15
/ 606
ﯽﺒﻠﻃ ﻂﻠﺴﺗ 32
/ 1950 45
/ 365
ﯽﺳﺎﻨﺷ ﻪﻔﯿﻇو 01
/ 1746 7/
277
ﯽﯾاﺮﮔزرﻮﻧ 6/
1408 24
/ 276
ﯽﻨﯾﺰﮔدﺮﮑﻠﻤﻋ 03
/ 1017 44
/ 244
يﺰﯾﺮﮔدﺮﮑﻠﻤﻋ
91 / 804 8/
250
رﺎﮐ زا بﺎﻨﺘﺟا
2/
264 06
/ 186
ﯽﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ ﻢﻬﺳ
ﻂﻠﺴﺗ ،ﯽﺒﻠﻃ رﺎﮐ زا بﺎﻨﺘﺟا ،
ﯽﻨﯾﺰﮔدﺮﮑﻠﻤﻋ ،
دﺮﮑﻠﻤﻋ يﺰﯾﺮﮔ ، زرﻮﻧ ﯽﯾاﺮﮔ و ﯽﺳﺎﻨﺷ ﻪﻔﯿﻇو ،
ﻢﯿﻈﻨﺗدﻮﺧ يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ تﺎﮐاردا ﺮﮔ
رد ي تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ ﻞﻠﻌﺗ
يزرو ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ نﻮﯿﺳﺮﮔر ﻞﯿﻠﺤﺗ شور زا
ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ هدﺎﻔﺘﺳا
ﺪﺷ ﻪﮐ ﺞﯾﺎﺘﻧ رد ، لوﺪﺟ 2 ارا ﯾ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪ .
لوﺪﺟ 2
ﻐﺗ ﺲﻧﺎﯾراو ﻞﯿﻠﺤﺗ نﻮﯿﺳﺮﮔر زا ﯽﺷﺎﻧ تاﺮﯿﯿ
ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ
نﺎﻣﺰﻤﻫ تاروﺬﺠﻣ عﻮﻤﺠﻣ
يدازآ تﺎﺟرد تاروﺬﺠﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
F يرادﺎﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ
نﻮﯿﺳﺮﮔر زا ﯽﺷﺎﻧ تاﺮﯿﯿﻐﺗ
21 / 70991 7
60
/ 10141 5/
147
* 0001 /0
هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ تاﺮﯿﯿﻐﺗ
78 / 24052 350
722
/ 68
ﻞﮐ تاﺮﯿﯿﻐﺗ 99
/ 95043 357
*p< /001
ﺎﺸﻧ قﻮﻓ لوﺪﺟ تﺎﺟرﺪﻨﻣ ﯽﻣ ن
ﺪﻫد
، هﺮﻤﻧ نﻮﯿﺳﺮﮔر يﺎـﻫ
ــــﺑ يزرو ﻞـــﻠﻌﺗ ﻪ
ﯿﻐﺘﻣ فﺮـــﻃ ﻦﯿــــﺑ ﺶﯿـــﭘ يﺎــــﻫﺮ
ﺎــــﺑ
) 01 /0
<
,p 57 / 147 F = ( يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا ﺎﻨﻌﻣ
ﺖﺳا راد ، ﻦﯾا ﻪﺑ
ﻪــﮐ ﯽــﻨﻌﻣ ﻂﻠﺴــﺗ
،ﯽــﺒﻠﻃ رﺎــﮐ زا بﺎــﻨﺘﺟا ﯽــﻨﯾﺰﮔدﺮﮑﻠﻤﻋ ،
، يﺰــﯾﺮﮔدﺮﮑﻠﻤﻋ ،
زرﻮــﻧ ﯽﯾاﺮﮔ و ﯽــﺳﺎﻨﺷ ﻪــﻔﯿﻇو
، يﺪــﻣآرﺎﮐدﻮﺧ
ﻢﯿﻈﻨﺗدﻮﺧ ﺮﮔ
ي ردﺎﻗ ﺘﺴﻫ تاﺮـﯿﯿﻐﺗ ﺪﻨ يزرو ﻞـﻠﻌﺗ
ار ـﺑ ﻪ رﻮـﻃ
ﻨﻌﻣ و ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ ﺎ
ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ راد .
لوﺪﺟ 3
ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺐﯾﺮﺿ نﺎﻣﺰﻤﻫ نﻮﯿﺳﺮﮔر يراد ﯽﻨﻌﻣ نﻮﻣزآ و
مﺎﮔ R
ﻣ روﺬﺠ R F
يدازآ ﻪﺟرد 1
يدازآ ﻪﺟرد 2
يرادﺎﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ
1 684
/ 0 46
/ 0 574
/ 147 7
350
* 0001 /0
*p< /001
