Sociological Review - مطالعات جامعه شناختی

(1)

E- ISSN: 2809-1010

S ociological R ^eview

(Social Science Letter)

Home page: jsr.ut.ac.ir University of Tehran

Faculty of Social Sciences

279

The Role of Education Institution in the Insitutionalizing the Religiosity of Youth in Rasht

Ali Tassaddi Kaari¹^  Hassan Mohaddesi Gilvaee²

1. Corresponding Author, PhD in Sociology, Researcher and Writer, Iran. E-mail: itasaddi@gmail.com

2. Assistant Professor, Department of Sociology, Faculty of Social Sciences, Tehran Central Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran. E-mail: mohaddesi2011@gmail.com

Article Info ABSTRACT

Article type:

Research Article

Article history:

Received: 6 February 2021;

Received in revised form:

14 May 2022;

Accepted: 5 June 2022;

Published online: 12 March 2023

Keywords:

Religiosity, Education institution, The Pattern of

Religious Government

Education Institution, Youth,

The present study was conducted with the aim of exploring and describing the mediating role of the religious government (theocratic regime) education institution in relation to make religious among a group of young women and men aged 21 to 36 with an equal number in Rasht city. There is no doubt that today's world is experiencing the fastest changes and transformations, both pleasant and unpleasant, compared to the previous decadesThe people and youth of the world today in the world we are talking about, due to various developments in different fields and more precisely in the field of electronics and computers in different dimensions from artificial intelligence to metaverse, are moving towards great changes and transformations of developments. This inevitable process will occur in the bio-social world of the world's societies, which is very difficult to predict. Maybe the world of the future is not so clear, that is, new problems will arise in connection with new technologies, which will be a new experience and will require new solutions. But many people, especially young people, want to have new experiences. Since the people, especially the Iranian youth, are among the people of the world, they also have such a belief. Therefore, they neither want nor can be passive in this change.

This research explores to understand the success or failure of the role of making people religious, especially the youth, in the religious system based on the task assigned to the institution of education, which is being carried out as a mediator.

But there is an important point in this research that should be noted, and that point is: the government of the Islamic Republic of Iran should be compared and examined with the government of the Islamic Emirates of Afghanistan, the government of Syria and Iraq, the government of the Vatican and similar cases, such as Iran., Afghanistan, Vatican and...; Why? Because the paradigm of religious governments, such as the rule of the Imam and Ummah of Islamic with the Shiite denomination and the Amir-al-Mu'minin and Ummah of Islamic with the Sunni denomination, as well as the Caliph and Ummah of Islamic with the Sunni denomination, as well as the Pope and followers of Christian with the Catholic denomination, is very different and distinct from the paradigm of nation-state governments, which is based on the rights of citizens.

This research was done with qualitative approach and narrative analysis research method. The tool for gathering its findings is a narrative interview with 16 young people. The theoretical framework is a combination of the views of several sociologists about the evolution of religiosity. which discusses religious system education, education "In the wall", "At the wall" and "Beyond the wall”.

Therefore, we scrutinized the formal education system as an institution that acts as an intermediary between the government and the people. Regardless of the researchers' own lived experience, which was based on empathy with the respondents (but the researchers were unbiased and neutral), they (respondents) clearly, transparently and openly stated their beliefs and thoughts that the weaknesses and inabilities of the country's education institution are very serious. From their point of view, these disabilities and weaknesses were so serious that they considered their lives "lost". The results show that: 1. Iran's official religious education system is very closed and therefore very ineffective. 2. This educational system acts in a completely dogmatic way by repeatedly repeating religious topics and justifying and commentators based on personal understanding the sacred and profane based on guiding people towards eternal salvation by guiding them and finally by coercion and force only in religious topics. Therefore, it prevents students' creativity because the whole principle and component of the educational approach of such an institution is based on this basis. And the reason for this is that the main ruling system considers only matters related to religion of Islam/denomination of Shiite as important. 3. Allocating a lot of time to theoretical religious education classes, i.e., books and monologues of school teachers and high school teachers, and then performing religious practices practically in all educational stages, beginning with guidance and, if necessary, with coercion by principals and assistants and staff of schools and high schools, the cause of stress and the erosion of students. Finally, it creates an unbalanced and non-constructive situation for students in solving personal and social problems, which, of course, should be noted that such skills are not taught to students, too. This case becomes one of the main and important factors of conditioning and alienation of students from religion and maybe other religions. And based on the evidence - perhaps - it can even be said that important and different aspects of people's lives, including their lives, are considered unimportant or valueless

Therefore, all the limited participants in this research described the government's religious education system as useless and ineffective. So, it is suggested that the educational system be removed from the algorithmic mode so that the field taken from Procrustes' bed is not the basis of education.

Cite this article: Tassaddi Kaari, A., & Mohaddesi Gilvaee H, (2020). The Role of Education Institution in the... Sociological Review (Social Science Letter), 29 (2), 279-303.

(2)

280

شزومآ داهن شقن و

هنیداهن رد شرورپ نید یزاس

تشر رهش رد ناناوج ِیراد

یدصت یلع

 یراک یئاولیگ یثدحم نسح|

2

1 شناد ،لوئسم ةدنسیون . هعماج یصصخت یرتکد ةتخومآ

:همانایار .ناریا .هدنسیون و رگشهوژپ ،یسانش itasaddi@gmail.com

2 هورگ رایداتسا . هعماج

:همانایار .ناریا ،نارهت .یزکرم نارهت دحاو یملاسا دازآ هاگشناد یعامتجا مولع هدکشناد یسانش mohaddesi2011@gmail.com

هلاقم تاعلاطا

هدیکچ

:هلاقم عون یشهوژپ ةلاقم

:تفایرد خیرات 18

/ 11 / 1399

ت :یرگنزاب خیرا 24

/ 2 / 1401

:شریذپ خیرات 15

/ 3 / 1401

:راشتنا خیرات 21

/ 12 / 1401

هژاودیلک :اه

نید شزومآ داهن ،یراد

،شرورپو

یوگلا شزومآ داهن شرورپو

،ینید تموکح .ناناوج

؛ناناوج شزومآ یجنایم شقن فیصوت و فاشتکا فده اب رضاح شهوژپ

نید صوصخ رد ینید تموکح شرورپو رد ،یزاسراد

ناناوج زا یهورگ نایم 21

ات 3۶ و یفیک شهوژپ نیا درکیور .دش ماجنا تشر رهش رد ربارب دادعت اب درم و نز ةلاس

ِلیلحت نآ شور هتفای یروآدرگ رازبا ،تیاور

اب یتیاور ةبحاصم ،اه 1۶

زا یقیفلت یرظن بوچراچ .تسا ناناوج زا نت

هعماج دنچ یارآ تلاوحت ةراب رد سانش

نید .تسا یراد :هک تسا نآ یایوگ شهوژپ جیاتن

1 نادزی یمسر ماظن . رلااس

شزومآ یاراد ناریا و

هب و تسا هتسب تدش هب شرورپ ؛تسا دمآراکان رایسب ندوب هتسب عبت

2 رارکت اب یشزومآ ماظن نیا .

بم رد رابجا سپس و داشرا بسح ،سدقمان و سدقم روما کیکفت و هیجوت اب و ینید ثحابم هب ینید ثحا

تروص

یداقتعا تیقلاخ زورب رد یعنام هک دراد زکرمت ،فرص ةناشیدنا شناد یاه

؛تسا نازومآ 3

هب یدایز نامز صاصتخا .

سلاک هب ینید تامیلعت یاه کت و باتک( یرظن روط

مامت رد یلمع ةنوگ هب ضیارف ماجنا و )ناریبد و ناملعم ییوگ

دنیاسرف و راشف لماوع زا لیصحت عطاقم و ندش یطرش عون زا هدنزاسریغ و لداعتمان تیعضو بجوم ،تیاهن رد و یگ

شناد ینید یگناگیب نیا زا .تسا هدش نازومآ

تکراشم ةمه ،ور شزومآ ماظن ،شهوژپ نیا رد ِدودحم ناگدننک

ار شرورپو

.دندومن یفرعم دمآراکان و دیفمریغ یداهن

دانتسا : : یّدصت یثّدحم ؛یلع ،یراک ،یئاولیگ

( .نسح 1399 شزومآ داهن شقن .) و

هنیداهن رد شرورپ نید یزاس

تشر رهش رد ناناوج ِیراد هعماج تاعلاطم .

همان( یتخانش

)یعامتجا مولع ،

29 ( 2 ،) 279 - 303 .

(3)

هنیداهن رد شرورپ و شزومآ داهن شقن /یئاولیگ یثدحم ،یراک یدصت نید یزاس

یراد 281

1 همدقم . یلصا یاهداهن درکلمع عوضوم هب دیاب زاغآ رد عوضوم فیرعت صوصخ رد یجنایم هک یا

نیبام هنایارگ مدرم و تیمکاح هاگتسد

نآ ةلمج زا ؛دومن هراشا ،دنتسه شزومآ داهن رضاح شهوژپ تسد رد عوضوم اه

میلعت صوصخ رد یمسر شزومآ هک شرورپو و

تیبرت

شهوژپ هدنیآ رد ات تسا یرورض و مزلا .تسا ،دراد هدهع رب ار ناناوج و ناناوجون ،ناکدوک هنیمز رد یقیقد یاه

،یراتخاس یاه

،یدرکراک بیسآ و اهدادنورب

هب رما نیا اریز ،دریذپب تروص یسانش نیداینب و یلصا داعبا هب میقتسم روط

یداصتقا ،یگنهرف ،یعامتجا1

یعرف داعبا نینچمه و یسایس و نآ2

مسارم ،بهذم/نید ،...و نآ ةناقداص تیفیک و یناسنا طباور رد اه نشج ،اه

هافر و شاعم ،...و اه

شنک ،...و یبسن ف یرگ

هبلاطم یارب یدازآ ،لاع یرگ

یرایسب دودح ات دوخ نطب رد ار یدنورهش قوقح و تسا طبترم ،...و هناّقحم یاه

یم لداعتم و هداد ماوق و ماود نیا رد ام ثحب عوضوم .دزاس

یملع ةلاقم -

شزومآ داهن ،یشهوژپ هطساو شقن تیعجرم اب شرورپو

رد رگ

نیراجنه یاب هک یزورما ندمتم ناسنا یزاس یلصا زا هک ار ندمت د

.تسا ،دهدب ییامنزاب ار تسا یناسنا تایح ناکرا نیرت

چیه هک میرادن یدیدرت ،داعبا ،مجح نینچ اب ار ندمت ناسنا زا ریغ هب یرگید هدنز دوجوم ای و ناهایگ و رادناج تادوجوم زا هنوگ

نآ و دشاب هدرک هبرجت یتیمک و تیفیک یرما نینچ زگره تسا دوهشم هک هچ

یم لمأت یکدنا اب داد دهاوخن خر شخب ار ندمت ناوت

یعامتجا مظن زا یمهم جره زا غراف هعماج هاگره هک تسناد یا

یم لکش )ندمت( نآ دوجو هاگنآ دشاب هتشاد رارق ینماان و جرمو و دریگ

ناکما یگنهرف تیقلاخ ندمت عوقو زا سپ یم ریذپ

یم ادیپ نایرج و دوش و نکر راهچ ندمت رد .دنک

یم ار یساسا رصنع صیخشت ناوت

یاپ ؛یسایس دمآراک نامزاس ؛یداصتقا یرادیاپ و ماجسنا :زا دنترابع هک ،داد ننُس یعامتجا ِرابتعا یاراد لوقعم لاکشا ماوق و یدنب

ملع( تخانش هار رد ششوک ؛یقلاخا ؛ ،تنارود(رنه شرتسگ و )شناد و

1 : 3 رواشک ِییاتسور ةبلک نورد تیندم هچرگا .) یم زاغآ ز

،دوش

هب اهرهش رد اما یم راب

یم لُگ و دنیشن نامزاس و هتفایراتخاس عماوج دومن یلصا و هدمع رهاظم دوخ نانیشنرهش .دهد

و دنتسه هتفای

رهش نورد یفافش و حضاو رایسب ییامنزاب یعامتجا یاهداهن ،تنارود(دنتسه نآ رهظم اهرهش هک دنراد اه

1385 ؛ 1 : 5 .)

ب هعماج روصت شزومآ ماظن نود

تسد ،دشابن کانتشهد رگا شرورپو نایب مک

هب صتخم یعامتجا تایح زا یمهم شخب فذح رگ

نآ تامازلتسا و تاصاصتخا و تیهام اب هعماج نامه نیمه زا .تسا اه

هرود رد سرادم بلاق رد دیدج رصع رد داهن نیا ،ور یاه

لاس دنچ زا سپ ات ار ناکدوک ،ملپید ذخا ات ینس فلتخم هب ار نارتخد و نارسپ زا معا یسنج غولب نارود تشذگ زا ی

و رارمتسا روظنم

شزرا ،اهرواب ةعومجم هک دوصقم و انعم نیا هب لین اب ؛هعماج یاقب شیارگ ،اهراتفر ،اه

شناد ،اه تراهم و اه هب ار همزلا یاه

هنوگ

لسن هب یدربراک و یرظن یم رارق دوخ میلعت تحت ،دهد لاقتنا دیدج یاه

یعامتجا دنیآرف زا یشخب هک ،دهد هعماج رظن دروم ندش

-

هب ناسانش ماظن تروص

هب دوصقم نیا هتبلا .تسا دنم هب هتسیاب و هتسیاش روط

هنوگ هعماج یا و سوسحم تایعقاو ناهج اب قباطم روحم

نشور ترابع هب و دریذپب تروص دیاب سوملم یعامتجا قطنم یاراد رت

نامه( دشاب 3

رد هک روط صوصخ رد تنارود زا لقن هب لااب

یعامتجا رما هک ندمت یم یقلت یداع و یهیدب ،فافش اریز ،)دش هراشا مه تسا یا

هب دیفم و رثؤم نمض شزومآ هک ددرگ ندوب هدیاف

یم گدنز کی رد ات دیامن کمک روما ریاس و یسایس ،یداصتقا ،یگنهرف ،یعامتجا فلتخم داعبا رد دارفا یدنمناوت هب تسیاب فراعتم ی

شزومآ دارفا تسد فلتخم دراوم رد هدید

هب مک یفاک تراهم اب دوخ دنناوتب یبسن روط یعامتجا و یدرف لئاسم لح رد یفاو و

قابطنا نیمه زا ،دنیامن لمع هدنزاس و راگزاس ،گنهامه ،ریذپ یناور قطنم اب ور

- 4

)ینهذ ای یناور قطنم( نآ یاراد ناگمه هک

دنتسه - دنریگ میمصت تسایس و ناگ

یمن ناراذگ هب ار مهم نیا دنناوت

.دنناسرب ماجنا هب یتسرد

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

ــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــ

1. basic 2. subset 3. social logic

4. psychological logic or mental logic

(4)

2 . هلأسم نایب

هلأسم نیا دیاب ار عوضوم نیا یدنم شزومآ ینعی یداهن نینچ هک تسین هدیشوپ یسک رب ًابیرقت هک دومن نایب هنوگ

ای یمسر شرورپو

میلعت داهن تّیّمها اب زا یکی یمسر تیبرتو

جا یاهداهن نیرت هب .تسا هعماج ره نورد یعامت

یم رظن ار اعدا نیا دناوتن یسک دسر دودرم

دیامن راکنا ای و درامشب .

هطقن فطع یم عورش ییاج زا هلأسم شزومآ ماظن هک دوش

نادزی شرورپو )کیتارکوئت( رلااس

اب یناریا ةعماج1

)کیرتنسوئت( یرادمادخ ةلکاش میلعت تیعقوم و تیعضو رد ار دارفا هک تسا نآ رب2

دوخ ةژیو تاصاصتخا و تامازلتسا اب یمسر تیبرتو

هب تعیرش یوس هب داقتعا و نامیا رب ینتبم یرادم

عیشت بهذم و ملاسا نید و لاعتم دنوادخ 12

یوزوح یهقف ماظن دنیآرب هک یماما

شناوخ رب ینتبم یتایونعم هب ،تسا یعیش اوت و اه

شن قیقد یترابع هب .دیامن نومنهر دوخ یاه نیا یدنیآرب نینچ دوصقم ،رت

هنوگ

یم رارق کاردا و همهافم دروم نآ زا یرود و ینید فیلاکت و ضیارف ماجنا بسح دارفا هک دریگ

و تبغر و )ناهانگ( تامرحم نادب هچ

یم هتفگ )یراکوکین( باوث ماجنا یم دنمتداعس ،دوش

ویش نیا بسح و دندرگ )رادرک( لامعا و کین )نهذ و رکفت( تاین رب هک یگدنز ة

یم دیکأت کین یم لئان ناهج ود ره یراگتسر هب ،دنک

هب .دندرگ هدمع شخب تلع نیمه شناد شزومآ نامز زا یا

رد یناریا نازومآ

سلاک یم صاصتخا ینید میلاعت هب یناور و ینهذ ةدنیازف یریگرد اب عطاقم ةمه یاه نیمه زا .دبای

رد ثحب دروم عوضوم هس ،ور

هب سرادم ینید تامیلعت .تسا یمسر شزومآ رد هژیو یتیمها زئاح و دیکأت دروم یدج رایسب وحن

ههد راهچ زا شیب روشک یشزومآ ماظن رد .تسا زامن ،تسخن عوضوم شناد هک تسا

عطاقم ةمه رد نازومآ

« زامن گنز »

.دنراد

گنز هب ًلاماک سرادم یاه ک و مامت تروص

گنز .یرایتخا هن و تسا یرابجا لام ،سرادم نلاوؤسم میقتسم تراظن اب زامن یاه

هب مظان و نینواعم هژیو هسردم یاه

یم لابند تعامج هب رصعورهظ زامن ندناوخ ات وضو نتفرگ زا یرامشرس و تقد اب اه رد .دوش

شیپ کی اب زامن ناکما تروص )حلاصلارهاظ( یصخش درف کی ای و دنوخآ زامن

شناد و دیدرگ دهاوخ هماقا رگید ًامتح دیاب نازومآ

هب ار نآ یب/یرازگزامن .دنروایب یاج شناد طابضنا ةرمن شهاک ای شیازفا هب یتح یزامن

،مود عوضوم .دراد میقتسم طبر زین نازومآ

شناد یرثکادح ِششوپ و یملاسا باجح نآ .تسا رتخد نازومآ

تسد و تروص یدرگ زا ریغ هب دیاب اه اه

ار دوخ ندب ةیقب ،چم ات

هب اب ؛دنناشوپب مه باروج و راولش و وتنام ندیشوپ ،هعنقم ندرک رس

نیمه .دحاو گنر کی رد لکش و راولش ندیشوپ ةطباض روط

هقی نهاریپ سآ راد

یارب هچراپ سنج زا دنلب نیت پ

نارس یارب لکش دحتم سابل بلاق رد آ

نان یم یلمع یایلؤا ،هراب نیا رد .دوش

نارمآ ةلزنم هب سرادم شزومآ هب

نایهان و فورعم مرها اب رکنمزا

ینامزاس بسح جارخا هب دیدهت ات طابضنا ةرمن دننام تردق یاه

ندوب یم لمع دراو ناش درف طباور نتشاد مدع رب ینتبم تیبرت ،موس عوضوم .دنوش

هب .تسا توافتم تیسنج ود یعامتجا و ی مغر

و یمومع یاهاضف ،فلتخم زکارم رد رتخد و رسپ سنج ود یداع یاهدروخرب ،رگیدکی زا هنارتخد و هنارسپ سرادم ندوب ادج یعامتجا هباشم رما عون ره و نداد تسد دننام یسمل سامت و یملاک طابترا ،ندرک تبحص ماگنه رد ندرک هاگن یتح و نابایخ هب(

هدسفم ثحب زا رود یم بوسحم هانگ و دنسپان ،)دوجوم عرش رظن ینعی یزیگنا

هک یقلاخا تینما سیلپ زین هراب نیا رد هک ددرگ

هبرمآ یهان و فورعم هک یتروص رد و دراد هدرتسگ روضح ،تسا هعماج حطس رد یمومع یاهاضف و فلتخم زکارم رد تسا رکنمزا

یرهق دروخرب یتح ،دننادب مزلا یم دارفا اب زین

.دنیامن

نآ لاح ینید تامیلعت رد عوضوم هس نیا هک تسا نیا تسا تیمها زئاح رایسب ناریا یعیش یبهذم یشزومآ ماظن رد هک هچ

هب یم رارق دیکأت دروم یدج رایسب وحن یداع دنور رب یتاریثأت هعماج یراج تیعضو اب یناوخمهان و ندوب یرابجا لیلد هب هک دنریگ

یگدنز هب و نانآ یگتفشآ و یمگردرس بجوم و هدراذگ دارفا قیقد ترابع

هب رت مه هب و یدرف تیوه یگتخیر رادرک و راتفر هژیو

1. theocratic 2. theocentric

(5)

یراد 283

یم یعامتجا نتخوماین نینچمه و یلومعم یگدنز کی فراعتم ینامداش نادقف یتح ای شهاک ،تیوه رد یگتفشآ جیاتن هلمج زا .ددرگ

امتجا مارتحا تسبراک مدع هجیتن رد و یگمه هباشم دراوم رگید و دراوم نیا هک تسا یلاسگرزب رد نانز هب نادرم و نادرم هب نانز یع

شزومآ ییاسران زا یشان یاپ هتبلا .تسا یناسنا روما فراعتم تخانش رد یمسر شرورپو

یکی هدنزاس و بسانم یقلاخا تادهعت و یدنب

هعماج ره نورد یعامتجا ماجسنا یداینب و یساسا لماوع زا هب رگید یوس زا و تسا

،عماوج یمامت نورد یداع یدنمراجنه روظنم

طسوت دیدج لسن نداد شزومآ شزومآ

.تسا یرورض و یمازلا شرورپو یمن هجوت نادنچ هزورما ایوگ لاح نیع رد

هک دوش رد ناناوج

شلاچ اب ینونک ناهج ترثک ؛دننام ،لئاسم زا یخرب رد یرتشیب یاه

منادن ،ییارگ ادخ ،ییارگ

یب ،یروابان یدراوم و تیوه نارحب ،ینید

نیا .دنتسه وربور ینینچ

3 . شهوژپ فده

نیمه زا یجنایم شقن فیصوت و فاشتکا شهوژپ نیا یلک فده ور شزومآ ةنارگ

ینید شنیب و تامیلعت شزومآ صوصخ رد شرورپو

تهج اب یعیش بهذم و یملاسا عون زا نید یدنم

نید/یراد هب یزیرگ

تایعقاو ناونع نایم رد دوجوم و دنتسم یعامتجا

رهش ناناوج

.تسا تشر 4 . هلأسم ترورض و تّیّمها هب یلعف یاهراکوزاس هک دوش هفاضا دیاب زین یتاعلاطم نینچ ترورض و تیمها صوصخ رد ،ایلؤا طسوت یمومع یزاسدایقنا روظنم

ن و یملاسا ششوپ و باجح ،تدابع و زامن ةضیرف یارجا رد نایعدم و نایلوتم شزومآ بلاق رد یتیسنج کیکفت و یزاسادج زی

یاه

هلأسم یبهذم/ینید تامیلعت و هطوبرم ناریبد و ناملعم طسوت ًابلاغ و ًامومع اهراکوزاس نیا .تشاد دنهاوخ ییامنزاب و امن و دنتسه راد

هب نیریاس کت تروص

1ییوگ یم هداد شزومآ هب یعامتجا و یراتفر ،ینید یصخش براجت و دنوش

هنوگ هب و دکؤم یا و رتاوتم تروص

یم هتفگ ررکم خساپ و شسرپ اب و دوش

هنوگ هب اریز دنتسین هارمه سرادم نورد لدتسم یاه .تسا )رما( نامرف نامه ای یروشنم یا

هب ؛تسا هدیدرگ سوکعم و یفنم دروخزاب اب تمواقم هارمه خساپ هب رجنم ،دهاوش بسح هک تسا یدرکیور نیا یروط

هک

« یخرب » اب

ندناوخزامن ندراذگ رانک یاه

،ناش

« هدع یا » هبنشراهچ ناونع اب باجح فشک اب مه باجح فشک نینچمه و دیفس یاه

هب ور یاه

هداد ناشن شنکاو نادب شرتسگ هب هتبلا .دنا

یم رظن یب رضاح لاح رد هک دسر رد نارتخد و نانز رد یملاسا ششوپ هب یهجوت

ششوپ باختنا و اهوم ندناشوپ صوصخ اه

هیواز ی یصاصتخا یاهزور زا و هدش رتشیب هتشذگ هب تبسن تموکح هاگدید اب راد

هبنشراهچ .تسا هتفر رتارف رایسب دیفس یاه

« یدادعت » نآ زا دیفس جاودزا یتح و یسنج دازآ طباور اب زین ،دیدهت ،رابجا ،داشرا اب هک هچ

ناونع اب ،...و سرت

« هریبک هانگ »

هاگدید زا یمهم زمرق طخ هک یم هدیمان یبهذم/ینید

نایلوتم و نایعدم هاگدید زا نانچمه و دش

یم هدیمان یبهذم/ینید هداس هب ،دوش

هب ،یگ یب اب و تلوهس هدرک روبع یهجوت

یمن نادب زین یتیمها و دنا .دنهد

یفیصوت دراوم نیا2

شزومآ یزاسدنمراجنه عضو زا هدرشف و هاتوک نادزی ةعماج یمسر شرورپو

ناریا رلااس هب شهوژپ نیا رد نونکا .تسا نآ دروخزاب و

فیصوت میبایرد هک میتسه نآ لابند زا ار یکاردا و ریثأت هنوگچ ،هدنوش هبحاصم ناناوج دودعم ةتسیز ةبرجت رب ینتبم یاه

نید شزومآ یزاسراد یم ییامنزاب یمسر شرورپو

؟دننک

1. monologue

2 ناگژاو دربراک بسح تسا یروآدای هب مزلا هتبلا .

« یخرب

» ،

« هدع یا » و

« یدادعت » هب رامآ نتشادن لیلد هورگ و دارفا زا قیقد

میمعت ناکما مدع نینچمه و اه رد یهد

شهوژپ .تسا یفیک یاه لاح نیع رد

هورگ و دارفا زا هتسد نیا .دراد یرادید تیلباق هعماج حطس رد نانآ ندوب رامشرُپ اریز ،دنتسین دودعم و دودحم عقاو رد ،اه

(6)

5 . شهوژپ ماجنا ییارچ ک مهف هب شهوژپ ماجنا ییارچ نیاربانب شزومآ درکلمع و درکرا

نید رد شرورپو نآ عبت هب و ةعماج یزاسراد

یارب و لاح ناوج لسن

هب یبهذم/ینید میلاعت دنیآرف عقاو رد هک هدنیآ هب نامز هوجو رد صاخ روط

ةنوگ هدوب هورگ تارهاظت و اهدومنزاب اب هک تسا یخیرات

هب ناورهر ای ناوریپ یم هارمه ینیع و ینوریب تروص

(دشاب

Kwon 2003, 227

کی زا ،) نیمه و وس شریذپ رگید یوس زا روط

-

یلامتحا - نید زا ةعماج ناوج لسن شزومآ داهن یریذپ

هدش هتسب راکب نآ ققحت رب شلات لیصحت نایلاس لوط رد هک تسا شرورپو

یم رارق همهافم دروم ،تسا نآ دروخزاب زا یلوقعم و دنتسم ،یقطنم تشادرب ات دهد

نایرج رد هچ اریز .دوش )هزیلاتسیرک( یّلجتم تسا

هرود یناوج هب یگنهرف و یعامتجا یا

یم رامش هرود ؛دور هنیمز یمامت رد لقتسم شنُک یارب مزلا طیارش ناوج هک یا هنحص و اه

یاه

یم ار ...و یسنج ،یسایس ،یداصتقا زا معا یگدنز زرفش(دبای

1383 ، 4 - 23 .)

6 . شهوژپ شسرپ هجوت اب ساسا نیمه رب یجنایم شقن هک تسا نیا یلصا یشسرپ ،شهوژپ فده هب

شزومآ داهن ةنارگ نید صوصخ رد شرورپو

یراد

تکراشم یم یبایزرا هنوگچ نانآ دوخ طسوت ،دنتسه تشر رهش ناناوج زا یدادعت هک وگخساپ ناگدننک

؟ددرگ هب فافش ترابع رت

میلعت دنیآرب ،نایوگخساپ ةتسیز ةبرجت بسحرب یط رد تیبرتو

لیصحت ةرود هب ار نانآ ناش

نید ظاحل نید/یراد

نیمادک هب یزیرگ

یم یروآدای ؟تسا هدومن نومنهر تهج شهوژپ نیا هک ددرگ

!درادن هیضرف یفیک

7 شهوژپ ةنیشیپ .

7 - 1 . یرظن ةنیشیپ و عوضوم تایبدا

هب عماوج نونکا تفرشیپ ریظن ،یلماوع رثا رب اهرهش هژیو

،یلاتیجید ةناروانف یاه یتعنص دنور ،]پماکلا[ یرتویپماک و یکینورتکلا

ناوید ،ندش هورگ ةمه نیب تاطابترا شرتسگ ،تیعمج دشر و ینیشنرهش ،هدنیازف یرلااس

هناگدنچ ،یعامتجا کرحت ،یناسنا یاه

ناهج ندش توافت ،یعامتجا تسیز یاه

ب میهس نردم لوحت نایرج رد ناکدوک شرورپ رد طیارش ندش نوگرگد ،یدرف یاه هدو

.دنا

نیمه زا ،رنلک و رگرب ،رگرب(میتسه وربور تیعطق مدع یعون اب نیزورما تیوه رد ،ور 99

- 98 .)

نیمه زا یم ترورض هتکن نیا هب هجوت ور هب ینعی ،تسا زاب تیوه ًاصخشم نردم تیوه هک دوش دکؤم هجوت هک دبای

نآ مغر هک

یب یگژیو دیدرت ندش یعامتجا دنیآرف رد دارفا رد ییاه

یم تیبثت شیبامک هیلوا یلاسگرزب یگدنز یدعب لحارم رد دورو اب اما ،دنوش

نانچمه یدرف

« مامتان » یم یقاب اهنت هن نردم ناسنا ،نیاربانب .دننام

« رییغت دعتسم »

هب .تسه زین نآ ناهاوخ هکلب ،تسا ،هولاع

هب نردم تیوه کیکفت صخشمروط

1هدش یگناگدنچ اریز ،تسا ناهج یاه

امتجا یاه یم بجوم نردم ةعماج رد یع

ره راتخاس ات دوش

ترجاهم یواح دارفا زا کیره ةمانیگدنز نونکا .دوش هبرجت نئمطمان و رادیاپان ًاتبسن یلکش هب صاخ ناهج هب نانآ یاه

ناهج یاه

،رنلک و رگرب ،رگرب(تسا نوگانوگ یعامتجا 1394

: 85 - 84 .)

یاهدنورارف و اهدنور رد دارفا یعامتجا یگدنز فلتخم لحارم رد و توافتم

یم شیپ یعامتجا لماوع یجنایم هب هراومه نآ و دور

یم نایرج هورگ ،دارفا زا معا( یعامتجا نلاماع هک یریسم ره رد .دبای

نامزاس و ،اه هب رما نیا دننک تکرح )اه

.تسا قداص یوحن

1. differentiated

(7)

یراد 285

هب هک تسه یعامتجا یرما هراومه یجنایم ای تطاسو یعامتجا وحن

1یرگ یم یجنایم ای تطاسو زا دارم .دنک رارق لئاح یعامتجا یرگ

هدیدپ نتفرگ نامزاس و ینید تیمکاح رگا .تسا دنیآرف و دنور کی زا هلحرم ود ای ورین ود نیب یعامتجا یا

و نماض ار وا ةعبات یاه

هدهع نید و نید جیورت و غیلبت راد هعماج یاضعا یزاسراد

یم ،مینادب اهن هک مییوگب میناوت

شزومآ د و تسا یتموکح یرازگراک شرورپ

نامزاس و ینید تیمکاح نیب دوخ هک کی زا وا ةعبات یاه

هب ار یجنایم شقن رگید یوس زا هعماج یاضعا درف درف و وس روظنم

هنیداهن یم افیا هدش هدربمان ماظن ةلوحم فیاظو یزاس .دننک

نآ هب هجوت اب یم هدوزفا ،دش هتفگ لااب رد هچ

د هک دوش یجنایم زا یلاکشَا اب هراومه ام یعامتجا تسیز و یعامتجا ناهج ر

یرگ

یجنایم .میتسه هجاوم یعامتجا یعامتجا یرگ

یجنایم .دراد یماسقا و عاونا 2

یم هاگ یعامتجا نارگ شنک دنناوت

هورگ ،یدرف نارگ ،اه

نامزاس یجنایم لاکشَا نیا زا کی ره .دنشاب یعامتجا یاهداهن ای و اه یرگ

هب ار دوخ صاخ راثآ یعامتجا یم راب

نآ .دنروآ نیا رد هچ اج

یجنایم ،تسا ثحب عوضوم یداهن یرگ

یجنایم .تسا3

رد )داهن رصانع و ازجا اب( صاخ یعامتجا داهن کی درکلمع زا یداهن یرگ

لکش دنور هدیدپ یریگ

یم نخس یعامتجا یاه هب .دیوگ

شزومآ ،لاثم ناونع بار رد یشقن هچ شرورپو

یم افیا نادنزرف و نیدلاو ةط

دنک

نیا زا یشسرپ هب خساپ رد ؟تسا میهس هطبار نیا لوحت ًانایحا و نیوکت رد هنوگچ و نازیم هچ هب و زا ثحب یاپ هک تسا هنوگ

یجنایم هب یداهن یرگ یم نایم

یم ،بیترت نیمه هب .دیآ نید هک دیسرپ ناوت

یم لکش هنوگچ هعماج یاضعا یراد ینچمه ؟دریگ

نانآ ن

یم رس زا ار یتلاوحت هچ شزومآ و هداوناخ ریظن ییاهداهن مهس و ؟دننارذگ

نید لوحت و نیوکت رد شرورپو هعماج یاضعا یراد

یم نونکا ؟تسیچ یجنایم فلتخم یاهوگلا زا ،ثحب دروم عوضوم هب هجوت اب ناوت

تایح زا ینامز ةرود ره رد اهداهن یعامتجا یرگ

هب .تفگ نخس داهن نآ ظن

یم ر یم هک دسر یجنایم ناوت

حطس ود رد ار یداهن یرگ

« ینامتفگ » و

« ییارجا - یدرکلمع »

،...درک لابند

یجنایم ،تقیقح رد و...

مهم زا یداهن یرگ یجنایم لاکشا نیرترثؤم و نیرت

هب اهداهن .تسا یعامتجا یرگ و تطاسو لامک و مامت وحن

یم تلاخد عیسو ینابیتشپ زا اهداهن اریز ،دننک

نادزی ماظن رد و یگنهرف هب رلااس

رادروخرب یتینما یتح و یسایس ینابیتشپ زا هژیو روط

نآ تاریثأت زا زیرگ هجیتن رد و دنتسه هب اه

یم ششوپ ار هعماج عیسو ةنهپ اهداهن .تسا نکمم یراوشد یم و دنهد

هک تفگ ناوت

همه روضح یعون یاضعا راتفر و نهذ و بلق رد اهداهن .دنراد ییاج

ةدیا ریز لودج ،حرش نیا هب هجوت اب .دنراد یمئاد روضح هعماج

یجنایم عاونا یم شرتسگ یّدح ات ار یعامتجا یرگ

:دهد

لودج 1 : یجنایم عاونا یداهن یرگ

لماع یریگرد عون صخشمان ای هدش فیرعت

لماع اب ههجاوم ةوحن هیامرس و عبانم نیمأت ةوحن

رابجا زا یلاکشَا -

شوجدوخ ِیریگرد لماع همانرب و هدش یحاّرط

و هدشن یحاّرط /دنم همانربریغ دنم تیمامت

یدازآ هب فوطعم ای هناهاوخ هدنهد لمع

هدنریگ/هدنهد هدنریگ

یم کی هرامش لودج هب هجوت اب و یرظن ةنیشیپ حرش هب نونکا نادزی تموکح ِیمسر داهن ناوت

شزومآ نامه ینعی یناریا رلااس و

رد هک ار شرورپ نید دنیآرف

ییارجا و ینامتفگ حطس رد یناریا ةعماج ناناوج یراد -

یجنایم نیداینب شقن ،یدرکلمع اب ار دراد یرگ

قیفوت تیعقوم و تیعضو ،طیارش هب هجوت اب یرتشیب تقد قیفوت مدع/یلامتحا یبای

ةتسیز ةبرجت هب تیانع اب داهن نیا یلامتحا یبای

تکراشم هدومن هراشا وگخساپ ناگدننک .داد رارق یرتشیب تقد و هجوت دروم ،دنا

1. mediation 2. social mediation 3. institutional mediation

(8)

8 . یرظن بوچراچ

یجنایم دنیآرف ةرابرد یجنایم ورملق و یرگ

شزومآ ورملق و یتسیچ نینچمه و یرگ ثحب نآ عاونا و ینید شرورپو

هیرظن و اه یاه

هدرتسگ و عیسو رایسب شزومآ زا دارم .دراد دوجو یا

نیا رد ینید شرورپو وتحم یخرب میلعت مه اج

شزومآ هب ینید یاها مه و هدنریگ

شزومآ رد نآ یجیردت نیوکت و ینید راتفر و تسیز یعون میلعت ةباثم هب هک ناگدنریگ

« یگنهرف یسدنهم

1» ،تسا ناریا روشک رد

یم رومیس کج .دشاب شزومآ 2

هورگ و بهاذم و نایدا یریگارف و تیلومش رظن زا ار ینید شرورپو عون ود هب یداقتعا فلتخم یاه

« راوید رد

3» و هنایارگراصحنا تیعقوم و طیارش ،تیعضو بسح

« راوید رب

4» لومش ای لماش تیعقوم و طیارش ،تیعضو اب میسقت هنایارگ

یم دنک

(Asrori, 2016: 264)

هب تسخن دروم . هب بهذم/نید کی ای یداقتعا ماظن کی اهنت نآ رد و تسا هنایارگراصحنا لماک روط

شناد یم هضرع نازومآ وش

شناد یمود رد و د ماظن اب نازومآ

یم انشآ زین رگید نایدا و یداقتعا یاه انایتسیرک .یک اتیبت .دندرگ

ةیرظن5

شزومآ موس یوگلا زا ثحب اب ار رومیس ینعی ینید شرورپو

« راوید یارو

۶» یم لیمکت راوید یارو ینید تیبرت و میلعت یوگلا .دنک

زومآ هب تیعقوم و ،طیارش ،تیعضو ساسارب یم کمک ناگدنریگ ش

مه و حلص داجیا تهج رد ات دنک نیب زا و ریخ شرتسگ و یتسیز

یب و رقف ندرب هورگ زا مدرم اب هریغ و ملظ و یتلادع

(دننک راک عّونتم یداقتعا یاه

Ibid: 265

یروشک یارب ار موس یوگلا انایتسیرک .)

یعامتجا ةنیمز اب یزنودنا ؛ریظن -

یگنهرف ترثک م حرطم هنایارگ ی

تسد موس یوگلا[ دزاس یهارمه ییارگداینب اب یدایز دح ات مک

نوریگ مایل .]درادن لامک و مامت ،یتفرعم یاهداینب هب هجوت ساسا رب و رصاعم برغ رد ینید شرورپ و شزومآ تلاوحت بسح رب 7

شزومآ میاداراپ شش زا شور و ،یشزومآ یاوتحم راپ :تسا هتفگ نخس رصاعم برغ رد ینید شرورپو

صن میادا ارگ

- میاداراپ ،یتایهلا

ناور میاداراپ ،یتخانشرادیدپ یتخانش

- یفسلف میاداراپ ،یدوجو -

یعامتجا میاداراپ ،یموهفم -

یخیرات میاداراپ و ،یگنهرف -

یسایس

(Gearon, 2014, 52)

نوتوین .رآ تربار نینچمه . شزومآ فلتخم یاهوگلا8

شزومآ یوگلا راهچ هب ار ینید شرورپو شرورپو

ینید یم میسقت :زا دنترابع هک ،دیامن

1 شزومآ ) ،زاب ینید شرورپو 2

شزومآ ) ،یهاگشناد ینید شرورپو 3

شزومآ یوگلا ) شرورپو

و ،یشزومآ یروانف ینید 4

شزومآ یوگلا ) یعامتجا یزاسزاب ینید شرورپو

(Newton, 1981: 1)

.

میلعت یوگلا هب یشزومآ ماظن ینید تیبرتو

لاقتنا ،هدننک ظفح ناونع هتسجرب و ،هدنهد

رب و دراد شقن ینید تّنس و گنهرف ةدننک

یم ،نورق یط رد هدش هتشابنا درِخ هک تسا نآ شناد هب تسیاب

یروانف یوگلا .دیآ دیدپ ینید گنهرف موادت و دوش لقتنم زومآ

میلعت رد یشزومآ هبنج ةمه ،ینید تیبرتو

میلعت یاه و

یم نآ یاهدمایپ بسح رب ار ینید تیبرت یب

تراهم ،تفرعم حضاو نایب .دن ،اه

شرگن یم راظتنا هک یلامعَا و ،اه شناد دور

میلعت رد یعامتجا یزاسزاب یوگلا .تسا یروحم وگلا نیا رد ،دنریگب ارف نازومآ تیبرتو

هب ار سرادم زین ینید یم هعماج یزاسزاب نارازگراک ناونع

ییوید ناج .دنیب ج رمتسم یایحا یلصا یورین ار هسردم9

کیتارکومد ةعما

یم میلعت وا .تسناد و

یم یقلت یعامتجا تفرشیپ یلصا شور و هار ار تیبرت نیمه زا .درک

هاتوک تیاعر دصق هب و ثحب ترورض هب ،ور

1 هژاو نیا .

« cultural engineering »

هورگ و دارفا هب نکمم قیرط ره هب مکاح ماظن طسوت گنهرف شزارب هب دراد هراشا .هناراوروشنم ةنوگ هب هعماج یاه

2. Seymour, Jack (ed.) (1997) Mapping Christian Education: Approaches to Congregational Learning. (Nashville: Abingtodon Press, 1997), p. 51.

3. In the wall 4. At the wall

5. Cristiana, Tabita K. (2009) “Cristian Education for Peacebuilding in the Pluralistic Indonesian Context,” In Religion, Civil Society and Conflict in Indonesia (Zurich: LIT Verlag GmbH & Co. Kg Wien, 2009), pp. 173-191.

6. Beyond the wall 7. Liam Gearon 8. Robert R. Newton 9. John Dewy

(9)

یراد 287

یگژیو ،راتشون ندرک یم هدروآ ریز لودج بلاق رد زاب یوگلا یاه

نآ هب هجوت اب ات دوش شزومآ یوگلا ات تسا هدش هتفگ هچ

شرورپ

ینید .دریگ رارق فیصوت و همهافم دروم رتهب هتسب

لودج 2 ( زاب ینید تیبرت و میلعت یوگلا .

Newton, 1981: 5

)

شزومآ فده نید شرورپو

هناراد ینید صخش کی هب درف ندرک لیدبت*

تسخن لصا نورد زا ادخ یعیبط فشک*

یصخش ةبرجت رد ینید دعُب ةناشیدنازاب یسررب*

راگزومآ و روای کی *

ینید یامنهار

تیاده * سلاک اب هدش قبطنم یوگلا یونعم ةدننک

شناد دوخ ینید یناعم ةدنزاس ،لماع* زومآ

هنارمع ینید دشُر و وجتسج یارب تیفرظ نداد طسب دعتسم*

یلیصحت همانرب شسرپ/اهزاین رب یکتم*

هبرجت/قیلاع/اه شناد یاه

نازومآ

تخس رتمک*

هدش راگزاس ؛فطعنم زا رت زا رت

هدش نییعت شیپ زا

یریذپزاب ،هدنریذپ* طیحم هبرجت رد ینغ*

ینید یاه شسرپ کرحم ِ دشر و /هشیدنا /یرگ

یبایشزرا هدش یدرف رایسب*

اهدمایپ یزاس ناسکی زا زیهرپ*

شیب * هبتر ات یسفنا ،یفیصوت رت یتنس یدنب

رادفرط تیصخش*

نورد ،اهارگ نام ارگ ،هدوشگ نایبرم ،اه شیامزآ

اهارگ

هرهب اب نونکا لودج نینچمه و یرظن بوچراچ زا یدنم

رد یرظن بوچراچ ود هرامش لودج و یرظن ةنیشیپ کی هرامش

میاداراپ و اهوگلا صوصخ میلعت یاه

و هب( ینید تیبرت هتسد ،بیترت

یدنب زا نانآ فیصوت و )نتوین و ،نوریگ ،انایتسیرک و رومیس یاه

شزومآ یاهوگلا رپو

ینید شرو

« راوید رد

» ،

« صن ارگ - یتایهلا

» و ،

« زاب » یم شزومآ یوگلا زا ناوت هنایارگراصحنا ،هتسب ِینید شرورپو

صن و ،)راوید رد(

ارگ - نادزی یاهروشک رد یتایهلا رلااس

- هب هلاقم رد راتشون نتم تیدودحم هب هجوت اب هصلاخ رایسب روط -

نخس

شزومآ زا وگلا نیا رد .تفگ ینید شرورپو

قشمرس .تسا ینامرآ ینید ناسنا تیبرت فده ، شزومآ یوگلا نیا رد ینید یاه

شرورپو

نیا رد .تسین شزومآ یانتعا دروم نادنچ ناگرزب نآ زا دمآزور یریوصت ةئارا اما ،تسا نانآ هطساو نودب نانیشناج و ناربمایپ ینید شزومآ یوگلا یداقتعا یاوتحم کی ،ینید شرورپو

هب هناشیدنا عبت

هب و یشیدنازاب دقاف یداقتنا زا رود

،یثدحم(یشیدنا 1397

: 5۶ )

رقتسم شناوخ ای یمسر و صاخ یشناوخ رب ینتبم یم هئارا ینید نوتم و نید زا 1

هب یصخشم فیلاکت و فیاظو .دوش

شزومآ یم هدنلاوبق ناگدنریگ نآ یارجا هک دوش

مک و تسا یمازلا اه هار شیبو

نآ زا یچیپرس تسا هتسب اه

زا یلامتحا یچیپرس و

نآ هب اه یم هک ییاطخ ةلزنم هجاوم هیبنت زا یلاکشَا اب تسیاب

شزومآ .تسا هارمه ،دوش هب ار وگلا نیا دراد هفیظو هدنهد

لماک روط

هیبنت اب ای ددرگ تساوخزاب تسا نکمم تروص نیا ریغ رد ؛درادن مه یصخش لیوأت و ریسفت قح و دنک هدایپ .دوش هجاوم ییاه

رف هب هک تسا یسک زین بولطم ةدنریگا نآ و دنک تیعبت وگلا نیا زا ارچ و نوچ نودب هتبلا و لماک روط

یم هتساوخ وا زا هچ هب ار دوش

و میظنت و نیودت هنامز و هعماج تایضتقم و اهزاین ای ناگدنریگارف زاین ساسا رب یشزومآ ةمانرب هک تسا یلاح رد نیا .دناسرب ماجنا

1. established version

(10)

سا هدشن یحارط هب هک دوجوم شیپ زا یشرگن و شنیب ساسا رب هکلب ت

یم یقلت رابتعا دجاو ینید ظاحل هاگدید دییأت دروم و دوش

.تسا هدیدرگ قیسنت و میظنت و هدش هدید کرادت ،تسا طلسم ای یمسر ینید شزومآ درکلمع زا یبایشزرا یاپ نازیم ساسا رب ناگدنریگارف و ناگدنهد

و یشزومآ ةمانرب هب یدنب تاراهظا بسح هطوبرم دعاوق

هب یم ماجنا رهاوظ تیاعر نازیم هارمه ماظن نیا رد .دریگ

و میهافم و هدش صخشم لبق زا فیلکت و دومن لمع فیلکت هب دیاب یشزومآ

هب اهدومنهر صخشم زین اهدومنهر و میهافم نیا ةدننکانعم و رّسفم و تسا هتشگ نیعم حوضو و ینشور

زلا تاروتسد و دنتسه م

یم غلابا و نیودت نآ .دنوش

نیا رد هچ یم لوفغم اج

تیفرظ و اهدماشیپ و تائاضتقا ،دنام

هدیدپ و اهورین هچ .تسا اهدنیآرف نورد رد اه

زاسمه تاروتسد و دعاوق اب اهنت هن هک دوش لصاح ییاهدمایپ و دیامن روهظ و زورب یروما ،یتیبرت یوگلا یارجا دنیآرف نورد رد اسب لب دشابن هب ار رظن دروم دنور و دریگ رارق نآ اب لباقت رد هک هنایارگراصحنا ،ندوب هتسب رب هولاع یشزومآ ماظن نیا .دزاس لتخم یلک

«(

راوید رد )»

شناد و تسا هقرف ،بهذم ،نید چیه اب نازومآ

انشآ یشزومآ ةرود یط رد روشک رد دوجوم رگید یداقتعا ماظن ای ،

یمن زین یشزومآ یاوتحم .دنوش صن ًلاماک

ینید رکفت و یتنس ینید رکفت زا هتفرگرب یملاک و یتایهلا شناوخ رب ینتبم و هنایارگ

.تسا دوجوم یمسر 9 . یبرجت ةنیشیپ

9 - 1 - یلخاد تاعلاطم

- ناونع اب یشهوژپ

« بیسآ شناد ینید تیبرت یسانش سرادم نارواشم و یملاسا فراعم ناریبد رظن زا مود هطسوتم هرود نازومآ

» اب

بیسآ ییاسانش فده شلاچ و اه

شناد ینید تیبرت یاه ةرود نازومآ

سرادم نارواشم و یملاسا فراعم ناریبد رظن زا هطسوتم

شور اب ،زاریش رهش نارواشم و یملاسا فراعم ناریبد نآ یرامآ ةعماج و یفیک شهوژپ نیا درکیور .تفریذپ تروص تسا هنومن هبحاصم رازبا و دنمفده یریگ مین همان

زا هک هدوب هتفایراتخاس ه 12

و یملاسا فراعم ناریبد نت 9

ره زا سرادم نارواشم نت

ًاعمج ،سنج ود 21

هبحاصم نت هدوب هدنوش

هب هک تسا نآ زا یکاح شهوژپ جیاتن .دنا و یملاسا فراعم ناریبد شناد ندوبن زور

دع ،ناملعم زا یخرب ینید راتفر و قلاخا ندوب بسانمان ،یشرورپ نایبرم رد یاهزاین هب یملاسا فراعم یسرد یاوتحم هجوت م

شناد دشُر لاح هرمن شرگن اب میهافم ظفح رب دیکأت ،نازومآ

مهم زا یروحم شلاچ نیرت

هطسوتم هرود رد ینید تیبرت عناوم و اه

،یدومحم(تسا مود 1397

.)

« بیسآ هاگدید زا بسانم یاهراکهار هئارا و ینید تیبرت یاه بحاص

همانرب درکیور اب نارظن یسرد یزیر

» اب

بیسآ تخانش فده بحاص هاگدید زا بسانم یاهراکهار هئارا روظنم هب ینید تیبرت یاه

همانرب تیروحم اب نارظن یسرد یزیر

هب هک هدوب یقیفلت عون زا و یفیک شهوژپ درکیور .دش ماجنا بیسآ ،تسخن ةلحرم رد یملاسا نوتم یسررب تروص

رت یاه تیب

یبهذم و یشزومآ ،یگنهرف روحم هس رد ینید -

هناخباتک شور هب یکیژولوئدیا ماجنا یدانسا یاوتحم لیلحت و جارختسا یا

بحاص یرامآ ةعماج زا سپس و دیدرگ شزومآ رد ینید تیبرت ةزوح نارظن

هنومن شور اب یلاع شزومآ و شرورپو هد دنمفده یریگ

رازبا اب شهوژپ و دندیدرگ باختنا نت هبحاصم

یاهدروخرب هک تسا رما نیا زا یکاح جیاتن .دش تیاده هتفایراتخاس همین ةمان

بصعت یرشق و زیمآ جک ،هنوگ

یمهف یمهفدب ،اه ماظن یدمآراکان نینچمه و دارفا یوس زا ینید یاه

مهم زا ینید تیبرت نیرت

بیسآ یم ناشن دهاوش .دوب اه لقع درکیور جیورت هک دهد

یرود ،هنایارگ تیاعر موزل ،یعمج و یدرف تلایامت و تابصعت زا نتسُج

توافت شور زا هدافتسا و یدرف یاه هلأسم یشزومآ یاه

همانرب رد روحم یزیر

یم ،ینید تیبرت یسرد یاه نورب ةنیمز دناوت

زا تفر

بیسآ نیا نامحر(دیامن مهارف ار اه

هاشریم و روپ ،یرفعج

1395 .)

(11)

یراد 289

« یور یسررب ییادتبا هرود یمومع و یمسر تیبرت ماظن رد یقلاخا تیبرت درک

» ههجاوم ةوحن ییاسانش فده اب

یفیک یاوتحم لیلحت شور اب ،یقیفلت عون زا یفیک شهوژپ درکیور .تسا هتفرگ ماجنا یمومع و یمسر تیبرت ماظن )درکیور(

هنومن شور نینچمه و بوصم و ینوناق دانسا نوتم زا ییارقتسا ده یریگ

و هدوب یفرب هلولگ دنمف 14

ماظن دشرا ناسانشراک زا نت

هبحاصم رازبا اب و دندش باختنا ]هربُخ[ یمومع و یمسر تیبرت نایب هجیتن .تفریذپ تروص همان

درکیور هک دوب تقیقح نیا رگ

هب ییادتبا ةرود یمومع و یمسر تیبرت ماظن رد یقلاخا تیبرت ،یتسیچ ظاحل

« تلیضف درکیور نید ییارگ

هنازرو » هب و تسا ظاحل

همانرب یگنوگچ ةمانرب دوجوم عضو ینعی ؛تسا یگتفشآ نآ یساسا یگژیو هک تسا یسرد ةمانربارف ای قیفلت درکیور ،یسرد یزیر

یقلاخا تیبرت یسرد

« هتفشآ یقلاخا تیبرت یسرد همانربارف »

تفگ زا رتمک ناملعم هراب نیا رد .تسا یم هدافتسا دینشو

و دننک

رتشیب فیلکت یم یهد هب یملاسا یاهروشک رد ًامومع ینید تیبرت .دننک یم هئارا لقتسم یسرد ةدام کی ناونع

شیب و دوش هب رت

عمج کی رد .دراد صاصتخا یعرش ماکحا و یداقتعا ثحابم حرط یم یدنب

ةرود رد یمومع و یمسر تیبرت ماظن هک تفگ ناوت

گ تلصخ یاراد یقلاخا تیبرت عوضوم رد ییادتبا همانرب زا زیر

،ینسح(تسا یزیر 1395

.)

9 - 2 - یجراخ تاعلاطم

نیا رد یم هک دوش هراشا یمهم هتکن ود هب دیاب هدش باجیا ترورض بسح رب هک تسا یروآدای هب مزلا اج شخب رد دیاب

« ،ثحب

هجیتن اهداهنشیپ و یریگ »

ناونع هب

« ثحب » نیا رد نآ زا یشخب هک دوشب هراشا نادب هیضق هب اج

« ثحب هتفای و جیاتن هسیاقم و اب اه

شهوژپ نیشیپ یاه »

هب - هنوگ ریزگان یا -

تموکح ؛تسخن هتکن .تفای صاصتخا اریز ،داد رارق هورگ کی رد دیاب ار هنارادمادخ یاه

نیا ماظن هنوگ یتفُم و هفیلخ ؛)ناتسناغفا( دجسم و تمُا و نینمؤملاریما ؛)ناریا( دجسم و تمُا و ماما ةطبار اب اه

عا دجسم و تمُا و مظ

هب و )ناکیتاو( اسیلک و ناوریپ و پاپ و ،)یدوعس ناتسبرع و قارع و هیروس یملاسا تلود(

باتک اب ةولاع سدقم یاه

دودعم زا ،ناش

ماظن اب هلباقم تلاح یتح و ههجاوم تیعضو رد هک دنتسه ناهج یاهروشک یم رارق )رلاوکس( یویند یاه

هب .دنریگ قیقد یترابع رد ،رت

تلم عماوج زا توافتم عقاو -

یدنورهش قوقح و یعمج تینلاقع دنیآرب ِیعمج تروشم یانبم رب یساسا نوناق و ناملراپ و تلود

ناوریپ هب یراتشون و یراتفگ لاقتنا اب ینید ناربهر .دنتسه یم داشرا ار نانآ ،ناش

هب صتخم ةعماج راتخاس ناوریپ و دنزاس رد ار دوخ

بسح دوخ یاهدرکراک هاگدید

یم یلجت هدش هتخومآ لامعا و اه یم ییامنزاب ار دوخ یاهراتفر و دنشخب

رد دومن رکذ دیاب .دنزاس

هدر تاییزج نادزی ماظن یاراد یاهروشک یدنب

روشک زین و ،تسا یعیش یبهذم و یملاسا ینید عون زا هک ناریا دننام یرلااس

نیمه و ینُس یبهذم و یملاسا ینید عون زا ناتسناغفا نینچمه و یباهو یبهذم و یملاسا ینید عون زا یدوعس ناتسبرع روشک روط

تیمکاح زا عون نیا .تسا یکیلوتاک بهذم اب یحیسم ینید عون زا ناکیتاو میلعت تادیکأت ةوحن هدش دای یاه

یتیبرتو و بناوج ناش

هب ؛دنراد ار ناشدوخ هب صتخم تامازلتسا اب صاخ صیاصخ هنوگ

زا هورگ نیا هک یا نادزی تموکح یاراد یاهروشک

کی رد رلااس

یم یاج دحاو شخب هدامآ هک دریگب رارق یدج هجوت دروم رضاح شهوژپ دروم رد دیاب نایرع تقیقح نیا هجیتن رد .دنریگ

یزاس

شهوژپ ةدش هصلاخ ماظن زا لصفم یاه

تلم یاه -

ماظن اب تلود نادزی یاه

هدر رد یراگزاس و قباطت رلااس شهوژپ یدنب

اه نیا ی

هسیاقم باب هک ینینچ یمن ار دشاب هتشاد یا

نانچ ،دشاب اراد دناوت و فادها/فده شهوژپ رگم ،تسا تسردان یقباطت هک

شسرپ/شسرپ هسیاقم شور عون زا یاه

ینعی نیریز شهوژپ نایاپ رد همادا رد مود هتکن .دشاب هتشاد یقیبطت ای یا

« ناتسبرع

یدوعس » آ دهاوخ کیمیاداراپ هنوگ هب .دم

- هبحاصم رازبا اب اکیرمآ رد نز کی و درم ود یناتسبرع یوجشناد نت هس زا یفیک یشهوژپ تیفیک و هوحن ،عون فده اب همان

یم ناشن شهوژپ نیا .دش ماجنا ناشروشک ةراب رد ندرک لیصحت یدوعس یسرد عطاقم هک دهد

نس زا اه ۶

ییادتبا ةرود اب یگلاس ۶

Sociological Review - مطالعات جامعه شناختی

S ociological R eview

S ociological R ^eview