The Status and Effects of Private Environmental Standards and Distinguishing them from
International Rules
(Type of Paper: Research Article)
Sadeq Jafarzadeh Darabi1*, Ebrahim Beigzadeh2, Mir Shahbiz Shafei3
Abstract
Various expressions are used in international law for reflecting different types and levels of normativity, such as rules, guidelines, statements, codes of conduct, standards, etc. Although some of them have clear meaning and obligatory scope the others such as “standards” are vague and uncertain. Standards are set by states and non-state actors but in both cases they create some kind of commitment. Some standards are reflected in obligatory international law structures especially in regard to environmental protection. This paper will illustrate the status of international standards and especially private standards, their normativity power and the capacity of standard setters in international law sphere. In this paper, analytical method and social phenomenology have been used. To conclude, the result of assessments shows that private standards practically have binding powers to some extent.
Keywords
environment, emission of GH gases, rule, shipping, standard.
________________________________________________________________
1. Ph.D in International Law, Faculty of Law, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran (Corresponding Author). Email: [email protected]
2.Prof. Department of Public and International Law, Faculty of Law, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran. Email: [email protected]
3.Assistant Prof. Department of Public and International Law, Faculty of Law, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran. Email: [email protected]
Received: May 15, 2020 – Accepted: November 9, 2020
This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution 4.0 International, which permits others to download this work, share it with others and Adapt the material for any purpose.
تسیز یصوصخ یاهدرادناتسا راثآ و هاگیاج و یطیحم
نیب دعاوق زا اهنآ یسانشزاب یللملا
یملع :هلاقم عون(
)یشهوژپ _
یبارد هدازرفعج قداص
1
،*
گیب میهاربا
2هداز ، عفاش زیبهشریم
3
هدیکچ
نیب قوقح رد ههب هررقم کی یراجنه تیعضو هب هراشا یارب یددعتم ناگژاو للملا
هم راهک .دور
لوصا ،درادناتسا ،راجنه ،هدعاق نوچمه تاحلاطصا د گمه تاررقم و یراتفر یاهدک ،امنهار
ر
اهما ،تهسا هدهش هتخانهش لاماهک ریباعت نیا زا خرب یانبم و هاگیاج دنچره .دنریباعت نیا ةرمز هلاه رد اهنآ زا خرب تیعضو یاهدرادناتهسا .دنتهسه یرتشیب سررب مزلتسم و هدوب ماهبا زا یا
نیب میهافم زا للملا م رارق ریخا ةتسد رد هک دنا
وخ طسوت اضعب اهدرادناتسا .دنریگ تلود د
اه
م عضو تلودریغ یاهداهن طسوت زین هاگ و هخرب .دنتهسه تامازلا دجوم لاح نیا اب ،دنوش
هراپ رد اهدرادناتسا نیا زا مازلا یاهراتخاس زا یا
نیب قوقح روآ ههب هللملا
رد ههک یاههنآ هههیو
طیحم زا تظافح ورملق هدش داجیا تسیز
هم سکعنم ،دنا هپ رد رهضاح ةهلاقم .دنوهش
نهشور
نیب یاهدرادناتسا هاگیاج نتخاس هب للملا
و اههنآ یراهجنه تردق ، صوصخ یاهدرادناتسا ههیو
فیهصوت ةویهش زا روهرنم نهیا یارهب .تسا نانآ عضاو یاهداهن تیحلاص و تیفرظ -
و هلیلحت
ههسررب ةههجیتن .تههسا هدههش هدافتههسا عاههمتجا تخانههشرادیدپ هههک تههسا نآ زا کاههح اههه
صوصخ یاهدرادناتسا تسیز
.دنرادروخرب بسن مازلا زا لامع ، طیحم
ناگژاودیلک
یاهزاگ راشتنا ،درادناتسا هناخلگ
طیحم ، ناریتشک ،هدعاق ،یا .تسیز
________________________________________________________________
1 . نیب قوقح یرتکد هت ، تشهب دیهش هاگشناد ،قوقح ةدکشناد ،للملا
)لوئسم ةدنسیون( ناریا ،نار .
Email: [email protected]
2 . نیب قوقح ،داتسا ناریا ،نارهت ، تشهب دیهش هاگشناد ،قوقح ةدکشناد ،للملا
. Email: [email protected]
3 . نیب قوقح ،رایداتسا ناد ،للملا
ناریا ،نارهت ، تشهب دیهش هاگشناد ،قوقح ةدکش .
Email: [email protected]
:تفایرد خیرات 22
/ 22 / 1311 - :شریذپ خیرات 11
/ 20 / 1311
همدقم
یاهنعم راهب یاراد ههک یرگید نیوانع و یروتسد یاهدک ،امنهار لوصا ،یریسفت یاهررن ،هررقم ،هدعاق نیب قوقح و لخاد قوقح رد ،دنتسه یراجنه هب للملا
م راک موههفم میهافم نیا زا خرب دنچره .دنور
هراهشا اهدرادناتهسا ههب دهیاب میهافم نیا ةلمج زا .دنتسین فافش رگید خرب اما ،دنراد قیقد و صخشم ةژاو زا دراوم زا یرایسب رد .درک
« درادناتسا » هب هن ههب ههکلب ،لاهخ یراهجنه اهی مازهلا عبنم ناونع ةهلزنم
راجنه کی تیفیک م هدافتسا
م ناونع لاثم یارب .دوش هدام تاجردنم هک دوش
ههب تبسن هدهاعم زا یا
نییاپ ای رتلااب درادناتسا نمضتم رگید ةدام هب درادناتسا ،انعم نیا رد .تسا یرت
.تهسا صخاهش کهی ةباثم
،تفرگ دهاوخ رارق ثحب دروم هلاقم نیا رد هچنآ
« درادناتسا » هب اجنه ای مازلا عبنم ةباثم .تسا یراتفر ر
ههم عههضو ههتلودریغ یاهههداهن طههسوت اهدرادناتههسا ةدههمع داههفم زا ههخرب اههما ،دنوههش
نویسناونک نیب یاه
ةهیهت ناهمز رد اهروهشک و هدهش میهرنت و ههیهت ،درادناتسا بلاق رد للملا
شیپ شقن اهنآ کرادت رد دانسا نیا بیوصت و اهنآ سیون رد ار دوهخ ةدارا عهقاو رد و هدوهب نیرفآ
صخ هدرک ملاعا اهنآ لو بوصم یایرد راک نویسناونک ،تیعضو نیا زراب ةنومن .دنا
2222 .تهسا
شهخب ود ههب زهین دهک دوهخ هک تسا دک و داوم لماش دنس نیا
« مزلا یاهدرادناتهسا ارهجلاا
» و
« مازلاریغ یامنهار لوصا روآ
» م میسقت دوش
(
Maritime Labor Convention, 2006
).
نیب قوقح عبانم لا
مارن عبانم فلاخرب للم و تهسین رادروهخرب ملع مرن و ماجسنا زا لخاد یاه
پ شیازفا اب طقف نآ ةعسوت و دشر ناهکما هدهنکارپ قوقح لامعا پرد
، فهسلف( تهسا هدهش ریذهپ
1301 : 33 نیهب قوهقح ةهصرع رد عباهنم ددهعت و عونت یارچ ةدننکوگزاب لاماک ،حیضوت نیا .) لهلملا
و تنس ةزوح .تسا هب اهراجنه و دعاوق عض
تلود زا ریغ نامزاس لماش اه
نیب یاه م للملا ههک دوهش
هب نیب دانسا اب و مسر تروص م سیسأت للملا
تلود رثؤم لرتنک زا جراخ اما ،دنوش لهمع وضع یاه
م هکبش اهنآ رانک رد .دننک هزوهح رد کرتهشم تهسایس پ رد هک لم تاماقم مسرریغ یاه
یاهه
دنتسه لاخ تکراهشم یوگلا ،) کناب یاهدرادناتسا لوصخ رد لزاب ةتیمک لثم(
هصوصخ یاهه -
لاماهک تاسسؤم ،)لس و ایرلاام ،زدیا اب هزرابم ناهج قودنص و اهدس ناهج نویسیمک لثم( مومع ماهن نییعت یارب تنرتنیا یراکمه( صوصخ لماهش ههک هتلودریغ نارگیزاهب عهماوج و )دادهعا و اهه
تکرش لمارف یاه نامزاس و )اوتسا لوصا(
ههب زین تسا تلودریغ یاه یاهدرادناتهسا رارقتهسا لاهبند
هدش رهاظ ریخا ةهد دنچ رد اهوگلا نیا گمه .دنتسه یراجنه ههب اهدرادناتهسا نهیا ةدهمع .دنا
هههیو
طیحم ةزوح رد هک یاهنآ هدش عضو تسیز
ههنابلطواد ،دنا زا هنف یراهکمه لیههست فدهه اهب و دهنا
سا قیرط تسیز و عامتجا دادنورب لح و یزاسدرادنات و گدوهلآ اهب هلباقم ،میلقا رییغت دننام طیحم
م ررقم ...
هب .دنوش عهضو موهمع ههن و هصوصخ یاههداهن طهسوت اهدرادناتهسا نهیا ههکنیا ةطساو
م ناونع اب اهنآ زا ،دنوش
« صوصخ یاهدرادناتسا
1» م هدرب مان دوش
(
, 2017: 236 et al.
Scott
) .
________________________________________________________________
1. Private Standard
م عضو ار اهدرادناتسا یداهن هچ هکنیا مازهلا رهرنم زا اهدرادناتسا نیا ؟دنک
ههچ رد ندوهب روآ
مازلا عبانم و دانسا ریاس اب اهنآ طابترا و دنتسه هاگیاج نیهب قوهقح روآ
هگمه ؟تهسیچ لهلملا
شسرپ رادناتهسا هاهگیاج و شقن دننام تاعوضوم بایزرا مزلتسم اهنآ خساپ هک دنتسه یاه رد اهد
نیب ةصرع رد تلودریغ نارگیزاب هاگیاج ،دعاوق لباقم نیب قوقح رد یراجنه تیبسن ، للملا
،للملا
تلود .تسا لمارف قوقح و نآ رد راجنه عضو لوحت درادناتهسا عهضو ههب تلودریغ نارگیزاب و اه
م تلود .دنزادرپ نامز اه
عوضوم زا تیامح پ رد هک زا بیکرت یاراد هک دنا
تسا فلتخم عیاقو
هبور تیعطق مدع اب و هیشاح ،تسور
م مزلا راجنه رد ار دیدحلاص زا یا اههنآ تهلاح نیا رد ،دنناد
م هدافتسا درادناتسا ریبعت زا دننام یریباعت زا هک یدراوم رد .دننک
« هضتقم تبقارم »
اهی
« راهتفر
فراعتم » م تبحص لو .تسا هرحلام لباق هلئسم نیا اقیقد ،دوش
اهتاا ههک یدراوم لوصخ رد
هرههب هدهعاق رهیبعت زا ،تهسا یرورهض اههنآ یارهب تهیعطق رثکادهح هکنیا ای ،دنراد یدایز تیمها م لاحرد .دنریگ دننام یریباعت زا تلودریغ نارگیزاب هک
« درادناتسا
» ،
« یراتفر لوصا »
ای
« ةهمانرب
لمع » م هدافتسا انعم کی رد ةرمز رد نکاس هب ادتبا هک دننک
م اما ،دنراد رارق مرن قوقح دهنناوت
عاضوا هب هجوت اب و روخارف هب ناهمه ،لاوحا و
یارهب ،دهش دههاوخ ناوهنع نآ زا قیداهصم ههکروط
ل اهسم ههب تهسخن دهنب راهچ رد هلاقم نیا رد .دننک داجیا مازلا تلود تح و تلودریغ نارگیزاب م خرب هب نایاپ دنب رد و یررن م اهدرادناتسا قیداص
.میزادرپ
نیب یزاسراجنه رد یتلودریغ نارگیزاب هاگیاج ینابم یللملا
نیب راتخاس رد تلودریغ نارگیزاب هاگیاج نییبت یارب ریزگاهن ،یراذگدرادناتهسا ةزوح رد للملا
ههب فهلتخم یاههدرکیور رد نارگیزاهب نیا .تخانش ار قوقح متسیس رد اهنآ شقن دیاب تروهص
م بایزرا توافتم نوش
داقتعا هب .د تراه
نوزهفا دهیاب قوهقح متهسیس کهی یاسانش یارب رهب
« فیلکت ةیلوا دعاوق
» ،
« تواضق و رییغت ةیوناث دعاوق »
ههب ناوتب ات دشاب هتشاد دوجو زین تروهص
ههب تیاهن رد و ارجا ،داد رییغت ،درک نییعت ،داد ناشن ار هدعاق عطق ار اههنآ نهقن هعطق روهط
ا دعاوق نیا .درک نییعت مرد ارجا هب قوقح یدصتم طسوت هک هیوناث و هیلو
قوهقح مارن ،دنیآ
م لیکشت ار :زا تهسا تراهبع تراهه یارهب قوهقح ةدننکزیامتم تیهام .دنهد
« نیداههن مازهلا
هدعاق
» (
Hart, 2012: 94
) هتیمها نیرهتمک تراهه هاگن رد تلودریغ نارگیزاب ،رگید ریبعت هب .
هیلوا دعاوق نیب عمج .دنرادن ههب ندهش دودهحم ههب ،ود نآ هب قوقح متسیس فیرعت و هیوناث و
م رجنم تلود قوقح هک تسا لاح رد نیا .دوش
اهانامات م یزیچ نآ ار قوقح ، مدرم هک دناد
هههب عاههمتجا لاههمعما قههیرط زا ههم راههتفر نآ قباههطم و هدرههک یاههسانش قوههقح ناوههنع
دههننک
(
Tamanaha, 2001: 166
) .
قوقح مارن موهفم بحاص نیب رد
داهقتعا ههب لاهثم یارهب .تسا توافتم ناررن هنینیوت
1
هعومجم تسا نکمم هب دعاوق زا یا
یهه ههکنیا اهب هتح ،دوهش هتخانهش قوهقح ماهرن ناونع
دهعاوق عمج زا ،دشاب هتشادن زین مازلا ای هتشادن یاهداهن ،دشاب رثؤمریغ ،دشاب هتشادن یدرکراک دشاب هدشن لیکشت هیوناث و هیلوا ،قوقح وا داقتعا هب .دشابن یراجنه رصنع یه نمضتم تح و
هدش میرنت قوقح ریباعت بلاق رد هک تسا تاطابترا زا مارن اهی نوناهق فصو هب فصتم و دنا
م نوناقریغ هدهش رداهص ،تسا قوقح میژر عبات دوخ هک یرادتقا قیرط زا و دنوش
کهی و دهنا
اق هک دنراد دوجو زین قوقح لاعف یرس نآ دهعاوق یارجا و اوتحم ریسفت هب رد
ههجیتن رد و دهنا
م هعسوت ار قوقح دهشاب ناسکی تراه نیداهن تامازلا اب تسین مزلا یریسفت ةعماج نیا .دنهد
(
Twining, 2003: 221
)
.
هم رهرن رد هعیفر هاهگیاج تلودریغ نارگیزاب یارب هک یاهدرکیور زا کی ةهیررن ،درهیگ
نیب تیمکاح روهظ لملا
م نلاعا ار قوقح هک یاهداهن ،هیررن نیا رد .تسا ل م ،دننک
دهنناوت
نامزاس نیب یاه هاگداد ، تلود للملا هقطنم ، لم یاه
نیب ،یا قم ، للملا ن
هقطنم ، لخاد نین ،یا
نویسیمک ، یارجا ناکرا و اهداهن نیب نانادقوقح یاه
نامزاس و للملا ههب .دنشاب تلودریغ یاه
داقتعا
ُراه هوک دل هم لیکهشت ار یریهسفت ةهعماج کهی رگیدکی رانک رد اهداهن نیا2
ههک دهنهد
م نیب راتفر دنناوت ههب سههس ،دنهشکب شلاهچ ههب ار رگید تلودریغ رگیزاب ای تلود کی للملا
فافش ،فیرعت ررنراههظا نآ نقن لوصخ رد و دنزادرهب لاخ یراجنه فیرعت ندومزآ و یزاس
میژر فِّرعم فاصوا .دننک نیب تیمکاح
:زا تهسا ترابع للملا 1
هتلودریغ نارگیزاهب تهیفرظ .
لومرف یارب شنهکاو ندرهک یدهنب
هسایس و یداهصتقا ، عاهمتجا تلاهضعم ههب اهه 2
داهجیا .
و قههیقد اتبههسن یاهدرادناتههسا 3
ةههنیمز رد اهدرادناتههسا نآ لاههمعا و ریههسفت ناوههت و تههیفرظ .
تیلاعف تلود یاه نامزاس و لاخشا ،اه
اه (
Wheatley, 2009: 222
) نیب تیمکاح موهفم . للملا
شهقن لههیلحت و دوهجوم تیعههضو زا فیهصوت عهقاو رد ةههصرع رد هتلودریغ نارگیزاههب هنیرفآ
نیب نیهب تهیمکاح ققحت یاعدا یانعم هب موهفم نیا دنچره .تسا للملا هلو ،تهسین هللملا
لودریغ نارگیزاب شقن و هاگیاج نونک تیعضو زا فیصوت نیرتهب .تسا ت
شسرپ زا کی نیهب رد هتلودریغ یاهدرادناتهسا هاهگیاج ،تهفگ خهساپ نآ هب دیاب هک یاه
نیب یاهراجنه هم تروهص لکهش ود ههب یراذهگرثا نهیا .تهسا للملا
ههکنیا نیهع رد دریذهپ
م تلود دعاوق رانک رد اهدرادناتسا هب دنناوت
نارگیزاهب زا هشخب تهیلاعف رهب یاهراجنه ناونع
نیب ا م رثا متسیس یاسانش ةدعاق رب نینچمه ،دنشاب مکاح للمل نیازا .دنراذگ
نهیا ثحابم ور
م پ تمسق ود رد ار دنب .میریگ
________________________________________________________________
1. Twining 2. Harold Koh
1 . یررقمدوخ
1
رارهق رگیدهکی راهنک رد ناهیرج ود یراذگدرادناتهسا رد هتلودریغ نارگیزاب تیلاعف لوصخ رد هتشاد ناوهنع اهب لوا نایرج دنا
« یراهتخمدوخ
» نهیا ههب ، نارگیزاهب ههک تهشاد ههجوت هلئهسم
عهضو تردهق زا اههنآ ناهیرج نهیا لیا رد .دننک زاربا ار دوخ یرگشنک تردق دنناوتب تلودریغ ناونع اب مود نایرج ،لباقم رد .دنتسین رادروخرب هدعاق
« یررقمدوخ »
،نآ رد ههک دهش داهجیا
م تلودریغ نارگیزاب نک افیا لاعف شقن ،درادناتسا عضو اب دنناوت
من ررتنم رگید و دن ات دننام
تلود مود نایرج قیداصم زا کی .دننک لیخد راجنه عضو دنیارف رد ار اهنآ اه رهرک لوهصا«
»
لاس رد هک تسا 1101
.دش عضو هد لوهصا نهیا2
ههغدغد طهسوت ههناگ طیهحم ناراد
و تهسیز
شهاک ،یژرنا و عبانم زا رادیاپ ةدافتسا پ رد هک دش هیهت هیامرس باحصا علاطا و رطخ
ناهسر
لگنج نامیپ ،رگید ةنومن .تسا مدرم هب ناراب یاه
یارهب یاهدرادناتهسا یاهقترا ههب ههک تسا3
تایح زا تظافح یرادیاپ م موب عماوج و نارگراک یزورهب نیمضت و شحو
نیهنچمه .دزادرپ
ههناخراک و عرازم حیحص تیلاعف زاوج یارب هدافتسا دروم یاهدرادناتسا ، هلگنج یاهه
یدراوهم
هکبش طسوت هک دنتسه نامزاس زا یا
مان هب تلودریغ یاه
« رادهیاپ یزرواهشک ةکبهش
3» کهی و
مان هب تلودریغ نامزاس
« لگنج ترارن یاروش
5» هدش عضو هناماهس نیا .دنا
دوهخ یاهه یررهقم
هب میژر عون نیهب قوهقح اهب طابترا زا لقتسم و دنتسه زین هدنسبدوخ یاه
فهیرعت لهلملا هدهش
سوت تلود ط م لمع ،اه دننک
(
Moïse, 2011: 500
) .
رازاهب زا لاهعف نآ ندهش درهط بهجوم ،نلااهعف خرب طسوت روکذم یاهدرادناتسا تیاعر مدع هقطنم ، لحم م ناهج ای یا
راکوزاس رب نتبم هک دوش
« ندرهک راهسمرش و ندرک ماندب
2» .تهسا
نیب ةصرع رد یررقمدوخ راثآ زا کی قوقح روهظ ، للملا
لکهش یاج رد قوقح نیا .تسا لمارف
م تلود هک دریگ متسیس تازاوم هب تلودریغ نارگیزاب و دنرادن لاعف شقن اه
نودب و دوجوم یاه
م اهدرادناتسا یارجا و عضو هب اهروشک یاهزرم هب هجوت دنزادرپ
(
Trebilcock, 2018: 58
) .
2 . ییاسانش ةدعاق رب ریثأت
تابثا درکیور وقح یارگ
لکش اب هک ق یارگ
رهب ادهتبا رد ،دراد قهیثو دهنویپ قوقح1
« یروهئت
________________________________________________________________
1. Self-regulation
2. The CERES principles, 1989, available at:
https://www.iisd.org/business/tools/principles_ceres.aspx 3. Rainforest Alliance
4. Sustainable Agriculture Network (SAN) 5. Forest Stewardship Council (FSC) 6. Naming and shaming
1
« . قوقح مسیلامرف »
ناونع اب هک
« تروص یارگ » ای
« تروص تلاصا »
ای
« نیشام قوقح ةفسلف »
م هتخانش زین ،دوش
عبنم » هب و تشاد دیکأت نارگیزاهب ،درهکیور نهیا رد .دوهب نآ رهیغ زا مهسر قوقح زییمت لابند
هدش هتخانش مسرریغ قوقح ناونع اب اهنآ تیلاعف لصحام و دنتشادن هاگیاج یه تلودریغ م هتشاگنا هدیدان و .دش
« وئت یر عبنم » تابثا رد ههب قوهقح هک دوب نیا یانعم هب یارگ ةلیهسو
م هتخانش نآ عبنم هتفر درکیور نیا .دوش
ندرک هفاضا اب هتفر
« یروئت عامتجا » اهت درک عس
مدع زا نییعت یاهدرادناتسا رد تیعطق .دهاکب ، مسر قوقح ةدننک
« یروئت عبنم » درهکیور رهب
هدعاق رثا یاهدرکیور هن و روحم قوهقح دهعاوق ههک دراد داهقتعا و دهیکأت روحمدهنیارف اهی روحم
نیب یرهس کهی رب هک ررنم نیا زا و دنتسه یاسانش لباق ،درادناتسا تسد کی اسارب للملا
نییعت شیپ زا درادناتسا لکهش اهب و دراد دیکأت هدش
.تهسا طاهبترا رد قوهقح هیارگ
« یروهئت
عبنم » تیعطق مدع خرب اب اه
هبور هک دهش ور یاهدرادناتهسا هلهسلس ناهبز رد ماههبا زا هشان ه
م مهف رد یراوشد بجوم هک دوب دعاوق یاسانش فاهکان و تیافک مدع بجوم لکشم نیا .دش
نیازا .دش یروئت نیا ندوب ور
« یروئت عامتجا » یراتخمدوخ نآ هب ات دش هفاضا درکیور نیا هب
هب یراتخمدوخ نیا .دهدب انعم جاتنتسا ناکما ةلیسو
نییعت یاهدرادناتسا ی ةیور زا هدعاق ةدننک
لاههمعا تاههماقم ههم ماههجنا ،دنتههسین مههسر تاههماقم طههقف اههمازلا هههک قوههقح ةدههننک
درههیگ
(
D'aspremont, 2011: 1-2
) ،رگید ریبعت هب .
« یروئت عاهمتجا »
رهب زهکرمت زا ههک دهش ببهس
تلودریغ نلااعف شقن و هاگیاج هب و هدش جراخ تلود و مسر راتخاس شهقن لامع هک
هنیرفآ
م هم رثأتم ار نارگید ،اهدرادناتسا عضو تح و یاسانش اب و دننک .دوهش هههیو ههجوت ،دنزاهس
نیمه رد اقیقد تلودریغ نارگیزاب هاگیاج م فیرعت اج
مهیژر ههک درهک هراهشا دهیاب .دوش یاهه
نیب ةصرع رد هزورما لمارف تلودریغ تاررقم عت نیا .دراد دوجو للملا
تهسا نآ یانعم هب ریب
هم عهضو اههزرم زا رهتارف ار یاهدرادناتهسا و دهعاوق هتلودریغ نارگیزاهب هک ارهجا ههب ،دهننک
مرد م مازلا ار اهنآ یارجا ای دنروآ م و دننک
رد هررهقم .دنهشاب رثؤم دعاوق یاسانش رد دنناوت
هب قایس نیا اهن ،صخش تیلاعف هک دراد هراشا یرازبا هب هدرتسگ روط
ههب ار نامزاهس اهی د یوهحن
م تیاده .دشاب مسرریغ یاهدرادناتسا ای مسر دعاوق قباطم هک دنک
لاحرد میژر موهفم لیا تابیترت زا خرب هک تهسا نهکمم هتلودریغ لمارف تاررقم یاه
یا ةدهنریگربرد تهسا نهکمم رهگید هخرب ،دنشاب تعنص ای تکرش کی زا لکشتم اهنت ناهعفن
یا .دنشاب یددعتم مازلا مسر یاهراکوزاس زا تسا نکمم نارگیزاب ن
اهی لخاد نیناوق دننام روآ
نیب دعاوق همانرب لثم مسرریغ یاهراکوزاس زا ای للملا
یراتفر یاهدک ای درادناتسا ،زوجم یاه
مازلاریغ دنربب دوس روآ (
Tusikov, 2017: 339
).
قوقح رد شیارگ بوچراچ زا یوریپ اب و تسا هتسباو نتم مرف هب رایسب هک تسا فسلف سانش
هب لکش یاه
م یرتمک تیمها نوناق دعاوق زا لصاح جیاتن و نوناق حور دننام لماوع لوصخ نیا رد رتشیب ةعلاطم یارب .دهد
:ک.ر ، ردم نیسح و نشلگ 1313
: 52 دعب هب .
یتلودریغ یاهدرادناتسا و یتلود دعاوق رادتقا أشنم
یاب نیب د
« رادتقا لامعا »
و
« عورشم رادتقا لامعا »
یاهناوت .دش ل اق کیکفت
« نداد ناهمرف »
رد
بوچراچ بلاق تسایس و اهدومنهر ،فادها یدنب
من اطعا نامرف قح ،اه زا لخاد یاهداهن .دنک
،رادهتقا نیا .دنرادروخرب نورد تیمکاح رادتقا
« راهرتنا و یراهجنه یاهدرادناتهسا عهضو قهح
تعباتم اهنآ زا » نامه .تسا هکروط
نورب و1 2پوت هدرک ناونع اهتاا قوقح کی تلود قوقح ،دنا
نخهس ،تهسا تهیعبت اههنآ ةهفیظو ههک ناهعبات اب ،یزکرم رادتقا هک انعم نیا هب تسا ملاعا م هم تیامح مسر تلود یاهداهن اب نآ عضاوم و دیوگ ار نآ تیحلاهص اههداهن نهیا .دوهش
ر قوقح هک دنراد دنروآرد ارجا هب رادتقا اب ا
(
Brunnée & Toope, 2012: 42
) رد تیعهضو نهیا .
هلسلسریغ رب هک تلودریغ نارگیزاب لوصخ کتم ل اسم ندرک هرادا بتارم
.تسین قداص ،دنا
هب نارگیزاب نیا رادتقا .دراد لمع توافت ،تلود رادتقا اب تلودریغ نارگیزاب رادتقا هدمع روط
رشم شریذپ هب م ملاعا اهنآ طسوت هک تسا هتسباو بلاطم نیراجنه تیعو
تهسا رارهق و دوهش
نامزاس ، صوصخ لاخشا تسا نکمم هک ار خرب راتفر نیب یاه
تلود ای للملا ههب ،دنهشاب اهه
.دنروآرد مرن دروه نای
م حیضوت هنیمز نیمه رد3
دهعاوق زا تهعباتم رد ،تیعورهشم ههک دهد
م افیا شقن افیا نیا .دنک
هب شقن ی مهارف ةلیسو
ههب رگیزاهب کی یارب نورد لیلد یزاس روهرنم
م ققحم هدعاق زا یوریپ نامز .دوش
هدعاق هک دراد داقتعا یرگیزاب هک تعباتم ،تسا عورشم ،یا
هب اهنت رگید نآ زا هب افرص ای دوب دهاوخن تساوخزاب زا رت لیلد
هصخش تعفنم ةبساحم لیلد
هب هکلب ،تسین سح لیلد
لاهمعا ههکنیا یارهب هتلودریغ نارگیزاهب .تسا قلاخا فیلکت نورد
ناهشن اهب زهین یراجنه تیعورشم نیا .دنهد ناشن ار دوخ یراجنه تیعورشم دیاب ،دننک رادتقا نداد
« نیداهن تیحلاص »
و
« تفرعم رادتقا »
ر راههنآ هتفرعم نابم و تاعوضوم زا تخانش[
م دهد (
Wheatley, 2009: 223
) چنآ . طیحم زا تظافح ةصرع رد نارگیزاب نیا ه ماهجنا تهسیز
م رد اهنآ تفرعم رادتقا زا هتفرگرب اقیقد ،دنهد .تسا هلئسم تیمها یاسانش لوصخ
م رهاظ اهدرادناتسا هلمج زا تلودریغ قوقح رادتقا هک یدراوم زا کی تهسا ناهمز ،دوش
تلود طسوت دعاوق هک منرد ارجا هب اه
اثآ ای دنیآ نیهنچ رد .تهسین ههجوت نایاهش نادنچ اهنآ ر
هب ناکما نیا یدراوم درادناتهسا عهضو تمهس ههب تلودریغ یاهداهن هک دراد دوجو هدنیازف روط
.تهسا عوهضوم نهیا زراب ةنومن ،میلقا رییغت لوصخ رد سیراپ نویسناونک بیوصت دنیارف .دنورب لاحرد تشک هک دش نیا اضعا سنارفنک میمصت هک زا ار اه
اهما ،دهننک انثتسم نویسناونک نتم
موهکحم تهشک ناهکلام زا یرایسب یوس زا و دنامن ناهنپ ناریتشک تعنص دید زا عوضوم نیا نمجنا ات دش ببس هلئسم نیا .دش ههمانرب ،کراهمناد و د وهس تهشک ناکلام یاه
شهاهک یاهه
________________________________________________________________
1. Brunnee 2. Toope 3. Hurd
هناخلگ یاهزاگ راشتنا هدید کرادت یا
رتهشیب تهیمها و دهننک حلاصا ار هدش له اق اههنآ یارهب ی
1دنوش دننک قیوشت همانرب نیا هب نتسویپ هب ار نارگید و (
., 2017: 255 et al
Scott
)
.
نامزاس یاهدرادناتسا نیب یاه
و هقباهس اما ،تسا مرن قوقح عبانم زا کی دنچره تلودریغ للملا
تلود ةیور ههنآ طهسوت اهدرادناتهسا نیا تدم زا سپ اضعب هک تسا هداد ناشن اه
ههب و ههتفریذپ ا راهک
هدش هتفرگ هب عوضوم نیا .دنا
تامیمهصت لاهثم یارب .تسا قداص اپورا ةیداحتا لوصخ رد لاخ روط
یداع یاپورا ةتیمک
2یزاس کیرتکلا دعاوق گنهامه یاپورا ةتیمک ، طاهبترا درادناتهسا ةهسسؤم ای3
اپورا تارباخم هب3
ت ،دنوش عضو اهروشک تسد هب اددجم هکنیا یاج هدهش هتفریذپ اهنآ یوس زا اهن
دهنا
(
Hobe, 2005: 325
) نامزاس یاهدرادناتسا رادتقا زا ناشن قیداصم نیا . هشان هک دراد تلودریغ یاه
هب عوضوم فلتخم داعبا رب فارشا و عوضوم تخانش زا .تسا نف ل اسم ههیو
دعاوق لباقم رد اهدرادناتسا
هب دعاوق ةباثم
« لیلاد » ای
« قطنم » نتسه لاهعفا ماهجنا ،لاخهشا ههب هیجوت ای یامنهار ة ارا اب هک د
م باجیا ار لاخ طیارش هب شنکاو رد بسانم م دعاوق .دننک
ماهلا ،یداه دنناوت هیجوت ،شخب
اهی رگ
نلاقع راهتفر کهی ةراهبرد لهباقتم تاراهرتنا ةدهننکوگزاب تسا نکمم نینچمه .دنشاب اهراتفر ةدننک
دنشاب لاخ (
Bower, 2017: 50
) ههب هراهشا یارهب بهلغا و دنتسه ایوپ و فطعنم رایسب اهدرادناتسا .
هب نف تاعوضوم م راک
تیهصوصخ یاراد دهعاوق و اهدرادناتسا .دنور هنیعم یاهه
زا ار اههنآ ههک دهنا
م زیامتم رگیدکی م ناشن و دزاس
.تسیچ اهنآ زا مادک ره هب لیامت لیلاد هک دهد
________________________________________________________________
1 . هب کیره کرامناد تشک ناکلام نمجنا و د وس تشک ناکلام نمجنا همانرب هناگادج تروص
ا ی شهاک یارب
د راشتنا ی نبرک دیسکا تشک یوس زا
اه عضو رک هد قباس .دنا ة همانرب نیا لاس هب اه مزاب لبق اه رگ
،دد اما سپ
لاس زا 2215 نامزاس رد نآ ندرک دراو یارب شلات و هدش حلاصا اه
ی ب نی للملا مانرب .تسا هتفای تدش ة
لاس زا کرامناد روشک 2221
شهاک همانرب نیا ادتبا رد .درک راک هب زاغآ 12
د راشتنا یدصرد ی
نبرک دیسکا
لاس رد هک داد رارق دوخ فده ار 2213
هب 32 یا .دیسر دصرد رهب شیازفا قیرط زا هجیتن ن
ه فرصم یرو
هولاع .دش دهاوخ لصاح یژرنا د رب
ی نبرک دیسکا م زین روفلوس ،
تسیاب علاطم یارب .دنک ادیپ شهاک ة
رتشیب
همانرب نیا لوصخ رد ک.ر
Danish Ship Owners’ Association, Danish Shipping, Annual Logbook, 2016:
.تسا توافتم مک د وس تیعضو لاس زا روشک نیا
1112 مانرب کی ة ید راشتنا شهاک یارب هنابلطواد دیسکا
هتفر همانرب نیا یارجا .تسا هتشاد نبرک هتفر
ببس رادا ات دش ة نیا تشک ناکلام نمجنا اب د وس یدرونایرد
همانمهافت روشک ا
ی فرظ هک دوب نیا همانمهافت نیا فده .دنک دقعنم 12
و روفلوس دیلوت نازیم لاس ،تارتین
15 رتشیب علاطا یارب .دبای شهاک دصرد ک.ر
:
Chul-hwan Han, "Strategies to Reduce Air Pollution in Shipping Industry", The Asian Journal of Shipping and Logistics, Volume 26 Number 1, 2010.
2. Comite European de Normalization
3. Comite European de Coordination des Normes Electriques 4. European Telecommunication Standard Institute
1 فاطعنا .
لاحرد د هدعاق هک ةهجیتن و هنوریب عیاهقو شهخب ود زا و تهسا لبق زا زاجم راتفر نییعت پ ر
م لیکشت نوناق تروهصرد و دوهش
هم مهقر نوناهق ةهجیتن ،دهنهد ر عیاهقو نآ ههک ،دروهخ
م یاهراتفر هچ هکنیا لوصخ رد اهدرادناتسا تهقد زا ،دنوش رجنم قوقح جیاتن هچ هب دنناوت
سا عقاو رد .دنرادروخرب یرتمک نیهیعت لوهصخ رد یرتهشیب دیدحلاهص ،ناهیرجم هب اهدرادنات
ر عیاقو م ،لامعا لباق قوقح جیاتن و هداد یارهجا و لامعا ،ناگدنسیون خرب داقتعا هب .دنهد
نامز ات هک تسانعم نیا هب اهدرادناتسا هدنورپ هک
من ،دنوشن حرطم یاه هدهعاق اهی راجنه میناد
تسیچ (
Sunstein, 1995: 998
).
2 هنیزه .
میمهصت نوچ ،دراد یرتشیب ةنیزه اهدرادناتسا ةعسوت هب تبسن دعاوق ةعسوت زا دهیاب ناگدهنریگ
زا اهدرادناتهسا اهما ،دهش دههاوخ نوناهق ةجیتن عون هچ بجوم یراتفر هچ هک دننک نییعت لبق مک ،تلود یارب یارجا ررنم هنیزه
باهس و عوهضوم ندرهک نشور ،نامز فرص موزل نوچ ،دنرت ةق
ههب لوهصا لاهمعرا هم شهاهک ار رمتهسم تروهص
دهنهد (
Sullivan, 1993: 63
) ،لاهح نهیا اهب .
شیپ تیلباق مدع و تیعطق مدع زا اهدرادناتسا م جنر نیب
م ببس هصیصخ ود نیا .دنرب دوش
نهیازا و دبای شیازفا قوقح تروشم هب زاین هک ههنیزه ور
داهجیا لاخهشا یارهب فعاهضم یاهه
م او رد .دنک قوهقح یاههررن زا دهیاب ،دنتهسه یزیچ هچ هب مزتلم هکنیا کرد یارب ناعبات عق
هنیزه شیازفا ببس هلئسم نیا هک دنربب هرهب م اهنآ یاه
ههک تهفگ دهیاب ،رهگید ریبعت هب .دوش
هنیزه عضاو شود زا اه .تسا هدش لقتنم ناعبات شود هب
3 . ندوب کیتارکومد
م ناونع سارکومد ةدیا لا هک دنک
شیپ زا بلاق رد و مدرم ناگدنیامن طسوت دیاب نوناق تاماز
نییعت تاهماقم دیدحلاهص هکنیا و دنشاب هتشادن نیسپ تلاح ،دنوش نییعت لکشلادحتم و هدش
میمصت دنیارف رد ار هب یریگ
اهب هباهشم دراوهم هک دنک مهارف ار ناکما نیا و دهدن رثا یدج روط
حرد .دنوشن هجاوم توافتم تامیمصت لا
م میسرت عسوم بلاق کی اقیقد اهدرادناتسا هک دهننک
میمصت تاماقم طسوت دیاب اهنآ یراجنه یاوتحم و ههب ههعقاو زورهب زا سپ ریگ
صخهشم تروهص
دوش نییعت (
Rosenfeld, 2014: 191
) م ببس درادناتسا فصو نیا . فاهصنا زا رود ههب هک دوش
شیپ تیلباق هکارچ ،دشاب .تسا رتمک اهنآ نیب
،دهعاوق دهنچره هک تخاس ناشنرطاخ دیاب هتبلا
شیپ تیلباق و تیعطق یاراد ار رهگید هضعب و دنراد هجوت عیاقو خرب هب اهنت اما ،دنتسه نیب
م هدیدان هب .دنریگ
م بجوم تیمومع ره ،رگید ترابع ب نازیم هک دوش
و دههد ر یراهبتعا
دروخب مقر ،قیداصم مامت اب بسانت مدع عون (
Scalia, 1989: 1177
).
ههب ار عوهضوم نیا تراه
مان اب نآ زا هک نیداینب تساک
« ناسنا صقن
» ،
« فدهه بهسن مولعماهن »
اهی
« نتفرهگ هدهیدان
تیعقاو بسن »
م دای م دنویپ ،دنک دنز
(
Hart, 2012: 128
) هب . یاهج رد اهدرادناتسا لک روط
بسانم یپ ای ریغتم ،عسوم رایسب ،عیاقو فیط هک دنا ش
نیب نیازا و دنریذپان دعاوق تسا نکمم ور
دنوش رجنم تسردان جیاتن هب هزوح نآ رد (
Korobkin, 2000: xx
) نهیا ههک تهفگ دهیاب ههتبلا .
هب تیعضو هم فصو نیا و تسین یراس و یراج لک روط
،درادناتهسا عوهضوم ههب هتهسب دهناوت
مک نر نررپ ای رت ههک یاهدرادناتهسا لاهثم یارهب .دهشاب رت
هکینورتکلا عیانهص ةهیداحتا رد1
هتسب عون لوصخ و تهسا نیهعم لاماک ،تسا هدرک ررقم لوئسم ره یارب صخشم نر ای یدنب
من مشچ هب اهنآ رد دیدحلاص ةیشاح .دروخ
4 . مازلا ندوبن ای ندوب روآ
نیب قوقح ررنم زا تلود هکنیا تنس للملا
هطیح رد ار مرن دانسا اه هتنک زا عوهنتم یاهه
لر
تسیز یراذگدرادناتسا ات تاحیلست م دقعنم طیحم
مازلا قوقح ظاحل زا هک دننک ،دنتسین روآ
هیجوت ، سابع و هلادبع( تسین ریذپ 1311
: 121 ههیجوت لهیلد .) یربارباهن لاهمتحا ،یریذهپان
تلود تامازلا من نوچ ،تساه
فرط یوس زا اهنآ لداعتم ای هباشم یارجا رب ناوت درک هیکت اه
ای
نیب تیلوئسم هک دش رکذتم نقان هب اهنآ نقن تروص رد طابنتهسا نهیا تفگ دیاب .دراد للملا
نامه و تسین حیحص اهدرادناتسا زا ههب یاهیرد راهک نویهسناونک ،دش هدهاشم هکروط
تحارهص
هم مازهلا یاراد ار اهدرادناتسا نهیازا .دهناد
یاهدرادناتهسا اهب دهیابن ار هتلود یاهدرادناتهسا ور
صخ هولاع .درک قلت ناسکی صو عهضو یاهدرادناتهسا زا هخرب ، هلبق لاهثم رهب
طهسوت هدهش
نامزاس نیب یاه عهضو زاورهپ ةهمدخ تهیفیک و یدروهناوه ةزوهح رد و اهکیا ههچنآ دننام ، للملا
م هیصوت تلاح و هدوب مازلا لاماک ،دنک هتفریذپ نامزاس وضع یاهروشک و دنرادن یا
اهنآ هک دنا
د ماجنا ار تفلاخم عون نیا لیلد .دنه
لکش رب تنس درکیور دح زا شیب دیکأت ،اه بهلاق و یارگ
تلود ةدارا نایب زا حطهس یاراد فهلتخم لاکهشا ههب زین صوصخ یاهدرادناتسا تح .تساه
رد ،تادههاعم یارهجا دهنیارف رد ، هصوصخ یاهدرادناتهسا زا هخرب لاهثم یارهب .دنتسه مازلا مهارف تسا و دعاوق یزاس یارهجا ةوحن دصر و تاعلاطا ة ارا و دایز تای زج یاراد نف یاهدرادنا
تههقفاوم ههخرب نیهنچمه .دههنرثؤم ،اههضعا طههسوت اههنآ هههمان
هههب تراههجت ناهههج نامزاههس یاهه
نامزاس طسوت هک یاهدرادناتسا هدش عضو تلودریغ یاه
هب ار اهدرادناتسا نآ و دنراد هراشا ،دنا
نیب قوقح مازلا للملا
بم روآ هدرک لد دنب ،لاثم یارب .دنا 3
ةدام 2 تقفاوم ،تراجت نف عناوم ةمان
نیهب نامزاهس یاهدرادناتهسا ههب اهدرادناتسا مامت نیب رد درادناتهسا هللملا
یاهدرادناتهسا اهی2
________________________________________________________________
1. Electronic Industries Alliance (EIA) 2. International Standard Organization
نیب کینورتکلا نویسیمک للملا
نامزاهس نیا ود ره .دراد هراشا1
نیهب نامزاهس کهی اهه هللملا
صخش دقاف و هدوب صوصخ نیب قوقح تی
للملا دنا (
Hobe, 2005: 325
) تهقفاوم . عهناوم ةهمان
تراجت نف تشادهب تامادقا ةتیمک رد .تسا هدش ل اق کیکفت اهدرادناتسا و تاررقم نیب زین 2
نیا صوصخ یاهدرادناتسا ،تراجت ناهج نامزاس هایگ تشادهب و هدش فیرعت هنوگ
دانسا :دنا
ریغ یاهداهن طسوت هک بوتکم هدش عضو تلود
صیاصخ و اهدربهار ،دعاوق یواح و دنا ههک دهنا
هب هصاخ هاهگیاج زا دهیلوت طبترم یاهدنیارف ای تادیلوت رد اهنآ لومعم ای ررکم هدافتسا ةطساو
هدش رادروخرب هب اهدرادناتسا نیا زا تیعبت .دنا
اهدرادناتهسا نیا و تسا هدشن رابجا نوناق ةطساو
بسچرب قیرط زا اهنت نز
هم تیاعر حارط ای دنوهش
SPS Committee, ‘Report of the Co-(
Stewards of the Private Standards E-Working Group on Action I’ G/SPS/W/276 (18 March 2014), para 8.
) و هلمع قرط زا اهدرادناتسا نیا مازلا هک تسا نآ زا کاح ریبعت نیا .
یرط زا اهنآ هب یدنبیاپ و یارجا .تسا هدش مهارف هصرع کی نلااعف ق
نیب قوقح یگراپدنچ و یتلودریغ یاهدرادناتسا للملا
م یررقمدوخ ناکما ندش مهارف نیب قوقح یارب شلاچ دناوت
شلاهچ نهیا .دهنک داهجیا للملا
ندش هراپدنچ نامه نیب قوقح3
للملا .تهسا هتهشاد قادهصم یاذغ تینما ةزوح رد هک تسا 1
زا تظافح هب طوبرم درادناتسا حم
طی درادناتسا ةداوناخ ،تسیز 13222
ب طوبرم درادناتسا نیا .تسا تیریدم ةناماس ه
طیحم ةرامش هک تسیز 13221
مامت یارب و دراد مومع تلاح هناخراک
اه .تسا هدش عضو ناشتیلاعف زا غراف
راثآ هک تسا هدش عضو نآ یارب درادناتسا نیا ز
تسی تیلاعف طیحم هزادنا
گ زا هداوناخ نیا .دبای اقترا و دوش یری
هعسوت نامزاس نف ةتیمک طسوت اهدرادناتسا هداد
هدش دنا . لاحرد هب درادناتسا نیا هک لئسم
زا هدافتسا یامنهار ة
تیریدم متسیس اب طابترا رد لوصحم حم
طی م تسیز ل اسم هب هداوناخ نیا رگید یاهدرادناتسا ،دزادرپ
دننام فلتخم بسچرب
نز ةرامش هب 13222
ةرامش هب لوصحم رمع ةخرچ ، 13232
ةرامش هب میلقا رییغت و
13223 طبترم م زا شیب لاح هب ات .دنوش 322222
زا دعب نامزاس طسوت درادناتسا نیا تیاعر ةمانیهاوگ دروم
سررب هب هک یاه ( تسا هدش رداص ،هدروآ لمع
https://www.iso.org/standard/60857.html هک ناوارف نیا .)
اب دیاب تکرش اه تیاهن رد و دوش هتفرگ ررن رد اهنآ بعش و هعبات ی ار یدایز دادعت
رد مرب لوصخ رد ،دریگ
درادناتسا ةمانیهاوگ بسک ز
تسی مزلا اهدرادناتسا نیا هکنیا اب هک دراد نآ زا ناشن طیحم داعبا اما ،دنتسین ارجلاا
هدش ببس اهنآ نداد تسد زا مدع ای یرتشم بذج یارب رتهب تیفیک ة ارا و ناگدننکدیلوت عامتجا فیلاکت اتسا نیا ات تسا .دوش رادروخرب یلااب شریذپ زا درادن
1. International Electro technical Commission 2. Agreement on Technical Barriers to Trade, 1994
نیا تقفاوم همان ه وگورا رود زا جتنم دانسا زا کی هک تسا نیا رب رظان و
هب طوبرم یاهدرادناتسا هتسب
دنب ی ،
تملاع راذگ ی قاصلا و تراجت رب یرورضریغ عناوم فلتخم یاهروشک رد بسچرب ب
نی للملا داجیا ن نک .د
تلود اه هب ار اهدرادناتسا نیا دیابن هنوگ
ا ی عضو نک نیا .دننک نقن تادراو یاهلااک اب ار لم راتفر هک دن
اسارب دیاب اهدرادناتسا هتفای
یاه .دشاب نف و ملع 3. Fragmentation
هک یاهدرادناتسا نیب تاسسؤم طسوت
هدش عضو هزوح نیا رد تلود طهسوت ههک یدراوم اب ،دنا
هدش ررقم تلودریغ نارگیزاب ناهج نامزاس ةتیمک هنیمز نیمه رد .دنراد ضراعت و فلاتخا ،دنا
تاناویح تملاس لاهس رد دوهخ متفه مومع تسشن رد2
2220 :درهک ناوهنع
« یاهدرادناتهسا
عضو یراجت تکرش طسوت هدش
خ یاه تهلود میقتهسم تکراهشم نودهب هصوص ههب اهه
تروهص
هدنیازف نیب تراجت رد یا تسا نامزاس یاضعا هدمع نارگن هک دنروهظ لاح رد للملا
.»
ههتیمک
ناههج نامزاهس زا نآ رد و دناهسر بیوهصت ههب ار لاخ ةمانعطق کی نارگن ملاعا نیا بقاعتم تقفاوم لیا رد ات تساوخ تراجت و تشادهب تامادقا ةمان
ههب هاهیگ تهشادهب مهسر تروهص
ههب ار تاهناویح تملاهس ناههج نامزاس یاهدرادناتهسا عهضو لوئهسم عهجرم نامزاهس ناوهنع
نیب یرامیب هب طوبرم للملا ناهبم نتخاهس مهارهف و لوهصخ نهیا رد قیقحت و تاناویح یاه
نیب تراجت یارب ملع .دنک یاسانش ماد تلاوصحم و تاناویح نمیا للملا
3
قن دنچره نامزاس یراتفر یاهدک و اهدرادناتسا ش
نیب قوقح داجیا رد تلودریغ یاه للملا
لکش قیرط زا فرع هیور هد
شیپ لباق لاماک تلود یاه تلود اضعب یدراوم رد ،تسا نیب
اهه
هب م یریثأت نینچ زا عنام هناهاگآ تروص م گراپدنچ ،تیعضو نیا رد هک دنوش
مدهع هب دناوت
تح و تیعطق نوزفا .دوش جتنم درکلمع رد توافت
ب دانسا نیا ،نیا رب قوهقح زا ه زج کهش
نیب قوقح یراجنه ةزوح رد اهنآ تفرشیپ و دنتسه مرن م للملا
یراهجنه تیبهسن ههب دناوت و3
تکراهشم شیازهفا ههک تهفگ دهیاب لهباقم رد .دوش رجنم ناعبات مگردرس عباهنم رد ناگدهننک
و تساک نیا دوجو اب یراجنه م ،شلاچ
دماجنیب زین تیفافش و تابث نیمضت هب دناوت (
Hobe,
2005: 328
).
هب تیفافش نیا مهقر رگیدهکی درکلمع هب تبسن نارگیزاب نیا لرتنک و دصر ةطساو
م هب افرص هن رثا نیا .دروخ مازهلا تلود دعاوق اب هک ضراعت اب هکلب ،اهدرادناتسا دوخ ةطساو
روآ
م داجیا ،دنراد قوقح هب .دوش
:تهسا روهصتم ضرهف ود ،رهگید ترابع 1
یاهدرادناتهسا ههکنیا .
دنریگ رارق ضراعت رد رگیدکی اب صوصخ 2
نیب دعاوق . ههب اهدرادناتسا ریثأت تحت تلود للملا
.دنوش هجاوم ماهبا اب هکنیا ای دنیاینرد ارجا
یتلودریغ و یتلود یاهدرادناتسا قیداصم
تخم قیداصم هب دنب نیا رد تهسیز یاهدرادناتسا فل
یاههداهن و یدروناهیرد ةزوهح رد هطیحم
1 م عونت هتبلا . نیب قوقح ندش هراپدنچ لماوع زا کی اهنت عبان
ترابع رگید لماوع .دنتسه للملا عجارم عونت زا دنا
هبش و یاضق نیب نارگیزاب عونت و یاضق
:ک.ر لوصخ نیا رد رتشیب ةعلاطم یارب . للملا ،هدازیلع
1302 : 15
2. World Organization for Animal Health (OIE)
3. OIE, Resolution XXXII, Implications of private standards in international trade of animals and animal products, 76th General Session, 25–30 May 2008, online, available at:
http://www.oie.int/downld/SG/2008/A_RESO_2008_webpub.pdf 4. Relative Normativity
م هراشا لام .دوش
1 . یدرونایرد ةزوح رد اهدرادناتسا
هراشا اهدرادناتسا هب هک دراد دوجو دنس نیدنچ یایرد تسیز طیحم زا تظافح ةلئسم لیا رد هب کیره همادا رد و دنراد م نییبت کیکفت
.دوش
1 . 1 . وقح نویسناونک یاهایرد ق
1892
هب قطانم داجیا أشنم یایرد اسح ههیو
یاهایرد قوقح نویسناونک1
1102 دنب .تسا 2
ةداهم
211 نیهب نامزاس دییأت اب ار قطانم نینچ داجیا ناکما نویسناونک نیا رد یدروناهیرد هللملا
یراصحنا ةقطنم -
عماهج تیریدم رازبا دنمزاین قطانم نیا .تسا هدرک مهارف یداصتقا حطهس رد
نیب هب یاهراکوزاس داجیا یارب للملا .تهسا ناریتهشک زا هشان یاههرطخ زا یریگولج رورنم
مادقا م ماجنا حاون نیا رد هک یاه تشک شرازگ لماش دریگ
،ههقطنم رد دوهخ تهیلاعف زا اه
تیدودحم مادهقا ، تایلمع یاهرایعم ،هیلخت یاه
کهمک ،ههعونمم یاهه ةزوهح رد یراهبجا یاهه
تشک ناری مادقا و2
هم ،تهسا نامزاهس تیحلاهص تهحت هک یاه دوهش
(
Oral, 2006: 104
) رد .
داهنشیپ زین نامزاس ،لباقم تیدودحم ،نزاوت بآ ةیلخت تیدودحم لثم یاه
یارهب لهصف یاهه
کدی هارمه ،نارادناتسپ زا تیامح شک
ههعونمم قطاهنم ،اهه هم هه ارا ... و3
اهب قباهطم .دههد
تاررقم ،نویسناونک شور و هلابز ةیلخت هب هقطنم نیا لاخ
هم دودحم یدرونایرد یاه و دوهش
من زا شیب یاهدرادناتسا تیاعر ناوت
« نیب یاهدرادناتسا هتفریذپ امومع للملا
هدش » ةنیمز رد
تشک زا ار تازیهجت درک بلط جراخ یاه
(
Huasheng, 2006: 76
) موهفم نییبت لوصخ رد .
ب هدام نیا رد درادناتسا تاررهقم ،اهدرادناتسا عون نیا هک میشاب هتشاد داقتعا رگا تح تفگ دیا
ه ارا من لماش ار یدرونایرد تعنص شخب بناج زا هدش هم تعنص یاهدرادناتسا ،دوش
دهنناوت
هب رد ههک ههشرع یور لهمح ةویهش لهثم ،دنریگب رارق ررندم تلود تاررقم رد لدم کی ناونع
ابز دننام لوپرام تاررقم خرب هل
م لامعا کشزپ یاه عضو یاهدرادناتسا رد هشیر و دوش
هدش
تلودریغ هک یدرونایرد تعنص دنراد دنا
(
Bondansky, 2010: 133
).
ترابع
« هتفریذپ امومع یاهدرادناتسا و دعاوق هدش
» هب دهیق اهایرد قوقح نویسناونک رد تاعفد
ایآ .تسا هدش
« دعاوق » و
« اهدرادناتسا »
ی رد دنس نیا رد هب نعم ک
عوهضوم ود ههکنیا ای هتفر راک
م ریسفت هنوگ ود هب اهدرادناتسا ؟دنرگیدکی زا توافتم ،دهعاوق نوچمه اهدرادناتسا نیا ،لوا :دنوش
نامه نویسناونک رد هک دنتسه یاه مزلا یاه
رجلاا هدش جرد ا ، قوهقحارف یاهنعم کی رد ،مود دنا
________________________________________________________________
1. PSSA: particularly sensitive sea area 2. pilotage
3. buffer zone
هم مود هنعم رد درادناتهسا .تهفای تسد اهنآ هب دیاب هک دنتسه تایفیک ،اهدرادناتسا نیا دهناوت
نوزفا تقفاوم ای تادهاعم رب همان
ههمانعطق لهثم دانهسا رهگید ، قوهقح تخهس یاهه نامزاهس یاهه
نیب دریگبرب رد زین ار یدرونایرد للملا (
de Souza, 2008: 59
) تردهق ههک تهسا نآ ساسا ةتکن .
ههب و روهشک نآ ههک تهسین نهیا هب هتسباو نویسناونک نیا رد اهدرادناتسا و دعاوق هب یاطعا عهبت
نیهب نامزاس یامنهار لوصا رد دوجوم درادناتسا ای هطوبرم نویسناونک نآ هب مزتلم ، تشک هللملا
دشاب یدرونایرد (
Bockenforde, 2002: 260-261
).
رد اهدرادناتهسا و دهعاوق زا ههکنیا ههب هجوت اب
ب ود نیا ،تسا هدش هدرب مان رگیدکی رانک ههک یاهدرادناتهسا لماهش و دنرگیدکی زا توافتم کش
مزلا دعاوق اب هباشم مازلا یاراد و ههتفرگ رارهق شریذپ دروم یدرونایرد ةزوح رد اما ،دنتسین ارجلاا
م تیاعر د .دش دهاوخ زین دوش
و تهسا صوصخ ای تلود فصو زا یراع اهدرادناتسا ریبعت عقاو ر
نیازا تروص رد ار اهنآ ود ره ور
« ندش هتفریذپ امومع
» م لماش ، .دوش
1 . 2 هناخلگ یاهزاگ شهاک یاهدرادناتسا . یتشک یا
اه
هنومن و دهاوش زا ولمم یدرونایرد تیریدهم و لرهتنک رد هصوصخ یاهدرادناتهسا شهقن زا یاهه
هقبط ةزوح رد دراوم نیا .تسا هزوح نیا لمارف تشک ةمیب ، تشک یدنب
پولک( و اه یاهه
P&I 1)
م هدهاشم تساک لح رد فرگش یاناوت یایرد تعنص .دنوش
تاررهقم عضو رد دوخ نیداهن یاه
طیحم زا تظافح و تشک نمیا ةزوح ، یاهناوت نهیا لوهصخ رد هجوت روخرد ةتکن .دراد تسیز
سا شقن لکشت سا ناهیم تهباقر ههک تسا نآ بناج عیانص و ناریتشک تعنص ةزوح میرع یاه
هتخاس لدبم یراکمه هب ار دوخ هدرک عضو ار صوصخ یاهدرادناتسا و
ههب ههک دنا طرهش ناوهنع
لکشت نآ رد تیوضع یارب م هتفرگ ررن رد اه
دنوش (
Scott et al., 2017: 237
).
لاحرد صوصخ یاهدرادناتسا هک فهصو دهقاف هلم نیناوق اب هسیاقم رد
« لرهتنک و عهضو
دعاوق
2» هنیزه شهاک یارب اهنآ ةعسوت زا کاح دهاوش ،دنتسه تسیز و عامتجا یاه
هطیحم
هب صوصخ یاهدرادناتسا زا مروت ،میلقا رییغت ةزوح رد .تسا مهه .تهسا هدهمآ راهب
نوهنکا 52
________________________________________________________________
1 . پولک اه ی P&I میب یاهداهن ة
لباقتم ا زاس نیا .دن و
راک اه عافتناریغ هدوب
م کی و ؤ سس ة نواعت ا نابحاص .دن
بولک نیا زا تساوخرد اب تشک ت و اه
أ نآ دیی اه م تیوضع قح کی دنزادرپ
رد و تسا تشک ژانت اسارب هک
زورب تروص مه تراسخ
ة م تراسخ ناربج هب بولک یاضعا دنزادرپ
نماد هزورما . ة
مادقا اه لاعف و تی یاه نآ اه
ب روما هب همی یا من دودحم تراسخ ناربج و دوش
رد یاهدرادناتسا دوخ رد تیوضع لیصحت ناکما یارب و
حم باب طی تسیز هدرک عضو زین ار تشک سنج و حارط ، علاطم یارب .دنا
ة رد رتشیب عوضوم نیا ک.ر
:
Philip Anderson, “the mariner's guide to marine insurance”, Nautical Institute, 1999, especially pages 24
& 25
2. Command and Control
علاطم یارب ة رتشیب ک.ر :
و قداص ،هدازرفعج ب
ی ،میهاربا ،هداز
« ت حم هزوح نینقت یاه دربهار سانشراب طی
تسیز اچ ، شل و اه قیداصم
» ،
هرامش ،مشش و تسیب لاس ،دربهار و سلجم 11
، 1310
