ความเป็นมา
การจัดประเภทมาตรฐานอุตสาหกรรมประเทศไทย เดิมเป็นภารกิจของกรมแรงงาน กระทรวงมหาดไทย จัดพิมพ์ครั้งแรกเมื่อปีพ.ศ. 2515 โดยใช้หลักเกณฑ์การจัดแบ่งหมวดหมู่และ การก าหนดรหัสตามการจัดประเภทมาตรฐานอุตสาหกรรมสากล (International Standard Industrial Classification of All Economic Activities 1968 : ISIC) ขององค์การสหประชาชาติ
(United Nations)
ตั้งแต่ปีพ.ศ. 2536 เป็นต้นมา การจัดประเภทมาตรฐานอุตสาหกรรมประเทศไทย เป็น ภารกิจของกระทรวงแรงงาน โดยกรมการจัดหางานเป็นหน่วยงานหลักในการด าเนินการจัดท า ข้อมูลและก าหนดรหัสหมวดหมู่อุตสาหกรรม ตามหลักเกณฑ์เดียวกันกับการจัดประเภท มาตรฐานอุตสาหกรรมสากล (ISIC) และได้ด าเนินการปรับปรุงมาตรฐานอุตสาหกรรมครั้งที่2ในปี
พ.ศ. 2544
ในปีพ.ศ. 2549 องค์การสหประชาชาติได้ด าเนินการปรับปรุงมาตรฐานอุตสาหกรรม สากลขึ้นใหม่เนื่องจากสภาพเศรษฐกิจได้เปลี่ยนแปลงไป และสืบเนื่องจากการประชุมของกลุ่ม ประเทศสมาชิกอาเซียนได้ร่วมกันผลักดันให้มีการปรับปรุงการจัดประเภทมาตรฐานอุตสาหกรรม เพื่อให้เป็นแนวทางเดียวกันภายในประเทศกลุ่มสมาชิก โดยน าโครงสร้างของการจัดประเภท มาตรฐานอุตสาหกรรมสากล ปีพ.ศ. 2549 (International Standard Industrial Classification) ISIC Rev.4 มาเป็นแนวทางในการจัดท า ASEAN Common Industrial Classification : ACIC และให้แต่ละประเทศได้น าไปปรับข้อมูลอุตสาหกรรมให้สอดคล้องกับ ACIC และ ISIC Rev.4
TSIC เป็นมาตรฐานการจัดประเภทอุตสาหกรรมที่จัดท าขึ้นบนพื ้นฐานของ International Standard Industrial Classification of All Economic Activities Revision 4 (ISIC Rev.4) เป็น หลัก ซึ่ง ISIC เป็นการจัดประเภทตามชนิดของกิจกรรมทางเศรษฐกิจ ไม่ใช่การจัดประเภทตาม ชนิดของสินค้าหรือบริการ กิจกรรมการผลิตที่เหมือนกันที่ด าเนินงานโดยหน่วยงานต่างๆ จะถูก น ามาจัดประเภทรวมไว้ในกลุ่มเดียวกันเพื่อก่อให้เกิดเป็น “อุตสาหกรรม” ซึ่งอุตสาหกรรมในที่นี ้ หมายถึง กลุ้มของหน่วยผลิตทั้งหมดที่ด าเนินกิจกรรมการผลิตหลักที่เหมือนหรือคล้ายกัน
ในปี พ.ศ. 2551 ได้ท าการศึกษาข้อมูลจากเอกสาร ACIC และ ISIC Rev.4 เปรียบเทียบ โครงสร้างและข้อมูลการจัดประเภทอุตสาหกรรมประเทศไทยฉบับปีพ.ศ. 2544 กับ ACIC และ ISIC Rev.4 และ น าร่างมาตรฐานอุตสาหกรรมประเทศไทย ปีพ.ศ. 2544 มาพิจารณาจัด
129
หมวดหมู่ให้สอดคล้องกับ ACIC และ ISIC Rev.4 รวมทั้งการเพิ่มเติมข้อมูลและก าหนดเลขรหัส ในระดับตัวอุตสาหกรรม (เลข 5 หลัก)
โครงสร้าง
การจัดประเภทมาตรฐานอุตสาหกรรม (ประเทศไทย) โดยใช้หลักเกณฑ์และโครงสร้าง ของการจัดประเภทมาตรฐานอุตสาหกรรมสากล ISIC Rev.4 คือ การจัดประเภทอุตสาหกรรมที่
คล้ายกันเข้าอยู่ในกลุ่มเดียวกัน โดยแบ่งเป็น หมวดใหญ่ หมวดย่อย หมู่ใหญ่และหมู่ย่อย
หมวดใหญ่ (Section) เป็นกลุ่มใหญ่อุตสาหกรรมที่ใหญ่ที่สุด แบ่งเป็น 21 หมวดใหญ่ แทนด้วยตัวอักษร 1 ตัว คือ A – U
หมวดย่อย (Division) จ าแนกย่อยจากหมวดใหญ่ แทนด้วยเลขรหัสตัวที่ 1 – 2 หมู่ใหญ่ (Group) จ าแนกจากหมวดย่อยแทนด้วยเลขรหัสตัวที่ 1 – 3 หมู่ย่อย (Class) จ าแนกย่อยจากหมู่ใหญ่แทนด้วยเลขรหัสตัวที่ 1 – 4 ตัวอุตสาหกรรม (Industry) เป็นหน่วยที่เล็กที่สุดที่แต่ละประเทศจัดขึ้นเอง โดยจ าแนก
จากหมู่ย่อย แทนด้วยเลขรหัสที่ 1 - 5
การจัดประเภทมาตรฐานอุตสาหกรรมสากล (ISIC) จะจ าแนกประเภทไว้ถึงหมู่ย่อย เท่านั้น การจัดประเภทในระดับที่เล็กลงจากหมู่ย่อย องค์การสหประชาชาติให้เป็นหน้าที่ของแต่
ละประเทศ ในการพิจารณาจัดจ าแนกรายละเอียดตัวอุตสาหกรรมตามโครงสร้างเศรษฐกิจของ แต่ละประเทศซึ่งประเทศไทยได้จัดกลุ่มตัวอุตสาหกรรมในประเทศไว้เช่นกัน
ตารางโครงสร้างการจัดประเภทมาตรฐานอุตสาหกรรม
กิจกรรมทางเศรษฐกิจ รหัส
หมวดใหญ่ เกษตรกรรม ป่าไม้ และการประมง A
หมวดย่อย การเพาะปลูกและการเลี ้ยงสัตว์ การล่าสัตว์และกิจกรรมบริการที่เกี่ยวข้อง 01
หมู่ใหญ่ การปลูกพืชล้มลุก 011
หมู่ย่อย การปลูกธัญพืช (ยกเว้นข้าว) พืชตระกูลถั่วและน ้ามันพืช 0111
อุตสาหกรรม การปลูกข้าวโพดที่ใช้เมล็ดแก่ 01111
ที่มา : การจัดประเภทมาตรฐานอุตสาหกรรมประเทศไทยปี2552, ส านักงานสถิติแห่งชาติ2553.
ตารางประเภทอุตสาหกรรมที่เลือกศึกษาวิจัยในพื ้นที่จังหวัดนนทบุรี
อุตสาหกรรม รหัส
หมวดใหญ่ การผลิต C
หมวดย่อย การผลิตผลิตภัณฑ์อาหาร 10
หมู่ใหญ่ การแปรรูปและการถนอมเนื้อสัตว์ 101
การแปรรูปและการถนอมสัตว์น ้า 102
การแปรรูปและการถนอมผลไม้และผัก 103
การผลิตน ้ามันและไขมันจากพืชและจากสัตว์ 104
การผลิตผลิตภัณฑ์นม 105
การผลิตผลิตภัณฑ์ที่ได้จากการโม่-สีธัญพืช สตาร์ชและผลิตภัณฑ์
จากสตาร์ช
106
การผลิตผลิตภัณฑ์อาหารอื่นๆ 107
การผลิตอาหารสัตว์ส าเร็จรูป 108
หมู่ย่อย * สามารถดูรายละเอียดได้ใน“หมู่ย่อย”
อุตสาหกรรม * สามารถดูรายละเอียดได้ใน “อุตสาหกรรม”
ที่มา : ประเภทมาตรฐานอุตสาหกรรม ปี 2552 , กรมโรงงานอุตสาหกรรม
131