(1)

أ

اﻟ ﻣ ﻠ ﺧ ص اﻟ ﻌ ر ﺑ ﻲ

ﺗ ﻌ ﺗﺑ ر اﻟ ﻣ ﻠ و ﺣ ﺔ ﻣ ن اﻟ ﻣ ﺷ ﻛ ﻼ ت اﻟ ز ر ا ﻋ ﯾ ﺔ اﻟ ﺗ ﻲ ﯾ ﮭ ﺗ م ﺑ ﮭ ﺎ اﻟ ﺑﺎ ﺣ ﺛ و ن ﻓ ﻲ ﻣ ﺟ ﺎ ل اﻟ ز ر ا ﻋ ﺔ ﻧ ظ ر ا˝

ﻟﺗ ﺣ و ل ﻣ ﻧﺎ ط ق ز ر ا ﻋ ﯾ ﺔ ﺷ ﺎ ﺳ ﻌ ﺔ ﺳ ﻧ و ﯾﺎ إﻟ ﻰ ﻣ ﻧﺎ ط ق ﻏ ﯾ ر ﺻ ﺎﻟ ﺣ ﮫ ﻟﻠ ز ر ا ﻋ ﺔ ﺑ ﺳ ﺑ ب ﺗ ر ا ﻛ م ا ﻻ ﻣ ﻼ ح .

و ﻓ ﻲ ھ ذا اﻟ ﺑ ﺣ ث ﺗ م د ر ا ﺳ ﺔ ﺗﺄ ﺛﯾ ر ﻣ ﻠ ﺢ ﻛ ﻠ و ر ﯾ د اﻟ ﺻ و د ﯾ و م ﻋ ﻠ ﻰ ﻧﺑ ﺎ ت اﻟ ﻔ و ل ﻓ ﻲ و ﺟ و د أ و ﻏ ﯾﺎ ب

ﻧ و ﻋ ﯾ ن ﻣ ن ﻣ ﻧ ظ ﻣ ﺎ ت اﻟ ﻧ ﻣ و و ھ ﻣ ﺎ ﺣ ﺎ ﻣ ض اﻟ ﺳ ﺎﻟ ﯾ ﺳ ﺎﻟ ﯾ ك ) SA ( و أ ﺣ د ﻋ د ﯾ دا ت ا ﻷ ﻣ ﯾ ن اﻟ ﺑﺗ ر ﺳ ﯾ ن

) Put ( اﻟ ﻠذ ا ن ر ﺑ ﻣ ﺎ ﯾ ﻌ ﻣ ﻼ ن ﻋ ﻠ ﻰ ز ﯾﺎ د ة ﻣ ﻘﺎ و ﻣ ﺔ اﻟ ﻧﺑ ﺎ ت ﻟﻠ ﻣ ﻠ و ﺣ ﺔ و ﯾ ﺳ ﺎ ھ ﻣ ﺎ ن ﻓ ﻲ ﺗ ﺧ ﻔﯾ ف اﻟ ﺗﺄ ﺛﯾ ر ا ت

اﻟ ﺿ ﺎ ر ة ﻟ ﮭ ﺎ.

و ﻗ د ﺷ ﻣ ﻠ ت اﻟ د ر ا ﺳ ﺔ ا ﺟ ر ا ء ﺗ ﺟ ر ﺑﺗ ﯾ ن :

اﻟ ﺗ ﺟ ر ﺑ ﺔ ا ﻷ و ﻟ ﻰ :

و ھ ﻲ ﺗ ﺟ ر ﺑ ﺔ إﻧ ﺑﺎ ت ﻓ ﻲ أ ط ﺑﺎ ق ﺑﺗ ر ي ﺣ ﯾ ث ﺳ ﺟ ﻠ ت ﻧ ﺳ ﺑ ﺔ ا ﻹ ﻧﺑ ﺎ ت ﻟﺑ ذ و ر ﻧﺑ ﺎ ت اﻟ ﻔ و ل

Vicia faba اﻟ

ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﺔ ﺑﺗ ر ا ﻛ ﯾ ز ) mM 250,200,150,100,50,25,0 (

ﻣ ن NaCl

و ﻛ ذﻟ ك ﺳ ﺟ ﻠ ت ﻧ ﺳ ﺑ ﺔ إﻧ ﺑﺎ ت اﻟ ﺑ ذ و ر اﻟ ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﺔ ﺑ ﻛ ل ﻣ ن ﺣ ﺎ ﻣ ض اﻟ ﺳ ﺎﻟ ﯾ ﺳ ﺎﻟ ﯾ ك ) SA ( ) mM

0.7,0.5,0.3,0.1,0 (

أ و اﻟ ﺑﺗ ر ﺳ ﯾ ن ) Put ( ) mM 3,2,1,0.5,0 (

ﻣ ﻧﻔ ر دا

˝ أ و ﻣ ﺧ ﺗﻠ ط ﺎ

˝ ﻣ ﻊ

ﺗ ر ا ﻛ ﯾ ز ﻣ ﻠ ﺢ NaCl ﺑ

ﻌ د 7 اﯾ ﺎ م ﻣ ن اﻟ ز ر ا ﻋ ﺔ . ﻛ ﻣ ﺎ ﺳ ﺟ ﻠ ت أ ط و ا ل اﻟ ﺳ و ﯾﻘ ﺔ و اﻟ ﺟ ذ ﯾ ر ﻓ ﻲ و ﺟ و د أ و

ﻏ ﯾﺎ ب ھ ذ ﯾ ن اﻟ ﮭ ر ﻣ و ﻧﯾ ن ﺑ ﻌ د ﻣ ر و ر 7 اﯾ ﺎ م ﻣ ن اﻟ ز ر ا ﻋ ﺔ .

اﻟ ﺗ ﺟ ر ﺑ ﺔ اﻟ ﺛﺎ ﻧﯾ ﺔ :

ﺗ م ز ر ا ﻋ ﺔ ﺑ ذ و ر اﻟ ﻔ و ل ﻓ ﻲ أ ﺻ ص ﺑ ﻼ ﺳ ﺗﯾ ﻛ ﯾ ﺔ ﻓ ﻲ اﻟ ﺑﯾ ت اﻟ ز ﺟ ﺎ ﺟ ﻲ و ﺗ م د ر ا ﺳ ﺔ ﺗﺄ ﺛﯾ ر اﻟ ﺗ ر ا ﻛ ﯾ ز

اﻟ ﻣ ﺧ ﺗﻠ ﻔ ﺔ ) mM 200,150,100,50,25,0 (

ﻣ ن ﻣ ﻠ ﺢ NaCl ﻓ

ﻲ و ﺟ و د أ و ﻏ ﯾﺎ ب ﺗ ر ﻛ ﯾ ز mM

0.5 ﻣ ن ﺣ ﺎ ﻣ ض اﻟ ﺳ ﺎﻟ ﯾ ﺳ ﺎﻟ ﯾ ك أ و mM 2 ﻣ

ن اﻟ ﺑﺗ ر ﺳ ﯾ ن ﻓ ﻲ ﻣ ﺣ ﺎ و ﻟ ﺔ ﻟﻠ ﺗ ﻐ ﻠ ب ﻋ ﻠ ﻰ اﻟ ﺗﺄ ﺛﯾ ر ا ت

اﻟ ﺳ ﻠﺑ ﯾ ﺔ ﻟﻠ ﻣ ﻠ و ﺣ ﺔ . و ﻗ د ﺷ ﻣ ﻠ ت ھ ذ ه اﻟ د ر ا ﺳ ﺔ أ ﺧ ذ ﺑ ﻌ ض ﻗﯾ ﺎ ﺳ ﺎ ت اﻟ ﻧ ﻣ و ﺑ ﻌ د 30 ﯾ و ﻣ ﺎ

˝ ﻣ ن اﻟ ز ر ا ﻋ ﺔ

, ﻛ ﻣ ﺎ ﻋ ﻣ ل د ر ا ﺳ ﺔ ﺗ ﺷ ر ﯾ ﺣ ﯾ ﺔ ﻟﻠ و ر ﻗ ﺔ . و ﻛ ذﻟ ك ﺗﻘ د ﯾ ر اﻟ ﻣ و اد ا ﻷ ﯾ ﺿ ﯾ ﺔ ) ﻣ ﺣ ﺗ و ى ﺻ ﺑ ﻐ ﺎ ت اﻟ ﺑﻧ ﺎ ء

اﻟ ﺿ و ﺋ ﻲ , اﻟ ﻛ ر ﺑ و ھ ﯾ د ر ا ت ,ا ﻟﺑ ر و ﺗﯾ ﻧﺎ ت , اﻟ ﺑ ر و ﻟﯾ ن ( . و اﯾ ﺿ ﺎ ﺗﻘ د ﯾ ر ﻧ ﺷ ﺎ ط ﺑ ﻌ ض ا ﻹ ﻧ ز ﯾ ﻣ ﺎ ت

اﻟ ﻣ ﺿ ﺎد ة ﻟ ﻸ ﻛ ﺳ د ة ﻣ ﺛ ل ﺳ و ﺑ ر ا ﻛ ﺳ ﯾ د د ﯾ ز ﻣ و ﺗﯾ ز ) SOD ( , اﻟ ﻛ ﺗﺎ ﻟﯾ ز ) CAT ( , ﺑ و ﻟ ﻲ ﻓﯾ ﻧ و ل

ا ﻛ ﺳ ﯾ د ﯾ ز ) PPO ( , و ا ﺳ ﻛ و ر ﺑﯾ ت ا ﻛ ﺳ ﯾ د ﯾ ز ) ASO ( . و ﻛ ذﻟ ك ﺗﻘ د ﯾ ر ﺑ ﻌ ض اﻟ ﻌ ﻧﺎ ﺻ ر اﻟ ﻣ ﻌ د ﻧﯾ ﺔ .

(2)

ب

و ﯾ ﻣ ﻛ ن اﯾ ﺟ ﺎ ز اﻟ ﻧﺗ ﺎﺋ ﺞ اﻟ ﻣ ﺧ ﺗﻠ ﻔ ﺔ ﻟﻠ د ر ا ﺳ ﺔ ﻋ ﻠ ﻰ اﻟ ﻧ ﺣ و اﻟ ﺗﺎ ﻟ ﻲ :

1 - ز اد ت اﻟ ﻧ ﺳ ﺑ ﺔ اﻟ ﻣ ﺋ و ﯾ ﺔ ﻹ ﻧﺑ ﺎ ت ﺑ ذ و ر اﻟ ﻔ و ل ﻓ ﻲ اﻟ ﺗ ر ﻛ ﯾ ز 25 mM ﻣ

ن اﻟ ﻣ ﻠ ﺢ ﺛ م اﻧ ﺧ ﻔ ﺿ ت ﻧ ﺳ ﺑ ﺔ

ا ﻹ ﻧﺑ ﺎ ت ﺗ د ر ﯾ ﺟ ﯾﺎ ﻣ ﻊ ز ﯾﺎ د ة ﺗ ر ﻛ ﯾ ز اﻟ ﻣ ﻠ ﺢ ﺣ ﺗ ﻰ و ﺻ ﻠ ت اﻟ ﻰ 16%

ﻋ ﻧ د ﺗ ر ﻛ ﯾ ز 250 mM . ﻛ ﺎ ن

ھ ﻧﺎ ك ز ﯾﺎ د ة ﻓ ﻲ ط و ل اﻟ ﺟ ذ ﯾ ر و اﻟ ر ﯾ ﺷ ﺔ ﻓ ﻲ اﻟ ﺑ ذ و ر اﻟ ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﺔ ﺑﺗ ر ﻛ ﯾ ز mM 100,50,25

و اﻧ ﺧ ﻔﺎ ض ﻓ ﻲ ﺗﻠ ك اﻟ ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﺔ ﺑﺗ ر ﻛ ﯾ ز mM 250,200,150 ﻣ

ن اﻟ ﻣ ﻠ ﺢ .

2 - اﺗ ﺿ ﺢ ﻣ ن إ ﺿ ﺎﻓ ﺔ ﺗ ر ا ﻛ ﯾ ز ﻣ ﺧ ﺗﻠ ﻔ ﺔ ﻣ ن SA اﻟ ﻰ ﺗ ر ا ﻛ ﯾ ز NaCl أ

ن ﺗ ر ﻛ ﯾ ز mM 0.5 ﻣ

ن

SA ﻛ ﺎ ن ا ﻷ ﻓ ﺿ ل ﺣ ﯾ ث و ﺻ ﻠ ت ﻧ ﺳ ﺑ ﺔ ا ﻹ ﻧﺑ ﺎ ت 100 % ﻓ

ﻲ ﻛ ل اﻟ ﺑ ذ و ر اﻟ ﻣ ﺟ ﮭ د ة ﻣ ﻠ ﺣ ﯾﺎ ﺑﺗ ر ﻛ ﯾ ز

150,100,50,25 mM

و ﻛ ذﻟ ك ﻓ ﻲ أ ط و ا ل اﻟ ر ﯾ ﺷ ﺔ و اﻟ ﺟ ذ ﯾ ر ﻣ ﻘﺎ ر ﻧ ﺔ ﺑﺎ ﻟﺑ ذ و ر اﻟ ﺿ ﺎﺑ ط ﺔ .

3 - ﻛ ﺎﻧ ت ﻧ ﺳ ﺑ ﺔ ا ﻹ ﻧﺑ ﺎ ت 100 % ﻋ

ﻧ د إ ﺿ ﺎﻓ ﺔ اﻟ ﺑﺗ ر ﺳ ﯾ ن ﺑﺗ ر ﻛ ﯾ ز mM 2,1 ﻟﺑ

ذ و ر اﻟ ﻔ و ل اﻟ ﻣ ﺟ ﮭ د ة

ﻣ ﻠ ﺣ ﯾﺎ

˝ ﺑ ﺟ ﻣ ﯾ ﻊ ﺗ ر ا ﻛ ﯾ ز اﻟ ﻣ ﻠ ﺢ ﺑﯾ ﻧ ﻣ ﺎ اﻧ ﺧ ﻔ ﺿ ت ھ ذ ه اﻟ ﻧ ﺳ ﺑ ﺔ ﻓ ﻲ اﻟ ﺗ ر ا ﻛ ﯾ ز اﻟ ﻣ ر ﺗﻔ ﻌ ﺔ ﻣ ن

اﻟ ﺑﺗ ر ﺳ ﯾ ن mM3 .

ﻛ ﻣ ﺎ أ ظ ﮭ ر ت اﻟ ﻧﺗ ﺎﺋ ﺞ أ ن ﺗ ر ﻛ ﯾ ز mM 2 ﻣ

ن Put ﻛ ﺎ ن ا ﻷ ﻓ ﺿ ل ﻣ ن ﺣ ﯾ ث ط و ل

اﻟ ر ﯾ ﺷ ﺔ و اﻟ ﺟ ذ ﯾ ر ﻣ ن اﻟ ﺗ ر ا ﻛ ﯾ ز ا ﻷ ﺧ ر ى mM 3,1,0.5 .

4 - دﻟ ت اﻟ ﻧﺗ ﺎﺋ ﺞ ﻓ ﻲ اﻟ ﺗ ﺟ ر ﺑ ﺔ اﻟ ﺛﺎ ﻧﯾ ﺔ أ ن ﻣ ﻌ د ﻻ ت اﻟ ﻧ ﻣ و ) ط و ل اﻟ ﺳ ﺎ ق و اﻟ ﺟ ذ ر و اﻟ و ز ن اﻟ ر ط ب

و اﻟ ﺟ ﺎ ف ( ﻟ ﻛ ل ﻣ ن اﻟ ﺳ ﺎ ق و اﻟ ﺟ ذ ر ﻗ د ﻧﻘ ﺻ ت ﺑ ز ﯾﺎ د ة ﺗ ر ﻛ ﯾ ز اﻟ ﻣ ﻠ ﺢ ﻣ ﺎ ﻋ دا ﺗ ر ﻛ ﯾ ز mM 50,25

ﺣ ﯾ ث ز اد ت ﻣ ﻘﺎ ر ﻧ ﺔ ﺑﺎ ﻟﻧ ﺑﺎ ﺗﺎ ت اﻟ ﺿ ﺎﺑ ط ﺔ و ﻋ ﻧ د إ ﺿ ﺎﻓ ﺔ ﻛ ل ﻣ ن ﺣ ﺎ ﻣ ض اﻟ ﺳ ﺎﻟ ﯾ ﺳ ﺎﻟ ﯾ ك ) SA ( ا و

اﻟ ﺑﺗ ر ﺳ ﯾ ن ) Put ( ز اد ت ﻣ ﻌ د ﻻ ت اﻟ ﻧ ﻣ و اﻟ ﻣ ﺧ ﺗﻠ ﻔ ﺔ ﻣ ﻘﺎ ر ﻧ ﺔ ﺑ ﻣ ﺛﯾ ﻼ ﺗ ﮭ ﺎ ﻏ ﯾ ر اﻟ ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﺔ ﺑﺎ ﻟ ﮭ ر ﻣ و ﻧﺎ ت .

و اﻟ ﺟ د ﯾ ر ﺑﺎ ﻟذ ﻛ ر ا ن اﻟ ﻧﺑ ﺎﺗ ﺎ ت اﻟ ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﺔ ﺑـ ) Put ( ﻛ ﺎﻧ ت ﻧﺗ ﺎﺋ ﺟ ﮭ ﺎ أﻓ ﺿ ل ﻣ ن ﺗﻠ ك اﻟ ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﺔ ﺑـ ) SA ( .

5 - ﺑﯾ ﻧ ت اﻟ ﻧﺗ ﺎﺋ ﺞ اﻟ ﺗ ﺷ ر ﯾ ﺣ ﯾ ﺔ ﻷ و ر ا ق ﻧﺑ ﺎ ت اﻟ ﻔ و ل اﻟ ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ل ﺑﺎ ﻟﺗ ر ا ﻛ ﯾ ز اﻟ ﺗﺎ ﻟﯾ ﺔ ) mM 200, 50, 0 (

ﻣ ن NaCl أ

ن ﻓ ﻲ اﻟ ﺗ ر ﻛ ﯾ ز ﯾ ن 0 50 , mM NaCl ﻟم

ﯾ ﺣ د ث أ ي ﺗ ﻐ ﯾ ر ﺗ ﺷ ر ﯾ ﺣ ﻲ ﻟ ﺧ ﻼ ﯾﺎ اﻟ ﺑ ﺷ ر ة

,أ ﻣ ﺎ ﺑﺎ ﻟﻧ ﺳ ﺑ ﺔ ﻟﻠ ﺗ ر ﻛ ﯾ ز mM 200 NaCl

ﺷ و ھ د ﻓ ﻲ اﻟ ﺑ ﺷ ر ة اﻟ ﺳ ﻔﻠ ﻰ ﻟﻠ و ر ﻗ ﺔ ﻋ د د ﻗﻠ ﯾ ل ﻣ ن

اﻟ ﺗ ﺟ ﺎ و ﯾ ف اﻟ ﺛ ﻐ ر ﯾ ﺔ . و ﻓ ﻲ اﻟ ﻧﺑ ﺎﺗ ﺎ ت اﻟ ﺗ ﻲ ﻋ و ﻣ ﻠ ت ﺑـ SA ﺣ ﺻ ل ﺗ ﻐ ﯾ ر ﻓ ﻲ ﺷ ﻛ ل ﺧ ﻼ ﯾﺎ اﻟ ﺑ ﺷ ر ة

و أ ﺧ ذ ت اﻟ ﺷ ﻛ ل اﻟ ﻣ ﻔﻠ ط ﺢ اﻟ دا ﺋ ر ي , ﻓ ﻲ ﺣ ﯾ ن أ ن اﻟ ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﺔ ﺑـ Put ﺑ د ت ﺧ ﻼ ﯾﺎ اﻟ ﺑ ﺷ ر ة ﺑ ر ﻣ ﯾﻠ ﯾ ﺔ

اﻟ ﺷ ﻛ ل . ﺑﺎ ﻟﻧ ﺳ ﺑ ﺔ ﻟﻠ ﻧ ﺳ ﯾ ﺞ اﻟ و ﺳ ط ﻲ ﺣ ﺻ ل ﺗ ﻐ ﯾ ر ﻓ ﻲ ا ﻷ و ر ا ق اﻟ ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﺔ ﺑﺗ ر ﻛ ﯾ ز ﯾ ن mM 200,50

ﻣ ن NaCl و

أﯾ ﺿ ﺎ ﻓ ﻲ اﻟ ﺗ ر ا ﻛ ﯾ ز SA ) SA+200, SA+50, 0 (

و ﻛ ذﻟ ك ﻓ ﻲ اﻟ ﺗ ر ا ﻛ ﯾ ز ﻣ ن Put

) Put+200, Put+50, 0 (

. ظ ﮭ ر ت اﻟ ﺣ ز م اﻟ و ﻋ ﺎﺋ ﯾ ﺔ ﻣ ﻛ و ﻧ ﺔ ﻣ ن ﺧ ﻼ ﯾﺎ ﺑ ر ﻧ ﺷ ﯾ ﻣ ﯾ ﺔ ﻛ ﺑﯾ ر ة ﺧ ﺎﻟ ﯾ ﺔ

ﻣ ن اﻟ ﺑ ﻼ ﺳ ﺗﯾ دا ت اﻟ ﺧ ﺿ ر ا ء ﻓ ﻲ ﺗ ر ﻛ ﯾ ز ي mM 200, 50 ﻣ

ن NaCL .

ﺑﯾ ﻧ ﻣ ﺎ ﻓ ﻲ SA ﻟ و ﺣ ظ

(3)

ج

ﺑﺎ ﻹ ﺿ ﺎﻓ ﺔ إﻟ ﻰ اﻟ ﺣ ز م اﻟ و ﻋ ﺎﺋ ﯾ ﺔ اﻟ ﻛ ﺑﯾ ر ة و ﺟ و د ﺣ ز م و ﻋ ﺎﺋ ﯾ ﺔ ﺻ ﻐ ﯾ ر ه ﻣ ﻧﺗ ﺷ ر ة , ﻓ ﻲ ا ﻷ و ر ا ق اﻟ ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﺔ

ﺑـ Put ﻛ ﺎﻧ ت اﻟ ﺣ ز م اﻟ و ﻋ ﺎﺋ ﯾ ﺔ أﻓ ﺿ ل ﻣ ن ﺳ ﺎﺑ ﻘﺗ ﮭ ﺎ ﺣ ﯾ ث اﻧ ﮭ ﺎ ﺗ ﻛ و ﻧ ت ﻣ ن ﺧ ﻣ س ﺻ ﻔ و ف و ا ﻛ ﺛ ر .

6 - أ و ﺿ ﺣ ت اﻟ ﻧﺗ ﺎﺋ ﺞ إ ن ھ ﻧﺎ ك ز ﯾﺎ د ة ﻓ ﻲ ﻣ ﺣ ﺗ و ى ﻣ ﺟ ﻣ و ع ﺻ ﺑ ﻐ ﺎ ت اﻟ ﺑﻧ ﺎ ء اﻟ ﺿ و ﺋ ﻲ ﻓ ﻲ أ و ر ا ق ﻧﺑ ﺎ ت

اﻟ ﻔ و ل اﻟ ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ل ﺑﺗ ر ﻛ ﯾ ز ي mM 50,25 ﻣ

ن NaCl و

اﻧ ﺧ ﻔ ﺿ ت ﻓ ﻲ اﻟ ﺗ ر ا ﻛ ﯾ ز اﻟ ﻣ ر ﺗﻔ ﻌ ﺔ

,100) 150 , 200 mM ( . و ﻋ ﻧ د ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﺔ اﻟ ﻧﺑ ﺎ ت ﺑ ﻛ ل ﻣ ن SA ا و Put ز اد ﻣ ﺣ ﺗ و ى ﻣ ﺟ ﻣ و ع

اﻟ ﺻ ﺑ ﻐ ﺎ ت ﻓ ﻲ ﺟ ﻣ ﯾ ﻊ ﺗ ر ا ﻛ ﯾ ز اﻟ ﻣ ﻠ ﺢ ﻣ ﻘﺎ ر ﻧ ﺔ ﺑ ﻣ ﺛﯾ ﻼ ﺗ ﮭ ﺎ اﻟ ﻣ ﺟ ﮭ د ة و ﻏ ﯾ ر اﻟ ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﺔ ﺑﺎ ﻟ ﮭ ر ﻣ و ن . ﺑﻠ ﻐ ت

ﻧ ﺳ ﺑ ﺔ اﻟ ز ﯾﺎ د ة ﻓ ﻲ اﻟ ﻧﺑ ﺎﺗ ﺎ ت اﻟ ﻣ ﺟ ﮭ د ة ﻣ ﻠ ﺣ ﯾﺎ

˝ ﺑﺗ ر ﻛ ﯾ ز mM 200 و

اﻟ ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﺔ ﺑـ SA أ و Put

% 24

و 23.9 ﻋ ﻠ ﻰ اﻟ ﺗ و اﻟ ﻲ ﻣ ﻘﺎ ر ﻧ ﺔ ﺑ ﻣ ﺛﯾ ﻼ ﺗ ﮭ ﺎ اﻟ ﻣ ﺟ ﮭ د ة ﺑﻧ ﻔ س اﻟ ﺗ ر ﻛ ﯾ ز و ﻏ ﯾ ر اﻟ ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﺔ ﺑﺎ ﻟ ﮭ ر ﻣ و ﻧﺎ ت .

7 - ا ز دا د ﻣ ﺣ ﺗ و ى اﻟ ﺳ ﻛ ر ﯾﺎ ت اﻟ ﻛ ﻠﯾ ﺔ ﻓ ﻲ اﻟ ﺗ ر ا ﻛ ﯾ ز اﻟ ﻣ ﻧ ﺧ ﻔ ﺿ ﺔ ﻣ ن اﻟ ﻣ ﻠ ﺢ mM 50,25 و

اﻧ ﺧ ﻔ ﺿ ت

ﻓ ﻲ اﻟ ﺗ ر ا ﻛ ﯾ ز اﻟ ﻣ ر ﺗﻔ ﻌ ﺔ ﺣ ﯾ ث ﺑﻠ ﻐ ت ﻧ ﺳ ﺑ ﺔ ا ﻻ ﻧ ﺧ ﻔﺎ ض أد ﻧﺎ ه ﻓ ﻲ اﻟ ﺗ ر ﻛ ﯾ ز mM 200 .

و ﻋ ﻧ د ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﺔ

اﻟ ﻧﺑ ﺎﺗ ﺎ ت ﺑ ﻛ ل ﻣ ن SA أ و Put ﻓﺄ ن اﻟ ﺳ ﻛ ر ﯾﺎ ت ا ز دا د ت ﻓ ﻲ ﺟ ﻣ ﯾ ﻊ اﻟ ﺗ ر ا ﻛ ﯾ ز اﻟ ﻣ ﺳ ﺗ ﺧ د ﻣ ﺔ و ﻛ ﺎ ن أ ﻋ ﻠ ﻰ

ﻣ ﺣ ﺗ و ى ﻟﻠ ﺳ ﻛ ر ﯾﺎ ت اﻟ ﻛ ﻠﯾ ﺔ ﻓ ﻲ اﻟ ﻧﺑ ﺎﺗ ﺎ ت اﻟ ﻣ ﺟ ﮭ د ة ﻣ ﻠ ﺣ ﯾﺎ

˝ ﻋ ﻧ د ﺗ ر ﻛ ﯾ ز mM 50 و

اﻟ ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﺔ ﺑـ Put .

8 - ا ظ ﮭ ر ت اﻟ ﻧﺗ ﺎﺋ ﺞ أ ن ﻣ ﺣ ﺗ و ى اﻟ ﺑ ر و ﺗﯾ ن ا ز دا د ﻓﻘ ط ﻓ ﻲ اﻟ ﺗ ر ﻛ ﯾ ز اﻟ ﻣ ﻧ ﺧ ﻔ ض ) mM 25 (

ﻣ ن

NaCl ﺛ

م اﻧ ﺧ ﻔ ض ﺗ د ر ﯾ ﺟ ﯾﺎ

˝ ﻛ ﻠ ﻣ ﺎ ز اد ﺗ ر ﻛ ﯾ ز اﻟ ﻣ ﻠ ﺢ ﺣ ﯾ ث اﻧ ﺧ ﻔ ض ﻣ ﺣ ﺗ و ى ﺑﻧ ﺳ ﺑ ﺔ 47 % ﻋ

ﻧ د

ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﺔ اﻟ ﻧﺑ ﺎ ت ﺑﺗ ر ﻛ ﯾ ز mM 200 ,

ﺑﯾ ﻧ ﻣ ﺎ ز اد ﻣ ﺣ ﺗ و ى اﻟ ﻧﺑ ﺎ ت ﻣ ن اﻟ ﺑ ر و ﺗﯾ ن ﻋ ﻧ د ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﺔ اﻟ ﻧﺑ ﺎﺗ ﺎ ت

اﻟ ﻣ ﺟ ﮭ د ة ﻣ ﻠ ﺣ ﯾﺎ

˝ ﺑ ﻛ ل ﻣ ن SA و Put .

9 - ا ز دا د ﻧ ﺷ ﺎ ط ا ﻻ ﻧ ز ﯾ ﻣ ﺎ ت اﻟ ﻣ ﺿ ﺎد ة ﻟ ﻸ ﻛ ﺳ د ة ) ASO,PPO,CAT (

ﻓ ﻲ ﻧﺑ ﺎﺗ ﺎ ت اﻟ ﻔ و ل اﻟ ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﺔ

ﺑﺎ ﻟﺗ ر ﻛ ﯾ ز ﯾ ن mM 50,25 ﻣ

ن ﻣ ﻠ ﺢ NaCl ﺑﯾ

ﻧ ﻣ ﺎ ز اد ﻧ ﺷ ﺎ ط اﻧ ز ﯾ م SOD ﻓ

ﻲ اﻟ ﻧﺑ ﺎﺗ ﺎ ت اﻟ ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﺔ

ﺑﺎ ﻟ ﻣ ﻠ ﺢ ﺣ ﺗ ﻰ ﺗ ر ﻛ ﯾ ز mM 100 .

اﻧ ﺧ ﻔ ض ﻧ ﺷ ﺎ ط ا ﻻ ﻧ ز ﯾ ﻣ ﺎ ت ﺟ ﻣ ﯾ ﻌ ﮭ ﺎ ﻓ ﻲ اﻟ ﻧﺑ ﺎﺗ ﺎ ت اﻟ ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﺔ ﺑﺗ ر ا ﻛ ﯾ ز

اﻟ ﻣ ﻠ ﺢ اﻟ ﻣ ر ﺗﻔ ﻌ ﺔ . و ﻋ ﻧ د ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﺔ اﻟ ﻧﺑ ﺎﺗ ﺎ ت اﻟ ﻣ ﺟ ﮭ د ة ﺑ ﻛ ل ﻣ ن SA و Put ز اد ﻧ ﺷ ﺎ ط ﺟ ﻣ ﯾ ﻊ ا ﻻ ﻧ ز ﯾ ﻣ ﺎ ت

اﻟ ﻣ ﺿ ﺎد ة ﻟ ﻸ ﻛ ﺳ د ة , و ﻛ ﺎ ن ﻧ ﺷ ﺎ ط ا ﻻ ﻧ ز ﯾ ﻣ ﺎ ت ﻓ ﻲ اﻟ ﻧﺑ ﺎﺗ ﺎ ت اﻟ ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﺔ ﺑـ Put أ ﻋ ﻠ ﻰ ﻣ ن ﺗﻠ ك اﻟ ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﺔ

ﺑـ SA .

10 - ﻛ ﺎ ن ھ ﻧﺎ ك ز ﯾﺎ د ة ﻓ ﻲ ﻋ ﻧ ﺻ ر Na ﺑ ز ﯾﺎ د ة ﺗ ر ا ﻛ ﯾ ز اﻟ ﻣ ﻠ ﺢ و ﻋ ﻧ د ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﺔ اﻟ ﻧﺑ ﺎ ت ﺑـ SA و Put

اﻧ ﺧ ﻔ ض NaCl ﻓ

ﻲ ﺟ ﻣ ﯾ ﻊ اﻟ ﺗ ر ا ﻛ ﯾ ز اﻟ ﻣ ﺳ ﺗ ﺧ د ﻣ ﺔ .أ ﻣ ﺎ ﻋ ﻧﺎ ﺻ ر N ,Mg ,K ﻓﺈ

ﻧ ﮭ ﺎ ا ز دا د ت ﻓ ﻲ

اﻟ ﺗ ر ﻛ ﯾ ز ﯾ ن اﻟ ﻣ ﻧ ﺧ ﻔ ﺿ ﯾ ن mM 50,25 ﺛ

م اﻧ ﺧ ﻔ ﺿ ت ﻓ ﻲ اﻟ ﺗ ر ا ﻛ ﯾ ز اﻟ ﻣ ر ﺗﻔ ﻌ ﺔ . و ﻋ ﻧ د ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﺔ اﻟ ﻧﺑ ﺎﺗ ﺎ ت

اﻟ ﻣ ﺟ ﮭ د ة ﺑ ﻛ ل ﻣ ن SA و Put ا ز دا د ﻣ ﺣ ﺗ و ى ھ ذ ه اﻟ ﻌ ﻧﺎ ﺻ ر ﻣ ﻘﺎ ر ﻧ ﺔ ﺑ ﻣ ﺛﯾ ﻼ ﺗ ﮭ ﺎ ﻏ ﯾ ر اﻟ ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﺔ

ﺑﺎ ﻟ ﮭ ر ﻣ و ن . ا ﻣ ﺎ ﻋ ﻧ ﺻ ر اﻟ ﻔ ﺳ ﻔ و ر P ﻓﻘ د ز اد ﻣ ﺣ ﺗ و اه ﺣ ﺗ ﻰ ﺗ ر ﻛ ﯾ ز mM 100 ﻣ

ن NaCl ﺛ

م

(4)

د

اﻧ ﺧ ﻔ ض ﻓ ﻲ اﻟ ﺗ ر ﻛ ﯾ ز ﯾ ن mM 200,150 و

ﻟ ﻛ ﻧ ﮭ ﻣ ﺎ أ ﻋ ﻠ ﻰ ﻣ ن اﻟ ﻧﺑ ﺎﺗ ﺎ ت اﻟ ﺿ ﺎﺑ ط ﺔ ﻛ ﻣ ﺎ ز اد ﻣ ﺣ ﺗ و ى

P ﻋ ﻧ د ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﺔ اﻟ ﻧﺑ ﺎﺗ ﺎ ت اﻟ ﻣ ﺟ ﮭ د ة ﺑ ﻛ ل ﻣ ن SA و Put .

ﯾ ﺳ ﺗ ﺧ ﻠ ص ﻣ ن ھ ذ ه اﻟ ر ﺳ ﺎﻟ ﺔ أ ن إ ﺿ ﺎﻓ ﺔ ﻛ ل ﻣ ن ھ ر ﻣ و ن SA أ و Put ﻟﻧ ﺑﺎ ﺗﺎ ت اﻟ ﻔ و ل

اﻟ ﻣ ﺟ ﮭ د ة ﺑﺗ ر ا ﻛ ﯾ ز mM 250, 200,150,100,50,25 NaCl

ﻗ د ا ﺳ ﺗ ﺣ ث ﻣ ﻌ ظ م ﻣ ﻌ د ﻻ ت

اﻟ ﻧ ﻣ و ﻣ ﻘﺎ ر ﻧ ﺔ ﺑﺎ ﻟﻧ ﺑﺎ ﺗﺎ ت اﻟ ﺿ ﺎﺑ ط ﺔ . و ﻣ ن اﻟ ﺟ د ﯾ ر ﺑﺎ ﻟذ ﻛ ر أ ن إ ﺿ ﺎﻓ ﺔ Put ﺑﺗ ر ﻛ ﯾ ز mM 2 ﻛ

ﺎ ن

أﻓ ﺿ ل ﻣ ن SA ﺑﺗ ر ﻛ ﯾ ز mM 0.5 ﻓ

ﻲ ز ﯾﺎ د ة ﻣ ﻘﺎ و ﻣ ﺔ اﻟ ﻧﺑ ﺎ ت ﻟﻠ ﻣ ﻠ و ﺣ ﺔ .