§êi sèng - T− liÖu khoa häc
Héi th¶o quèc tÕ: Gi¸o dôc vÒ quyÒn con ng−êi ë ViÖt Nam trong bèi c¶nh x©y dùng nhµ n−íc ph¸p quyÒn x· héi chñ nghÜa cña nh©n d©n, do nh©n d©n, v× nh©n d©n vµ héi nhËp quèc tÕ
Trong hai ngµy 01-02 th¸ng 12 n¨m 2006, t¹i Hµ Néi, ViÖn Khoa häc x· héi ViÖt Nam vµ Sø qu¸n V−¬ng quèc §an M¹ch t¹i Hµ Néi ®· tæ chøc Héi th¶o quèc tÕ: “Gi¸o dôc vÒ quyÒn con ng−êi ë ViÖt Nam trong bèi c¶nh x©y dùng Nhµ n−íc ph¸p quyÒn x· héi chñ nghÜa cña nh©n d©n, do nh©n d©n, v× nh©n d©n vµ héi nhËp quèc tÕ”. §Õn dù Héi th¶o cã GS.TS. §ç Hoµi Nam, Chñ tÞch ViÖn Khoa häc x· héi ViÖt Nam; Ngµi Peter Lysholt Hansen, §¹i sø V−¬ng quèc §an M¹ch t¹i ViÖt Nam cïng ®«ng ®¶o c¸c nhµ khoa häc trong n−íc vµ quèc tÕ.
Víi môc ®Ých lµm s¸ng tá nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vµ thùc tiÔn vÒ gi¸o dôc vÒ quyÒn con ng−êi ®Ó gãp phÇn n©ng cao nhËn thøc cña c¸c chñ thÓ trong x·
héi vÒ quyÒn con ng−êi, vÒ thùc hiÖn vµ b¶o vÖ quyÒn con ng−êi, Héi th¶o
®· tËp trung vµo mét sè néi dung chñ yÕu nh−:
1/ LuËn gi¶i nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vÒ gi¸o dôc quyÒn con ng−êi, c¸c häc gi¶ ®· cho r»ng vÊn ®Ò lý luËn vÒ gi¸o dôc quyÒn con ng−êi ph¶i ®−îc x©y dùng trªn quan ®iÓm tiÕp cËn hÖ thèng, tæng thÓ, réng lín, mang tÝnh
“lång ghÐp”; gi¸o dôc vÒ quyÒn con ng−êi ®ãng vai trß quan träng trong nhËn thøc vµ thùc hiÖn quyÒn con ng−êi, nhÊt lµ trong hÖ thèng gi¸o dôc nãi chung; gi¸o dôc vÒ quyÒn con ng−êi
®−îc thùc hiÖn th«ng qua c¸c ph−¬ng thøc nhµ n−íc vµ c¸c h×nh thøc phi nhµ n−íc, ®Æc biÖt lµ c¸c tæ chøc cña x· héi d©n sù...
2/ §¸nh gi¸ thùc tr¹ng gi¸o dôc vÒ quyÒn con ng−êi ë ViÖt Nam, c¸c b¸o c¸o tËp trung ph©n tÝch vµ nhÊn m¹nh thùc tr¹ng cña viÖc gi¸o dôc vÒ quyÒn con ng−êi ë n−íc ta hiÖn nay ®· ®−îc tiÕn hµnh theo quan ®iÓm hÖ thèng, cã t¸c ®éng nhÊt ®Þnh ®Õn viÖc nhËn thøc, thùc hiÖn vµ b¶o vÖ quyÒn con ng−êi cña nh©n d©n nãi chung, cña c¸c nhãm x· héi, d©n c− cô thÓ vµ mçi ng−êi nãi riªng... Tuy nhiªn, c¸c ®¹i biÓu tham dù Héi th¶o cho r»ng “ViÖt Nam dï ®· thùc hiÖn ho¹t ®éng gi¸o dôc nh÷ng néi dung c¬ b¶n vÒ quyÒn con ng−êi tõ nhiÒu n¨m nay nh−ng ch−a thùc sù ®Æt ra vÊn ®Ò x©y dùng chiÕn l−îc quèc gia vÒ gi¸o dôc quyÒn con ng−êi.” Ngoµi ra, mét sè b¸o c¸o
®· chØ ra nguyªn nh©n kh¸ch quan vµ chñ quan cña nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t
®−îc lÉn nh÷ng h¹n chÕ cña thùc tr¹ng gi¸o dôc vÒ quyÒn con ng−êi ë ViÖt Nam trong thêi gian qua.
3/ T×m hiÓu kinh nghiÖm gi¸o dôc vÒ quyÒn con ng−êi ë mét sè n−íc trªn thÕ giíi, ®©y lµ nhãm vÊn ®Ò ®−îc c¸c häc gi¶ quan t©m trao ®æi. C¸c t¸c gi¶
cho r»ng gi¸o dôc vÒ quyÒn con ng−êi lu«n chÞu sù chi phèi, t¸c ®éng cña c¸c nh©n tè, ®iÒu kiÖn lÞch sö cô thÓ vÒ mäi mÆt trong mçi n−íc, còng nh− c¸c nh©n tè mang tÝnh quèc tÕ vµ khu vùc.
Tõ nghiªn cøu m« h×nh, kinh nghiÖm vÒ gi¸o dôc quyÒn con ng−êi ë Liªn minh ch©u ¢u, theo nhiÒu häc gi¶ ViÖt Nam cho r»ng cÇn häc tËp vÒ ph−¬ng ph¸p vµ h×nh thøc gi¸o dôc vÒ quyÒn con ng−êi, nhÊt lµ viÖc x©y dùng chiÕn l−îc gi¸o dôc vÒ quyÒn con ng−êi ë tÇm ch©u lôc vµ ë mçi quèc gia, x©y dùng ch−¬ng tr×nh chuÈn vÒ gi¸o dôc con ng−êi cho thÕ hÖ trÎ - häc sinh, sinh viªn.
4/ Hoµn thiÖn hÖ thèng gi¸o dôc vÒ
§êi sèng – T− liÖu khoa häc 57 57 quyÒn con ng−êi ë ViÖt Nam, tõ nh÷ng
kÕt qu¶ cña c¸c b¸o c¸o vµ th¶o luËn ë Héi th¶o, c¸c t¸c gi¶ ®−a ra mét sè kiÕn nghÞ vÒ gi¸o dôc con ng−êi, x©y dùng quan ®iÓm tæng thÓ, toµn diÖn vÒ m« h×nh gi¸o dôc vÒ quyÒn con ng−êi ë ViÖt Nam trong bèi c¶nh x©y dùng Nhµ n−íc ph¸p quyÒn x· héi chñ nghÜa vµ héi nhËp quèc tÕ, nhÊt lµ viÖc x¸c ®Þnh râ môc tiªu, néi dung, cÊp ®é, h×nh thøc, ph−¬ng ph¸p, ch−¬ng tr×nh, gi¸o tr×nh, x©y dùng ®éi ngò gi¸o viªn vµ ®iÒu kiÖn kh¸c ®i cïng...
Tïng Kh¸nh
Héi th¶o quèc tÕ: Toµn cÇu hãa vµ sù ph¸t triÓn cña b¸o chÝ - truyÒn th«ng ViÖt Nam
Ngµy 15/12/2006, t¹i Hµ Néi, Héi Nhµ b¸o ViÖt Nam vµ Häc viÖn B¸o chÝ vµ Tuyªn truyÒn cïng phèi hîp tæ chøc buæi Héi th¶o quèc tÕ víi chñ ®Ò “Toµn cÇu hãa vµ sù ph¸t triÓn cña b¸o chÝ truyÒn th«ng ViÖt Nam”. Tham dù Héi th¶o cã c¸c ®ång chÝ L·nh ®¹o ®¹i diÖn cña Héi Nhµ b¸o ViÖt Nam, Häc viÖn B¸o chÝ vµ Tuyªn truyÒn vµ nhiÒu nhµ nghiªn cøu ®Õn tõ c¸c tr−êng ®¹i häc trong n−íc vµ quèc tÕ.
C¸c ®¹i biÓu tham dù Héi th¶o cïng tiÕn hµnh th¶o luËn theo hai chñ ®Ò chÝnh:
Mét lµ toµn cÇu hãa vµ t¸c ®éng cña qu¸ tr×nh toµn cÇu hãa tíi b¸o chÝ - truyÒn th«ng ViÖt Nam.
Hai lµ thùc tr¹ng, ®iÒu kiÖn, kh¶
n¨ng ph¸t triÓn vµ viÖc qu¶n lý b¸o chÝ- truyÒn th«ng ViÖt Nam trong bèi c¶nh toµn cÇu hãa vµ héi nhËp quèc tÕ.
C¸c ®¹i biÓu trao ®æi, lµm râ c¸c kh¸i niÖm toµn cÇu hãa, quèc tÕ hãa, xuyªn quèc gia…; vµ ®ång ý víi ý kiÕn cho r»ng: toµn cÇu hãa ngµy nay g¾n liÒn víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ tri thøc, nÒn kinh tÕ dùa trªn c«ng nghÖ
th«ng tin hiÖn ®¹i.
TruyÒn th«ng hiÖn ®¹i võa lµ kÕt qu¶, võa lµ mét ®éng lùc m¹nh mÏ cña nÒn kinh tÕ tri thøc toµn cÇu hãa. C¸c ph−¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, m¹ng th«ng tin quèc tÕ Internet lµ nh÷ng c«ng cô thiÕt yÕu cho sù giao l−u, hîp t¸c, ph¸t triÓn gi÷a c¸c d©n téc. C¸ch m¹ng th«ng tin, viÔn th«ng còng ®Èy nhanh sù gia t¨ng c¸c s¶n phÈm v¨n hãa th«ng tin, dÞch vô truyÒn th«ng.
ChÝnh ®iÒu nµy cã vai trß rÊt lín trong viÖc thóc ®Èy qu¸ tr×nh toµn cÇu hãa, t¨ng c−êng héi nhËp, giao l−u gi÷a c¸c d©n téc.
Trong bèi c¶nh héi nhËp quèc tÕ, hîp t¸c vµ c¹nh tranh toµn cÇu, b¸o chÝ- truyÒn th«ng ViÖt Nam còng chÞu nhiÒu t¸c ®éng, c¶ tÝch cùc vµ tiªu cùc. Mét mÆt, toµn cÇu hãa ®· ®em l¹i cho b¸o chÝ ViÖt Nam mét diÖn m¹o míi víi sù ph¸t triÓn v−ît bËc c¶ vÒ sè l−îng, lo¹i h×nh, chÊt l−îng néi dung vµ h×nh thøc, vÒ c«ng nghÖ, s¶n xuÊt vµ ph¸t hµnh…
B¸o chÝ ®· cã thÓ ®¸p øng ®−îc nhu cÇu
®a d¹ng cña c«ng chóng; gãp phÇn thóc
®Èy kinh tÕ-x· héi ph¸t triÓn vµ chÝnh nã còng ph¸t triÓn nhê c¬ chÕ thÞ tr−êng. B¸o chÝ ®· tham gia tÝch cùc vµ hiÖu qu¶ vµo cuéc ®Êu tranh v× sù tiÕn bé x· héi; MÆt kh¸c, cïng víi qu¸ tr×nh toµn cÇu hãa nhiÒu n−íc nhá bÞ lÖ thuéc vµo søc m¹nh kinh tÕ cña c¸c tËp ®oµn t− b¶n, kÐo theo ®ã lµ nh÷ng ¶nh h−ëng tiªu cùc tíi ®êi sèng v¨n hãa, x· héi, thËm chÝ c¶ chÝnh trÞ vµ luËt ph¸p…,
®¸ng chó ý lµ xu h−íng “th−¬ng m¹i hãa b¸o chÝ”.
T¹i Héi th¶o, c¸c ®¹i biÓu còng ph©n tÝch vµ kh¼ng ®Þnh nh÷ng b−íc biÕn ®æi m¹nh mÏ c¶ vÒ l−îng vµ chÊt, c¶ vÒ néi dung th«ng tin vµ ph−¬ng ph¸p thùc hiÖn, xö lý, c¶ vÒ tiÒm lùc
®−îc tÝch luü còng nh− kh¶ n¨ng t¸c
®éng vµo ®êi sèng x· héi cña b¸o chÝ ViÖt Nam trong thêi gian qua, ®Æc biÖt lµ giai ®o¹n 20 n¨m §æi míi, nh−: hÖ thèng b¸o chÝ ph¸t triÓn theo khuynh
Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 1.2007 58
h−íng ®a ph−¬ng tiÖn; Sù ®a d¹ng hãa th«ng tin ®ång thêi víi chuyªn biÖt hãa
®èi t−îng; Sù t¨ng c−êng vai trß vµ søc m¹nh t¸c ®éng x· héi; Ngµy cµng héi nhËp vµ më réng quan hÖ, hîp t¸c quèc tÕ; Khuynh h−íng tù chñ tµi chÝnh, tù b¶o ®¶m ®−îc nguån kinh tÕ-kü thuËt cho c¸c ho¹t ®éng nghiÖp vô còng nh−
kh¶ n¨ng më réng qui m« s¶n phÈm;
Kh«ng ngõng hoµn thiÖn hµnh lang ph¸p lý vµ bé m¸y qu¶n lý b¸o chÝ.
C¸c ®¹i biÓu còng nhÊt trÝ, trong thÕ giíi toµn cÇu hãa, søc m¹nh cña b¸o chÝ
®· v−ît qua biªn giíi quèc gia vµ ®ang trë thµnh mét chñ thÓ quan träng, cã tÝnh ®éc lËp t−¬ng ®èi cña quan hÖ quèc tÕ. §Ó ®¹t ®−îc môc tiªu vµ yªu cÇu héi nhËp, hÖ thèng b¸o chÝ-truyÒn th«ng cÇn chó träng mét sè néi dung:
- N©ng cao nhËn thøc vÒ héi nhËp vµ vai trß cña v¨n hãa, b¸o chÝ-truyÒn th«ng trong tiÕn tr×nh héi nhËp cho ®éi ngò nh÷ng ng−êi lµm c«ng t¸c trong ngµnh.
- Nghiªn cøu, häc tËp c¸c m« h×nh truyÒn th«ng hiÖn ®¹i, tiªn tiÕn trªn thÕ giíi, tõ ®ã x©y dùng ®−îc thÓ chÕ qu¶n lý vµ ph−¬ng ph¸p ph¸t triÓn truyÒn th«ng trong c¬ chÕ thÞ tr−êng t−¬ng
®ång víi thÕ giíi vµ khu vùc nh»m vËn dông ®−îc c¸c thµnh tùu cña thÕ giíi trong lÜnh vùc nµy.
- Chó ý hai mÆt hiÖu qu¶: ph¸t huy vai trß cña v¨n hãa d©n téc trong héi nhËp kinh tÕ, ®ång thêi chó ý hiÖu qu¶
kinh tÕ trong ho¹t ®éng truyÒn th«ng;
lÊy hiÖu qu¶ kinh tÕ lµm ph−¬ng tiÖn ®Ó
®¹t ®−îc c¸c môc tiªu v¨n hãa, x· héi trong sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng d©n téc.
- Hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt, ph¸p quy vÒ c¸c lÜnh vùc v¨n hãa th«ng tin vµ truyÒn th«ng nh»m t¨ng c−êng
vai trß qu¶n lý cña nhµ n−íc trong viÖc t¹o hµnh lang ph¸p lý th«ng tho¸ng cho qu¸ tr×nh giao l−u héi nhËp cña ®Êt n−íc víi thÕ giíi; giao l−u b×nh ®¼ng, tiÕp thu cã chän läc, gi÷ g×n vµ ph¸t huy b¶n s¾c v¨n hãa d©n téc…
Thanh Hµ
Giíi thiÖu t¹p chÝ khoa häc x· héi tiÕng Anh nhËp vÒ th− viÖn ViÖn Th«ng tin KHXH
1. Journal of Social Work
T¹p chÝ lµ diÔn ®µn vÒ tÊt c¶ c¸c nghiªn cøu c«ng t¸c x· héi vµ viÖc ¸p dông c¸c chÝnh s¸ch x· héi... T¹p chÝ do Nhµ xuÊt b¶n Sage Publications xuÊt b¶n. Trang web cña t¹p chÝ:
http://jsw.sagepub.com/.
2. Journal of SoutheastAsian Studies Nh÷ng nghiªn cøu vÒ c¸c n−íc nh−
Brunei, Cambodia, Indonesia, Lµo, Malaysia, Myanmar, Philippine, §«ng Timor, Singapore, Thailand vµ ViÖt Nam lµ néi dung chÝnh cña t¹p chÝ. T¹p chÝ do Nhµ xuÊt b¶n Cambridge University Press xuÊt b¶n. Trang web cña t¹p chÝ:
http://www.cambridge.org/uk/journals/jou rnal_catalogue.asp?historylinks=aLPHa
&mnemonic=Sea.
3. The Journal of Theological Studies C¸c nghiªn cøu hµn l©m vÒ thÇn häc.
T©n −íc vµ Cùu −íc, nhµ thê, lÞch sö, mèi quan hÖ triÕt häc khu vùc vµ d©n téc lµ néi dung ®−îc ®¨ng t¶i trong t¹p chÝ. T¹p chÝ do Nhµ xuÊt b¶n Oxford University Press xuÊt b¶n. Trang web cña t¹p chÝ:
http://www3.oup.co.uk/theolj/scope/.
(cßn n÷a)
