! MOI TRirONG KINH DOANH •
•I GlAl P H A P H A N CH^TlNH TRANG LAO D O N G V I 6 T NAM B6TR6NTAIHANQU6C
Nguyen 1. Thurc trang lao dgng Vift Nam tai Han Qu6c
Viet Nam Id mgt quic gia cd sd lugng lao d^ng toe vd 'ciing ddng dao. Tuy nhien, nIn kinh tg Vi?t Nam vin chua du sue dl tan dung tdi da ngudn lye nay. Trong khi dd, Han Qude lgi la mgt quoc gia cd nen cdng nghiep phdt trien nhung dan so it cgng vdi mtic sdng cao khien eho nhu eliu vl lao dgng tii de vd lao d0ng chan tay kha Idn. Ndm bdt dugc dilu ndy, cdc doanh righi?p xuat khau lao dgng dd xdc tiln dua duge lao dgng Vi?t Nam sang Hdn Quoc dem lgi lgi ich cho cd hai quoc gia.
De t£io CO sd cho vi^c xudt khau lao dgng thi Vi^t Nam vd Hdn Quie dd chfnh thue ki ket chuong trinh cap phep lao dgng cho ngudi nude ngoai (EPS-Employment permit system) vdo ndm 2003. Chuong tiinh nay dugc Quoc Hgi Han Qude thdng qua vao 11/03/2003. Vi?t Nam vd Han Qu6c chinh thiic ki kit EPS vdo thdng 6 ndm" 2004. Chuong trinh nay qui dinh sau 2 ndm Han Qude se td chtic danh gia lao d^ng cua mSi quoe gia dang lam vi?c tai Hdn Quoc. Tren co sd ddy, Hdn Qude se ra quylt djnh cd chap nh^n gia ban chuong trinh edp giiy ph^p cho lao dgng nude ngodi ddi vdi quoe gia dugc ddnh gia hay khdng. Nlu duge ki kit EPS, till trong vdng 2 ndm tilp tiieo, Hdn Quic s5 md cua cap visa lam vi?c eho lao dOng cua quoc gia dugc ki kit dya tien nhu
• NguySn Thj Hirimg, Ph6 gido sir, Tien si, Tnrimg D?i hi}c Kinh t^ Qu6c dan, Hd N0i.
Thi Hircmg*
can lao ddng va ban mtic duge edp.
Trong hon 8 nam qua, vdi 4 Idn ki kit EPS vao cae nam 2004-2006-2008 vd gdn ddy Id 2010, moi ndm Viet Nam dua khoang 20 ngdn lao dgng sang Han Qude lam viec. Theo thing ke eiia Bg An ninh va Hdnh chinh cdng cua Hdn Qude thi tinh den diu ndm 2013 so lao ddng nude ngoai tai Han Quoc ude tinh khoang 1.5 trieu ngudi. Trong dd, sd lao dgng Vi^t Nam chiem khodng 12% tuong duong vdi 180 000 lao ddng. Sd lugng nay chi xep thii 2 sau lao dgng Trung Quoe. So lao d^ng ndy ddng gdp dang ke vdo nguon thu ngogi t? cho qude gia va eung ding thdi gidm dp lye gidi quyet vi?c lam frong nude. Phdi ndi them rdng miie thu nh|ip cua lao dgng sang Hdn Quoe Id khd cao. Trung binh mgt lao dgng sang Hdn Qude boat ddng tiong cdc ITnh vyc nha hdng, ddnh bdt xa bd, xdy dyng, sdn xuat hdng di$n tCr,...cd mtic thu nh$p tir 1500 din 2000 USD/1 thdng. Nhu v|iy, trung binh moi thdng Viet Nam thu dugc khodng 30 tri?u USD tu cdc lao dgng ciia minh tai Han Qude. Khdng dimg d ddy, ede lao dgng Vi?t Nam tai Hdn Qude dugc boat dgng toong mdi trudng ldm vi?c chuyen nghiep vd hi?n dai. Nhihig lao ddng nay khi tid ve Viet Nam se cd mgt tay nghe !ao ddng vd mgt tac phong lao dgng cdng nghi?p. Hg duge cac doanh nghi?p coi nhu ngudn lao dgng trinh dg cao bii Idp eho khodng tidng ''thica thdy thieu thp" ciia Vi?t Nam hifn nay. Tuy nhiSn, tiong sd 180.000 lao dgng dd thi sd lugng lao dgng bdt hgp phdp Igi chiem
8fi 80 (S/2014) OUAN Lt KINH re 0 1
D l i T ] MOlTRUdNG KINH DOANH GlAiPHAPHANCHgTlNH TRANG LAOPQNG VigT NAM...
phdn Idn. Tinh den thang 7 nam 2013, ty le lao dgng Viet Nam bd tidn tai Ha qude Id tien 50% {ude tinh khodng tren 17.000 lao dong), tren 20 tinh cd lao ddng het han hgp ddng nhimg khdng ve nude. Day la mgt thyc te dang budn va dang rdt nhuc nhdi ddi vdi cdng tac quan ly ddi vdi lao ddng Viet Nam tai Han Quoe.
Theo thdng tin tu Bd Lao Dgng - Thuong Bmh vd Xa Hgi thi ti le ngudi lao dong Viet Nam qua han tai Han Qude tiong nam 2012 len tdi 57% tdng lugng lao ddng xudt khau vd frong quy 1 cua nam 2013 la 54% sd lao ddng da dua sang Han Qude. Den thang 07 nam 2013, ty le lao dgng Vi|t Nam bd tidn tai Hd qude van d muc tien 50%. Ti le nay tuong ung vdi 17.000 lao ddng ViSt Nam hien dang cu tni trdi phep vd lao ddng bat hgp phdp tien dit nude Han Qude. Day la li do chinh khiln cho Bg lao dgng Han Qude da quylt dinh ngung Hinh 1: So Ivgng lao dgng Vift Nam
chuang trinh EPS cho Vi?t Nam vao thang 12 nam 2012.
Chinh quyen Hdn Qude da nhieu Ian canh bao ve tinh trang lao dgng bd todn qua Idn tiii nude ndy vdi eo quan chue toaeh Viet Nam vao cac ndm 2010 vd 2011. Viec ngung e ^ giay phep lao ddng nude ngoai cho lao dgng Viet Nam vao nam 2012 chi la giai phap t£tm thdi ciia nude ban de ngan ehan tinh teang cu tni bat hgp phap dang gia tang ciia lao dgng Viet Nam tai Han Qude. Dang chii y hon la toong 15 qude gia xuat khau lao dgng sang Han Qude thi ehi cd Vi^t Nam la bj cdt khdng duge ki kit EPS toong 2 ndm 2013 va 2014.
Day la mgt thye toang dang budn ciia nganh xuat khau lao ddng Viet Nam. Ddy la kit qua cua mdt qud trinh rat dai, cac doanh nghiep xuat khau lao ddng Viet Nam dudng nhu da bo quen cdng tde quan ly lao ddng khi xudt khdu sang Han Qude.
xuat khau sang Han Qulc^OlO-2012
Nguon: Cyc xiic tian lao dgng nude ngoii, Bg Lao d^ng - Thuong binh v^ Xa h^i.
2. Nguyen nhan lao dgng Vift Nam bd tron tai Han Quoc
2.1. Nguyen nhan tir phia ngu&i lao dgngVi^tNam
MQt Id. do nhdn thuc chua ddy du ciia ngudi lao dong. Mgt lao ddng Viet Nam dd
^ OUAN Lt KINH T£
lam viec d Han Qude 7 ndm cho bilt, anh chap nhan ldm vi?e trdi phep d Han Qude trong suot 4 ndm la do bilt rdng nlu bj bdt thi cung ldm chi bi true xudt vl nude. Thyc te dung nhu vay, cac lao ddng trai phep cua Vift Nam khi bi bat ehi bj trye xuat ve nude vdi sd tiln phat khdng dang ke danh cho ca ngudi lao dgng vd Sd 80 (5/2014)
GlAiPHAPHANCHgTlNH TRANG U P DONG VltT NAM... Mdi
^^3
chii su dung lao d§ng. Vife ndy khiln cho tam li cua nhiing ngudi lao dgng bd trdn khd thoai mdi khi chdp nhdn hau qua. Hien tai, Bg Lao Dgng - Thuang Bmh va Xd Hdi Vift Nam dd ra quylt dinh 1465-QD/TTg ngay 21 tiiang 8 ndm 2013 vl viec ky quy 100 trifu ddng ddi vdi ngudi lao d^ng di xudt khdu sang Han Qude. Qui dinh nay cd nghia Id nlu ngudi lao dgng khdng ve dung thdi ban tiong gidy phep tM se chap nhan mat khodn tiln ky quy 100 tri?u/ngudi. Sd tiln ky quy nay cd thi duge h5 tig tir eae ngan hang thuong mai. Den thdng 9/2013, Chinh phu Vift Nam dd ban hdnh Nghi dinh 95/2013/ND-CP (Cd bifu lue td 10/10/2013) vl vife phat 100 tiifu VND nlu lao ddng hit ban hgp ddng ma khdng chiu vl nude. Day nay la bifn phdp ddu tiSn ciia chinh phii Viet Nam ddnh eho nhimg ngudi lao dgng bd tiln.
Hai la, do dp luc vi$c ldm trong nuoc.
Nhieu lao dgng Vift Nam xudt khdu sang Hdn Quoe diu xudt than tti ndng dan. Trong thdi ky may mdc bifn dai nhu bay gid, ndng nghifp khdng cdn cdn nhilu lao dgng chdn tay nhu trudc. Khi dd, nlu ngudi lao dgng tir Han QuIc trd vl khdng dugc nh^n vao cdc nhd may Idm vife thi hg se bj thdt nghifp. Dd la dilu khdng ai mong mu6n. Hg cho rdng: d lai Hdn Quoc du cd nguy hilm, cd hi bdc Igt,...nhung quan trgng Id ed viec ldm. Cd vife ldm se ed thu nh^p giii ve cho gia dinh de tao nen euge song tdt d?p ban tiong tuong lai cho con edi va gia dinh cua hg.
2.2. Nguyin nhdn tit doanh nghiep su diing lao dpng phia Hdn Quoc
Mgt Id, doanh nghidp sir dung lao dong phia Hdn QuSc thich su d\ing lao dong bo trdn. Vife ndy thgat ddu nghe ed ve kha vd li nhung thyc tl tai Han Quoc lai dang dien ra mgt each hiln nhi6n. Theo Idi dai sti Park Chu Yuong, d^i sti qudn Hdn Qude t^i Hd Ngi thi chinh phii Hdn Qu6e bifn dang rdt dau ddu vdi
van de nay. Phdn Idn cdc lao dgng Viet Nam sang Hdn Qude deu lam vife tiong eac doanh nghifp vua vd nhd. Hg sti dung lao ddng Viet Nam vi su chdm ehi va gia lao dgng re. Cae lao ddng nay lam vife cho hg toong vdng 3 hoac 4 nam da cd tay nghe nhat dinh. Khi nhihig ngudi lao ddng ndy het han ve nude ddng nghia vdi vife hg phai chd it nhdt 6 thang de ngudi lao dgng cd the gia han them hgp ddng quay lai lam vife. Chinh vi le do, ddi khi doanh nghiep su dung lao ddng khuyen khich hg bd todn de tiep tyc ldm vife cho doanh nghiep ma khdng hi ngdt quang ve thdi gian.
Chinh quyen Han Qude biet duge van dl nay nhung hg chua dam manh tay bdi le cdc doanh nghiep dd dSu la ede doanh nghifp vua va nhd nen de bi pha sdn sau cdc hinh phat cua chinh phu. Chinh vi li do nay nen chinh phii Han Qude bugc long phai ngting chuong trinh EPS ddi vdi Viet Nam de van ddng gdn hai muoi ngdn lao ddng trai phep Vift Nam ve nude.
Hai Id, lao dpng chui tgi Han Quoc co thu nhdp cao hem. Vife ndy eung kha la de hieu khi nhihig ngudi lao dgng chui hoan todn khdng ehju nhihig sy rang huge cua eo quan qudn li, hg de ddng dugc ede chu su dyng lao dgng tai Hdn Quoe chi tra mtic luong cao hon hdn nhung lao dgng khde. Nhimg chu iao dgng nay hilu rdng hg khdng ed rdng huge trdch nhif m gi doi vdi nhung lao dgng trdi phep. Hg de ddng ddng vien ngudi lao dgng tdng ndng sudt lao dgng hay ldm them gid md khdng ehju bit ki sy phan khang hay sy qudn l]^ nao. Vife sti dung nhting lao dgng bd todn ciing giup ede doanh nghiep tilt kiem duge khodn tien ddng thul hang ndm va tiln bdo hiem hang thdng.
Nhu vay, vife su dung lao dgng tiai phep s5 giup cac doanh nghifp d^t duge lgi nhu^ cao hon so vdi vife su dung cdc lao dgng khdng bd toon. Hg sdn sang chi tra tien luong cao hon cho cdc lao dgng trai phep Vift Nam de hudng nhihig lgi ich tren. Cdn lao dgng Vift Nam
U 80 (5/2014) QUAN Lt KINH T£ E l
E ! 1 3 MOlTBIliWBKlHHDOAHH GlAlPHAPHWCHgTiNH TRANG LAOflpNG VIETNAM...
nhan thiic dgn gian rang minh se co miic thu nhap cao hon neu ra lam viec trai phep. Nhimg hg khong nhan thiic dugc rang Idii hg lam viec trai phep hg se khong bao gia dugc phap luat bag ve nhu nhOng lao dgng chinh thong. Viec nay kha la nii ro doi voi nhung lao dgng bo tron, nhung hau het lao dgng Viet Nam lai khong nhan thiic dugc day dii van de nay hoac hg bugc phai chap nhan vi lgi ich kinh tL
2.3.Nguyen nhan tir phia doanh nghifp xuit khiu iao ddng
Mot la, muc chi phi ban dau khd cao vd thai hgn lao dong ngdn. Theo mgt thong bao chinh thiic tir Bg Lao dgng va Thuong binh xa hgi thi nguoi lao dgng Viet Nam sang Han.
Qu6c chi phai dong miic phi la 603 USD tuong duong voi gan 13 trieu VND. Sfl tiSn nay dugc sii dung vao muc dich mua ve may bay, thi tuyen cSp chimg chi tifag han va visa lao dgng nude ngoai. Tuy nhien, mgt thuc ti Men nay dang dien ra la nguoi lao dgng o IchSp cac tinh thanh khi tham gia dang ki di xuSt khau lao dgng tai Han Quoc phai dong s6 tiSn ban dau cho cac cong ty xuk khiu lao dgng len toi 6.000-7.000 USD cho cac cong ty xuSt khau Iao dgng. S6 tien nay tuong ling voi 130 trieu VND. Day la mgt sa tiSn thirc su la rSt Ion doi voi nhiing hg gia dinh ngheg mu6n nho con ducmg lao dgng nuoc ngoai ik ddi doi. So tien nay dugc cac cong ty xuit khiu lao dgng giai thich la s6 tidn danh cho viec dao tao nghe, dao tao tiSng Han va van dgng hanh lang cho cip phep lao dgng. Nhu th6 thuc su la qua v6 ly khi Ion gip hon 10 lin quy dinh cua Bg Lao dgng - Thuong binh va Xa hgi. Vi chi phi ban dau Ion nen nguoi lao dgng tim mgi each dl CO thS kiSm dugc nhiSu tiha hon khi o Han Qu6c nhSm t6i da hoa ca hgi, trang trai ng nin va co dugc khoan tich luy Ion nhit.
Mgt diem dang luu y la viec cac doanh nghiep xuat khau lao dgng thucmg chi cung cip cac hgp dong lao dgng ngin han trong vong 2
nam. Voi thoi han nay ngucri lao dgng hoan toan khong the co dugc khoan tich luy ma hg mong muon. Chac chin hg se bo tr6n dd tim kiem nhieu ca hgi ban mac dii hg biet dang vi pham cam ket cua hg vai doanh nghigp va luat phap cua nuac sa tai.
Hai Id, khodn lich lay tdi sdn khong dugc nhu Id vong cua ngudi lao ddng. Dua theo thong ke ciia Ngan hang The gioi thi sau 3 nam lao dgng tai Han Quoc nguoi lao dgng tich luy dugc 243 trieu, trii di 130 trieu chi phi ban dau hg con lai 113 trieu trong vong 3 nam.
Day la mgt con so qua thap khong dat dugc ki vgng cua hg khi di lao dgng nuac ngcai, la co dugc ngu6n v6n vai tram trieu ih kinh doanh hay sira nha, mua sam vat dung trong gia dinh.
Khong nhung the hg phai lam viec trong moi truong xa nha, lam viec cat luc nhung cu6i cung tich liiy chang dugc bao nhieu. Thuc tl nay thiic diy hg suy nghi tim mgi each bo trIn, tun viec lam moi, nhlm kilm dugc nhilu tiln hon cho gia dinh vi ban than. Mat khac, kha nang tich liiy cua cac lao dgng tre tai Han Quoc la kha thip. Chinh vi vky, nguod lao dgng, dac biet la lao dgng tre tu5i la bo trin nhieu vi hg co siic lao dgng nhung miic tich luy lai thip khong dap ling dugc nhu ciu ciia hg.
Ba Id, viec qudn li long leo cua cdc doanh nghiep xudt khdu lao dgng Viet Nam. Phin Ion cac doanh nghiep kinh doanh trong linh vuc xuat khiu lao dgng hien nay chua nhan thilc diing dugc vai tro quan li lao dgng cua minh khi dua lao dgng sang Han Qu6c. Hg thudng la cac doanh nghiep lam in d^a tren mil quan he giiia doanh nghiep va cip quan li nha nuoc.
Hg dua vao cac m6i quan hg doanh nghigp de CO dugc cac hgp dong tiep nhan lao dgng cua chii lao dgng Han Qu6c, dua vao cic quan h|
vcji cac cap quan II Vigt Nam cOng nhu Han Quoc de CO dugc cac visa lao dgng nucrc ngoai tai Han Quoc. Lgi nhuan hg dat dugc la do
E ] OUAN LV KINHTE So BO (5/2014)
SlAl PHAP HAN CHg TlNH TRANG LAO B Q N G VlgT NAM... II TRUilNG KINH DOANH
^M
khodn tien ngudi Iao ddng ddng gdp ban ddu chti chua nhgn dugc nhieu tu doanh nghifp sti dyi^ lao d§ng Hdn Qude. Dd Id li do md cae doanh nghifp xudt khiu lao ddng thudng hoat dgng theo kieu "an sii", ttic la khi mang ngudi lao dgng giao eho chu su dyng la hg gan nhu hit trach nhifm. Mgt lao ddng Viet Nam tai Hdn Qude cho biet vife qudn li hg tai nude sd tai hoan todn do ban qudn ly lao dgng ngudi Vift thyc hien. Ban nay duge lap ra ehi nhdm mye dich thu tb$p thdng tin ve lao dgng chu khdng ed tinh chat quan li. Hg Id nhung ngudi Vift duge bdu ra de thue hifn eac nhifm vu kiem tta cua co quan chtic toach khi cd yeu eau. Cling chinh vi hg la ngudi Vift nen thdng thudng van dS kilm sodt ngudi lao dgng bd toon ciing khdng duge nghiem ngat. Mgt lao dOng bd tidn ed chia se rdng anh da timg bj bdt gdp khi Iao dgng chui t^i Han Qude eung vdi nhihig Iao dgng Vift Nam khac. Tuy nhien, mgi vife da dugc sdp xIp em d?p khi ban qudn ly Iao dgng Vift duge mdi an uong va Idt tay.
Thyc tl ndy chiing minh rdng, cdc cdng ty xuat khau Iao dgng Vift Nam hoan todn khdng bilt rdng Iao ddng minh dang lam d ddu, dilu kifn Iao dgng ra sao, mtic luong nhu the nao? Dd Id mdi trudng thuan Igi dl lao dgng tiai phep Vift Nam gia tdng va de dang ton tai khi md cdc doanh nghifp khdng mudn kilm sodt chdt vd cung khdng thi kiem sodt duge hg.
3. Giai phdp can thyc hifn de khdc phyc tinh trang bd tron ciia Iao dgng Vift Nam t^i Hdn Quoc
3.1. Giaiphdp tit phia doanh nghi$p xuat khiu lao dpng sang Hdn QuSc.
Thj trudng Hdn Qude trong tuong lai gan van sg Id thj trudng tigng tam eua eac doanh nghifp Vift Nam. Dk ndi lai dugc thj tiirdng ndy, cdc doanh nghifp xudt khdu lao dgng Vift Nam cin thyc hifn manh mS hon nua cde bifn phdp sau day:
MQt Id, tuyen truyen true tiep vd thudng xuyen vi nhung bdt cap cua nhOng lao dpng trdi phep ciia Viet Nam tgi Hdn Quoc. Trong nhieu ndm qua, vife myen tmyin cho cac lao d^ng Vift Nam tai Han Qude dugc cde doanh nghifp Vift Nam xem nhu chi mang tinh chit hinh thtic bdi le hieu qua cua nd chua cao.
Phai Idm sao eho ngudi lao dgng thay duge nhimg tde hai vd eung to Idn eua vife bd tidn.
Cac hinh thtic tuyen tmyen phdi da dang, cd the la tao lap ede dgi ehia se bao gdm nhfing Iao dgng da timg bd tidn va nhfing lao dgng dd het hgp ddng ve nude vd dugc quay lai Hdn Qude dS chia se ve nhung kinh nghifm eiia minh. Day Id kenh truyen nufng trye tiep d€n cdc noi lam vife ciia ngudi Iao dgng de ngudi lao ddng cd niem tin vdo nhfing thdng tin duge eung cap. Day sS la mgt tiong nhiing kenh myen truyin khd tdt. Sau dd, chinh cdc Iao dfng dugc chia se sS la nhihig e4u nii de chia se thdng tin vdi cae Iao dgng khde. B^ tin cay cua thdng tin s5 cao ban khi nhfing ngudi Iao dgng chia se tryc tilp vdi nhau. De ldm dugc dilu ndy can lam vife vdi ban qudn li lao dgng ngudi Vift Nam cua Bg Lao dgng - Thuong binh va Xd hgi cua Vift Nam dl hg cd the thdng tin tdt nhat din timg lao dgng Vift Nam md hg qudn li.
Hai Id, xdy dung moi quan M chdt che voi doanh nghi?p su d^ng lao dgng phia Hdn qude. Mdt thye tl hifn dang dien ra la vife cdc doanh nghiep xuat khdu chi tap trung vao khdu cung cap ngudi lao dgng va hudng lgi nhu4n tu dich vy ma hg cung cap cho ngudi lao dgng xudt khdu. Dd la lgi nhuan den tu vife dao tao tilng Hdn vd cung edp gidy phep lao dgng.
Chinh vi thi ma mdi quan hf gifia doanh nghifp xudt khau lao dgng phia Vift Nam va doanh nghifp su dyng lao dgng phia Han Qude gin nhu khdng cd. Cdc doanh nghifp sti dyng lao dgng phia Han Qude cd the thoai mai lam vife vdi ngudi lao dgng Vift Nam md hau nhu
8680(5/2014) QUAN Lt KINH Xt ^
f j ^ l H I ^ Hftl TBUlme KINH DOANH GlAl PHAP HAN CHgTiNH TRANG LAO flpNG VIgT NAM j khong CO ap luc nao trong quan he voi doanh
nghi?p xuat khiu lao d6ng cua Vigt Nam. Dieu do khien cho doanh nghiep xuat khiu lao dgng khong nam dugc nhihig thong tin cap nhat ve cac Iao dgng ma hg cung cap chg doanh nghigp sii dung lao dgng phia Han Qu6c. Day chinh la co hgi de nguoi Iao dgng Viet Nam co the bo tron hai, ba thang thi doanh nghiep Han quoc moi phat hien ra hoac la co thi cac doanh nghiep sir dung lao dgng ggi y cho hg bo tron va lam vi?c bat hgp phap dl co thu nhap cao han va khong bi ngat quang vl thai gian.
Ba Id, tdng mucphgt khi lao dgng bd trdn.
Hien tai, miic phat doi vol cac lao dgng Viet Nam bo tron moi dimg lai 6 hinh thirc true xuat ve nuoc va phat hanh chinh 100 trieu VND thong qua viec ky quy. Co so d| dua ra miic phat tren day la trong thoi gian qua dai Vijt Nam chi ap dimg miic phat 30 triju/nguai, miic phat nay khong thi so sanh voi chi phi hang trim trigu cho viec sang Han Qu6c dl lam vi$c. Nghj dinh 95/2013/ND- CP(c6 higu luc tit 10/10/2013) quy djnh miic phat la 100 trigu VND nlu lao dgng hit han hgp dong khong chiu ve nucrc. Day la quy djnh moi nhat cua Chinh phu Vi?t Nam vl miic tiln phjt dii vol lao dgng bo trIn tai Han quic, nhung tinh ran de van chua cao, bcti vi miic lucmg trung binh tai Han Qu5c hien nay da dat gan 2000 USD/thang tucmg duong vcri khoang 21 trifu VND/thang, nen nguoi lao dgng co thi tich luy khoan tiln 100 trigu trong 5 thang lam vi$c, nhung dii lai hg dugc lam viec tai Han Qu6c lau dai.
Bon Id doanh nghifp cdn phdi phdi hgp vdi CO gum sd tgi mpt cdch chu dpng hem. Mgt thirc te la m6i quan h? giira cac doanh nghiep xuat khau Iao dgng Viet Nam va cac co quan chuc n5ng cua Han Quic con han chi. Cac doanh nghidp chi mcri tap trung vao Bg Lao dgng Han Quic dl xin cip visa ma chua co thong tin ve cac co quan khac nhu cac co quan
quan ly lao dgng nuoc ngoai dia phuemg, d^ sii quan,.. .De thuc hien viec dua cac lao dgng ciia minh ve nuoc theo dung cam ket, cac doanh nghiep xuat khau lao dgng Viet Nam khong the chi dua va Bg Lao dfing Han Quoc. Hg cin phai CO dugc cac thdng tin tir phia chinh quyIn dia phuemg ncri nguoi Iao dgng cu tni, cac thong tin tir dai sii quan Viet Nam, cac thong tin tir lue lugng canh sat Han Quoc tim kilm va dua nguoi lao dgng ve nuac,...Vi du trong thang 6 nam 2013, eg quan quan li lao dgng nuoc ngoai cua Han Quoc to chiic mgt dgt tmy quel nguoi lao dgng a cac quoc gia dang cu tni va lam vigc trai phep trSn lanh th6 Han Quic.
Cac doanh nghiep Viet Nam can d^ra vao cac chiln dich nay nhim cung cip cac thong tin cin thiet cho ca quan chiic nang nham tim ra nhiing Iao dgng dang lam viec trai phep tai Han quic.
Cac doanh nghi$p xuat khau phai tao ra va duy tri thuang xuyen moi quan hg vol cac chinh quyen dia phuemg so tai t£ii Han quic dl nim dugc cac thong tin mcri nhit vl nhiing lao dgng bo tron tai Han Quic. Chinh quyIn dja phuong se la CO quan true tilp trg giilp cac doanh nghiep xuat khiu bilt dugc nhiing th6ng tin vl cac Iao dgng hi?n tai tai dja phuong ciing nhu SO lugng Iao dgng bo trin trong timg thoi ky dl CO bien phap ngan chan kip thai.
3.2. Giaiphdp tir phia ca quan chttc ning cua chinh phi Vift Nam
Cac CO quan quan li nha nucrc trong thoi gian quan ciing da bilt vl vin dl Iao dgng trai phep gia tang nhanh tai Han Quic, tuy nhien, van chua co bi$n phap trigt dl nhim ngan ch|n tinh trang nay. Hign nay, dl ki kit lai dugc EPS thi phia Han Quic yeu ciu giam ti I? Iao dgng bo tron tir 57% ting s6 Iao dgng xuong 27%. De lam dugc dieu nay, cac ca quan chiic nang va cao nhit la Bg Lao dgng - Thuong binh va xa hgi cin co nhihig bi$n phap manh tay hon, diln hinh nhu:
M OUAN Lt KINH IE So BO (5/2014)
GlAl PHAP HAN CHg TlNH TRANG U P D Q N G V I ^ NAM...
Mpt Id, td chirc lgi Ban qudn li lao dpng Vi$t Nam tgi Han QuSc. Bl sung thdm chtic ndng cua Ban quan li Iao ddng Vift Nam tai Hdn Qude nhu bdo vf ngudi lao dOng, gidm ti If Iao dgng bd trdn thdng qua vife phdi hgp hoat dgng vdi cac ca quan dja phuemg sd tai,.. .Nhihig ngudi Iao dgng Vift Nam t^ Han Qude se cd duge mOt co quan quan ly lao ddng Vift Nam diing nghia tai Han Quic. Nlu thuc hifn dugc vin dl nay thi chdc chdn ty If lao dgng Vift Nam bit hgp phap tai Han qude se dugc gidm xuong.
Hai la, thanh Igp Hiip hpi doanh nghidp xudt khdu lao dpng Vi$t Nam sang Hdn QuSc.
Chinh phti c4n tao ra mgt co ehl dl quan ly dugc tdt cd cdc doanh nghifp Vift Nam xuit khau lao df ng sang Han Qude. Hifp hdi doanh nghifp Vift Nam xuit khiu Iao dgng sang Hdn Qude tryc thugc Cyc Iao dgng nude ngodi eua Bg Lao dgng - Thuong binh va Xd hgi. Tat ca cdc doanh nghifp mudn tham gia thj trudng xuat khau lao dgng Vift Nam sang Hdn Quoc deu phdi tham gia Hifp hgi ndy vdi cdc quy djnh va quy che dam bdo du ndng lye xuat khdu Iao ddng sang Han Qude ciing nhu quan ly Iao dOng t^i Han Qude. Han ehe tdi da cac doanh nghifp khdng du ndng Iyc tham gia thj ti^rdng xuit khiu Iao dgng, chin chinh boat dgng ctia cdc doanh nghifp Vift Nam xuit khiu lao dgng sang Han Quoc. NhOng doanh nghifp ndo khdng dap img dugc nhung yeu cau sg bj dua ra khdi Hifp hgi va khdng dugc dua lao d^ng sang Han Qude lam vife.
Ba Id, thiit Igp cP chi qudn ly tdi chinh giup ngudi lao dpng. Nhd nude can hinh thanh mgt eo quan d^ difn cho ngudi lao dgng Vift Nam tgi Han Quoc sdn sang dting ra vay tiln giup ngudi lao dgng, gitip hg cd khoan ehi phi de tham gia qud trinh xuat khdu lao dgng. Ddi lai, ngudi lao dgng can phdi chap nhdn de cho co quan nhd nude Vift Nam qudn ly thu nhap tai Han Quoc thdng qua mgt tai khodn ngan hang
mai TBUflNS KINH DPAHH P B T l Vift Nam tai Han Qu6c. Khodn tiln vay dugc s5 dya t r ^ sd tiln tiong tai khodn eua ngudi lao dgng. Khi ngudi Iao df ng cd dugc mgt td chtic qudn ly tai chinh cd nhan eho hg thi ngudi lao dgng sS ydn tam hon tiong qua trinh lam vife tai Hdn qude vd nhu vgy eo hdi dugc lam vife tai Han Qu6c sS thuan lgi hon khi ed duge khodn h§ trg tai chinh tu Chinh Phu.
Bon Id, cdn co chinh sdch uu dai cho cdc lao dpng dang bo tron tgi Hdn QuSc niu hg tinh • nguyen ve nuoc. Sd lugng Iao dgng Vift Nam dang bd tron tai Han Quoc lien tue tdng trong cac nam gan ddy eiing mdt phdn den tti vife Chinh phu khdng the dua dugc nhiing lao dgng bd tidn ve nude. Mft phdn dp lye khiln cho cac lao dgng bat hgp phdp tai Hdn Quoe mdc du mudn ve nude nhung lai e ngai cdc co ehl xu li eua chinh quyen. Chinh phu ban hanh cdc chinh sdeh uu ddi ddi vdi lao df ng bd trdn t^ Hdn qude nhdm thu hut hg ty nguyf n ve nude nhu td ehtie thang hdi huong. Trong thang ndy, ngudi lao dgng khi ra trinh dif n sS dugc miln phi dua vl nude ma khdng ehju bat cu hinh phgt nao tu cdc doanh nghifp hay Id chinh quyIn, tli|im ehi s6 dugc gidi thieu vife ldm,...Tao ra cde co hfi cho ngudi lao dgng bit hgp phdp vl nude cung chmh Id tao co hgi eho Chinh phu Vift Nam - Han Qude gidi quyet duge vdn de ngudi lao dgng bdt hgp phdp t^ii Hdn quoc.
Ndm Id, doi mdi chinh sdch ve thdi hgn doi vdi 1 hpp dong lao dgng tgi Hdn quoc. Tu trudc den nay, do chi phi de dugc sang Idm vife tai Hdn qude la qua Idn so vdi khd ndng tdi chinh cua ngudi Iao ddng Vift Nam ma thdi han cho I hgp ddng sang Hdn qude lam vife chi cd 2 ndm Id qua ngdn. Vdi thdi hgn 2 ndm, ngudi Iao dgng khdng du thdi gian de kilm dii sd tiln tiang trdi trudc khi di vd ehua tgo lap dugc khoan tdi chfnh eho tuong lai eiia gia dinh. Vi thi, ngudi lao dgng thudng tim each tidn dl ra lam vife bat hgp phdp tgi Han qude. NIU nhd nude tdng thdi han ciia 1 hgp
8680(5/2014) QUAN LY KINH TC M
^ ^
MOITRUDNG KINH DOANH GlAl PHfS> HAN CHgTiNH TRANG LAOflONG VIgT NAM..dong sang lam viec tai Han q u i c len 4 nam hojc 5 nam thi ngucri Iao dgng ciing bat di 1 siic ep phai bo trdn de lam viec bat hgp phap tai Han quic.
T6m l$i, nSm 2013 da qua Viet Nam khong con CO hgi kl k i t EPS voi Han Q u i c nfta, nhung chiing ta van c6 c a hgi dam phan va ki kit EPS vdi Han Q u i c vao cudi nam 2014 n l u nhu chiing ta cung c6 ging d l giam ty le lao dgng bo trin tai Han q u i c d i n mirc chip nhan dugc. Ket qua cua viec cimg nhau no lire voi nhieu bifn phap tii phia nha nude, doanh nghidp va nguoi Iao dgng thi d i n quy 4 nam 2013, ty le lao dgng Viet Nam bo t r i n tau Han quic da giam di chi con 3 8 % so vol 55,7%
ciing ky nam 2012. Day la m5t su c i ging rit dang khich 1$. Chinh vi t h i , ngay 31/12/2013, B5 Iao d$ng 2 nuoc Vigt Nam va Han q u i c da ky ban ghi nha(MOU) n i i lai vigc ky tren 10 000 Iao dgng Vift Nam sang Han q u i c lam viec theo chuang trmh EPS ciia nam 2014. Co hgi cho xuit khiu Iao dgng sang thi truong Han quic cua Vi$t Nam l^ii dugc m a ra hiia hgn mgt tuong lai mdi tuoi sang hon. Hy vgng ring, ca nha nuoc Viet Nam, doanh nghijp hai nuac va nguoi Iao dgng d i n g hanh ciing nhau d l tiep tuc giam t^ Ig lag dgng Vig't Nam bo tron t ^ Hail q u i c xuing them niia (din 27%) theo yeu ciu cua nuac b ^ d l quan hg hai nucrc s5 lai tot dgp trong viec hgp tac xuit khau Iao dgng nhim djt dugc muc tiSu cila ca hai ben.
TAI LBEU T H A M K H A O
• htto://daidoanket.vnyindex.aspx?Menu=14 79&StvIe=l&ChiTiet=63022
• httn://ttIdnnvietnam.gov.vnyDefault.aspx?r tl=Intioduce&mID=236
• httpV/www.baomoi.comA^an-chua-the- mo-lai-thi-truong-xuat-khau-lao-donp-tai- Han-Ouoc/47/10968649.eni
• httD://www.cand.com.vn/vi- VN/xahoi/2013/5/200223 .cand
• http://www.vietnamplus.vn/Home/r jin.
dong-bo-tron-tai-Han-Ouoc-Can-giai- DhaD-manh/20135/196174.vnplus
• Lao d6ng bo trin bat hgp phap t^i Han Quic: Giai phap nao thao g5?, tac gia L.H, ngay 4 thang 5 nSm 2013.
• Lao dOng bo tron tai Han Quoc can giai phap manh, tac gia Hing Kilu, ngiy 7 thang 5 nam 2013.
" Lao dgng tai Han Quic vl nude ding hjui s8 khong lo thit nghidp, tac gia Thu Uyin, ngay 30 thang 5 nSm 2013.
• Mgt s i quy djnh ap djing dii vdi ngudi lao dgng xuat khau sang Han Quoc theo chuong trinh EPS, Trung tam lao d^ng nude ngoJi-Bg lao dgng - thuong binh va xShgi.
• Van chua the md l^i thj tnrdng xuat khau Iao dgng tai Han Quic, tac gia Huyen Anh, ngay 7 thing 5 nSm 2013
0]OOAN IT KINHTE
So 80 (5/2014)
