Th»B^ ti»
TO CHUC HOAT DONG TRAI NGHIEM SANG TAO VAN HOC OAN GIAN CHO HOC SINH LOP 1 0
i C f ^ ^ / H
DircnSG T H | MY H A N G
T
heo Tit diin tiing Vift, trdi nghifm dupc hieu la trdi qua, kinh qua. Dd hgc hdi, con ngudi ein din sy ttii nghifm, khim phi. Khim phi giup con ngudi nhgn ra dupc cii dung, cii sai ttong cufc sing, tfl do rut ra nhthig bai hpc quy gii dl hoin thidn bin thin.Trong dgy hpc d phd thdng hifn nay, cym tfl HDTKST duge nhic din khi nhilu. Day l i cie hogt dfng giio dye thyc tiln dugc tiln hanh song song vdi hogt dgng dgy hgc ttong nhi tiudng phi ttidng. Hogt dfng
niy l i mft bf phin cfla qui trinh giao dye, dugc td ehflc ngoii gid hgc cic mdu vin hda tten ldp v i cd mdi quan hf b l sung, hd ttp cho cic hogt dfng day hgc khic. Thdng qua vifc tham gia vio cic HDTNST, hpc sinh dugc trdi (kmh qua, tham gia), tu do nghiim (nhin thay, rut ra) didu dflng, sai. Qua dd, hlnh thinh, phit ttiln cho cic em cac gii tri sing, eung nhu nhftng ning lyc cin thilt. HDTNST vl co bin mang tinh chit cda boat dgng tgp thi ttdn tinh thin ty chfl, vdi sy nd lyc giao dye nhim phit tiiln khi ning sing tgo, e i ti'nh ridng cua moi ci nhan ttong tip tbl.
Vdi each hilu vl HDTNST nhu tten, ed ttil thay bat k^ mdn hpe, ITnh vyc nio ciing cd tbl xiy dyng ndi dung ttii nghifm. Ngi dung ttii n ^ i e m sing tao rat da dang, mang tmh tich hgp.
Hoat flong tpil nshlim sang tao (HflTNST) la cic hoat dAng gMo dye thvc tiin fliiDC tidn hanh song song v6i h09t fling day hoc trong nha tpubng phd thdng, co mdl quan hd hd sung, hd tpo cho hoat ddng day hqc. Qudn tPldt tinh than, mue tidu cua Nghi nuylt sd 29-NQ/TW vd fldi mdi cdn ban, toan didn giao due va dao tao, vide day hoc ngli vdn cho hoc smh Idp 10 cdn tdng cudng thdm cdc HBTNST nhdm phat tpldn, ndng cao cdc td chat, tidm ndng cua hpc sinh, nudi dudng y thiic sdng tv Idp, sir quan tdm, chia sd tdi nhung ngudi xung quanh.
(T ddy, chiing tdi trinh bdy vd mdt sd hinh thuc to chiic HBTNST chd hoc sinh Idp 10 ttidng qua chil dd Vin hoc tfdfl gian - Tim
¥i eoi nguon.
ting hpp kiln thfle, ky ning cfla nhidu mdn hgc, nhilu ITnh vyc hgc tgp, giio dye nhu: dgo due, tri tuf, ky nang sing, gia tri sing, nghf thuit, thim my, ttil chit, an toin giao thdng, mdi trudng... Giio vidn cd the lya chgn nhiing van de thiet thuc, gin gui vdi cugc sing thyc tl, dip flng dupe nhu eiu hogt ddng eua bpc sinh, giflp eie em vin dyng hilu bidt vio thyc tiln cufc sing mft cich de ding, thuin lgi.
HDTNST li boat dfng giao dye cd uu the vd quy md t l chuc. Cd nhilu cich t l chuc nhu: theo nhdm, ldp, khii ldp, trudng hoic lidn trudng.
HDTNST cd khi ning thu hflt sy tham gia, phli hgp, lidn kit nhieu lyc lugng giio dye ttong va ngoii nhi trudng nhu: giio vien chfl nhifm, giio vidn bf mdn, cin bf Doin, ting phy ttich Dfi, ban giim hifu nha trudng, hfi phy huynh, chinh quyln dja phuang, cac co quan, t l chfle, doanh nghifp d dia phuong, cic nhi hogt dfng xi hfi, nhung nghf nhin, ngudi Iao dgng tieu bilu d dia phuong...
Trong cic mdn hpc, ngft vin li mdn hgc gift vi tri quan ttgng trong chuang trinh dio tao bic tmng hgc phi thdng. Die bift, mft bf phin vin bge rit quan ttgng dupc dua vio diu chuong trinh ldp 10, dd chinh l i vin hpc din gian. Vin hgc din gian dugc vi nhu bau sfta tinh thin nudi
1
So 385 Th^ng 7-2016i r T -
dudng tim hin ngudi hgc. Hgc sinh tim hilu van hgc dan gian khdng chi khim phi dugc cii hay, cii dep cfla sing tic nghf thuit ngdn tfl, mi cdn md rdng v l n bilu bilt v l vin hda xa hgi, phong tyc tip quan, nip shtti hogt din gian cfla din tdc. Tuy nhidn, vdi die thfl rieng cua bf phgn vin hgc din gian, nhihig sang tic cd khoing cich xa so vdi thuc tgi, chfla dyng nhung tu duy, nhftng quan nidm tfaim my cfla ngudi xua l i nhung khd khin ldn dli vdi ngudi hgc hifn nay HDTNST chinh l i mft ttong nhiing chia khda gidp giio vidn dua hpe sinh ttd vd cfi ngudn, hda minh vao khdng gian vin hda cua nhihig ngiy diu dyng nudc, nhiing nim thing gift nudc v i nhilu midn qud trdn mgi miln t l quIe. HDTNST giup bge sinh chiitti phyc kho ting tri thfle mgt cich hifu qui, nam bit dugc nhung gii tri tinh thin quy gii nhat ttong ddi sing tinh thin cua con ngudi bing chinh nhftng boat ddng cfla cic em. Tfl dd, hinh thinh, phit triln cho ngudi hgc nhflng gii tri sing, cung nhu ning lyc cin thidt.
HDTNST thdng qua chfl dd Vdn hoc ddn gian - Tim vi egi ngudn nhim ning cao hilu bilt vl vin hgc din gian, hinh thinh ky ning giao tiep, ky ning tham gia v i t l chfle hogt dfng tip tbl cho hpc smb. Ding thdi, bli dudng ning lyc ty hpc, ning lyc giii quydt vin de, khi ning sing tgo, ning lyc thim my, giao tilp, hpp tic cho hpe sinh. Hgc sinh dugc bli duong thii dg tdn ttgng cic gii tri vin bda cfla din tfe, bidt ydu thuang eon ngudi, cd sy rung cim trudc tic phim vin hgc din gian.
Chu dk dupc bidn soan dya tten ngi dung cic bii hgc cy thi ttong sich giao khoa Ngft vin 10 bao gim cic bai hpc vin hpc din gian nhu:
Chiin thdng Mtao Mxay (trich sfl tttt Ddm Sdn);
Truygn An Ducmg Vutmg vd Mf Chdu, Trgng Thuy; Tdm Cdm; Nhung nd phdi bdng hai mdy; Tam dgi con gd; Ca dao than thdn, yiu thuang, dnh nghia; Cadao hdi hu&c; L&i din dgn (tiich ttuyfn ttio Tiin dgn ngu&i yiu)... Cic bii hgc tilng Vift, lim vin ttong sich giio khoa Ngu vin 10 dugc tich hgp theo cac chu dl nhu:
hogt ddng giao tiip bdng ngdn ngir; khdi qudt lfch -s"" fi^"S ^ ^ ' ' ^^^ '^'^'" "S°" ISif "oi va nedn ngir viit; ehgn s^ viic, chi tiit tieu bieu
TU L i g u
trong bdi vdn tu s{r; Igp ddn y bdi vdn tu su;
mieu td vd bieu edm trong vdn tusu...
Nfi dung v i hinh thuc l i mgt cip pham trd ttong phdp bifn chflng duy vat cua ehd nghTa Mic - Ldnin. Nfi dung li phgm tru chi ting hpp tit e i nhiing ydu tl, qui trinh tgo ndn sy vit. Cdn hiitti thflc l i phgm tru chi phuong thflc tin tgi, phit tridn cfla sy vit, li hf thdng cic mdi lidn he tuong ddi ben viing gifta cie yeu to cfla sy vat dd. Ngi dung ciia ehd de Vdn hgc ddn gian - Tim vi egi ngudn dupe thd hifn thdng qua mft sd hinh thuc ey tbl sau:
Diin xu&ng ddn gian
Diln xudng din gian li sinh hogt vin nghf cfla ngudi din sing tgo ra ttong qui trinh lao dgng, tiep xuc vdi thidn nhidn. Bing ldi: ndi, vi, vd, hat, hd, ttd, mfla, ca, ll, nhgc, hga..., hg thd hifn tit c i nhflng tim trang Iflc vui, Iflc budn cfla cufc sdng sinh boat hing ngiy. Dien xudng dan gian d i thd hifn rit phong phfl, da dang cugc sdng cfla ngudi din.
Vdi chu dd Vdn hgc ddn gian - Tim vi egi ngudn, hinh thflc didn xudng dugc tridn khai theo hudng cudc thi. Hgc sinh cic ldp khii 10 ty t l chfle cugc thi vdi quy md nhd. Mdi ldp sd cd mgt tilt mue hat hoge mua, hd, vd... dk bilu dien. Trong qua trinh tham gia, hgc sinh sd hieu dugc tim tu, ddi sdng tinh cim cfla ngudi xua gui gim vio cic tic phim.
Chimin thi tdc phdm vdn hgc ddn gian thdnh kich bdn phim
Chuyln the tie phim vin hpc dan gian thinh Idch bin phim khdng phii la sang tic toan difn tmyf n phim, nhung khdng phii vi the ma khdng cd tinh sing tgo. Trii lai, cdng vifc tten ddi hdi ngudi vidt phii diu tu nhilu tri mf. Hinh thuc niy dupe sd dyng dl hpc siitti huy dgng tri tuf eua e i tip tbl, cho ra Id mft Idch bin phim. Cd hidu tic phim, dim minh vio cic ciu tmyfn din gian, hpe sinh mdi dem dugc hai thd cua ddi sing tii thud hlng hoang vio Idch bin. Hinh thuc niy cimg giup cho hgc sinh phat huy dugc ning lyc sing tao, ning lyc sfl dyng ngdn ngu nghf thuit. Khi ip dyng hinh thue ehuydn the tic phim vin hgc dan gian thinh Idch bm phim, giio vien cd tbl ydu ciu dai difn cic Idp trinh bay kit qui sing tic cda ldp minh (di dugc giao
Thang 7-2016 S6 3 8 5 | R |
nhifm vy v i hoin thinh trudc ngiy t l ehflc HDTNST).
Dien kich
Khdng ndn ding nhit kich v i Iqch bin vin hgc. Ndi din Idch l i ndi ddn mft loai hinh cfla nghf thugt sin khiu mang tinh chit tdng hpp bao gim nhilu hogt dgng cfla didn vidn, dgo dien, hda ttang, inh sing, im thanh... Kich bin vin hgc chi la mft ylu to, du dd cd tbl l i mgt ttong nhftng ylu td diu tidn v i quan ttpng nhit cua kich.
Khac vdi sin khiu tuong tie (mgt hinh thflc nghf thugt tuong tie dya ttdn hogt dfng didn Ideb, ttong dd vd kich chi cd phin md diu dua ra tinh hudng, phin cdn lai dugc sing tao bdi nhflng ngudi tham gia), dien kich ddi hdi cic diln vien phii tbl hifn ttgn vgn vai diln, qua dd toit ldn npi dung tu tudng cua tie phim.
Dli vdi vifc triln khai chu dd Vdn hgc ddn gian - Tim vi egi ngudn, boat dfng ttii nghifm cua bge sinh Ii bilu didn cac tic phim vin hgc din gian nhu: Tdm Cdm; Truygn An Duang Vutmg vd My Chdu, Trgng Thuy; Chiin thdng Mtao Mxay... bing cich sin khiu hda. Hgc sinh sd the hien ning lyc didn xuit, khi ning ndi trudc dam ddng v i tbl hifn sy ghi nhd ngi dung tic phim, lim sdng lgi tic pham vin hpc din gian ttong mdi trudng hifn dgi. Thdng qua cic hinh thflc trinh diln bang ldi, hpc sinh sd lim sing ldn ve dgp dpe dio cua vin hpc din gian, ddng thdi cd co hpi hilu siu hon vl nhflng gii tri vin hda cua qud huong, dit nudc...
Sdn khdu tuang tde
Sin khiu tuang tic (hay san khiu didn din) li mft hhtti thflc nghe ttiuat tuong tic dya ttdn boat dfng didn Iqch, ttong do vd kich chi cd phin md diu dua ra tinh huing, phin cdn lgi dupe sing tgo bdi nhihig ngudi tham gia. Phin trinh diln ehinh l i mft eupe ehia sd, thio luan gifta nhftng ngudi thyc hifn v i khin gia, ttong dd dl cao tinh tuong tic hay sy tiiam gia cua khin gii.
Myc dich cfla hogt dfng niy nhim ting cudng nhin thfle, thuc diy hgc smh dua ra quan dilm, suy nghT v i cich xfl 1^ tinh huing thyc td gip phii ttong bat ky nfi dung nio cua eugc sdng.
Thdng qua sin khiu tuong tic, sy tham gia ciia hpe smh dugc ting cudng, tgo co hfi ren luyfn
nhieu ky ning nhu: phit hifn vin dl, phin tich vin dl, ra quylt dinh, giii quylt vin dl, sing tgo khi giai quyet tinh huing, kM nang flng phd vdi nhung thay doi cfla cufc sing...
Khi ttiye hifn chfl dk Vdn hoe ddn gian - Tim vi egi nguin bing hinh thde sin khiu tuong tic, can chu ^: giio vien giao nhiem vy cho mli Idp ty xiy dyng mft tinh huing cd Uen quan din van hpc din gian, ddng vai v i trinh didn dl cac hpe siitti khic tham gia chia sd, thio luin biy td y kien ciia minh vd tinh huing dd.
Hogt dgng nhdn dgo
Hogt dgng nhin dgo l i hogt ddng tic ddng din trii tim, tinh cim, sy ddng cim cua hgc smh trudc nhiing con ngudi ed hoin cinh d$c bift khd khin. Thdng qua hogt dpng nhin dgo, hpc sinh bilt cich chia sd, ding cim v i giflp dd nhftng ngudi kdm may min.
Vin hpc li nhin hpc. Nhimg gii tri cua vin hpc phii di vio cugc sing, biln thinh hinh dgng cy thd. Luc do, van bgc mdi lim ttdn sfl mfnh cfla minh. [Q)TNST chinh l i mdt ciu ndi dl vin hpe ludn l i ciy ddi mai mii xanh tuoi. Trilt ly din gian ttong cic bii ca dao, tyc ngfl nhu: "Bau oi thuong lay bi cflng" hay "Li linh dflm la rich" cin dugc phit huy gii tri thdng qua cic hogt dfng nhan dgo nhu: quydn gdp truyfn, sich, d l dung hpe tip, ung hd quin io cho hpc sinh vflng siu, viing xa.
Mft nghidn cflu d i chi ra ring: chiing ta nhd 20% nhftng gi chung ta dgc, 20% nhimg ^ chiing ta nghe, 30% nhftng gj chflng ta nhin, 90% nhihig gi ehung ta lim. Die dilm nli bgt eda HDTNST l i coi ttgng cic boat dfng thyc tidn mang tinh ty chfl cua hgc sinh. Vi vgy, khi thidt k l HDTNST, giio vidn cin chu y tgo dilu kifn dd hgc sinh phii l i ngudi dupc chu dfng tham gia vio tit c i cic khiu cfla qui triitti hoat dfng. Cae hinh thflc t l chfle HDTNST cin dugc nghien cflu k j Iudng sao cho phu hgp vdi nfi dung chfl dl, vfla sue vdi hgc sinh. Trdn diy l i mgt s l ggi y v l hhih thflc ttiyc hifn HDTNST eho mft chd dl hgc tgp, giio vidn cd tbl sing tgo thdm nhung hinh thfle phu hgp dl t l chdc dgt hifu qui cao nhit eho hogt dgng giio dye cua minh, dip flng nhu ciu vi myc tidu giao dye dit ra •
D.T.M.H