NhuTng vd'n de xd hoi
Doan Icdt Luong Giao - m o t quan diem x u y e n sudt cua Dang
• TS. NGUYEN DUONG HtlNG
Hoc viin Chinh tri Hdnh chinh Qudc gia Hd Chi Minh
1. Dodn hit Luong Gido Id mdt npi dung quan trpng trong chidn luge dodn kit todn ddn tpc
Dokn kdt tokn dkn tdc, dokn kdt tdn giao la mdt ndi dung quan trpng, nhat quan trong cac van kidn cua Dang vk phap lukt cua nhk nubc Viet Nam. Dky lk mdt bki hpc mang tinh lich su. Giai doan nko chinh sach dokn kdt dan tdc, doan kdt tdn giao duge thue hidn tdt thi dkt nude thai binh, eac the luc ngoai bang ciing it nhdm ngd.
Doan kdt tdn giao, dai doan kdt dkn tdc da trd thknh t u tudng xuydn sudt, mdt chidn luge each mang quan trpng eua Dang ta. Co sd cua chidn luge nky la ludn tdn trpng vk bao dam trdn thuc td quyln t u do tin ngudng, tdn giao va t u do khdng tin ngudng, khdng tdn giao; dokn kdt tdn giao; hok hpp dkn tdc. Ngay trong phidn hpp dau tidn cua Chinh phu lam thbi (ngky 3-9-1945), Chu tich Hd Chi Minh da khang dinh: "Thue dkn vk phong kidn thi hknh chinh sach chia re ddng bko Giao vk dong bko Luong de d l b l thd'ng tri. Tdi d l nghi Chinh phu ta tuydn bd': TIN NGUONG T U D O vk Luong Giao dokn kd't"(l), va dky dk trd thknh mdt trong sau nhidm vu eua nhk nude non tre. Dieu nky xuat phat tir mdt le hien nhidn la, ngubi Viet
Nam, du theo tdn giao, tin nguong hay khdng theo tdn giao, tin ngudng nko ciing cd chung mdt dan tdc, diu lk con chau cua dbng ddi Lac Hong. Do vay, dokn ket tdn giao, dai dokn kdt dan tdc la van dl tat ydu, la nhkn td quye't dinh thknh edng eua each mang. Trong md'i quan he giiia dkn tdc vk nhkn dan, Hd Chi Minh khang dinh:
"Khdng ed gi quy hon ddc lap, tu do", va nhan dan chi cd the dugc tu do khi dat nude dpc lap. Dieu nay la ubc nguyen cua mpi ngubi dan, dan tdc hi ap biic, ke ca dong bao cd dao. Ngubi vie't: "Hon ai het, dong bao cdng giao ckng mong cho To qud'c ddc lap, cbo tdn giao duge hoan toan t u do"(2), do vky, "toan the ddng bao ta, khdng chia Luong Giao, doan ket chat che, quyd't Ibng khang chie'n, dd giii gin non sdng To qudc ma ciing de giii gin quyen tdn giao t u do"(3).
Van dung sang tao chu nghia Mac-Ldnin, t u tudng Hd Chi Minh vko thuc tidn each mang Viet Nam, Dang ta ludn coi van de dokn kdt Luong Giao lk mdt npi dung quan trpng cua chid'n luge dai doan kdt tokn dkn tdc trong sud't qua trinh each mang Viet Nam. Diiu nay dugc the hidn rd trong nhilu chu truong, nghi quyd't cua Dang, chinh sach vk phap lukt cua Nha
TUY£N G I A O SO 10 - 2011 6 1
Nhumg van de xa hdi
'/•&iiW'-. »so»fa:Diiu hdnh cda khdi tdn gido trong Li k^ ni^m 1000 ndm Thdn^ Long - Hd Ndi
nude v l dokn kdt tokn dkn, v l tdn trpng quyen t u do tin ngubng, tdn giao vk khdng tin ngubng, tdn giao.
Tir vide xac dinh tdn giao lk mdt van de edn tdn tq,i Idu ddi, la nhu cdu tinh thdn ciia mdt bd phdn nhdn ddn; dao diic tdn giao ed nhieu didm phu hpp vdi edng cudc xky dung xa hdi mdi, nkm 1990, Bd Chinh tri dk ra Nghi quye't 2 4 / N Q - ' T W . v l "Tang cubng cdng tac tdn giao trong tinh hinh mdi", khang dinh chinh sach nhat quan cua Dang vk Nhk nude Viet Nam la: "tdn trpng quyln t u do tin ngubng ciia nhkn dkn, thue hidn doan kdt Luong Giao, doan ket tokn dkn xky dung vk bao vd to qud'c"(4).
Nhiing quan diem nay duge tie'p tuc the hidn trong Cuong linh xky dung dk't nubc trong thbi ky qua dp di Idn chu nghia xk hdi (1991);
Van kidn Dai hdi VII, VIII, DC. Tid'p dd, Nghi quyd't Hdi nghi lan thii 7 Ban Chap hknh Tnmg uong Dang khoa IX (nkm 2003), vd Cdng tac tdn giao ciing khang dinh:
"- Tin ngubng, tdn giao la nhu cau tinh thdn cua mpt bd phkn nhkn dkn, dang vk se tdn tai cung dkn tdc trong qua trinh xky dung chii nghia xk hdi d nubc ta. Ddng bko cac tdn giao lk bd phkn eua khdi dai dokn kdt tokn dan tdc.
Thuc hidn nhk't quan chinh sach tdn trpng vk bao
dam quyen t u do tin ngubng, theo hoac khong theo mot ton giao nao,...
Dang, Nha nirdc thuc hien n h a t quan chinh sach dai doan ket toan dan tpc.
Doan ket dong bao theo cac tdn giao khac nhau; doan ket ddng bao theo ton giao va dong bao khong theo ton giao"(5).
Van kien Dai hoi dai bieu toan quoc lan t h u X cua D a n g Cong san Viet Nam ( t h a n g 4-2006) tiep tuc k h a n g dinh: dong bao cdc ton gido la bo p h a n quan trpng cua khoi dai doan ket dan tpc. N h a nubc thuc hien nhat quan chinh sach tdn trong va bao d a m quyen t u do tin ngubng, theo hoac khong
62 J TUYEN GIAO S 6 10 - 2011
theo tdn giao ciia cdng dan, q u y l n sinh b o a t tdn giao binh thubng theo p h a p luat;
dokn kd't ddng bao theo cac tdn giao khac n h a u , ddng bao theo tdn giao va ddng bao khdng theo tdn giao. P h a t huy nhiing gia t r i v a n hoa, dao diie tdt dep ciia eac tdn giao. Ddng vidn, giiip db ddng bko theo dao vk cac chiie skc tdn giao sd'ng "td't dbi, dep dao' Cac td chiic tdn giao hpp p h a p b o a t ddng theo phap lukt vk dugc p h a p lukt bao hd... Dk'u t r a n h ngan ehkn eac b o a t ddng md tin di doan, cac h k n h vi lgi dung tin ngudng, tdn giao lam phuong h a i ddn Ipi ich chung eua dk't nubc, vi p h a m quydn t u do tdn giao ciia edng dkn (6).
Gan day nhk't, t r o n g Cuong linh xky d u n g dk't nude trong thbi 1 ^ q u a dp di Idn chu nghia xk hdi (bd sung, p h a t tridn n a m 2011), Dang t a tidp t u c n h a t q u a n khang dinh: "Tdn t r p n g vk bao d a m quyen t u do tin nguang, tdn gido vd khdng tin nguang, tdn gido eua nhkn dkn theo quy dinh ciia phap luat. Dku t r a n h va x u ly nghidm ddi vdi mpi h k n h ddng vi • p h a m t u do t i n ngudng, tdn giao vk Ipi d u n g tin ngubng, tdn giao l a m ton hai ddn loi ich cua To qudc va nhkn dkn"(7). Dky chinh lk eo sd quan trpng n h k m dokn kdt dkn tdc, doan kdt tdn giao trdng q u a t r i n h xay dung chu nghia xa hdi d nubc t a - giai doan cdng nghidp hda, hidn d a i h d a va hdi nhap qudc td.
2. Phdt huy cdc gid tri- trong ton gido, tin nguong nhdm dodn kit luong gido xdy dung chu nghia xd hdi
Dky ciing la mdt trong nhiing n h k n thiic lai eua Dang ta v l vi tri, vai trb ciia tdn giao, la giai phap quan trpng n h a m p h a t huy tinh tich cue eua tdn giao, lam phong phii ban sac van boa, dkn tdc, nkng cao dbi sd'ng vkn hda vk tinh t h a n cua xk hdi theo dinh hudng xa hdi chu nghia; ddng thbi, ngan ehkn cd hidu qua nhiing h k n h vi Ipi dung tdn giao de gky chia re khdi dai doan ket dkn tdc.
Hd Chi Minh timg cho rkng, hpe thuyd't eua Khdng Tu, Thidn chiia giao eua Gidsu, chu nghia Tam dan cua Tdn Dkt Tien va chu nghia Mac deu mudn m u u cau h a n h phiic cho mpi ngubi, m u u cau phiic Ipi cho xa hdi. Do vky, trong quan niem va boat ddng thuc tien ciia minh, Ngubi ludn tdn trpng vai trb ciia eac tdn giao;
tdn trpng quyen t u do tin ngubng, tdn giao va khdng tin ngubng, tdn giao cua cac t a n g Idp nhkn dkn; phat huy cac gia tri m a n g tinh n h k n vkn trong cac tdn giao dd tien tdi xky dung mdt nude Viet N a m dokn kdt, thd'ng nhk't, dkn chu vk giku manh,
Vkn dung quan diem cua Hd Chi Minh v l doan kdt Luong Giao, phat huy eac gia t r i n h k n v a n trong tdn giao vk vdi muc tidu xky dung mdt nude Viet N a m "Dan giku, nude m a n h , dkn chu,
NhuTng van de xd hoi
cdng bang, van minh'' cua dan tpc. Dang Cdng san Viet Nam ciing n h a t quan khang dinh vi tri va vai trb cua tdn giao trong qua trinh xay dung chu nghia xa hdi qua vide thue hien chien luge doan ket dan tdc va ton giao;
tdn trpng quyen t u do tin ngubng, tdn giao va khdng tin ngubng, tdn giao ciia cac tang Idp nhan dan; phat huy cac gia tri mang tinh nhan van cua cac tdn giao trong xky dung dao diic xa hpi, xay dirng nen van hda tien tie'n, dam da ban sac dan tpc. Cac quan diem tren da duoc khang dinh trong Nghi quydt 24-NQ/TW cua Bd Chinh tri, ve cac Van kien va nghi quye't cua Dang va chinh sach, phap luat cua Nha nubc Viet Nam. Nghi quye't 24-NQ/TW nha'n manh, can phai: "khac phue nhan thiic thien can ddi vdi tdn giao va thai dp hep hbi, t h a n h kidn, phan bidt dd'i xu vdi ddng bao cd dao"(8).
D i i u 5, Phap lenh v l Tin ngubng Tdn giao, ngay
18/6/2004, khang dinh: Nha nude Cdng hba xa hdi chu nghia Viet Nam "tdn trpng gia tri van boa, dao due tdn giao; giii gin vk p h a t huy nhirng gia tri tich cue cua t r u y i n thd'ng t h b ciing td tidn, tudng niem va tdn vinh nhiing ngubi cd cdng vdi nude, vdi cdng ddng nhkm gdp p h a n cung cd khdi dai dokn kdt tokn dan tdc, dap ling n h u cau tinh t h a n cua nhkn dkn"(9). Bao cao chinh t r i eua Ban Chap h k n h Trung uong Dang khoa X tai
TUYeNGlAOS6lO-2011 63
NhuTng van de xd hoi Dai hdi dai bieu toan qudc lan thii XI cua Dang ciing khang dinh: "Phat huy nhiing gia tri van hoa, dao due td't dep cua cac tdn giao;
ddng vien cac td chiie tdn giao, ehiic sac, tin do sdng tdt dbi, dep dao, tham gia ddng gdp tich cue cho cdng cudc xay dung vk bao ve To qudc"(10).
3. Bdo ddm su dodn kit luong gido trin ca 8& Hiin phdp vd phdp ludt, ddng
th&i nghiim tri mgi hdnh ddng phd hoai khdi dai dodn kit todn ddn tdc ndi chung vd dodn kit luong gido noi riing
Hidn phap vk phap lukt la CO sd quan trpng, bao dam chidn luge dokn kdt luong giao ndi ridng, dai dokn kdt dkn tdc ndi chung. Dky chinh la nhiing su eu the hda quan didm cua Dang v l dokn kdt luong giao, lk cu the hda quyln lire cua nha nubc trong vide bao vd khdi dai doan kdt tokn dan tdc, dokn kdt luong giao.
Hidn phap 1946, 1959, 1980, 1992 vk Phdp linh tin nguang, tdn gido (nkm 2004) diu nhat quan khkng dinh quan diem tdn trpng quyln t u do tin ngubng, tdn giao vk khdng tin ngubng tdn giao cua nhkn dkn. Cac quyln nky the hidn d eac diem sau:
- Mpi cdng dkn Viet Nam deu cd quyln theo hoac khdng theo mdt tdn giao, tin ngubng bk't ky vk day la mpt trong nhiing quyln dkn chu quan trpng. Cdng dkn ed tin ngudng, tdn giao hoac khdng cd tin ngubng, tdn giao eiing
nhu cdng dkn cd tin nguong, tdn giao khac nhau phai tdn trpng lin nhau.
Cac tdn giao du Idn hay nhd (it hay nhilu tin do) d i u binh dang trudc phap lukt ca vl quyln lgi vk nghia vu.
Nhiing noi thb t u cua cac tin ngubng, tdn giao duge phap lukt bao hp.
Nhk nude ludn tdn trpng nhiing gia tri dao diie, van boa tdt dep cua cac tdn giao;
ddng vidn chiic skc, tin dd, cac td chue tdn giao sdng tdt dbi, dep dao, tham gia ddng gdp tich cue cho cdng cudc xky dung vk bao vd To qud'c.
Nhk nubc bao dam quydn boat ddng tin ngubng, boat ddng tdn giao theo quy dinh ciia phap lukt; tdn trpng gia tri vkn hoa, dao diie tdn giao.
Mpi sir xkm pham t u do tin ngubng, tdn giao hoac lgi dung tin ngubng, tdn giao de lkm trai phap lukt vk chinh sach ciia Nhk nude, pha hoai khdi dai dokn kdt tokn dkn tdc, lkm ton hai ddn lgi ich cua Td qudc vk nhkn dkn diu bi phap lukt nghidm khkc trimg tri.
Nhk nude Viet Nam tidp tuc hokn thidn chinh sach, phap lukt ve tin ngu&ng, tdn gido phii hgp vdi quan did'm ciia Dang trong giai doan mbi eua dk't nubc, bao dam khdi dai doan kdt tokn dkn tpc.
Tdm lai, trong nhiing nkm qua, nhk't lk thbi ky ddi mdi, dudi anh sang t u tudng Ho Chi Minh vk su lknh dao cua Dang, van dl dokn kdt tokn dkn tdc ndi chung, dokn
kdt luong giao ndi ridng cd nhiing phat trien vugt bac.
Diiu nky thd hidn ro net qua xu hudng chu dao trong hoat ddng eua cac tdn giao la gan bd, ddng hknh cung dkn t6c trong qua trinh xky dung chu nghia xk hdi. Vdi phuong chkm "Td't dbi, dep dao", cac tdn giao d Viet Nam da co nhiing dinh hudng hknh dao tid'n bp, nhu: "Dao phap Dkn tdc Chu nghia xa hpi"
cua Phat giao; "Sd'ng phiic km giiia Ibng dkn tdc" ciia Thidn chiia giao; "Sdng phiic km phung su Thidn Chiia, phue vu Td'qudc vk dan tpc"
cua Hpi thanh Tin lknh Viet Nam; "Nude vinh, dao sang"
eua Cao Dai... Cac khuynh hudng nay vira phii hpp vdi dao ly, truyin thdng, van boa eua dan tpc, vira phu hpp voi Hidn phap, phap lukt vk xu hudng phat tridn eua thbi dai./.
(1), (3) Hd Chi Minh: Todn tdp. Nxb. CTQG. H. 2000. t.4, tr.9. 490.
(2) Sd d. t.5, tr.44.
(4). (8) Nghi quyit 24- NQ/TW vi Tdng cudng cdng tdc tdn gido trong tinh hinh m&i.
(5) DCSVN: Nghi quyit Hoi nghi lan thii 7 Ban Chap hdnh Trung uong Ddng khoa LK, Nxb.
CTQG. H, 2003.
(6) DCSVN: Vdn kiin Dai hdi Dai biiu todn qudc lan thii X. Nxb. CTQG, H.2006, tr.l22-
123.
(7), (10) DCSVN: Van ki&n Dai hdi Dai bieu todn quoc lan thii XI, Nxb. CTQG, H.2011.
tr.81, 245.
(9) Xem: Phdp Unh vi Tin ngu&ng Tdn gido.
64 TUYEN GIAO S 6 10 - 2011