D GIAO TRINH TAI HOC VIEN CHUAN HOAQUYTRINH DANH GIA CHAT laONG CHUONG

1 ^ nanTftO-BdlDUaNGCANBO

CHUAN HOAQUYTRINH

DANH GIA CHAT laONG CHUONG TRINH, GIAO TRINH TAI HOC VIEN

• •

• PGS,TS P H A M T H I T U Y Trung tdm Khdo thi vd ddm bdo chdt luang ddo tgo

HQC vien Chinh tri quoc gia Ho ChiMinh

D

anh gid, kilm dinh chat lugng gidg dye, trong do cd ddnh gid ehdt lupng chuang trinh, gido trinh la mdt khau, mdt edng doan quan trpng khdng the thilu trong quy trinh gido due, trd thdnh ylu eau bdt bude ddi vdi mgi ca sd dao tao va la xu the tdt ylu trong quy trinh gido dye hien dai cila cdc qude gia trin the gidi. Tuy nhien, do dilu kiln khach quan, chu quan nhdt dinh, tai Hge viln Chinh tri qudc gia Hd Chi Minh, boat ddng danh gia chat luong ddo tao, bdi duong ndi ehung vd ddnh gid chat lugng chuong trinh, giao trinh ndi rieng chua dupe quan tdm diing muc vd hien Hpc viln chua xay dung dupe bd tieu ehi ddnh gia chat lugng quy chuan. De gdp phan thuc hiln muc tieu ddi mdi, ndng cao chat lupng ddo tao, boi duong can bd tai Hpc vien thi viee nghien ciiu xdy dungva dp dung bd tieu chi danh gia ehdt lupng chuong trinh, giao trinh la vd cimg can thiet. Tuy nhiin, do ddc thu ddi

tugng ddo tao bdi dudng va nhCmg ylu etu ehuyen bilt ddi vdi mdt ca sd ddo tao, bdi dudng can bp ldnh dap, quan ly nen viec xay dung hi thdng cac bp tilu chi ddnh gia can c6 cdeh tilp can phii hpp, van dyng hpp ly moi bdo dam tinh hieu qud vd tao su thdng nhdt eao trong nhan thiic ciia cdc chii thi tham gia bien soan, thuc hien chuong trinh, gido trinh.

1. Quan diim tiep c^n trong danh gia cliat lirgng chmmg tiinh, giao tiinh tai Hgc vifn

Viee danh gia chat lugng chuong trinh, giao trinh la mdt khau quan trgng trong quy trinh chdt lugng gido due - ddo tao. Chuang trinh, giao trinh la mpt thanh td tag nln chat lugng giao dye - ddo tao, song ban than nd lai la m6t thue thi hodn ehinh. Vdi ddc thu ddo tao cua Hgc vien, de ndng cag chdt lugng ddg tao, vile danh gia chat lugng chuong trinh, giao trinh cdn dupe tiep can tren cdc phuong dien sau:

Thunhit, vile biln soan chuong trinh, gi^o trinh dao tao, bdi duflng Id cdng vile kh6 khan, nhat Id trong bdi cdnh tinh hinh ehinb tri qudc t l biln ddi nhanh ehdng, khd ludng nhu hi^n nay. Tinh hinh trin ddi hdi cdc nhi khoa hpc, eac chuyin gia tiiam gia bien soan

LYLUAN CHfNHTRI-So 8/2014

Jl

chuang trinh, giao trinh phdi cd trinh do chuyin mdn sau vl Unh vuc chuyin nganh cting nhu khd ndng ndm bdt xu thi phdt trien ciia tiing linh vue.

Thdhai, do ddc thu ddi tugng ddo tao diu true tilp hodc gidn tilp gdn vdi boat ddng lanh dao, qudn li? thyc tiln nen trong ndi dung chuong ttinh, gjdo trinh can hdm ehiia nhiing tri thiic nhdt dinh vl ky ndng ldnh dao, quan ly.

Thd ba, vi|c thdm dinh, ddnh gia chat lupng chuang trinh, gido trinh phdi dupe thue hien mdt cdch nghilm tiie, khdeh quan dua trin mdt bd tilu chudn vdi hi thdng cdc tidu chi cu the dugc xdy dyng mdt cdch khoa hpc va phai duge thuc hiln theo mdt quy trinh chat che.

Thu tu, hoat ddng danh gid, kilm dinh chdt lupng chuong trinh, gido trinh phdi dupe thuc hi0n dinh k^, thudng xuyln.

Thdnim, chuong trinh, giao trinh ciia Hpe vi§n trudc hit phdi tuan thii nhiing chuan mue chung. Theo dd, vi?e ddnh gid chuong trinh, gido trinh tai Hpe viln phdi dua trin eo sd nhiing tilu chudn vl ddnh gid chdt lupng chuong trinh, gido trinh chung, dong thdi cd nhiing chuan muc mang tinh ddc thii ddi vdi timg ddi tupng, he ddo tao.

Thd siu, ddnh gid chat lupng chuong trinh, gido trinh Id mpt cdng ey qudn ly ddo tao khdng thi thilu, ddng thdi la cdn cu quan trpng cho vi^c hodn thien he thdng chuang trinh, gido trinh theo hirdng hiln dai, ddp irng yeu edu nang cao chat lugng ddg tag cua Hgc viln trong tinh hinh mdi.

2. Phinmg thirc danh gia, kiem dinh chat Ivpng chuvng trinh, giao trinh cua HQC vifn

Cic ph^m trd tiiu cbuSn, tiiu chf trong

<^nh gii chit luqng dio t^o vi cbuamg trinh, giAo trinh

6 nude ta, ti^ong khodng hon 10 nam trd lai day, cimg vdi su ra ddi ciia Phdng Khdo thi vd

Kilm dinh chdt lupng gido dye thude Vy Dai hgc (nay Id Cyc Khao thi vd Kilm dinh chat lupng giao dye), nhttng pham trii tieu chuan, tilu ehi, ehi sd danh gid dupe de cap kha phd biln trong linh vuc gido dye, trong eac co sd ddo tao vd dd cd hang loat eac bd tieu chudn Idem dinh, danh gia nhu cdc bd tilu chuan danh ^ cae tnrdi^dtdted cdc cdp hgc, mpt sd tieu ehuan danh gid ede chuong trinh dao tao; chuan tinidng qudc gia... vd hien khdng It eac co sd ddo tao dang xdy dung cdc chudn ve thdnh tich hpc tap, chuan danh cho eae mdn hpc va cac tieu ehuan, tilu chi ddnh eho tai Ueu hpc tap, saeh gido khoa, gido trinh. Thuc tl dat ra Id can phai thdng nhdt nhdn thiic ve cdc pham tru ndy dl hudng den su ddng thudn trong nhdn thiic ve y nghia, tdm quan trpng cila viec do ludng chdt lugng ddo tao nhdm hudng tdi mdt nen giao due dao tao ed chat lupng, hieu qua, ddp ling nhu eau xahdi.

Tieu chuin trong gido due la cac quy ehuan vl ehdt lupng trong hoat ddng giao dye dugc xdy dung vd su dung ldm cdng cy dl thue hiln qua trinh qudn Iy gido due theo dinh hudng qudn ly chat lupng thay vi chi dp quan ly hdnh chinh. Tieu chuan dugc bilu hien bdng cdc tieu ciii va chi sd do (chi sd thuc hien). Do vdy, tieu chuan la nhiing gpi y ve cdc "chuan muc" can dat duge trong boat dpng gido due, thdm chi Id cdc ehuan can dat eiia mdt khau, cdng doan trong quy trinh gido due

Tieu chi trong gido due Id su eu thi hda tieu ehuan, chi ra nhiing can cii de ddnh gid chdt lugng. Theo dd mdi tieu chuan se duoc cu thi hda mdt each todn diln bdi cde tilu ehi, mdi tieu chi la mdi npi dung phdn dnh mdt mat, mdt khia canh eila tieu chuan. Tieu chi cd thi do dupe thdng qua ede chi sd tiiuc hien.

Chi sd thuc hien la nhirng con sd hodc nhiing ky hieu dinh lugng dimg de do ludng cdc tieu ehi chat lugng.

m CTAQ TAP - B6| Pl/dlNG CAN B6

Tir nhiing tieu ehuan, tieu ehi va chi sd thuc hiln (neu cd) dupe xdy dtmg vd phe duyet, cac chuyin gia kiem dinh, nhiing ehuyin gia dupe mdi vdo cdc hdi ddng ddnh gia chdt lupng ddo tao se cdn eii vdo dd de xdc dinh chuang trinh ddo tao, khdu ddo tao, mdt boat ddng dao tao...

cd dat hay khdng va dat d miic dp ndo? Chlnh bdi vay, ylu edu bdt budc ddi vdi cdc chuyen gia kilm dinh, cdc hdi ddng ddnh gid chat lugng ddo tao Id phai ndm viing vd chuyen sdu vl lmh vuc ddnh gia, trong mpt sd trudng hgp can thilt hg phdi dupe dao tao, tap budn tnrdc ve Unh vue ddnh gid de ndm viing cdc yeu can dat ra ddi vdi nhiem vy ddnh gid.

Xudt phdt tir myc tieu danh gid chat lupng ddo tao, tieu ehuan, tilu ehi vd boat dpng danh gia chdt lugng chuang trinh, giao trinh dupe quan nilm nhu sau:

Tieu chuan ddnh gid chdt lugng ehuong trinh, gido trinh tai Hge vien Id cac quy chuan vl chat lugng chuang trinh, gido trinh do Hgc viln ddt ra md cde chuong trinh, gido trinh khi dugc ban hanh phdi dap iing.

Tilu chi danh gid chat lugng chuang trinh, gido trinh tai Hpc viln Id su eu thi hda cdc quy chuan {tilu chuan) ve chat lugng chuong trinh, giao trinh, la nhiing yeu cdu cu the ma mpt tieu chudn cdn dat dupe.

Khi tiln hdnh danh gia, kilm dinh, cde nhd khoa hpc, cac ehuyen gia tham gia cac hgi ddng danh gid ciia Hgc vien se nghien ciiu, nghiem thu chuang trinh, gido trinh dua trin co sd cde tieu ehuan, tieu ehi nhdm dua ra kit ludn rdng, chuong tiinh, gido trinh dugc danh gia dat hay khdng dat chat lupng va dat dugc d mire do ndo.

Vile xdy dung tieu chuan, tieu chi danh gid chdt lugng dde lap vdi viee ddnh gid chdt luong. Ngudi xay dung tieu ehuan, tieu chi khdng the kit luan ddi tugng duac danh gid ma ehi ngudi danh gia mdi dua ra kit ludn.

Viec xdy dtmg tieu chuan, tilu chi Id vile thiet ke thudc do, cdn sii dung thudc do dd va dua ra kit qua Id cdng vide cda cdc chuyen gia, cdc nhd khoa hpc trong eac bdi ddng ddnh gid, hpi ddng nghilm tiiu, tham dinh. Tuy nhiin, dl dua ra kit luan ve chat lugng mgt each chinh xdc, khach quan, ngudi ddnh gia phdi hieu sau sac chuang trinh, gido trinh md minh tham gia danh gia, thdm dinh, cung vdi nhiing yeu edif vl chat lugng phdi dat duoc.

Quy tiinh dinh gii (MtlviQng

Viec danh gid chat luong chuong trinh, gido trinh cd nhilu hinh thiie song quy trinh chinh thuc la thdng qua cac hdi ddng. Vile tham dinh dugc tiln hanh tu khung ehuong trinh din d^

euong ehi tiet, tap bai giang va eudi cung Id giao trinh. Chuong trinh, gido trinh trudc khi thdm dinh da dugc tap thi, ede nha khoa hge gdp y vdi nhilu hinh thiie khac nhau.

Quy trinh tham dinh dugc thuc hien ddy dd vd nghiem tiic ddi vdi tdt ca cdc chuong trinh, gido trinh eua eac he ddo tao, bdi dudng tai Hgc vien. Tuy nhiin, do ddc thu eiia ddi tugng va muc tieu ddo tao, vile ddnh gid chuong trinh, gido trinh he dao tao sau dai hgc cd sukhdc biet nhat dinh, eo ban mdi chi dimg lai muc do khung chuong trinh vd dl cuong ehi tiet.

Hgi ddng tham dinh do Giam doe Hgc vien ra quyet dinh thanh lap, gdm cdc nha khoa hpc cd uy tin, ed ehuyen ngdnh phil hpp vdi chuong trinh, giao trinh dugc tham dinh. Tren co sdy kiln tham dinh cua Hdi ddng, thii truong co s&

dao tao ra quyet dinh phi duyet chuong tiinh, giao trinh va dua vdo sii dyng. Trong nhilu trudng hpp, ngodi cac hdi ddng tiren, Hpc viln cdn td chiic ban chi dao dl dilu hdnh cdng vile bien soan chuong trinh, gido tiinh. HOi ddng ndy ngoai ehiic nang dilu hdnh chung edn la ca quan tiiam muu, tu vdn, giiip thu trudng ca sd ddo tao vl m$t chuyin mdn.

LfLUAN CHfNHTRI-So 8/2014

n

HQI thdo khoa hoc "Tong kit. ddnh gid ket qud trien khai bien soan chuang trinh Cao cdp ly lugn chinh tri - hdnh chinh thuoc De dn 1677", Hd Noi, ngdy 25-6-2014

Quy trinh kha chat che, khoa hpe song dilu ddng quan tam hien nay la chdt lupng thdm dinh va vile tilp thu gdp y, sua chiia sau khi tham dinh. VI co bdn, cdc tdp the, cd nhan tham gia biln soan deu tilp thu y kien eua hdi ddng dl hodn thien san pham, song cdn cd tnrdng hpp, viec siia chira cdn ehua nghilm tuc.

Ngoai ra, vile ndng eao trdch nhilm ngudi tham dinh eiing edn dugc quan tdm. Nhin chung, cdc nhd khoa hgc tham gia tham dinh thi hiln trdch nhiem cao, song van cdn trudng hgp nhgn xet, danh gid ehua ky ludng, chua thi^ chdt. Vile ddnh gid, kilm dinh cdn mang ndng tinh dinh tinh, phan djnh lugng rdt han chi, vi vdy, lam giam su khach quan trong do ludng chdt lugng.

Nhin chung, trong nhting nam qua, edng tac ddnh gid chdt lupng ehuong trinh, gido trinh ciia Hpc vien da dat dugc nhieu ket qua tich eye. Quy trinh ddnh gid dupe ldnh dao Hpc viln chi dgo sdt sao vd thyc hien nghilm tiie. Nhd vgy, h§ thdng cdc chuong trinh, gido trinh ngay

cdng dugc ddi mdi theo hudng ndng cao chat lugng. Tuy nhien, Unh vuc nay cdn tdn tai mdt sd ban che can dugc nghien cuu de cd bien phap khde phuc bilu qua. Van de trudc hit la phai nhan thirc sau sdc cdng tde tham dinh, ddnh gia dudi gdc do khoa hge de cd su quan tam diing miic. Cac tieu chuan ddnh gid chua dugc nghiin ciiu ky luong mdt cdeh khoa hge va chua dugc lugng hda d miic can thilt nln gdy khd khan cho ngudi bien soan ciing nhu cho ngudi tham dmh. Chu the tham gia danh gid ehua duge md rdng sang cac ddi tugng hpc viln hay ngudi su dung nhan luc sau dao tao nen cdn han chltrong ddnh gid toan dien, chua cd CO quan chuyen biet cd chiie ndng ddnh gia, tham dinh nen tinh trang chii the td chiic bien soan ddng thdi td chiic tham dinh chua dugc khde phue.

3. Mgt so kien nghj

De nang cao chat lugng chuong trinh, giao trinh tai Hpc vien, cimg vdi viec ra soat, hoan thi?n ndi dung nhimg chuong trinh, giao trinh

m nAn TAP - B6I DUONG CAN B6

hien cd va bien soan mdl, mdt khdu quan trgng la chuan hod quy trinh hiln soan, thdm dinh chuong trinh, gido trinh. Chudn hoa boat ddng ndy ddi hdi cac dieu kien co ban nhu:

- Quy trinh biln soan, tham dinh vd ban hanh chuong trinh, gido trinh phal dupe quy dinh rd rang, chat ehe va khoa hpe.

- Cde tilu ehi ti^idm dinh ehuong trinh, giao tririh phai tren co sd rd rang va khoa hpc. Vile thu thdp thdng tui minh chiing phdi dugc thuc hiln thdng qua bd cdng ey chudn, thu thap dupe day dii vd todn dien nhung thdng tin phan dnh vl chdt lugng chugng trinh, giao trinh.

De Iam dugc dilu nay, edn thye hiln mdt sd ndi dung:

Mgt la, sdm ban hdnh bd tieu ehuan danh gid, lam cdng cy chinh thiic cho hoat dgng ddnh gid chdt lupng chuang trinh, giao trinh cdc he dao tao, bdi dudng tai Hgc vien.

Vile ban hdnh bg tieu chuan ddnh gia se gdp phdn thdng nhat va ehuan hoa boat dpng bien soan, tham dinh vd ban hanh chuong trinh, gido trinh, gdp phdn khde phyc nhiing ban ehl, bat cap trong cdc khdu cua quy trinh.

Hai la, tien hdnh dinh ky, thudng xuyen boat ddng ddnh gia chat lugng chuong trinh, giao trinh.

Vile ddnh gid trudc khi ban hdnh la yeu cau bdt budc nhdm xdc dinh chuong trinh, gido trinh cd bdo dam vl chdt lugng, cd du dilu kiln dl dua vdo Sli dung hay khdng? Nhung hoat ddng ddnh gid ndy cung can dugc thuc hien tiong qua trinh su dung nhdm rd sodt ehuong trinh, gido trinh, tim ra nhiing ndi dung khdng cdn phil hpp, da lac hdu; nhiing ndi dung cdn chinh siia, bd sung,v.v.. thi viee ddnh gid tiiudng xuyen cdng trd nen can thiet. Hiln nay, thue tien dang thay ddi nhanh chdng va lien tuc.

Thuc tiln thay ddi cang nhanh thi chu ky danh gid cang ngdn vd nguoc lai. Viec ddnh gid lai

chuong trinh, giao trinh nen dupe tien hdnh theo chu ky 3 - 5 nam/ldn.

Ba li, can cd mdt don vi ehuyin ttach nhi$ni vu dilu phdi viec danh gid chat luang chuong trinh, giao trinh.

Theo xu hudng phdt triln gido due hiln dgi, mdi CO so dao tao cdn cd bd phdn chuyin ttdeh danh gid, kilm dinh ehdt lupng dao tao, c6 nhiem vy tham muu, giiip ldnh dao eo sd dao tao td ehiic dieu phdi va triln khai toan bo ho^t ddng danh gia chdt lugng chuong trinh, giao trinh ttong mdi tuong quan tdng thi vdi hogt dpng kiem dinh chdt lupng dao tao. Tgi Hpc vien, Trung tdm Khao thi vd dam bao chat lugng ddo tao Id don vi phd hgp nhdt dl thuc hien nhiem vy nay.

Bdn la, can da dang hod chil the ddnh gid.

Hiln nay, viec danh gid chat lugng chuang trinh, gido trinh van chil ylu do ede chuyin gia cd kinh nghilm Idu nam trong nghien ciiu, gidng day vl cde Unh vue eiing chuyen mon thue hiln. Cde ehuyen gia nay cd uu dilm la kien thiic chuyen mdn sau rdng, am hllu v^

ehuong trinh, giao trinh d Unh vuc cung chuy6n mdn, vile danh gia ttIn phuong dien ly lugn va khoa hpc ttong ndi dung chuang trinh, giao trinh rdt ehuan xdc. Tuy nliien, cdn thilt ph^

da dang hod chii thi ddnh gid nhdm thu thap dugc thdng tin da chilu vl chdt lugng ehuong trinh, giao trinh. Nggdi cdc chuyin gia dd timg tham gia nghien ciiu, gidng day ttIn Unh vuc ehuyen mdn eua chuong trinh, giao trinh, c^

thilt phdi thu diap y kien danh gja tir ngudi hoc, don vi sii dung nhdn luc dugc dao tag. Viec thu thap y kien danh gid ciia nhiing chu thi nay sS cho bilt chuang trinh, giao trinh ed phu hgp v6i ngudi hpc khdng? cd dap iing yeu cdu nhan lire ma ede don vi cdn khdng?... Cde th6ng tin nay giup eho vile danh gid ehdt luong chuong trinh, gido trinh sdt vdi thuc tiln hon 3

LfLUAN CHiNHTRI-So 8/2014