C¬ héi vµ th¸ch thøc ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi vïng d©n téc thiÓu sè trong thêi kú héi nhËp
Phan V¨n Hïng(*)
iÖt Nam chÝnh thøc ®−îc kÕt n¹p lµ thµnh viªn thø 150 cña tæ chøc th−¬ng m¹i thÕ giíi (WTO) lµ sù kiÖn quan träng cña ®Êt n−íc ta, tiÕp tôc thùc hiÖn ®−êng lèi ®èi ngo¹i cña §¶ng, më cöa vµ héi nhËp s©u h¬n vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Qu¸ tr×nh héi nhËp ®an xen c¶ nh÷ng thêi c¬, nguy c¬ vµ th¸ch thøc cho c¶ n−íc nãi chung vµ vïng d©n téc vµ miÒn nói nãi riªng. ViÖc n¾m b¾t, tËn dông ®−îc thêi c¬ vµ kh¾c phôc h¹n chÕ, nguy c¬ vµ th¸ch thøc lµ nh©n tè
®Çu tiªn ®¶m b¶o mang l¹i thµnh c«ng cho qu¸ tr×nh héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ quèc tÕ. Tõ qu¸ tr×nh héi nhËp thêi gian qua, chóng t«i xin nªu kh¸i qu¸t mét sè t¸c ®éng tÝch cùc, c¬ héi vµ khã kh¨n, th¸ch thøc ®èi víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi vïng d©n téc vµ miÒn nói nh− sau:
Nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc
Héi nhËp quèc tÕ mang l¹i nguån lùc tµi chÝnh quan träng cho ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi vïng d©n téc thiÓu sè vµ miÒn nói
Nh− chóng ta ®Òu biÕt nÒn kinh tÕ vïng d©n téc vµ miÒn nói chËm ph¸t triÓn nhÊt so víi c¸c vïng kh¸c trong c¶
n−íc. Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n
quan träng cña t×nh tr¹ng chËm ph¸t triÓn lµ thiÕu vèn ®Çu t− cho x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, ph¸t triÓn c¸c c¬ së kinh tÕ c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp vµ th−¬ng m¹i, dÞch vô.(*)Qu¸ tr×nh thùc hiÖn chÝnh s¸ch më cöa, héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi cho phÐp huy ®éng c¸c nguån vèn ®Çu t− trùc tiÕp (FDI), viÖn trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA) ®Ó khai th¸c, ph¸t huy c¸c tiÒm n¨ng, thÕ m¹nh, ®Èy nhanh tiÕn tr×nh c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa vïng d©n téc vµ miÒn nói. Theo sè liÖu thèng kª, trong giai ®o¹n 1998 ®Õn 2005, vïng d©n téc vµ miÒn nói ®· thu hót ®−îc 459 dù ¸n ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi, víi sè vèn ®¨ng ký 3.268 triÖu USD (t−¬ng
®−¬ng kho¶ng 52.000 tû ®ång). C¸c dù
¸n nµy ®· gãp phÇn ph¸t triÓn kinh tÕ, gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho lùc l−îng lao ®éng lµ ng−êi d©n téc thiÓu sè ë nhiÒu ®Þa ph−¬ng. ViÖc thu hót nguån vèn ODA còng ®· gãp phÇn quan träng cho sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ – x·
héi, xãa ®ãi gi¶m nghÌo ë vïng ®ång bµo d©n téc thiÓu sè. ChØ tÝnh riªng giai
®o¹n 1998 – 2004 vèn hç trî ODA cña
(*)TS., Phã viÖn tr−ëng Phô tr¸ch ViÖn D©n téc, ñy ban D©n téc.
v
c¸c tæ chøc quèc tÕ cho c¸c dù ¸n xãa ®ãi gi¶m nghÌo trªn ®Þa bµn c¸c tØnh vïng d©n téc vµ miÒn nói lµ 340 dù ¸n, víi trªn 1.153 triÖu USD (t−¬ng ®−¬ng kho¶ng 18.000 tû ®ång). Nh÷ng n¨m qua, nguån vèn trªn ®−îc ®Çu t− tËp trung cho x©y dùng giao th«ng, ®iÖn, n«ng nghiÖp vµ h¹ tÇng x· héi vµ lµ nguån lùc quan träng tham gia vµo thùc hiÖn chÝnh s¸ch xãa ®ãi gi¶m nghÌo, c¶i thiÖn vµ n©ng cao møc sèng cña ®ång bµo c¸c d©n téc. Víi viÖc tham gia vµo WTO, tæ chøc thµnh c«ng Héi nghÞ APEC, nhê vÞ thÕ, uy tÝn cña n−íc ta
®−îc n©ng lªn, cuèi n¨m 2006, Héi nghÞ C¸c nhµ tµi trî quèc tÕ ®· cam kÕt hç trî ViÖt Nam l−îng vèn ODA ®¹t møc kû lôc so víi c¸c n¨m tr−íc. Còng cuèi n¨m 2006, Ng©n hµng thÕ giíi (WB) vµ c¸c n−íc, c¸c tæ chøc quèc tÕ còng ®·
cam kÕt hç trî c¸c ho¹t ®éng gi¶m nghÌo cho ®ång bµo d©n téc vïng s©u, vïng xa víi sè vèn lªn ®Õn trªn 200 triÖu USD, møc cao nhÊt tõ tr−íc ®Õn nay.)
Trong giai ®o¹n tíi, khi chóng ta ®·
héi nhËp s©u h¬n vµ tham gia ®Çy ®ñ vµo qu¸ tr×nh toµn cÇu hãa, nguån vèn FDI sÏ gia t¨ng nhanh chãng vµ c¸c n−íc, c¸c tæ chøc quèc tÕ viÖn trî nhiÒu h¬n cho ph¸t triÓn kinh tÕ vµ ho¹t ®éng xãa ®ãi, gi¶m nghÌo ë vïng d©n téc vµ miÒn nói.
S¶n phÈm hµng hãa ®ång bµo lµm ra ®−îc tiªu thô dÔ dµng h¬n
Sau nhiÒu n¨m chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h−íng s¶n xuÊt hµng hãa,
®Õn nay vïng d©n téc vµ miÒn nói ®·
s¶n xuÊt ra c¸c lo¹i hµng hãa xuÊt khÈu víi khèi l−îng lín, nhiÒu mÆt hµng cã
thø h¹ng cao trªn thÕ giíi. Theo sè l−îng thèng kª ®Õn n¨m 2005, diÖn tÝch, s¶n l−îng mét sè lo¹i c©y c«ng nghiÖp nh− sau: DiÖn tÝch cµ phª ®¹t 491.400 ha, s¶n l−îng 767.700 tÊn, s¶n l−îng xuÊt khÈu xÕp thø hai thÕ giíi; C©y cao su diÖn tÝch 480.200 ha, s¶n l−îng 468.600 tÊn, s¶n l−îng xuÊt khÈu xÕp thø t− thÕ giíi; C©y hå tiªu diÖn tÝch 49.100 ha, s¶n l−îng 77.000 tÊn, s¶n l−îng xuÊt khÈu xÕp thø nhÊt thÕ giíi;
C©y chÌ cã diÖn tÝch 118.400 ha, s¶n l−îng ®¹t 534.200 tÊn,… Trong thêi gian qua nhiÒu mÆt hµng do ®ång bµo c¸c d©n téc vïng miÒn nói lµm ra ®−îc xuÊt khÈu mang l¹i nguån lîi lín cho
®Êt n−íc, c¶i thiÖn ®êi sèng ng−êi d©n, song qu¸ tr×nh nµy còng cßn gÆp nhiÒu rµo c¶n, khã kh¨n, nh−: gi¸ c¶ thÊp, kh«ng æn ®Þnh, khã tiÕp cËn víi thÞ tr−êng lín, víi c¸c lo¹i thuÕ suÊt cao, c¹nh tranh kh«ng c«ng b»ng,…
Víi viÖc ViÖt Nam tham gia vµo WTO, nh÷ng s¶n phÈm hµng hãa do
®ång bµo lµm ra tiÕp cËn dÔ dµng h¬n víi c¸c thÞ tr−êng quèc tÕ lín, víi møc thuÕ suÊt −u ®·i vµ ®−îc ®èi xö b×nh
®¼ng theo c¸c qui t¾c cña c¸c n−íc thµnh viªn chÝnh thøc cña WTO. Khi x¶y ra c¸c tranh chÊp th−¬ng m¹i, hµng hãa cña ViÖt Nam sÏ ®−îc C¬ quan Xö lý tranh chÊp quèc tÕ cña WTO xÐt xö theo c¸c qui ®Þnh, qui t¾c cña WTO,
®¶m b¶o c«ng b»ng, b×nh ®¼ng h¬n.
§ång bµo c¸c d©n téc thiÓu sè cã c¬
héi tiÕp cËn c¸c tiÕn bé kü thuËt, thóc
®Èy t¨ng tr−ëng kinh tÕ vïng d©n téc vµ miÒn nói
§Çu nh÷ng n¨m 90 thÕ kû tr−íc,
®ång bµo c¸c d©n téc vïng miÒn nói
n−íc ta cßn canh t¸c c¸c lo¹i gièng c©y trång b¶n ®Þa n¨ng xuÊt thÊp, thu nhËp kh«ng cao, v× thÕ t×nh tr¹ng ®ãi nghÌo kh¸ phæ biÕn. Nhê chÝnh s¸ch më cöa, giao l−u víi bªn ngoµi, ®Õn nay nhiÒu gièng c©y trång míi nh−: ng«, lóa, ®Ëu t−¬ng, c©y ¨n qu¶, mÝa…, c¸c gièng vËt nu«i nh−: bß lai Shin, gµ Tam hoµng, vÞt Khakicampell, ngan Ph¸p n¨ng suÊt cao, chÊt l−îng tèt ®· ®−îc du nhËp vµo vïng d©n téc thiÓu sè, mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, c¶i thiÖn cuéc sèng, gi¶m ®ãi nghÌo cho ®ång bµo. NhiÒu hé gia ®×nh giµu lªn nhê ¸p dông gièng míi, c¸c tiÕn bé kü thuËt tiªn tiÕn. Thêi gian qua, nhiÒu tæ chøc quèc tÕ ®· triÓn khai c¸c m« h×nh, dù ¸n ph¸t triÓn kinh tÕ bÒn v÷ng g¾n víi b¶o vÖ m«i tr−êng sinh th¸i vïng d©n téc vµ miÒn nói mang l¹i hiÖu qu¶ tÝch cùc. C¸c dù ¸n quèc tÕ kh«ng chØ mang l¹i lîi Ých kinh tÕ cô thÓ, tr−íc m¾t, mµ qua ®ã chóng ta cßn häc ®−îc c¸ch qu¶n lý, ph−¬ng ph¸p ph¸t triÓn céng ®ång n«ng th«n bÒn v÷ng, cã hiÖu qu¶.
T¹o ra c¬ héi n©ng cao møc h−ëng thô v¨n hãa, lµm giµu vèn v¨n hãa cña
®ång bµo c¸c d©n téc
Trong c¸c thµnh tùu ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi vïng d©n téc thiÓu sè vµ miÒn nói, th× nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®−îc trong lÜnh vùc v¨n hãa lµ rÊt lín. Nhê më cöa, héi nhËp quèc tÕ chóng ta tiÕp cËn víi c¸c tiÕn bé kü thuËt viÔn th«ng, vÖ tinh cho phÐp phñ sãng ph¸t thanh, truyÒn h×nh ®Õn c¸c ®Þa bµn vïng s©u, vïng xa, vïng ®Æc biÖt khã kh¨n, ®iÒu mµ ®Çu nh÷ng n¨m 90 thÕ kû tr−íc chØ lµ m¬
−íc. Ngµy nay ®Õn víi nh÷ng n¬i xa x«i, hÎo l¸nh nhÊt còng cã thÓ thÊy ®ång bµo c¸c d©n téc thiÓu sè xem truyÒn h×nh
trùc tiÕp c¸c sù kiÖn chÝnh trÞ quan träng cña quèc tÕ, trong n−íc, c¸c trËn bãng ®¸ ë ch©u ¢u, ch©u Mü,… Qua c¸c ph−¬ng tiÖn truyÒn th«ng ®ång bµo c¸c d©n téc thiÓu sè n¾m b¾t, tiÕp thu nhanh chãng c¸c kiÕn thøc khoa häc, t×nh h×nh thêi sù chÝnh trÞ, hiÓu biÕt c¸c gi¸ trÞ v¨n minh, c¸c nÒn v¨n hãa kh¸c trong n−íc vµ trªn thÕ giíi,…
Nh÷ng khã kh¨n vµ th¸ch thøc
Kho¶ng c¸ch giµu nghÌo ngµy cµng gi·n réng
Toµn cÇu hãa, héi nhËp quèc tÕ vµ ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr−êng bªn c¹nh mÆt tÝch cùc cßn cã mÆt tr¸i lµ lµm cho t×nh tr¹ng ®ãi nghÌo vµ chªnh lÖch møc sèng ngµy cµng gia t¨ng vµ lµ th¸ch thøc cña c¶ nh©n lo¹i. Theo tµi liÖu c«ng bè gÇn ®©y, kho¶ng c¸ch thu nhËp gi÷a 20% d©n sè cã møc thu nhËp thÊp nhÊt vµ 20% d©n sè cã møc thu nhËp cao nhÊt trong gÇn 40 n¨m qua ®· gia t¨ng
®¸ng kÓ: n¨m 1960 lµ 1 trªn 30, ®Õn n¨m 1990 ®· t¨ng lªn 1 trªn 60 vµ ®Õn n¨m 1997 lµ 1 trªn 74. Gi¸ trÞ tµi s¶n cña 3 ng−êi giµu nhÊt thÕ giíi lín h¬n tæng thu nhËp quèc d©n cña toµn bé nhãm c¸c n−íc chËm ph¸t triÓn nhÊt víi h¬n 600 triÖu d©n.
Trong thêi gian qua, ViÖt Nam ®·
®¹t ®−îc kÕt qu¶ quan träng trong xãa
®ãi gi¶m nghÌo, nh−ng kho¶ng c¸ch giµu nghÌo kh«ng nh÷ng kh«ng gi¶m mµ tiÕp tôc gia t¨ng. Theo sè liÖu thèng kª, kho¶ng c¸ch thu nhËp gi÷a 20% hé nghÌo nhÊt vµ 20% hé giµu nhÊt ®·
t¨ng lªn nhanh chãng. N¨m 1994 chªnh lÖch thu nhËp gi÷a nhãm 20% sè hé cã thu nhËp cao nhÊt vµ nhãm 20% sè hé cã thu nhËp thÊp nhÊt ë c¸c tØnh miÒn
nói phÝa B¾c lµ 5,22 lÇn, c¸c tØnh T©y Nguyªn lµ 10,9 lÇn. §Õn n¨m 2000 tû lÖ nµy ®· t¨ng lªn 6,8 lÇn ë c¸c tØnh miÒn nói phÝa B¾c vµ 12,9 lÇn ë c¸c tØnh T©y Nguyªn. Thêi gian tíi, khi chóng ta héi nhËp toµn diÖn vµo nÒn kinh tÕ quèc tÕ, víi nh÷ng ¶nh h−ëng cña toµn cÇu hãa vµ ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr−êng, th×
ch¾c ch¾n mét bé phËn ®ång bµo d©n téc thiÓu sè cã tr×nh ®é gi¸o dôc - ®µo t¹o thÊp, sinh sèng ë vïng s©u, vïng xa, vïng ®Æc biÖt khã kh¨n, khã tiÕp cËn thÞ tr−êng vµ c¸c dÞch vô x· héi sÏ bÞ tôt hËu xa h¬n, kho¶ng c¸ch thu nhËp vµ møc sèng sÏ ngµy cµng gi·n c¸ch víi c¸c
®« thÞ vµ c¸c vïng thuËn lîi.
Mét sè s¶n phÈm hµng hãa do ®ång bµo lµm ra khã tiªu thô
Ngoµi mét sè s¶n phÈm cã sè l−îng hµng hãa xuÊt khÈu lín nªu trªn, th×
nh×n chung s¶n xuÊt hµng hãa ë vïng d©n téc vµ miÒn nói ch−a ph¸t triÓn.
Qui m« s¶n xuÊt cßn nhá lÎ, ph©n t¸n, chÊt l−îng s¶n phÈm ch−a cao, ch−a
®¸p øng c¸c tiªu chuÈn vÖ sinh an toµn thùc phÈm quèc tÕ. V× thÕ khi n−íc ta tham gia vµo WTO, hµng hãa cña ®ång bµo lµm ra gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n nÕu xuÊt khÈu, tham gia vµo c¸c thÞ tr−êng quèc tÕ, v× ph¶i v−ît qua c¸c rµo c¶n víi c¸c tiªu chuÈn cao vÒ kü thuËt, m«i tr−êng. ThËm chÝ nhiÒu mÆt hµng cã thÓ thua ngay trªn s©n nhµ, khi hµng hãa cña n−íc ngoµi cã chÊt l−îng cao ®−îc nhËp khÈu víi gi¸ rÎ. Mét sè s¶n phÈm cã gi¸ thµnh cao nh− mÝa, ®−êng, ng«, mét sè lo¹i hoa qu¶… sÏ bÞ c¹nh tranh gay g¾t vµ gÆp khã kh¨n.
V¨n hãa truyÒn thèng cña c¸c d©n téc bÞ mai mét dÇn
Trong qu¸ tr×nh giao l−u, héi nhËp, v¨n hãa ngo¹i lai, lèi sèng thùc dông sÏ trµn vµo céng ®ång c¸c d©n téc, lµm biÕn d¹ng c¸c gi¸ trÞ v¨n hãa truyÒn thèng, mÊt dÇn b¶n s¾c v¨n hãa d©n téc.
Nh÷ng yÕu tè v¨n hãa truyÒn thèng nh−: ng«n ng÷, nhµ cöa, kiÕn tróc, quÇn
¸o, ©m nh¹c, mãn ¨n, phong tôc, lèi sèng,… ®ang dÇn dÇn thay ®æi. Phong tôc, truyÒn thèng v¨n hãa tèt ®Ñp cña c¸c d©n téc thiÓu sè dÇn biÕn mÊt, thay vµo ®ã lµ v¨n hãa ngo¹i lai, lèi sèng thùc dông, h−ëng l¹c, mang ®Ëm yÕu tè tiªu cùc cña nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng.
Ngµy nay thanh niªn nhiÒu d©n téc thiÓu sè Ýt nãi tiÕng d©n téc, kh«ng mÆc trang phôc truyÒn thèng cña d©n téc, nhiÒu ng−êi trÎ tuæi kh«ng thÝch h¸t móa c¸c lµn ®iÖu truyÒn thèng do cha
«ng ®Ó l¹i. Do héi nhËp, c¸c lo¹i hµng hãa c«ng nghiÖp gi¸ rÎ, tiÖn dông tõ bªn ngoµi trµn vµo lµm cho c¸c ngµnh nghÒ truyÒn thèng nh− dÖt, may, rÌn, ®óc…
cña ®ång bµo c¸c d©n téc thiÓu sè mai mét dÇn.
M«i tr−êng ngµy cµng suy tho¸i D−íi ¸p lùc ph¸t triÓn kinh tÕ hµng hãa ng−êi d©n gia t¨ng viÖc khai th¸c tµi nguyªn rõng, ®Êt, kho¸ng s¶n,…
®ång thêi chÊt th¶i cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµm « nhiÔm m«i tr−êng, khã kiÓm so¸t ®−îc. Thùc tÕ ®· chøng tá r»ng nh÷ng n¨m qua, mÆc dï c¸c c¬ quan nhµ n−íc vµ chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng ®·
rÊt cè g¾ng b¶o vÖ rõng, nh−ng diÖn tÝch rõng tù nhiªn cña n−íc ta vÉn tiÕp tôc bÞ x©m h¹i. MÆc dï ®· cã c¸c qui ®Þnh
®¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i tr−êng, kiÓm tra, thanh tra m«i tr−êng ®èi víi c¸c dù ¸n, c¬ së s¶n xuÊt, khu c«ng nghiÖp, nh−ng thùc tÕ t×nh tr¹ng x¶ c¸c chÊt th¶i
kh«ng qua xö lý vÉn phæ biÕn, kh«ng kiÓm so¸t ®−îc. VÊn ®Ò dung hßa gi÷a ph¸t triÓn kinh tÕ vµ b¶o vÖ m«i tr−êng vÉn ®ang lµ th¸ch thøc lín ®èi víi vïng d©n téc vµ miÒn nói.
T×nh tr¹ng téi ph¹m vµ c¸c tÖ n¹n x· héi ngµy cµng gia t¨ng
Cïng víi tiÕn tr×nh toµn cÇu hãa, më cöa vµ héi nhËp, c¸c lo¹i téi ph¹m vµ tÖ n¹n x· héi gia t¨ng nhanh chãng.
Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, t×nh tr¹ng bu«n lËu ma tóy ë c¸c tØnh T©y B¾c, B¾c Trung bé, miÒn Trung diÔn biÕn rÊt phøc t¹p. NhiÒu n¬i ®ång bµo c¸c d©n téc bÞ lîi dông vËn chuyÓn ma tóy thuª cho bän cÇm ®Çu. MÆc dï c¸c ®Þa ph−¬ng ®· cã nhiÒu cè g¾ng trong c«ng t¸c phßng chèng l¹m dông ma tóy, nh−ng sè ng−êi nghiÖn ma tóy kh«ng gi¶m. C¸c tØnh T©y B¾c cã tû lÖ ng−êi nghiÖn trªn 100.000 d©n, cao gÊp 10 lÇn b×nh qu©n chung cña c¶ n−íc. TØnh S¬n La cã gÇn 16.000 ng−êi nghiÖn, vÒ sè tuyÖt ®èi chØ ®øng sau thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ Hµ Néi. T×nh tr¹ng tiªm chÝch ma tóy lan trµn lµm l©y lan nhanh dÞch HIV trong céng ®ång c¸c d©n téc vïng cao. Theo th«ng tin ch−a
®Çy ®ñ, ®Õn nay hÇu hÕt c¸c huyÖn vµ kho¶ng 50% sè x· ®· cã ng−êi nhiÔm HIV. Theo sè liÖu gÇn ®©y, trong 10 tØnh cã tû lÖ ng−êi nhiÔm HIV cao nhÊt n−íc, th× cã tíi 5 tØnh thuéc ®Þa bµn vïng d©n téc vµ miÒn nói. Thêi gian tíi khi chóng ta t¨ng c−êng më cöa héi nhËp, víi ®iÒu kiÖn giao l−u thuËn lîi h¬n, c¸c gi¸ trÞ v¨n hãa, lèi sèng thay ®æi, sÏ thóc ®Èy vµ lµm gia t¨ng c¸c tÖ n¹n x· héi ë vïng d©n téc vµ miÒn nói.
§e däa æn ®Þnh x· héi vµ khèi ®oµn kÕt c¸c d©n téc
Trªn thÕ giíi hiÖn nay, xu thÕ hîp t¸c ®Ó ph¸t triÓn ®ang gi÷ vai trß chñ
®¹o, nh−ng bªn c¹nh ®ã c¸c xu thÕ ly khai, chia t¸ch, víi sù can thiÖp cña c¸c thÕ lùc quèc tÕ còng ®ang diÔn biÕn phøc t¹p. Thùc tÕ võa qua cho thÊy, lîi dông chÝnh s¸ch më cöa, c¸c phÇn tö xÊu, thÕ lùc ph¶n ®éng trong vµ ngoµi n−íc liªn kÕt, ©m m−u ph¸ ho¹i khèi ®¹i
®oµn kÕt c¸c d©n téc, g©y mÊt æn ®Þnh vµ sù toµn vÑn, thèng nhÊt cña n−íc ta.
HiÖn nay mét sè kÎ xÊu, c¸c thÕ lùc thï
®Þch ®ang tiÕp tôc lîi dông vÊn ®Ò t«n gi¸o, chÝnh s¸ch d©n téc ®Ó chia rÏ c¸c d©n téc, kÝch ®éng b¹o lo¹n, lµm mÊt æn
®Þnh x· héi, ph¸ ho¹i khèi ®oµn kÕt c¸c d©n téc.
Mét sè gi¶i ph¸p
Tõ nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm trong thêi gian qua vµ h−íng tíi héi nhËp s©u réng h¬n, trong thêi gian tíi, vïng d©n téc vµ thiÓu sè cÇn thùc hiÖn tèt mét sè gi¶i ph¸p sau:
- CÇn trang bÞ kiÕn thøc, n©ng cao n¨ng lùc héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cho c¸n bé c¸c ®Þa ph−¬ng vïng d©n téc vµ miÒn nói, nhÊt lµ vïng s©u, vïng xa, ®Ó hä cã thÓ hiÓu râ vËn héi, n¾m ch¾c thêi c¬, h¹n chÕ nguy c¬, ®Èy nhanh tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi, xãa ®ãi gi¶m nghÌo cho ®ång bµo c¸c d©n téc. HiÖn nay ®éi ngò c¸n bé c«ng t¸c ë vïng d©n téc vµ miÒn nói Ýt cã th«ng tin vµ kiÕn thøc vÒ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, v× thÕ gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n trong thùc hiÖn nhiÖm vô vµ hiÖu qu¶ ch−a cao.
- ¦u tiªn triÓn khai c¸c dù ¸n ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi vµ gi¶m nghÌo ë vïng ®ång bµo c¸c d©n téc. Nhµ n−íc cÇn tiÕp tôc −u tiªn x©y dùng hÖ thèng
h¹ tÇng, t¹o ®iÒu kiÖn cho ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi. §ång thêi cÇn tËp trung triÓn khai c¸c dù ¸n gi¶m nghÌo, t¨ng thu nhËp cho ®ång bµo c¸c d©n téc, thu hÑp dÇn kho¶ng c¸ch thu nhËp gi÷a c¸c d©n téc, gi÷a c¸c vïng. Trong lÜnh vùc x· héi cÇn n©ng cao hiÖu qu¶ c¸c dù
¸n, ch−¬ng tr×nh x· héi nh−: phßng chèng téi ph¹m, ng¨n chÆn t×nh tr¹ng gia t¨ng c¸c tÖ n¹n x· héi ma tóy, m¹i d©m vµ HIV.
- N©ng cao hiÖu qu¶ c¸c dù ¸n ODA trong vïng d©n téc vµ miÒn nói, ®¶m b¶o kinh phÝ ®Çu t− ®Õn víi d©n mang l¹i hiÖu qu¶ thiÕt thùc vµ ®¸p øng nguyÖn väng ®ång bµo c¸c d©n téc. Thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch thu hót vèn
®Çu t− FDI vµo vïng d©n téc vµ miÒn nói, ®Èy nhanh tèc ®é t¨ng tr−ëng kinh tÕ ë nh÷ng vïng cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi, thu hót lao ®éng, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho con em c¸c d©n téc thiÓu sè.
- Nghiªn cøu hoµn thiÖn c¸c hÖ thèng chÝnh s¸ch an sinh x· héi, triÓn khai c¸c gi¶i ph¸p, c¸c ch−¬ng tr×nh, dù
¸n vÒ an sinh x· héi, hç trî ng−êi nghÌo, vïng nghÌo, c¸c ®èi t−îng dÔ bÞ tæn th−¬ng, nh»m h¹n chÕ t¸c ®éng, ¶nh h−ëng tiªu cùc cña qu¸ tr×nh héi nhËp vµ toµn cÇu hãa.
- Héi nhËp quèc tÕ, nh−ng vÉn ph¶i gi÷ g×n ®−îc b¶n s¾c v¨n hãa c¸c d©n
téc. §Ó gi÷ v÷ng ®−îc b¶n s¾c v¨n hãa c¸c d©n téc, thêi gian tíi cÇn t¨ng c−êng c«ng t¸c ®iÒu tra, ®¸nh gi¸ c¸c gi¸ trÞ v¨n hãa d©n téc thiÓu sè. Tõ ®ã x©y dùng kÕ ho¹ch g×n gi÷, b¶o tån, ph¸t huy c¸c gi¸ trÞ v¨n hãa truyÒn thèng c¸c d©n téc thiÓu sè trong tiÕn tr×nh héi nhËp.
- T¨ng c−êng an ninh quèc phßng, thùc hiÖn héi nhËp quèc tÕ nh−ng vÉn ph¶i ®¶m b¶o gi÷ v÷ng æn ®Þnh x· héi.
C¸c c¬ quan lµm c«ng t¸c d©n téc cÇn t¨ng c−êng t×m hiÓu, n¾m ch¾c t©m t−, nguyÖn väng cña ®ång bµo c¸c d©n téc, kÞp thêi gi¶i quyÕt c¸c nhu cÇu chÝnh
®¸ng cña ®ång bµo, kh«ng ®Ó kÎ xÊu lîi dông vÊn ®Ò d©n téc, t«n gi¸o, ph¸ ho¹i khèi ®oµn kÕt d©n téc.
- Héi nhËp quèc tÕ ®ang më ra nh÷ng c¬ héi lín, nh−ng còng lµ th¸ch thøc lín cho sù nghiÖp ph¸t triÓn vïng d©n téc vµ miÒn nói. §Ó héi nhËp cã hiÖu qu¶, ®ßi hái mçi c¸n bé, ®¶ng viªn c¬ quan lµm c«ng t¸c d©n téc vµ ®ång bµo c¸c d©n téc ph¶i hiÓu vµ n¾m b¾t c¬
héi, lîi thÕ, h¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt khã kh¨n, th¸ch thøc, tiªu cùc. N©ng cao n¨ng lùc héi nhËp cho ®éi ngò c¸n bé lµm c«ng t¸c d©n téc lµ yÕu tè c¬ b¶n
®¶m b¶o héi nhËp thµnh c«ng, thùc hiÖn th¾ng lîi ®−êng lèi §æi míi vµ chÝnh s¸ch d©n téc cña §¶ng trong giai ®o¹n hiÖn nay.
