nnpt nguyen tac quan trpng cua qua trinh day hgc 5 dai hpc

DmjvaHQC sc

SOI-2011

25

Tfeh ciTc hoa hpc tap -

nnpt nguyen tac quan trpng

cua qua trinh day hgc 5 dai hpc

TS. NGUYEN TAN Hl/NG

Trudng Oai hpe Su pham TDTT TP, Ho Chf Minh

TOM TAT: Doi mdi phiWng phdp day hgc diing nghia phdi Id phdt huy dugc tinh tich cue, chu dgng ciia nguai hgc de hg trd Ihdnh chu the'ciia qud trinh kien tgo tri thiic, Trong phgm vi bdi vie't ndy, chung toi bdn ve vd'n de tich cue hoa hgc tap, xem day Id mgt trong nhiing nguyen tdc co bdn ciia qud trinh day hgc d dgi hgc, mgt nhdn to'quan trgng gop phdn ndng cao chdi lugng gido due dgi hgc hien nay.

C

dng eupc ddi mdi dat node da dem lai nhOng thanh tOu dang ke cho giao dye node ta, Tuy nhien, so vdi yeu cau cua thoc t i l n phat then kinh te - xa hoi, chat lopng giao dye van cdn nhieu bat cap, Cac van kien cua Dang va Nha nude, cua nganh d i u k h i n g dinh:

giao dye va dao tao node ta cdn yeu kem, bat cap ca ve quy mo, cd cau, chat lupng va hieu qua, chua dap Ong kip nhOng ddi hdi Idn va ngay cang cao ve nhan loc cua cong cuoc ddi mdi kinh te - xa hpi, xay dOng va bao ve To qudc, thyc hien cdng nghiep hda - hien dai hda dat node theo dinh hodng xa hpi chu nghTa, Ddi vdi he thdng giao dye dai hpc, du da cd nhieu chu trUdng, nghi q u y i t va cac giai phap nang cao chat lopng quan ly giao dye, trong dd cd nang cao chat lOpng giang day va hpc tap; nhOng thyc sy van chua cd nhieu chuyen bien tich eye, tham chi cdn bpc Id nhieu han che, yeu kem, Chf thi sd 296/CT- TTg ngay 27/2/2010 eua Thu todng Chinh phu ve ddi mdi quan ly giao dye da'i hpc giai doan 2010-2012 da nhan dinh: "chat lupng dao Uo nhin chung cdn thap, chOa theo kip ddi hoi phat t r i i n kinh te xa hdi cua dat nude; co che quan ly cua Nha node ddi vdi he thdng giao dye da:

hpc va so quan ly cua cac trudng iJai hpc, cac d i n g cdn nhieu bat hpp ly keo dai, choa tao ra dpng loc du manh de phat huy nang loc sang tao va sO ty chiu trach nhiem cua dpi ngu giang vien, cac nha quan ly va sinh vien de ddi mdi manh me, can ban giao dye dai h p c . " (1). Trong Bao cao cua Bd Giao dye va Dao tao cho Ch'.nh ohu ve

"sQ phat trien cua he thdng giao due dai hoc va cac giai phap dam bao va nang cao chat IQdng dao tao" (bao d o sd 780/BC-BGDOT ngay 29/10/2009) cd nhan dinh: "nhin

chung chat lupng dao tao cdn thap, chua cd chuyen bien tren dien rpng, Chua tao dupc sy ddng hudng ve Ipi ich, so quan tam du manh den chat lupng giao dye giOa ngudi hpc, ngudi day, nha dau tu cho giao dye, ngudi sO dyng lao dong va xa h6i"(2),

Cd nhieu nguyen nhan cua tinh hinh tren, nhung theo chung tdi cd mpt nguyen nhan lam cho chat lupng giao dye dai hpc cdn thap chinh la chua thyc sy tao budc dot pha trong viec ddi mdi phuong phap day hpc, Nhieu ngodi lam tudng rang, sO dyng bai giang dien tO va cac phOdng tien nghe nhin trong giang day dai hpc hien nay la ddi mdi phudng phap; thyc ra dd chf la ap dy ng nhQng phoong tien ky thuat hien dai de giup cho viec giang day cua giang vien dupc thuan Ipi hdn, chO chua cd sy ddi mdi tO phfa ngudi day lan ngudi hpc. Doi mdi phydng phap day hpe dung nghTa phai la phat huy dupc tfnh tfeh eye, chu dpng cua ngudi hpc d l hp trd thanh chu the cua qua trinh kien tao tri thOc, Trong pham vi bai v i i t nay, chung tdi ban ve van de tfeh eye hda hpc tap, xem day la mpt trong nhOng nguyen t i c cd ban cua q.uS trinh day hpc 6 dai hpc, mpt nhan td quan trpng gdp p h l n nang cao chat lopng giao dye dai hpe hien nay,

1: T(Rh m t*c >% Vftfti q}{fc t m ^Z% ,

Tinh tfeh eye vdn la mpt pham chat vdn co cua con ngudi trong ddi song xa hpi, con ngudi san xuat ra cua cai vat chat can thiet cho sy tdn tai, phat trien cua xa hpi, sang tao ra n i n van hda. Tfnh tich eye bieu hien trong hoat dpng eua con ngudi, bdi vi de tdn tai va phat trien, ecn ngudi ludn phai chu dpng eai b i i n mdi trudng

L i U — •.- — -. •• . -.-.. .... - .-. . . .. -. - JsG.w .\',iy

to nhien phue vu eho nhu d u cua con ngOdi, ddng thdi hpc to minh nam ban chat eua sO vat hien tOdng ma tri chu ddng eai tao xa hdi de xa hdi ngay cang phat trien thOc dc phan a n h , bien kien thOc t h a n h v d n rieng cua theo c h i i u hodng tdt d e p hdn. Do vay, hinh t h a n h va minh thanh bd p h a n , thupe tfnh c u a nhan each.

phat trien ti'ch cOc hda xa hpi la mpt trong nhOng nhiem DOa tren nhOng quan d i e m khac nhau d d , ehung tdi vu chu y i u eua giao due. cho rang tfnh tfeh cOc hpc tap la tfnh tfeh cOe ca nhan Tfnh tich cOc trong hoat ddng hpc tap thOc chat la tfnh dope huy ddng v a o qua trinh hpc tap, la trang thai hoat tfeh cue nhan thOc, dac trong d khat v p n g hieu biet, ed ddng dactrOng bdi khat v p n g hpc tap, sO nd loc to nguyen gang tri tue va nghi lOc cao trong qua trinh chiem ITnh tri v l tri tue vdi nghi lOc cao n h i m muc dfeh nam vOng tri thOc. Qua trinh nhan thOc trong hpe tap nham ITnh hdi thOc, phOdng phap nhan thOc, phOdng phap glal quyet nhOng hieu biet ma loai ngu'di da tich luy dope, ngodi hpc v a n d e , phat trien nhu c a u , hOng thO, kha nang hcc tap,,, kham pha ra nhOng cai mdi ddi vdi ban than, Hp se thdng cua ngodi hpe. NhO v a y tinh tich cOc hpe tap la tfnh tfeh hieu, ghi nhd, nam b i t nhOng gi n i m dope qua hoat ddng cOc ca nhan hOdng vao va dap Ong nhOng nhiem vu hpc chu ddng, nd lOc eua chfnh minh. D e n mpt trinh dp nhat tap nham hinh t h a n h , phat trien nhan each ban than ngOdi dinh thi so hpc tap tfeh eOc se mang tinh nghien cOu khoa hpc.

hpc va ngOdi hpc cung se tim ra nhOng tri thOc mdi eho NhOng dau hieu eua tinh ti'ch cOc hpc tap, gdm: (1) khoa hpc. Tfnh tich cOc hpc tap cd vai trd quan trpng Kha nang dinh hodng ddi vdi nhiem vu nhan thOc va dinh trong viec nang cao hieu qua hpc tap c u a ngodi hpc. hOdng khi nghien cOu tai lieu hpc tap; (2) HOng thu sau Trong hpe tap, tich cOc hoa hoat dpng hpc tap cua ngOdi s l e vdi viec hpe tap, vdi ddi tOdng nghien cOu; (3) Su tap hpc la mdt hOdng ddi mdi da dope ddng dao eae nha trung ehu y eao, sO c a n g t h i n g trf t u e ; (4) So say sOa, nghien cOu, nha li luan va eae nha giao quan tam va ban nhiet tinh vdi nhiem vu nhan thOe; (5) Cd y chi kien tri tdi d n h l l u khia canh khac nhau. k h i c phuc khd khan, huy dpng sOc suy nghTde hoan thanh Dodi gde dp T r i i t hpe, tfnh ti'ch ei/e nhan thOe the nhiem vu hpe tap; (6) K-ha nang linh hoat de dap ung hien thai dp cai tao cua chu the ddi vdi ddi tOdng nhan nhOng tinh hudng khac nhau, de dat v a n de, giai quyet thOe. Tai lieu hpc tap dope phan anh vao nao eua ngOdi v a n de, kiem tra k i t qua giai quyet v a n d e . Bieu hien nay hpe, dope che bien va hda vao v d n khai niem da cd va la dac trOng cao nhat eua tinh tfeh cOc hpc tap; (7) Tfnh ngOdi hpc se van dung linh hoat sang tao vao cac tinh tich cOc xet theo mOc dp tO t h a p len cao nhO bat chodc, hudng khac nhau nham cai tao hien thOc va eai tao ban tim tdi, sang tao.

than. Nho vay, tfnh tfeh cOe hpc tap v l ban chat la trang Dodi gde dp T a m ly hpc, cae tac gia eho rang hoat thai eua cac mOc dp san sang thOe hien cac nhiem vu ddng nhan thOc dope tien hanh tren cd sd huy dpng cae hpc tap de hinh t h a n h , hoan thien nhan each ban than ehOe nang nhan thOe, tinh c a m , y chi. Bdi ngOdI hpc tdn ngOdi hpc, NgOdi hpc chf thOc sO n i m vOng eai ma chfnh tai vdi to each la mdt ca nhan vdi toan bp cau trOc nhan hp gianh dope bang hoat d d n g eua ban than, Sinh vien each cua nd. Trong cac chOc nang tren, chOc nang nhan cang tich cOe hpc tap thi hp c a n g nam vOng tri thOe, kT thOc ddng vai trd chu y i u , cac chOc nang tam ly khac nang, kT xao, kha nang hpc tap, giai quyet v a n d l cang ddng vai trd hd trd. Cac yeu t d c u a chung k i t hdp vdi phat trien, hinh t h a n h niem tin khoa hpc, the gidi quan nhau mdt each hOu cd, tae d d n g , thuc day nhau tao nen khoa hpc, hOng thu hpe tap c a n g sau s l e . Vi vay chf cd md hinh tam ly eua hoat dpng nhan thOc. Md hinh nay phat huy tinh tich cOc hpe tap mdi nang eao dOcfc k i t qua bao gdm cac y i u t d : v d n tri thOe, kT nang, kT xao, nang hpc tap.

loc, pham chat dao dOe, y chf, hanh ddng cua tOng ca V l khai niem tich cOc hda hpc tap, hien chOa ed sU nhan. Md hinh nay ludn b i i n ddi, tao nen rat n h i i u dang thdng nhat trong quan diem d cac nha nghien cOu: ed khac nhau tuy theo nhiem vu nhan thOc ma ngOdi hpc quan niem eoi tfeh cOc hda hpe tap la tfeh cOe hda nhan phai thoc hien. Chinh so b i i n ddi lien tuc ben trong cua thOe, cd quan niem eoi tfeh cOc hda hpc tap la tfeh cOc md hinh tam ly dd da dac trOng cho tfnh tich t O c nhan hda to duy c u a ngOdi hpe. Tuy n h i e n , cac nha nghien cufu thOc. Gd nghTa la so b i i n ddi nay cang m i m deo. cang deu nhan manh tich cOe hda hpc tap la phat huy vai trd linh hoat bao nhieu thi cang the hien tinh tfeh cUc nhan chu the tich cue, chu ddng hpc tap c u a ngOdi hpe. Chung thOc b I y nhieu. tdi n h i t tri vdi eae tac gia d diem nay nhong khdng ddng Theo tac gia Thai Duy T u y e n (3), tinh tfeh cOe nhan y vdi quan niem tich cOc hda hpe tap chf la tfeh cOc hda thOc b i i u hien so nd lue eua ehu the khi tOdng tac vdi ddi nhan thOc hay to duy. Q u a n niem nho vay la thu hep khai tOdng trong qua trinh hpc tap, nghien cOu; the hien sO nd niem tich cOc hda hpe tap. Tinh ti'ch cOc hpc tap cd hinh loc cua hoat ddng trf tue, sO huy dpng 6 mOc dp cao cae thai ben ngoai va b e n trong. Hinh thai b e n trong eua tinh chOc nang tam ly (nhO hOng t h u , chu y, y chf,,,) nham dat tfeh cOc nhan thOc, ed'( Idi c u a tfnh tfeh cue hpc tap, bao dope muc dfeh dat ra vdi mOc dp eao, gdm cac hoat ddng trf de, tam v a n , eae chOc nang cam Theo tae gia Ha The NgO (4), tinh ti'ch cOe hoat ddng xOc, y chf, eae hoat ddng than kinh cap eao, cac bien ddi cua ngodi hpc la sO y thOe dope nhiem vu hpe tap tOng nhu c l u , hOng fhO, tinh c a m , y chi. Hinh thai ben ngoai m d n , tOng bai ndi rieng thdng qua viec hpc tap hang say, bao gdm c a r hoat d d n g quan sat, thOc h a n h , Ong dung, nhiet tinh 10 dd to minh ra su'c hdan thanh nhiern vu hue thOc nghiem, d a n h gia. C h u n g tdi c u n g khdng ddng y vdi tap, to minh k h i c phuc khd khan de n i m vOng tri thOc, kT mpt s d fae g i l eho r i n g tich cOe hda hpe tap la tfeh cUc nang mdi va tri giac tai lieu mdt each t o giae. TO nam hda hoat ddng hpc tap vi ban than hoat d d n g la tfeh cOc k i l n thOc nghTa la dodi sO hOdng d i n cua giao vien, ngodi va the hien tfnh tfeh cOc eua ehu the hoat d p n g rdi. khdng

mi)v^WCj6^u2

²⁰¹¹ SfK-^^?^^Ji^V-^'Vi}'i€K«f^*f"*^,;'?i»;...-

27

c l n lam cho nd trd nen tfeh cOc nOa!

Chung tdi hieu tich cOe hda hpc tap la lam cho qua trinh nay trd thanh hoat ddng cua ngOdi hpe. Tich eOc hda ngodi hpc la lam eho hp trd thanh ehu the cua hoat ddng hpe tap, tOc la tao d i i u kien, k h u y i n khich hp hoat dpng n h l l u hdn, suy nghT nhieu hdn, thOc hanh n h l l u hdn, qua dd hinh thanh, phat trien kha nang hpc tap, nhd dd ma dat k i t qua hpc tap (tri thOc, kT nang, thai dp...) cao hdn,

Tich cUc hda hpc tap la mdt van d l quan trpng trong qua trinh day hpc, nd khdng chf la nhiem vu cua ngodi giang vien ma cdn la nhiem vu eua nha trudng, cua sinh vien, Vi vay nd ludn la trung tam chu y cua If luan va thuc t i l n day hpc, Cac nha giao due t i l n bd tO thdi ed dai d i n nay da ban ve van d l nay rat n h l l u va ngay nay, nd v i n la van de thdi su ndng bdng cua li luan day hpc. Trong dd, viec tim tdi phOdng hodng, bien phap tich cOc hda hpc tap dupc quan tam nghien cOu nhieu n h i t .

2. Phi/cfng hirdng, giai phap tich ciTc hoa hpc tap

Mpt sd nha nghien cOu da dOa ra cae phOdng hOdng, bien phap phat huy tfnh ti'ch cOc, to lOe cua ngodi hpc, cd the phan thanh ba phOdng hOdng sau:

ThO nhat, sO dung khee leo, hdp If day hpc neu van de.

ThO hai, su dung cae phUdng phap day hpc truyen thdng theo hudng phat huy tfnh tich cue, tu luc cua hpc sinh; k i t hdp giOa tap the va ca nhan - day hpc theo nhdm,

ThO ba, td chOe day hpc theo hOdng phat huy tinh tich cOc, tu luc cua hpe sinh.

Theo chung tdi, phudng hOdng chung nhat de tfeh eOc hda hpc tap la dQa vao hoat ddng cua ngQdi hoc va kinh nghiem cua ho. Tren cd sd phOdng hOdng nay, chung tdi dUa ra mdt sd nhiem vu va giai phap nho sau:

Mot la. giang vien va nha trudng d n lam cho ngOdi hpe y thOe dope y nghTa thOc t i l n , t i m quan trpng cua van d l to hpc.

N i u giang vien ia nhan td quyet dinh chat lOdng dao tao d cac trOdng dai hpc, thi viec to hpe (cua sinh vien) la nhan td quan trpng, eung tham gia quyet dinh viec nang cao chat lOdng dao tao. Khi mpt hpc sinh trd thanh mpt sinh vien dai hpc, hp b i t dau phai lam quen vdi phUdng thOc hpc tap hoan toan mdi me, khac biet rat nhieu so vdi bac trung hpc, dd la phOdng thOc to hpc, TO hpc giO vai trd Idn lao trong viec nang cao thanh tfeh, hoat ddng trf tue cua sinh vien trong viec h i l u va t i i p thu tri thOc mdi, n h l l u nha giao due ndi t i i n g da neu len sU d p thiet phai kheo leo td chOc viec 10 hpc eho sinh vien. Tu hpc vdi so nd lue cao, tu duy sang tao da tao dieu kien cho viec tim hieu tri thOc mpt each sau sac, hieu rd ban c h i t cua chan ly. Trong qua trinh to hpc, sinh vien se gap n h i i u van d l mdi va viee di tim giai dap cho nhOng van d l ay la each tdt n h i t de kfch thfeh hoat ddng trf tue cho hp. N i u t h i i u di so nd lOc tO hpe cua ban than sinh vien thi k i t qua khdng the eao eho du ed d i i u kien ngoai canh thuan ldi den m i y ( t h i y gidi, tai lieu hay).

To hpc dupc td chOc tdt, khdng nhOng eung d p cho sinh vien nhOng k i l n thOc mdi, bd ich ma cdn giup hp r i t

nhieu trong cdng viec sau nay khi hp trd thanh nhOng ngodi chu thOe so gdp phan xay dOng dat node, Hp cd nang 10c hoat ddng thoc t i i n hay khdng?, chat lopng cdng tac nho the nao phu thupe p h l n Idn vao cdng tac to hpc. Mdi sinh vien ra trOdng deu mudn cd mdt cdng viec dn dinh va hoan thanh tdt cdng viec cua minh, nhOng ehuan bi tdt cho viec dd la lam td't p h l n viec cua ngay hdm nay khi cdn ngdi tren ghe nha trOdng. Xa hdi ngay cang phat trien va ngay cang cd n h i i u phat k i l n vTdai hdn, thdi dai dd d n cd nhOng con ngOdi toan dien, qui luat k h i c nghiet cua cudc sdng se dao thai nhOng ai khdng theo kip, tut hau so vdi nd. Bi quyet de chien t h i n g la trang bi cho minh nhOng tri thOc toan dien, day eung la nhiem vu dat ra cho eong tac 10 hpc.

Khdng ehi cd vay, to hpc cdn ed vai trd to Idn trong viee giao due, hinh thanh nhan each cho sinh vien, Viec to hpc ren luyen cho sinh vien thdi quen ddc lap suy nghT, dpc lap giai quyet van de khd khan trong n g h l nghiep, trong cudc sdng, giup cho hp tu tin hdn trong viee lOa chpn cudc sdng cho minh, Hdn t h i , to hpc thue day sinh vien Idng ham hpc, ham h i l u b i i t , khat khao vOdn tdi nhOng dinh cao cua khoa hpc, sdng cd hoai bao, Ode md.

Do vay, mdi sinh vien hay xay dOng cho minh mdt thdi quen, mpt phOdng thOc tu hpc thich hdp n h i t , Khi sinh vien y thOc dupe tam quan trpng eua tu hpe va each hpc quan trpng hdn nhieu so vdi k i l n thOc, hp se 10 tao cho mdi thdi quen va n i i m me hpc tap sudt ddi.

Hai la. ndi dung day hpe d dai hpc phai chOa dOng cai mdi, phu hpp vdi xu the chung cua thdi dai va hOdng tdi hinh thanh cae kT nang de sinh vien khang dinh minh, de tdn tai, ddng thdi de canh tranh va phat trien.

NgUdi sinh vien, san pham dao tao cua giao due dai hpc node ta se hoat ddng trong mdt n i n kinh t l thi trOdng cd tinh qudc te va trong xu the hdi nhap v l van hda, khoa hpe, giao due manh me. Dae trUng quan trpng nhat eua n i n kinh te thi trudng ia tfnh canh tranh, dd la ddng luc quan trpng thuc day so phat trien. Nho vay san pham dao tao cua giao due dai hpc node ta phai vOa b i l l sdng hda hpp vdi cdng ddng dan tdc va qudc te, vOa cd nang 10c canh tranh de tu khang dinh va phat trien. Dieu dd ddi hdi ndi dung giao due dai hpe phai ludn dope bd sung, cap nhat k i l n IhOe mdi (re-learn) khdng chf d p h l n k i l n thOc giao due ehuyen nghiep ma ca phan k i l n thOc giao due dai cOdng, Tdm lai, npi dung day hpc d dai hpc d n dope xay dOng theo hOdng "phat trien tiem nang nghien cOu sang tao, ky nang nghe nghiep, nang loc hoat ddng trong cdng ddng va kha nang lap nghiep eua ngudi hoc"

(5),

Ba la. sO dung cac nhdm phUdng phap phat huy tinh tfeh cUc ca nhan cua ngOdi hpc,

Mdt trong nhOng yeu td quan trpng nham nang cao chat lopng dao tao cua mdt trudng dai hpc la phai khdng ngOng ddi mdi phOdng phap truyen dat bai giang mdt each t h i i t thUc nham tao sOc thu hOt sinh vien theo hpc, Lau nay chung ta van ndi mai viec duy tri mdt each vd ly phOPng phap giang day theo Idi t r u y i n thdng, phOdng phap day hpe t r u y i n dat - tiep thu mdt e h i l u , " t h i y giang - trd nghe", "thay dpc - trd chep" nhung van chOa khac phue dupc mdt each triet d e . DO la d d p dp nao, du d hinh thOc nao thi trOdng dai hpe cung vOa ddng vai trd tao ra k i l n thOe, vOa ddng vai trd chuyen giao k i l n thOc.

Viee mdt IrOdng dai hpc lien k i t dao tao vdi cac trOdng dai hpe trong nude hay vdi cae trudng dai hpc d cac node

;i,

•w2't?a!tS^:'---v*:-,^t:^; • ••" - - • • • : SO1-2011

DauvaHoc

ed nen giao due lien t i l n eung la nham de tao ra k i l n nghi sy lien bang lam viec d W a s h i n g t o n , d n g tOng la thOc. NhOng k i l n thOc dd dOde c h u y e n giao 10 nha trOdng giang vien d a y m d n Luat hien phap tai Oai hpc Chicago, d i n sinh vien n h o t h i nao mdi la quan trpng. Viec dd phu M c i khi d e n Idp giang day, v a o dau gid hpc dng thodng thudc rat nhieu vao t a m , lOe cua dpi ngu giang vien va q^an sat Idp hoc va chu y d e n v a n de "....d each sinh dpi ngu can bd quan ly, giam sat dao tao. Qua cdng tac ^ien danh gia tdi, mdt s d c h a m chu hoac e ngai, sd khac giang day tai cac cd sd dao l^o (cdng lap va ngoai c d n g , ^ 1 ^-^^^ ^g g ^ tjudn c h a n . T h i rdi sO c a n g t h i n g bi pha lap) lau nay, chung tdi thay ty 1^ sinh vien d e n ldp nghe ^g ^^. , - , ^^^ ^ ^ ^ ^^^ ^ . ^ j ^ - ^ . ..^^ ^ ^ ,^-. ^ ^ ^ , „ giang t h o p n g p mOc trung bmh kha va khong thoc so ^ , ^ ^ , . ' ^ - ^ ^^.

dong deu d tat ea cac m o n hoc. Co nhieu smh vien d e n ,.. ,. . . , ' . ^ • , . . ,. ^ , , . _ , r.- ,. , . Idp vd tu ngu guc tren ban trong khi giang vien v i n giang ^ ^ ^ ' 1 ^ ^ ' ^ ^ ^ ° ' ^ ° ^ ^ ^ ^ '«P ^ ° ' ^ ^ 9 ^ '^^^ " ^ ^ " 9 '^ '^^'^

bai, d l l u nay cho t h i y ben canh y thue hoc tap cua smh ^°- ^ ° ' * ^ ^ "^^ "=^1 vai phut trOde dd cdn cd ve khd khan, vien cdn k e m , thi phudng phap t r u y i n dat c u a giang vien 'l^'^u sOe song bong trd nen s o n g d p n g , mat smh vien cdn ChOa phong phO, chOa cd sOc thu hut cao, ThOc t l , bOng sang len, va bai hpc trd n e n mdt phan cua cudc ed n h i i u bai giang v l ly luan ehinh tri, phap luat dai cOdng, sdng, khdng chf la qua kho ma c d n la hien tai, la tOdng cd sd luat - kinh t l hay khda hpc to nhien khdng h i n la lai cua nhOng sinh vien dd"(6), D d la phOdng phap giang khd khan, nham chan, trai lai da thu hut dope mdt lOdng day mang tinh sang tao, giau c a m xue va rat cd hieu qua.

Idn sinh vien d i n nghe giang, 6 day phai ndi d i n vai trd Trdng thdi gian tdi, c h u n g tdi nghT eae trOdng c l n cd h i t sOe quan trpng cua cac giang vien, Giang vien can nhOng giai phap cu the trong viee ddi mdi quan ly giao phai xae dinh rd nghTa vu va traeh rihiem eua minh ddi vdi due dai hpe ma trudc h i t la day m a n h viee xay dOng tai viec hpc eua sinh vien, phai ehuan bi ky giao trinh, bai iieu chuan v l phOdng phap giang d a y dai hde theo hOdng giang trOde khi den Idp, ddng thdi phai ed to duy sang tao ^jdi mdi thoc chat, ed tfnh d i n dac thu eua tOng mdn hoc, trong viec ddi mdi phOdng phap truyen dat, nen chang ^ g ^ ^ ^ , ^^^ ^^^^ ^^^ ^ ^ i ^ ^ - ^ i ^ ^ ^ . ^ ,r^g giang vien can lao ra cac "tinh hudnq", "van de" de sinh • - - /• ,j • ' w ,^ * - i - * i , - . i , - .4 •

^.. ^ , , , . • , , - , , S o n / a , ap dung cae phOdnq lien kl thuat hien dai: cac vien chu dong dua ra nhong y k i e n ' t r a i chieu theo cam ,.• -• , '. , - • J- ,. ,. - ' '- ^-

, . . U-' u -•. ' - u u 11- --,. • • •' - . - - phan mem day hoc tren may VI tmh, tren m a n g , cac tai nhan va hieu biet eua mmh, nho the bai gianq se trd nen ,.^ , . . J.- . . . . . , . , ' , , sdng ddng hdn, se dOde "nhap t a m " , "d lai" vdi sinh vien "^,^ " ^ h e nhin,,. de tich cue hoa,^ca nhan hoa hpc tap, lau hdn,' PhOdng phap t r u y i n dat eua giang vien d n hodng 9'^"^ " ^ ^ h ° ^ * ^ ^ " 9 ' ^ ^ V ^ ^ ^ ^ ' ^ ^ ^ ^S^^^' ^^V '3^^'? ^ ° d i n muc lieu phat huy tdi da kha nang 10 hpc va to duy "^'^^ kien tap trung tam trf v a o td chOc, dieu khien, tac ddc lap cua sinh vien, Giang vien can b i l l hudng d i n cho <3dng va thuc day hoat d p n g hpe eua ngOdi hpe.

sinh vien b i l l each to hpc, ddc lap suy nghT, tim tdi, sang Khdng ai ed the phu nhan vai trd cua c d n g nghe thdng tao, biet each 10 minh tim l i y k i l n thOc. Day hpe d dai tin va cac phOdng tien kTthuat hien dai ddi vdi cdng lac hpc can trang bi cho ngOdi hpc each hpe, ky nang to hpc, giang day, n h i t la ddi vdi he thdng giao due dai hpc. SO xO ly tinh hudng, dd la sO ehuan bi thiet thOc nhal cho hp dung eae phOdng lien nghe nhin trong giang day du d bat bode vao ddi ed the tiep tuc to hpc. giai quyet dope n h i i u ki mdn hpc nao cung ed tae d u n g tao ra sO tich eOc trong tinh h u d n g , van de phOc tap cua ddi sdng xa hdi, Sau hoat ddng eua giang vien va ca sinh vien, bdi le ehung ta nha trOdng, k i l n thOc cd the bi mai mpt, lang q u e n , song ^ang sdng trong thdi dai ma khdi lopng thdng tin va tri each to hpc, chu ddng xO ly tinh hudng v i n g i n k i t mai thOc tang nhanh theo ham m u , Trong bdi canh dd, chinh mai vdi con ngodi. (,5ng nghe thdng tin va t r u y i n t h d n g ed the giup eon

Ai c u n g thOa nhan la d giao due dai hpe, giang vien ^ g ^ ^ j ,^3 ^ ^ o n va xO ly thdng tin nhanh chdng d l b i i n v a n giO vai trd rat quan trpng trong viec hOdng dan sinh j ^ a n h tri thOc. Ngoai ra, c d n g nghe mdi la mdt khfa canh vien dat dope mue dfeh cudi cOng trong hpc tap tai cac ^ ^ ^ ^^^ ^^^ ^^^ gi^i ^ ^ i ^ ^ ^iho moi thO van hda nd se trOdng dai hpc la cd dOdc met cdng viec tdt sau khi ra ^ ^ ^ ^ ^jgp ^ ^ a n td't n h i t d tuoi tre, nd giup ngudi hoc dinh trOdng, Tuy nhien, sinh vien hien nay rat nang dpng, giang ^ ^ ^ ^ g (^ ^ ^ y ^ ^ thai dd c u a minh trong thdi ky mdi TO vien khdng the budc cac em ngdi yen va chf lang nghe, ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ y ^ ^ ^^^^ ^ ^ ^ ^ g ^^ ^^ ^^^ 1 ^ ^ ^ ^ ^ ^^^ ^^ t^, ghi chep, ghi nhd bai hpc ma can phai tao ddng cd hpe ^ ^ a n h chdng lam quen va sO d u n g c d n g nghe mdi mdt tap cho cac em. TO dd thuc day nd lOe hpc tap tO ehmh ^^^^^ ^^^j^g ^ | ^ ^ ^^ ^ ^ i ^ ^ ^^^^^ p ^ ^ ^ g ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ . ban than eae em, tao hOng khdi eho cac em tiep can kien ^^^ ,^ ^^^^ g i ^ ^ g ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^^.j q ^ ^ ^ ^ ^ j ^ p ^ ^ ^ ^ ^

*'^^*^' . , quan, cdng bang, cu I h l , kip thdi, k i t hdp vdi td chOc, Dieu quan trpng nOa la giang vien phai chac chan ^ ^ ^ y g ^ ^^^^^^ ^ g ^ ^ i ^^^^ ^^ ^^^^ g . ^ ^^^ ^'^.^^ ^ ^ ^ . , q ^ ^ rang ehu de cua budi hpe phai phO hdp vdi ngOdi hpc, ^oc tap eua minh va d a n h gia l i n nhau SO dung danh giang vien cd the mang thuc te, thoc tien vao ldp hpc de g,^ ^ ^ d n g chf tham dinh ket qua ma ehu y e u ' d e ddng giup cac sinh vien lien he vdi cac van de xung quanh va ^ , 3 ^ , Rich thfeh nhu c l u , d d n g cd hoe tap khfeh le nhOng dua cae em ra ngoai thOc t l d l ehfnh cae em trOe tiep ^g g g ^ g , t i l n be eua ho qua dd tich cOc hda hpe tap nghe va tim hieu nhOng van de cac em dang quan tam tu y^ude day, viee danh gia la dde q u y i n c u a giang vien ehinh nhOng ngOdi thudc cac nganh nghe ma cac em j . ^ ^ g ^ a y hoc tich cOc, giang vien phai hodng d i n sinh dang hOdng tdi, vien hinh thanh va phat trien ky nang to d a n h gia de d i i u Khi ban d e n van de phOdng phap day hpe lich cOc, toi ^hfnh each hpc. Lien quan d i n v a n d l nay giang vien ehpt nhd den d n g Barack Obama, T d n g t h d n g eua Hpp ^g^i tao d l l u kien t h u a n ldi de sinh vien tham gia danh Chung qudc Hoa Ky, trOdc khi trd thanh ngOdi dOng dau g j ^ i^^i nhau. T u d a n h gia dOng va dieu chfnh hoat dpng Chinh p h u , dng da tOng di day hpe. Trong to truyen "Hy ^ip ^^^^ ,3 ^ ^ ^ g .^^ ^^^ ^^^ ^ h i l t eho su t h a n h c d n g trong vong tao bad' (The Audacity of Hope) c u a mmh, T o n g cudc sdng va cdng viee c u a ngudi hoc ma nha trudng can thdng Barack Obama cd ke lai r i n g trOdc khi la ThOdng

DaUvaHQC

^ . \ (/ .1 V M I l'l

fvarwi- SOI-2011 „ 28

trang bi eho sinh vien.

Theo hudng phat t r i i n eae phOdng phap tfeh eOc, de dac tad nhOng eon ngOdi nang ddng, thfeh nghi vdi ddi sdng xa hdi thi viee kiem tra, danh gia khdng the dOng lai yeu d u tai hien cae k i l n thOc, lap lai cSc kTnang da dope hpc ma phai k h u y i n khich dc tim tdi, sang tao, phat hien cai mdi trong khi giai q u y i t cac tinh hudng thOe t i i n ,

Sau la, xay dOng mdi trudng hpc tap than thien, cdi md d l nang cao tfnh tu nguyen, to giae cua viec hpc tap, giam nhe su cang t h i n g the c h i t , tinh t h i n cua ngudi hpc, giup hp thoat khdi nhOng cang t h i n g , gd bd, ddn dieu, khd khan cua cac hpc trinh bai ban, giup hp tho gian, khdng chan hpc, thay ddi phong each lam viec de chdng met mdi. Mdi Irudng giao due cdi m d , than thien nhu vay la mdt mdi trudng giao due nhan van.

Nhan van d day mang gia tri van hda phi vat the nhung cd y nghTa giao due rat Idn. Nhan van IrOdc h i t la ddi nhan xO t h i , la each Ong xO giOa ngodi vdi ngodi, giOa to duy vdi so vat, cu t h i hdn la each Ong xO giOa thay va trd, giOa can bp vdi can bd trong mdi trOdng giao due; la b i l l yeu thUdng, ddng c a m , se chia, tham chi la se chia ea nhOng Ou to, p h i i n mudn; la t h i hien y thOe, trach nhiem cua sinh vien vdi viec hpc tap, vdi tUdng iai eua ban than sinh vien. Nhan van phan anh pham trO dae dOe, tfnh trung thOc eua dpi ngu can be giang day, can bd quan ly ddi vdi viee hpc hanh hien tai va tOdng lai eua sinh vien.

Bac Hd kfnh yeu cua chOng ta da tOng ndi "Mdt dan tpc ddt la mdt dan tpc y i u " , Vi vay, phai p h l n dau trd thanh

"dan tdc thdng thai", phai q u y i t chi tu hpc, tu tim, tu tao ra tri thOc, lam giau trf nao va nhan each de t h i n g ngheo nan, lae hau. Xay di/ng mdt n i n tang van hda nha trudng mang ban sac phO hpp vdi truyen thdng dan tpc va xu hudng phat trien cua thdi dai cdn nham muc dich xay dung mdi trOdng giao due than thien, dan chu, cdi m d , tao mpi d l l u kien thuan Ipi eho sinh vien hpc lap va ren luyen se thu hOt dope n h i i u sinh vien theo hpc tai trUdng.

Sinh thdi, Chu tich Hd Ghi Minh da k h i n g dinh: "Trong trudng can cd dan chu. ddi vdi moi van de thay va trd cung nhau thao luan. ai cd van de gi deu that tha phat bieu. dieu gi chu'a thdng sudt thi hdi. ban cho thdng sudt, dan chu nhQng trd phai phai kinh thay. thay phai quy trd, chu khdng phai "Ci ddi bing dau" (7). Theo thien y cua chOng tdi, viec xay dong mdi trudng giao due lanh manh, than thien (hOdng tdi xay dOng van hda nha trOdng) la mdt trong nhOng dinh hOdng ed y nghTa gdp phan thiet thOc vao viec ddi mdi giao due dai hpc hien nay,

Tdm lai, cae giai phap tich cOe hda hpe tap vd eung phong phO nhOng tat c l deu cd ban c h i t chung: d i u dOa vao hoat ddng, cam xuc, kinh nghiem cua ngOdi hpc.

Ngudi hpe khdng nd lOc, khdng tfeh cOc tOdng lac vdi giang vien, vdi ban, khdng tich cOe tac ddng vao ddi tOpng hpc tap hp se khdng cd hoat dpng hpc thOe sO, Khi dd, ndi dung hpc tap, qua trinh hpc tap khdng cd y nghTa gi ddi vdi smh vien, khdng gay cam xOc tich cOc d hp, hp se khdng mudn hpc, chan hpe.

Qua nhOng gi da ndi tren d tren, chung ta cd the thay su van ddng eua nhan td ngOdi hpe la quan trpng nhat de lam eho viee hpe thuc su dope dien ra va nang cac hieu qua eua qua trinh day hpc. Dd la ly dd vi sad, chung tdi

khang dinh viec tfeh eOc hda hpc tap nho la mdt nguyen t i e ed ban eua qua trinh day hpc d dai hpe, mdt nhan td quan trpng gdp p h l n nang cao c h i t lOdng giao due dai hpc. .

TAI LIEU THAIVl KHAO

1 .Nguyen Ngpc Bao, Phit trien tinh tich cue. tQ luc cua hoc sinh trong qui trinh day hoc, Bd Giao due va Dao lao, Vu Giao vien, 1995

2,Bao cao sO phat t r i i n cua he thdng giao due dai hpc, eae giai phap dam bao va nang cao c h i t lOpng dao tao, sd 7 6 0 / B C - B G D D T ngay 20/10/2010 cua Bd Giao due va Dao tao.

3.Chi thi cua Thu tQdng Chinh phu ve dd'i mdi quan ly giio due dai hgc giai doan 2010 - 2012. sd 296/CT-TTg ngay 27/2/2010.

4,Dang Vu Hoat- Ha Thi DOc, Ly luan day hoc dai hoc. 1994

5,Dang Thanh Hung, Day hoc hien dai. Nxb DHQG HN, 2002

6,Hd Chf Minh, Toan tip, Nxb Chinh tri qudc gia, Hi Noi, 2000, 1,7, tr,456,

7.Nghi quyet ve ddi mdi cd ban va toin dien giio due dai hpc Viet Nam giai doan 2006-2010, sd 14/2005/NQ- CP ngay 2/11/2005 cua Chinh phu.

8,Ha T h i NgO - Dang Vu Hoat, Giio due hoc tip 1.2.

Nha x u l t ban Giao due, Ha Ndi, 1988.

9,Barack Obama, Hy vong tio bao - Suy nghl ve viec tim lai gia'c mo My. Nxb Tre, TP. Hd Chf Minh, 2008, N g u y i n H i n g dich (The Audacity of Hope, The 1 " New York Times).

10.Lam Quang Thiep, Viec day va hoc d dai hoc vi vai trd cua nhi giio dai hoc trong thdi dai thong tin, Giao due dai hpc, D H Q G H N , 2000.

11.Thai Duy Tuyen, Mot sd vin de cua giio due hoc hien dai. Nxb Giao due. Ha Ndi, 1999,

12,Thai Duy Tuyen, Phit huy tinh tich cQc nhan thQc cua ngQdi hoc. Vien Khoa hpc Giao due, web tu sach khoa hoe.

Chu thfeh

I.Chi thi cua Thu tQdng Chinh phu ve ddi mdi quan ly giao due dai hoc giai doan 2010- 2012. sd 296/CT-TTg ngay 27/2/

2010,

2 Bao cao sQphat then cua he thong giao due dai hoe, eae giai phap dam bao va nang eao chat IQOng dao tao, sd 760/BC- BGDDT ngay 20/10/2010 cua Bd Giao dye va Dao tao,

S.Thai Duy Tuyen, Phat huy tinh tich eUe nhan thdc cua ngu'di hoe. Vien Khoa hpc Giao due, web tu sach khoa hoc.

4.Ha The NgO-Dang Vu Hoat, Giao due hoc tap 1 & 2. Nha xuat ban giao due, Ha Npi, 1988

5.Nghi quyet ve doi mdi co ban va toan dien giao due dai hoc Viet Nam giai doan 2006-2010, sd 14/2006/NQ-CP ngay 2/

11/2005 cua Chinh phu,

6.Barack Obama, Hy vong tao bao - Suy nghive viec tim lai giae mo My. Nxb Tre, TP. Hd ChiMinh, 2008, Nguyen Hang dich (The Audacity of Hope. The 1 " New York Times),

7,Hd Chi Minh, Toan tap. Nxb Chinh tri quae gia, Ha Noi.

2000,t,7,tr,456.