T M T T
M cti u: ánh giák tqu ph uthu t n isoi tán s ith n ng cdòng b ng ng soim m t i B nh vi n akhoa thành ph Vinh giai o n2019-2021.
Ph ng pháp:Nghi n c u m t lo t b nhv i i t ng g m 30 b nh nh n c ch n oán s ith nvà i utr b ng ph uthu t n isoi ng c dòng ngm m t ikhoa Ngo i t ngh p,B nh vi n akhoa thành ph Vinht tháng 6/2019 ntháng 9/2021.
K tqu :Trong nghi n c ukh ngx yra tai bi n nào trongm .Th i gian tán s itrung bnh 60,32
±12,86 phút, th igian tán ng nnh t35 phút, dài nh t150 phút. Tr ngh pnhanh nh tlà do tr c ó s ini uqu nch y l nth ntrong quá tr nh tán s i qua n i soi ng c dòng. T l s ch s i sau m có 26b nh nh nchi m t l 86,7%, kh ng có tr ngh pnào ph ichuy n m m .Kh ng có ca nào bi nch ngn ng saum nh th ng ni uqu n, b th n hay t ni uqu n Th i giann m vi n trungbnh là5ngày, th igiann mvi nng nnh t là3 ngày, l u nh t là 9 ngày. t th ng JJ ni u qu ntr clàm t y u t giúp t ng soid dàng.
T khóa: S i th n, ph u thu t n i soi, tán s i ng cdòngb ng ngm m.
ABSTRACT
EVALUATING THE RESULT OF RETRO- GRADE LITHOTRIPSY LAPAROSCOPIC SURGERY AT VINH CITY GENERAL HOSPI- TAL FROM 2019 TO 2021
Objectives:Evaluating the results of retrograde lithotripsy laparoscopic surgery at Vinh City General Hospital from 2019 to 2021.
Method:Descriptive study of 30 patients witha diagnosis of kidney stones, treated with retrograde
NH G K T QU PH U THU T N SO NGƯ C DÒNG T N S TH N B NG NG M M T B NH N A KHOA THÀNH PH NH
G A O N 2019 2021
Ph mNh tSinh1*,Tr n cTr ng1, Nguy n H ng Tr ng1, L V n C ng1
1.B nh n akhoa hành ph nh
*Chutrách nhi mchính: Ph mNh tSinh Email: [email protected]
Ngày nh nbài: 07/01/2022 Ngày ph nbi n: 08/02/2022 Ngày duy tbài: 02/03/2022
endoscopy in the Department of General Surgery, Vinh City General Hospital from 06/2019 to 09/2021.
Results:There were no complications during the surgery. The average dispersion time was 60,32
±12,86 minutes, the shortest dispersion time was 35 minutes, and the longest was 150 minutes.
The fastest case was due to previous ureteral stones running to the kidneys during lithotripsy through retrograde laparoscopy. The percentage of clean stones after surgery were 26 patients that accounted for 86,7%, there is no case for open surgery. There were no severe complications after surgery such as ureteral perforation , perforation of kidney pedestal, or ureter rupture. The average hospital stay was5days, the shortest hospital stay was3days, and the longest was9days. Pre-ureter JJ catheteri ation isafactor that makes it easier to place the scope.
Keywords: Kidney stones, endoscopic surgery, upstream lithotripsy with exible tubes.
I. T V N
S i ti tni ulàb nh l th ngg ptr nth gi i và n cta.S ra i c acác ph ng pháp i u tr s i ng ti tni uhi n iápd ngk thu tcao ít sang ch nnh táns ingoàic th (ESWL), tán s i n i soi ng c dòng (URS), tán s i th n qua da em l i l i ích to l n cho b nh nh n. N i soi táns ith nqua da cót l s chs i cao nh t nh ngc ngg yra nhi utai bi n, bi nch ng. Tán s i b ng ng n isoi m mqua n i soi ni u qu n ng cdòng là ph ng pháp ítx m l n ang c nhi u n cphát tri n mang l ihi uqu ncao
i u tr các s i ài th n 1 . T iVi t Nam, n i soi ni u qu n-th n ng m m c th c hi n t i m t s trungt mti tni u l ntrongc n c t n m2010v i k tqu ban u t ng ikh quan, tuy nhi ndo chi phí caoc atrang thi t b chon n n nayc ng còn ítc s i utr tri n khai th c hi n k thu tnày 2 .
T i B nh vi n a khoa thành ph Vinh chúng t i b c u tri n khai ph ng phápn i soi ni u qu n ng c dòng b ng ng soi m m i u tr
s ith ncó kích th cnh , ngi nhay sau can thi p th t b i c a táns i ni u qu nng c dòng, sóts isau tán qua da, hay tán ngoàic th .Xu t phátt t nh h nh th c t óchúng t inghi n c u tài“ ánh giák tqu ph uthu t n isoi ng c dòng táns ith n b ng ng soim m t i B nh vi n akhoa thành ph Vinh giai o n2019-2021” v i m cti usau:
ánh giák tqu ph uthu t n isoi táns ith n ng c dòng b ng ng soi m m t i B nh vi n a khoa thành ph Vinh giai o n2019-2021.
II. I T NG V PH NG PH P
NGHIÊN C U
2.1. i t ng, a i m và th i gian nghi n c u
Cácb nh nh n cch n oáns ith nvà i u tr b ng ph u thu t n i soi ng cdòng ngm m t iKhoa Ngo i t ngh p,B nh vi n akhoa thành ph Vinht tháng 6/2019 ntháng 9/2021.
Ti uchu n l ach n:
- S i b th n nthu n.
- S i àid ikích th c>1cm.
- S i b th n k t h p s i ài d i kích th c
≤5cm.
- Các tr ng h p th t b i c a tán s i ngoài c th .
- S ith n k t h p v i s ini uqu n.
Ti uchu nlo itr :
- H p ni u qu n, d d ng ni u qu n kh ng t cmáy soi.
- Nhi m khu n ti t ni u ch a i utr,th n m t ch c n ng.
- S i àid iv igócb th n àid i<30 , chi udài àid i>3 và ng kínhc ài <5mm.
2.2. Ph ng pháp nghi n c u
-Thi t k nghi n c u: Nghi n c u m t m tlo t cab nh
- C m u, ph ng pháp ch n m u: C m u thu nti n, ch n m ucó ch ích
2.3. Ph ng pháp thu th pth ng tin Thu th p s li u c acác cab nh qua kháml m sàng,h s b nh án vàom u b nh án nghi n c u.
2.4. Ph ng phápx l s li u
S li u c qu n l vàx l tr nmáy tínhv i ph n m m Epidata 3.1 và SPSS 22.0 b ng các thu ttoán th ngk .
III.K TQU NGHIÊNC U
1. c i m b nhl các ca ph uthu t
B u 1 M c g n c ath ntr n s u m(n 30
Nh nxét:Có 23b nh nh n(76,7%) có th ngi n 1, có5 b nh nh n(16,7%) th ngi n 2, th n gi n 3cós l ng ít nh t v i 2 b nh nh n(6,6%).
B u 2 V trí,hnh thá s (n 30
Nh nxét: S i b th n nthu n chi m a s v i17 b nh nh n(56,7%), có 26,7% s i b th n+1 nhóm àid i,3 b nh nh n(10,0%) cós i àid i nthu n,s i b th n + 2nhóm ài cós l ng ít nh t v i 2 b nh nh n(6,7%).
B ng 1. h n b kích th c s (n 30
Kích th c s i(mm) S l ng T l ( )
≤10 18 23,1
11 20 33 42,3
21 30 24 30,8
>30 3 8,3
T ng 78 100
Nh nxét:Kích th c s ich y ulàt 21-30 mm (42,3%),s itr n30 mm ch có2vi n(8,3%). Vi n có kích th cnh nh t8mmvàl nnh t45 mm. Kích th c s itrungbnh trong nhóm nghi n c u17,78
±7,21 mm.
2. c i m k thu tcác ca ph uthu t
T t c 30b nh nh nph uthu t(100% cam ) u c tJJ tr ckhi can thi p t 7-10 ngày.
Có 28/30 (93,3%) ca ph u thu tcó t ng nòng ni uqu n. Tr ngh pkh ng t c ng nòng ni uqu nnh ng a c ng soim mtheod y d n l n ài th ntáns i.
3.K tqu i utr .
T t c 30b nh nh nph uthu t uthànhc ng, kh ng có tr ngh pnào ph ichuy n m m ,kh ng có ca nào bi nch ngn ng saum .
Th igiann mvi n: Th igiann mvi ntrungbnh là5ngày, th igiann mvi nng nnh tlà3ngày, th igiann mvi n l unh tlà9ngày.
Th igianm trungbnhc acác ca ph uthu tlà 60,32±12,86 phút, có1cam l unh t v ith igian 150 phút, có 06 cam th igian ch 35 phút.
T l s chs isau ph uthu tlà 86,7% (26/30 tr ngh pph uthu t).
IV.B NLU N
4.1. c i m b nh l các tr ng h p ph uthu t
Trong nghi n c u c achúngt icó 23 tr ngh p (76,7%) th n gi n 1, có 5 tr ng h p (16,7%) th ngi n 2, ch có2tr ngh p(6,6%) th ngi n 3.K tqu nàyc ngg nnh t ng ngv i k tqu c atác gi Phan Tr ngB o(2016)v t l gi a 3nhóm nh ng khác bi t v t l m inhóm, nhóm b nh nh n n c nh có 32 tr ng h p chi m t l 53,3%, 2có 26 tr ngh p(43,3%) và 3có2tr ngh p(3,3%). Sau th chi n n isoi ni uqu n th nng c dòng b ng ngm m(NSM) 3tháng, tác gi ghi nh n t ng th m m ttr ngh p kh ng n cvàm ttr ngh p n c 1 3 . Theo nghi n c u c aTr ng Thanh T ng tr n 5 b nh nh nth 3ng i àib th nkh ng gi n(60%) và2 ng i th n n c I(40%) 4 .Có th gi i thích trong nghi n c u c a chúngt i t i b nh vi n tuy n huy n, làn i ng k khám ch a b nh ban u c anhi u i t ngn n b nh nh n uti nvào vi nkhám và cphát hi n,t v nph uthu t s m n n m c gi n c ath nth p h n.
T t c các tr ngh ptrongm unghi n c u c a chúngt i ucós i ài th nho c b th n, trong ó cók t h p s ini uqu n. Trong nghi n c uchúngt i có 17 tr ngh p(56,7 %)s i n m v tríb th n n thu n, nhómb th nvà1nhóm àid icó8tr ng h p (26,7 %), ch có3 tr ng h p s i ài d i,2 tr ng h p b th n k t h p 2 nhóm ài. Trong nghi n c u c a tác gi Phan Tr ng B o (2016), 52/60 tr ngh p (86,6%) có s i ài d i, v i24 tr ngh p s i ài th n d i nthu n(40%). Ngoài ra trongm unghi n c u c atác gi còn có:9tr ng h pcós i ài tr n(15%), 10 tr ngh pcós i b th n(16,7) và9tr ngh pcós i ài gi a(15%) 3 . Nghi n c u c aTr ng ThanhT ng th có 80%s i ài th n nthu nvà 20%s i b th nvà ài th n 4. Nghi n c uchúngt icho th y s ph n b v trí các vi n s ivàs l ngs i c ngt ngt các tác gi khác,g pnhi utrong các tr ngh p s i àid i.
y cxem là ch nh cho NSM có c t l s chs icaoh nsov itáns ingoàic th và tai bi n, bi nch ng íth nsov i l y s iqua da i v i s i àid i.
4.2. c i m k thu t
Y u t quy t nh n tán s i thành c ng là t c ng nòng ni uqu n l n b th n. Khi kh ng t c ng Sheath th t l táns ithànhc ngb ng vi c a ngn isoim mtr c ti p l n v trís ich
t41,2% 2 , 5 . tth ng JJ tr c m 1 - 2tu n th chi n c 30 tr ngh p(100%). ng kính lòng ni u qu nkho ng 3 -4mm t ng ng v i ng kính ng nòng ni uqu n12Fr.V v y,n isoi ni uqu nvà tJJ tr c s nong và làm th ng, gi n r ng ni uqu n sau1 - 2tu n s t ng nòng ni u qu nthu n l i h n. Nguyc t nth ng thành ni u qu nkhi t ng nòng ni uqu n s t ngg p 7 l n khi kh ng tsonde JJ ni uqu ntr c m 6 .Trong nghi n c uchúngt i, chúngt ich n ng nh tlo i ng th ng JJl u l itrong ni uqu n t i a 6tháng, kíchc 6 7F. ng nòng ni uqu nchúngt i c ng ch n m t c cóc ngoài là 12Fvà trong lòng là9F n n ng soi m m(kích c 7,5 F) ra vào d dàng. Trong nghi n c uchúngt i t ng nòng ni u qu ncho 28 tr ngh p(93,3%), tr ngh pkh ng t c ng nòng ni uqu nnh ng a c ng soim mtheod y d n l n ài th ntáns i.
Trong nghi n c u c a Phan Tr ngB o(2016), t ng th ng JJ tr c m NSM cho 49 tr ngh p (81,7%), kh ng tJJ 11 tr ngh p(18,3%). Th i gian tth ng JJ trungbnh tr c m là 14,6±4,5 ngày. Trong các tr ngh pkh ng tth ng JJ tr c m NSM có 10 tr ngh pcós ini uqu nvà ài th n c ngb n, tác gi th chi n c ng lúc NSM. Tác gi c ng ph n tích ngha th ngk gi a vi c t ng th ng JJ ni uqu ntr c m v i t l s chs i t cth ngay saum (p=0,65), sóts isau1tháng (p=5,83) vàs chs isau3tháng (p=0,71). Trong nghi n c u c aTr ng ThanhT ng (2019), tác gi c ng th chi n tJJ tr c1-2 tu nth chi n c 5 b nh nh n(100%) 4 . T ó a n k tlu nkh ng c ithi n t l s chs isaum NSM khi có t ng th ng JJ tr c m .Ph n tích tr ntai bi n và bi n ch ng sau NSM, tác gi c ngk tlu n: vi c t ng th ng JJ c ng kh ng làm gi m nguy c xu t hi n bi nch ng saum .
4.3.K tqu i utr
-Trong nghi n c uchúngt i, kh ngx yra tai bi n nào trongm
-Th i gian m :th i gian tán trung bnh 60,32 ± 12,86 phút, th igian tán ng nnh t35 phút, dài nh t 150 phút. Tr ngh pnhanh nh tlà do tr c ó s i ni uqu nch y l nth ntrong quá tr nh táns iqua n isoi ng cdòng.K tqu nghi n c u c achúng t i t ng ng c a Tr ng ThanhT ngv i th i gianm trungbnh là 65,2±29,4 phút (t 30-120 phút) 4 , nghi n c u c a Hoàng Long là 58,31 ± 23,16 (25-120 phút) 2 .
M t s tác gi chor ng kh ngn ntáns i l uquá 90 phútv s t ng nguyc ch ymáu, th m dch sau phúcm cvà b ng và cbi tlàt ng nguyc s c nhi mtr ng do gi iphóng vi khu n t dch trong th n vào máu. Th igian táns iph thu cvào nhi u y u t nh :kinh nghi m, lo i s ito,s i c ng,s i àid i ho cnhi u s i n mtrong ài ri ng bi tph i t m s i l u h nvàd sóts i. gi n c ath ncàngl nth s icàngd di chuy n n n s khó tánv và kéo dài th igianm . i v i s i l ntác gi ch ng i u ch nht ngc ng su ttáns i, gi m t n s tán tán v s ilàm nhi u m nh vàd ngr Nitinoll yra ngoài nh mrút ng nth igianm 2 , 7 .
- K tqu saum : T l s chs isaum 26b nh nh nchi m t l 86,7%, kh ng có tr ngh pnào ph i chuy n m m . Có 01 (3,3%) ca bi n ch ng saum nh s t, nhi mkhu n, ch ymáu. ylà ca s i b th n k t h p 2nhóm ài. Th igiann mvi n trungbnh là5ngày, th igiann mvi nng nnh tlà 3ngày,l unh tlà9ngày. Cáck tqu trong nghi n c u c aTr ng ThanhT ng tr n 5 b nh nh n c ng g ngi ngc achúngt i:t l s chs i t ngt v i 80%, tác gi kh ng ghi nh n tai bi n ch y máu l nhayt n th ng ni uqu nhayb th n; kh ng g pbi nch ng nhi mkhu nti tni u; th igian rút sonde ni u osau2ngày v ith i giann mvi n 3ngày 4.
V.K TLU N
1. c i mcác cas ith n cph uthu t n isoi ng cdòng táns ith n b ng ng soim m
-Có 76,7%b nh nh ncó th ngi n 1, có 16,7%
th ngi n 2, ch có 6,6% th ngi n 3.
-Có 56,7% tr ngh p s i b th n nthu n, có 26,7%s i b th n+1 nhóm àid i, có 10,0%s i àid i,s i b th n + 2nhóm ài cót l th pnh t v i6,7%.
2.K tqu b ng ph uthu t n isoi ng cdòng tán s ith n b ng ngm m t i b nh vi n akhoa Thành ph Vinh.
-Chúngt iti nhành ph uthu tthànhc ng cho 30b nh nh n, kh ng có tr ngh pnào chuy n m m ,chot l s chs ilà 86,7%.
-Có1tr ngh pcó ch ymáu trongm ,kh ng có bi nch ngn ng saum
-Th igianm trungbnhc achúngt ilà 60,32± 12,86 phút (35-150 phút). Th igiann mvi ntrung bnh là5ngày.
- N isoi ng m mni uqu n ng c dòng có s d ng C-Arm là ph ng pháp i utr t tvà hi uqu
s i ài th n, nh tlà i v inh ng tr ngh p i u tr b ng các th thu t, hay ph uthu ttr c ó. t th ng JJ ni uqu ntr clàm t y u t giúp t ng soid dàng.
VI. KHUY NNGH
N isoi ni uqu nth nng cdòngb ng ngm m táns i ng ti tni utr n v i n ngl ng Laser
cth chi n t i m t s b nh vi ntrongn c.V i i uki n h nch chúngt ith chi nnghi n c utr n 30 tr ngh ptuy ch aph ilà nghi n c u idi n chom t k thu tnh ng chúngt i m nhd n ara nh ng ki nngh ph h pnh sau:
1. y là ph ng pháp can thi p ít x m l n, an toàn, kh ng l i s otrong i utr s ith n, cbi t thu n l i v icác tr ngh p s icó th nkh ng gi n.
Tuy nhi n m b oan toàn cho cu c m c ncó y trang thi t b và ekip ph uthu tchuy nkhoa.
2. Ch nh i u tr chok thu tnàyv icác lo i s ith n ngi ncó kích th c v aph i(< 5cm) và sóts ihay th t b i c acác ph ng pháp i u tr tr c.
T ILI UTHAM KH O
1. Nguy nKhoaH ng (2011). Nghi n c u i u tr s i ài th n d i b ng táns ingoàic th và nh h ng c asóng xung kích l nth n. Lu n án ti n s y h c,H cvi nQu nY.
2. Hoàng Long và c ng s (2018). Hi u qu ng d ng n i soi ng c dòng ng m m i u tr s i th n, Y h c TPHCM, t p 22, s 4/2018:
213-220.
3. Phan Tr ngB o(2016). ánh giá vai tròn i soim mtrong i utr s ith n. Lu nán ti n s y h c, i h c Y d cTP HCM
4. Tr ng ThanhT ng vàc ngs (2019),Tán s i n isoi ngm m i utr s ith n t i B nh vi n akhoatnh Thanh Hoá:K tqu b c u,T p chíY D c L msàng 108,T p14 S.1 (2019).
5. Guisti G, Proietti S, et al (2016).Current standard technique for modern exible ureteroscopy: tips and tricks. European Association of Urol,Euro-6744:No of pages 7.
6. Miernik A, Wilhelm K, Ardelt PU (2012).
Standardi ed Flexible Ureteroscopic Technique to Improve Stone, Urology, 80 (6): 1198-1202.
7. FanS, Gong B, Hao (2015).Risk factors of infectious complications following exible ure- teroscope withaHolmium Laser:Aretrospective study, InterJof Clinical and Experimental Medi- cine, 8(7): 11252- 11259.
