Quan hÖ ®èi ngo¹i

(1)

Quan hÖ ®èi ngo¹i

Ts. Lª v¨n mü

ViÖn Nghiªn cøu Trung Quèc

Ó tõ sau khi tiÕn hµnh c¶i c¸ch vµ më cöa ®Õn nay, Trung Quèc ®ang trçi dËy vµ ®i lªn víi t− c¸ch mét c−êng quèc míi, ph¸t triÓn toµn diÖn. Trung Quèc cã nhiÒu lîi Ých lín, quan träng trong khu vùc vµ trªn toµn cÇu. Sù ph¸t triÓn cña Trung Quèc t¸c ®éng vµo khu vùc vµ thÕ giíi, cã nhiÒu kh¶ n¨ng sÏ lµm thay ®æi l¹i trËt tù thÕ giíi, ®ãng gãp vµo t¸i cÊu tróc quyÒn lùc trªn thÕ giíi trong hoµn c¶nh Mü vµ T©y ¢u ®ang cã sù yÕu ®i t−¬ng ®èi nh− hiÖn nay. Trong ®iÒu kiÖn nh− thÕ, Trung Quèc nhËn thøc ®−îc

®©y lµ thêi c¬ ®Ó phÊn ®Êu ®¹t ®−îc kh¸t väng trë thµnh c−êng quèc bËc nhÊt trong thÕ kû XXI vµ trªn thùc tÕ Trung Quèc ®· cã ý ®å chiÕn l−îc khu vùc, chiÕn l−îc toµn cÇu vµ ®ang cã nh÷ng b−íc ®i rÊt bµi b¶n.

§øng vÒ søc m¹nh, hiÖn nay, Trung Quèc ®· m¹nh h¬n nhiÒu so víi chÝnh hä trong thËp kû ®Çu thÕ kû XXI vÒ c¶ kinh

tÕ, chÝnh trÞ vµ qu©n sù vµ ®ang gia t¨ng søc m¹nh mÒm v¨n hãa. Trong n¨m 2010 Trung Quèc ®· v−ît NhËt vÒ GDP (sím h¬n 10 n¨m so víi dù kiÕn), vµ rÊt cã kh¶ n¨ng sÏ ngang hµng víi Mü vµo n¨m 2035 (sím h¬n dù kiÕn lµ 15 n¨m), kh«ng chê ®Õn n¨m 2050 nh− nh÷ng dù b¸o cò cña Trung Quèc.

B−íc vµo thÕ kû XXI t×nh h×nh thÕ giíi vµ khu vùc ®ang cã nhiÒu biÕn ®æi lín lao. §Æc ®iÓm næi bËt lµ toµn cÇu ho¸

toµn diÖn khiÕn c¸c n−íc ®Òu ph¶i héi nhËp céng ®ång quèc tÕ, cïng hîp t¸c ®Ó ph¸t triÓn trong mét thÕ giíi ph¼ng.

ChiÒu h−íng chung lµ hîp t¸c vµ ph¸t triÓn trong bèi c¶nh çc quèc gia lÖ thuéc lÉn nhau. ThuËn theo lÏ ph¶i cña qui luËt lµ cÇn dùa vµo nhau, cïng cã lîi, cïng an ninh. Song trªn thùc tÕ, tõng quèc gia ®Òu ph¶i gi¶i quyÕt çc lîi Ých chiÕn l−îc cña m×nh, ph¶i gi¶i quyÕt çc mèi quan hÖ víi çc quèc gia kh¸c trªn c¬ së lÊy lîi Ých cña quèc gia lµm c¨n

K

(2)

b¶n. Nh÷ng lîi Ých quèc gia cña tõng n−íc ®Òu cã nh÷ng ph¸t triÓn míi ®i theo víi ph¸t triÓn x©y dùng ®Êt n−íc.

Lîi Ých míi lu«n ®−îc h×nh thµnh vµ nã kh«ng ph¶i lµ “bÊt biÕn”, nã lµ nh©n tè

“®éng”. Nh÷ng lîi Ých Êy c¹nh tranh víi nhau trong nhiÒu lÜnh vùc gi÷a c¸c quèc gia, cã khi cã ®ång lîi Ých, cã khi kh«ng, cã khi cã m©u thuÉn vµ thËm chÝ lµ m©u thuÉn ®èi kh¸ng.

Quan hÖ ViÖt Nam víi Trung Quèc trong thÕ kû míi nµy còng bÞ chi phèi bëi xu thÕ cña thêi ®¹i, bëi chiÒu h−íng ph¸t triÓn cña thÕ giíi. Nã tån t¹i c¶ mÆt hîp t¸c lÉn c¹nh tranh vµ ®Êu tranh.

ViÖt Nam lµ n−íc l¸ng giÒng nói liÒn nói, s«ng liÒn s«ng víi Trung Quèc, lµ

®Êt n−íc n»m tr¶i dµi theo bê BiÓn

§«ng, nèi liÒn Trung Quèc víi c¸c n−íc trong khu vùc §«ng Nam ¸. ViÖt Nam lµ khu vùc träng ®iÓm triÓn khai chiÕn l−îc cña Trung Quèc tõ x−a tíi nay. ë ®©y cã

®ñ c¸c tuyÕn giao th«ng thuû, bé rÊt thuËn lîi cho Trung Quèc tËn dông ®Ó ®i vµo §«ng Nam ¸. Th¸ng 9 n¨m 1963 khi Thñ T−íng Trung Quèc Chu ¢n Lai gÆp gì ®¹i biÓu c¸c ®¶ng Céng S¶n ViÖt Nam, Lµo, In®«nªxia t¹i Qu¶ng §«ng, Trung Quèc ®· tõng nãi: “N−íc chóng t«i th× lín, nh−ng kh«ng cã ®−êng ra, cho nªn rÊt mong §¶ng lao ®éng ViÖt Nam më cho mét con ®−êng míi xuèng §«ng Nam ch©u ¸”⁽¹⁾.

Víi con m¾t kh¸ch quan mµ xÐt, ®Êt n−íc ViÖt Nam giµu tµi nguyªn, d©n téc ViÖt Nam cã truyÒn thèng cÇn cï, th«ng minh, s¸ng t¹o, nÕu quan hÖ gi÷a ViÖt

Nam víi Trung Quèc tèt ®Ñp sÏ t¹o ra nhiÒu yÕu tè thuËn lîi cho Trung Quèc më réng ¶nh h−ëng xuèng §«ng Nam ¸.

Ng−îc l¹i, quan hÖ 2 n−íc kh«ng su«n sÎ hoÆc xÊu ®i sÏ sinh ra nhiÒu khã kh¨n, trë ng¹i cho Trung Quèc triÓn khai ý ®å chiÕn l−îc cña m×nh, còng nh− sÏ t¹o nªn nh÷ng c¶n trë ®èi víi sù ph¸t triÓn cña ViÖt Nam.

Do vÞ trÝ ®Þa lý nh− thÕ, l¹i trong quan hÖ 2 n−íc nhiÒu lóc kh«ng thuËn chiÒu nªn suèt mÊy ngh×n n¨m lÞch sö, d©n téc ViÖt Nam hÕt thÕ hÖ nµy ®Õn thÕ hÖ kh¸c ®· ph¶i ®øng lªn ®Êu tranh chèng l¹i chÝnh s¸ch bµnh tr−íng, n«

dÞch, ®ång ho¸ cña c¸c v−¬ng triÒu Trung Quèc.

Nh−ng trong lÞch sö cËn ®¹i vµ hiÖn

®¹i, 2 n−íc d−íi sù l·nh ®¹o cña 2 §¶ng Céng s¶n ®· dÉn d¾t nh©n d©n quan hÖ hîp t¸c h÷u nghÞ nh− anh em trong hµng thÕ kû. Tuy nhiªn, quan hÖ gi÷a ViÖt Nam vµ Trung Quèc trong thêi kú nµy còng kh«ng ph¶i lµ thuËn buåm xu«i giã, còng cã nh÷ng khi do bÊt ®ång quan

®iÓm, xung ®ét lîi Ých quèc gia, d©n téc

®· dÉn ®Õn quan hÖ gi÷a hai n−íc xÊu ®i nghiªm träng, ®i ng−îc l¹i lîi Ých vµ mong muèn cña nh©n d©n hai n−íc (thêi kú 1975 – 1990).

N¨m 1978, Trung Quèc b¾t ®Çu tiÕn hµnh c¶i c¸ch më cöa. §Çu nh÷ng n¨m 1990 ViÖt Nam còng b¾t ®Çu ®æi míi m¹nh mÏ. C¶ Trung Quèc vµ ViÖt Nam

®Òu dèc søc cho ph¸t triÓn kinh tÕ, tÝch cùc héi nhËp khu vùc vµ héi nhËp quèc tÕ. Trong giai ®o¹n c¸ch m¹ng míi nµy,

(3)

ViÖt Nam vµ Trung Quèc ®Òu mong muèn cã mét m«i tr−êng xung quanh vµ m«i tr−êng quèc tÕ hßa b×nh, æn ®Þnh ®Ó më réng giao l−u hîp t¸c trªn nhiÒu lÜnh vùc, ®Æc biÖt lµ viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ.

ChÝnh trong bèi c¶nh ®ã ®· khiÕn quan hÖ ViÖt Nam - Trung Quèc sau h¬n 10 n¨m bÞ gi¸n ®o¹n ®· xÝch l¹i gÇn nhau vµ tiÕn tíi b×nh th−êng hãa quan hÖ trªn c¬ së míi (n¨m 1991). Cho ®Õn nay, quan hÖ b×nh th−êng hãa gi÷a ViÖt Nam vµ Trung Quèc ®· trßn 20 n¨m. 20 n¨m qua, l·nh ®¹o còng nh− nh©n d©n hai n−íc th−êng xuyªn qua l¹i trao ®æi, th¨m hái lÉn nhau lµm t¨ng thªm sù hiÓu biÕt vµ tin cËy nhau h¬n. §Æc biÖt, hîp t¸c kinh tÕ - mËu dÞch ngµy cµng

®−îc më réng vµ ph¸t triÓn…

Sau h¬n 30 n¨m tiÕn hµnh c¶i c¸ch vµ më cöa, hiÖn nay Trung Quèc ®ang “trçi dËy” ®i lªn nh− mét c−êng quèc ph¸t triÓn toµn diÖn víi môc tiªu lµ mét c−êng quèc thÕ giíi vµo gi÷a hoÆc cuèi thÕ kû nµy. §Ó trë thµnh mét c−êng quèc hµng ®Çu thÕ giíi, Trung Quèc rÊt cÇn cã mét khu vùc ¶nh h−ëng réng lín. §èi víi Trung Quèc, tõ lÞch sö ngµn x−a còng nh− lÞch sö cËn ®¹i, hä ®Òu h−íng vÒ ph−¬ng Nam ®Ó “më mang bê câi”. Ngµy nay, trong chÝnh s¸ch ngo¹i giao phôc vô cho x©y dùng 4 HiÖn ®¹i ho¸, Trung Quèc coi Ch©u ¸ – Th¸i B×nh D−¬ng lµ khu vùc träng ®iÓm chiÕn l−îc mµ trong

®ã tr−íc m¾t lµ h−íng §«ng Nam ¸.

Trong chiÕn l−îc ph¸t triÓn, tõ 1949 ®Õn nay, Trung Quèc ch−a lóc nµo sao nh·ng khu vùc §«ng Nam ¸. Trong cuéc häp

Bé ChÝnh trÞ §¶ng Céng S¶n Trung Quèc th¸ng 8 n¨m 1965 Chñ tÞch Trung Quèc Mao Tr¹ch §«ng nhÊn m¹nh

“Chóng ta ph¶i giµnh cho ®−îc §«ng Nam

¸”⁽²⁾. Vµ vµo ®Çu n¨m 1993, §Æng TiÒu B×nh trong chuyÕn c«ng du miÒn Nam Trung Quèc còng l¹i kªu gäi: Trung Quèc ph¶i më toang cöa phÝa Nam, ®i vµo Nam

¸ – Th¸i B×nh D−¬ng⁽³⁾.

Ngµy nay, Trung Quèc ®ang thùc thi chÝnh s¸ch më réng kh«ng gian sinh tån cña n−íc m×nh, ®Èy m¹nh c¶i c¸ch më cöa, ®Èy nhanh ph¸t triÓn kinh tÕ vµ søc m¹nh qu©n sù cïng víi søc m¹nh mÒm v¨n hãa. Trong cuéc c¹nh tranh më réng kh«ng gian sinh tån cho d©n téc Trung Hoa, Trung Quèc hiÖn nay trong chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña m×nh lu«n lu«n nªu cao khÈu hiÖu “hoµ b×nh, h÷u nghÞ, hîp t¸c” víi nguyªn t¾c “lÊy lîi Ých quèc gia lµm chuÈn mùc”, ®Ò x−íng “cËn giao, viÔn th©n” ®Ó t¹o m«i tr−êng hoµ b×nh, æn ®Þnh, tranh thñ vèn, kü thuËt, thÞ tr−êng cho c«ng cuéc ®−a Trung Quèc lªn vÞ trÝ c−êng quèc thÕ giíi.

§¹i héi XVI §CS Trung Quèc (n¨m 2002) ®· ph©n tÝch t×nh h×nh thÕ giíi vµ

®−a ra ®−êng lèi, chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña Trung Quèc trong nh÷ng thËp niªn

®Çu cña thÕ kû XXI. Trong thêi gian tíi (2011 - 2020), ngo¹i giao Trung Quèc ch¾c ch¾n sÏ cã nh÷ng ®iÒu chØnh cÇn thiÕt, nh−ng vÒ ®−êng lèi c¬ b¶n th× vÉn kh«ng thay ®æi. §¹i héi XVI vµ §¹i héi XVII §CS Trung Quèc ®· nãi râ: "Hoµ b×nh vµ ph¸t triÓn vÉn lµ chñ thÓ thêi

®¹i ngµy nay. Gi÷ g×n hoµ b×nh, thóc ®Èy

(4)

ph¸t triÓn cã quan hÖ tíi h¹nh phóc cña nh©n d©n c¸c n−íc, lµ nguyÖn väng chung cña nh©n d©n c¸c n−íc, ®ång thêi còng lµ trµo l−u lÞch sö kh«ng thÓ ng¨n c¶n ®−îc. Sù ph¸t triÓn cña xu thÕ ®a cùc ho¸ thÕ giíi vµ toµn cÇu ho¸ kinh tÕ

®· ®em l¹i c¬ héi vµ nh÷ng ®iÒu kiÖn cã lîi cho hoµ b×nh vµ ph¸t triÓn cña thÕ giíi. ChiÕn tranh thÕ giíi míi kh«ng cã kh¶ n¨ng bïng næ trong thêi gian cã thÓ dù b¸o. Tranh thñ m«i tr−êng hoµ b×nh vµ t×nh h×nh æn ®Þnh xung quanh trong thêi gian t−¬ng ®èi dµi lµ ®iÒu cã thÓ thùc hiÖn ®−îc.

ThÕ nh−ng, trËt tù thÕ giíi vµ trËt tù kinh tÕ quèc tÕ cò kh«ng c«ng b»ng, kh«ng hîp lý, vÉn ch−a thay ®æi c¨n b¶n… chñ nghÜa b¸ quyÒn vµ chÝnh trÞ c−êng quyÒn cã nh÷ng biÓu hiÖn míi…

thÕ giíi vÉn rÊt kh«ng yªn b×nh, nh©n lo¹i ®ang ®øng tr−íc nhiÒu thö th¸ch gay g¾t…"⁽⁴⁾.

§¹i héi XVII §CS Trung Quèc (n¨m 2007) còng ®· nhÊn m¹nh:

"… ThÕ giíi ngµy nay ®ang biÕn ®æi réng lín vµ s©u s¾c. Trung Quèc ngµy nay còng ®ang thay ®æi réng lín vµ s©u s¾c. C¬ héi ch−a tõng cã, th¸ch thøc còng ch−a tõng cã, c¬ héi lín h¬n th¸ch thøc… Quan hÖ gi÷a Trung Quèc ngµy nay víi thÕ giíi ®· cã sù thay ®æi mang tÝnh lÞch sö. VËn mÖnh t−¬ng lai cña Trung Quèc ngµy cµng g¾n chÆt víi vËn mÖnh t−¬ng lai cña thÕ giíi… sù ph¸t triÓn cña Trung Quèc kh«ng thÓ t¸ch rêi thÕ giíi, sù phån vinh æn ®Þnh cña thÕ giíi còng kh«ng thÓ t¸ch rêi Trung Quèc…"⁽⁵⁾.

C«ng cuéc c¶i çch, më cöa, hiÖn ®¹i ho¸ cña Trung Quèc tuy ®· thu ®−îc nh÷ng thµnh tùu to lín, nh−ng trong thêi gian tíi cã nh÷ng thuËn lîi rÊt quan träng, võa ®Çy khã kh¨n. H¬n bao giê hÕt Trung Quèc cÇn mét bèi c¶nh hoµ b×nh trªn thÕ giíi vµ æn ®Þnh trong khu vùc xung quanh ®Ó tËp trung vµo c«ng viÖc trong n−íc vµ tranh thñ çc nh©n tè quèc tÕ nh− vèn, khoa häc c«ng nghÖ cao, kinh nghiÖm qu¶n lý tiªn tiÕn, nguån cung cÊp nguyªn liÖu, n¨ng l−îng, vµ thÞ tr−êng xuÊt khÈu hµng ho¸. §Ó thùc hiÖn nh÷ng môc tiªu ®ã, Trung Quèc kh«ng thÓ sö dông biÖn ph¸p chiÕn tranh, mµ chØ cã thÓ sö dông biÖn ph¸p hîp t¸c vµ c¹nh tranh hoµ b×nh. §ã lµ lý do §Æng TiÓu B×nh tr−íc ®©y vµ çc nhµ l·nh ®¹o Trung Quèc sau nµy ®·

nhiÒu lÇn cam kÕt Trung Quèc ®i theo con ®−êng "ph¸t triÓn hoµ b×nh", hiÖn nay kh«ng bµnh tr−íng x©m l−îc, sau nµy m¹nh lªn còng sÏ kh«ng bao giê bµnh tr−íng x©m l−îc. Ng−êi ta cã thÓ tin r»ng Trung Quèc sÏ kh«ng bµnh tr−íng x©m l−îc ®èi víi l·nh thæ c¸c n−íc mµ Trung Quèc ®· c«ng nhËn.

Nh−ng ®èi víi nh÷ng vïng l·nh thæ, biÓn ®¶o mµ Trung Quèc hiÖn ®ang tranh chÊp víi c¸c n−íc xung quanh nh−

NhËt B¶n, Ên §é, ViÖt Nam vµ mét sè n−íc ASEAN th× l¹i lµ vÊn ®Ò kh¸c. §èi víi §µi Loan, §µi Loan lµ mét phÇn l·nh thæ cña Trung Quèc, ChÝnh phñ Trung Quèc tranh thñ con ®−êng "hoµ b×nh thèng nhÊt", nh−ng ch−a bao giê cam kÕt kh«ng sö dông vò lùc qu©n sù khi thÊy cÇn thiÕt. §èi víi tranh chÊp l·nh

(5)

thæ, biÓn ®¶o víi c¸c n−íc xung quanh, Trung Quèc chÊp nhËn nguyªn t¾c gi¶i quyÕt vÊn ®Ò th«ng qua th−¬ng l−îng hoµ b×nh, nh−ng thùc tÕ xung ®ét qu©n sù ®· nhiÒu lÇn xÈy ra, vµ trong t−¬ng lai xung ®ét qu©n sù vÉn lµ nguy c¬ hiÖn h÷u. Tuy nhiªn, xuÊt ph¸t tõ nh÷ng ph©n tÝch nãi trªn, chóng ta cã thÓ dù b¸o trong 10 n¨m tíi, Ýt cã kh¶ n¨ng Trung Quèc tiÕn hµnh chiÕn tranh quy m« lín ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò tranh chÊp l·nh thæ, biÓn ®¶o víi c¸c n−íc xung quanh. Trong thËp kû tíi, Trung Quèc võa t¨ng c−êng søc m¹nh kinh tÕ - qu©n sù trong c¹nh tranh quèc tÕ, ®ång thêi

®Èy m¹nh "ngo¹i giao v¨n ho¸", t¨ng c−êng "søc m¹nh mÒm" ®Ó võa n©ng cao vÞ thÕ, võa më réng ¶nh h−ëng, uy tÝn cña Trung Quèc ®èi víi thÕ giíi.⁽⁶⁾

Tuy nhiªn, dï ®−êng lèi ngo¹i giao cña CHND Trung Hoa cã nh− thÕ nµo th× ®èi víi quan hÖ gi÷a ViÖt Nam vµ Trung Quèc – mét mèi quan hÖ cã thÓ nãi lµ trong lÞch sö lu«n cã nhiÒu “vÊn

®Ò” nhÊt. Song, ®øng trªn cÊp ®é chiÕn l−îc, sù hµi hßa trong quan hÖ ViÖt – Trung giai ®o¹n hiÖn nay lµ hÕt søc cÇn thiÕt. ViÖt Nam cÇn cã nh÷ng t− duy hîp lý, cã sù lùa chän th¸i ®é ®óng mùc, chÝn ch¾n, Muèn vËy ph¶i cã nh÷ng nhËn thøc thËt tØnh t¸o.

Tr−íc hÕt cÇn cã nh×n nhËn r»ng ViÖt Nam kh«ng chèng Trung Quèc, trong lÞch sö thùc tÕ ViÖt Nam kh«ng bao giê chñ tr−¬ng ®èi ®Çu víi Trung Quèc. ViÖt Nam cã b¶n lÜnh vµ thùc lùc hoµn toµn cã thÓ trë thµnh mét ®èi t¸c lµm ¨n, hîp t¸c víi Trung Quèc. Nh−ng ViÖt Nam

hîp t¸c víi Trung Quèc ph¶i lµ mét ViÖt Nam ®éc lËp vµ ph¶i lµ ®èi t¸c ®−îc t«n träng.

Chóng ta còng ph¶i l¹c quan thÊy r»ng ngo¹i giao ViÖt Nam ngµy nay ®· ë vµo vÞ trÝ cao nhÊt trong lÞch sö cña m×nh víi tÝnh c¸ch lµ mét quèc gia ®éc lËp, cã chñ quyÒn. Chóng ta ph¶i tù hµo, chóng ta ph¶i thÊy ®−îc vÞ thÕ, thÊy

®−îc lîi thÕ cña m×nh. CÇn tinh ý nhËn ra r»ng, c¸c c−êng quèc ph−¬ng T©y, kÓ c¶ Mü ®Òu kh«ng muèn cã mét ViÖt Nam yÕu vµ chÞu lÖ thuéc Trung Quèc, mµ quan hÖ gi÷a ViÖt Nam vµ Trung Quèc ph¶i lµ b×nh ®¼ng, hµi hßa.

Tõ nh÷ng suy nghÜ trªn, trong quan hÖ ViÖt Nam víi Trung Quèc, chóng t«i xin ®−a ra mét sè suy ngÉm tr−íc sù

“trçi dËy” cña Trung Quèc trong giai

®o¹n hiÖn nay nh− sau:

Thø nhÊt, ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c sù ph¸t triÓn cña Trung Quèc. §¸nh gi¸ ®óng tÝnh tÊt yÕu vÒ sù ph¸t triÓn cña Trung Quèc. HiÖn nay Trung Quèc vÉn ®ang tá ra cè “giÊu m×nh chê thêi”, nh−ng thùc tÕ ®· béc lé tham väng c¹nh tranh víi Mü ®Ó gi÷ ®Þa vÞ chi phèi thÕ giíi. HÇu nh− c¶ thÕ giíi ®Òu c¶m nhËn ®−îc Trung Quèc ®ang b−íc dÇn ®Õn vai trß cña mét c−êng quèc thÕ giíi. CÇn ph¸t hiÖn chÝnh x¸c ý ®å chiÕn l−îc cña Trung Quèc, theo dâi vµ n¾m ®−îc çc b−íc ®i, çc chuyÓn ®éng lîi Ých chiÕn l−îc cña Trung Quèc trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû XXI. Dù kiÕn çc b−íc bøt ph¸ cña hä rÊt cã thÓ ®ét biÕn khi hä ®¹t mét søc m¹nh míi nhÊt ®Þnh.

(6)

Thø hai, ph¶i ®¸nh gi¸ ®óng tÇm cì Trung Quèc trªn toµn cÇu, hiÓu râ vµ

g×n hoµ b×nh vµ an ninh khu vùc ë çc møc ®é kh¸c nhau. B×nh tÜnh quan s¸t tõng sù biÕn ®æi chiÕn l−îc vµ chÝnh s¸ch ngo¹i giao cña Trung Quèc. Vµ cÇn biÕt ñng hé hä çi g× mµ hä cÇn ®Õn ViÖt Nam, biÕt ng¨n chÆn çi g× nªn ph¶i ng¨n chÆn; ph©n biÖt çc lo¹i lîi Ých chiÕn l−îc, çi nµo lµ m©u thuÉn kh¸ch quan, çi nµo lµ m©u thuÉn chñ quan.

Thø ba, t¹o lËp lùc l−îng ñng hé ViÖt Nam trªn c¶ ng«n luËn vµ hµnh vi, trªn c¶ bang giao lÉn chi viÖn, viÖn trî thùc tÕ. X©y dùng vµ ph¸t huy néi lùc d©n téc.

T¹o søc m¹nh trÝ tuÖ, ®oµn kÕt ng−êi ViÖt trong n−íc vµ ng−êi ViÖt ë n−íc ngoµi. §Èy m¹nh sù tÝch cùc, chñ ®éng héi nhËp réng r·i, thùc hiÖn chÝnh s¸ch ngo¹i giao ®a ph−¬ng. Ph¸t huy triÖt ®Ó ý nghÜa vµ néi dung “ViÖt Nam lµ b¹n cña tÊt c¶ c¸c n−íc trªn thÕ giíi”. Khai th¸c søc m¹nh thêi ®¹i b»ng chiÕn l−îc ngo¹i giao. Nªu cao vµ nhÊn m¹nh tinh thÇn hîp t¸c víi tÊt c¶ c¸c n−íc lín trong khu vùc vµ trªn toµn cÇu, nhÊt lµ víi Trung Quèc, Mü, NhËt, Ên §é, Nga,

®oµn kÕt hîp t¸c víi c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn, c¸c n−íc thuéc thÕ giíi thø 3 (cã chñ tr−¬ng chÝnh s¸ch cô thÓ víi khèi n−íc vµ víi tõng n−íc). §Æc biÖt, trong quan hÖ víi Trung Quèc lÊy hîp t¸c vµ h÷u nghÞ lµ chÝnh, nh−ng ph¶i ®Êu tranh vµ gi÷ vÞ thÕ b×nh ®¼ng.

Thø t−, t¹o sù ñng hé cÇn thiÕt, cã nguyªn t¾c ®èi víi sù ph¸t triÓn cña Trung Quèc ®i vµo §«ng Nam ¸ vµ ®i ra thÕ giíi (c¶ trªn ng«n luËn vµ c¬ chÕ bang giao trong khu vùc ë nh÷ng lÜnh vùc cã thÓ vµ hîp víi lîi Ých an ninh, hoµ b×nh vµ ph¸t triÓn cña khu vùc). Nh−ng kh«ng ®−îc ®Ó dÉn ®Õn sù hiÓu nhÇm vÒ quan hÖ gi÷a ViÖt Nam víi Trung Quèc cña c¸c quèc gia kh¸c. TÝch cùc thóc ®Èy t¹o dùng sù ®ång thuËn trong ASEAN…

ViÖt Nam quan hÖ hîp t¸c víi Trung Quèc b»ng thiÖn chÝ tõ trong tÊm lßng ng−êi ViÖt, mong muèn cho hai quèc gia, hai d©n téc ViÖt - Hoa thùc sù h÷u nghÞ, cïng d¾t tay nhau ®i trªn con ®−êng ph¸t triÓn lµnh m¹nh, gãp phÇn gi÷ g×n hoµ b×nh vµ æn ®Þnh trong khu vùc. Hy väng Trung Quèc sÏ lu«n thùc hiÖn

®−êng lèi ngo¹i giao n−íc lín cã tr¸ch nhiÖm, l¸ng giÒng h÷u h¶o, hîp t¸c cïng ph¸t triÓn, cïng phån vinh.

Chó thÝch:

(1) “Sù thËt vÒ quan hÖ ViÖt Nam – Trung Quèc trong 30 n¨m qua” . Nhµ xuÊt b¶n Sù thËt – Hµ Néi 1979/trang 17.

(2) “Sù thËt vÒ quan hÖ ViÖt Nam – Trung Quèc trong 30 n¨m qua”. Nhµ xuÊt b¶n Sù thËt – 1979/trang 15.

(3) “§Êu tranh giµnh giËt biªn giíi mÒm”

nhµ xuÊt b¶n Gi¸o dôc Tø Xuyªn – 1994.

(4) V¨n kiÖn §¹i héi §BTQ lÇn thø XVI

§CS Trung Quèc , Nxb chÝnh trÞ Quèc gia Hµ Néi 2003, tr.80 - 81

(5) B¸o c¸o chÝnh trÞ do Tæng BÝ th− Hå CÈm §µo tr×nh bµy t¹i §¹i héi §BTQ lÇn thø XVII §CS Trung Quèc.

(7)