QUV PHAM - CHINH SACH »
•If o r
Sir cap thiet xay dirng chinh sach,
chien liroc quan ly chat thai | phong xa va nhien Keu hat nhan
da qua sir dung
NGUYEN B A T I E N , LE D O A N PHAC (VINATOM)
M
oi nudc cd chuong trinh phdt trien dien hat nhdn can phai cd chinh sach vd chiln lupc quan Iy chat thdi phdng xa vd nhien lieu hat nhan da qua sfl dyng cua rieng minh. Dieu nay vd cung quan trpng, the hien sy quan tdm vd myc dich cua Chinh phd va cac td chdc quoc gia cd lien quan d l ddm bdo rang chat thdi phdngxa va nhien lieu hat nhan da qua sfl dyng se dupc qudn ly, cham sdc mgl cdch thich ddng,Viec xay dyng chfnh sach vd chien luge qu6c gia ve qudn ly chat thai phdng xa d cac nudc bat dau phdt u i l n dien hat nhdn la mgt irong nhijfng dieu kien lign quyet d l khdi xudng cdc dy an dien hat nhdn. Chfnh sdch dupc dung d l chi cdc muc tigu cu the hodc yeu cau ddi vdi viec quan ly an lodn chit thdi phdng xa vd nhign lieu hat nhdn da qua sfl dyng, trong khi chien luge dupc dung de chi nhflng cdch thdc vd phuong phap dupc sfl dung de thflc hien chfnh sdch.
Cdc chinh sdch vd chiln lupc quoc gia dupc de cap trong mdt so ldi lieu cua
UEA nhimg ndi dung cda chinh sdch va chien lupc quoc gia thi chua dupc soan thao rd rang Cd mpt sy da dang vl loai vd sd lugng cdc chat thai phdng xa trong cac qudc gia khde nhau, vd kit qud Id cdc chiln lupc de thuc hien cdc chinh sdch ddi khi cung khde nhau, mac du cac yeu to chinh cda chinh sach gifla cdc quoc gja cd the tuong ty nhau.
CI mgt sd nudc, cdc chinh sach vd chien lupc quoc gia dupe thdnh lap vd duoc cdng bo rd rdng, trong khi d mpt so nudc khac cd tdn tai nhung khdng cd bdo cdo ro rang, vd thay vdo dd, chung phai dupc suy ra tfl ndi dung cua ludt, quy dinh va hudng dan. Dilu nay la do cdc chinh sach va chien luge thudng dupc phat Uiln dan dan theo thdi gian va dua dan vao ludt, Sy thilu nhflng chinh sdch va chien lypc rd rang se gdy nen sy thieu minh bach lign quan den chinh sdch vd chien lupc thuc t l vl cac khia canh cu the. Do dd, can cd chinh sdch va chien lupc quoc gia duuc mygn bd mpt each rd rdng.
Mdi Iy do kbdc de can phdi cd chfnh
sdch va chiln lupc rd rdng do cd lign quan den nhflng su thay ddi chinh ^ cd the xdy ra d mdt quoc gia, do dd se dnh hudng d i n chinh sdch vd chien lupc. Npi dung cua luat vd cac quy dinh cd the thudng khd va cham thay ddi, trong khi viec sfla ddi chinh sacfi va chien lupc qudc gia thudng Id de ddng hon,
Mpt dieu nhan manh quan trpng troi^
chiln lupc Id viec cdng bd cdch thflc d dat den diem cudi phu hpp trong quan ly chat ihdi phong xa vd nhidn lieu hai nhan da qua sfl dyng, (vidu nhu mdc t h ^ h ly, thdi bd vd chdn cat). Tap hop cac muc tigu qudc ^ a dd tuyen bd va ygu clu ddi vdi quan ly an loan chat thai phdng xa vd nhign lieu hat nhdn da qua sfl dung phai dupc chuyen thdnh dang boat dgng va thuc te hon hay cdn gpi Id chiln lupc hoat dgng.
Chien lirpc la can diiet d l : Chi rd c h i ^ sach quan ly qudc gia ddi vdi chit thiSi phdngxa vd nhign lieu hat nhan da qifl sfl dyng se duuc thuc hien nhu the nao bdi cdc td chflc cd trdch nhiem sfl d i ^
N A N G LU'ONG VIET N A M (so 126+127 t h a n g 11+12/2015)
« QUY PHAM - CHINH SACH
cdc bien phap 1^ thudt vd ngudn lyc tai chinh cd the huy ddng dupc; Xac djnh nhu the nao va khi nao se dat dupc cdc myc tigu va ygu clu dd xdc dinh; Nhan bilt cdc nang luc cin thiet d l dat dupc cdc myc tigu va lam t h i ndo de cung d p cac nang lyc dd; Soan thdo ti mi nhufng cdch thflc md cdc loai chat thdi phdng xa trong qudc gia, bao gdm ca nhien lieu hat nhan dd qua sfl dung se dupc quan ly trong tat ca cdc giai doan cua vdng ddi cua chat thai phong xa (tfl khi sinh ra den khi chon cit); De nang cao niem tin cua cdng chung lign quan d i n vln d l quan ly chat thdi phdng xa va nhien heu hat nhdn da qua sd dyng, Mpt chinh sdch duuc xdc dmh ro va chien lupc lien quan thi se cd fch Uong viec thuc day tfnh nhat qudn cua chu trpng va dinh hudng trong tit ca cac linh vyc lien quan d i n qudn ly nhien lieu da qua sfl dyng va chat thai phdng xa. Sy thilu vang chinh sach vd chien luuc cd the dan den sy nham lan hoac diieu sy phdi h c ^ va chi dao.
Chinh sdch qudn iy chat thai phdng xa vd nhien lieu hat nhan da qua sfl dyng phai bao gdm mot tap hpp cac muc tigu hoac yeu cau de dam bao qudn ly an toan vd hieu qud nhign lieu hat nhan ' da qua sfl dyng vd chat thai phdng xa trong nudc, Chirdi sdch qudc gia dupc I Ihdnh Idp bdi chinh phu vd cd Ihl soan I thanh ludt trong he thdng ludi phdp I qudc gia.
' Chiln lupc quan ly chat thai phdng xa va nhign lieu hat nhdn da qua sfl dung I dua ra cdch thflc d l dat dupc cdc myc i lieu va yeu cau dat ra trong chfnh sdch
NghTa vy quoc te lieu udc, thda thuan, hi^pudc) Hoan canh quoc gia (chinh sach nang lugng, lai nguyen, Ihong ke chat thai)
Hinh. 1. Cdc budc chinh trong viic phdt trien v litoc qudn ly chdt thdi phdng xa (RWM).
'• thuc hiin Chinh sdch vd Chien
qudc gia. Chien lupc thudng dupc xdy dyng bdi cac chu sd hiiu chat thai cd lign quan hodc dieu hdnh cu sd hat nhdn, hodc bdi chfnh phu, Nhu vay, chinh sdch qudc gia cd the dupc Soan ihdo ti ml ihdnh mgt sd hup phan chien lupc kbdc nhau. De ddm bdo an todn, quan ly cd hieu qud tdi uu ky thudt vd chi phi cua chit thdi phdng xa, cdc nudc nen xay dung chinh sach vd chien lupc thfch hpp,
Mgt chfnh sdch dien hinh nen bao g i m
cac yeu to sau: dinh rd cac muc tigu an ninh va an todn, sap xep de cung d p cdc ngudn lyc cho qudn ly nhign lieu hat nhan da qua sd dyng va chat thdi phdng xa, xac dinh cdc phuong phap chinh cho qudn ly chat thdi phdngxa vd nhign lieu hat nhdn dd qua sfl dyng qudc gia, chfnh sach ve xuat khau/nhap khau chat thdi phdng xa, vd cac quy djnh ve thdng tin vd sy tham gia cdng cdng. Ngodi ra, chfnh sach ndy nen xac dinh vai trd vd traeh nhiem qudc gia ddi
Su can t h i e t xay dung chinh sach va chien Ifldc q u i n ly chat t h i i phdng xa va nhien lieu hat nhan da qua sfl dung:
Chinh s^ch quan ly chcit thai phong xa va nhien lieu hat nhan da qua - La diem khdi dau cho su phat trien them va sda d6i cac hoat ddng sd dung Id can thiet vi: dang thitc hien 6 pham vi qudc gia
-Lacosddiotflgcchuanb|,danhgiahoacdieuchinhcacluatc6iignquan - d e c u n g cap suan toan va tinh ben viing cua quan lychatthal phdng - Xac dmh vai tro va traeh nhiem trong viec dam bao quan ly an toan xa qua nhieu the he, va cho viec phan bo day dii nguon life tai chfnh chat thai phdng xa va nhign lieu hat nhan da qua sfi'dung va con ngi/dl theo thdi gian
- La diem khdi dau cho sif phat tnen chuong trinh qu^n If quoc gia ve - Oe Nang cao niem tin cua cong chiing lien quan den van de quan ly chat thai phong xa va nhien lieu hat nhan da qua sirdung (chien liipc) chat thai phong xa va nhien lieu hat nhan da qua si dung.
N A N G LLfONG V I E T N A M (so 126+127 t h a n g 11+12/2015) I EE
QUY PHAM - CHINH SACH »
vdi quan ly nhien lieu hat nhan da qua sfl dungva chit thai phdng xa. De xdy dflng mgt chinh sach cd y nghla, cin cd thdng tin day du ve
tinh hinh qudc gia, \'i du, ve cdc khuon khd phap ly qudc gia hien cd, cu cau td chiic, cac nghia vu qudc te cd lien quan, chinh sdch qudc gia vd chien lupc lien quan khde, thdng kg ve chat thdi va nhien lieu hat nhan da qua sfl dyng, cdc ngudn luc san cd, tinh Mnh d cdc nudc khac va cdc uu dai cda cdc ben quan tdm chinh.
Chien lupc phdn dnh va soan thdo ti mi cac muc tieu va yeu cau ddt ra trong chinh sach. De xay dung chiln lupc can bilt thdng lin chi tiet ve tinh hinh hien tai trong nudc (td chflc, ky thudt va phdp ly), vd su phdt sinh chit thdi vd nhu clu trong tuong lai, Cdc quy trinh 1^ thuat dupc d l xuat cho cac loai chat thai trong nudc nen cd tinh khd thi ve chinh tri, ky thudt vd kinh te. Khi lya chgn mdt tap hpp cac quy trinh cdng nghe, diem kit thuc cudi thich hpp phdi dupc xdc djnh, thudng la mpt phuong dn chdn cit ly phu hpp. Cac budc trong soan thao vd thyc hien chien luuc bao gdm cdc lya chgn quy trinh cdng nghe, phan bd trdch nhiem trong viec thuc hien quy trinh dd xdc dinh, thiet lap cP c h l giam sdt va phdt trien ke boach thyc hien.
Chinh sach vd chiln luuc cd the can phdi dupc cap nhdt vi Uirdng hpp qudc gia mdi (thay ddi phdp luat, ke boach cho cac CO sd hat nhan m ^ ) , dieu udc qudc t l mdi vd / hoac kinh nghiem thu duuc vdi cdc chinh sach vd chiln lupc ban dau, Dan dau trong viec dua ra nhflng thay ddi can dupc thyc hien bdi CO quan chiu trdch nhiem vl viec xdy dyng chinh sach ban dau (chinh phu) va chiln lupc (td chflc qudn ly chat thai); nhimg tat cd cac ben cd lign quan trong nudc nen tham gia vd tham vln trong qua trinh nay
Vdi nhflng quyet sdch mang tfnh chien lupc cua Ddng va Nha nudc, nganh
NLNT Viet Nam da bfldc vdo mpt t h ^ ky phat hien m ^ vdi nhilu myc tigu chiln lupc quan Uong, trong do cd phat trien DHN. Sau khi Qudc hpi thdng qua chu trUPng dau tu Dy dn DHN Ninh Thuan, mac du Yiet Nam da cd n h i ^ g budc tiln Ife trong viec phe chuan, tham gia mpt sd dieu udc qudc te da phUdng, ky mpt sd hiep dinh, thda thuan hup tdc song phuong ve NLNT vd DHN, tuy nhien cho den nay Viet Nam vdn chua chinh thflc tuygn bd chinh sach ve qudn iy chit thai phdng xa vd nhien lieu hat nhan ^ qua sfl dung.
Sau sy kien Fukushima, cac qudc gia, cdc nha dau tu deu coi viec qudn ly an loan nhien lieu hat nhdn da qua sfl dung la mpt vln d l phai dupc dat ra ngay tfl khi hdt dau trien khai dy dn DHN. Do dd, viec ban hdnh Chinh sdch nay se gdp phan cung cd long tin cua cdng ddng qudc tl, cdc to chflc quoc te, trong dd cd IAEA, cdc ddi tdc, cac nhd cung d p cho chuong trtnh hat nhan ddn sy cda Viet Nam.
Viec ban hardi chinh sdch qudc gia vl qudn ly chat thdi phdng xavd nhien lieu hat nhdn da qua sfl dung la mdt trong nhflng yeu td rlt quan trgng trong viec d l ra nhflng muc tigu, gidi phdp co bdn, mang tinh chiln lupc de thyc hien thanh cdng chuong Uinh DHN ben vflng cda Viet Nam, cu the Id nang cao nang luc nghien cflu - phdt trien; khai thdc, sfl dyng hieu qud ngudn tai nguygn urani trong nudc; quy hoaeh tdng the cac nhd mdy dien hat nhdn (NMDHN) vd cdc cu sd luu giu, chon cat chat thdi phdng xa vd nhien lieu hat nhan da qua sd dung; bdo dam an loan, an ninh, khdng phd bien vu khi hat n h d n . . . ; ddng thdi khang djnh Viet Nam tuan thu cdc dieu udc qudc te ma Viet Nam da ky hoac tham gia, gdp phan cung cd niem tin, tang cudng su hpp tdc vd dng hd cua cpng ddng qudc te.
Ap dung vao tfleu kien hien tai c^a Wet Nam, Quoc hoi vh Chinh phu da ban hanh hang loat nghj quylt va quyet d|nh lien quan tfen van tfi phat t r i l n tfien hat nhan dVift Nam:
Ngay 03/01/2006 J h u titdng Chinh phd da ky Quyet dinh so 01/2006/Q{)-TTg phg duyet Chien luuc Ong dung nang lupng nguyen tfl (NLNT) vi muc dich hoa binh den u
nam 2020. | Ngay 03/6/2008, Quoc hoi Viet Nam |
da thong qua Luat NLNT, trong do k h k q djnh chinh sach nhat quan ^ cOa Viet Nam la sOr dung NLNT v i "
muc dich hoa binh bio dam an^
toan, an ninh.
Ngay 25/11/2009, Quoc hoi Vigt|
Nam da thdng qua Nghj quyet soi 41/2009/QH12 ve chu trUdng dau h DU an OHN Ninh Thuan.
Ngay 17/6/2010, Thu tUdng Chinhf phu da ky Quyet djnh so 906/Qf)-1 TTg phe duyet Bjnh hudng quy hoaeh phat trien DHN d Viet Natn giai doan den nam 2030.
Ngay 28/12/2010, Thu tfldng Chinh phu da ky Quyet ^ n h so 2376/QD-*
TTg phe duyet Djnh hudng quy hoaeh dja diem Iflu gifl, chdn cat chat thai phdng xa d^n nam 2030, tam nhin den nam 2050.
t r N A N G LLfONG VIET N A M (so 126+127 t h a n g 11+12/2015)
