KHOA HOC XA HOI
TLf N H Q N G BCTC A N H T U UEU
TRAN THI D I | U H 6 N G Bdo lang Tdng hop Qudng Binh
C
Sc hien vat lich sir, trong do CO anh tir lifiu la nhiJng san phSm vat c h i t chiSa dung va phan anh tri thilc cOa c6ng ddng, c i a mftt qu6c gia, cua m6t dia phucmg trong su phat triln lich sii. No la ngu6n gdc d^u tidn ciia kidn thiic khoa hpc va chiing minh chan ly hien thtrc khach quan. Ddi vdi cac blic anh duoc suu tSm dd trung bay, gidi thidu cd y nghTa r& quan trong trong viec truydn thu kidn thiic va giao due cho c6ng chung khi ddn vdi Bao tang. Anh tU lidu la ngudn di?lieu v6 ciing qui gia, nd phan anh mOt su kien lich sir, phac hoa mdt didn mao vd m6t mang di san van hda ciia qud huong da't nudc trong qua trinh xay dung, da'u tranh chd'ng giac ngoai xam, co khi la ddi sd'ng van hda tam linh, la ban s i c van hda ciia vilng da't nao dd. Thflng qua anh tu lieu di giiip hidu duoc gia tri lich sir, gia tri van hda, gia tri vd
S ^ H6 ti^p 6oan ilai bieu' Hai Gioi' tinh Quang Blnh lai Phi ChO tich ngiy 11/5/1966
Anh: D.H
th^m m y , nghd thuat, gid tri vd vat chit kinh td, gia tri vd phat huy tac dung dd'i vdi d()i sd'ng kinh td- x a h d i .
Tit nhiing blic anh tu lidu dd gidp nghien ciiu vd di san van hoa phi vat thd da tiing t6n tai tnidc kia ma cd thd phuc dung nhu cac 18 hdi, ndp sd'ng, trang phuc, Id'i sdng hay dien xudng dan gian, cac nhac cu truydn thdng...
HUflNG Tdl KY NIEM 410 NAM QUANG BlNH HlNH THANH VA PHATTRIEN (1604-2014) ) 2012
KHOA HOC XA H 6 |
cdc sdc thdi van hda dupc tim thdy qua nhiing bflc anh xua. Qua dd dd tim thd'y nhflng thdng tin b6 Ich md chung ta cdn tim kidm.
Anh Id mdt tu lidu quan trpng cd gid tri tren nhidu phuong didn. Ddc bidt la dd'i vdi cdc loai anh tu lieu lich sd, phan anh vd giai doan, thdi ky lich sfl; vd cdc su kidn mang tfnh thdi su; vd nhdn vdt lich sfl; ddc biet Id anh vd cac lanh tu, ddy Id loai tu lieu anh cue ky qui hidm cdn dupc bdo luu gin giu' vd ghi chdp thdng tin that cu thd, chinh xac. Ndu bdc anh dua ldn ldn ddu ndi dung, ldn thd hai ndi sai thi ddn ldn thfl ba ngUdi ta se nghi ngay ddn chide anh dupc dua ldn thfl hai. Ndu khdng sda sai hoac dinh chinh, vd hinh dung sau mdt thdi gian ngudi ta se tin vao cai sau cung. Nhu vdy, se tai hpa khdng thd nao bidt dupc ndu lidn quan ddn mdt lanh tu hoac mdt danh nhdn.
Nam 1947, thuc ddn Phap dd bd danh chidm Quang Binh. Qud huong chim trong mdu Ifla. Qudn va ddn Quang Binh da anh dung budc vao cudc khang chidn, chan danh dich ngay tfl nhiing ngdy ddu khi chung ddt chdn ddn. Tinh uy phdn cdng cac ddng chi trong thudng vu phu trach cac khu, cung cac huydn thi ban bac dn dinh ddi sd'ng nhdn ddn, td chflc luc lupng khang chidn. Luc nay ddng chi Nguydn Dinh Chuyen lam Bi thuTinh uy.
Dudi su lanh dao cua Tinh uy, Uy ban khdng chidn hanh chinh tinh, ddn cudi nam 1947 qudn vd ddn Quang Binh da tidn hanh cudc khang chidn duong ddu vdi thuc ddn Phap.
Hdi nghi Tinh uy dThudn Dflc da cung cd lai su lanh dao cua Dang, thd'ng nhdt lanh dao
phong trao. Khdng chid'n chdng Phdp. Hdi nghi cd ddng chi Nguyin Vdn Thanh ldm quydn Bi thu. Ban thudng vu gdm cdc ddng chi Nguydn Vdn Thanh, Hdng Xich Tdm, Nguydn Dinh Qiuydn; ddng chi Dinh Van ich dupc Hdi nghi cfl ldm Bi thu huydn Quang Ninh, ddng chf Ddo Vidt Doan Id Bf thu huyen Le Thiiy. Hdi nghi Tinh iay d Thudn Ddc ngay 12/8/1947 cd tinh chdt nhu mdt Dai hdi. Sang ndm 1949, Dai hdi Dang bd huyen Quang Ninh mdi bdu ddng chi Nguydn Tu Thoan vdo Ban Chdp hanh Dang bd huyen vd ddng chi dupc bdu lam Bi thu Huydn uy (Tfl thdng 2/1949 den thang 8/1949). Den ndm 1960, ddng chf Nguydn TuThoan dupc bdu vao Ban Chdp hanh Dang bd tinh nam 1959, ddng chi gifl chflc Bi thu Tinh uy cho ddn dai hdi Dang bd tinh Quang Binh khda IV, khda V.
Trong nhihig nam tfl 1959 den 1973, ddng chi Nguydn Tu Thoan da cd nhidu ddng gdp ddi vdi nhdn ddn Quang Binh. Nhat la phong trao "Hai gidi" d Quang Binh: Chidn ddu gidi - san xud't gidi dupc phat ddng tai dai Hdi tdng ket thi dua tai Xudn Hda (Le Thuy) cud'i nam 1965 nham ddng vidn toan qudn, toan ddn ta duong cao ngpn cd thi dua "quydt tdm danh thdng giac My xdm lupc". Ong la ngudi
"cheo lai con thuydn" cua Quang Binh luc dd. Phong trao thi dua "Hai gidi"da trd thanh phong trao each mang ciia qudn chflng, nd khdng nhimg cd tac ddng vd tu tudng phdt huy chu nghia anh hung each mang trong nhdn ddn ma cdn bdi dudng phat huy nhiing nhdn td mdi xudt hidn trong san xud't va drong
^ q ^ [ ( HUdNG Tdl KV NIEM 410 NAM QUANG BINH HINH THANH VA PHAT TRIEN (1604-2014)
KHOA HQC XA HOI
chidn da'u, xay dung con ngudi mdi trong didu kidn chidn tranh. Vdi phong trto nSy, trdn khdp toan tinh d ta't ca cfc nginh, cdc gidi, phong trio "Hai gidi" da tr6 thinh muc tieu phain diu vk trd thinh cao trio thi dua sau rdng. Tit trong phong trio da xuStt hidn nhidu c4 nhan didn hinh, nhiing tap thd tidu bidu duoc nhan dan ca tinh vi c4 nudc noi theo. Vi nhiing thinh tich dd, ngiy 11/5/1966, ddng chi Nguydn Tu Thoan vdi cuong vi la Bl thu Tinh iiy da din doin cin bd la nhihig dai bidu tidu bidu trong phong trao thi dua "Hai gioi" ciia tinh ra H i Ndi bao cao tinh hinh vdi Trang uong Dang va Bac Hd. Doin da gap gd than mat vi duoc Bac Hd ddn tidp tai Phii Chii tich, chup anh chung vdi Bac Hd ngay 11/5/1966. Trong doan di cd ddng chi Dinh Van fch (£jy vidn Thudng vu). Dang Gia Ta't (Trudng Ban Tuyen giao Tinh iiy), cac dai bidu nhu anh hung lao dOng Nguydn Ngpc Anh (Chii nhidm Hop tac xa Dai phong), anh hiing Le Tram (Quang Phii), Chii nhidm Hop tac xa Cu NSm... vi nhidu ddng chi khic.
Blic anh: "Ddng chi Bi thu Tinh iiy Nguyen Tu Thoan vi doan dai bidu trong phong trio thi dua "Hai gioi" eda tinh Quang Binh gap gd than mat Chii tich Hd Chi Minh tai Phil Chii tich ngiy 11/5/1966" hien duoc luu gili tai Bio ting Tdng hop tinh Quang Binh. Anh duoc chup dudi nhidu gdc dd khic nhau nhung thinh phSn trong anh ddu gidng nhau. Nam thang va su kien ddu gidng nhau. Anh da duoc trung biy nhidu ISn trudc cdng chiing. RSt tinh c6, mdt lin cd can bd
cua Bao ting tinh vd xa Of NSm dd suu tin hidn vit qua cic thcfi, ky' bd sung cho kho hidn vat vi tu lidu. Trong lin dd da suu tim duoc mdt tim anh triing vdi tiin inh trdn dugfc sang phdng c0 15cm xl8cm. Anh do ddng chf nguydn li ChU nhidm Hop tac xa Cir Nim trong thdi ky 1965-1968 cung cip.
Cin bd Bio ting da dua inh vd nhip kho va tidn hinh kidm kd. Trong dot trung biy anh do Bio ting Cich mang Vidt Nam (Hi Ndi) dua bd anh tnmg biy luu ddng vd Bic Hd vio Quang Binh nim 1995 cung cd mdt chide anh c&a doin dai bidu "Hai gioi"
Quang Binh duoc Bac Hd ddn tidp tai Phu Chu tjch ngiy 11/5/1966. Nhu vay, dua tdng sd anh ciia dot niy ldn 3 chide, chua kd sd phim gdc luu tai Bao ting vd su kidn niy.
Ddi vdi mdt vii blic anh khac da diroc suu tim dua vd tai Bao ting vi dua ra trung bay trudc cdng chiing, anh chup trong thdi ky chdng Phip tai chidn khu Tuydn Hda, duoc suu tim tii nhiing nam 60 ciia thd ky XX.
Viy nhung khi dua ra trung biy lai cd nhan chiing dd'n gdp y la khdng phai ndi dung nhu viy. Cd nhttng blic anh tu lidu phai ddi bang xuong miu va nudc mit cua cic anh hiing lidt sy ghi lai dudi lin bom bao dan cua ke thd. Boi vay, dd chinh xic ciia nd rit cao va mdi thi'y hd't duoc tim quan trpng va su quy hidm ciia cic loai anh tu lidu. Ddi khi phai diing trdn quan didm lich sir mdt cich khach quan, diing trdn tinh Dang dd nhin nhin, nhin didn viii dd thi se cdng bing khi danh gii vd gia tri ciia cac blic anh tu lidu.
T.T.D.H