NGHIEN C I J U - T R A O D O I
VAN DE DOI NGO CAN BO Q U A N LY KHOA HOC CONG NGHE CUA TRl/CyNG DAI HOC - THLKC TRANG VA GlAl PHAP PHAT TRIEN
SCIENCE TECHNOLOGY MANAGEMENT STAFF AT UNIVERSITY REALITY AND SOLUTIONS
Pham Quang Ba', Dinh Van Chiln', Le Quy Chiing Doan Thi Nhu- Quynh^
'Trudng Dai hgc Mo - Dia chat. Ha Ngi -Trudng Dai hgc Cong nghiep Quang Ninh
TOM TAT
Xdy dung vd phdt trien dpi ngU cdn bo qudn ly khoa hoc cong nghi noi chung, cdn bp qudn ly bdc dai hpc noi rieng Id nhiem vu co tinh cdp bdch vd ldu ddi doi v&i viec ndng cao chdt luang va hieu qud gido due - ddo tgo vd nghien cuu khoa hoc. De thuc hien nhiem vu ndy, cdn ddnh gid thuc trgng cong tdc cdn bp qudnly, tic do di xudt nhimg gidi phdp co tinh khoa hpc, khd thi de khong ngimg ndng cao chdt lupng vdphdt trien dpi ngU cdn bp qudn ly khoa hpc vd cong nghi a cdc trucmg dai hpc cua Viet Nam.
Tir khoa: Cdn bo qudn ly, khoa hpc vd cong nghi, phdt trien dpi ngU cdn bp, qudn ly khoa hpc vd cong nghe.
ABSTRACT
Building and developing science and technology management staff in general and administrators at university, in particular are an urgent and long-term task for improving the quality and the efficiency in education, training and scientific research. To carry out this task, it's necessary to evaluate the reality of the administrator from which we suggest scientific and feasible solutions in order to continuously improve the quality and the development of science
and technology management staff at universities in Vietnam.
Keywords: Administrator, science and technology, staff development, science and technology management.
ISSN 0866 - 7056
TAP CHi CO KHi VIET NAM, S6 1+2 nam 2015 www.cokhivietnam.vn
NGHIEN cufu-TRAO e 6 l
1. D^LT VAN DE
Xay dung va phat trien doi ngu can bg ndi chung, trong do cd can bg quan ly (CBQL) khoa hgc c6ng nghe (KHCN) la mgt nhiem vu chien luge het siic quan trgng cua Dang va Nha nudc ta. Chu tich Ho Chi Minh, khi ban v l cong tac can bg, da khang dinh:"Can bd la cai gdc ciia mgi cong viec","Cong viec thanh cong hoSc that bai la do can bg tot hay kem","C6 can bg t6t thi viec gi ciing xong" [6]. Tu tudng dd cua Ngudi da chi giao cho Dang, Nha nudc va nhan dan ta ve xay dyng va phat trien doi ngii nhdn luc dap iing yeu cau phat trien kinh t l - xa hgi (KT - XH) trong mgi giai doan lich sii.
Giao due va dao tao (GD&DT) la ddng lyc quan trgng thiic day sy phat trien xa hdi.
Trong nhiing nam qua, sy nghiep giao due da CO nhiing phat trien mdi, dat dugc nhieu ket qua dang khich le trong viec md r6ng quy mo, tang ca hgi tiep can giao due cho mgi ngudi va chuan bi ngudn nhan luc cho cong nghiep hoa - hi?n dai hoa (CNH-HDH) ddt nudc. Trong ngi dung bai bao nay de cap den thuc trang va giai phap phat trien ddi ngii can bg quan ly khoa hgc cdng nghe cua trudng dai hgc, lay Trudng Dai hgc Mo - Dia chat la mgt don vi de nghien ciiu, xem xet va danh gia thuc trang cung nhu giai phap phat trien doi ngii can bg quan ly KHCN cac trudng dai hgc khac d Viet Nam.
2. NQI DUNG NGHIEN CUtJ 2.1. Cff sd ly luSn
Tir cac nghien ciiu nhung van de co ban v l ly luan lien quan den quan ly giao due, quan ly trudng dai hgc va quan ly doi ngii CBQL trong cac trudng dai hgc cho thay [1], [2], [3]:
Quan ly can bg KHCN ciia trudng dai hgc la mdt bg phan hgp thanh cua qui trinh quan
ly giao due tong the, la yeu to quan trgng quyet dinh chat lugng va hieu qua ciia boat dgng giao due trong nha trudng. Do do, viec phat trien, nang cao chat lugng doi ngQ can bg quan ly trudng dai hgc co y nghia rat Idn doi vdi viec nang cao chat lugng day hgc.
Nhung yeu cau ve chiic nSng nhiem vu, quyen han ciia can bd quan ly cac cap trong trudng dai hgc; Yeu cau ve pham chat, nang lyc ciia doi ngii CBQL tac dgng den viec phat trien doi ngu CBQL...
TCr thyc trang va giai phap phat trien doi ngu CBQL cua Trudng Dai hoc Mo - Dia chat nhom tac gia kien nghi, de xuat giai phap phat trien ddi ngu CBQL tai cac trudng dai hgc trong nganh giao due va dao tao.
2.2. Thuc trang doi ngu CBQL ciia Triromg Dai hoc Mo - Dia chat
u. Vephdm chdt vd ndng luc cua CBQL: Thyc trang doi ngii CBQL Trudng Dai hgc Mo - Dia chdt da dap iing dugc cac cong viec hien tai.
Doi ngu CBQL cap khoa, phong va tuong duang cua Trudng Dal hgc Mo - Dia chat noi chung da dugc quan tam, da co quy hoach, boi dudng, quy trinh bo nhiem CBQL dugc thyc hien theo diing quy che quy dinh.
Tuy nhien, mgt so CBQL cdn thieu nhay ben trong cong viec, chua dam nghi, dam lam, dam chiu trach nhiem, thieu tinh quyet doan nen phan nao ciing anh hudng den hieu qua c6ng tac quan ly.
b. Ve cong tdc thiet lap quy hogch phdt trien dpi ngii CBQL
Qua khao sat thyc te bang phieu hoi
(bang 1) <=
NGHIEN CQU-TRAO 061
Bang cau hoi trong do co cac ngi dung ciia cong tac phat trien dpi ngii vdi cac miic do tdt, kha, trung binh, yeu. So philu phat ra 200 philu, s6 philu thu vl 170 philu co tra Idi ddy du cac cau hoi. Doi tugng cac chuyen gia dugc giii philu hoi la cac can bg quan ly cap trudng, cdp khoa, phong ban, cac don vi tuong duang va mgt s6 giang vien, chuyen vien cua cac khoa, phong. De cho giam bdt kh6 khan trong tap hgp so lieu, nh6m tac gia chgn ngau nhien 130 phieu. Ket qua cho thay rang cong tac phat triln doi ngii CBQL da dugc lanh dao nha trudng nhan thiic diing dan ve sy can thiet.
tam quan trgng nen da tich cue to chiic thyc hien theo nhiem vu ke hoach ttmg nam hpc.
Dang uy va Ban giam hieu Nha trudng luon quan tam thyc hien viec sap xep, kien toan td chiic bp may quan ly tu Ban giam hieu din cac phdng ban chiic nang, cac khoa va t6 chuyen mon dua tren ca sd chu truong, nghi quylt ciia Dang uy, dieu le Trudng, bao dam nguyen tdc tap trung dan chii, phan cong diing ngudi, dung viec, phii hgp vdi nang lyc chuyen mdn, nhdm phat huy cao nhat sd trudng va sue c6ng hiln cua moi CBQL ciing nhu giang vien.
Bdng 1. Thuc trgng cong tdc thiet lap quy hogch phdt trien doi ngu. CBQL
T T 1 2 3
*
5 6
Noi dung cong viec
Danh gia ca hgi, thach thuc, kho khan, thuan lgi c6 anh huong den phat trien dgi ngu
Danh gia ve thuc trang dgi ngu va thuc trang phat trien dgi ngii
Du bao nhu cau, yeu cau dgi ngu va xac dinh muc tieu ve so lugng, co cau, trinh do dao tao, pham chat va nang luc.
Xac dinh 16 trinh thuc hien tung hoat dgng de dat duoc cac muc tieu de ra
Xac dinh cac bien phap hoac giai phap vao thuc hien cac hoat dgng nham dat muc tieu
Viet ra van ban quy hoach, xin phe duyet va ban hanh
Mirc do dat dirorc Tot
12 9,2%
14 10,7%
14 10,7%
20 15,4%
22 17%
15 11,5%
Kha 29 22,3%
36 27,7%
35 26,9%
26 20%
31 23,8%
21 16,2%
TB 43 33,1%
58 44,6%
59 45,4%
38 29,2%
44 33,8%
56 43,1%
Yeu 46 35,4%
22 17%
22 17%
46 35,4%
33 25,4%
38 29,2%
Qua bang danh gia tren cho thay:
Cong tac thilt lap quy hoach phat friln dgi ngu CBQL ciia Trudng con nhilu vudng mdc va chua hieu qua. Do d6, trong cdng tac quan ly phat triln dgi ngii CBQL Trudng Dai hgc Mo - Dia chat cdn phai lam tdt hon niia phu hgp vdi muc tieu cua Chiln luge phat triln Trudng.
t,. Ve viec lua chpn, bo nhiem vd sic dung dpi ngU CBQL
Cling vdi phuang phap khao sat tren, kit qua danh gia trong bang 2.
ISSN 0866 - 7056
TAP CHI' CO KHi VIET NAM, S6 1+2 nam 2015 www.cokhivietnam.vn
NGHIEN ClJfU - TRAO D 6 |
Bdng 2. Thtfc trang cong tdc lira chpn, bo nhiem vd su dung CBQL
TT 1 2 3 4 5 6 7
N^i dung cong viec Xay dung cac tieu chi lua chpn, bo nhiem Thong bao rgng rai d6ii cac don vi
Giai thieu nhan sir tren co sa can bg trong dien quy hoach ciia ca quan, dcm vi
L\ra chgn can bg c6 nang luc va pham chat phii hap voi vi tri va cong viec
Ra quyet dinh bo nhiem va phan cong cong tac Bo nhi^m lai theo nhiem ky Hieu trU6ng
Luan chuyen can bo quan ly trong noi bo trUdng khi can bg CO nguyen vgng va phii hop vdi cong viec.
Mirc dg dat dirac % Tot
27 20,8%
14 10,8%
33 25,4%
14 10,8%
29 22,3%
27 20,8%
22 16,9%
Kha 23 17,7%
33 25,4%
25 19,2%
30 23,1%
31 23,8%
22 16,9%
26 20%
TB 45 34,6%
53 40,7%
47 36,2%
56 43%
30 23,1%
51 39,2%
38 29,2%
Yeu 35 26,9%
30 23,1%
25 19,2%
30 30,8%
40 30,8%
30 23,1%
44 33,9%
Tii bang 2 cho thay: Cong tac lua chgn, bo nhiem va su dyng can bg quan ly theo yeu cau ciia nha trudng. Tuy nhien, theo so lieu tren chi ro cong tac nay thudng keo dai thdi gian, thieu su chu dgng, con phu thugc vao cac co quan quan ly cac cap, ca che chinh sach cua Nha nudc, Bg Giao dye va Dao tao.
d. Ve cong tdc ddo tgo, boi duang cdn bo qudn ly
Kit qua khao sat dugc danh gia trong bang 3.
Bdng 3. Thuc trgng cong tdc ddo tgo, boi dudng CBQL
TT I 2 3 4 5 6
N^i dung cong viec
Xay dung ke hoach boi duimg phu hap vai hing d6i tugng Xay dung ngi dung dao tao, boi dudng cho CBQL tai Truong
Dao tao, boi duimg thong qua cac hoat dgng nghien cuu khoa hoc (NCKH)
Girl di dao tao va boi duang tai cac ca sa dao tao trong va ngoai nuoc
Tu boi duong de nang cao chat lugng hoat dgng quan ly To chdc hoat dgng dao tao, boi d\idng, tU boi dudng de nang cao trinh do CBQL
Muc do dat duoc % Tot
12 9,2%
22 16,9%
27 20,8%
14 10,8%
27 20%
14 10,8%
Kha 22 16,9%
26 20%
27 20,8%
27 20,8%
34 26,1%
20 15,4%
TB 57 43,9%
46 35,4%
43 33,1%
47 33,1%
30 23,1%
62 47,7%
Yeu 39 30%
36 27,7%
33 25,3%
32,3%
39 30%
34 26,1%
NGHIEN cufu-TRAO€)6l
K i t qua danh gia tren cho thdy cong tac t6 chiic dao tao, boi duang de nang cao trinh d6 chuyen mon cho dpi ngu CBQL cua Trudng con chua hieu qua, chua dap iing dugc yeu cau thyc t l cua hoat dpng quan ly, chua thyc sy gdn vdi cong tac quy hoach va su dung, bo nhiem can bp ciing nhu yeu cau thyc te cila c6ng viec.
K. Vi cong tdc thuc hiin cdc che dp, chinh sdch dai ngp doi v&i cdn bp qudn ly Ket qua khao sat danh gia trong bang 4.
Bdng 4. Thuc trgng cong tdc thiec hieu che dp, chinh sdch ddi ngp doi v&i CBQL
TT 1 2 3 4 5 6
Ngi dung cfing viec
Thuc hien che do phu cap: Chirc vu, phu cap dimg lop, luong va nang luong
Thuc hien che do khen, thuong. Vinh danh NGUT, NGND,AHLD
Tao dieu kien ve mat vat chat va tinh than cho timg CBQL
Thuc hien che do ngi bg do Nha trudng quy dinh Thuc hien cac che do BHXH va BHYT, BHTN cho CBQL
Tao dieu kien va khuyen khich hgc tap trong va ngoai nudc, tham quan, thiic tap
Mirc dd 6i Tot
39 30%
33 25,4%
22 16,9%
25 19,2%
35 26,9%
27 20,8%
Kha 22 17%
35 26,9%
31 23,8%
35 26,9%
43 33,1%
30 23,1%
It dVGTC % TB
42 32,3%
31 23,8%
43 33,1%
34 26,2%
27 20,8%
40 30,7%
Yeu 27 20,7%
31 23,8%
34 26,2%
36 27,7%
25 19,2%
33 25,4%
Tir bang 4 cho thay: Viec thuc hien che dp chinh sach ciia nha trudng ve co ban da dugc quan tam thoa dang.
/ Ddnh gid chung ve thuc trgng cong tdc phdt trien dpi ngU CBQL cua Tru&ng Dgi hpc Mo - Dia chdt
* Nhiing mat manh
- Cong tac xay dung va phat triln dgi ngu can bp quan ly cua nha trudng co dugc nhiing thuan lgi ca ban tii viec ph6i hgp trach nhiem va sy giiip dd ciia cac cap, cac nganh co lien quan.
- Trong nhieu nam qua, lanh dao nha trudng rat quan tam den c6ng tac xay dung va phat trien dgi ngii can bg quan ly ca ve so lugng va chat lugng, xem day la dilu kien bao dam cho viec thuc hien cac muc tieu nhiem vy nha trudng. Tii do, dpi ngu can bg quan ly nha trudng khong ngung dugc ciing c6 va phat trien.
- Ke hoach tuyen chgn, dao tao, b6i dudng, bo tri c6ng tac va nhan xet danh gia nham nang cao hieu qua c6ng tac cho dgi ngCi can bg quan ly dugc xay dung va t6 chiic hang nam nham bao dam thyc hien su nghiep dao tao ciia nha trudng.
iSSN 0866 - 7056
TAP CHi CO KHi VIET NAM, S6 1+2 nam 2015 www.cokhivietnam.vn
NGHIEN C U T U - T R A O D C I
- Dam bao che do, chinh sach khuyen khich dgng vien eho dgi ngy can bp quan ly khoa hpc va c6ng nghe cua nha trudng.
* Nhung ton tai va han che
- Cdng tac xay dung va phat trien dgi ngii can bg quan ly ciia nha trudng tuy cd sy quan tam cua cac cap lanh dao va quan ly nha trudng song van con liing tiing trong chi dao thyc hien. Hieu qua dat dugc chua cao, hien tugng mdt can bg dam nhan nhieu chiic vu quan ly da lam giam hieu qua quan ly cua hp.
- Cong tac nghien ciiu khoa hgc ciia dgi ngii can bp quan ly chua tuong xiing vdi tiem nang.
- Mgt s6 can bo lam cong tac quan ly con giang day Icha nhieu, anh hudng den viec bdi dudng ve mat chuyen mon quan ly.
Ngay nhan bai: 05/12/2014 Ngay phan bien: 29/12/2014 Vi vay, de dgi ngii CBQL ciia Trudng
Dai hgc Md - Dja chat co du ve so lugng, d6ng bg ve CO cau, dat chuan trinh dp dao tao ye chuyen mon va quan ly, co dugc pham chat va nang lyc dap iing yeu cau trong Chien luge
phat trien Nha trudng den nam 2020 va tam -p^j jjgy tham khao:
nhin d i n nam 2030 [4] thi tat y l u cdn phai co cac giai phap kha thi va thyc hien dong bg cac giai phap do.
danh gia CBQL;
- Tang cudng sy lanh dao cua cac cap uy Dang doi vdi viec phat trien dgi ngu CBQL.
3. NHAN XET VA DE XUAT
Tren ca sd ket qua nghien cuu va thyc trang dpi ngii can bg quan ly khoa hpc va cdng nghe trong nhiing nam qua ciia Trudng Dai hpc Mo - Dia chat ciing nhu cac giai phap phat trien dpi ngu can bg quan ly KHCN cac cap ciia Trudng, nham dap iing yeu cau Chien luge phat triln ciia Nha trudng, cho thay thuc trang ve cong tac quan ly giao due, KHCN ciia mdt trudng dai hgc. Tuy moi trudng dai hgc co dac thii va nhiem vu khac nhau nhung can thiet co nhiing doi hoi, giai phap cho viec dao tao can bg quan ly giao dye va KHCN nham dap iing yeu cau can bg quan ly trong giai doan mdi, giai doan cong nghiep hoa, hien dai hda dat
2.3. Mdt so giai phap ca ban nhdm phat triin doi ngu CBQL cua Trirdng D^i hoc Mo - Dia chat
- Cu thi hoa quy hoach phat trien dgi ngii CBQL phu hgp vdi Chiln luge phat trien cua Trudng d i n nam 2020 va tdm nhin den nam 2030;
- Nang cao chat lugng cong tac lya chgn, bo nhiem va sir dung can bg quan ly;
- T6 chiic cd chdt lugng hoat dgng dao t^o, b6i dudng CBQL va can bg dy nguon de b6 simg vao cac chiic danh CBQL;
- V^n dung cac chinh sach can bg de xay dyng va thuc hien chinh sach uu dai rieng ciia Trudng doi vdi can bp quan ly;
- Doi mdi cac hoat dpng kiem tra va
[1]. Nguyin Van Binh (1999), Khoa hoc tochuc vd qudn ly - Mot so vdn de ly ludn vd thuc tien, Tmng tam Nghien ciiu Khoa hpc to chiic quan ly, NXB.
Thong ke, Ha Noi.
[2]. Bo Giao due va Dao tao (2001), Chiin luac phdt triin gido due 2001-2010, NXB. Giao due. Ha Noi.
[3]. Nguyin Phiic Chau (2010), Qudn ly nhd tru&ng, NXB. Dai hoc Su pham.
[4]. Trudng Dai hoc M6 - Dia chdt (2008), Chiin luac phdt trien Tru&ng Dgi hpc Mo - Dia chdt giai dogn 2008 - 2020 vd tdm nhin din 2030.
[5]. Trudng Dai hpc Mo - Dia chdt (2001), He thing to chdc va quy dinh ve qudn ly trong Tru&ng Dai hpc Mo - Dia chdt.
[6\. Nguyin Binh Yen (2006), Nghien ciru tu tic&ng Ho Chi Minh ve cong tdc cdn bo vd van dung vdo viec dao tgo, boi duang, sir dung dpi ngU cdn bp qudn ly cdc tru&ng dgi hpc, cao ddng trong giai dogn hiin nay, de tai cap Bp cua Trudng Dai hpc Mo - Dia chat.