MANSUITRUSTERS
STELLENBOSCH •
POSbU8 196 - FOOD 479
Pleinstraat
Die Ei ta wink I
(Edma.) Bpk.
II ng C.S.V.·Uoclchandcl.
DI
vir
lET E, J ADIO"
rnk deDI' Pro ocIMla-DrtlkkeJ7
(-.w::~··~.:~~~T :~ s:~re:bOlJeb~eur STELLENBOSSh STUDENTE OEItANT. ORGAAN VAN A.
27 SPI;Tb 1!)4f).
J
1 idder
(I'll'I'wr e Ba har
Kommuniste Troef Stellcnbosch sc Y.S.R. v E VI
Loqns ROOI PIlOPAGANIJA ONDER llUL NEU
Die "South African Friends of 'the Soviet Union" vsrtoon d esdae 'n fi1m in ons land.
Hierdie film i. getitlcld "The Battle of Ru .. iia", en dit poog glo om 'n dokumentere
1'1kord
tc wees van die "Iheroie;~e stryd van die Sowjet Unie' teen die DuUse magite wat Ru land reeds sedert die dertiende eeu van die Christelike ja'artelling Ibinneval.
Die "South African Friends pf the S<:viet Union" wil skynbaar.. deur tnlddel van hierdie film, aan die arrne,
~isleide en gevolglik anti-kommunis- hese Afrikaners, 'n prentjie voorhang v]{al' die heroisme van die Russiese
olos.
On. Suid-Afeikaan kommunist het gevOIel dat die studente van Stel- lenboach ook 'n bietji b rb i moet Word. Met hierdie do 1 voor oe het hUlle die V.S.R. op Stellenbosch ge- nader vir verlof om die kennisge-
~ing insake bogenoemde kommunis-
~ese film op die volksuniversiteit se n~nnisgewingborde te laat verskyn.
re tesourier van die S. V.R. het goedgunstiglik geteken en die kennis- gewings is opgeplak sonder dat en
;ar. die 19 lede daarteen opgetree het.
o het dit gebeur dat hierdie kom- tnunistiese film onder die beskerming
"Vdan die S.V.R. op Stellenbosch ge-
:a verteer is!
WIE IS HULLE?
Waar kom hierdie S.V.R. vandaan, 'Sat 10 vri nd lik optr t enoor die
'. outh AEric n Flri. nda of the So-
~et Union 1" Hulle i. led van di d:N.P. 'bulle ia :uit di Party deur
I kP rty se organil lie in die S.V.R.
Ie ruiwa. I
di Is dit die oor~oe mening van hier- b1e H.N.P.-S.V.R.. dat die Stellen- rosse studente 'n bietjie kommuni - h\ se . propaganda nodig het? En ag erdte H.N.P.-S.V.R. homself geroe-
~e om die kommuniste te help om hul
~opaganda op Stellenbosch aan die an te bring?
Op Stellenbosch geld die reel dat
~een kennisgewing op die univer iteit Be kennisgewingborde mag verskyn, So"C~der die toestemming van die
. v.R.
me. Te n wie en teen wat~oet hierdi reel in die toekoms doegepa word as die S.V.R. 'toelaat It at kommunistiese propaganda die ltt nni gewingborde, waaroor hul
Oet waak, versier]"
ONS PLIG
Geen Afrikaner dud 'n lib rale houding te ncar die Kommuni m in- slaan nie, Ons is anti-kornmunisties, kort n klaar. 0115 durf nie met die kommuniste heul ni , en ons wil dit ook nie doen nie. Ons hou ook nie e rs van rnense wat vriende is van die vriende van kommuni t nie.
Niemand ver dink Stell nbosch H.N.P.-V.S.R. v n 'n g h im vo or- Hefde vi,. di kommuniam ni. M r aim I i j mm r d t lCIi S.V.R. ni Fer m n beginaelvas opg tr e h t deu ..
die I o mrmmi t somm r d delil oJ>
hul pi k to it ni .
Mens kan nie verstaan wa rom die B.N.P. sy mense in die S.V. . laat kruiwa en dan nie eers sorgdr dat hulle minstens anti-kommunisti s op- tree nie.
. uksesvolle T oer
V(1Il(lie Stellenbosch Boare-orkes
Gedurende die afl7eiope vakansie het die St llenbosch-Boer orkes on- der leiding van oom Pietie Ie Roux 'n u ers suksesvolle toer deurg maak.
Agtien dorpe is beso op die roete vanaf Beaufort-Wes na Port Eliza- beth oor Mosselbaai terug na Wor- cester. en die 21 konserte wat gehou is, het die pragtige bedrag van £1,700 opg lewer. D.w.s. 'n g middeld van ongeveer £80 p r konsert.
As ons inagneem dat m ste van die sale maar betr klik klein is, is dit 'n reuse prestasie.
Wat ons veral getref bet i die vrygewendheid en goedgunstigh id van die Afrikaner vir hi rdie saak, 'n Voorval soos op Cradock, toe di opbrengste nog nie £100 beloop het en een van die spreker 'n beroep e- doen het op die gehoor, en etlike per- sone na vore gekom bet m t 'n pond- noot totdat die bedrag aangegroei het tot £120, is noemenswaardig. Danki Cradock I Die volgende plekke het oor die £100 opgelewer: Beaufort- Wes £106; De Aar £147; Crado k
£120; Uitenhage £134; Port Eliza- beth £105.
Oral is met groot lof gepraat van die verskeid nheid van die program, en veral dr. Daleboudt se goeltoer- tjies het baie byval gevind. Die kla- vierspel, vioolspel, konsertina en koor het telkens dawerende toejuiging uit- gelok.
Laaste maar nie die min te mo t ons m lding rna k v n di oor tel- pende gasvryheid van elk Afrik n r waar ons gekom het. On
dank aan elkeen in besonder vir die organise rders wat di like ontvang te gereel het.
Voot'w at', In ridder n tw
b I I b -
o ewabrandwagda ,
•
Korn
Besoek DIE UITSPAN
Wa
die
A lY WIL PAAR KOM VANDAG
J, 27 JUIJlE 194f.
No. 14.
DIE M TIE Ie • v dmaarskal o T u
27 Juli 1945.
.J)~ W .. r~ld~e ohi~d nis is 't
Wu •..
:J
ericbt,V r •• 14;~, de w~t d~r Hi tor; ."
-7' n K .. te.
Veldm, Smuts het so p van die goed geadverte rde konferen ie van San Francisco in . y vaderland terug gekeer. Of koon laasq noernde kon ferensi nie die naarn v n vrcdeskon fer nsi dra nie, is dit tog na oorlog se vrae fJ tukke waarmee ta tsliede van byna di hel w( reld hulle op San Frs ncisco beslq qeh u het. Dit is dan ook eli derde keer in sy lang politieke loopbaan dat v ldrn. Smuts na 'n verniet qende oorlog nan 'n
SMUTS EN Y DERDE VREDESKON ERENSIE
Aile I .. orr . ponden i aan:
J. J. VAN JflY ,
n: aarn, Redakt ur, Vi) Loan, tell mbo ell.
Van die jongste pr tasies ve n on V ldmaarskalk in die arena van dl int rnasionale politiek en die moont like b sluite van 'n nuwe. die d rd vr d skonferen i waaraan by d I 9 n m het of noq qaan de In e weet ons maar w inig. By gele nt
id van sy verwelkoming in Pret ria 'n paar dae gelede het hy op ken
Ons Moet Wakk r Loop
Deur Prof ]. A. Wiid
dergelik "vr deskonf rensie' deel- neem. 10 w I dit vir politi ke b ..
wond ra rs maklik is om Smuts e invloed op d rgelike konferensi s te oordryf of vir politieke vyand om dit te qerlnqskat en d rin 'n politleke wapen te n hom te ntdek. verander dit nfks n die feit dat [an Smut die enig te ond r di huldiq staats mann i w t vir die rde keer die qeleentheld kry om aan 'n vr des konfer nsi dcel te n em en sy by dra tot werklike vrede en weerop bou te 1 w r of om die aad vir toe komstige oorlol en verni tigin~ te s ai.
merkende wys n h 1 bo I min segg nde gem enplase kwytgera Dlt was 'n geleentheidsto'spr ak miski n is v ldm. Smuts se 9 m plase om hlerdl rede verklaarb ar
By qeleentheld vs n 'n p rskonf r nsie t Ottaw, n S n Franci c het die Veldmr arsk lk egter 'n and ta 1 gepr at. By hierdie gele nth i
h t hy sy besorgdheid oar di to , stand Vc n sake in Europ ultqespr ek I
"Sulke duistere magt is de ar ont ket n", bet hy 9 s , ,dat ek wond 1 wat uit dit lles 1 uitbroei. M mo nie ons (die st at manne van dl w er ld) die skuld vir dit all s 9 ~ ni . [ulle, die p rs, h t sake net SO 1
1 v rbrou a ons". (I) (
I
SMUTS EN VERE ..INIGING
1 •
-0-
V n f mpl r
-0-
-0-
n TELLENBO ell WORD
POLl IE H OF JJi' TIEl
• e Binnekort al tellenbo cit
dill hoajlnoartier 'IV c ir dj ar a Villier dorp, Hermanui om r t·JfI m t llen:
1m ch.
Hie al
l'r terkt polisie;
ma
ten p surder onder komdt, Ver ter ta ion et
.,VOT •
Mu iekver ni ing Ond r On ; s
Wetensk plike
* Brokkies *
~
--- • A. Mozart,
DEUR E NST MARAIS -
Dit m g van belang we s om hier en daar aan t stip i.v.m. radio- of ertz-stral. Dit is nodig om eer die begrip, "wissel-stroom" te ver- duidelik. Die stroom wat die gloei- lampies in ons kamers hier in Stel- l nbosch laat brand, vloei ni altyd net in e n rigting nie, maar verander sy ri ting 100 maal in e n konde,
ens
se
di wis elstroom h t'n
fre- w ns van 50 siklusse p r sekonde.Di Radio-uitsaaistasie w k nou baie h~og-frekwente wisselstroom op in die Iugdraad van die stasie met 'n fr kw nsie van die orde groott 15,000 kilo siklus e per sekonde. Non vind die wond r plaas-energi word 'Van die Iu draad uitgestraal n trek d ur di ruimte as lektromagn ti se olwe te n di spoed van 180,000 my I P l' sekonde, b k nd aan ons as ra- diogolw . Deur mid del v n 'n pro es
~ekend as mo ula ie word die musiek In di radio-sta ie nou op hi rdi
olwe g sit, wat a "d aer-golw "
OPtr . Die radio-golwe tr f nou u
!u
dra d en n t 0 'n stroompie wat In die lugdraad van die uitsaai ta ie O,vIoci het, vlo i nou in u lugdraa~l.I musiek word nou weer van die badiogolwe afgehaal deur 'n proses k nd as d modulasie deur middel
V n u radiost 1.
h In die b spreking van w rlig . tons m Iding gemaak van 'n lonelaag tussen 50 n 60 my] op in Ons atmosfeer, bckend as di Ken- nellY-Heavyside ] ago Hierdi laag r fl kteer radio-strale terug na di a rd en maak dit du moontli om
~~ uitsaai- ta i s t luister wat om
1 rending van di aard lAo On
~~tvang die r dio tral of direk van
!e uit aai tasie af of ao g evolg van hi rdie ref'leksie-strale. nit mag nou
\II • dat ons te v r van di uitsaai- t i is om di direkte olwe op t
" n , m ar t n by aan di t si i
om
die g refl kte rde goIw t ont-v n . Dus hoew Ions gladni t v r
\1 n di stasi f is ni • is die ontv n at 'Van die tasie in di g val ont-
" ng word. uit r wak. On IS d n In di so en amd "dooie gebi d".
o n 94
oor
n probe r on
root
v r keidenh id oetwyne
en keuri e
A ptyt -dranhi
VE T
I bo ch180.
0 hi d
Die Popul re b
tudente
mHaarkapper
]
t
t
erk rygbaar h : A. w. Viljoen, Die Loan
en lJI )j. L. Roo , Hui: -de-Villiers.
~~==========================
DIE AFE !
P GOnilke I&' Y
(Mnr. n M v. un Zyl) IGA ETTE en TABAK ]OKOLADE en GEBAK
VA S VRUGTE en GROENTE
LIGTE ETES ALLE UREI In ruil vir u cwa rdcerdc onder teunin w rbor on, u
~E BESTE Dl~N8TE
•
JrlEET lJ?
U w t I ker hoe Iwaar dit loml i.
o B Idji • t kry vir di ditji. n d tji .1
Sor d esvolle
30 COND OERTO 0 SPENC R TRACY
\7 YO G
enAT
oJDAG 27 2R Julie
()() 20
STOEI
SPORT
Di Maticspan wat in die vakansie op toe wa na die Transvaal en di Vryst at, het 0 nou en dan voetbal p look. T midd v n hulle veel- vuldige aktiwiteite het hulle tog ook tyd evind om m t hulle gashere op di vo tbalveld kr gt te met. Di
p n h t baie oed gevaar en het o di hele toer 1 5 tweemaal ver-
100 t en weI teen die Tukki en t en di span v n Noord-Vrystaat. Die ander vyf wedstryde het hulle op oortuigende wyse ew n.
In die w d tryd teen U. Pr toria w ons pan b onder on lukki om te v rloor. Hoewel hulle die
krurn llyn tan n di los p 1 be- heer het, kon hulle m ar n t nie wen ni. T n Noord-Vry taat was dit di ie be rin swat die pan van 'n oorwinnin beroof het. Verskeie p lers moe uit hulle plekke speel omd 0 baie manne nie beskikbaar
MATIE !
L at ons u h ell n m t al u apte k b nodi hed .
--0-
ATI !4
-0-
tnwen
AF Rl AA }!o ,n
E G-0-
n riD d wll nbos('b.
Mare speel ons eer te span in die voorwedstryd op Nuweland teen Parow. In die hoofwedstryd kom B llville teen Harniltons te staan.
Saam met Maitland was Parow tot twee weke gelede nog die enigste span wat hog geen punte op die puntelys behaal het nie. Toe het hulle egter eers vir Villagers geklop en verlede week het hulle ook met Mait- land af ereken. Die span het skielik gedurende die Iaaste paar weke regg - ruk en sal s ker nog menige span verras, Onder die voor pelers het hulle Mull r, die puik agste-man van Transvaal bygekry, en sy vernuf het in beide Parow s oorwinning 'n groot rol gespeel. Hy sal mare goed dopgehou moet word.
Maandagaand h t die A-span in 'n belangrike wedstryd teen die stoei- klub Bull Hef r te staan gekom.
Beid spanne het slegs een nederlaag teen hulle gehad, sodat hulle vir me- kaar oorg haal was. Na'n reeks taai gevegte moes die Matiespan die on- derspit delf met vier gevegte te n drie. Stoei van 'n besonder hoe g - halte i. gelewer en verskeie kenners het verklaar dat die gehalte die hoog- ste was wat nog vanjaar in die stad gesien is.
Marinus en Jooste het uithaler- vertonings gelewer en deur bul er- varing sake in bulle guns beklink.
Gouws het die toeskouers ook telke- male verbaas met sy krag en speed.
Die volledige uitslae was as volg:
Schraeder verloor teen Cillie met 1 val. Jansen verloor teen Barnard op punte. Meyer verloor t en Landers op punte. Marinus klop Bernardo OJ)
punte. Jooste klop Joubert op punte.
punte, De Villiers verloor teen Knoetze op punte. Gouws klop Late- gan op punte.
Bull Hefer wen dus met vier ge- vegte teen drie.
Parow s krag is ongetwyfeld in hulle swaar en beweeglike pak voor- spelers gelee. Behalwe Muller, is daar nog Demaio, hulle kapt in en Koch, die W. .-voorspeJer. Waar die Matiespan nog boonop sond r Hugo en Horn sal moet klaarkom, sal hulle voorspelers alles in die stryd moet werp as hulIe nie geklop wil word nie. Bert E. terhuizen sal ook nog vir
ten minste 'n maand buite aksie we s, Oor die algemeen skep die Matie- aan esien hy bloedvergifting opge- span dus 'n beter indruk as bulle doen het. Tog behoort manne BOOS teenstanders en kan 'n mens 'n Matie-
J
n Burger, Barnard. Piet van Wyk oorwinning met vert roue verwag. Die n Daan Swiegers daarin te slaag om Parow-span het nog nie vanjaar OOf-lir hul span in die voorspel 'n voor- I tuig nie en dit is te betwyfel of hulle sprong t besorg,'n voorsprong wat
r
in staat sal kan wees om ons eerste moontlik sal dien as grondslag vir'n span in toom te hou,Matie-oorwinning,
G. E. IIENDRIKSZ
•• vi.wink I "ir V ARS GEBAKT~ VIS,
AARTAPPELREPIES, SOUTVIS en KIPPERS.
Matie..oorwinning
Alfred Blomma rt /
(FoOD 48 en 176) Kerkstraat, STELLENBOSCH.
KRUIDENIERSW ARE - - YSTERW A E - - RODUKTE - - Die Winkel vir billike en
spoedige bediening.
Vir di. macd, liOn u lIo1 •• nd.
g Paar Sandale
o Stewels
o Skoene
BESOEK
Foon 440
BEND IKSZ
d~sl gter, apesialiseer in WO S en VLEIS
vir
BRAAIVLEISA~NDE.
Andrin.~.l! t, Stellenboach.
" .. E'EN V AN DIE BESTE EN JlERFRlSSENDSTE AllutKAANSE ROMANS"
Deur
• FRITZ STEYN ... 8/6
( Skrywer van Penkopkommando)
eerste .,sak roman"
•
in Afrikaans, is 'n merkwaardige word 'n reuse .. verkoping voorspel. Vooraanstaande di v 1gend i.v.m. hierdie werk:"Ek het die baie bladsye tot die end toe met di hoogste spanning gelees .... Die skrywer het styl. Ons word telkens d ur sy ryphcid, ook op die gebi d. getr f. Ek k n nog b i m r oor hierdie merkwaardige bo k s • maar dit sal aIles gunstig wees".
.Jk
Afrikaner 1 hierdie hoek wilbet
sorg d t u u eksempla r NOU he preek. A u terugkom van vakansie is dit miskien te laat.P 0 ECCLE IA BOEKHANDEL
T H
Dr. MA OT
F ora van Sid-Afrika
Versameling van 16 pragtige KUNS.A
iDRUKKE
tin 81 gs
27/6
per stel.-0-
Max Jurisch
NATURAL SINES
&
COSINES£1-5-0.
Verkrygbaar by
. Muller'
Musiekhandel
Pleinstraat - Stellenboseh.
Goeie naad!
•
Daar kom 'n tyd in die lewe van Ike mens dat by i.ta tji s wil laat druk, 81 i. dit net .
'n Visit kaartji tn Sirkuler 'n Prol'ram 'n Bloem} aing 'n GIrd. Di ... rtaai.
of wat ook. Kom reguit n onto Onr ra d i vry-on werk
word ge rborg.
Ott. .. hele Stat is tot
'Udiensl
Pro Ecclesia - Drukkery
.)
.tori •• traat,
HAL
IEERlJIKE GEBAK-NET •
W A'l' U 1 ART BEGEER
Kom besock ons winkel • in
PLEINS'rRAAT
en probe r ons Koek,'I'ert, Vleispasteitjies
enalles
lekker is .
(Foon
•
135)I Vir BLAKENDI G ONDHEID
drink H ! LIIE
DRUIWESAP Wv
Onthou! K.W.V.·
Eou de Cologne i. 'n bonder tUUlgename
lri hende par/up'"
. _- ---