Da la m p e r e k o n o m ia n m o d e r n s aat ini, t id a k d a p a t d ip u n g k ir i la g i b a h w a s e ktor d is t r ib us i m e r u p a k a n s e ktor y a n g t e r p e n t in g d a la m a kt ivita s p e r e k o n o m ia n . Dis t r ib us i in i t e r m a s u k d is t r ib us i p e n d a p a t a n d a n d is t r ib us i ke ka ya a n, b a ik y a ng s ifa tnya m e la lu i ke gia ta n- ke gia ta n e k o n o m i m a u p u n y a n g be r s ifa t s ocial.
Ali Sa kti d i d a la m b uk u n y a , A n alis is T e oritis E k o n o m i Is lam , d e n g a n m e n g u t ip Ana s Al- Za r qa m e n g a t a k a n , a d a b e b e r a pa q fa kt o r y a ng m e n ja d i da s a r d is t r ib us i (a t a u r e dis t r ibus i). Ya it u t u k a r m e n u k a r (e x c hange ), k e b u t u h a n (ne e d),
ke k ua s a a n (pow e r), s is te m s os ial d a n n ila i e t ik a (s o c ial s is te m an d e th ic al v alue s ).
Ana s Za r qa m e lih a t b e g it u p e n t in g n y a m e m e lih a r a k e la n c a r a n d is t r ib us i in i agar t e r c ip t a s e bua h p e r e k o n o m ia n y a n g d in a m is , a d il d a n p r o d uk t if. C o n t o h y a ng s a nga t je las d is t r ib us i d a la m Is la m a d a la h e ks is te ns i za k a t d a la m e k o n o m i
.21
Da la m p e r s p e k t if y a n g le b ih luas , Afz a lu r Ra h m a n d i d a la m b uk un y a ,
M u h a m m a d S e bag ai S e o rang Pe dagang , m e n je la s k a n d e n g a n c u k u p b a ik t e n t a n g m a k n a d is t r ib us i.Dis t r ib us i ke ka y a a n a d a la h s ua t u car a d i m a n a ke ka y a a n na s io n a l d id is t r ib u s ik a n ke b e r b a g a i fa kt o r p r o d u k s i y a n g m e m b e r ik a n k o n t r ib u s i t e r h a d a p ne g a r a d a n p r ins if- pr in s if y a n g m e n e n t u k a n b a h a g ia n d a r i t ia p fa kt o r t e r s e but. Baginya, d is t r ib us i ke ka y a a n m e r u p a k a n m a s a la h y a n g s a nga t p e n t in g n y a , s e bab p e n y e le s a ia nny a y a n g a d il d a n w a ja r t e r g a n t un g ke s e ja ht e r a a n d a n k e ba h a g ia a n s e lur uh ma s ya r a ka t. T ida k d ir a g uk a n lagi, p r o d u k s i h a r t a ke ka y a a n s a ng a tla h p e n t in g d a n pe r lu, t e t a p i y a n g le b ih p e n t in g la g i a d a la h car a p e n d is t r ib u s ia n ke ka y a a n it u. Jika pa r a p r o d u s e n r a jin d a n be ke r ja ke ras , m e r e ka a k a n m e n in g k a t k a n ke ka y a a n ne gar a . T e t a pi jik a d is t r ib us i ke ka y a a n d ila k u k a n s e cara t id a k a dil, m a k a s e ba gia n be s ar ke ka y a a n it u a k a n m a s uk ke k a n t o n g s e ba gia n ke c il p e m ilik m o d a l, s e me nt a r a s e ba g ia n be s ar r a kya t a k a n t e t a p m is k in . Se bab b e r lim p a h n y a ke ka y a a n n a s io n a l t id a k m e lim p a h k e pa d a m e r e k a
.22
S e s ung g uh ny a t u ju a n d a r i d is t r ib us i a d a la h m e m p e r t e m u k a n k e p e n t in g a n k o n s u m e n d a n p r o d us e n d e n g a n t u ju a n k e m a s la h a t a n u m a t . Ke t ika k o n s u m e n d a n p r o d u s e n m e m ilik i m o t if u t a m a y a it u m e m e n u h i k e b u t u h a n m a k a d is t r ib us i 21 A l i Sak t i , A n a l i si s T eo r i t i s Ek o n o m i I sl a m : Ja w a b a n a t a s K ek a ca u a n Ek o n o m i M o der n , A q sa Pu b l i sh i n g , 20 0 7, h . 14 422 A f z al u r R ah m an , M u h a m m a d Seb a g a i Seo r a n g Ped a g a n g , Jak ar t a, Y ay a sa n Sw ar n a B h u m y , 20 0 0 , h . 28 5
s e p a t ut n y a m e la y a n i k e p e n t in g a n in i d a n m e m p e r la n c a r s e gala us a ha m e n u ju p e n c a p a i t u ju a n te r s e but.
D i d a la m k e s im p u la n dis e r ta s inya , Za k i F ua d C h a lil m e n y a t a k a n s e baga i b e r ik u t 23:
Ke b ija k a n e k o n o m i m e n u r u t a ja r a n Is la m a d a la h k e a d ila n d is t r ib u t if (Al- Ha s yr :
7
). De n g a n p r in s if k e a d ila n ini, Al- Qu r ’a n m e ne g a s ka n b a h w a s e ge lintir o r a n g t id a k d ib o le h k a n m e n ja d i t e r la lu ka ya s e me nt a r a p a d a s a at y a ng s a ma k e lo m p o k la in s e m a k in d im is k in k a n . Ko n d is i in i b e r t e n t a n g a n d e n g a n h a k ik a t k e m a n u s ia a n y a n g be r a za s k a n t a u h id . Aja r a n t a u h id b e r im p lik a s i p a d a ja m in a n p e r s a m a a n d a n pe r s a uda r a a n a n t a r a s e s a ma m a n u s ia d a la m m e n g o la h d a n m e m e t ik h a s il d a r i s um b e r d a y a a la m s e r ta m e m a n fa a t k a n n y a b a g i k e h id u p a n ma s y a r a ka t s e cara a dil. Ke a d ila n d is t r ib u t if in i p a d a ko ns e p Is la m t e n t a n g k e a m a n a h a n m a n u s ia p a d a Alla h S WT d a n s e s a ma nya .Ma s ih m e n u r u t Za ki, k e a d ila n d is t r ib u t if a d a la h k e a d ila n y a ng m e m b a g i ke s e ja ht e r a a n u m u m k e p a d a s e tiap w a r g a ne ga r a s e s uai d e n g a n ja s a d a n k e b u t u h a n ma s ing- ma s ing. Da la m k e a d ila n d is t r ib ut if, d is t r ib us i ke ka y a a n d a n p e n d a p a t a n d id a s a r ka n atas n o r m a - n o r m a k e a d ila n y a n g d a p a t d it e r im a s e cara unive r s a l... Da la m a ja r a n Is la m , d ik e n a l d u a m a c a m s is te m d is t r ib us i p e n d a p a t a n u t a m a y a it u, pe r ta ma , d is t r ib us i s e cara k om e r s ia l d a n m e n g ik u t i m e k a n is m e pas ar . Ke dua , s is te m d is t r ib us i y a n g b e r t u m p u p a d a a s pe k k e a d ila n s os ial ma s ya r a ka t. Dis t r ib us i y a n g p e r t a m a b e r la n g s un g m e la lu i pr os e s e k o n o m i. D i a n t a r a n y a g a ji a t a u u p a h b a g i pe ke r ja , bia y a s e wa t a n a h s e r ta a la t p r o d u k s i la inn y a , p ro f it (k e un t u n g a n ) p ih a k y a n g m e n ja la n k a n u s a h a / m e la k u k a n p e r d a g a n g a n m e la lu i m e k a n is m e m u d h ar ab ah y a n g m o d a l us a h a ny a d ip e r o le h m e la lu i m e ka n is m e m us y arak ah . H a l in i b e r b e d a d e n g a n s is te m e k o n o m i k o n v e n s io n a l y a n g m e n g a n d u n g u n s u r inte re s t (b un g a ), s e me nt a r a d a la m s is te m m u d h ar ab ah d ig a n t i d e n g a n b a g i ha s il. Za ka t, in fa q d a n s e de ka h m e r u p a k a n b e n t u k k e d u a s is te m d is t r ib us i p e n d a p a t a n . Is la m m e w a jib k a n d a n m e n g a n ju r k a n n y a u n t u k me r e a lis a s ika n k e s e im b a n g a n p e n d a p a t a n d i ma s ya r a ka t. Ka r e na t id a k s e m ua o r a n g m a m p u t e r lib a t d a la m pr os e s e k o n o m i s e cara wa ja r . Da la m h a l in i b a g i
m e r e ka y a n g be r s t a tus y a t im p ia t u , o r a n g jo m p o d a n c a c at t u b u h p e r m a n e n , a ja r a n Is la m m e m b e r ik a n s o lus iny a a ga r m e r e ka m e n d a p a t k a n b a g ia n d a la m b e n t u k za ka t, in fa q d a n s a da qa h.
P r ila k u Ko ns ums i Q.S Al- 'Araf: 31- 32
1 3
31. H ai a n ak A dam , p ak a ilah p a k a ia n m u y a n g in d ah di s e tiap (m e m as uk i) me s jid, m ak an d an m inu m lah , dan ja n g a n la h be rle bih- le bihan. S e s ungg uhny a A llah t id ak m e ny uk ai orang - o rang y a n g be rle bih- le bihan.
32. K at ak an lah : "S iapak ah y a n g m e n g h aram k an pe rh ias an d ari A llah y a n g T e lah dik e luark an- N y a u n t u k ham ba- ham ba- N y a d an (s iap a p u lak ah y a n g m e n g h aram k an ) re z k i y a n g b aik ?" K at ak anlah : "S e m uany a itu (d is e d iak an) b ag i orang- orang y a n g b e rim an d alam k e hidupan d unia, k hus us (u n t u k m e re k a s aja) di h ari k ia m at ." De m ik ian lah k am i m e nje las k an ay at- ay at itu b ag i orang- orang y a n g Me ng e tahui.
Ay a t di atas d ig o lo n g k a n ke d a la m a y a t k ons ums i. In d ika s i a y a t d a p a t d ilih a t da r i p e n g g un a a n ka t a z in a t y a ng d it e r je m a h k a n d e ng a n pe r hia s a n, ka ta k ulu da n
w as y rabu y a ng b e r m a k n a ma ka n, m in u m d a n ka ta la tus rifu y a ng b e r a r t i be rle bih- le b ih a n. Da la m Alq ur a n a ja r a n t e n t a n g k o n s um s i s e b a g a im a n a d iun g k a p de nga n ka t a k ulu da n is y rabu t e r d a p a t 21 kali. Se da ngka n m a k a n da n m in u m la h (k ulu w as y rabu) s e ba ny a k 6 kali. Jum la h a y a t m e ng e n a i a ja r a n ko n s ums i, b e lum t e r m a s uk de r iva s i da r i a ka r ka ta ak ala d a n s y arab a s e la in fi'il a m a r di atas s e jum la h 27 k a li.1 ju m la h ayat- ayat y a n g b e r k a it a n d e n g a n k o n s u m s i a k a n b e r t a m b a h b a n y a k jik a k a t a t h a a m a t a u t h a m a ’a y a ng ju m la h n y a bis a le bib b a n y a k lagi.
P e ne litia n y a ng d ila k uk a n Lu q m a n F a ur a n i m e n u n ju k k a n b a h w a ayat- ayat k o s ums i le b ih b a n y a k y a it u 22 a y a t p a da 10 s ur a t d it u r un k a n p a da pr io d e Ma kka h a t a u s e be lum Hijr a h Nabi. Se da ngka n di Ma d in a h 16 a y a t p a d a 4 s ur a t. Ha l ini
m e n g a n d u n g in d ik a s i b a h w a Alq ur a n m e m p u n y a i p e r h a t ia n y a ng t ing g i t e n t a n g k o n s um s i s e ir ing t a h a p a n p e m b e r la k uk a n a ja r a n- a ja r a n Is la m y a ng b e r s ifa t fund a m e n t a l. De nga n b a n y a k a y a t Alq ur a n t e n t a n g ko n s ums i, m a k a m e m p u n y a i im p lik a s i b a h w a a ja r a n e k o n o m i Is la m d ile t a k ka n fonda s i- fonda s i pa d a p r io d e a w a l Is la m .2
Ay a t di atas Q.S Al- A'raf a y a t 31- 32 a d a la h a y a t k e dua y a ng t u r u n p a d a pr io de Ma kkia h. Me n u r u t Fa ur a ni, a y a t p e r t a m a t u r u n t e r d a p a t p a d a s ur a h Al- Mur s ala h a y a t 43 da n 46. P a da a y a t 43 Alla h m e m e r in t a h k a n u n t u k m a k a n d a n m in u m de nga n e na k s e baga i a k ib a t da r i a pa y a ng dike r ja k a n m a n us ia . Ay a t in i d ih ub u n g k a n de nga n a y a t s e be lum n y a y a it u 41 m e n g g a m b a r k a n t e n t a n g b a la s a n u n t u k or a ng- or a ng y a ng b e r t a k w a y a it u d a la m n a un g a n y a ng t e d uh d a n dis e k ita r m a t a air. Ke mung k ina be s a r ha l in i m e n g g a m b a r k a n k e h id u p a n di s ur ga a ta u k e h id u p a n y a n g s e ja hte r a d a n b a ha g ia di d u n ia ba gi or a ng- or a ng y a ng b e r t a k w a s e ba ga i b a la s a n Alla h pa da or ang- or a ng y a ng ba ik.3
Se ba likny a p a da a y a t 46, Alla h m e m p e r in g a t k a n ke pa d a or ang- or a ng ka fir y a n g m e n d u s t a k a n k e be n a r a n b a h w a k e h id u p a n di d un ia d e ng a n s e gala k e s e na ng a nny a ha ny a w a k t u y a ng p e n d e k s aja. Wa la u p u n m e r e ka d a p a t m a k a n da n m in u m d e ng a n e nak, t e t a p i na s ib or ang- or a ng y a ng m e n d u s t a k a n k e be na r a n t e t a p la h b e r a d a d a la m ke c e la ka a n. Ke s e na nga n da n k e n ik m a t a n da r i s e gala y a ng d ik o n s um s i di d un ia h a ny a b e r a d a d a la m w a k t u y a ng p e n d e k s aja.4
Ke mba li ke pa d a s ur a t Al- A'raf a y a t 31- 32 di atas . Ay a t in i t u r u n t e r k a it de nga n k e ja d ia n b e be r a p a s a ha b a t Na bi y a ng b e r m a k s ud u n t u k m e n ir u k e lo m p o k al- Hu m m a s y a it u k e lo m p o k Qur a is y y a ng me ngge bu- ge bu s e m a n g a t b e r a g a ma n y a s e hingga t id a k m a u b e r t h a w a f ke c ua li m e m a k a i p a ka ia n b a r u y a ng b e lu m p e r na h d ip a k a i m e la k uk a n dos a, s e r ta s a ng a t k e t a t d a la m m e m ilih m a k a n a n da n ka d a r ny a s e la ma m e la ks a na ka n ib a d a h ha ji. Je las lah, a y a t t e r s e but t u r u n s e baga i k r it ik Alla h k e pa d a ba ng s a Qur a is y y a ng be r le bih- le biha n d a la m b e r ib a d a h .5
Ib n Kas ir m e n u lis k a n a y a t in i t u r u n b e r k e na a n d e ng a n p e no la k a n Alq ur a n t e r h a d a p p e r ila k u or a n g mus y r ik, b a ik laki- laki a t a u p e r e m p ua n , y a ng ke tika t h a w a f
2 Luka mn F a ur oni, "T afs ir Ayat- Ayat T e n ta ng Kons ums i (Aplikas i T afs ir Eko n omi Al- Qur 'a n )" d a la m , M i l l a h : Ju r n a l S t u d i A g a m a , Vol.VIII, n o 1 Agus t us 2 0 0 8 , h. 130
3 I b i d . ,
4 I b i d . ,
t id a k m e n g e n a ka n pa ka ia n. Laki- laki b ia s a ny a t h a w a f p a d a s ia ng ha r i s e da ngka n p e r e m p u a n p a da m a la m ha r i. Atas da s a r in ila h Alla h p e r in t a h k a n u n t u k m e n g e n a ka n al- z inah y a ng d im a k n a i d e ng a n al- libas (pa ka ia n ) y a n g a ka n m e n u t u p i t u b u h m e r e ka ke c ua li a pa y a ng m e m a n g d ip e r b o le h k a n u n t u k t e r lih a t .6 Di d a la m t a fs ir ny a d e ng a n m e n g ut ip Im a m Ah m a d m e n g e m u k a k a n ha dis Ma r fu' da r i Ra s ul y a ng m e n y a t a ka n p a k a ia n y a ng p a lin g ba gus y a ng d ik e na k a n or a ng- or a ng y a ng in g in b e r ib a d a h a d a la h p a k a ia n p ut ih. Ra s ul be r s a bda , P a ka ila h p a k a ia n m u y a ng p u t ih ka r e na s e s ung g uhny a p a ka ia n p u t ih it u s e ba ik- baik pa ka ia n, d a n k a fa nila h o r a n g y a ng m e nin g g a l d u n ia d e ng a n k a in b e r w a r n a putih....7
Kata m a s jid p a da a y a t di atas t id a k h a n y a dib a t a s i m a k n a n y a k e pa da g e d un g s e ba ga i t e m p a t iba da h. Kata t e r s e b ut jug a d a p a t d it e r je m a h k a n de nga n a ktivita s , s e pe r ti s halat, t h a w a f d a n iba da h- iba da h la inny a . Ad a p u n m a k n a w ala tus rifu a d a la h ja n g a n la h e ngka u d a la m m e ng k o n s um s i s e s ua t u m e la m p a u i ba ta s y a ng d ib u t u h k a n ole h t u b u h d a n ja n g a n p u la m e la m p a u i batas - batas m a k a n a n y a ng diha la lka n.
Me n u r u t M. Qur a is h Shiha b, a y a t 31 t e r s e b ut m e n g a n d u n g m a k n a k e ha r us a n m e m a k a i p a ka ia n y a ng in d a h d a n p a t u t s e r ta m e n u t u p a ur a t. P e ng g un a a n p a ka ia n in i ke t ika s e tia p m e m a s uk i m a s jid a ta u di d a la m ma s jid, b a ik d a la m a r ti khus us m a u p u n m a s jid d a la m pe ng e r t ia n luas , y a it u b u m i Alla h. Ma k a n la h y a ng ha la l, e nak, b e r m a n fa a t la gi be r gizi d a n b e r a k ib a t b a ik p a da t ub u h . Min u m la h m in u m a n y a ng k a m u s uka i t e t a p i t id a k m e m a b uk k a n d a n t id a k m e ng g a ng g u ke s e ha ta n. Ja ng a nla h b e r le bih- le biha n ka r e na Alla h t id a k m e n y uk a i o r a n g y a ng b e r le b ih a n y a kn i t id a k m e m b e r ik a n r a h m a t d a n p a h a la ba g i o r a n g y a n g b e r le b ih a n .8 De nga n de mikia n, p r in s if ut a m a k o n s um s i d a la m a y a t di atas a da la h, p r o p o r s io n a l d a n t id a k be r le bih- le b ih a n a ta u t id a k m e ng ik ut i s e le r a h a w a na fs u.9
Da la m konte ks ini, Na bi Muh a m m a d Sa w p e r n a h be r s a bda , Cuk uplah b ag i p ut ra- p ut ri A d am be be r a pa s ua p y a ng d a p a t me ne ga kk a n t ubuh n y a . Ka la up un ha r us (m e m e n u h k a n pe r ut ), m a ka h e n d a k la h s e pe r tiga u n t u k m a k a n a n ny a , s e pe r tiga u n t u k m in u m a n n y a , d a n s e pe r tiga u n t u k pe r na fa s a nny a . (HR At- T ir mizi, Ib n Majah, d a n Ib n Hibb a n).
6 Ibn Kasir, T a f s i r A l - Q u r' a n Al -' A z h im , Juz II, h.202- 203.
7 I b i d . ,
8 M . Q u r ai sh Sh i h ab , T a f si r A l - M i sh b a h , v o l V , ...h . 75- 76
9 L u k m an Fao u r an i , “ T af si r A y at - A y at T en t an g K o n su m si : A p l i k asi T af si r Ek o n o m i A L - Q u r ’a n ”
Aga kny a p a r a mufa s s ir s e pa ka t p a d a a y a t 31 b a h w a p e r in t a h u n t u k m a k a n da n m in u m a d a la h s e bua h p ilih a n be ba s ba gi m a n us ia u n t u k m e n e n t uk a n a pa y a ng t e r b a ik ba g i dir iny a . Alla h Swt m e m b e r i ba t a s a n y a ng d ila r a n g ja n g a n be rle bih- le biha n. Ma k s udny a d a la m be r le bih- le biha n d a la m m e n g h a r a m ka n . Sungguh a pa y a n g t e la h d ih a r a m k a n Alla h t e la h je las d a n a pa y a n g d ih a r a m k a n n y a juga t e la h dije las . Bagi m a n us ia h a ny a d it u n t u t u n t u k m e n g ik ut i a pa y a ng t e la h d it e t a p k a n te r s e but. Be r ka ita n d e ng a n ha l in i dipe r te ga s Alla h p a d a a y a t s e la njut ny a y a it u a y a t
32. Di a n t a r a k a u m m u s y r ik in y a ng m e n g a t a s n a m a k a n Alla h m e n g h a r a m k a n m a k a n a n da n pa ka ia n. Ke lo m p o k Hu m m a s m e n g h a r a m k a n p a ka ia n bia s a y a ng d ip a k a i d a la m tha w a f, s e hingga d a la m p a n d a n g a n me r e ka le b ih b a ik b e r t h a w a f t a n p a b us a n a k a la u t id a k m e m ilik i p a k a ia n ba r u, m a k a n a n p u n d e mikia n. Ak hir n y a b a n y a k y a ng me r e ka h a r a m k a n .10
Ma s ih m e n u r u t M. Qur a is h Shiha b ka ta ak h raja (d ik e lua r ka n) ba g i h a m b a n y a d ip a h a m i d a la m a r ti d in a m p a k k a n ole h- Nya d e ng a n m e n g ilh a m i m a n us ia n m e n d a m b a k a n k e in da ha n, me ng e k s p r e s ik a n da n m e nc ipt a ka n, k e m ud ia n m e n ik m a t in y a , b a ik d a la m r a ng ka m e n u t u p i a pa y a ng b u r u k pa d a dir iny a , m a u p u n m e n a m b a h k e in da ha nny a . Ke in d a ha n a d a la h s ua tu da r i t iga ha l y a ng m e n c e r m in k a n ke ting g ia n p e r a d a b a n m a n us ia . m e nc a r i y a ng b e n a r m e n c ip t a k a n ilm u, b e r b u a t y a ng b a ik m e m b ua h k a n e tika, d a n me ng e k s p r e s ik a n y a ng in d a h m e la h ir k a n s e ni. Ke tiga ha l itu- ilmu, e tika, da n seni- a d a la h t iga p ila r y a n g m e ng h a s ilka n p e r a d a b a n .11
Ay a t in i s e s ung guny a m e nje la s k a n s ika p b e r b e da y a ng ha r us d it u n juk k a n o r a n g Is la m, t id a k s e pe r ti o r a ng ka fir y a ng s uka m e n g h a r a m k a n a pa y a ng t e la h d ih a la lk a n Alla h Swt. ke tika m e n u t u p t a fs ir a n a y a t ini, M. Qur a is h Shiha b m e n u lis k a n b a h w a k hus us u n t u k or a ng- or a ng b e r im a n di h a r i k e m ud ia n , t id a k a ka n d ip e r o le h or ang- or a ng kafir . Kata t e r s e b ut (kh a lis a ta n ) d a p a t juga d ip a h a m i d a la m a r ti s uci, t id a k b e r c a m p ur d e ng a n s e s ua tu y a ng k ur a n g b e r k e na n di ha ti, s e r ta be ba s da r i s e gala y a n g m e n o d a in y a la h ir d a n ba t in. Ma kna ini m e n ja d ik a n pe ng g a la n a y a t t e r s e but b e r m a k n a b a h w a r e ze ki y a ng d ip e r o le h k a u m m u k m in in di ha r i k e m ud ia a n , be ba s da r i s e gala y a n g m e n o d a i r e ze ki it u - be bas da r i pe n g h a r a ma n , be ba s da r i p e m b a t a s a n, be ba s da r i k e t ia d a a n a t a u k e k ur a ng a n; be ba s jug a da r i
10 M. Qur a is h S h ih a b , T a f s i r A l - M i s h b a h , Vol. 5, h. 76- 77
p e r s a ing a n m e m p e r e b ut k a n n y a , be ba s da r i p ik ir a n y a ng m e r e s e a hka n guna p e r o le h a n a ta u a k ib a t m e ng g un a k a n n y a s e r ta b ila r e ze ki it u m a ka n a n , m a ka ia be ba s da r i k o t o r a n y a ng d ia k ib a t k a n n y a s e b a g a im a n a ha lny a di d u n ia .12
Al- Syaukani m e ny a t a k a n b a h w a k h it ab a y a t di atas d it u ju k a n ke pa d a s e lur uh a n a k Ada m. Da la m konte ks in i b e r la ku ka e da h, al- ibrah b i u m u m al- lafaz la bi k hus us al- s abab, w a la u p u n a y a t in i m u n c u l dis e b a b ka n s e bab khus us . Ad a p u n y a ng d im a k s u d ka ta al- z inat a d a la h s e s ua tu y a ng m e m b u a t m a n us ia m e n ja d i ind a h, c a n tik da n s e r as i jika m e ng e n a k a n ny a , s e pe r ti m e n g e n a ka n pa ka ia n- pa ka ia n y a ng c antik. Ay a t di atas , m e m e r in t a h k a n u m a t Is la m a ga r be r h ia s m a n a k a la h e n d a k ke m a s jid b a ik u n t u k s h a la t a t a u p u n tha w a f. Da la m konte ks h u k um , a y a t in i juga d ija d ik a n d a lil t e n t a n g k e w a jib a n m e n u t u p a u r a t ke t ika s hala t. In ila h p e n d a p a t ju m h u r . Ba hka n, m e n u r u t ju m h u r , m e n u t u p a u r a t b uk a n s a ja ke t ika h e n d a k s h a la t t e ta pi u n t u k s e lur uh ke a da a n, w a la u p u n d a la m ke a da a n s e n d ir i.13
S e h ub ung a n d e ng a n p e r in t a h Alla h u n t u k m e ng k o n s um s i m a k a n a n da n la r a n g a n be r le bih- le biha n, Sy a uka ni m e ny a t a k a n , Alla h SWT m e m e r in t a h k a n h a m b a n y a u n t u k m a k a n d a n m in u m d a n m e la r a n g me r e ka be r le bih- le biha n. La r a ng a n in i t id a k d im a k s ud k a n a ga r m a n us ia m e n ing g a lk a n m a k a n d a n m in u m . Ba hka n o r a ng y a ng m e nin g g a lk a n m a k a n d a n m in u m s a ma d e ng a n m e m b u n u h d ir in y a s e ndir i da n ia t e r m a s u k g o long a n a hli ne r a ka . Ba hka n di d a la m s e bua h ha dis d is e but ka n, o r a ng y a n g t id a k m e m e n u h i k e b u t uh a n m a k a n d a n m in u m n y a s e cara w a ja r a k a n m e m b ua t n y a le m a h d a n t id a k a k a n m a m p u me ne ga kk a n apa- apa y a ng m e n ja d i k e w a jiba nn y a . T e r le bih lagi u n t u k b e r us a h a m e nc a r i n a fk a h .14
Se ma ng a t y a n g s a ma d a p a t d it e m u k a n p a d a s ur a h Al- Fur qan a y a t 67. Me la lui a y a t ini, Alla h SWT m e n g g a m b a r k a n s ika p k o n s um s i y a ng b a ik a d a la h t id a k be r le bih- le biha n d a la m m e m b e la n ja k a n ha r t a b e n d a da n t id a k p u la kikir , m e la in k a n pe r t e ng a ha n di a n ta r a ke dua ny a . P e r te n ga ha n in i t a m p a k n y a d a p a t d im a k n a i s e pa da n da n pr o po r s io na l, d a la m pe ng e r t ia n t id a k be s a r p a s a k d a r ip a d a tia ng. Le bih je la s ny a d a p a t d ilih a t a y a t b e r ik u t ini;
U lji — ^ • JrO ^ Ijiflil lil
12 M.Qur a is h S h ih a b, T a f s i r A l - M i s h b a h , Vol. 5, h. 79
13 A l - Sy au k an i , Fat h A l - Q a d i r , V o l I ,.... h . 6 0 0
67. Dan orang- orang y a n g ap ab ila m e m b e lan jak an (h arta), m e re k a t id ak be rle bihan, dan t id ak (p u la) k ik ir, dan ad alah (p e m b e lan jaan it u) di te ngah- te ngah a n t ar a y a n g de m ik ian.
Mo nze r Ka hf di d a la m b uk u n y a m e n g o m e n t a r a i a y a t di atas de nga n me ng a t a k a n , s e ka lip un k e t a m a k a n m e r u p a k a n ke ja ha ta n, p e m b o r o s a n p u n d e m ik ia n juga . Or a ng Mu'm in d a la m Alq ur a n d iluk is ka n s e ba ga i s a la h s a tu di a nt a r a , “orang- o r a n g y a ng ke tika m e m b e la n ja k a n ha r ta , t id a k be r le bih- le biha n d a n t id a k m e n im b u lk a n k e bur uk a n , t e ta pi (m e m p e r t a h a n k a n ) k e s e im b a n g a n y a ng a d il di a n t a r a s ikap- s ikap (y a ng e ks tr e m) te r s e but. Na bi d ila p o r k a n be r s a bda , “T uha n s e na ng d e ng a n hamba - Nya y a ng m e n u n ju k k a n t a nda - t a nda atas n ik ma t- n ik m a t y a n g d ib e r ik a n Ny a k e pa d a n y a d a la m k e h id up a n n y a (d a la m pe ng e r tia n p e m ilik a n d a n p e m b e la n ja a n n y a ).” Na m un d e mikia n, d a la m p e m b e la n ja a n u n t u k be r s e de ka h, u n t u k m e n in g k a t k a n k o n dis i k e h id u p a n m a s y a r a k a t d a n m e n y e b a r lua s ka n ajaran- a ja r a n Is la m, kons e p be r le bih- le biha n t e r s e b ut t id a k be r la ku. T ida k a da pe mb a t a s a n ju m la h p e m b e la n ja a n d a la m je nis in i da n s e tia p p e m b e la n ja a n u n t u k k e pe r lua n t e r s e but a k a n m e n d a p a t k a n im b a la n (pa h a la ) da r i Alla h Swt.15
De m ikia nla h, k e n d a t ip u n Alla h m e n y ur u h kita u n t u k m a k a n da n m in u m , Al- Qur 'a n jug a m e ng g a r is ka n n o r m a la in - s e la in t id a k bo le h be r le bih- le biha n - y a itu m a k a n a n y a ng d ik o n s um s i h a r us la h ha la l d a n b a ik (h alalan tay y iban) s e pe r ti y a ng te r un g k a p pa da s ur a h Al- Ba qar ah a y a t 168 s e ba ga i be r ikut,:
168. H ai s e k alian m anus ia, m ak an lah y a n g h a la l lag i b aik d ari ap a y a n g t e rd ap at d i bum i, d an ja n g a n la h k am u m e ng ik ut i lang k ah - lang k ah s y ait an; K are na S e s ungg uhny a s y ait an itu ad alah m u s u h y an g ny at a bag im u.
Se te la h Alla h SWT m e nje la s k a n p a d a ayat- ayat s e b e lum n y a (s ur a h Al- Ba qa r a h) t e n t a n g ta uhid , t ia d a s e s e mba ha n y a ng h a k ke c ua li Alla h. Alla h p u la y a ng m a h a p e nc ip t a d a n p a d a p a d a a y a t ini, Alla h me ne ga s k a n d ir in y a s e ba ga i raz z aq
(p e m b e r i r e ze ki) u n t u k s e lur uh m a k h luk n y a . Ay a t di atas d ia w a li d e ng a n fr as a y a ay y uha al- nas y a n g b e r a r i p e r in t a h t e r s e b ut d it u ju k a n k e pa d a s e lur uh m a nus ia .
Ma ka n m e r up a k a n k e b u t uh a n unive r s a l. Buka n s aja m a n us ia - a p a p u n s uku da n bangs anya- m a k h lu k Alla h la in n y a s e pe r ti b in a t a n g d a n t um b u h - t u m b u h a n jug a m e m b u t u h k a n m a k a n a n. Ole h s e ba b itu, Alla h s e r uka n k e pa d a m a k h luk n y a u n t u k m e n ik m a t i m a k a n a n y a ng ba ik- ba ik d a la m k e h id up a n n y a s e r ta m e n ja u h i s e gala je nis m a k a n a n y a ng b u r u k da n m e n jijik k a n . P e r int a h in i s e baga i p e r in t a h y a ng p e n t in g ka r e na m e m ilik i p e r s e n t uh a n de nga n t a uhid . Or a ng y a n g m e m a k a n m a k a n a n y a n g je le k da n m e n jijik k a n s a ma a r tin y a t e la h m e n g ik ut i la ngka h- la ngka h s ye tan. T ida k s aja m e n je r u m u s k a n m a n us ia ke pa d a y a n g m e m u d h a r a t k a n n y a d e ng a n m e m a k a n m a k a n a n y a ng je le k, s y a it a n juga m e ng a ja k m a n us ia u n t u k m e ng h a la lk a n a pa y a ng t e la h d ih a r a m k a n Alla h. Jika s e s e or a ng s ud a h m e n g ik t ut i la ngka h- la ngka h s ya ita n, b u k a n k a h o r a ng in i t e la h t e r g a ng g ung t a u h id n y a .16
Ma k a n la h s e s ua tu y a ng ha la l (h a la lan ) lagi b a ik (tay y iban). Di a n t a r a m a k n a ha la l - d is e b ut di d a la m Alq ur a n s e ba ny a k 6 kali- a d a la h la w a n da r i ha r a m . Kata ha la l b e r a r t i “le pa s ” a ta u “t id a k t e r ik a t ”. Se s uatu y a n g ha la l a d a la h y a ng te r le pa s da r i ik a t a n b a h a y a d u n ia w i d a n uk h r a w i. Ka r e na it u ka ta “h a la l” jug a b e r a r t i bole h. Da la m ba ha s a h uk um , ka t a in i m e nc a kup s e s ua t u y a ng d ib o le h k a n aga ma, b a ik k e bo le ha n it u be r s ifa t s unn a h, a n ju r a n u n t u k d ila k uk a n , m a k r uh (a n ju r a n u n t u k d it ing g a lk a n) m a u p u n m u b a h (n e t r a l/ bo le h- bo le h s aja). Kar e na it u b o le h ja d i a da s e s ua tu y a ng ha la l t e ta pi t id a k d ia n ju r k a n a t a u d e ng a n ka t a la in h u k um n y a m a k r u h .17
Me m a ka n m a k a n a n y a ng ha la l s a ma m a k n a n y a m e m a k a n m a k a n a n y a ng d ib e n a r k a n s yara'. Buk a nla h Alq ur a n t e la h m e nje la s k a n m a k a n a n y a ng ha la l lagi ba ik. Ma s ih d a la m s ur a t y a n g s a ma , Qs Al- Ba qar a h a y a t1 7 3 , Alla h m e nje la s k a n m a k a n a n - m a k a na n y a n g d ih a r a m k a n k e pa da m a n us ia s e pe r ti ba ng ka i, dar a h, d a ging b a b i d a n s e gala y a ng d is e m b e lih t id a k m e n y e b u t n a m a Alla h. Se pe r ti y a ng d ik a t a ka n Qut hub, a pa y a ng te la h d ih a la lk a n Alla h da n a pa y a ng d ih a r a m k a n n y a te la h je las da n pe r s o a la n m a k a n a n in i b a g ia n da r i ke e s aa n Alla h (f ar'un 'an w ah d an iy y at al- uluhiy y ah). Ole h ka r e na ny a , k e p a t uh a n p a da s y a r i'a t m e r up a k a n s e s ua tu y a ng nis c a ya .18
Ad a p u n t a y y ib a t y a ng diula ng- ula ng s e ba ny a k 18 ka li di d a la m Alq ur a n , ole h Yus uf Ali d it e r je m a h k a n d e ng a n “ba r a ng - ba r a ng y a n g b a ik ,” “ba r a ng - ba r a ng y a ng