KEJADIAN INFEKSl ALAMlAH CAGING CESTQDA
PADA A Y A M BURAS
DI
BOGOR DAN SEKITARNYA
S K R I P S I
Oleh
VlCl EKO HANDAYANI SEPTANINGSIH SUSILOWATI
B 22. 0399
FAKULTAS KEDOKTERAN HLWAN
INSTITUP PERTANRAN
BOOOR
RINGKASAN
D a r i 78 ayam b u r a s a s a l Kotamadya B o g o r , K a b u p a t e n
B o g o r , C i a n j u r , Bandung d a n k a b u p a t e n s e k i t a r B o g o r
t e r d a p a t 7 1 e l t o r ( 9 1 % ) mengandung c a c i n g c e s t o d a
( R a i . l l ie.t.iria d a n Cctt.ic.ir7i.a) d a n 7 e k o r ( 9 % ) n e g a t i f . Rats-
r a t a jumlah c e s t o d a a d a l a h 45 c a c i n g . Ditemukan j u m l a h maksimum 138 c a c i n g d a n minimum 1 c a c i n g . Jumlah c a c i n g c e s t o d a yang d i t e m u k a n d a l a m 7 1 c o n t o h p o s i t i f a d a l a h 3 2 1 7
o a c i n g .
T e r d a p a t 1 1 4 2 c a c i n g y a n g b e r a s a l d a r i 30 s a l u r a n
p e n c e r n a a n ayam b u r a s d a p a t d i i d e n t i f i k a s i s a m p a i s p e s i e s
y a n g t e r d i r i d a r i 4 s p e s i e s y a i t u S a i l 1 - i e t r i n a
c.?chinoijirjir/ir.<ci<3 :, 7 .I I i ~ i : r a g : 3 n a , , L b t c t g n i e i s p d a n
R*i .i .I .I . i e t SP .
Dari 30 c o n t o h u s u s y a n g c a c i n g c e s t o d a n y a d a p a t
d i i d e n t i f i k a s i s a n l p a i s p e s i e s t e r d a p a t i n f e k s i t u n g g a l
o l e h .E, ectiir-8oijcttiirid;a 2 3 , 3 % ( r a t a a n 29 c a c i n g ) . T i d a k
d i t e m u k a n i n f e k s i t u n g g a l o l e h c a c i n g c e s t o d a l a i n n y a .
I n f e l c s i campuran
":.
c;cil.inoic:?tllr-;i:i;i d a n S, t e t l - a < ? o n a 1 3 , 3 %( r a t a a n 30 c a c i n g R. eci.iir8c?tjc?.I.r1"ida d a n 7 c a c i n g i s
Ire? t r-ag,:jr,a )
.
I n f e k s i campuran ,?- eci8incbo'l:lir-id* d a ni ; c i t i . . ; ~ n i a s p 1 0 % ( r a t a a n 2 1 c a c i n g ti- . ~ ' c l i i r i i * h o t t ~ r i c ~ a d a n 4
c a c i n g . L"nti.;gri;a s p ' ) . 1n:feks i campuran e c i i i . n o b o t i i ~ - . i d s
d a n !+<< i .I J <le..>. c.tna .' s p 1 3 , 3 % ( r a t a a n 26 c a c i n g R,
,~cr-h:r~c?hn.tI-8i-ida d a n 1 0 c a c i n g Piari.%l.i~?tri.ns s p ) . I n f e k s i
?<gctr.-,a dan Cc3tiigrii.a s p 3 , 3 % ( r a t a a n 2
c ac i n g ,q ,v .k+: .!: ;-.: -8!T;c,ric? -.
?.
.... dan 9 cat i n g ;..csil ....~.
,,,.. i s p j . I n f e k s i
....
>.<;: >-~<::,.:~<,;,-iiGt dan , : 2 : ~ .; ; 7 : . ' r...
campusan . :.
---"
...>
... <.t~.>k.r,,:<
s p 1 0 % (j-8.tss.n 17II
c s c i n g .. 7.. . .:$:?. L~ ?... I r i a d8.n 3 0 c a c i n g f ? ~ : :i. ,l .? o.<,z . . ~ d . , x ,.,A. .; ~ > e t s p ) .
I n f e k s i campu r 8.n i:<:?i: uqi-,:;.a s p d a n 3 .j . i :i t t i d 8~ diternuk . a n .
I n f e k s i c a l n p u r a n R". ~ c i . i . i r i i : > b ; : ? . : : i - , r i i i ~ , fi.. te-br-... t.. cx ~~>cs,s;:~ da.n
,-
i.ot;.fyis.iii s p 6 , 7 % (rs.ta.an 2 3 c a c i n g fi.. e(:::pij.,-,s:;k~<7.,:;-iyiL3,3, 8
,
c a c i n g f ? td??i:~i-tj;;r/::iii,:; dan 31 c a . c i n g ..., o . : : i . ; g i s i , - i . s p j . I n f e k s i
,:.~. E . c ! . ~ r i i : 3 ~ r 3 ~ : ~ , - : ; , , .t;t2$,:y-- r:51::Jccr ... - . - i ~ : : , dam ITS .:i. 2 .t .:i.wt: .:: rtii:
s p 6 , 7 % ( r s . t ~ ~ ( n 20 c a c i n g if'. ~;ci.i.:i.ri<::>i.<:3ti?i,-..ii:fi-i, 2 6 c a c i n g R -
f*? i: I.-,?
;.
. . Y J . . C ?.-
r . . d s n 11 c a e i n g R.r;.ii ,l i e i : i r i r : i s p ) . I n f e k s i ca,mpuranR * f.e+trp .f,::;s.r. ...,.. '.--. s 8.
,
C:i:),$: i t g r i i a s p d a n !:?a i .%42t .:i.r.,i:i s p 6 7"/,
(ra.ta.a.n11 c a . c i n g 8 . : : i : 1 3 c 5 . c i n g c...nl:i:ugnia s p d a n 29
c a c i n g ,t'?':: ,:;. 2 ,; ,.; A , 6:: ...
.,.
,.
A, .: r ~ + s p ) . I n f e k s i calnpu r a n , Ci.8 , "<!?<,: ;.i~:i~,ir,;-,...:.~ . . I i . ' : ' t c * t ,.;:igc::ric? ,< C . c . i ; . ; i : j ~ i .is s p d8.n f?cit ,:i. .l ,2 :i,fi:.t: .:i, ria s p 6 , 7 % (raLs.8.n 6 c a c i n g R.. echir,oi::,<:s.kiiu-ir3.- ...c,, 1 5 c a c i n g ,@.
.L
. - . I
,
1 0 c8.c i n g C:oiuqniii. s p d a n 1 2 cat i n g i'r?s+:i. 1 2 :<.rr~s p ) .
Da.ri 30 c o n t o h u s u s y a n g p o s i t i f c a . c i n g c e s t o d s .
t e r d a p a t , .<?;cr.ii.i.it!?i::;.r-,ei e<:::h:i.i-~;>c;.kiirl!::ie;i deng3.n p r o p o r s i 0 , 5 1
. u r e d e n g an
( P < 0
,
0 1) d a n f r e k u e n s i 8 0 %,
!":.i .i ie. e . " . ...'--p r o D o r s i 0 , 18 (,P<O, 0 1 ) d a n f r e k u e n s i 5 3 , 3 % , C,~~:sf:<..;<;?r.,:i.az: SF
d e n g a n p r o p o r s i O , 1 1 ( P t 0 , O l ) clan - f r e k u e n s i 3 3 , 3 % ,
J:?ei.i i i iri:.:'neii s p deng8.n p r o p o r s i 0 , 2 0 ( P i 0 , 0 1 ) d8.n E r e k u a n s i
4 0 % . P p o p o r s i d a n f r e k u e n s i R,:iij 2 i . ~ i : i , r i , 3 t:~::h:i.fi<:ii:><:?'!:hi*"~c$e?
R E J A D I A N I N F E R S 1 ALAMIAH C A C I N G C E S T O D A
PADA AYAH B U R A S D I BOGOR DAN S E K I T A R N Y A
O L e h
V I C I BKO flAt$DAYANI S E P T A N I N G S I N S U S I L O W A T I
B 22. 0399
S K R I P S I
Sebagai s a l a h s a t u syarat u n t u k m e m p e r o l e h g e l a r
D o k t e r H e w a n
p a d a
P A K U L T A S KEDOBTERAN HEWAN
J u d u 1 : KEJADIAN INFEKSI ALAMIAH CACING CESTODA
PADA AYAM BURAS D I BOGOR DAN SEKITARNYA
Nama m a h a s i s w a : V I C I EKO HANDAYANI SEPTANINGSIH SUSILOWATI
Nomor pokok : B 2 2 . 0399
T e l a h d i p e r i k s a d a n d i s e t u j u i o l e h :
D r h . Simon H e , Ph.D
RIWAYAT HIDUP
P e n u l i s d i 1 a . h i r k a . n d i P e k a n b a x u p a d a t a . n g g d l 25
S e p t e m b e r 1 9 6 6 , a.nak p e r t s . n ~ a . d a . r i t i g a . b e r s a . u d a r a . d a . r i
Bapa-k M a r s i m i n d8.n I b u T i t i S u k a - n t i .
T a h u n 1 9 7 9 p e n u l i s l u l u s d a . r i S e k o l a h Dss8.r S a n t a .
Elaria. P e k a n h a r u , t a . h u n 1 9 8 2 l u l u s d a . r i S e k o l a h Meneng8.h
P e r t a m a S a n t s Ma-ria. Peka.nba.ru d8.n t a h u n 1885 l u l u s d a . r i
Seko1a.h Menengah Pembanguna.n P e r s i a p a m (SHPP) 4 9
P e k a . n b a . r u .
P e n u l i s masuk I n s t i t u t P e r t a n i a n B o g o r pa.da. t a - h u n
1 9 8 5 m e l a l u i j a l u r P e n e l u s u r a n Min8.t d a n Keman~puan (PMDK)
d a n ma-suk Fa.ku1ta.s R e d o k t e r a n Hewan I n s t i t u t P e r t a n i a n
B o g o r p a d s . t a h u n 1 9 8 6 . P a d s t a n g g a l 2 S e p t e m b e r 1 9 8 9
p e n u l i s d i n y a t a k a n l u l u s s e b a . g s i S a . r j a n a K e d 0 k t e r a . n Hew8.n.
P e n u l i s perna.h m e n j a d i A s i s t e n Luam Biasa d i F a k u 1 t a . s
KRTA PENGANTAR
P u j i s y l u k u r p e n l u l i s p a n j a . t k a . n k e h a . d i r a t A l l a h SWT a.ta.s b e r b n t ra.hma.t d a n k a r u n i a . - N y a p e n u l i s d a . p a t
m e n y e l e s a i k a n s b r i p s i i n i .
Penu1isa.n s k r i p s i i n i d i l a . k u k a n h e r d a s a r k a n
p e n e l i t i a n d i L 8 . b o r a . t n r i u r H e l m i n t h o l o g i J u r u s a n
P a r a s i t o l o g i P a t o l o g i FKH-IPB s e b a g a i s a l a h s a . t u s y a r a t
u n t u k m e m p e r o l e h g e l a r D o k t e r Hewan pada. F a . k u l t s s
K e d o k t e r a n Hewan I n s t i t u t P e r - L a - n i a n B o g o r .
Pacla. 1cese11lpata.n i n i p . e r i l ~ l i s meng11ca.pka.n bany8.k
t e r i m a . k a s i h k e p a d a . Ba.pa.k D r h . Simon He, Ph.D s e l a k u d o s e n
p e m b i m b i n g 8 t a . s s e g a l a bimhinga.n da.n i n f o r m a s i y a n g t e l a h
d i b e r i k a n s e l a m a . p e n e l i t i a n d a n p e n u l i s a n . J u g a k e p a d a .
s t 8 . f d a n karya.wan L a . h o r a . t o r i u m H e l m i n t h o l o g i J u r u s a n
P a r a . s i t o l o g i P a t o l o g i FKH-IPB s e r t a . s e m u a p i h a k y a n g t e 1 a . h
memherika.n d 0 r o n g a . n da.n b a n t t l s n h i n g g a . t e r s u s u n n y a . t u 1 i s a . n
i n i .
P e n u l i s menya.da.ri p e n u l i s a n s l t r i p s i i n i j a u h d a . r i
s e m p u r n a . R r i t i k dam s a r a n y a n g h e r s i f a t membangun
p e n u l i s h a r a - p k a n . Semoga t u l i s a n i n i b e r i n a n f a.a.at b a g i
s e m u a p i h a k y a n g b e r m i n a t .
B o g o r , S e p t e m b e r 1990
*
DAFTAR
IS1Halaman
. . .
RIWAYAT HIDUP i
KATA PENGANTAR
. . .
i iDAFTAR TABEL
. . .
i v. . .
DAFTAR GAMBAR v
. . .
.
I PENDAHULUAN 1
I1
.
TINJAUAN PUSTAKA. . .
1
.
C a c i n g p a r a s i t i k y a n g t e r d a p a t d a l a ms a l u r a n p e n c e r n a a n ayam
. . .
2 . C a c i n g c e s t o d a p a d a u n g g a s d i I n d o n e s i a
3 . F r e k u e n s i k a s u s
. . .
. . .
4 . D e s k r i p s i c e s t o d a5
.
D a u r h i d u p c a c i n g c e s t o d a. . .
. . .
.
6 P a t o g e n i t a s
. . .
111
.
BAHAN DAN METODA. . .
1
.
Waktu d a n t e m p a t p e n e l i t i a n2 . B a h a n
3
.
M e t o d a. . .
I V
.
HASIL DAN PEMBAHASAM. . .
1
.
H a s i l. . .
2 . P e m b a h a s a n
. . .
. . .
V . KESIMPULAN DAN SARAN
( . . .
DAPTAR TABEL
Momor T e k s Ha1a.ma.n
1 . J u m l a h c a c i n g c e s t o d a da.1a.m t i a . p e k o r a.ya.m
. . .
4 32 . P r o p o r s i d a n f r e k u e n s i s p e s i e s c a c i n g c e s t o d a 4 4
3 . P e r b a n d i n g a . n p r o p o r s i s p e s i e s c a c i n g c e s t o d a . 4 4
4 . F r e k u e n s i i n £ e k s i t u n g g a l da.n ca-mpuran d a r i
s p e s i e s c a - c i n e c e s t o d a . pa.& a.ya.m bi3ra.s
. . . .
. .
.
4 55 . Morf o l o g i s p e s i e s c a c i n g c e s t o d a y a n g
ditemuka.n da1a.m sa.lura.n p e n c e r n a a m a.ya.m bur8.s 4 6
DAPTAR GAMBAR
hlomor T e k s Ha.1a.ma.n
1. P e r s e n t a - s i 1iejadia.n i n f e k s i c a - c i n g c e s t o d a
. . .
4 82 . P r o p o r s i s p e s i e s c a c i n g c e s t o d a
. . .
483 . P s r s e n t a s i j e n i s i n f e l c s i c a c i n g c e s t o d a
. .
.. . .
4 94 . P e r s e n t a . s i i n f e k s i campur8.n c a . c i n g c e s t o d a
.
. . 5 05 . P r o p o r s i c a . c i n g c e s t o d a . pa-da. d e r a . j a . t
keperca.ya.an 9 9 % . . . 5 1
A y a m b u r a s m e r u p a k a n s a l a h s a t u s u m b e r p r o t e i n y a n g
g e n t i n g . S e b u t a n ayam b u r a s (ayam bukan r a s ) d i g u n a k a n
u n t u k membedakan d e n g a n a y a m ras y a n g j e l a a a i f a t g e n e t i k n y a . S a l a h s a t u p e r a n a n ayam b u r a s y a n g p e n t i n g
a d a l a h d a g i n g d a n t e l u r n y a b i s a d i k o n s u m s i d a n l e b i h
d i s u k a i m a s y a r a k a t d a r i p a d a ayam r a s .
C a c i n g a n p a d a ayam b u r a s s e b e n a r n y a menimbulkan
k e r u g i a n . I n f e l r s i c a c i n g s a l u r a n p e n c e r n a a n p a d a ayam
b u r a s menyebabkan k e r u g i a n p r o d u k s i d a g i n g d a n t e l u r
,
d a ni n f e k s i a l c i b a t c a c i n g c e s t o d a l e b i h t i n g g i d i b a n d i n g
i n f e k s i c a c i n g n e m a t o d a d a n c a c i n g t r e m a t o d a (He et a l . .
1 9 9 0 ) .
D a f t a r c a c i n g p a r a s i t i k y a n g m e n y e r a n g t e r n a k ayam d i
I n d o n e s i a t e l a h d i s u s u n o l e h A d i w i n a t a ( 1 9 5 5 ) d a n
d i a n t a r a n y a t e r d a p a t 8 j e n i s c a c i n g c e s t o d a .
B e b e r a p a p e n e l i t i l a i n melaporlcan h a s i l i n v e n t a r i s a s i
c a c i n g c e s t o d a p a d a ayam d i d a e r a h - d a e r a h y a n g b e r b e d a ( K u s u m a m i h a r d j a , 1 9 7 3 ; S a s m i t a , 1980; B u d i a r t i , 1 9 8 5 ;
K e t a r e n d a n A r i f , 1 9 8 8 ) t a n p a menghubungkan d e n g a n d e r a j a t
i n f e k s i .
Adapun t u j u a n p e n e l i t i a n i n i u n t u k m e m p e l a j a r i
t i n g l r a t I c e j a d i a n i n f e k s i a l a m i a h c a c i n g c e s t o d a s a l u r a n
KEJADIAN INFEKSl ALAMlAH CAGING CESTQDA
PADA A Y A M BURAS
DI
BOGOR DAN SEKITARNYA
S K R I P S I
Oleh
VlCl EKO HANDAYANI SEPTANINGSIH SUSILOWATI
B 22. 0399
FAKULTAS KEDOKTERAN HLWAN
INSTITUP PERTANRAN
BOOOR
RINGKASAN
D a r i 78 ayam b u r a s a s a l Kotamadya B o g o r , K a b u p a t e n
B o g o r , C i a n j u r , Bandung d a n k a b u p a t e n s e k i t a r B o g o r
t e r d a p a t 7 1 e l t o r ( 9 1 % ) mengandung c a c i n g c e s t o d a
( R a i . l l ie.t.iria d a n Cctt.ic.ir7i.a) d a n 7 e k o r ( 9 % ) n e g a t i f . Rats-
r a t a jumlah c e s t o d a a d a l a h 45 c a c i n g . Ditemukan j u m l a h maksimum 138 c a c i n g d a n minimum 1 c a c i n g . Jumlah c a c i n g c e s t o d a yang d i t e m u k a n d a l a m 7 1 c o n t o h p o s i t i f a d a l a h 3 2 1 7
o a c i n g .
T e r d a p a t 1 1 4 2 c a c i n g y a n g b e r a s a l d a r i 30 s a l u r a n
p e n c e r n a a n ayam b u r a s d a p a t d i i d e n t i f i k a s i s a m p a i s p e s i e s
y a n g t e r d i r i d a r i 4 s p e s i e s y a i t u S a i l 1 - i e t r i n a
c.?chinoijirjir/ir.<ci<3 :, 7 .I I i ~ i : r a g : 3 n a , , L b t c t g n i e i s p d a n
R*i .i .I .I . i e t SP .
Dari 30 c o n t o h u s u s y a n g c a c i n g c e s t o d a n y a d a p a t
d i i d e n t i f i k a s i s a n l p a i s p e s i e s t e r d a p a t i n f e k s i t u n g g a l
o l e h .E, ectiir-8oijcttiirid;a 2 3 , 3 % ( r a t a a n 29 c a c i n g ) . T i d a k
d i t e m u k a n i n f e k s i t u n g g a l o l e h c a c i n g c e s t o d a l a i n n y a .
I n f e l c s i campuran
":.
c;cil.inoic:?tllr-;i:i;i d a n S, t e t l - a < ? o n a 1 3 , 3 %( r a t a a n 30 c a c i n g R. eci.iir8c?tjc?.I.r1"ida d a n 7 c a c i n g i s
Ire? t r-ag,:jr,a )
.
I n f e k s i campuran ,?- eci8incbo'l:lir-id* d a ni ; c i t i . . ; ~ n i a s p 1 0 % ( r a t a a n 2 1 c a c i n g ti- . ~ ' c l i i r i i * h o t t ~ r i c ~ a d a n 4
c a c i n g . L"nti.;gri;a s p ' ) . 1n:feks i campuran e c i i i . n o b o t i i ~ - . i d s
d a n !+<< i .I J <le..>. c.tna .' s p 1 3 , 3 % ( r a t a a n 26 c a c i n g R,
,~cr-h:r~c?hn.tI-8i-ida d a n 1 0 c a c i n g Piari.%l.i~?tri.ns s p ) . I n f e k s i
?<gctr.-,a dan Cc3tiigrii.a s p 3 , 3 % ( r a t a a n 2
c ac i n g ,q ,v .k+: .!: ;-.: -8!T;c,ric? -.
?.
.... dan 9 cat i n g ;..csil ....~.
,,,.. i s p j . I n f e k s i
....
>.<;: >-~<::,.:~<,;,-iiGt dan , : 2 : ~ .; ; 7 : . ' r...
campusan . :.
---"
...>
... <.t~.>k.r,,:<
s p 1 0 % (j-8.tss.n 17II
c s c i n g .. 7.. . .:$:?. L~ ?... I r i a d8.n 3 0 c a c i n g f ? ~ : :i. ,l .? o.<,z . . ~ d . , x ,.,A. .; ~ > e t s p ) .
I n f e k s i campu r 8.n i:<:?i: uqi-,:;.a s p d a n 3 .j . i :i t t i d 8~ diternuk . a n .
I n f e k s i c a l n p u r a n R". ~ c i . i . i r i i : > b ; : ? . : : i - , r i i i ~ , fi.. te-br-... t.. cx ~~>cs,s;:~ da.n
,-
i.ot;.fyis.iii s p 6 , 7 % (rs.ta.an 2 3 c a c i n g fi.. e(:::pij.,-,s:;k~<7.,:;-iyiL3,3, 8
,
c a c i n g f ? td??i:~i-tj;;r/::iii,:; dan 31 c a . c i n g ..., o . : : i . ; g i s i , - i . s p j . I n f e k s i
,:.~. E . c ! . ~ r i i : 3 ~ r 3 ~ : ~ , - : ; , , .t;t2$,:y-- r:51::Jccr ... - . - i ~ : : , dam ITS .:i. 2 .t .:i.wt: .:: rtii:
s p 6 , 7 % ( r s . t ~ ~ ( n 20 c a c i n g if'. ~;ci.i.:i.ri<::>i.<:3ti?i,-..ii:fi-i, 2 6 c a c i n g R -
f*? i: I.-,?
;.
. . Y J . . C ?.-
r . . d s n 11 c a e i n g R.r;.ii ,l i e i : i r i r : i s p ) . I n f e k s i ca,mpuranR * f.e+trp .f,::;s.r. ...,.. '.--. s 8.
,
C:i:),$: i t g r i i a s p d a n !:?a i .%42t .:i.r.,i:i s p 6 7"/,
(ra.ta.a.n11 c a . c i n g 8 . : : i : 1 3 c 5 . c i n g c...nl:i:ugnia s p d a n 29
c a c i n g ,t'?':: ,:;. 2 ,; ,.; A , 6:: ...
.,.
,.
A, .: r ~ + s p ) . I n f e k s i calnpu r a n , Ci.8 , "<!?<,: ;.i~:i~,ir,;-,...:.~ . . I i . ' : ' t c * t ,.;:igc::ric? ,< C . c . i ; . ; i : j ~ i .is s p d8.n f?cit ,:i. .l ,2 :i,fi:.t: .:i, ria s p 6 , 7 % (raLs.8.n 6 c a c i n g R.. echir,oi::,<:s.kiiu-ir3.- ...c,, 1 5 c a c i n g ,@.
.L
. - . I
,
1 0 c8.c i n g C:oiuqniii. s p d a n 1 2 cat i n g i'r?s+:i. 1 2 :<.rr~s p ) .
Da.ri 30 c o n t o h u s u s y a n g p o s i t i f c a . c i n g c e s t o d s .
t e r d a p a t , .<?;cr.ii.i.it!?i::;.r-,ei e<:::h:i.i-~;>c;.kiirl!::ie;i deng3.n p r o p o r s i 0 , 5 1
. u r e d e n g an
( P < 0
,
0 1) d a n f r e k u e n s i 8 0 %,
!":.i .i ie. e . " . ...'--p r o D o r s i 0 , 18 (,P<O, 0 1 ) d a n f r e k u e n s i 5 3 , 3 % , C,~~:sf:<..;<;?r.,:i.az: SF
d e n g a n p r o p o r s i O , 1 1 ( P t 0 , O l ) clan - f r e k u e n s i 3 3 , 3 % ,
J:?ei.i i i iri:.:'neii s p deng8.n p r o p o r s i 0 , 2 0 ( P i 0 , 0 1 ) d8.n E r e k u a n s i
4 0 % . P p o p o r s i d a n f r e k u e n s i R,:iij 2 i . ~ i : i , r i , 3 t:~::h:i.fi<:ii:><:?'!:hi*"~c$e?
R E J A D I A N I N F E R S 1 ALAMIAH C A C I N G C E S T O D A
PADA AYAH B U R A S D I BOGOR DAN S E K I T A R N Y A
O L e h
V I C I BKO flAt$DAYANI S E P T A N I N G S I N S U S I L O W A T I
B 22. 0399
S K R I P S I
Sebagai s a l a h s a t u syarat u n t u k m e m p e r o l e h g e l a r
D o k t e r H e w a n
p a d a
P A K U L T A S KEDOBTERAN HEWAN
J u d u 1 : KEJADIAN INFEKSI ALAMIAH CACING CESTODA
PADA AYAM BURAS D I BOGOR DAN SEKITARNYA
Nama m a h a s i s w a : V I C I EKO HANDAYANI SEPTANINGSIH SUSILOWATI
Nomor pokok : B 2 2 . 0399
T e l a h d i p e r i k s a d a n d i s e t u j u i o l e h :
D r h . Simon H e , Ph.D
RIWAYAT HIDUP
P e n u l i s d i 1 a . h i r k a . n d i P e k a n b a x u p a d a t a . n g g d l 25
S e p t e m b e r 1 9 6 6 , a.nak p e r t s . n ~ a . d a . r i t i g a . b e r s a . u d a r a . d a . r i
Bapa-k M a r s i m i n d8.n I b u T i t i S u k a - n t i .
T a h u n 1 9 7 9 p e n u l i s l u l u s d a . r i S e k o l a h Dss8.r S a n t a .
Elaria. P e k a n h a r u , t a . h u n 1 9 8 2 l u l u s d a . r i S e k o l a h Meneng8.h
P e r t a m a S a n t s Ma-ria. Peka.nba.ru d8.n t a h u n 1885 l u l u s d a . r i
Seko1a.h Menengah Pembanguna.n P e r s i a p a m (SHPP) 4 9
P e k a . n b a . r u .
P e n u l i s masuk I n s t i t u t P e r t a n i a n B o g o r pa.da. t a - h u n
1 9 8 5 m e l a l u i j a l u r P e n e l u s u r a n Min8.t d a n Keman~puan (PMDK)
d a n ma-suk Fa.ku1ta.s R e d o k t e r a n Hewan I n s t i t u t P e r t a n i a n
B o g o r p a d s . t a h u n 1 9 8 6 . P a d s t a n g g a l 2 S e p t e m b e r 1 9 8 9
p e n u l i s d i n y a t a k a n l u l u s s e b a . g s i S a . r j a n a K e d 0 k t e r a . n Hew8.n.
P e n u l i s perna.h m e n j a d i A s i s t e n Luam Biasa d i F a k u 1 t a . s
KRTA PENGANTAR
P u j i s y l u k u r p e n l u l i s p a n j a . t k a . n k e h a . d i r a t A l l a h SWT a.ta.s b e r b n t ra.hma.t d a n k a r u n i a . - N y a p e n u l i s d a . p a t
m e n y e l e s a i k a n s b r i p s i i n i .
Penu1isa.n s k r i p s i i n i d i l a . k u k a n h e r d a s a r k a n
p e n e l i t i a n d i L 8 . b o r a . t n r i u r H e l m i n t h o l o g i J u r u s a n
P a r a s i t o l o g i P a t o l o g i FKH-IPB s e b a g a i s a l a h s a . t u s y a r a t
u n t u k m e m p e r o l e h g e l a r D o k t e r Hewan pada. F a . k u l t s s
K e d o k t e r a n Hewan I n s t i t u t P e r - L a - n i a n B o g o r .
Pacla. 1cese11lpata.n i n i p . e r i l ~ l i s meng11ca.pka.n bany8.k
t e r i m a . k a s i h k e p a d a . Ba.pa.k D r h . Simon He, Ph.D s e l a k u d o s e n
p e m b i m b i n g 8 t a . s s e g a l a bimhinga.n da.n i n f o r m a s i y a n g t e l a h
d i b e r i k a n s e l a m a . p e n e l i t i a n d a n p e n u l i s a n . J u g a k e p a d a .
s t 8 . f d a n karya.wan L a . h o r a . t o r i u m H e l m i n t h o l o g i J u r u s a n
P a r a . s i t o l o g i P a t o l o g i FKH-IPB s e r t a . s e m u a p i h a k y a n g t e 1 a . h
memherika.n d 0 r o n g a . n da.n b a n t t l s n h i n g g a . t e r s u s u n n y a . t u 1 i s a . n
i n i .
P e n u l i s menya.da.ri p e n u l i s a n s l t r i p s i i n i j a u h d a . r i
s e m p u r n a . R r i t i k dam s a r a n y a n g h e r s i f a t membangun
p e n u l i s h a r a - p k a n . Semoga t u l i s a n i n i b e r i n a n f a.a.at b a g i
s e m u a p i h a k y a n g b e r m i n a t .
B o g o r , S e p t e m b e r 1990
*
DAFTAR
IS1Halaman
. . .
RIWAYAT HIDUP i
KATA PENGANTAR
. . .
i iDAFTAR TABEL
. . .
i v. . .
DAFTAR GAMBAR v
. . .
.
I PENDAHULUAN 1
I1
.
TINJAUAN PUSTAKA. . .
1
.
C a c i n g p a r a s i t i k y a n g t e r d a p a t d a l a ms a l u r a n p e n c e r n a a n ayam
. . .
2 . C a c i n g c e s t o d a p a d a u n g g a s d i I n d o n e s i a
3 . F r e k u e n s i k a s u s
. . .
. . .
4 . D e s k r i p s i c e s t o d a5
.
D a u r h i d u p c a c i n g c e s t o d a. . .
. . .
.
6 P a t o g e n i t a s
. . .
111
.
BAHAN DAN METODA. . .
1
.
Waktu d a n t e m p a t p e n e l i t i a n2 . B a h a n
3
.
M e t o d a. . .
I V
.
HASIL DAN PEMBAHASAM. . .
1
.
H a s i l. . .
2 . P e m b a h a s a n
. . .
. . .
V . KESIMPULAN DAN SARAN
( . . .
DAPTAR TABEL
Momor T e k s Ha1a.ma.n
1 . J u m l a h c a c i n g c e s t o d a da.1a.m t i a . p e k o r a.ya.m
. . .
4 32 . P r o p o r s i d a n f r e k u e n s i s p e s i e s c a c i n g c e s t o d a 4 4
3 . P e r b a n d i n g a . n p r o p o r s i s p e s i e s c a c i n g c e s t o d a . 4 4
4 . F r e k u e n s i i n £ e k s i t u n g g a l da.n ca-mpuran d a r i
s p e s i e s c a - c i n e c e s t o d a . pa.& a.ya.m bi3ra.s
. . . .
. .
.
4 55 . Morf o l o g i s p e s i e s c a c i n g c e s t o d a y a n g
ditemuka.n da1a.m sa.lura.n p e n c e r n a a m a.ya.m bur8.s 4 6