• Tidak ada hasil yang ditemukan

8. Logaritma

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Membagikan "8. Logaritma"

Copied!
12
0
0

Teks penuh

(1)

1

MATEMATIKA

08

MATERI D

AN L

ATIHAN SO

AL UJIAN NASIONAL (UN)

TOP LE

VEL - XII SM

A

Set 8

LOGARITMA

A. Review SingkAt MAteRi a. alog b = c – ac = b

syarat numerous a, b > 0, a ≠ 1 b. Sifat-sifat

1. alog xy = alog x + alog y

2. alog x y = alog x – alog y 3. alog xm = m alog x 4. alog b= log loga= log log = 1 log b b a a p p b 5. an m a b m n b log = log 6. alog b . blog c = alog c

7. alog 1 = 0

8. a alog b = b

c. Persamaan

alog f(x) = alog g(x)

(2)

2

d. Pertidaksamaan alog f(x) < alog g(x), f(x), g(x) > 0 1. f(x)< g(x) bila a > 1 2. f(x) > g(x) bila 0 < a < 1

Contoh Soal

1. Himpunan penyelesaian dari pertidaksamaan log (52x + 25) > x(1 – log 2) + log 2 + log 13 adalah . . . . (Soal SiMAk Ui tahun 2013)

A. {x ∈ R | x < 0 atau x > 2} B. {x ∈ R | 0 < x < 2} C. {x ∈ R | x ≤ 0 atau x > 2} D. {x ∈R | 0 ≤ x < 2} E. {x ∈ R | x > 2} Pembahasan:

log (52x + 25) > x(1 – log 2) + log 2 + log 13 log (52x + 25) > x – xlog 2 + log 26

log (52x + 25) > log 10x – log 2x + log 26

log (52x + 25) > log 5x . 26 maka 52x + 25 > 5x . 26 [5x]2 – 26 . 5x + 25 > 0 (5x – 25)(5x – 1) > 0 pembuat nol x = 2, x = 0 garis bilangan 0 + _ + 2 x Hp = {x | x < 0 atau x > 2, x ∈ R} Jawaban: A

2. Nilai x dengan x > 4 yang memenuhi x xx x− 4 2 4> 4 5

(

)

(

)

adalah . . . . (Soal SiMAk

Ui tahun 2012)

A. -1 < x < 3 2 B. x > 4

(3)

3

C. x > 5 D. x > 3 2 atau x < 1 E. x > 3 4 atau x < -1 Pembahasan: Karena x > 4 maka x – 4 > 0 sehingga x x x x x x x x x x − − ⇒ − − ⇒ − − ⇒ − − − − − − 4 > 4 4 > 4 4 > 5 2 2 8 > 5 2 2 4 5 x 4 x 5 2 2 2

(

)

(

)

(

)

(

)

⇒ ⇒ − − ⇒ − 2 3 > 0 2 3 +1 > 0 2 x x x x

(

)(

)

akar x = 3 2 atau x = -1 garis bilangan -1 + _ + x 3 2 Hp = x x| < -1atau >x 3 2       Jawaban: D

3. Batas nilai x yang memenuhi pertidaksamaan 2log < 1 log 10 2 -3-1 x x ( ) adalah . . . . (Soal SiMAk Ui tahun 2010) A. x > 3 4 17 4 − B. 3 4 17 4 < < 17 4 + 3 4 − x C. 3 2 < 17 4 + 3 4 ≤ x

(4)

4

D. 3 2< < 17 4 + 3 4 x E. 3 2 < 17 4 + 3 4 ≤ x Pembahasan: 2log < 1 log 10 2 3-1 x x − ( ) syarat: 1) x > 0 . . . Hp1 2) (2x – 3)-1 > 0 1 2x −3> 0 akar x = 3 2 garis bilangan _ + x 3 2

Hp2 = x x| >3 2       3) (2x – 3)-1 ≠ 1 1 2x −3≠1 2x – 3 ≠ 1 x ≠ 2 . . . Hp3 Penyelesaian pertidaksamaan 2log < 1 log 10 log < log 2 3 2log < -2log 2 3 lo 2 3 2 10 -1 -1 x x x x x x − − − ( )

(

)

(

)

gg < -log 2x

(

x −3

)

(5)

5

log < log 2 3 < 1 2 3 1 2 3< 0 2 3 1 2 3 < 0 -1 2 x x x x x x x x x − − − − − − −

(

)

x1,2 =3 – 9 + 8 4 =3 – 17 4

akar pembilang (Rumus ABC)

x1= 3 17 x2 4 , = 3 + 17 4 − akar penyebut x = 3 2 garis bilangan – + – + x 3 2 3 17 4 − 3+ 17 4 Hp3 = x<3 17 x 4 3 2< < 3 + 17 4 − maka Hptotal Hptotal = Hp1 ∩ Hp2 ∩ Hp3 0 2 3 4 17 4 − 32 3 4+ 17 4 Hptotal = x|3 x 2< < 17 4 + 3 4         Jawaban: D

4. Jika p dan memenuhi persamaan 3log (4(3x) – 7) = -1 + 3log (9x + 6), maka nilai p + q = . . . .

(Soal SiMAk Ui tahun 2009)

A. -6 B. -3 C. 3

(6)

6

D. 6 E. 12 Pembahasan: 3log (4(3x) – 7) = -1 + 3log (9x + 6) ⇒ − ⇒ − 3 3 3 2 3 3 log 4 3 7 = log1 3+ log 3 + 6 log 4 3 7 = log x x x

( )

(

)

( )

  

( )

(

)

33 + 6 3 4 3 7 = 3 + 6 3 3 12 3 + 27 = 0 3 9 3 3 = 2 2 2 x x x x x x x

( )

( )

( )

( )

( )

(

)(

)

⇒ − ⇒ − ⇒ − − 00 3 = 9 atau 3 = 3 = 2 atau = 1 = 2 atau = 1 maka + = 3 1 2 ⇒ ⇒ ⇒ x x x x p q p q ⇒ − ⇒ − 3 3 3 2 3 3 log 4 3 7 = log1 3+ log 3 + 6 log 4 3 7 = log x x x

( )

(

)

( )

  

( )

(

)

33 + 6 3 4 3 7 = 3 + 6 3 3 12 3 + 27 = 0 3 9 3 3 = 2 2 2 x x x x x x x

( )

( )

( )

( )

( )

(

)(

)

⇒ − ⇒ − ⇒ − − 00 3 = 9 atau 3 = 3 = 2 atau = 1 = 2 atau = 1 maka + = 3 1 2 ⇒ ⇒ ⇒ x x x x p q p q Jawaban: C

5. Himpunan penyelesaian |log(x – 1)| < 1 adalah . . . . (Soal SiMAk Ui tahun 2009) A. {x | 11 < x < 110} B. {x | -11 < x < 110} C. {x | -9 < x < 110} D. x| -11 x 10< <11       E. x|11 x 10< <11       Pembahasan: |log(x – 1)| < 1 • syarat x – 1 > 0 x > 1 . . . Hp1 • |log(x – 1)| < 1 -1 < log(x – 1) < 1

(7)

7

log 1 10< log 1 < log10 1 10< 1<10 11 10< <11 ... Hp2 x x x − −

(

)

• Hptotal = Hp1 ∩ Hp2 1 11 x 11 10 Hptotal = x|11 x x 10< <11, ∈R       Jawaban: e

6. Nilai x yang memenuhi 93log 2 +1( x )+ 42log +3(x )= 85adalah . . . . A. -5 dan 3 B. 2 dan 3 C. 3 dan 5 D. 3 E. 5 Pembahasan: 3 + 2 = 85 3 + 2 = 85 2 +1 2 log 2 +1 2 log +3 log 2x+1 log +3 3 2 3 2 2 2 x x x x ( ) ( ) ( ) ( )

((

) (

2

)

2 2 2 2 2 + + 3 = 85 4 + 4 +1+ + 6 + 9 = 85 5 +10 75 = 0 + 2 15 = 0 + 5 x x x x x x x x x x − −

((

)(

x

)

x x − 3 = 0 = -5 atau = 3 1 2 test 2x + 1 x + 3 x1 = -5 -9 x -2 x bukan solusi x2 = 3 7  6  solusi solusinya x = 3 Jawaban: D

(8)

8

7. xlog xy . ylog xy + xlog (x – y) . ylog (x – y) = 0 x > y > 0, x, y ≠ 1, nilai x + y adalah . . . . A. 3 + 2 B. 7 C. 5 D. 2 + 3 E. 1+ 5 Pembahasan:

xlog xy . ylog xy + xlog (x – y) . ylog (x – y) = 0

log log log log + log y log log log = 0 log 2+ lo xy x xy y x x x y y xy ×

(

)

×

(

)

[

]

 gg

(

x y

)

2 = 0

log xy = 0 dan log (x – y) = 0

xy = 1 x – y = 1 . . . (2) y x = 1& (1) (1) substitusi ke (2) x x x x a b c x b b a a x − ⇒ − ⇒ − ⇒ 1= 1 + 1= 0 = 1, = 1, = -1 =- – 4 c 2 = -1– 5 2 =-1+ 5 2 2 1,2 2 xx > 0

{

}

(9)

9

y x y y x y x y = 1 = 1 -1+ 5 2 = 2 5 1 5 +1 5 +1 = 5 +1 2 maka + = 5 1 2 + 5 +1 2 + = 5 ⇒ ⇒ − × − Jawaban: C

8. Un menyatakan suku ke-n dari suatu barisan. Jika log =log45 + log15 log25

log125 +

1

1+ log5 + log 5+ log5

5 2 1

Unnn

log =log45 + log15 log25

log125 +

1

1+ log5 + log 5+ log5

5 2 1 Unnn, maka rumus U n adalah . . . . A. 0,3 × 10n B. 27 × 10n C. 10 × 3n D. 270 10n E. 9 × 10n Pembahasan:

log =log45 + log15 log25

log125 +

1

1+ log5 + log 5+ log5 =log 5 2 -1 Unnn 227 3 + log10 log10 log10 log5 + log5 =1 3log27 + 1 log2 + 1 -1 -1 n n n n − − −

(

)

((

)

(

)

log5 = log3 + n 1 log10 = log3 10 -1 − × n × × Un n n = 3 10 = 0,3 10 -1 Jawaban: A

(10)

10

9. Harga x yang memenuhi persamaan 3 + 2 2 3 2 2 =3

2      x x − − adalah . . . . A. 3-2 2log2 B. 3-2 2log3 C. 1+ 2log2 D. 2log 1+ 2

(

)

E. 3log2 Pembahasan: 3 + 2 2 3 2 2 =3 2 2 +1 2 1 =3 2 2 +1 1 2 +              x x x x x − − − − − 11 =3 2 misal 2 +1 = 1=3 2 2 2 = 3 2 3 2 = 0 2 +1 2 2      

(

)

x x y y y y y y y y y − − − − − 22 = 0 = -1 2 atau = 2 2 +1 = -1 2 2 +1 = 2

(

)

     y y x x 3 + 2 2 3 2 2 =3 2 2 +1 2 1 =3 2 2 +1 1 2 +              x x x x x − − − − − 11 = 3 2 misal 2 +1 = 1=3 2 2 2 = 3 2 3 2 = 0 2 +1 2 2      

(

)

x x y y y y y y y y y − − − − − 22 = 0 = -1 2 atau = 2 2 +1 = -1 2 2 +1 = 2

(

)

     y y x x

pilihan pertama tidak mungkin karena  2 +1 > 0x maka 2 +1 = 2 log 2 +1 = log2 = log2 2+1 2+1 2+1       x x x Jawaban: C

(11)

11

10. Bila log 2 = a, log 3 = b, dan 2x+1 = 32-3x, maka nilai x + 1 adalah . . . .

A. 5 3 + a a b B. 5 3 a a b− C. 5 + 3 b a b D. 5 3 b ab E. 3 + 5 a b a Pembahasan: 2x+1 = 32-3x ⇒ ⇒ − ⇒ − ⇒ log2 = log3 +1 log2 = 2 3 log3 +1 = 2 3 + 3 +1 2-3 x x x x x a x b ax

(

)

(

)

(

) (

)

bbx b a x a b b a x b a a b x b a a b a b a b x = 2 + 3 = 2 =2 + 3 +1=2 + 3 + + 3 + 3 +1 − ⇒ − ⇒ − ⇒ − ⇒

(

)

== 5 + 3 b a b ⇒ ⇒ − ⇒ − ⇒ log2 = log3 +1 log2 = 2 3 log3 +1 = 2 3 + 3 +1 2-3 x x x x x a x b ax

(

)

(

)

(

) (

)

bbx b a x a b b a x b a a b x b a a b a b a b x = 2 + 3 = 2 =2 + 3 +1=2 + 3 + + 3 + 3 +1 − ⇒ − ⇒ − ⇒ − ⇒

(

)

== 5 + 3 b a b Jawaban: C

Soal Latihan

1. Diketahui 2log 2log 3log x = 2log 3log 2log y = 0, maka x + y adalah . . . . A. 8

B. 9 C. 16 D. 17 E. 18

(12)

12

2. Bila x, log3, dan log4 adalah tiga sisi dari segitiga siku-siku, nilai x yang mungkin adalah . . . .

A. log4 dan log12 B. log4

3 dan log12

C. log4 3 saja

D. log12 saja

E. tidak ada yang memenuhi 3. Apabila x memenuhi 2 2log8

log2 log2= 3

x

x − , maka nilai dari 1 + x + x

2 + x3 + x4 + ... adalah . . . . A. 1 2 B. 1 C. 2 D. 4 E. 8

4. Perhatikan xy = 10a, yz = 10b, xz = 10c. Nilai dari log x + log y + log z adalah . . . . A. abc B. abc 2 C. a + b + c D. 2a + 2b + 2c E. a b c+ + 2 5. Diketahui persamaan 2x3log y = 7 2y + 3log x = 9

maka nilai x + y adalah . . . . A. 3

B. 4 C. 5 D. 6 E. 8

Referensi

Dokumen terkait

Suasana dialogis diatas menuntun analisis Ahmad Amin menggambarkan telah adanya soal tidak mau melibatkan diri dalam pertikaian dan perselisihan diantara sesame kaum

Pembangunan sebuah Convention dan Exhibition Center bertaraf Internasional ini diharapkan akan membantu pelaksanaan program pariwisata MICE (Meeting, Inventive, Convention and

“Analisis Pngaruh Nilai Tukar Rupiah Terhadap Dollar, Inflasi, Jumlah Uang Beredar (M2) Terhadap Dana Pihak Ketiga (DPK), Serta implikasinya Pada Pembiayaan Mudharabah

Kajian ini berkisar komitmen pelajar dan pensyarah di kampus antaranya ialah komitmen pelajar terhadap pemakaian kad matrik universiti, komitmen pensyarah memperuntukkan masa bagi

Akankah esok kembali ,aku masih kau beri kehidupan yang berarti?. Wahai dunia dan

Saat ini kerap terjadi pelanggaran privasi di media sosial berbasis ojek online, timbulnya pelanggaran privasi pada ojek online ini karena aplikasi

Judi Pat#l#gis ditandai dengan judi maladaptif yang erulang dan menetap dan menimulkan masalah ek#n#mi serta gangguan yang signifikan di dalam fungsi  priadi,

Rory, merupakan sosok hantu anak kecil yang terlihat memang tidak menganggu, tetapi justru malah ingin membantu dan mencoba memberitahu tentang kejahatan apa yang