I R I D I S A S I L A U T K A I S P I R K S E D
N E T A L K 4 I R E G E N K M S I D I X S A L E K K I D I D A T R E S E P
3 1 0 2 / 2 1 0 2 N A R A J A N U H A T A Y N I S A K I L P M I N A
D PADATOPIK-TOPIKBIMBINGANKLASIKAL
i s p i r k S
t a r a y S u t a S h a l a S i h u n e m e M k u t n u n a k u j a i D
n a k i d i d n e P a n a j r a S r a l e G h e l o r e p m e M
i d u t S m a r g o r
P BimbingandanKonseilng
: h e l o n u s u s i D
o s g e d i P t il A
6 2 0 4 1 1 1 7 0 : M I N
G N I L E S N O K N A D N A G N I B M I B I D U T S M A R G O R P
N A K I D I D N E P U M L I N A S U R U J
N A K I D I D N E P U M L I N A D N A U R U G E K S A T L U K A F
A M R A H D A T A N A S S A T I S R E V I N U
A T R A K A Y G O Y
i
I R I D I S A S I L A U T K A I S P I R K S E D A T R E S E
P DIDIKKELASXI D ISMKNEGER I4KLATEN 1
0 2 N A R A J A N U H A
T 2 1/20 3
A Y N I S A K I L P M I N A
D PADATOPIK-TOPIKBIMBINGANKLASIKAL
i s p i r k S
t a r a y S u t a S h a l a S i h u n e m e M k u t n u n a k u j a i D
n a k i d i d n e P a n a j r a S r a l e G h e l o r e p m e M
g n il e s n o K n a d n a g n i b m i B i d u t S m a r g o r P
u s i
D sunoleh: o s g e d i P t il A M I
N : 071114026
G N I L E S N O K N A D N A G N I B M I B I D U T S M A R G O R P
N A K I D I D N E P U M L I N A S U R U J
N A K I D I D N E P U M L I N A D N A U R U G E K S A T L U K A F
A M R A H D A T A N A S S A T I S R E V I N U
A T R A K A Y G O Y
v i
O
T
T
O
M
“
S
a
b
a
r
t
e
r
h
a
d
a
p
r
e
n
c
a
n
a
T
u
h
a
n
a
d
a
l
a
h
p
e
n
g
h
a
r
a
p
a
n
.
a
S
b
a
r
t
e
r
h
a
d
a
p
d
i
ir
s
e
n
d
ri
i
a
d
a
l
a
h
i
m
a
n
.
.
h
is
a
k
h
a
l
u
ti
a
m
a
s
e
s
p
a
d
a
h
r
e
t
r
a
b
a
S
si
g
n
a
n
e
m
k
u
t
n
u
n
a
s
a
l
a
0
0
1
i
r
e
b
m
e
m
p
u
d
i
h
g
n
a
d
a
k
r
e
T
n
a
d
h
is
a
k
n
a
g
n
e
d
i
r
a
h
p
a
it
m
u
y
n
e
s
r
e
t
k
u
t
n
u
n
a
s
a
l
a
0
0
0
1
i
r
e
b
m
e
m
n
a
h
u
T
..
.i
p
a
T
a
ti
c
a
k
u
s
-
N ”
y
a
.
a n a h r e d e s u ti h i s a K
i k a n a h r e d e s e
S tas aa tmampu m
u y n e s r e
t walaupunktiamendertia u p m a m a ti k t a a s a n a h r e d e s e S
i r e b m e
m maa fwalaupunktiat e lruka
N
A
H
A
B
M
E
S
R
E
P
i n i a n a h r e d e s a y r a
K a kupersembahkankepadayangt erkasih: .
1 AyahandaSutasmadidanBundaEndangRochan iWidayait h
i s a k a m ir e
T ata scurahan kasih sayang dar ilahi rhingga kini ,dengan tulu s r
a b a s n a d s a l h k
i memoitvas iuntuk menyelesaikan stud ise tra mempersiapkan .
n a p e d a s a
m
.
2 MbakAjengRetsas iRumanitningsih n
a d i t a p m e s a t a h i s a k a m ir e
T dukungann yadalam menti ihidupd iha ir- irh ia in n
a
v
N A I L S A E K N A A T A Y N R E
P KARYA
k a d it i n i s il u t a y a s g n a y i s p ir k s a w h a b a y n h u g g n u s e s n a g n e d n a k a t a y n e m a y a S
m a l a d n a k t u b e s i d h a l e t g n a y i l a u c e k , n i a l g n a r o a y r a k i r a d n a i g a b u a t a a y r a k t a u m e m
a y n k a y a l a n a m i a g a b e s , a k a t s u p r a tf a d n a d n a p it u
k karya limiah.
, a tr a k a y g o
Y 24Oktobe r2013
n e P e ilit
x i
R A T N A G N E P A T A K
k t a j n a p i ti l e n e p r u k u y s i j u
P an ke hadria tAllah Bapa ,Purta dan Roh Kudus ,
a i n u r a k h i s a k t a k r e
b -Nya sk irpsi i n idapat t erselesaiakan. rSk ipsi i n idapat t erwujud
k a y n a b n a k r u t a h g n e m i ti l e n e p u ti b a b e s h e l o , k a h i p i a g a b r e b n a u t n a b i r a d s a p e l k a d it
: a d a p e k h i s a k a m ir e t
.
1 Dr .Gendon Barus ,M.Si .sebaga iKetua Program Stud iBimbingan dan
. a tr a k a y g o Y a m r a h D a t a n a S s a ti s r e v i n U g n il e s n o K
.
2 A .Setyandair ,S.Pd,.S.Ps.i ,Ps.i ,M.A sebaga iSekreta ir sProgram Stud i
. a tr a k a y g o Y a m r a h D a t a n a S s a ti s r e v i n U g n il e s n o K n a d n a g n i b m i B
.
3 Ag .K irsnaI ndah Marheni ,S.Pd ,M.Aselakudosenpembimbingpenuilsan
i s p ir k
s , yangdengansaba rmembe irkanpetunjukdanarahansampa isk irps i
. n a k i a s e l e s r e t i n i
.
4 KepalaSMKNeger i4Klaten besetrapara guru ,karyawan ,dan siswa-sisw i
.i n i i s p ir k s n a s il u n e p a k g n a r m a l a d n a it il e n e p n i z i n a k ir e b m e m h a l e t g n a y
.
5 Semua teman-teman angkatan 2007 yang telah bersama-sama dalam suka
k u t n u a k u d n a
d meraju tmasadepan .
.
6 Berbaga ipihak yang itdak dapa tpenelti isebutkan satu persatu yang secara
m a l a d i s u b ir t n o k n a k ir e b m e m g n u s g n a l k a d it n u p u a m g n u s g n a l
.i n i i s p ir k s n a i a s e l e y n e p
u b s a t a , a o d g n ir ir e
T d ibaik berbaga ipihak tersebu tsemoga kasih karunia,
h a j e s i a m a
x t
a r a b
I itada gading yang t ak retak ,sk irpsi i ni t erdapa tkekurangan ,maka t egu r
a g o m e s n a i k i m e d n u m a N . it a h g n a n e s n a g n e d a m ir e t it il e n e p n u g n a b m e m g n a y a p a s
t a a f n a m r e b i n i i s p ir k
s bag iperkembanganduniapendidikan.
i x
I S I R A T F A
D
L U D U J N A M A L A
H ... i G
N I B M I B M E P N A U J U T E S R E P N A M A L A
H ... ii N
A H A S E G N E P N A M A L A
H ... iii N
A H A B M E S R E P N A M A L A
H ... vi A
Y R A K N A I L S A E K N A A T A Y N R E
P ... .. v I
S A K I L B U P N A U J U T E S R E P N A A T A Y N R E P R A B M E
L KARYA
K I M E D A K A N A G N I T N E P E K K U T N U H A I M L
I ... iv K
A R T S B
A ... iiv T
C A R T S B
A ... iiv i R
A T N A G N E P A T A
K ... xi I
S I R A T F A
D ... x L
E B A T R A T F A
D ... ii....x N
A R I P M A L R A T F A
D ... vx
N A U L U H A D N E P . 1 B A B
h a l a s a M g n a k a l e B r a t a L .
A ... 1 h
a l a s a M n a s u m u R .
B ... 7 n
a it il e n e P n a u j u T .
C ... 8
.
D Manfaa tPeneil itan ... 9 h
a li t s I n a s a t a B .
E ... 01
A K A T S U P N A I J A K .I I B A B
.
A Aktuailsas iDi ir ... . 11
.
ii x N
A I T I L E N E P E D O T E M .I I I B A B
.
A Jeni sPeneilitan ... 24 .
B SubyekPeneilitan ... 24 .
C Ala tpengumpulanData... 44
.
1 K -isi Kis ikuesione raktuailsas iDi ir ... 44 g
n ir o k S a m r o N .
2 ... 64 n
a a y n a tr e P t a m r o F .
3 ... 64 r
o k S n a a u t n e n e P .
4 ... 64 .
D Vaildtias ... 74 e
u k s a ti d il a V .
1 sioner... 74 r
u k u t a l a a b o c i j U .
2 ... 84 s
if e o k i j U .
3 iens ikorelas iataudayabeda ... 84
.
4 Reilablitias kuesioner ... 1....5 .
E Prosedu rPengumpulanD ata ... 35 A
k i n k e T .
F nailsa sData………5 5
S A H A B M E P N A D N A I T I L E N E P L I S A H . V I B A
B A N
.
A aH si lPeneilitan ... 26 .
B Pembahasan……….. 70 k
i p o T . V B A
B -TopikBimbinganKlasika lyangRelevan………..83 V
B A
B I. KESIMPULANDANSARAN .
A Kesimpulan... 21 1 .
B Saran ... 51 1 R
A T F A
ii i x
L E B A T R A T F A D
i s i
K -kis iKuesione rAktuailsasiDri.i...4 4
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . g n ir o k S a m r o
N .. 6..4
m e tI n a i c n i
R vailddanGugu .r... ... 05
n e i s if e o k i s a k if i s a l
K Korelas iReilablitiasvaildtiass uatualatt e s... 15
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . n a it il e n e P n a t a i g e K l a w d a
J ... 45
i s p ir k s e D n a it il e n e p l i s a h i s a l u ti p a k e
R Aktuailsas iDri iberdasarkanPAP itpe1... 46
n a it il e n e p l i s a h a t a k g n i n e P i s a l u ti p a k e
R PAP itpe1...68
k i p o t n a l u s
i ri d a y n r a d n i h r e t n a d , s e s o r p u t a u s n a k a p u r e m , ir i d n e s a y n ir i d i m a h a m e m
n a h u t u b e k u d i v i d n i p a it e s i g a B . e m s i m i s e p n a d , n a t u k a t e k , n a s a m e c e k i r a
d
-e
k butuhan insitnkit fmendorong untuk betrumbuh dan berkembang ,untuk
n a u p m a m e k h u a j e s a y n a u m e s i d a j n e m k u t n u , ir i d n a k i s a s il a u t k a g n e m
9 1 , e l b o G m a l a d w o l s a M
( 8 :7 05 -110) .Maslowmengliusrtasikan kebutuhan
-p e s t u b e s r e t n a h u t u b e
k etr iyangt erdapa tdalamp riamidasebaga ibeirkuti ni.
N A H U T U B E K I K R A R E I H
W O L S A M M A H A R B A T U R U N E M
ir i D i s a s il a u t k A
Hargadi ir
n i a l g n a r o i r a d n a a g r a h g n e P
a s a r & a t n i
C memiilki-dimiilki
n a m a a s a r n a d n a g n u d n il r e P
s i g o l o i s i F
s k e s ,r u d it , h u d e tr e b t a p m e t , n a n a k a m , ri a , a r a d U
1 r a b m a
G . Teor ihierark ikebutuhanmenuru tAbrahamMaslow
Kemampuan individu dalam mengaktuailsasikan diir dipelrukan
a r a s a r p a p a r e b e
.
2 Topik-topik bimbingan klasika l apa saja yang sesua i dibeirkan
k e p s a i j u n a k r a s a d r e
b untuk meningkatkan aktuailsas idri ipesetra didik
s a l e
K X ISMKNeger i4KlatenTahunAjaran2 2 101 /20 3?
n a it il e n e P n a u j u T . C
Peneilitanin idliaksanakandengant ujuan :
.
1 Mengetahu ibagaimana desk irps iaktuailsas idiir pesetra didik Kela sX I
. 3 1 0 2 / 2 1 0 2 n a r a j A n u h a T n e t a l K 4 i r e g e N K M S
.
2 Membeirkan informas i tentang topik-topik bimbingan klasika l yang
k i d i d a tr e s e p i g a b i ri d i s a s il a u t k a g n e m k u t n u n a k u lr e p i
d Kela sX ISMK
. 3 1 0 2 / 2 1 0 2 n a r a j A n u h a T n e t a l K 4 i r e g e N
.
D Manfaa tPeneil itan
Peneilitan in idiharapkan dapa tbermanfaa tbag iberbaga ipihak baik
.t u k ir e b i a g a b e s s it k a r p n u p u a m s it ir o e t a r a c e s
.
1 Manfaatt eo irits
i n i n a it il e n e p l i s a
H diharapkan dapa tmember imasukan tentang teo ir
i ri d i s a s il a u t k
a dan pengalaman-pengalaman yang mendukung untuk
i g a b i ri d i s a s il a u t k a t a k g n it i m a h a m e
m siswa-siswa Kela sX ISMK
4 i r e g e
N Klaten.
.
2 Manfaa tprak its
f n a m r e b t a p a d n a k p a r a h i d i n i n a it il e n e
P aa tbag iberbaga ipihaks ebagai
.
a Gurupembimbing
)
1 Guru Pembimbing dapa t memperoleh informas i tentang
i r e g e N K M S I X s a l e K k i d i d a tr e s e p i ri d i s a s il a u t k a i s p ir k s e d
n a r a j A n u h a T n e t a l K
4 2 2 101 /20 3.
)
2 Guru Pembimbing dapa tmemperoleh informas iyang dapa t
r e s e p i g n i p m a d n e m m a l a d n a k a n u g i
d tadidik Kela sX ISMK
n a r a j A n u h a T n e t a l K 4 i r e g e
N 2 2 101 /20 3 untuk
. a y n ir i d n a k i s a s il a u t k a g n e m
)
3 Guru Pembimbing dapa tmenyusun topik-topik bimbingan
K M S I X s a l e K k i d i d a tr e s e p n a g n e d i u s e s g n a y l a k i s a l k
n a r a j A n u h a T n e t a l K 4 i r e g e
N 2 2 101 /20 3 untuk
t k a g n e
m uailsasikandri.i
.
b Penelti iLain
n a k u s a m h e l o r e p m e m t a p a d n i a l i ti l e n e
P -masukan yang
.i n i k i p o t n a g n e d n a ti a k r e b g n a y n a it il e n e p i g a b t a a f n a m r e b
.
c SMKNeger i4Klaten
n a it il e n e
P in idapa tmember imanfaa tbag iSMK Neger i4
t a l
K en untuk mewujudkan visi , misi ad n tujuan SMK
.
E BatasanI stliah
.
1 Aktuailsas i dri i adalah kemampuan seseorang untuk mengembangkan
n a g n e d n a s u t u p e k l i b m a g n e m u p m a m a t a y n a r a c e s a y n i s n e t o p n a d i d a b ir p
a y n m u m u a d a p n a p u d i h e k i t a m k i n e m t a p a d n a d k i a
b .
.
2 Bimbingan Klasikal merupakan bimbingan yang dibeirkan kepada siswa
k u t n u a n a r a s n a k a p u r e m l a k i s a l k n a g n i b m i B . s a l e k n a u t a s m a l a d
n a g n i b m i b n a t a i g e K . a w s i s i ri d i g a b l a m it p o n a g n a b m e k r e p g n a u j n u n e m
k i p o t n a g n e d n a l a j e s n a k a n a s k a li d l a k i s a l
k -topik yang telah d riencanakan
s a d r e
b arkan kebutuhan siswa aga rdapa tmemenuh ituga sperkembangan
a w s i
Berdasarkan uraian d iatas ,be irku tin idiuraikan ciir-cri iorang yang
s il a u t k a g n e
m asikandri.i
.
2 C -iir Cri iOrangMengaktuailsasikanDiir
Maslow ( dalam ,Goble1987:51-67 )mengutarakan ciir-cri iorang yang
:t u k ir e b i a g a b e s a y n a r a t n a i d i ri d n a k i s a s il a u t k a g n e m
.
a Meilha thidup secara jernih ,apa adanya bukan merupakan keinginan
. a k e r e
m Mereka itdak bersikap emosional , namun bersikap objek it f
li s a h p a d a h r e
t -hasi lpengamatanmereka.
.
b Tidak membiarkan harapan-harapan dan hasrat-hasra t p irbad i
. a k e r e m n a t a m a g n e p n a k t a s e y n e m
.
c Tega sdanmemiilk ipengeritanyangj elast entangyangbena rdans alah.
.
d Memiilk isfia trendah hait ,mampu mendengarkan orang lain dengan
a l a g e s u h a t k a d it a k e r e m a w h a b i u k a g n e m u a m , n a r a b a s e k h u n e
p
-. u t a u s e s a k e r e m i r a j a g n e m u p m a m n a k a n i a l g n a r o n a d a y n a l a g
.
e Lebihs ediki tdicemar iolehhasrat-hasrat ,kecemasan ,ketakutan ,harapan ,
. e m s i m i s e p n u p u a t a u s l a p e m s i m it p o
.f Melaksanakanpekejraandenganbaik.
.
g Kreatfi , lfeksibel ,beran,it erbuka ,danr endahhat.i
.
h Tidak malu-malu ; individu , lebih ekspresfi , waja r dan polos , itdak
n a a s a r e p n a k i y n u b m e y n e m u lr e p a s a r e
m -perasaan atau pik ria -n pikrian
t a u b i d u k a l h a k g n it r e b u a t a , a k e r e
m -bua.t
.j Memiilk ikada rkonfilk diirnya yang rendah , itdak berperang melawan
n a u j u t k u t n u i g r e n e k a y n a b h i b e l i k il i m e m n a d , ir i d n e s a y n ir i
d -tujuan
.f it k u d o r p g n a y
.
k Memiilk i kemerdekaan psikologi ,s mampu mengambi l keputusan
-.i a m a r k a y a l a h k t a p a d n e p n a w a l e m n u p il a k e s ir i d n e s n a s u t u p e k
.l Lebihmenikmat ihidup ,bukankarenabeba sdar isegaladertia ,kesedihan
l i b m a g n e m u p m a m h i b e l a k e r e m a n e r a k n a k n i a l e m , n a ti l u s e k n a d
. p u d i h i r a d t a a f n a m
.
m Mempunyail ebihbanyakmina.t
.
n Lebihpekat erhadapkeindahan.
.
o Tidakpernahbosanhidup.
.
p Tidakt aku tpada ilngkungan ,itdakt aku tpadadri isendi ir ,meneirmad ri i
.s if o s o li f a r a c e s a y n h a rt if n a d
ir i c n a d i ri d i s a s il a u t k a n a it r e g n e p n a g n e d s a r a l e
S -cri iorangmengaktuail-
.t u k ir e b i a g a b e s u ti a y k e p s a a p a r e b e b i t u p il e m i ri d i s a s il a u t k a a k a m ,i ri d i s a s
.
3 Aspek-aspekAktuailsas iDiir
Schutlz (1991:98) , mengutarakan sfia t umum orang-orang yang
n a k i s a s il a u t k a g n e
m -diir ,menuru tdeifnisi ,merekat elah cukup memuaskan
u t u b e
k h -an kebutuhan yang lebih rendah secara teratur : kebutuhan
. n a a g r a h g n e p n a d , i k il i m e m n a d a t n i c , n a m a a s a r , s i g o l o i s if n a h u t u b e k
n a u g g n a g u a t a , s i s o r u e n , s i s o k i s p i r a d s a b e b a k e r e
M -gangguan patologi s
e m , n a t a h e s e k n a d n a g n a t a m e p l e d o m n a k a p u r e m a k e r e M . n i a
s a ti s a p a k n a k a n u g g n e m n a g n e d a k e r e
m -kapastia s dan kualtias-kualtia s
. a y n h u n e p e s a k e r e m
Maslow (dalam Schutlz 1991 : 99 ) mengemukakan sejumlah sfia t
i s a s il a u t k a g n e p n a k r a b m a g g n e m g n a y s u s u h
k -pengaktuailsasi-d ri isebaga i
.t u k ir e b
.
a Mengamaitrealtiass ecaraeifsien
g n a r
O -orang yang mengaktuailsasikan dri imengamat iobjek-objek dan
g n a r
o -orangd iduniasektiarnyasecaraobjektfi .Mereka itdakmemandang
a k e r e m i p a t e t , n a k h u t u b u a t a n a k n i g n i a k e r e m a n a m i a g a b e s a y n a h a i n u d
a n a m i a g a b e s a y n t a h il e
m adanya .Bagiandar iperseps iobjektfii ni ,Maslow
i s a s il a u t k a g n e p a w h a b t a p a d n e p r e
b -d ri iadalah hakim-hakim yang telti i
g n a r o p a d a h r e
t -orang lain ,mampu menemukan dengan cepa tpenipuan
. n a r u j u j k a d it e k n a d
.
b Peneirmaanumumata skodrat ,orang-orangl aindandi irs endiir
g n a r
O -orang yang mengaktuailsasikan dri i meneirma dri i mereka ,
n a h a m e l e
k -kelemahan dan kekuatan-kekuatan merekat anpa keluhan atau
n a h a m e l e k n a k ri k i m e m k a y n a b u a p m a lr e t k a d i T . n a h a s u s e
k -kelemahan
t a c a c u a t
a -caca tyang mereka miilki , itdak merasa malu atau merasa
k a d it , a y n a d a a n a m i a g a b e s a k e r e m t a r d o k a m ir e n e m a k e r e M . h a l a s r e b
n a d f i s n e f e d k a d it a k e r e M . a k e r e m i ri d n a k u s l a m e m u a t a h a b u g n e m s u r a h
g n e p o t g n a k a l e b i d i y n u b m e s r e b k a d
it -topengatauperanan-peranansosial .
s a u p s a u p n a d i a t n a s a k e r e
M dengan dri imereka dan peneirmaan in i
) a ( : n i a l a r a t n a , a j a m e r a s a m n a k k u j n u n e
m puberteti , puberty dan (b )
a it n e c s e l o d
a .Istliah puberty (bahasa Ingg irs ) berasa ldar iistliah Laitn ,
i k a l e k i tr a r e b g n a y s a tr e b u
p -lakian ,kedewasaan yang d liandas ioleh sfia t
a d n a t n a
d -tanda kelaki-lakian .Hu lrock (1996 :206 )mengutarakan ,istliah
e c n e c s e l o d
a atau remaja berasa ldar ikata Laitn adolescere yang beratr i
. ” a s a w e d i d a j n e m h u b m u t “ u a t a ” h u b m u t
“ Adolescence ,mempunya iatr i
. k i s if n a d , l a i s o s ,l a n o i s o m e , l a t n e m n a g n a t a m e k p u k a c n e m , s a u l h i b e l g n a y
Surya (1983 :72) ,mengutarakan batasan masa remaja adalah masa
i m a l a g n e m g n a y a s a w e d a s a m n a g n e d k a n a a s a m i r a d n a h il a r e p
a s a M . a s a w e d a s a m i k u s a m e m k u t n u i s g n u f/ k e p s a a u m e s n a g n a b m e k r e p
k a n a k a s a m i r a d n a h il a r e p a s a m h a l a d a a j a m e
r -kanak kemasadewasa ,dan
a ri k g n u s g n a lr e
b -krias epuluht ahun( Mahmud ,1990:149 .)
Selara sdengan uraian d iatas ,Beberapa ciir-cri iyang menanda imasa
a j a m e
r untuk memperkaya pengeritan remaja beirku tin idisaijkan ciir-cri i
. a j a m e r
.
2 C -iir cri iMasaRemaja
Hu lrock (1996:207 )mengemukakan ,sepetr ihalnya dengan semua
i a y n u p m e m a j a m e r a s a m , n a p u d i h e k g n a t n e r a m a l e s g n it n e p g n a y e d o ir e p
ir i
c -cri itetrentu yang membedakannya dengan pe irode sebelumnya dan
. a y n h a d u s e s
.
a Masar emajas ebaga ipe irodeyangpenitng
n a d t a p e c g n a y k i s if n a g n a b m e k r e p , a j a m e r e d o ir e p a d a
P penitng
n a k l u b m i n e m u ti n a g n a b m e k r e p a u m e S . a j a m e r a s a m l a w a a d a p
i a li n , p a k i s k u t n e b m e m a y n u lr e p n a d l a t n e m n a i a u s e y n e p a y n u lr e p
. u r a b t a n i m n a d
.
b Masar emajas ebaga ipe irodeperailhan
il a r e
P han itdak beratr iterputu sdengan atau berubah dar iapa yang
n a k a a y n m u l e b e s i d a jr e t h a l e t g n a y a p A . a y n m u l e b e s i d a jr e t h a l e t
n a k a g n a y n a d g n a r a k e s i d a jr e t g n a y a p a a d a p a y n s a k e b n a k l a g g n i n e m
k a n a a li B . g n a t a
d -anak berailh dar i masa kanak-kanak ke masa
e
d wasa ,anak-anak haru smeninggalkan segala sesuatu yang bersfia t
k a n a k e
k -kanakan danj ugaharu smempelajar ipolaperliakudan sikap
. n a k l a g g n it i d h a d u s g n a y p a k i s n a d u k a li r e p n a k it n a g g n e m k u t n u u r a b
.
c Masar emajas ebaga ipe irodeperubahan
d n a h a b u r e p t a k g n i
T alam sikap dan perliaku selama masa remaja
, a j a m e r a s a m l a w a a m a l e S . k i s if n a h a b u r e p t a k g n it n a g n e d r a j a j e s
n a d u k a li r e p n a h a b u r e p , t a s e p n a g n e d i d a jr e t k i s if n a h a b u r e p a k it e k
.t a s e p g n u s g n a lr e b a g u j p a k i s
.
d Masar emajas ebaga iusiabermasalah
m a d a p h a l a s a
M asa remaja suil tdiatasi ,remajamerasa dri imandiir ,
a u t g n a r o n a u t n a b k a l o n e m , ir i d n e s i s a t a g n e m n i g n i a k e r e m a g g n i h e s
u r u g n a
d -guru.
.
e Masar emajas ebaga imasamencairi denttias
k a n a k a s a m r i h k a a d a
P -kanak , penyesuaian dri i dengan standa r
h a l a d a k o p m o l e
.
3 Tuga sPerkembanganRemaja
Hu lrock (1996:209 )mengemukakan, semuat uga sperkembangan pada
a l o p n a d p a k i s n a g n a l u g g n a n e p a k a s u p a d a p n a k t a s u p i d a j a m e r a s a m
k a n a k e k g n a y u k a li r e
p -kanakan dan mengadakan persiapan untuk
c o lr u H m a l a d ( t s r u h g i v a H . a s a w e d a s a m i p a d a h g n e
m k 1996:10 )
s a g u t n a k a r a t u g n e
m -tuga s perkembangan sepanjang rentang kehidupan
.t u k ir e b i a g a b e s a j a m e r a s a m
.
a Mencapa ihubungan baru dan yang l ebihmatang dengan t eman sebaya
. a ti n a w n u p u a m a ir p k i a b
.
b Mencapa iperans osia lp iradanwantia.
.
c Meneirmakeadaan ifsiknyadanmenggunakant ubuhnyas ecaraefekit.f
.
d Mengharapkandanmencapa iperliakus osia lyangbetranggungj awab.
.
e Mencapa i kemandi iran emosiona l dar i orang tua dan orang-orang
. a y n n i a l a s a w e d
.f Mempersiapkankaire rekonom.i
.
g Mempersiapkanperkawinandankeluarga .
.
h Memperoleh perangka tn lia idan sistem eit ssebaga ipegangan untuk
u k a li r e p r e
b - mengembangkani deolog.i
Hu lrock (1996:9) mengutarakan , tugas-tuga s dalam perkembangan
i g a b k u j n u t e p i a g a b e s , a m a tr e P . a n u g r e b t a g n a s g n a y n a u j u t i a y n u p m e m
n u u d i v i d n
i tuk mengetahu iapa yang diharapkan masyaraka tdar imereka
a i s u a d a
k a n a i r a j a g n e
m -anak mereka yang masih keci luntuk menguasa iberbaga i
k a n a n a k p a r a h g n e m t a k a r a y s a m a w h a b n a it r e g n e P . n a li p m a r e t e
k - na ak
n a li p m a r e t e k i a s a u g n e
m -keteramplian tersebutpada usia-usia tetrentu dan
n a i a u s e y n e p a w h a
b -penyesuaian dri imereka akan sanga tdipengaruh ioleh
i r e b m e m m a l a d , a u d e K . a y n n a k u k a l e m l i s a h r e b a k e r e m h u a j a p a r e b e s
k u k a l e m k u t n u u d i v i d n i p a it e s a d a p e k i s a v it o
m an apayang diharapkan dar i
n a p u d i h e k g n a j n a p e s u t n e tr e t a i s u a d a p l a i s o s k o p m o l e k h e l o a k e r e m
g n a y a p a g n a t n e t u d i v i d n i p a it e s a d a p e k n a k k u j n u n e m , a g it e K . a k e r e m
n a g n a b m e k r e p t a k g n it a d a p i a p m a s u a l a k a k e r e m i r a d n a k p a r a h i d
. a y n t u k ir e b
Padai nitnyat uga sperkembangan r emajaberfoku spadaha lbelajar .R .
t s r u h g i v a H .
J (1990:10) seorang sajrana yang terkana l dalam bidang
a s a m a d a p n a g n a b m e k r e p s a g u t n a k l u p m u g n e m , n a k i d i d n e P i g o l o k i s P
:t u k ir e b i a g a b e s a j a m e r
.
a Mempelrua shubungan anta rp irbad idan berkomunikas isecara lebih
a ti n a w n u p u a m a ir p k i a b , a y a b e s n a m e t n a g n e d a s a w e d
.
b Memperolehperanans osial
.
c Meneirmakebutuhandanmenggunakannyadenganefektfi
.
d Memperoleh kebebasan emosioni ldar iorang tua dan orang dewasa
a y n n i a l
.
e Mencapa ikepasitanakankebebasandankemampuanberdiirs endiir
.f Memlilihdanmempersiapkandri idalampembentukankeluarga
.
Sesua idengant uga sguruBimbingandanKonseilngd isekolahuntuk
n e m m a l a d k i d i d a tr e s e p u t n a b m e
m gaktuailsas id ri ibeirku tin idiutarakan
.l a k i s a l k n a g n i b m i b g n a t n e t
.
C BimbinganKlasikal
.
1 PengeritanBimbinganKlasikal
Bimbingan adalah bantuan yang dibeirkan kepada pesetra didik
a k g n a r m a l a
d supaya menemukan p irbadi ,mengena l ilngkungan dan
n e r e
m canakan masadepan .Bimbingan merupakanusahabersamaantara
u r u g n a d g n i b m i b m e p u r u
g -guruyangl ainuntuk membantusiswadalam
. a y n ir i d n a li p m a r e t e k n a k g n a b m e g n e
m Salah satu layanan bimbingan
. l a k i s a l k n a g n i b m i b h a l a d a g n il e s n o k
Bimbingan klasika lmerupakan bimbingan yang dibeirkan kepada
k u t n u a n a r a s n a k a p u r e m l a k i s a l k n a g n i b m i B . s a l e k n a u t a s m a l a d a w s i s
n a g n i b m i b n a t a i g e K . a w s i s i ri d i g a b l a m it p o n a g n a b m e k r e p g n a u j n u n e m
k i p o t n a g n e d n a l a j e s n a k a n a s k a li d l a k i s a l
k -topikyangt elahdriencanakan
r e
b dasarkan kebutuhan siswaaga rdapa tmemenuhit uga sperkembangan
. a w s i s
Berdasarkan konsutlas idengan guru Bimbingan dan Konseilng d i
, n e t a l K 4 i r e g e N K M
S topik-topikbimbinganklasika lmerupakanpokok
-n a m o d e p i a g a b e s n a k i a p m a s i d g n a y n a s a h a b k o k o
p dalam layanan
k i p o T . l a k i s a l k n a g n i b m i
. a j a m e r n a g n a b m e k r e p s a g u
t Bidang-bidang bimbingan dalampelayanan
:l a k i s a l k n a g n i b m i b
.
a BidangBimbinganP irbadi
Pelayanan in i betrujuan membantu siswa untuk mengena ldan
i a p a c n e m k u t n u a y n ir i d i d a b ir p n a k g n a b m e g n e m a tr e s n a k u m e n e m
. n a ir i d n a m e k
.
b BidangBimbinganSosial
i m a h m e m a w s i s u t n a b m e m n a u j u tr e b i n i n a g n i b m i b n a n a y a l e P
n a g n u k g n il n a g n e d i s k a r e t n ir e b u a t a l u a g r e b m a l a d a y n ir i d
. a y n l a i s o s
.
c BidangBimbinganBelajar
a l e
P yanan bimbingan d i bidang in ibetrujuan membantu siswa
t a p a d a tr e s k i a b g n a y r a j a l e b n a a s a i b e k n a d p a k i s l a n e g n e m
. n a p e d a s a m n a k p a i s r e p m e m k u t n u i ri d n a k g n a b m e g n e m
.
d BidangBimbinganKairer
a w s i s u t n a b m e m n a u j u tr e b i n i g n a d i b i d n a g n i b m i b n a n a y a l e P
n e g n e
m a lpotensinyas ebaga ipersiapankaire rmasadepan .
4 1 1 : 6 0 0 2 ( l e k n i
W -118 )mengutarakan , itga ragam bimbingan sebaga i
.t u k ir e b
.
a Bimbinganka irer
i ri d n a k p a i s r e p m e m m a l a d n a g n i b m i b h a l a i r e ir a k n a g n i b m i B
k e p n a g n a p a l h il i m e m m a l a d , n a a jr e k e p a i n u d i p a d a h g n e
h a b o c i j u n a k a d a g n e m k u t n u n a k ij ii
d anyapadasatukela ssaja ,dar isemblian n
a i d n u n a k a d a g n e m i ti l e n e p u ti a n e r a k h e l O . a d a g n a y s a l e
k untukmengacak
h a l a d a n a i d n u g n e p l i s a H . a b o c i j u i d n a k a g n a y a n a m s a l e
k Kela sX IAP 1
1 0 2 n a r a j a l e p n u h a t n e t a l K 4 i r e g e N K M
S 2 1/20 3s ejumlah31s iswa- wsis .i
Subyek peneilitan adalah siswa-sisw iKela sX IPM 2 ,X IAK 1 SMK 1
0 2 n a r a j a l e p n u h a t n e t a l K 4 i r e g e
N 2 1/20 3 ,yang bejrumlah 65 siswa-siswi . a y n a h n a a it il e n e p n a k a d a g n e m k u t n u n a k n ij ii d n a a it il e n e p h a l a d a a y n n a s a l A
a y s a l e k n a li b m e s i r a d s a l e k a g
it ng ada dengan jumlah siswa-sisw iyang a
d e b r e
b -beda itap kelasnya .Oleh karena tiu peneilitan mengadakan undian l i s a H . n a a it il e n e p k e y b u s i d a j n e m n a k a g n a y a j a s a n a m s a l e k k a c a g n e m k u t n u
h a l a d a n a a i d n u g n e
p Kela sX IPM 2 (33 siswa-sisw)i ,X IAK 1(32 siswa -s
i
s wi ) SMK Neger i 4 Klaten tahun pelajaran 2012 1/20 3 dengan tota l a
w s i s 5 6 h a l m u jr e
b -sisw.i
Peneilitan mengadakan uj icoba dan peneilitaan d iSMK Neger i4 n
e t a l
K karena ;1 )SMK Neger i4 Klaten memiilk iguru pembimbing ;2) n
a d n a g n i b m i b m a j i k il i m e
M konseilng masuk kelas ; 3 ) Peneilitaan n a a t a y n r e p d u s k a m n a d k u j n u t e p r a g a n a a u j u t n a g n e d a b o c i j u n a k a d a g n e m
r a n e
b -bena rdapa tdimengetr ioleh siswa sehingga kuesioner t ersebu tbenar -.
p a k g n u i d k a d n e h g n a y a p a p a k g n u g n e m u p m a m r a n e
.
C Ala tPengumpulanDa ta
Ala tpengumpulan data yang digunakan dalam peneilitaan in iberupa n
a a t a y n r e p m e ti i s ir e b r e n o i s e u
k -pernyataan untuk djiawab oleh subyek n
a a t a y n r e p . p u t u tr e t a r a c e s , it il e n e
p -pernyataan dalam kuesione r in i k
e p s a n a k r a s a d r e
b -aspek aktuailsas idri idengan beberapa indikator .Aspek -1
l e b a t m a l a d n a k ij a s i d t u b e s r e t k e p s a
K -isikis iskala Aktuailsas iDiir Siswa Kela sX ISMK Neger i4 Klaten n
a r a j A n u h a
T 2012/2013 sebelumuj icobadigambarkandalamt abe l1 pada :
a y n t u j n a l e s n a m a l a
h
1 l e b a T i
s i
K -kis iKuesionerAktuailsas iDiri
O
N Aspek Indikator NomorI tem JML
.
1 Mengamat i a r a c e s s a ti l a e r
n e i s if e
.
a Reailsits .
b Tiadanyaf antas iyang
belrebihan
l e b a r o v a
F : 16 ,27 : e l b a r o v a f n
U 64 ,75 :l
e b a r o v a
F 94 : e l b a r o v a f n
U 86 ,11 7
.
2 Peneirmaan u m
u m ata s g n a r o , t a r d o
k
-n a d n i a l g n a r o
ir i d n e s ir i d
a . Memiilk ikonsepdri i yangpostifi
b. Meneirmadri ibaik
kelemahanmaupun
kelebihaan
:l e b a r o v a
F 06 : e l b a r o v a f n
U 22,33
:l e b a r o v a
F 7
: e l b a r o v a f n
U 44,55
6
.
3 Spontantia ,s n a a n a h r a d e s e
k ,
n a r a j a w e k
.
a Beritngkahl akuwajar .
b Hidups ebagaimanaadanya
(itdakmenggunakant openg-
topeng)
:l e b a r o v a
F 23 : e l b a r o v a f n
U 66,77
:l e b a r o v a
F 43,54 : e l b a r o v a f n
U 18 8, 7
.
4 F ko u s pada h a l a s a
m -
masalah d i i ri d r a u l
a k e r e m
.
a Bersikapt erbuka .
b M gen hormat ikepenitngan n
i a l g n a r o
:l e b a r o v a
F 65,76 : e l b a r o v a f n
U 12,23
:l e b a r o v a
F 68 7, : e l b a r o v a f n
U 34,45
8
.
5 Kebutuhan i s a v ir p n a k a
n a d
n e d n e p e d n i
.
a Tidakt ergantungpada
orangl ain .
b kemampuan mengambi l n
a s u t u p e k
:l e b a r o v a
F 17,28 : e l b a r o v a f n
U 56.67
:l e b a r o v a
F 05 : e l b a r o v a f n
.
6 Berfungs i a r a c e s
m o n o t o
.
a Kada rkonfilkr endah .
b Percayadiir UFanvfoarvaobreab:ll 2e7 :15,26 :l
e b a r o v a
F 87 ,7 : e l b a r o v a f n
U 37,48
7
.
7 Apresias i g n a y
a s a it a n e s
r a g e s
.
a Meneirmapengalaman-
pengalamant etrentu UFanvfoarvaobreab:ll1e:8,5299,70 4
.
8 Pengalaman -n a m a l g n e p
u a t a k it s i m
k a c n u p
.
a Merasapuas .
b Merasakankebahagiaan UFanvfoavraobreab:ll4e0: 3,8 511, :l
e b a r o v a
F 62,73 : e l b a r o v a f n
U 14,25
8
.
9 Minats osial a. Terilba t dalam organisas i r a j a l e b k o p m o l e k u a t
a UFanvfoarvaobreab:ll 2e8 :4,36,47 4 10. Srtuktu r
k a t a w
s it a r k o m e d
.
a Keberanian
mengemukakani de .
b Mau mendenga r dan n i a l g n a r o e d i a m ir e n e m
:l e b a r o v a
F 13,24 : e l b a r o v a f n
U 96
:l e b a r o v a
F 64 : e l b a r o v a f n
U 88 0, 6
11. Perbedaan a r a t n
a sarana , n a u j u t n a d
k i a b a r a t n a
k u r u b n a d
.
a Kemampuaan
u k a li r e p n a k a d e b m e m
k i a b g n a r u k n a d k i a b g n a y .
b Memiilk ictia- ac ti
:l e b a r o v a
F 57,68 : e l b a r o v a f n
U 19,30
:l e b a r o v a
F 97 9, : e l b a r o v a f n
U 25
7
12. Perasaan g n a y r o m u h
k a d it
b m i n e
m ulkan a h u s u m r e
p n
.
a Humors ehat Favorabe:l20,31 : e l b a r o v a f n
U 63,74 4
13. Kreaitvtias a. Mengembangkan hob idan t
a k a
b FUanvfoarvaobreab:lle4:2 5,8 553, 4 i
s i k n a d a b o c i j u r e n o i s e u k i r a d k u t n e
B -kis idapa tdiilha tpadal amprian1. u
tr e t t a fi s r e b i n i n a k a n u g i d g n a y r e n o i s e u
K tup ,denganatlernatfij awaban .Sanga t
) S S ( u j u t e
S 8 -1 100% ,Setuju( S )6 - %1 80 ,TidakSetuju( TS )4 - %1 60 ,danSanga t )
S T S ( u j u t e S k a d i
2 l e b a T
g n i r o k S a m r o N
fi ti s o P m e
tI tIemNegatfi
u j u t e S t a g n a S ) S S
( : 4 (SS) Sanga tSetuju 1 : )
S
( Setuju : 3 ( S)Setuju : 2 )
S T
( TidakSetuju : 2 (TS)TidakSetuju : 3 )
S T S
( Sanga tTidakSetuju :1 (STS)Sanga tTidakSetuju : 4
n a a y n a tr e P t a m r o F . 1
m e
tI -tiem yang digunakan dalam kuesione raktuailsas idri ipada t a fi s r e b g n a y n a a t a y n r e p k u t n e b m a l a d n a k s u m u ri d i n i n a it il e n e p
l e b a r o v a
f dan pernyataan yang bersfia tunfavorabel .Kuesione ryang n a b a w a j f it a n r e tl a 4 n a k a n u g g n e m n a d p u t u tr e t t a fi s r e b n a k a n u g i d
k a d i T ) S T ( , u j u t e S ) S ( , u j u t e S t a g n a S ) S S ( u ti a y , m e ti p a it e s k u t n u
a d a p t a h il i d t a p a d r e n o i s e u k t a m r o F . u j u t e S k a d i T t a g n a S ) S T S ( , u j u t e S
. 1 n a ri p m a l
) g n ir o k S ( r o k S n a u t n e n e P . 2
Penentuan sko runtuk seitap jawaban dar i tiem-tiem pernyataan :
t u k ir e b i a g a b e s h a l a d a
.
a Untuk pernyataan yang bersfia tfavorabel jawaban Sanga tSetuju )
S S
( diber isko r4 ,Setuju (S )diber isko r3 ,Tidak Setuju (TS ) ,
2 r o k s ir e b i
d danSanga tTidakSetuju( STS )dibeirs ko r1 .
.
b Untuk pernyataanyang bersfia tunfavorabeljawaban Sanga tSetuju s
i r e b i d ) S ( u j u t e S , 1 r o k s i r e b i d ) S S
( ko r2 ,Tidak Setuju (TS ) i
r e b i
Subjek diminta untuk memiilh salah satu atlernait f jawaban n
a g n e
d cara member itanda centang ( )√ sesua i dengan piilhannya . n
a b a w a
J -jawaban pernyataan diakumulas iuntuk mengungkap itngka t i s a s il a u t k a i g g n it n i k a m e s a k a m , r o k s i g g n it n i k a m e S . ir i d i s a s il a u t k a
i s a s il a u t k a a l u p h a d n e r n i k a m e s a k a m , h a d n e r n i k a m e s n a k g n a d e s i ri d
. a y n ir i
d
.
D Vaildtia s
.
1 Vaildtia skuesioner
Sebelum digunakan , ala t uku r haru s memenuh i vaildtia s dan .s
a ti li b a il e
r Vaildtia s mempunya i atr i sejauh mana ketepatan dan s a ti d il a V . a y n r u k u i s g n u f n a k u k a l e m m a l a d r u k u t a l a u t a u s n a t a m r e c e k
i d g n a y n e m u rt s n i a w h a b i tr a r e
b susundapa tdigunakanuntukmenguku rapa m a l a d a s k ir e p i d g n a y s a ti d il a V . ) 3 7 1 : 0 1 0 2 , o n o y i g u S ( r u k u i d s u r a h g n a y
( i s i s a ti d il a v h a l a d a i n i n a it il e n e
p conten tvaildtiy) .Vaildtia sis iadalah n u s u s i d g n a y n e m u rt n i a n a m h u a j e s a d a p k u j n u n e m g n a y s a ti d il a v
c n e
m erminkan is iyang dikehendaki . Penyusunan peneilitaan in iDalam i
s i k a d a p n a k r a s a d i d n e m u rt s n
i -kis i yang sesua i dengan aspek tujuan , a
t a y n r e p h a l m u j n a d r o t a k i d n i , n a h a b i s p ir k s e d / n a h a
b an itap indikato r
2 8 9 1 , n a h c r u F
( :295.)
Kuesione r dalam peneilitan in i menggunakan vaildtia s is i yang t
a w e l n a k u k a li
d professiona l judgement/judgemen t ah il . Penelti i in i h
e l o a s k ir e p i d i s i s a ti d il a
n a
d KonseilngSMKNeger i4Klaten, member ikoreks idanmasukanuntuk h
i b e
l memperhaitkanaspek-aspekdani ndikato .r
.
2 Uj icobaala tukur
Untuk memperoleh ala tuku ryang va ild dan reilabel ,maka ala tuku r n
a u j u tr e b i n i l a H . a b o c ij u i u l a l e m s u r a h n a k a n u g i d n a k a g n a
y untuk
m e ti n a k t a p a d n e
m -tiemataupernyataan-pernyataan yangvailddanreilabel. p
a d a h r e t n a k a n a s k a li d r u k u t a l a a b o c ij
U 31 siswa Kela sX IAP 2 SMK
n e t a l K 4 i r e g e
N . Siswa-siswa t ersebut t erbag idalam 1 kelast erdri idar i31 a
w s i
s . Uijcoba ala tuku rdikenakan padaparasiswa Kela sX IAP 2 SMK n
e t a l K 4 i r e g e
N dengan peritmbangan adanya kesamaan usia (berkisa r 6
1 a r a t n
a -18t ahun) .
Ha l yang ingin djiawab dalam peneilitan uijcoba dalam rangka h
a l a d a m e ti n a i s k e l e y n e
p koeifsien korelas i tiem t ota latau paramete rdaya a
y n k e p s a p a d a h r e t m e ti p a it e s a d e
b . Uij daya beda dliakukan dengan m
e tI . l a t o t m e ti i s a l e r o k k i n k e t n a k a n u g g n e
m -tiem yang lolo sdalam uj i
r i k il i m e m g n a y m e ti h a l a d a a d e b a y a
d ix≥0,30 .Koe ifsien yang besarnya
m e ti a w h a b n a k a d n a n e m 0 , 1 i t a k e d n e m n i k a m e
s -tiem dalam ala t uku r
r a t n a n a a d e b r e p n a k k u j n u n e m t a p a d n i k a m e
s subjekpadaaspekyangdiuku r .
r u k u t a l a m a l a
d mtI -e tiem yang lolo sdalam seleks ikoeifsien korelasi p
i d a y n t u j n a l e
s aka i untuk menyusun skala ifna.l Penelti i menggunakan m
a r g o r
p kompute rStaitsitca lProduc tandServiceSoluitons (SPSS) 12.0f o r s
w o d n i
W untukpemeirksaan pengh tiungankoeifsiens ikorelasii n.i .
Setelah uj ivaildtiasi s ioleh paraahl,i kemudian hasli t elaah ahl i a ir e ti r k n a h u n e p r e t e k a s k ir e m e m k u t n u k ir i p m e i j u n a g n e d i p a k g n e li d
g n a y i j u k i n k e T . a y n k e p s a p a d a h r e t m e ti p a it e s i s a l e r o k n e i s if e o k
i s a l e r o k g n e m a r a c n a g n e d h a l a d a n a k a n u g i
d kans kor-sko rtiemt erhadap r
o k
s -sko raspek melalu ipendekatan anailsi skorelas iPearson Produc t t
n e m o
M .
r e t u p m o k m a r g o r p n a u t n a b n a k a n u g g n e m i ti l e n e
P Staitsitca l
s n o it u l o S e c i v r e S d n a t c u d o r
P (SPSS ) 12.0 fo r Window untuk n
a a s k ir e m e
p koeifsiens i korelas i dalam uj i coba. Penghtiungan r
( l a t o t m e ti i s a l e r o k n e i s if e o
k ix ) dliakukan dengan menggunakan
i s a l e r o k n e i s if e o k a l u m r o
f Product-Momen tPearson ,karenadalamala t 0
2 , r a w z A ( u y n it n o k r o k s ir e b i d m e ti p a it e s i n i r u k
u 10 :19) .Formula tiu
h a l a d a :
rix =
¦
¦
¦
¦ ¦
¦
¦
] / ) ( [
] / ) ( [
/ ) ( ) (
2 2
2
2 i n X X n
i
n X i X
i
: n a g n a r e t e k
i =Sko rtiem X =Skors kala
n =Banyaknyas ubjek
ri x =Koeifsienkorelas itiemt otal
k
e f e p a d a h r e t i s k e r o k h a l e t e
S spuriou s overlap ,da ir 88 tiem t
a p a d r e t , n a k a b o c ij u i d g n a y n a a t a y n r e
m e ti n a s o l o l e p i s n a r e l o n e m g n a y ) 5 6 : 9 0 0 2 ( r a w z A n a a t a y n r e p n a g n e d
n a g n e d 0 0 3 , 0 i a p m a s 0 5 2 , 0 a r a t n a a d e b a y a d s k e d n i i k il i m e m g n a y
k a w e m g n a y m e ti h a l m u j t e g r a t r a g a n a g n a b m it r e
p li i itap aspek (pada
i s i
k -kis iskala )dapatt ercapa.i Indek sdayabedai n ididapatkan dengan i
s a l e r o k i s n e i s if e o k a l u m r o f n a k a n u g g n e
m Pearson Produc tMomen t
r e t u p m o k m a r g o r p n a k a n u g g n e
m SPSS12.0f o rWindows.
il a v m e tI n a i c n i R 3 l e b a
T d danGugur
O
N Aspek VALID
) m e ti r e m o n
( (nGomUoGrUtiRem) .
1 Mengamaitr ealtiass ecaraeifsien 16 , 27,64 , 75, 1
1 , 6 8 , 9
4 3
.
2 Peneirmaanumumata skodrat ,orang-orang lain dan ir
i d n e s ir i
d 60,22,33,7,44,55 6
.
3 Spontantia ,skesedarhanaan ,kewajaran 32,66,77,43,54,88 1
, .
4 F ko u spadamasalah- masalahdil ua rdri i
a k e r e m
, 6 , 7 8 , 3 2 , 2 1 , 6 7 , 5 6
5 4 , 4
3 1 9
.
5 Kebutuhanakanpirvas i n e d n e p e d n i n a
d , 147,28,56.67,50,78 2 1 .
6 Berfungsis ecara m
o n o t
o 77,23 ,7,4815,26 , 87 , 3 6 .
7 Apresias iyang r a g e s a s a it a n e
s 18,29,59,70
.
8 Pengalaman-penglaman k a c n u p u a t a k it s i
m 1440,,2515,81,3,62,73, 8 3 .
9 Minats osial 84,2,36,47 9 10. Srtuktu rwatak
s it a r k o m e
d 18 30,,284,69,46
11. Perbedaanantarasarana k i a b a r a t n a , n a u j u t n a d
k u r u b n a d
, 9 , 9 7 , 0 3 , 9 1 , 8 6 , 7 5
2
5 7 7
12. Perasaanhumo ryang b m i n e m k a d
it ulkan n a h u s u m r e p
4 7 , 3 6 , 1 3 , 0 2
.
2 Reilablitia skuesioner
M ias djo( 1995:209 )mengatakanbahwar eailbtia ssuatut e sadalaht ara f a y n n a r u k u g n e p l i s a h i s n e t s i s n o k n a k k u j n u n e m u p m a m s e t u t a u s a n a m i d
a
y ngdiperhaitkandalamt ara fketetepandanketeilitaanhasli .Suatut e syang i a g a b r e b m a l a d l i s a h n a a it e l e t e k n a d n a a k e p e t e k n a k k u j n u n e m n a k a l e b a il e r
s a ti b a il e r a w h a b t a p a d n e p r e b ) 0 7 1 : 8 9 9 1 ( o t n u k ir A n a k g n a d e S . n a r u k u g n e p
a b n a it r e g n e p u t a s a d a p n a k k u j n u n e
m hwa sesuatu insrtumen cukup dapa t n e m u rt s n i a n e r a k a t a d n a l u p m u g n e p t a l a i a g a b e s n a k a n u g i d k u t n u a y a c r e p i d
. k i a b h a d u s t u b e s r e t
Koeifsione lreilab litias id nyatakan dalam suatu bliangan koefesiona l a
r a t n
a -1,00 sampa idengan 1,00 untuk membeirkan aritt erhadap koeifsien s
a ti li b a il e
r yangdiperoleh ,dipaka ibesa rkoeifsiendalamt abe lstaitsitk atau r
a c n a % 1 n a k if i n g i s r a s a
d -anca rbesa rkoeifsiensebaga ibeirku tsepetr ipada a
m l e b a
t s di jo( 1995:209) 4
l e b a
T Klasiifkas ikoe ifsienkorelasir eilblitia sdanvaildtiass uatualatt es
Koeifsienkorelasi Kuail ifkasi 1
9 ,
0 - 01 ,0 1 7 ,
0 - 00 ,9 1 4 ,
0 - 00 ,7 1 2 ,
0 - 00 ,4 fi t a g e
N - 00 ,2
i g g n it t a g n a S
i g g n i T
i g g n it p u k u C
h a d n e R
h a d n e r t a g n a S
Penguijan itngka t reailbtia s ala t uku r in i d i tempuh dengan d
o t e m n a k a n u g g n e
m ebelah dua ( p tis l -hal fmethod .)Metodei n idigunakan a
e r i j u g n e m k u t n
ti li b a il e r f a r a t n a g n u ti h g n e p s e s o r P . p a n e g n a d l a s a g r o m o n r e
b a sala tuku r
g n i s a m a d a p r o k s i r e b m e m a r a c n a g n e d n a k u k a li d i n
i -masing tiem dan
r o k s n a k i s a l u b a t n e
m -sko rtersebut .Selanjutnya skor-sko ryang bernomo r r
o k s n a d ) x ( a m a tr e p n a h a l e b n a k i d a ji d l a s a
g -sko ryang bernomo rgenap .
) y ( a u d h a l e b n a k i d a ji
d Kemudiaan sko rdar ibelahan pe trama dikoreks i d ne gan skor-sko r dar i belahan dua . Prose s penghtiungan selanjutnya
m a r g o r p n a a u t n a b n a g n e d n a k u k a li
d SPSS.
r o k s n a g n u ti h g n e p i r a d h e l o r e p i d g n a y i s a l e r o k n e i s if e o
K -sko r tiem gansal
h a l a d a a b o c i j
u rxy =0,949
N∑XY– (∑X)( ∑Y)
rxy=
√{N∑X ²- (∑X)²}{N∑ ²- (Y ∑Y)² } :
n a g n a r e t e K
rxy =Koeifsienkorelas ivaild tia stiem
a y n s a ti d il a v i j u i d n a k a g n a y u t n e tr e t m e ti r o k S = X
e ti t a u m e m g n a y k e p s a l a t o t r o k S =
Y myangdiuj ivaildtiasnya. n
e d n o p s e r h a l m u J = N
m e ti p a it a d a p r o k s i r e b m e m a r a c n a g n e d n a k u k a li d n a g n u ti h g n e p s e s o r P
.
E ProsedurPengumpulandata
.
1 TahapPersiapan
Tahap in imelakukan berbaga i persiapan sebelum melaksanakan :
u ti a y n a a it il e n e p
.
a Penyusunankuesione r
i a g a b e s a h a s u a p a r e b e b n a k u k a li d h a l e t i n i r u k u t a l a n a r u k u g n e P
;t u k ir e b )
1 Peneilitan mengedin itifkas iaspek-aspek aktuailsas id ri imenuru t w
o l s a M )
2 Penelti imerumuskani ndikator-indikato rdar imasing-masingaspek )
3 Penelti i merumuskan tiem-tiem yang mengungkapkan berbaga i k
e p s
a -aspekaktuailsas idiir )
4 Penelti imengkonsu tlasikan kuesione rkepada dosen pembimbing h
a l o k e s i d g n i b m i b m e p u r u g n a d )
5 Penelti imenghubung ikembal ipihak sekolah yanghendak dipaka i .
n a a it il e n e p u a t a a b o c i j u k u t n u .
b Uj icobapengumpulandatakuesioner
Uj icobakuesione rbetrujuaanuntukmengetahu i itngka tvaildtia s a n u g g n e p n a k a y a y a l e k h e l o r e p i d a g g n i h e s , n e m u rt n i s a ti b il a e r n a d
r a n e b g n a y t a l a i a g a b e
s -bena rhanda ldan dapa tmengungkapkan ha l 6 1 l a g g n a t a d a p n a k a n a s k a li d r e n o i s e u k a b o c i j U . it il e ti d n i g n i g n a y
i d 3 1 0 2 t e r a
m SMK Neger i4 Klaten .Jumlah responden 31 siswa . r
o k
.
2 TahapPelaksanaan
Sebelum melakukan pengumpulan data ,penelti imenghubung ipihak n
e t a l K 4 i r e g e N K M
S .Setelah adai ijnpeneilitan secarai nformal ,peneilita K & P s a n i D n a d A D E P P A B e k l a m r o f a r a c e s n a a it il e n e p n ij i t a r u s i r a c n e m
t a r u s h a l e t e S . n e t a l K n e t a p u b a
K -sura t terpenuhi , penelti i menghubung i K & P s a n i D n a d A D E P P A B i r a d t a r u s n a k h a r e y n e m k u t n u h a l o k e s k a h i p
i d n a a it il e n e p a t a d n a li b m a g n e p l a w d a j n a t a k a p e s e k t a u b m e m a tr e
s SMK
n e t a l K 4 i r e g e
N .Penambliandliaksanakansesua idenganj adwa lbimbingan g
n i s a
m -masingkela syanghendakdit elti idenganpeirnciandalamt abe l5
5 l e b a
T Jadwa lPeneil itaan
s a l e
K Har/iTanggal Waktu M
P I
X 2 Senin19 ,mare t2013 09.20-10.05 K
A I
X 1 Selasa20 ,mare t2013 10.50-11.35
h a k g n a
L -langkahpelaksanaandata .
a Penelti imempersiapkan d ri i20 meni tsebelum waktu pelaksanaan yang n
a k l a w d a ji d h a l e t .
b Penelti imemperkenalkan dri idan membeirkan penjelasaan umumt entang n
a a it il e n e p a y n n a k a d a i d n a a u j u t n a d t u s k a m .
.
d Penelti i menjelaskan tentang petunjuk umum cara mengejrakan dan i
g n e
m s ikuesioner .Responden diber ikesempatan menanyakan hal- lha s
a l e j m u l e b g n a y .
e Selama pengisisian kuesione r belrangsung , penelti i membeirkan m
e ti n a k a y n a n e m k u t n u n e d n o p s e r a d a p e k n a t a p m e s e
k -tiem kuesione r
i m a h a p i d m u l e b g n a y
.f Penelti i memeirksa kembail kelengkapan lemba r kuesione r setelah l
u p m u k r e t
Prose spengumpulan databejralan l ancar .Parasiswamengis ikuesione r h
u g g n u s n a d g n a n e t n a g n e
d -sungguh . Setelah data terkumpul , penelti i i
s i k a tr e s e b i ti l e n e p r e n o i s e u K . t u b e s r e t a t a d h a l o g n e
m -kisinya dapa tdiilha t
r o k S , 4 n a ri p m a l a d a
p -sko rhasi l penelti idapa tdiilha tpada lamprian 5 , t
a k g n it i s a k if il a u
k -itngka taktuailsas id ri imenuru tPAP itpe 1 seca rumum t
a k g n it i s a k if il a u k n a d 6 n a ri p m a l a d a
p -itngka taktuailsas idri imenuru tPAP t
n a k r a s a d r e b 1 e p
it iapaspek-aspeknyadapa tdiilhatl amprian7
.
F TeknikAnailsi sData
Anailsi s data dliakukan untuk mengetahu i itngka t Aktuailsas i Diir s
a l e
K X IAP2SMKNeger i4Klatentahunajaran2012/2013 .Anailsi sdata i
d n a it il e n e p n a k a d a g n e m h a l e t e s n a k u k a li
d Kela sX IAP 2 SMKNeger i4
n e t a l
K tahun ajaran 2012/2013 pada t angga l14 mare t2013 .Dar ipopulas i 5
3 k e j b u
s Kela sX IAP 2 SMK Neger i4 Klaten ,yang mengis ikuesione r .
n a it il e n e p t a a s a d a p h a l o k e s k u s a m k a d it a w s i s 4 , a w s i s 1 3 a y n a
-d g n a y h a k g n a
l tiempuhdalammelakukant ahapanailsi sdataadalahsebaga i :t
u k ir e b
.
1 Menentukan sko rdar imasing-masing atlernatfij awaban yang t erdapa t m
e ti a d a P . a l a k s a d a
p -tiem yang bersfia tfavorable ,skorj awaban (SS ) u
j u t e S t a g n a
S 4= ,(S )Setuju= 3; (TS )Tidak Setuju= 2;(STS )Sanga t u
j u t e S k a d i
T = 1.
.
2 Menjumlahkan sko rdar isemua tiem yang telah djiawab oleh seitap n
a it il e n e p k e j b u
s danmenghtiungr ata-ratas ko rdar iitaps ubjek. .
3 Melakukanpengolahandatas epetr iyangdjielaskans ebaga ibe irkut: g
n a y a t a
D telah diperoleh disaijkan dalam bentuk tabe l kemudian i r a d i a l u m ; fi t p ir k s e d k it s it a t s n a k a n u g g n e m n a g n e d s i s il a n a i d
a t a r ( n a e m n a g n u ti h g n e
p -rata,)s tanda rdevias,is etrapengkatego irsasian 0
2 ( r a w z A n a k r a s a d r e
b 10 :108 .)Perh tiungannya adalah: .
a Menghitungmean( rata-rata) a t a r n a g n u ti h g n e
P -rata diperoleh dengan cara menghtiung h
e l o r e p i d g n a y r o k
s masing-masing subjek peneilitan kemudian h
a l m u j i g a b i
d tiem ,sehingga diperoleh sko r itngka tkecerdasan l
a i s o
s ar -at ratadar isubjek peneilitan. Penghtiungan ar - aat r at juga g n a y r o k s g n u ti h g n e m a r a c n a g n e d , m e ti p a it a d a p n a k u k a li d
a g g n i h e s , k e j b u s h a l m u j i g a b i d n a i d u m e k m e ti p a it h e l o r e p i d
a t a r r o k s h e l o r e p i
.
b Menentukans tanda rdevias i
Standa rdevias idiperoleh dengan menghtiungl uasr entangan .
n a r a b e s i s a i v e d n a u t a s ) m a n e ( 6 m a l a d i g a b i d g n a
y Tiga bagian
h a l e b e s i d a d a r e b n a i g a b a g it n a d n a e m i ri k h a l e b e s i d a d a r e b
. n a e m n a n a
k Pengh tiungan standa rdevias isanga tberperan dalam .i
s a s ir o g e t a k n a u t n e n e
p Pada peneilitan in iskala terdri idar i8 0 r
o k s i r e b i d a y n ri t u b p a it e s g n a y r it u
b (SS )Sanga tSetuju 4= ,( S ) u
j u t e
S = 3;(TS )Tidak Setuju= 2; (STS )Sanga tTidak Setuju 1= a
t a r i r a d l i b m a i d a y n m u m i n i m g n a t n e
R -rata sko rtota lterendah y
n m u m i s k a m g n a t n e r i a p m a s n a d 1 = 7 4 / 7 4 u ti a
y a diambi ldar i
a t a
r -rataskort otalt eritngg iyatiu188/47 =4 ,sehinggal uasj arak 4
h a l a d a a y n n a r a b e
s – 1 = 3 ,dengan demikian seitap satuan .
5 , 0 = 6 / 3 i a li n r e b ) d s ( a y n r a d n a t s i s a i v e d .
c Menentukankatego irsasis kalakarakter )
1 Katego irsas iitngka tkarakters ubjekpeneilitan
l e d o m n a k r a s a d r e b n u s u s i d i n i n a i s a s ir o g e t a k g n e P
) l a n i d r o ( g n a j n e j i s a s ir o g e t a k n a g n e d l a m r o n i s u b ir t s i d
r a w z A n a k r a s a d r e
b ( 02 01 : 710 ) .Katego irsas idliakukan e k n a it il e n e p k e j b u s n a i s a k if i s a l k g n e p n a u j u t n a g n e d
e t k o p m o l e k m a l a
d trentu secarakonitnum dan bejrenjang .r
u k u i d g n a y t u b ir t a n a g n e d i a u s e
i s a i v e d r a d n a t s m a n e e k a k a m , l a i s o s n a s a d r e c e k t a k g n it
. n a i g a b a g it m a l a d e k i g a b i d
e b n a k u t n e ti d i s a s ir o g e t a
K rdasarkanf ormulasebaga i :t
u k ir e b
h a d n e r ir o g e t a
k = X ≤ (µ- ,1 0 σ) g
n a d e s ir o g e t a
k = (µ- 01 σ) ≤ , X< ( µ+1 σ) ,0 i
g g n it i r o g e t a
k = (µ+1,0 σ ) X≤ :
n a g n a r e t e K
X maximumteo iritk :R -ataratas kort otalt eritnggi X minimumteo iritk :R -ataratas ko rtotalt erendah
σ :Standa rdeviasi ,yatiul uasj arakr entangan
yang dibag i dalam 3 satuan devias i n
a r a b e s
µ :Meant eoreitk ,yatiur ata-ratat eoreit sda ir skormaksimumdanminimum
i a g a b e s n a k a n u g i d i n i i s a s ir o g e t a k , a y n t u j n a l e S a m r o
n ataupatokan dalammenentukan itngka tkecerdasan l
a i s o
s subjek peneilitan . Katego irsas i itngka t subjek n
a g n e d ( n a it il e n e
p ∑ tiem tota l= 47 )diperoleh dengan n
a g n u ti h r e
p sebaga ibeirkutnya:
X maksimumteoreitk : 81 78 : 4 = 4 X minimumteoreitk : 74 4 : 7 = 1
e g n a