Nota Pandu Arah

PANDU ARAH PANDU ARAH

1

199..11 PPeettaa::

•

• Gambaran muka bumi atau sebahagian daripadanya yang dilukiskan di atasGambaran muka bumi atau sebahagian daripadanya yang dilukiskan di atas  permukaan yang rata (kertas m

 permukaan yang rata (kertas misalnya) serta mengikut sisalnya) serta mengikut skalakala 19

19.1.1.1.1 KeKegugunanaan an PePetata:: •

• BagBagi i menmendapdapatkatkan an makmaklumlumat at berberhubhubung ung loklokasi asi temtempatpat-tem-tempatpat, , ararak,ak, ketinggian, bentuk muka bumi, halangan, pembangunan, mer!u tanda dan ketinggian, bentuk muka bumi, halangan, pembangunan, mer!u tanda dan laluan-laluan yang boleh

laluan-laluan yang boleh digunakandigunakan 19

19.1.1."." #e#eninis Ps Peteta:a: •

• $ntaranya:$ntaranya: o

o Peta %opogra&iPeta %opogra&i 

 'erupakan dokumen yang dikelaskan sabagai terhad'erupakan dokumen yang dikelaskan sabagai terhad 

 'empunyai dimensi mengu&uk dan dimensi men!an!ang'empunyai dimensi mengu&uk dan dimensi men!an!ang 

 *i*imemensnsi i memen!n!anan!a!ang ng + + keketitingnggigian an sesesusuatatu u titititik k dadapapatt dike

diketahui (dilambatahui (dilambangkan dengan ngkan dengan garigarisan san kontkontur ur dan dan adaada kalanya ditunukka dengan nombor)

kalanya ditunukka dengan nombor) o

o Peta PlanimetriPeta Planimetri 

 *imensi mengu&uk sahaa*imensi mengu&uk sahaa 

 eperti peta panduan alan raya dan panduan pelan!onganeperti peta panduan alan raya dan panduan pelan!ongan 

 Beberapa keping diilidkan sebagai atlasBeberapa keping diilidkan sebagai atlas 

 $tlas hanya terdiri daripada peta-peta $tlas hanya terdiri daripada peta-peta berskala ke!il sahaaberskala ke!il sahaa o

o Peta #asad %imbul PlastikPeta #asad %imbul Plastik •

• Peta Berskala Ke!il:Peta Berskala Ke!il: o

o 'enggambarkan kaasan muka bumi yang agak luas'enggambarkan kaasan muka bumi yang agak luas o

o 'a'aklklumumat at yayang ng teterkrkanandudung ng titidadaklklah ah bebegigitu tu memenynyeluelururuh h dadann terperin!i

terperin!i o

o 1 : // /// dan 1 : // /// dan lebih ke!illebih ke!il •

• Peta kala ederhana:Peta kala ederhana: o

o 0ebih besar daripada 1 : // /// 0ebih besar daripada 1 : // /// dan kurang daripada 1 : 2 dan kurang daripada 1 : 2 ////// •

• Peta Berskala Besar:Peta Berskala Besar: o

o 'enggambarkan kaasan muka bumi yang lebih ke!il'enggambarkan kaasan muka bumi yang lebih ke!il o

o *apat memuatkan maklumat yang lebih *apat memuatkan maklumat yang lebih menyeluruh dan terperin!imenyeluruh dan terperin!i o

o 1 : 2 /// 1 : 2 /// dan lebih besar dan lebih besar  * Skala 1 :

* Skala 1 : 50 000 lebih besar daripada 1 : 500 50 000 lebih besar daripada 1 : 500 000 kerana mewakili kawasan yang lebih000 kerana mewakili kawasan yang lebih kecil dan maklumat yang

kecil dan maklumat yang lebih terperincilebih terperinci

1

1

19

19.1.1.3.3 4a4ara 'era 'endndapapat Peat Petata:: •

• 'endapatkan kebenaran daripada pihak berkuasa'endapatkan kebenaran daripada pihak berkuasa •

• 'embuat permohonan melalui #abatan 5kur dan Pemetaan di negeri 'embuat permohonan melalui #abatan 5kur dan Pemetaan di negeri masing- masing-masing (Borang PP6'-$(71) + abatan keraaan dan Borang PP6' 1 +  masing (Borang PP6'-$(71) + abatan keraaan dan Borang PP6' 1 +   pihak aam dan badan berkan

 pihak aam dan badan berkanun)un) Bayaran dikenakan apabila membeli peta

Bayaran dikenakan apabila membeli peta setelah permohonan diluluskansetelah permohonan diluluskan 19

19.1.1.8.8 KeKeseselalamamatatan Petn Peta:a: •

• #an#angan gan biabiarkarkan n petpeta a terterbiabiar r tantanpa pa penpengagaasaasan n oraorang ng yanyang g dibdibenaenarkarkann mem

memiliilikinkinyaya. . *ir*iraguagui i atatuh uh ketketangangan an musmusuh uh yanyang g boboleh leh menmengangan!am!am keselamatan negara

keselamatan negara •

• #angan berikan peta kepada sesiapa yang tidak di benarkan alaupun bagi#angan berikan peta kepada sesiapa yang tidak di benarkan alaupun bagi maksud melihatnya sahaa

maksud melihatnya sahaa •

• %e%entukntukan an peta mempunypeta mempunyai ai bekas khas bekas khas supaysupaya a tidak ter!i!itidak ter!i!ir r ketiketika ka dalamdalam  peralanan

 peralanan •

• #ika hilang, segera men!arinya dan ika tidak diumpai sila laporkan di balai#ika hilang, segera men!arinya dan ika tidak diumpai sila laporkan di balai  polis berdekatan

 polis berdekatan 19

19.1.1.2.2 'e'ennagaga a PePetata:: •

• endaklah diaga dengan !ermat supaya tidak rosak, koyak atau terbakar endaklah diaga dengan !ermat supaya tidak rosak, koyak atau terbakar  •

• #ika terkena air, maklumat yang #ika terkena air, maklumat yang tergambar akan kelihatan kurang elastergambar akan kelihatan kurang elas •

• 'udah koyak apabila basah'udah koyak apabila basah •

• imbol-simbol dan tanda akan terlindung ika terkena !at atau dakatimbol-simbol dan tanda akan terlindung ika terkena !at atau dakat •

• 0angkah-langkah menaganya:0angkah-langkah menaganya: o

o etelah peta dilipat dimasukkan ke dalam plastik atau bekas lainetelah peta dilipat dimasukkan ke dalam plastik atau bekas lain kalis air 

kalis air  o

o #angan membuat sebarang tanda atau tulisan. Gunakan pensel ika#angan membuat sebarang tanda atau tulisan. Gunakan pensel ika terpaksa

terpaksa o

o #angan menghisap rokok seaktu mengendalikan dengan tangan #angan menghisap rokok seaktu mengendalikan dengan tangan dandan  auhkan dari api. Gun

 auhkan dari api. Gunakan lampu suluh ikakan lampu suluh ika memba!a aktu malama memba!a aktu malam 19

19.1.1.. 'e'elilipapat t PePetata:: •

• Peta hendaklah dilipat kepada sai yang ke!il supaya dimuatkan ke dalamPeta hendaklah dilipat kepada sai yang ke!il supaya dimuatkan ke dalam  plastik yang ke!il

 plastik yang ke!il •

• *engan lipatan ini, bahagian yang hendak diba!a dapat dilihat dengan !epat*engan lipatan ini, bahagian yang hendak diba!a dapat dilihat dengan !epat tanpa membuka keseluruhan peta setiap kali hendak diba!a

tanpa membuka keseluruhan peta setiap kali hendak diba!a

"

"

1

199..11 ''eemmbbaa!!a Pa Peettaa 19

•  6ama 0embar 

o *ipilih sempena nama tempat tersebut •  6ombor 0embar 

o  6ombor ruukan yang khusus bagi peta tersebut • 5nuran Grid

o 'aklumat mengenai unit sukatan yang digunakan • $maran %erhad

o 'engingatkan pengguna peta tentang larangan-larangan tertentu  berhubung penggunaan peta

•  6ama iri dan kala

o *ituliskan dalam perkataan '$0$;<$ (='=6$6#56G) dan diikuti dengan skala peta itu yang dibuat dalam bentuk pernyataan nisbah

• kala Garisan

o ebagai kayu pembaris bagi tuuan mengukur arak di peta • 4atatan Kredit

o 'enerangkan aatan pegaai yang bertanggungaab bagi menerbitkan peta diikuti !atatan tahun ia diterbitkan

• %ahun 4etakan

o 'enyatakan nama abatan yang men!etak peta serta tahun ia di!etak  o %ahun peta itu di!etak tidak semestinya sama dengan tahun ia

diterbitkan • <ndeks (Peta Pandu)

o 'enyatakan apakah lembar-lembar yang berada di sekeliling lembar  yang sedang diba!a

• #arak Kontur 

o *igunkan untuk menentukan men!ari ketinggian • 5kuran %inggi dari $ras 0aut

o 'enyatakan unit sukatan bagi ketinggian yang diukur dari aras laut • Kotak >uukan Peta

o 'enerangkan bagaimanakah !aranya menyebut ruukan grid kepada mana-mana lokasi di peta

o >uukan grid uga disebut ruukan peta • Kotak Petunuk 

o 'enyatakan maksud tiap-tiap simbol dan singkatan yang tergambar  di peta

• >aah Perbeaan udut 5tara

o 'enyatakan perbeaan nilai sudut antara 5tara Grid, 5tara Benar  dan 5tara 'agnet

19.1. Gambaran 'uka Bumi: • Garisan Grid

o 'empunyai set membuur dan set melintang o Penting dalam pemba!aan peta

• imbol

o 'enggambarkan !iri-!iri sebenar di muka bumi sama ada yang dibuat oleh manusia mahupun semulaadi

• ingkatan

o *itulis dengan arna hitam dan terdiri daripada nama-nama umum sahaa

•  6ama

o  6ama khas seperti nama bandar dl o *iea dengan penuh

o $ngka yang berarna hitam dan didahului oleh simbol ketinggian adalah ketinggian tempat tersebut (misalnya pun!ak gunung)

o $ngka sebaris dengan garisan lurus (garisan grid) maka ia adalah nilai grid garisan berkenaan

o $ngka berarna merah di tepi simbol alan raya + penanda arak   bagi tiap-tiap batu atau meter 

• ?arna

o Biru

 ungai, laut, paya, tasik, tali air dll o Perang

 'enggambarkan ketinggian muka bumi dan dikenali sebagai kontur 

o iau

 'elambangkan !iri-!iri tumbuh-tumbuhan ke!uali padi, hutan paya, hutan bakau, hutan nipah dan padang rumput.  %umbuhan sebenar dengan memerhatikan simbol

disekelilingnya o itam

 'elambangkan !iri-!iri buatan manusia seperti bangunan,  ambatan dll.

 $da uga bukan buatan manusia tetapi ditandai dengan arna hitam seperti batu pa!ul, tebing tinggi, sempadan (mukim, perbandaran, hutan simpan dll)

 ?arna putih berpetak-petak memanang adalah khusus untuk   alan keretapi

o 'erah

 'elambangkan alan raya berturap enis berkembar dan dua hala

 #enis lain digambarkan dengan berputus-putus • Kun!i Peta @ Petunuk :

19.1.7 Garisan Grid:

• Garisan grid yang membuur + timuran • Garisan gird yang melintang + utaraan • *iakili oleh dua angka

• #arak antara garisan dengan garisan ialah 1/// m Petak grid:

•  bersudut tepat 9/A

•  6ilai tiap-tiap petak ialah 1/// m  1/// m atau 1 km persegi

• Kedudukan sesuatu tempat disebut dahulu angka timuran dan diikuti angka utaraan

>uukan Grid:

• =mpat $ngka (!ontoh $: 9"8) + menandakan kaasan atau lokasi se!ara kasar 

• =nam $ngka (4ontoh: 221"7) + menandakan lokasi hanyalah satu titik  ke!il sahaa

19.1.9 Kontur 

• 'enggambarkan keadaan tinggi rendah muka bumi di alam peta

• %erdiri daripada garisan-garisan halus yang berbentuk lingkaran dan  berarna perang

• 'elambangkan arak menegak yang diukur dari aras laut

• %iap-tiap satu garisan kontur menyambung titik-titik yang sama tinggi • #arak atau ruang yang terdapat di antara garisan kontur dinamai arak 

atau selang kontur

•  6ilai arak kontur ada di!atatkan di luar bingkai peta berhampiran skala • Bermula dari arisan pertama (paling baah), tiap-tiap garisan kontur 

yang kelima di!etak dengan lebih tebal daripada empat garisan dan dinamakan garisan indeks (menunukkan melalui angka biasa dan tidak   perlu menghitung umlah garisan kontur 

• 'engetahui !erun dan landai sesuatu tempat

• 4erun eragam

• 4erun 4ekung dan 4embung

1"

!. Ketinggian 4 C // D "/ C 1/ m "

19.1.1/ Bentuk Eiikal 'uka Bumi • Bukit atau gunung

• Banggul

• 0urah

• Kol

• Pelana

• Penara

• >abung

19.1.11 'eletak Peta

• 'eletak peta se!ara pemerhatian

• 'eletak peta berpandukan matahari

19.1.1" kala:

• kala dalam perkataan o 1 !m bersamaan 1 km • Pe!ahan Pengimbang

o 1 : 2/ /// o 1 : 2 ///

• kala Garisan (linear)

o 4ara mengukur arak lurus

19.3 Kompas

19.3.1 $rah 'ata $ngin

19.3." %iga #enis 5tara

19.3.3 Bearing Kompas

19.3.8 Eormula bagi penukaran:

• Bearing grid ke bearing C 6ilai bearing grid D 6ilai perbeaan

• Bearing magnet ke bearing grid C 6ilai bearing magnet + 6ilai perbeaan

• 4ontoh:

o Bearing 'agnet C 1"/A D //1A 3/ C 1"1A 3/

o Bearing Grid C 18/A - //1A 12 C 139A 82

• Eormula ini boleh hanya digunakan ika 5tara Grid berada di sebelah timur 

(kanan) 5tara 'agnet. #ika 5tara Grid berada di sebelah barat 5tara 'agnet maka &ormula digunakan sebaliknya

19.3.2 Panduan ketika menggunakan kompas:

• 'emegang kompas dalam kedudukan rata (tidak senget)

• #angan ambil bearing berhampiran kaasan terdapat besi dan litar elektrik:

o %alian elaktrik kuasa tinggi C 0ebih 22 m

o Kereta C 0ebih 17 m

o %alian telegra& atau tele&on C 0ebih 1/ m

o Kaat besi C 0ebih 1/ m

o Parang C 0ebih /." m

• Periksa ketepatan bearing dengan dua kompas lain. =lakkan daripada

menggunakan kompas yang rosak 

• ebelum menggunakan, pastikan unit di dalam mil atau darah serta

 perhatikan angka-angka dan tanda-tanda yang ada

• Kompas yang baik ialah arum yang !epat stabil ketika dipegang atau

dipusing-pusingkan 19.8 #enis Kompas

• 'en!ari bearing

• 'eletak bearing (penutup dalam keadaan mendatar, bukan tegak)

• 'eletak peta dengan kompas

• %entukan 5tara Kompas sehala dengan 5tara Peta bukan sebaliknya. *engan

demikian peta telah diletakkan pada kedudukan yang seaar dengan bumi 19.8." Kompas 0ensatik 

• %idak duhuraikan kerana ia lebih kurang sama dengan kompas prismatik 

ke!uali hendak memba!a angkanya

• $ngka tersebut diba!a melalui kanta pembesar yang boleh dilipat

sebagaimana kotak prisma

• #ika anda boleh mengendalikan kompas prismatik anda seharusnya tidak 

mempunyai masalah untuk mengendalikan kompas lensatik 

19.8.3 Kompas Frienteering

• 'engukur bearing peta

""

Plet bes

• 'en!ari bearing kompas

• 'eletak bearing

• 'eletak bearing di peta

19.2 Bergerak *engan Kompas 19.2.1 4ara bergerak 

• 'enggunakan >akan

o 'engarahkan kaan bergerak lurus dengan mengaal ke kiri dan ke kanan apabila terkeluar dari garisan bearing

o ehingga satu arak yang boleh dilihat dan di dengar, arahkan ia berhenti o Bergerak ke arahnya tanpa menggunakan kompas

o $pabila tiba di tempat rakan, barulah kendalikan kompas semula mengikut bearing yang ditentukan

• 'enggunakan Fbek 

• 'enggunakan kompas se!ara tepat

o Bearing yang ditunukkan oleh kompas terus ke sesuatu tanda o *alam keadaan ini bearing kompas hanya diadikan panduan kasar. o 'emastikan pergerakan lebih kurang selari dengan arah bearing o $pabila tiba di sasaran, pastikan bearing yang ditunukkan oleh

kompas dipatuhi sepenuhnya

19.2." alangan

• 'enyimpang 82A

• 'enyimpang 9/A

19. Bergerak *engan Peta

"7

9/A

19..1 'engetahui 0okasi

• 'engesan 0okasi e!ara Pemeriksaan

• 'engesan lokasi lain melalui persilangan

19.." 'engira 'asa

• 'asa C #arak Kelauan

• Berikut adalah kadar kelauan yang berbea sebagai panduan:

4<>< $%$5 K=$*$$6 '5K$ B5'< K=0$#5$6 -B=>G=>  

#alandi tanahlapang 8+2km@

#alanyangmendaki "+ ".2km@

'eredah hutan tanah rata ".2 + 3.2 km@ 'eredah hutan di atas rabung 1.3 + " km@ 'eredah hutan melalui lereng 1 + 1.2 km@

utanbuluh 8//+//m@

Belukar (hutan primer) tebal 3// + 2// m@

0alangtebal 2//+7//m@

>esamtebal 12/+ "2/m@

utanpaya 1//+"// m@

0adang getah (bersih atau terang) 3.2 + 8.2 km@ 0adang getah (semak) ".2 + 3.2 km@ • 4ontoh:

o 'asa C 1." km C 1"// m C 3 #am

8// m 8// m

o 'asa C 1." km C 1"// m C " #am // m // m

• $nggaran masa mendaki gunung:

• 4ontoh:

$. 'asa bagi arak mendatar C 1/ km C " #am 2 km@

B. 'asa bagi arak menegak C 13"/ C 8 #am 33/ m@

'aka, umlah $ D B C " #am D 8 #am C  #am 19. esat #alan

19..1 %anda-tanda sesat alan

• %idak sampai ke titik yang sedang dituu dalam masa yang seaarnya

• 4iri-!iri muka bumi yang terdapat di dalam peta tidak sama dengan ada di sekeliling

19.." %indakan • 4ara 1:

o entikan peralanan. Berehat dan tenangkan &ikiran o %eliti peta dengan lokasi yang anda berada

• 4ara ":

o 'embuat ba!k bearing atau melalui laluan se!ara susuran • 4ara 3:

o 'enggunakan deria penglihatan dan pendengaran

o 'elalui deria penglihatan, anda terpaksa naik ke kaasan tinggi seperti  bukit, gunung atau pokok.

o #ika telah menemui kaasan penempatan manusia, maka tuukan bearing ke arahnya dan bergerak 

o 'elalui deria pendengaran, anda terpaksa ke kaasan tinggi, mendengar   bunyi kenderaan, enin gergai dan binatang ternakan. 0ebih berkesan

aktu malam.

o #ika telah menemui kaasan penempatan manusia, maka tuukan bearing ke arahnya dan bergerak 

• 4ara 8:

o %uu ke arah kaasan rendah sehingga bertemu sungai dan mengikut aliran ke hilir sehingga menemui penempatan manusia

o 4ara ini uga untuk bergerak tanpa peta dan kompas

19..3 'en!ari arah utara dan selatan • 'atahari

o 'emerhati matahari terbit dan tenggelam

• Bulan

o 'emerhati bulan terbit dan tenggelam

• Bintang • #am %angan

38

Ke bintang Polaris *i emis&era 5tara *i emis&era elatan