IDENTIFIKASI
BAKTERI
KITINOLITIK
DI DAERAH
RA.WA
PAmAI
PADAf\IC
BERDASARKAN ANALISIS
SEKUENS
GEN 16S-rRNA
CUT ANDESTI
SKRIPSI
Sebr€.i
Srl,l
S!t'nSydt
Ulttr&M€oD€rc|.t
C.ltr
Strjtu
Pedrln!
JURUSAII
BI]DIDAYA PERTANIAN
FAKI'LTAS
PERTANIAN
I,INIVERSITAS
AI'DAIIS
IDE\TIFIKASI RAKTIRI KITINOLI'I'IK
DI DAERAH RAWA
P1\
fAI
PADAN(;
Bf,RD,,\S,4RKAN
A\ALISIS
SEKTJIi\S
(;llN
165rRNA
\BS
IRAK
:':i.lrirtr
Ji!r
jknr
'
l(l.nririkrsill.lr.n
Ki{nxniliL{l
Dxernhttr$x
_
,
i,rJrnslr.dr\rr[in
triLiris Sc(Rns (;rn ]rSrR\1
. r. ih
dit
utu
di-r
l,aLm Bi.i.krologld
I).nitrliraolxnlmrD.urrin
lludidrrx Pcnanirn,.
.
P.drnid
Iri\c6n.s
AndaL\ PaJxn| drri bulanl).sc
nir.t0t9
srnrnaij
:1110l.tr.lili!
ini
hurujuln unLlll mcndrNrt]nt.te[\i
nnrts sotar.::_
..ri
drrn,fu.\ri
rlh\rr,\
ll
r.lilik
vargbr
sll daria\x I'n.t.l
PrJ.o.!r'
:r.nrulrn
denihs sp.sicsbrklfi
lilinolilik rertiih nr.ilgrDxlm dd!
:-_ r1biltrl
dilrl.lsi
dri
du
l.Lrir
1r n'mui
Prnil
rl, nq!
,ri nri\r
-
Pr!.
Jxdib|l l,xdlng
DN.1
lrDomil dii\nx\r
dcrgrD
n'oscdrri_::ari
orr(,drllll
Ne\nran,\'ntlfikasi
r'
rnro mcnlruDrlln hfnibiJusil.rl
i5
AC^Cl
llL\lCNll(i(i(Ta,\G
r') d.n lililt
1j'!rnlla,\'L((]\Rcc
l I
s.ltrr
jjoq dilxkuld
rcc.ft
,,r /il.rr,r
jri.rn
l,'i,r.r
l5l5lt
l!nrt
jr!
dlsetucDs xdxl:Llj .mrur iso]ll hrhr.ri\
r4rilih
du!nr
al {UanrrnntrnicNrlili
nrdcklL
n.lril
ritrg!i J:!r:
trr
ntnlLjiL
i'rlcks
kiliFlirlI nnJlh
P.ocnnrn] nltarna\ hNLFn-:
J.nlrn D.ngik{s
Llxrxlre
prblik
Nanl
Drcf!!u.ka.
rnllisil
.: P:o.ruf lrdi t.l.r$x[tri dild k
dengdDt
!!rn
rn
rn)!flnl
rrl
tr\r-r,l k., /4\,f\
I
i., tt."trlrltrt,
"::L
nd.liliJn
hc.lusil nrcrnp.rol.hl.Lorn
inrl!lbrlrer
tin!
b.idr
si. _ :.
Jrn Jur loL6lp.ngrnbiL
:!hl[l
l)rh
h.sil .n.lisisBLAS
drn .l' : _1ni
kilinflnlI
rc'nilh
orrnunrul[]n lconrpok:
/r
r/nhr.r.,
\t
:
-
..,t.t olr(tu
aurs
t:
:ttin
\\JAllttr1r6.,nn,rd!r,
ip
l K00r drn: - ,
..a1a
i i
(
Al5
llrlreri
)rnA bc[orcDsi LiriJrilirilr.no!!i
l)adr::_::_::i \tlao
10hrri
rdrrh rrrtl/ra..??L\
{rurn
a^lj
n.rd$l[ai
'-
..
i..L3tuhxr1nt.r.r(
hr[rr]
kiriiltiliL
dcntxnm$!-rundd
ptu!.xniI.
Pf,NDAHIJI,IJAN
l.l
Latar BetakangS&t
ini
lahan pertaniandi
lndoncsia mtuk budidaya tanmrer semakint
!rytt
Hal lesebuldika€nak
oleh b€benpa fattordidlllfula
bmyak yangrtuEjmrtd
Mtuk Fnndu{nandb
bsgune
jsa.
Disisi lain.lan
nwa ymg&
di lndonesia dipcrkimrrd ncncapai 3l-4 juta ha. Sekitar 60 % (20 jula ha).ld@ya
nerupal
lanan rawa pdrai ataur.sa
p4ang sunrt dan 40 %selc-tfu?(ll,4
jut
ha) adalab lalEn nwa nonpabs
surur.Il6il suryey talun 1994Ei{6r&
b:nva, ku6ne dan 50 % yaitu seluN 9 juta ha ddi lahb rdwa panlairEkniikai
porensial unruk penscnbonsan pcnanid (suriadikanadb
Suriadi,!7).
Denemdenikid
hnd
F.nmi&
untuk budiday!lanmm
b€rpotcnsidi-Ela
te dacnn m"a pdrai tcscbut.Lana Ewa pant.i densan kondhi li.Bkungb
lds
mlrjinal, densmtins-tr
elini'.s
yang linasi. sulirdin
fm&dr untuk budidala lanaman. Tanaman-E
dea!
b.radaplnsi Grhadaplaha
slin.
Pcnsemm ielnik rekdyAa BeneiE
mugkinkd
untuk me.gh6ilklntanmm-hmd
ydg
toienn te.hadaptrb
elh
slnneea lanan& daFt bendapksi ierhadap lanan bcrealsi salini1,1\.tdt
i@
dengan hal rescbut nakadibutu*m
sudber sumbfl gen adaptify
g-:
raindapat dipemleh dei mikJoorc isnca.hptildi land salin.
Vir@.guisme
mikroorsanisne lerscburbiMya
diaerolehdui
lol6i
=rl--
kondni linekunaan yans besifat salin.spcrti land tamai
MikroEis
tcscbut biasanyr bouilirkninolilil
karem ssara umun potcnsikc-'.i&!
shyawa kitin bmyal ditemdld ddn limbah laut seperti hewminlel€-Er
berliulil keEs (Cntz.ea?).
\{adal
lai! dari nikroba ,yatrc bcBilar kirinohik €aebut ldalah sebasai4Erhli
bayni j@ur p€nyebab penyakit padat
md.
Dmpal
dri
selanglD,-
Et
dapldanan
ssal
bdyat
salah satunya adalan produlci dari lanbF--
alm
ncnuu
shingga ne.yebrbkd nilai ekonomid
i suaru podukta- EuM.
Olch scbab itu dilalukdlah pensendalian lefiadapjmur
penye-E
po)n.kit pada tanamd secaraalmi
dcngdnelakurd
per,rild
lananan-.lri
t tin.lni[.
l]aktr
kninolilik u.mDrDrrik.drnpmn
drl$r
nrsnJe!.ai-.
jr.drn!
seirmur
).ra
pen\tr{Lnurmrr\r
xlalah krin
r)cnlan dcmikiar:-.:Jri
Lrrin.lilil
brrtolcnsiicb4ri ttog.rdrli
rlrnrijanu
pableD b.rditrd Dg-
.rjn
r\ddF
rltilirxs
rc.s.bu.
ih
dihxrxtlxnd!|rd
nrenlhrnrhd ner--rr!hm drri.rmrr nxbsc
p.drturmix.ltu'
pxUrkhi.nlr
i!
urtrr)!.ndr
,\lhi!.khii
ini.tnr,/v,
[cnhrli nrc'rt
i
nerhdrn
karcl .d.nF
kc-' l kc-'.kc-'..
r il,i".'
' - 'J.iltl
:-.r
inio\ete
iianlur
Pe.S.ndxhrnhlrrrii!nLr
JenSan ordnlgunrlrn rn,knl',-iLinc lili.blnik
!Lid$dltu]p.!r
lcnturpuxddrild]ryrri:m!
nr.nlhrsilLrn. :..
tlan/, /j !/i{d,,r.
J_rn!&prl
ni.lisis s.lilhr
K.
ia
nuatr hrrrc..
.:Lrikdai
bakrdi,.r,,",rr
rrr,rk
ieLrhdiluri(rn
ritlk
nrcn-lcnda lkanli1.r.r
jrinu
prolen lnnrnxnCllur.\!?,?arUrld\..n\
lchh dimJnli.lkan:
r1.r-rcf.la ilQn irDrtr' nrr,gdnrFn,
,'/.rttr,,
r,r\i;
(M!nir.1006) \unrb.r p.nrebarrn driihrIl.ri
r.]ri ilil
iDil.rd.prl prd.b.b.r:N
1.m:i ::fl lril
lrldr Lxnrh drolrrdr
dftrahn\r
trrlrL. nrJrrrr
lxur. pl(lr nerr.-_::
hrnrn
drn rornxt.lnri,r
srrudil!\'ah
lunungd
suDbur riL p.nrsr-- \rhr!!i
corprlL! r!r!
diarlrsrob.rlrrl$\i
untuL lumhuhnrr hrLlrri ki_.
rr.h$i
k trolirik
il
1cLtrhh.ira[
ditcjni!
tddod.sia.]!i{u ,lrlx
r pc'-irnli
scb.!.ipenlcnarihrlaliscmn!.n
anntrlcrln
rp {x.anxd3r.h!ri
hlsilFnellirn
lelrhhxnFl
dikdrahu,berhrlr
kcorl.r.grn.n
: jf,\i
\ncsi.5 rfc\icsbrktn
Jcnganrlr
vr!\
[ilirnnir knr.si|!
D.sin! nr]i-r-_..-
hrhitrtlllrtun
l
rt|r Mlrt,$lxr
bxlto.
ilu \.ndiridrfihil
Nanrun--:;: n,{
,i
trr,r}d tads d trjLikxtrritut
nr.nnr-!kx&.0 k.J..DrOL.d akrlllhs.
: ii b.lLmbii] lihkr[
r. AprLili upr]a rclnrasa sccda-!...rik
sam.r J:,nib.lLn
6.frrk
diftrb iLrsikrn ()leh sch.bt'
prdr tuhrrrNr
dri
kc-:.:
r-.nrnskrrrn knramttrxn!lliliris
kihnolltil.plrlu dlLkukn
id.nriliktrsi. , -.rt Lrl.liil!n! ditld.li
:.idL
u trLldrdla
.lnn
id.'il.
kc,.gr.rd
!.
.rikl!d.
\trlu
jr.prlxs,-r: :.!.
b.iL
lunrbtrhrr. hc$in.nrililbx
dxnr.balrirrr
(.1.hb.rl..rbdg
r-_:i ri.r
,'\u.lnta dinruhi Inelrlu l*sesilcrl]irt
rx,irslmvlnlo!.
lisiol.BAB Y.
KESIMPIII,AN
Dlri
semqkai& pcnchlian )aDgrcl$
I
Ditedeh
8
kolat brrrcrikilrolilil
tans bcrasal ddn dlerrh ra*,x panrai Bungus PadaD! dar Panrai PNrlaDrbat PrtanS. B$daerkao 8 isotar bakterikilitroliril. dipilih
J
isolar rans mesakili jndek\ kitinotirikrif!ri
dx. ind€ks2
Dltal.sil
analisisBI^Sl
dri
4
isolarbatrn
rninotit:krrpilih
Fis
nr*akih
I
isolar dcneln i0deks kninolniklnrrrj
dijdcntifik.sita. sebrexi/tzird.cr.A
strainC
l5 danZrrel.1,,./.r
sp.t U l t:t90 JanI
hotar yangto.wikili nrdeks kirnrolnik rcndah diid.nlilikNikan
scbagr,.l.r,rord./r/
spTK006
165dmt
r.roaa0
/rro!,",.LsrahWAB
1906llerdaselan hasil
v
s dldapatkd da.i dnallsjs BLASt. tul. z.ienis brkrcri )ans berh.slldiidc lilikasika0 sa.tar ke ievcl spc\icsny. rairuri,r?/,rd./..
,?/racr.J
stninW]\a
1906 daD&i.tl6
(.,?,r {nnr
CAt5,dd I
jcDGb.llcn
laAiberhasldiidcndlilrsl(0silansa.U! kclc!.1 Cjcfusntasxrx!!ilu,.ircr,6d.?.rf
l KOir6 l6S danFnlr.hadet
{;lUt:Ltgt)
5,2sann
lJnluk mendapdlkm iotumusi idcnrilxs dan
tct.abara.
gcncrik surruorgmhn.
llng
lebih.kurar.
frrk!
dalur
xnrtisisltLr\ST
dan anxtisiskek.rabab
gcnehk disiranlan ,hcnssunalitucnrq
data sekucns yang Lchihpaojafe. schirger
d.Fr
diperoteh:nloml\i
lang tchjh lkumt dan Gpat. llatirj
dxrd
dilakukan denganmcnleuul,n
duapdncr
sekaliers datanr pmscsT}AFT,TR
PTISTAKA
Agrnvib!$L
Nl
1004 D€leksi danA.alsis
Sckuens Cenl
ribiror Prorci.ascpdr
Bebenpa KlonKlkro
lla.apan lahan leng8erckllual
Kalao darisuli\r.si
ScLrlan. Fakulras Per'1.nl0nddr K.hurturd
Bolor
MrnaraPerkebu
ai.7l(l).
l- 10r\Li.
I
2008 P.numbuhanBiklei
daDn
ru. hnp:/A$*!.iqtiaLaLi..on lliJl,linr
2010
Alh:tr
M
2000. Didco!-S.n!er. Snrtu M.toda l,cmmutui ljruhn \ukleotidrD\^
J
laksath ?ll)
63-81)lliirl.
1
100.1. M.rloLo-{illallcLi
padalrlcksi
Srlurxn Kcnribdln
K.lanrinh!!:l**w
lib.tur.dsr.ac.idll
ltlci 20101B.xro
H.rvh
l.
LB..
S.A. DanichcD.drd
SA
NicrsickiBlucr.
199:.Delelonme.r
.l
xrrtid
olcrhod Jnr derectingbr4e.i!l
celG nrrr,
uslngIi-_\\
JjiJt
. P l '.1'_ ir:84ii
(
lLISTALWI
31 2009 hro:/1r\rvry(i.ocbccnr!,.lrchNrlr.lvanc.d.hhl
120IDKPI
Depdlenrdr Kelnurrndan
reri[rnrn
RcpubliklftoNsia
]00:l Pcrlcmbarg.n ckspor komoditih.sil
p*ikadanlndrn.\ir
19981001.hno
NrN
r.sNccsur!&.c.1!
lTluni
20091laui.
S.
100!.
|.kl.rfaklor
!rr!
McmDclaruhi
Prflumhuhln Uakrcri.hro//rv$a.c[
nrlsaurus.bLo$oor.oiii
l0 Mrftr. ]0101lirLiatd
ll
I dlnStr.taii
tr
200.1. hol.sidx
ldulilikxsi
R*l€n
P(biotik d0ilku
Kcnru
Mr[n
(Fphin.d.]u\
Jn{osatus) dalam Llpara litisicnsiP.kan
lliu
JunrlNrrurl.do.esia6lz)
75 80.|enrah-
RS
lan
PuNa.rnlri.
s
2008
KrrakrerisNiSilitl
Biollnri.
llasill,cn.Fisan holal BaLrcri Kitlnolirik
hlrpl
$r1.sv.ir79.i1cs."tdprcs conlllidxlar. l.2005 lrcn-laillr
pIIlerh
.p Akriyil.s l:h.I. II
h(;!tu.
tsl RdLrlh^ sp .4R 1)09 6(.1)i1.1,1-1,16.Hid.Jat.
P.
Dc{i
S.. Srill.100.1.
K.iid
Ciri
NtrbLogi
dm
N1l)lclulcrKurukebul
(H.nrottcm
:
L.yrodida.)S€b4di
Drsar
PcngcndaLian Penlxkll CenrinivnusnxJr
ra.rman Sar-urrn Jumal Lenrbasa lenelirlandu
Pcrgibdi.n
Kcpdn
Mdyarlkat.
lirslitu
Pcfxniar
Boeor