• Tidak ada hasil yang ditemukan

Mga Tula ni Sir Ordoñez

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Membagikan "Mga Tula ni Sir Ordoñez"

Copied!
71
0
0

Teks penuh

(1)

Luha Ng Dalamhati Ng Lahi

September 28, 2012 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez (Tula)

sa ilang dekada nating paglalakbay

sa gubat ng dilim at sagimsim

mga anino tayong walang mukha

ni pangalan sa aklat ng kasaysayan mga dugo tayong idinilig

sa damuhang naninilaw mga kalansay tayong iniukit sa pader ng kaapihan

mga nota‘t lirika tayo

ng musikang nanunumbat-lumalaban sa karimlan ng ating bayan!

ngunit sa bawat pagpatak ng luha ng dalamhati ng lahi

sa patuloy na pag-aglahi ng mapagsamantalang uri

magdurugtong pa rin babalatay at kikiwal nag-usli nating mga ugat sa dibdib ng bawat sawimpalad

habang marahas na umiindak maalab na mga petalya ng apoy

sa kumukulo nating utak at mananatiling nanlilisik mga mata nating nakakilala ng mga talulot ng pait at dusa. patuloy pa nga ring naglalandas

luha ng dalamhati ng lahi mainit gaya ng nagbabagang asero

sa pandayan ng mithiing dakila gumuguhit at nananalunton sa humumpak na pisngi ng magsasaka sa umimpis na dibdib ng manggagawa sa ginibang barungbarong sa eskinita sa nakahandusay na katawan sa bangketa

at patuloy pa nga ring bumabalong sa bawat pusong sumisikdo-nagdurugo

sa saksak ng may lasong balaraw ng mapang-aliping mga panginoon

ng kalupita‘t inhustisya kailan nga ba lalamunin-tutuyuin ng lagablab ng apoy mga usbong ng luha ng dalamhati ng lahi sa nanlalim na mga mata

ng ating pinakasisintang la tierra pobreza?

Gunitain

October 29, 2012 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez (Tula)

gunitain

silang binaril sa bunganga silang pinutulan ng dila

dahil isiniwalat mga lihim at hiwaga sa palasyo ng mga pinagpala.

gunitain

silang minaso ang kamay silang pinutulan ng daliri

dahil isinatitik nanlilisik na katotohanan sa bulok-inuuod na lipunan.

gunitain

silang dinukit ang mata silang nilaslas ang tainga dahil nakita mukha ng inhustisya

at malinaw na narinig tinig ng pagsasamantala.

gunitain

silang nilagari ang tuhod mga buto ay dinurog dahil ayaw lumuhod sa altar na maalindog ng diyus-diyosang nabubulok.

(2)

gunitain

silang kinuryente ang bayag silang nginatngat ang utong

silang pinainom ng ihi sa inodoro‘y inginudngod

dahil ayaw manikluhod. gunitain

silang pinugot ang ulo sinikaran-pinagulong sa dalisdis ng kabundukan dahil utak laging kumukulo laban sa uring gahaman-palalo.

gunitain

silang isinimento sa dram ipinalamon sa pusod ng karagatan

dahil di mapigilan sa pakikilaban para sa isang mapayapa maunlad-demokratikong lipunan.

oo, gunitain silang lahat silang nagsipag-alay ng dugo‘t buhay

sa panahon ng kanilang paglalakbay silang ―nangabuwal sa dilim ng gabi‖

habang mga alitaptap ay naglalamay at nananaghoy ang gaplatong buwan.

gunitain, oo gunitain silang dalisay ang mithiin silang busilak ang layunin silang hagupit ng dusa‘t panimdim

at unos at ulos ng dilim at lagim sagradong ninasang ganap na pawiin.

lahat sila‘y gunitain mga alaala nila‘y petalya ng apoy

malagablab na tatanglawan puso natin at isipan upang brilyanteng magluningning

bilyong mga bituin sa landas nating tatahakin hanggang matupok ang kumot ng dilim

at iluwal ng araw ang hustisya sosyal progreso‘t demokrasyang tunay

sa niwakwak na tiyan ng mga gahaman sa la tierra pobrezang pinakamamahal!

So Cruel To Think Of Adieu

August 20, 2012 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez (A poem not for lovers per se)

suddenly, yes, suddenly i know all will end

in a fleeting moment of awakening those lingering illusions of love those tempting stares and smiles and tender caresses on the arms are mere pieces of shattered glass scattered on desolate leaves of grass.

i know everything will come to pass like footsteps on the sand like flashes of lightning in the sky

or the last gasps of a dying man. so cruel to think of adieu for am certain after parting

painful memories will scorch my flesh and pierce my mind your shadows will stalk me

in every deserted streets together we‘ve strolled

in every poetic places we‘ve built our castles

of liberating dreams. how can i learn to forget

when in every minute memories cascade in the waterfall of my brain? but can you still remember me

as time silently passes by especially at dusks when loneliness is as cold as the dewy december dawns?

(3)

in the years to come in your world of sacred dreams

even faded are the pictures of our struggling togetherness

while tenderly, so tenderly the dried leaves of memories

begin to fall and kiss the parched earth of despair?

can you still remember the old rag you most needed then

when your shivering soul feverishly groped for love‘s embrace?

when gone you are and wish no more to glimpse at me and behold

what can i do but to embrace my solitude

and hope forevermore that in this time and space

in the rebellious moment of my forsaken life you will again walk by

like the solitary music so many, many times am always yearning to hear though violently slashing my heart

and continuously paralyzing my meandering tormented soul

so cruel, yes, so cruel to always think of goodbye!

Your Music I Love

August 16, 2012 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez (Poem)

your music i love

the sounds of cymbals in the black-weeping night the growling staccato of gunfires

in the labyrinths of my mind full of throbbing cadences

striking thunderbolts in my spine with catapultic crescendo

of exploding bombs piercing my soul and eardrums.

your music i love as it slaps my senses and awakens me more and more

it dilates my nostrils and eyes and gnaws the sinews of my heart it hums rebellious notes in my blood

and fills the grail of my being with hot streams of cascading courage

for you and me

for our grieving sons and daughters under the golden-elusive sun

so, at last, the red, red roses sown in the garden of eternal hope will triumphantly bloom forevermore.

your music i love

it rekindles the fire in my loins to thunderously curse and blast the lurking-predator demigods

it cleanses my soul to embrace a sacred cause

it sharpens my vision to see society‘s abominable contradictions and oozing sores

and the miseries of the poor. your music

i love

it makes me hear the lamentations of the oppressed-downtrodden class

its lyrics brewing in the cold wind blowing the dark-rolling clouds

in the skyline of discontent the chorus invectives full beheading with scathing words the privileged-exploitative few

(4)

of rogue kings and centurions of injustices and greed.

yes, your music i love

it lingers on and on and on the notes of resounding hope the lyrics of continuing struggle

of a people long enslaved manacled by tears and grief

in a barren-wretched land the forsaken la tierra pobreza

of my nightly dreams your music

i love

with its fiery-liberating revolutionary lines!

Silang Nagbabaging Sa Gubat Ng Dilim

August 6, 2012 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez (Tula)

sa gubat ng dilim at sagimsim bakulaw silang nagbabaging nakabiti‘t sumisigaw sa hangin

silang mga intelektuwal na iniluluwal ng mga toreng-garing silang kinapon ng mga unibersidad silang nakabilanggo sa mga aklat

silang binulag ng mga letrang tiwalag sa reyalidad silang pinasakan ng bulak sa ilong

at inimbalsamo ng teorya‘t ideya ulong di tiyak direksiyon ng dunong silang ibig nguyai‘y puro pormularyo

at bawat salita‘y laging de numero at inililibing ang angking talino sa mundo ni focault, derrida at plato sa baging ba lamang laging nakabitin

silang ang totoo‘y malabo sa tingin? silang nagbabaging sa gubat ng dilim

ang dagat ng buhay ay ayaw sisirin

gayong hinahanap perlas na maningning sa dampa‘t kubakob ng bukid at bundok ni ayaw pumasok-mangarap-matulog ni ayaw titigan nag-usbong na hamog

upang makita luha ng dayukdok ni ayaw yumapak sa lupang maputik ni ayaw lumusong sa linang ng bukid

ni ayaw tahakin nagdipang pilapil habang sumasayaw kugon at talahib

upang madama ang tibok ng dibdib ng uring dinusta at naghihimagsik

kailan isasawsaw sa patis at suka daliring nilandi‘y mga porselana pilak na kutsara‘t kristal na kopita? kailan lalamasin malamig na kanin

upang bukalan ng katotohanan bibig na namaga sa pagnguya-pagngata sa inanay at pilas na aklat

na ayaw ilahad-ihantad maalingasaw na reyalidad ng lipunang nagnaknak na‘t

mga uod ang lumalantak. silang nagbabaging sa gubat ng dilim

ni ayaw makita pulandit ng dugo mula sa daliring naputol nginasab-nilunok ng makinang hayok

hanggang balat dugo‘t-buto‘t-laman ng hinlalaki‘t hintuturo sa nagiling na karne‘y humalo

carne norteng igigisa ipipritong longganisa sa mantika ng lungkot at dusa silang nagbabaging sa gubat ng dilim

silang pilosopiya‘t hungkag na ideya pansabaw sa ulam at kanin

silang nakikipagpatintero kina hume, heidegger nietzche‘t mga henyo hanggang mga teoryang ibinabando

(5)

naging sangkutsado di tuloy matiyak adobo ba o asado at kalimita‘y di malunok ng lalamunang titiguk-tigok ng masang sambayanang parang trumpong pinaikot. kayong nagbabaging sa gubat ng dilim

bakit di ninyo talunin ang bangin? bakit ayaw ninyong bitawan ang baging

paa ay isudsod sa lupa ng lagim amoy ng pulbura ay inyong langhapin?

anghit ng magsasaka ay inyong singhutin habang binubungkal bukiring di kanya bakit di titigan ang mga sakada habang nakaluhod sa imbing asyenda

aba ginoong maria ay nililitanya sa mga kabyawan at asukarera? bakit di dinggin hagulhol ng ina sumpa‘t himutok ng galit na ama hinagpis ng nabaog sa inhustisya at plegarya ng sinikil na kaluluwa baka masagot din ng hagupit ng habagat

singasing ng punglo‘t sagitsit ng kidlat laksang tanong ng madilat na reyalidad

bombang sasambulat din mga tugong di maipaliwanag

ng inaamag na mga aklat!

Di Ako Manunulat

July 29, 2012 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez (Tula)

di ako manunulat gaya ng dinadakila sa mga aklat

o sinusuob ng papuri‘t pabango sa maluningning na entablado simple lamang akong taga-tala

ng reyalidad ng lipunang balintuna taga-salaysay ng marawal na buhay

ng alipin ng kawalang-katarungan ng ibinayubay ng pagsasamantala

sa kalbaryo ng luha‘t dusa ng mga karapatan at dignidad pamunas lamang sa puwit at paa

sa dambana ng mga hari sa pulitika‘t ekonomiya.

di ako makata

sadya lamang matabil ang dila pinagtatagni-tagni ang mga salita laban sa imbing mga diyus-diyosang sugapang nandarambong ng pondo ng bayan

silang dambuhalang tulisang nakamaskarang makabayan

sa palasyo ng kalunsuran laging isinasadlak masang sambayanan

sa kahimahimagsik na karalitaan laging ibinibenta‘y kapakanang-bayan mahimod lamang pundilyo‘t tumbong

ng dayuhang mga panginoong pakialamero sa pambansang kasarinlan.

di ako manunulat kompositor lamang ako ng mga notang naglulunoy sa pandinig

hikbi ng mga ina

daing ng may pulmonyang amang di makatikim ni aspirina

himutok ng naulilang di makabili ni kabaong na palotsina

lagunlong ng napilipit na bituka lagutok ng mga buto sa pabrika kalantog ng tinuklap na mga yero

kalabog ng ginibang bahay sa gilid ng mabahong estero

singasing ng hininga ng pawisang magsasaka

sa kabukirang di kanya hagulhol ng mga batang nakalupasay sa bangketa

(6)

tagulaylay ng mga sawimpalad saanman naghahari‘y inhustisya.

di ako manunulat pintor ako ng mga larawang

nagnanaknak sa alaala iginuguhit ng pinsel sa lona sa pamamagitan ng pulang pintura

nakasusukang mga eksena sa sinisintang la tierra pobreza

inuuod na mga bisig inaanay na mga dibdib nagdurugong mga bituka

mga tiyang sinasaksak mga mukhang nilalaplap inaatadong katawang hubo‘t hubad

di nahilamusan ng dignidad samantalang nilalaklak dugo ng maralita at pinagpipistahan sa mesa ng kapangyarihan ng iilang pinagpala sinangkutsang buto‘t laman

inadobong puso‘t atay sinitsarong bituka‘t balat

tinapyas na mga ilong dinukit na mga mata ng sambayanang masa.

di ako manunulat di ako makata taga-tala lamang ako taga-salaysay lamang ako

kompositor lamang ako pintor lamang ako at mang-aawit lamang ako ng kahimahimagsik na reyalidad

sa ninananang lipunang walang urbanidad ni dignidad dahil sa iilang walang hinahangad

kundi bulsa‘t sikmura nila ang tanging mabundat!

Naiwan Sa Aki’y Mga Alaala

July 26, 2012 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez (Tula)

sa bawat paghihingalo ng takipsilim at pagyakap ng lumuluhang gabi habang palasong humahaginit ang ulan

naiwan sa aki‘y mga alaalang nagkukuta sa kamalayan humihiwa sa budhing nadarang

ng ningas ng apoy sa karimlan sumusurot iyon sa mga matang

nalulunod sa dagat ng lungkot bawat eksena‘y parang granaheng

tuluy-tuloy sa pag-ikot nililigis himaymay ng aking puso

pinabibilis daloy ng aking dugo nasaan ang paninindigang pinabuway

ng pingkian ng bote‘t baso at pagsalakay sa lalamunan ng nag-uunahang mga bula ng likido?

oo, naiwan sa aki‘y mga alaala mga gunitang tangayin man ng hangin

o ng nagngangalit na delubyo ay muli‘t muling magbabalik

sa pasigan ng kaluluwa hindi magugutay

ng makinang lumalamon sa laman mga larawang umiindak sa balintataw

hindi iyon iginuhit lamang sa buhanginan ng pagsinta kundi marmol iyong lapidang

di kayang durugin ng bomba saanman humantong ang pakikibaka ng mga aninong nanunulay sa kamatayan

mapasilay lamang luningning ng araw sa lupaing tinakasan ng saya‘t ligaya at mabigyang dangal layang ninanasa.

oo, muli‘t muling magbabalik naiwang mga alaala kahit lumalaslas sa puso

(7)

lumalaplap sa budhi at lumiligis sa kaluluwa!

Maita (Ka Dolor) Gomez

July 19, 2012 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez (Tula)

nang sumilakbo sa iyong ugat dugo ng mga sawimpalad at dumagundong sa iyong puso

hagulhol ng mga dukha tinalikuran mo, maita, tanghalan ng balatkayo

itinakwil mo, maita, ilusyon ng puting telon mukha mo‘y nahilamusan

sa bukal ng katotohanan upang makitang malinaw

salungatan sa lipunan. inilantad-nilitanya mo, maita,

inhustisya‘t pagsasamantala ng gahamang diyus-diyosan ibinandila di lamang kapakanan

ng aping kababaihan kundi maging sagradong mithiin ng nilatigong masang mamamayan

nagmartsa ka sa kadensa ng laksa-laksang mga paa tinig mo‘y umalingawngaw

sa lansangan ng protesta buong giting na isinigaw: ―ma-ki-ba-ka! hu-wag ma-ta-kot! ―ma-ki-ba-ka! hu-wag ma-ta-kot!‖

niyakap mo, ka dolor, dibdib ng kabundukan nakipagsayaw ka sa talahib ng kumalingang kaparangan

perlas mong itinuring mga hamog sa damuhan

bininyagan-binanyusan ng matubig na mga linang

ng nagpuputik na kabukiran damdamin mong nag-aapoy

at hitik sa pagmamahal sa lupaing umaagos

luha ng dalamhati ng inaaliping uri. oo, ka dolor,naging armado kang mandirigma ng bayan laban sa mapanikil-malagim

na nagmumultong panahon ng imbi‘t sugapang mga panginoon

mga salot pa rin ng lipunang namamayagpag hanggang ngayon

ibinilanggo ka man, ka dolor. at dinusta ng diktadura parang brilyanteng di natapyasan

o esmeralda pa ring kumikinang matimyas-dakilang hangaring magluningning bilyong bituin sa mukha ng bayan ng dusa‘t hilahil.

namaalam ka man, maita, sa la tierra pobrezang pinakamamahal

at sa anino ng gabi inilulan ng aliw-iw ng hanging nagdarasal

tumakas na hininga ng pagsinta sulo ka pa ring magliliyab

sa dibdib ng sawimpalad muhon ka ring di matitibag

sa lupain ng pakikitalad kikiwal sa ugat ng mga api‘t dukha alimpuyo ng dugo mong mapanlikha

di mapapawi ng panahon magiting mong mga gunita manalasa man ang daluyong

sa burol ma‘t kapatagan bahain man ng delubyo kanayuna‘t kalunsuran marmol kang monumento

sa puso ng pagbabago. hanggang inhustisya‘y nilulumot

(8)

at tunay na demokrasya‘y binabansot hanggang manggagawa‘y alipin ng grasa‘t makina sa mga pabrika hanggang libingan nitong magsasaka malawak na bukid na di maging kanya

saan ka man naroroon si maita ka man o ka dolor ihahatid ng sagitsit ng kidlat at nakagugulantang na kulog himagsik ng tinig mong humihiyaw:

―ma-ki-ba-ka! hu-wag ma-ta-kot! ―ma-ki-ba-ka! hu-wag ma-ta-kot!‖

No Cream Nor Sugar Is My Coffee

June 16, 2012 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez (Poem –modified English version of ―Kape Ko‖y Walang Krema

Ni Asukal‖)

no cream nor sugar is my coffee black as the grieving night

when thick, rolling clouds kiss the saucer moon bitter as the miserable lives of people franz fanon called ―the wretched of the earth‖

what maxim gorky said dwell ―in the lower depths‖

yes, bitter as my coffee their lives oppressed jailed forever under the bridge

or genuflecting, dreaming on the putrid shoulders

of tripa de gallina and canal de la reina or in murky, cramped slum areas.

black is the night like my dark coffee in the narrow streets of despair

in the sty and barungbarong beside some forsaken garbage dumps

in the dimly-lighted parks where fallen bodies cling

to the eternal elusive hope on the grass

black is the night in the breakwater of life

as angry waves pound on the heaving, mournful breasts of lingering, everlasting miseries.

bitter is life

like my coffee, unsugared, uncreamed bitter in the lips of a child

whose abdomen swells though in it only air dwells

bitter in the black nipples of a praying, emaciated wife

bitter in the mouth of a cursing father whose flesh devoured by grease and machine in hungry factories of greed bitter in the hatred-filled eyes

of a sad, lonely man whose blood is being sucked

by the parched earth not his so the grains of palay in fields of enslaving gloom

would glitter like gold in the horizon of discontent and the sugarcanes would vomit

sweet, delicious, sticky sap amidst the cries of the working class.

when will my coffee be sweet? when will its black color fade?

when will cream and water make love and mix?

yes, my coffee has no cream nor sugar bitter as the lives

of those crucified by tears of grief yes, my coffee tastes

(9)

in a rotten society paradise of a chosen few but rebellious shadows in the night

will not cease rekindling the fire till the flames engulf the demigods

and, yes, at last,

our coffee will be sugared and creamy alas, at last,

it will then taste like honey!

Kape Ko’y Walang Krema Ni Asukal

June 16, 2012 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez (Tula)

kape ko‘y walang krema ni asukal maitim tulad ng gabing humahalik makapal na ulap sa mata ng gaplatong buwan mapait tulad ng lugaming buhay

ng mga nilikhang namahay namuhay sa ilalim ng tulay

yumakap-nangarap sa mabahong tiyan at balikat ng gumagapang na tripa de gallina ng nakalupasay na canal de la reina

at naglilingkisang mga eskinita. maitim ang gabi

tulad ng aking kape sa mga kalyehon ng kalunsuran sa mga kariton at barungbarong

sa tabi ng mga basurahan sa mga parkeng himlayan ng mga pagal na katawan

maitim ang gabi sa gilid-gilid ng dalampasigan habang binabayo ng mga alon pusod ng lungsod ng karalitaan.

mapait ang buhay

tulad ng kape kong walang asukal sa labi ng batang mapintog ang tiyan

kahit hangin lang ang laman

sa susong natigang-naluoy ng inang laging nagdarasal sa bibig na puno ng ngitngit ng amang laman ay nilamon ng grasa‘t makina sa mga pabrika at dugo‘y nilagok ng lupang di kanya

upang maging ginto mga kabukiran at maging asukal ang laksang tubuhan.

kailan tatamis itong aking kape? kailan pupusyaw ang itim na kulay? kailan magtatalik ang krema at tubig? oo, kape ko‘y walang krema ni asukal

simpait ng buhay ng mga nilikhang ibinayubay sa krus ng luha ng dalita‘t lumbay oo, kape ko‘y dinikdik na apdo ang pait

tamis ay sinaid ng mga gahaman krema‘y sinuso ng mga dayuhan ngunit huwag magulumihanan

sa lipunang pinaghaharian ng iilang imbing diyus-diyosan mga galit na anino‘y laging naglalamay

maglalagablab din sigang sinindihan sa dibdib ng kanayunan

sa puklo ng kalunsuran ng la tierra pobrezang pinakamamahal at, sa wakas, kape nati‘y magkakaasukal

linamnam ng krema ay malalasahan magiging singtamis ng pulut-pukyutan!

Di Na Kita Dadalawing Muli

June 7, 2012 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez (Tula)

di na kita dadalawing muli sa iyong huling mga sandali ng magiting na paghihimagsik

sa daigdig ng dalamhati alam kong mamaya o bukas

o isang araw ngayong maulang buwan ng hunyo

(10)

bigla mong lilisanin niyakap na larangan ng madugong pakikilaban

sa uring naghahari-harian di na kita muling dadalawin kahit nais ko pang masilayan

titig na inuusbungan ng sagradong mga lunggati matang dalawang esmeraldang nagniningning sa makabayang mithi

at kibot ng labing

laging isinisigaw himagsik ng lahi. di na kita dadalawing muli ngayong hininga mo‘y hinihigop

ng humahalik na amihan sa humpak na mukhang pinatigas

ng di isinukong paninindigan para sa laya‘t ligaya ng bayan at ng masang pinag-ukulan ng buhay

sa maraming gabi ng paglalamay alam kong di mo iluluha ang kamatayan

manapa‘y labis mong ikararangal na pawis at dugo ng iyong katawan lubusang naidilig sa nanilaw na damuhan

ng lupaing binaog-tinigang ng mga kampon ng kadiliman

ng mga taliba ng kasakiman ng mga sugapa sa kapangyarihan ng uring diyus-diyosan sa lipunan

aawiting pa ngang lagi ng habagat man o amihan lirika‘t melodiya ng madugong buhay

upang la tierra pobreza‘y ganap magbanyuhay. di na kita muling dadalawin

ngayong alitaptap

ni ayaw kumindat sa pananagimpan ngayong balumbon ng ulap yakap-yakap dibdib ng karimlan

sapat nang makaniig kita sa naglilingkisang mga alaala

sa pulang bulaklak ng mga gumamela sa nagsalabat na cadena de amor sa mga burol at dalisdis ng pag-asa sa lumuluhang amarillo‘t makahiya sa masukal na kugon at damong ligaw

sa sabana ng pagsinta

katawan mo ma‘y ganap nang humimlay sa naghihintay na ulilang hukay

kahit walang panandang krus ni matingkad na pangalan at mga titik ng kagitingan magtatagpo pa rin ang ating mga titig magsasanib pa rin ang ating mga dugo magdurugtong pa rin ang ating mga ugat

sa bawat puso ng mga sawimpalad sa bawat luha‘t hikbi ng mga alipin

sa bukid at lungsod ng pighati at aawitin ng madagundong nating tinig

lirika ng mahalimuyak na paglaya ng ibinartolinang la tierra pobreza sa kuta ng mga panginoon ng dusa!

Mayo’y Di Buwan Ng Mga Bulaklak

May 1, 2012 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez (Tula)

di buwan ng mga bulaklak ang mayo o prusisyon ng malanding reyna elena di rin ito panahon ng marangyang pista

para sa kung sinu-sinong santo‘t santa buwan ito ng pagtitigis ng dugo

ng mga crisanto evangelista ng partido obrerong marxista paghihimagsik ito ng mga crispin beltran

ng maalab na kilusang mayo uno oo, pagbaha ito ng pulang mga bandila

ng inaaliping uring manggagawa ito‘y pagdagundong ng libu-libong mga paa

sa umaalong kalsada ng mendiola ito‘y pag-ilanlang sa hangin ng sumisingasing na ―internationale‖ ito‘y buwang dinamitang sasambulat

(11)

himagsik ng nakatikom na mga kamao ilululan sa nilalagnat na hangin

natipong ngitngit ng mga ama umalagwang hagulhol ng mga ina

daing ng napilipit na mga bituka

ngunit marinig kaya ng mga panginoon ng dusa dalamhati ng lahi at uring dinusta? oo, mayo‘y di buwan ng mga bulaklak deka-dekada nang pagdidilig ito ng luha

sa matimyas na hangaring manariwa binansot-naluoy na mga pag-asa ito‘y buwan ng di matapos na pakikibaka

laban sa uring mapagsamantala at mga basalyos ng inhustisya

ito‘y pagpapatibay ng hanay para sa pusikit na gabi ng paglalamay

ito‘y pagkakawit-bisig ng uring busabos at dayukdok hanggang tahakin ang bundok at isumbong sa mga punglo tagulaylay ng utak na kumukulo dignidad ng uri‘y gagawing palaso

itutudla sa balighong puso

ng mga diyus-diyosang walang niyayakap kundi bundat na baul ng pilak walang nakikita kundi alindog ng ginto

at ni ayaw dinggin ang tibok ng puso ng uring dinusta‘t nilamon ang laman nilagok ang dugo‘t nginasab ang tiyan.

oo, di nga buwan ng mga bulaklak ang mayo

ito‘y pagsalunga sa madugong kalbaryo at sa ati‘y wala nang mawawala

kundi tanikala!

Di Na Kami Mananalangin Sa Gethsemane

April 2, 2012 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez (Tula)

di na kami lalakad nang paluhod sa paanan ng bundok ng mga oliba

di na kami mananalangin sa hardin ng gethsemane sa silangang jerusalem sa may sapa ng kedron paulit-ulit na kaming nilatigo

ng mga senturyon ng estado nakatihayang dinuran-tinadyakan pinalunok ng ostiya sa maruming inodoro

pinalagok ng benditang madilaw mula sa pantog ng berdugo iba sa ami‘y isinimento sa dram

ipinakain sa tiyan ng karagatan iba‘y pinugutan ng ulo parang bolang marahas na sinikaran gumulong sa dalisdis ng kabundukan

dahil nangaral ng katotohanan sa api‘t dukhang mamamayan at buong timyas na nagmahal sa sagradong kalayaa‘t kaunlaran!

di na kami mananalangin sa hardin ng gethsemane payungan man kami‘t liliman

ng umiindak na mga dahon ng nagnonobenang mga puno ng olibang di naibuwal ng bagyo

di naihapay ng misa‘t ritwal ng mga pariseong mapanlinlang

siyam-na-raang taon man mabilis na dumaan

sa payapang hardin ng gethsemane di na namin kakausapin

mga bituin sa karimlan bautismuhan man kami ng kristal na luha ng kedron paulit-ulit na kaming nagrosaryo sa tiyan ng higanteng mga templo

nanikluhod-nagpatirapa sa altar ng kung sinu-sinong santo lumunok ng ostiya linggu-linggo nakipagprusisyon sa mga deboto naghosana sa diyos daw na totoo

(12)

krus pa ring simbigat ng mundo lagi naming pasan-pasan tungo sa mabungong kalbaryo!

oo, di na kami mananalangin sa hardin ng gethsemane malapit sa puso ng kedron di na kami sasandal sa punong oliba

linggu-linggo man ay semana santa paulit-ulit na kaming ibinayubay ipinako sa krus ng dalita‘t lumbay

muli‘t muli na kaming namatay muli‘t muli ring nabuhay dahil pag-asa‘y nagsasayaw

sa telon ng balintataw dahil ideolohiya ng pagsinta

madagundong ang kadensa inhustisya‘y bibingihin

ng bomba ng adhikain lipuna‘y papatagin diyus-diyosang iilan siya namang ililibing sa burol ng mga bungo pupunuin ng kanilang dugo matining na sapa ng kedron

lulunurin ng baha golgotha ng dukha!

Golgotha Ng Masa

April 1, 2012 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez (Tula)

sa burol

ng makabagong jerusalem sa tambakan ng inuod na mga bungo itinuturnilyo-minamartilyo

mga kamay at paa ng manggagawa sa pabrika buto‘t lama‘y nilalamon ng makina

nilalatigo-binubugbog sa asyenda lugaming katawan ng mga sakada

dugo nila‘y ididilig sa damong naluoy-nanilaw at tubong nabansot-namayat sa lupang natigang-nagbitak. sa lungsod ng makabagong jerusalem

mulang canal de la reina hanggang tripa de gallina mga ina‘y lumuluhang nakanganga sa utak dinadalit ama nami‘t ave maria

sa taberna ng alak ng dalita‘t dusa mga ama‘y naghihintay sa gapisong ostiya

naglalaway mga dila‘t ngalangala sa simbahan ng mga pari‘t mongha bawat santo‘y nakaluhod sa sakristiya kalembang ng kampana‘y musika ng pera ngunit mga pulubi‘y naglipana sa kalsada

mga bata‘y naglupasay sa bangketa mga magdalena‘y nananangis

sa casa de la puta krus nila‘y papasanin hanggang doon sa golgotha.

sit laus plena sit sonora sit jucunda

sit decora

mag-antanda at magdasal ave, ave, pater patrum darating na ang daluyong! sa palasyo ng gahamang panginoon

buong lakas na hihipan ni pilato gintong pakakak ng punong ministro

senturyon at escribano mahistrado‘t pariseo iindak at hahalakhak habang gumagapang prusisyon ng duguang masa

tungo sa burol ng bungo ng nag-aabang na golgotha

Di Ko Mahanap Sa Mga Salita

(13)

(Tula)

di ko mahanap sa mga salita sagot sa laksang mga talinghaga di madakma sa mahabang parirala sa sanaysay ng mga pantas at dakila di mahimas sa metapora ng mga tula ng makatang nabubuhay sa gunita

di malamas sa lirika ng musika ng piyanistang dinarasal ay pagsinta

di mayakap sa aklat ng mga teorya ng kritikong nagbabaging sa ideya

bakit ganoon? bakit ganyan? dinidilaan ng apoy ang talahiban

naglalagablab ang kabundukan nag-aalipato ang kabukiran nagngangalit alon sa dalampasigan naghihimagsik sikmurang kumakalam

sa lungsod man o kanayunan ngunit mabini pang hinahalikan ng amihan

kuta‘t palasyo ng mga gahaman senturyon at pariseo‘y naghahalakhakan habang inililibing ang bangkay ng bayan.

bakit ganoon? bakit ganyan? ako ba‘y binulag ng mga ilusyon sa aking pagtahak sa aking panahon?

di ko mahanap sa mga salita sagot sa laksang mga talinghaga

di yata sapat na sa letra lamang sisirin dagat nitong kasagutan bakit mabunyi silang nagdiriwang tayo‘y nananangis at nananambitan?

bakit ganoon? bakit ganyan? tayo ba‘y nilunod sa kamulalaan utak binalsamo sa morgeng hantungan? baka kuwit,tuldok at panandang tanong sumiksik sa rehas nitong kamalayan

kung isusudsod sa putik ng linang paang naglagalag at balot ng libag

kung uulinigin ingit ng araro habang niwawalwal madamong tiningkal

tuwing gagawakin dibdib ng bukirin

gagawing libingan ng mga bituin baka magbanyuhay itong pang-unawa kung pagmamasdan ang luha ng damo habang pinuputol ang tuhod ng tubo

kung mga daliri‘y itinuturnilyo laging pinupukpok ng mga martilyo sa pabrikang ataol ng layang sagrado

oo, di ko mahanap sa mga salita kung paano babaklasin-lalagutin tanikala ng kumakalam na sikmura kung paano tutuyuin sa mukha ng dukha

hilamos ng maalat na luha kung paano palalayain mga timawa

sa bilangguan ng dusa‘t dalita. di ko mahanap sa mga salita sagot sa laksang mga talinghaga wala nga yata sa linaw ng mga kataga

sagitsit ng kidlat hagupit ng lintik singasing ng punglo silakbo ng dugo atungal ng bomba sa altar ng dusa tanging nakikita lalangoy sa mata eksena ng pelikula ng mahabang pakikibaka sasagutin sa wakas

daluhong ng talinghagang di madakma ng lamyos-linaw ng mga kataga

at ipipinta ng pinturang pula sa lonang noong nangulubot sa kuwadrong mukhang malungkot

maningning na liwanag ng araw kung bakit tayo‘y laging alipin

ng uring ganid at balakyot sa lipunang nabubulok!

Madaling-Araw Sa Puso Ng La Tierra Pobreza

(14)

(Tula)

Pasintabi sa ilang linya sa tulang tungkol sa Aprika ni Patrice Emery Lumumba, unang Presidente ng Demokratikong Republika ng Congo na pinatay ng mga kalaban niya sa pulitika

sa udyok diumano ng Central Intelligence Agency o CIA ng Amerika.

sa loob ng ilang dantaon parang hayop kang nagdusa ikaw, indio, ng aking la tierra pobreza

dinurog-giniling ang iyong mga buto hanggang maging abong ipinatangay sa hangin

ikinalat sa kagubatan at kabukiran ng puting mga panginoon ng dusa‘t inhustisya

nagniningning na mga templo ang itinayo ng iyong mang-aalipin

para pangalagaan ang iyong kaluluwa para panatilihin ang iyong pagdurusa. karapatan nilang matindi kang bugbugin karapatan nilang walanghabas kang latiguhin

karapatan mong manangis at mamatay walang katapusang gutom walang hanggang tanikala nililok nila sa iyong katawan… sa luntiang kumot ng kasukalan parang dambuhalang ahas na gumagapang

palapit sa dinusta mong kabuuan lilingkisin ka ng kamatayan.

sa iyong leeg isinabit nila bakal na bola ng karalitaan asawa mo‘y pinagsamantalahan perlas na maningning ng iyong tahanan sinakmal-sinaid di masukat mong yaman.

parang tunog ng mga tambol sa karimlan hinagpis ng mga kaluluwang nilapastangan

parang lumalagaslas na agos ng ilog luha‘t dugo ng mga biktima ng kalupitan.

oo, mula sa banyagang dalampasigan naglakbay sila tungo sa iyong inang-bayan

sandata‘y krus at espadang itinarak sa puso mo at isipan

upang la tierra pobreza mo‘y pagharian

ginawang kalabaw ang iyong mga anak sa mga lupain nilang kinamkam

ginawang turnilyo‘t martilyo bisig ng iyong mga supling sa mga pabrika nilang gilingan ng laman

habang ipinangangaral sa sangkalupaan mahabagin ang diyos sa kanyang nilalang

ngunit lagi kang nananangis, indio pinaiilanlang sa hangin melodiya ng panambitan

habang sa harap ng naglalagablab na apoy nagsayaw ka nang nagsayaw, indio

hanggang kumulo ang iyong dugo hanggang sumilakbo ang iyong puso sinindihan mga mitsa ng paghihimagsik

ginilitan ng leeg dating mga panginoon ngunit nahalinhan ng bagong diyus-diyosang

umaalipin sa iyo hanggang ngayon

kasabuwat pa‘y ilang kalahi mong mandarambong! oo, indio, ng aking la tierra pobreza

daan-daang taon kang inalipin at inaalipin hanggang ngayon ng mga panginoon ng dusa‘t pagsasamantala

ngunit sa lagablab ng apoy ng sigang sinindihan

ng mga aninong kalansay na ngayon patuloy na magsasayaw at maglalamay

sa karimlan ng gabi sa burol at kagubatan mga kapatid mong magigiting

itititik ng kanilang mga dugo sa naninilaw na damuhan ng pag-asa

laya mong labis na sinisinta masdan mo ang pagputok ng umaga

samyuin ang halimuyak ng ligaya tutuyuin ng amihan sa mukha mo

luha ng dalamhati ng lahi kapag tuluyang nag-apoy naglagablab-nag-alipato naghihimagsik na mga talahib

sa mga burol at sabana magdiwang ka, indio!

(15)

umindak kang buong sigla sa kadensa ng bagong lirika madaling-araw ay daratal na sa puso ng ating la tierra pobreza!

Di Tayo Mandarambong Ng Pondo Ng Bayan

March 17, 2012 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez (Tula)

di tayo mandarambong ng pondo ng bayan di tayo namili o nagpalimos ng kapangyarihan

sikmura ma‘y malimit na kumakalam di natin nilulunok ang dignidad

o nginangasab ang kahihiyan mga anino tayong naglalamay sa karimlan

sa piling ng gaplatong buwan sa mapagkandiling kagubatan

ng cadena de amor, makahiya‘t damong-ligaw humahabi tayo ng melodiya ng kalayaan

para sa ibinartolinang bayan sa kuta ng mga panginoon ng dusa

at mga taliba ng inhustisya.

di tayo mandarambong ng pondo ng bayan kaya wala tayo sa pinalamig na silid

ng humuhuning elektrisidad manapa‘y hinahaplos ng amihan mapanghimagsik nating kabuuan wala tayong platong porselana wala tayong mamahaling kopita

wala tayong sopa de gallina lechon o adobo sa mesa

makalyong mga palad tenidor natin at kutsara kaning lamig, hito‘t dalag

na nahuli sa sapa saluyot at talbos ng ampalaya

sa dahong saging na mesa hinahalikan ng labi nati‘t ngalangala. di tayo mandarambong ng pondo ng bayan kaya lagi tayong nagsasabi ng katotohanan di natin nilulunod sa ilusyong kaunlaran

at tinagni-tagning kasinungalinan masang sambayanang tumitigok ang lalamunan

manapa‘y sa puso natin nagmumula dalisay na agos-tubig na dakila sa hininga natin dumaramba ang hangin

sa kamay natin nag-aapoy ang mithiin sa utak natin nagngangalit ang layunin

bansa‘y mapalaya sa pang-aalipin oo, di tayo mandarambong ng pondo ng bayan

di nagsasangla ng kinabukasan manatili lamang sa kapangyarihan tayo‘y mandirigma ng dangal at laya

musa nati‘y banal na adhika tanging sinisinta‘y sambayanang masa

tanging dinidiyos lipunang maganda!

Bahay-Kubo Ko’y Giniba

March 8, 2012 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez (Tula)

bahay-kubo ko‘y giniba nang nananangis ang hangin sa mga dahon ng punong mangga

at nababagabag titig ng araw sa tinuklap na pawid-bumbunan

unti-unting ginilit-nilagari buto ng natuyong lalamunan binaklas kawayang kasukasuan nilansag patpat na mga tadyang waring babaing nanambitan

nang laslasin-hubarin blusa‘t paldang sawaling nakabalot sa kariktan ng katawan

minaso‘t pinalakol hita‘t tuhod na tumutol hanggang tuluyang lumuhod

bumukaka‘t nagpaubaya sa sumisikdong tiyan ng lupa saan ngayon maghohosana ang diwa

(16)

naglalambitin ngayon sa telon ng mga luha

puti-itim-asul-pula ayaw lumisang mga alaala dumadaluhong mga eksena ng mga orasyon ng pagsamba

sa katalik na ideolohiya para sa pinakasisintang

la tierra pobreza sa kalansay ng kubong giniba naglipana mukhang umiyak-tumawa

mga diwang nalasing-nabaliw mga labing sumigaw-nagmura mga dibdib na hitik ng ngitngit butuhang daliring nakikipagniig

sa pinsel at baril

sa tinta at pluma ng paghihimagsik ngayong kubo ko‘y giba na

at gabi‘y maulap-masigwa saan makikipagromansa

talisik ng isip at pintig ng puson at dibdib para marating minimithing langit ng dustang kauring alipin ng lintik?

oo, bahay-kubo ko‘y giniba katawa‘y nagkalasug-lasog mga buto‘y sumabog-nadurog inatadong laman naagnas-nabulok

ngunit pagsinta sa irog ay di mababaog

di masasaid ang libog ng pusod di mamamatay ang liyab at alab

ng angking pag-ibig sa mga kauring kayakap ng lungkot

silang mga buto ay lumalagutok sa inyong asyendang moog ng balakyot

silang katawan ay inyong hinuthot sa inyong pabrika sa dibdib ng lungsod

habang kayo nama‘y nagpapakabusog sa pawis at dugo ng aming alindog kayong panginoong walang pakundangan

sa aming dignidad at kinabukasan mayroon ding hangganan hanggang sumisibol ang damong luntian

sa gubat at bundok

hanggang lumilipad ang malayang ibon sa bukid at gulod

hanggang dumaramba marahas na alon sa pader ng dagat

bahay-kubo namin ay di mapipigil sa pagbabanyuhay

tungo sa lunggating pantay na lipunan!

Gagamba Ang Mga Gunita

February 19, 2012 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez (Tula)

sa nagpulupot

na mga baging ng cadena de amor gagambang nakasukot marahas-maulap na mga gunita

nagtatanod-nakaabang sa pinto ng kamalayan kumikislot-nagbabantay mabalahibong mga galamay

handang silain-saputan pangarap ng diwang naglakbay

sa ilang dekada ng pananagimpan.

lalaya ka pa ba mahal kong la tierra pobreza

sa pagkakasapot ng mga gagamba? mga gunita‘y gagamba sa nagdaop na mga palad

ng cadena de amor habang nagpuprusisyon

sa gubat ng dilim sa burol at talampas ng mapagkalingang bundok mga aninong naligo sa dugo dahil sa mataos na pagsuyo

(17)

sa mukha mong alipin ng bagabag at sinapupunang niluray-binaog

ng nagpista‘t nagrigodong diyus-diyosang mga panginoon!

lalaya ka pa ba mahal kong la tierra pobreza

sa makapal na sapot ng imbing gagamba? gagamba mang gumagapang

umuukilkil na mga gunita sa dibdib ng cadena de amor sinaputan man ng pangamba

banal na adhika ng masang inulila ng biyaya

didiligin pa rin ng hamog nanilaw na mga damo

at di mapipigil

mga talahib sa pamumulaklak sa alinmang burol at sabana ng minamahal kong la tierra pobreza

di mahahadlangan pagliliyab ng mga layak saanmang kuta ng inhustisya

isasabog alipato ng ligaya hanggang bawat luha‘y magiging punglo ng paglaya sa bawat dampa ng mga inalila!

oo, pinakasisinta kong la tierra pobreza tutupukin din ng apoy bawat sapot ng gagamba

sa wakas lalaya ka gaya ng mabining hangin

sa dibdib ng kaparangan gaya ng daloy ng tubig

sa tiyan ng kagubatan gaya ng naglalarong

langay-langayan sa papawiring nagdiriwang

sa matimyas na pagsinta ng mga supling mong kayakap

kaulayaw bawat gabi at umaga banal na adhika ng pakikibaka!

Makulimlim Ang Aking Enero

January 17, 2012 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez (Tula)

enero ko‘y makulimlim puso‘y inaambon ng sagimsim

ayaw manlisik ang mga bituin sa gabi ng dahas at lagim di magkulay-ginto ang mga bukirin

balumbon ng ulap sa mata ng araw laging nakapiring

di ko naririnig ang daing ng tagak o biglang pag-iyak ng uwak walang kumikislot na pugo at tikling

sa kasukalang laging naglulunoy mata ng panimdim

maging maya-kapra‘t malikot na pipit sa sanga ng mangga‘y di kumakandirit.

makulimlim ang aking enero nagliliwaliw ang amihan sa nagsisimulang manilaw na damuhan

tumatakas ang mga dahon sa bisig ng punong kabalyero

at nangaluluoy mga bulaklak sa hardin ng mga pangarap di ko maunawaan yaring panagimpan

mga daliri‘y waring ginalyusan at di maitipa sa mga teklado

ng antigong piyano o maikalbit kaya sa mga bagting ng gitarang laon nang nahimbing

paano ngayon tutugtugin dumarambang mga nota ng marahas na musika ng pakikibaka para sa pinakasisintang la tierra pobreza?

enero ko‘y makulimlim nagliliparan man langkay-langkay

(18)

sa abuhing papawirin di maaninag ng paningin

puno‘t dulo ng mithiin ni ayaw umalab ang dugo sa ugat ni ayaw lumiyab himagsik ng utak

gayong lupain ko ng dalita‘t dusa nililinlang lamang pinaglalaruan ng magkakauring gahaman sa yaman

itinatanghal tagisan ng dangal ipinipinta sa mata ng bayan karangalan nila ay di nadungisan ni isa mang kudlit ng katiwalian.

makulimlim ang aking enero ngunit pasasaan ba‘t hahalikan ako

ng init-liwanag ng abril at mayo muling babangon sa karimlan

humimlay na mga anino sa nangulubot kong noo tulad ng mga punglong sumingasing

sa kasukalan ng dilim maglalagos din maningning

na sikat ng araw

mga palaso iyong tutudla‘t babaon sa baluti ng huwad na dangal at layon

ng mga diyus-diyosan ng lipunan ng mapang-aliping panahon kung malaon, oo, kung malaon

di na makulimlim at di na abuhin ang aking enero!

Troubadour of Hope

December 6, 2011 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez (Poem)

the vapor-laden clouds glide in the horizon of discontent

as billion of stars wink at the pale, waning moon

the somber night gnaws my tormented soul

as my mind swims in the labyrinths of hope

forevermore i will sip the sparkling dewdrops in every blade of swaying grass as the whispering morning wind licks my heaving, revolting breast.

yes, strength of spirit i need in my loins i must rekindle

the fire of undying faith the flames must be blazing

in every day and night to be a troubadour of hope

to weave lyrics of joy to hum with the whirling wind

melodies of awakening songs for the oppressed-downtrodden

faceless-nameless class in my exploited, barren land

yes, resolute i must be to continue weaving fiery, liberating lines. my mind now sways back and forth

in the rugged terrain of ideologues but crystal-clear purpose

shall keep me going swimming, struggling against the rampaging river

of injustices and despair and my untrammeled, selfish ego

will i drench and cleanse in the torrents of blood of the devoured victims

of the ruling class

yes, let‘s all be troubadours of hope in this forsaken, wretched land!

Di Ako Naiinip

November 6, 2011 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez (Tula)

(19)

di ako naiinip

hanggang sumisikdo ang puso hanggang kumikiwal ang dugo pumanaw man ang mga dekada ng pakikipagkawit-bisig sa masa

di tatakas matingkad na alaala ng namaalam na mukha ng mga kasama

ng nagsipag-alay ng buhay at pagsinta sa lugaming la tierra pobreza

di ako naiinip

hanggang kumukulo ang sentido hanggang pumipiglas ang kamao bawat araw ay dinidilig ng pag-asa

sa lagunlong ng mga protesta laban sa naghaharing inhustisya nagsasayaw sa telon ng mga mata

eksena ng marahas na pelikula luwalhati‘y hinahabi ng musika

di ako naiinip

hanggang humihihip ang habagat at amihan hanggang nagkukulay-ginto ang palayan naniniwala akong magbabanyuhay din ang lahat

maglumot man mga batong-buhay sa mga ilog magbitak man mga burol at kapatagan kumutan man ng dusa‘t dilim ang kabundukan

hagupitin man ng daluyong ang kaparangan natuyong mga dahon ay magluluntian

di ako naiinip

hanggang sumasagitsit kidlat sa kalawakan hanggang dumadagundong alon sa dalampasigan

oo, mga kasama‘t kaibigan huwag mainip ipagpatuloy ang pagtahak

sa mabatong daan huwag mainip

di lalaging malamlam ang buwan di mananatiling walang bituin

sa magdamag na karimlan huwag mainip

mahahalikan din mithiing maningning hanggang umaalingawngaw

himno ng mga tungayaw hanggang di maibilanggo

sa yungib ng bungo singasing ng mga punglo

di ako naiinip huwag kayong mainip nagkikindatan mga alitaptap

sa mahalimuyak na daan ng laya‘t katubusang nais nating makamtam papailanlang din sa hangin

kalansing ng nilagot na mga tanikala ng pagkaalipin!

Ihahasa Namin Ang Itak

October 28, 2011 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez (Tula)

ihahasa namin ang itak kapag hangin hatid ay sagimsim kapag malamlam ang mga bituin at sikat ng araw ay laging kulimlim

ihahasa namin ang itak kapag naluluoy ang mga bulaklak kapag mga layak ayaw maglagablab kapag mga hamog ay ayaw kumislap

kapag di makita isang alitaptap. oo, ihahasa namin ang itak

kapag kaming maralita magsasaka‘t manggagawa

mapalad pang mga daga kaming maghapon sa paggawa

laging hungkag ang sikmura ihahasa namin ang itak lalo‘t bunsong mahal nilalagnat

kinakabag sa magdamag walang masipsip na gatas sa suso ng inang naluoy sa hirap.

ihahasa namin ang itak kapag bigas sa kaldero

(20)

nilamon ng asendero kapag pawis nitong braso

nilaklak ng mga amo ihahasa namin ang itak

kapag kape‘y maputla na‘t lasang amag habang iyo namang nginangasab

grasyang kami ang naghirap ikaw naman laging bundat.

ihahasa namin ang itak kapag sobrang buwis iyong pinipiga

sa sambayanang nagkakandakuba masandat lamang kayong pinagpala at may madambong ang uring ulikba

habang kami nama‘y titinga-tingala sa kung sinong birheng puspos daw ng awa

nabingi na yata sa dasal-hinaing

ng uring alipin ng dusa‘t dalita. ihahasa namin ang itak kapag hustisya mo‘y sing-ilap ng ulap daig pa ang pagong kung ito‘y umusad sa uring mayaman ay walang kamandag

ngunit mapanikil sa uring mahirap sa pusong matapat ang kapara‘y sibat

banal na adhika ay dinadapurak hadlang sa pangarap sa laya‘t ligaya naming nagsisikap.

ihahasa namin ang itak oo, ihahasa namin ang itak kapag la tierra pobrezang pinakamamahal

ipinagagahasa sa mga dayuhan malusog na suso‘y ibinubuyangyang puklong soberanya‘y itinitiwangwang

manatili lamang sa kapangyarihan kayong nasa poder ng pagkagahaman

ihahasa namin ang itak

hanggang mapairal ang hustisya sosyal sinta‘y mapalaya

sa gabing madilim bartolina‘y ganap wawasakin

ng dahas ng hangin ng ngitngit ng alon

ulan ng bituin!

Alay sa Magiting na Mandirigma

October 10, 2011 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez (Tula)

la tierra pobreza

namaalam, lumisan kamakailan supling mong inialay ang buhay sa ngalan ng mataos na pagmamahal walang hanggan siyang maglalakbay

sa kalawakan ng mga buntala ngunit maningning na mga tala

iniwan niya sa palad ng dusa ng kanyang mga kapatid at kasama

kawangis ng ulilang estrelya sa luntian niyang sombrerong ilang dekadang minahal ng masa muhon iyon at sagisag ng prinsipyo

sa walang humpay na pakikibaka matubos ka lamang

la tierra pobreza

sa kamay ng uring mapagsamantala lumisan man siya

di naman mamamatay kanyang mga alaala sa magkakarugtong na mga ugat

sa nagkakaisang mga utak sa bawat dibdib ng paghihimagsik

ng nakikibakang masa di maaampat ang daloy ng nag-aalimpuyong dugo sa sumisikdong mga puso hanggang hari-harian ang iilan

sa lupain ng dalita‘t dusa. oo, la tierra pobreza magiting mo siyang mandirigma

ng pagsinta at pag-asa kagaya siya ng mga bonifacio

(21)

marti, castro at che guevara magluluningning, hahalimuyak

mabulaklak niyang mga alaala sa bawat pagngiti ng umiinit na umaga

sa bawat pagtitig ng buwang marikit sa gubat ng dilim at lagim

sa bawat hagupit ng dahas ng hangin sa moog ng sagimsim

oo, la tierra pobreza huwag kang manimdim lumisan man siya sa iyong piling

sisikat pa rin ang mga bituin yayakapin ng init ng araw

iba mo pang mga supling

magbabanyuhay din ang iyong panimdim mga dugo nila‘y ididilig ng giting sa hardin ng sagrado mong adhikain

mamumukadkad din

mga gumamela ng laya mo‘t ligaya! sa lumisan mong magiting na mandirigma

sinisinta naming la tierra pobreza kaming mandirigma ng papel at pluma iniaalay nami‘y himagsik ng tinta at letra

kami‘y supling mo rin na nakikiisa laban sa anumang uri ng pambubusabos-pagsasamantala!

Natutulog Pa Rin Ang Negrong Nazareno

September 14, 2011 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez (Tula)

ilang kahang sigarilyo, lolo hugo sa maghapo‘y kailangang ibenta mo

para maibili ng pansit-gisado sa restawran ni be ho

sa kanto ng elizondo naghihintay mong bunsong apo

sa nakaluhod na barungbarong

sa gilid ng mabahong estero? ostiya na lamang kaya ang iuwi mo

sagana sa altar ni padre san pedro sabawan ang kanin ng agua bendita

baka maglasang kalderetang tupa sa bibig ng namayat lumuluhang sinta natutulog pa rin ang negrong nazareno

sa loob ng eskaparateng salamin. gaygayin mo man, lolo hugo

mulang bibig ng r. hidalgo hanggang dibdib ng bilibid viejo

wala kang matatalisod ni piso walang pandesal mula sa langit walang lugaw sa pondang maanghit

sa paa mo‘y biglang hahaplit sigarilyo ng mga sugapang gaya ko magpapakislap sa mata mo, lolo hugo natutulog pa rin ang negrong nazareno

sa loob ng eskaparateng salamin. ilang dekada na ba, lolo hugo nagtitinda ka ng tingi-tinging sigarilyo?

nagtagpo na tayo sa plaza miranda sa maalab, madugong mga protesta sa panahon ng malagim na diktadura

mabulas ka noong gaya ko sumasabit pa sa mga estribo sa mga sasakya‘y nakikipagpatintero

ngayo‘y kapwa lolo na tayo natutulog pa rin ang negrong nazareno

sa loob ng eskaparateng salamin. ilang dupikal na ba ng batingaw, lolo hugo

sa pandinig mo‘y umalingawngaw? ilang himno‘t salmo na ba ang nagpasayaw

sa utak mong humihiyaw? sigarilyo, sigarilyo kayo diyan! bawal mang hithitin sa maraming lugar pero usok ng tambutso ng mga sasakyan

di lason sa hungkag na tiyan sa kauri nating laging nagkakalkal ng grasyang mula raw sa poong maykapal

(22)

natutulog pa rin ang negrong nazareno sa loob ng eskaparateng salamin.

anong malay natin, lolo hugo baka sa wakas magising din sa pagkakahimlay nazarenong negro sa yakap at halik ng milyong deboto

baka biglang bumangon din sa dasal at misa ni padre san pedro

espada‘y hawakan putulin ang ulo ng mga ganid sa mga palasyo busbusin ang tiyan ng mga impakto

upang grasya nati‘y di nila masolo malay natin, lolo hugo kapag nagising negrong nazareno

itataas natin ang kalis ng dugo bendisyon ng tabak at koro ng bomba

iparirinig natin sa mga asyenda sa mga empresa at mga pabrika sa naglumot na kuta ng inhustisya prusisyon ng masa‘y agad huhugos

palalayain ang uring busabos! oo, lolo hugo

kapag nagising negrong nazareno di ka na magtitinda ng sigarilyo

litson adobo‘t asado iuuwi mo sa pinakasisintang bunsong apo

pero, sa ngayon, lolo hugo natutulog pa rin ang naegrong nazareno

sa loob ng eskaparateng salamin.

Ayoko Na!

September 6, 2011 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez {Tula)

ayoko nang marinig ritmo ng melodiya ng mga salita

sa parirala‘t mahabang talata ayoko nang marinig

kalantog ng yero

pinukpok hinubog ng mga latero

inihulmang bubong sa lumang sasakyang pupugak-pugak na sa mabatong daan.

ayoko na, ayoko nang marinig kadensa ng martsa ng mga lirika sa tinahing piring ng mga taludtod

sa mga saknong na uugud-ugod pusong binalsamo ay di na titibok sa himas at hagod ng pantig na bansot utak mawawakwak sa mensaheng bubot

bamban ng tainga ay baka madurog sa nakabibinging daing at himutok ng pusong lumangoy sa dagat ng lungkot

walang inaawit kundi tagulaylay at nakababaliw na paghihiwalay walang tinutula kundi panagimpan ilusyon ng diwang alipin ng buwan.

sa mukha ng papel

nais kong makita‘y dahak ng kataga at madugong bisig sa mga talata metaporang buhay sa mga adhika ng masang kahalik maputik na lupa

lirikang maapoy sa utak ng madla tayutay ng bala sesura ng bomba sa bawat saknong ng pakikibaka.

nais kong marinig sa himnong tinipa sa dibdib ng masa sagitsit ng punglo sa gabing malalim tagupak ng lintik sa pisngi ng dilim atungal ng kulog sa burol na baog bombang pinasabog sa pusod ng lungsod lagunlong ng hiyaw ng diwang marangal laging kaulayaw ng bayang minahal! oo, ayokong makita

(23)

o paghahalikang di ko rin madama ako‘y nabulag na sa mga milagrong

iyong ipininta sa telon ng mata nakahandusay sa silid ng isip mga imaheng dulot ay himagsik

mga aliping katalik ng lagim sa bartolina ng mga bituin. kailan mababago itong lahat-lahat?

brasong buto‘t balat pisnging nangulubot likod na nahukot katawang natuyot

bitukang nalagot

habang nagpipista mga panginoon sa mesang sagana

sa laman at dugo

ng mga utusang tiya‘y kumukulo silang mga diyos sa palasyong ginto

nguso‘y nanghahaba sa sarap ng alak at litsong nginasab dilag na nginabngab kailan lilimusan katiting na habag masang sambayanang siyang pinagmulan ng yamang kinamkam? kailan tatapunan ng kaning nagtutong o natirang mumo batang pumintog ang tiyan

sa hanging naglunoy sa kanyang katawan?

ayoko na ayoko nang maulinig elehiyang malungkot odang nagdarasal epikong matamlay bingaw na kataga pilay na talata bulol na taludtod saknong na kulubot at mga katagang hindi dumudura walang pagbabanta sa sakim na mukha ng diyos ng sama sa ngayo‘y nais ko nais kong tunghayan

sa lukot na papel letrang nag-aapoy

sa lupang naluoy tutupok sa moog ng uring bagulbol nais ko‘y talatang matalim

lalaslas sa dibdib ng dusa‘t sagimsim.

ayoko na oo, ayoko na

sa mga katagang di dumaramba di gumigising sa diwa ng masa sana‘y may dagundong ng along malakas

may alimpuyo ng bagyong marahas upang galyos ng pambubusabos

hustisyang baluktot ganap na madurog

bayaang manlisik ang init ng araw bayaang humiyaw ang sanlaksang titik

ulan mang naipon sa pisngi ng langit gawing palasong ang taglay ay ngitngit

o mga punlo kayang bubutas-lalagos sa pusong maitim ng mga balakyot bibiyak sa bungo ng mga nagtraydor

sa ngayon at bukas ng bansang binitay ng diyus-diyosa‘t mga panginoon

lagablab ng titik singasing ng lintik siyang papatay naman

(24)

Di Kayo Desaparecidos

September 1, 2011 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez (Tula)

di kayo desaparecidos di kayo nawawala kayong nilamon ng lupa kayong mga katawa‘y nilapa kayong kalamna‘y ipinataba sa damong ligaw at makahiya

di kayo nawawala kayong isinimento sa dram hinigop ng pusod ng karagatan o binulok sa tagong bilangguan kayong ulong putol malabolang sinikaran

pinagulong sa dibdib ng kagubatan kayong nadiskaril ang kalansay buto ng kamay ngayo‘y tangay-tangay

ng asong galang nagkalkal sa masukal na talahiban.

di kayo desaparecidos di kayo nawawala nagbagong-anyo lamang sinalaulang katawang-lupa sa makulimlim mang umaga o humihilab na katanghalian sa namamaalam mang araw o gabi ng buwang malamlam

naroroon kayo

sa nag-usbong na hamog sa damuhan sa kumakaway na mga butil ng palay

sa himno ng ibon sa kaparangan sa hagupit ng hangin

sa lumalangitngit na punong kawayan sa tumakas na alipato

ng naglagablab na apoy sa karimlan. di kayo desaparecidos

di kayo nawawala naroroon kayo sa uha ng lumayang sanggol sa nagdugong puwerta ng ina

sa gumiting pawis sa noo‘t mukha ng inaliping manggagawa sa halas sa binti‘t alipunga sa paa

ng dinustang magsasaka sa himutok ng mga dukha

sa bilangguan ng dalita sa singasing ng hininga ng bawat nakikibaka para sa dangal at laya luwalhati‘t ligaya ng bayang pinakasisinta!

di kayo desaparecidos di kayo nawawala tubig lamang kayong nilaklak

ng uhaw na bibig ng init magiging itim kayong ulap ng langit

saka palasong ibibinit ulang kayong hahaginit sa lupang tinigang ng dilim-sagimsim

binhi kayo ng pangarap muli‘t muling sisibol din halaman kayong nanilaw kinapon ng dahas at lagim magluluntian din sa gabing madilim

oo, di kayo nawawala di kayo desaparecidos sapagkat ugat ninyo‘y karugtong

ng aming mga ugat sapagkat dugo ninyo‘y dumadaloy

kumikiwal din

sa himaymay ng aming puso‘t laman sapagkat diwa ninyo‘y nakikipaglakbay

sa mithiin naming ayaw humingalay. oo, di kayo desaparecidos

di kayo nawawala

nagbanyuhay lamang ang katawang-lupa paulit-ulit nga kayong mabubuhay

sa nag-aapoy naming puso‘t isip sa siil ng madamdamin ninyong halik

sa yakap ng inyong diwang katalik di masasayang mga dasal-tagulaylay

(25)

ng lumuhang mga mahal sa buhay kaaway man kayong itinuring

ng mga kampon ng dilim sa utak namin kayo‘y magluluningning

tatanglawan-iilawan landas naming lalakbayin upang tanikala ng pang-aalipin

marahas lagutin… baklasin!

Maria Magdala: Di Mamamatay na Talahib ng Alaala

August 28, 2011 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez (Tula)

dinadalaw ka ngayon, maria ng mga aninong walang mukha

ng mga nilikhang walang letra mga bibig at mata sa silid ng heringgilya

ng medisina at gasa itinaboy ka ng hangin mulang brumm sa belgium

hanggang sa lagunlong ng humihiyaw na mga tambol sa lansangan ng rio de janeiro

upang muling busbusin ng matalas na kutsilyo sinapupunang pinahirapan

ng banta ng kamatayan bituka‘y muling puputulan obaryo‘y inalis na noon pa man

upang hininga‘y di ulilahin ng pagaspas ng amihan

sa la tierra pobrezang ginutay ang pusong iwanan

at ngayon

sa sumisikdong kamalayan muli‘t muling binabalikan lupaing lunduyan niyong pagmamahal

at kahit sa pangarap man lamang madugtungan ang pakikilaban at matanglawan ng bilyong bituin

banal na laya‘t adhika ng masang alipin ng dusa‘t dalita

sa lipunang walang patumangga sa pagsalaula sa buhay ng dukha.

nang sabihin mo, maria hanggang nobiyembre na lamang

ang lagaslas ng hininga at walang katiyakan kung kinabukasa‘y ngingiti pa

o masisilayan pa mabining pagmumumog ng mga damong nakayukayok

sa umusbong na mga hamog o masuyong darantayan pa ng naglalagos na sikat ng araw

sa ulilang bintanang salamin mukhang nangulimlim at mga matang lumalim sa pagsisid sa dagat ng mga alaala sa pagsalunga sa mga burol at sabana at pagmamartsa sa lansangan ng mendiola

sa piling ng masang pinakasisinta o, maria magdala

akong itinuring mong ama ngayo‘y pinapalakol ang dibdib

nilalaslas ng labaha ang isip nakabilanggo yaring tinig di madakma sa mailap na hangin hinahabol na bawat salita‘t talata

maipadama man lamang sa katawan mong lupa tagulaylay ng pagsinta sa magiting na kasama!

oo, maria magdala naiparating mo na sa akin sagradong mga mithiin at habilin inilululan sa mga pakpak ng langay-langayan isinisigaw ng ragasa ng alon sa dalampasigan pinaiilanlang ng sipol ng hangin sa kagubatan

pakiusap mo‘y

(26)

ng mga nakadaop-palad at kaibigan maglakbay ka man sa kawalang-hanggan

paano ka malilimutan ng mga kinalinga‘t dinamayan

silang iyong ipinakipaglaban dinudusta nilang kapakanan silang katalik ng puso mong nagmamahal silang mga kayakap sa gabi ng paglalamay?

o, maria magdala

isa ka sa talahib ng aming mga alaala sunugin man nang sunugin at patayin muling uusbong sa lupain ng inhustisya muli‘t muling iindak at mamumulaklak

saanman dumaramba pagsasamantala sa lugaming buhay ng masa oo, tulad mo, maria magdala ang walang kamatayang talahib

ng aming mga alaala!

Isang Kutsaritang Luha

August 21, 2011 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez (Tula)

di ko maiiwasang alayan ka ng isang kutsaritang luha

nang yakapin ka

ng amarilyo‘t mahamog na damo koro lamang ng mga kuliglig

musikang naghatid sa himlayang dibdib ng katawang-lupang nagtigis ng dugo sa pakikibaka upang maisulong adhika ng masa.

oo, isang kutsaritang luha sa iyo‘y pabaon ng pusong simbigat ng mundo muling magbabalik sa higaang papag

mga alaala ng pakikitalad habang sinisilip kapirasong langit sa butas na pisngi ng bubong na pawid

at ipinipinta sa telon ng isip

hubad na kariktan

ng isang lipunang walang tanikala ng dusa‘t dalita

hininga‘y mabango tulad ng pinipig sariwang binayo

sa mulawing lusong ng layang sagrado. oo, isang kutsaritang luha lamang sa iyong paglisan aking tanging alay

ngunit naroroon

himagsik ng diwang laging naglalamay at sulak ng dugong laging kumikiwal

upang pagngalitin dahas ng habagat at wasaking ganap kuta ng bagabag bulok na imperyo ng mga katalad

sa lupaing kanilang niwakwak isang kutsaritang luha‘y magiging perlas ding marilag ng pangarap nating pantay na sosyedad!

Magtatanim Ako ng Pula, Pulang mga Rosas

August 8, 2011 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez (Tula — malayang bersiyon ng aking orihinal na ―Will Sow Red,

Red Roses‖) magtatanim ako ng pula, pulang mga rosas

sa sumisikdong dibdib ng kahabag-habag kong bayan

rosas na kasing pula

ng papalubog, nangungulilang araw rosas na kasing pula

ng dugong pumapatak sa kayumangging kamay ng sakada

nalaslas ng machete niya sa pagpuputol ng mga tubo sa asyenda di lamang para may makain siya kundi madantayan ng sinag ng pag-asa

madilim, humuhumpak na pisngi ng naghihintay, nagdarasal na asawa

(27)

naiilawan lamang ng gasera yakap-yakap maulap na gulugod

ng naghilerang gulod hinihimas, kaulayaw ng pangamba.

magtatanim ako ng pula pulang mga rosas rosas na kasing pula

ng masidhing galit

sa mata ng pawisang manggagawa sa maghapon, mapang-aliping paggawa

para may maibili ng isang balot na tinapay ng isang kalderong mais-dilaw

ng isang latang pinulbos inasukalang gatas para sa nakalupasay

namayat na anak. oo, magtatanim ako ng pula, pulang mga rosas

sa nagdurusa‘t umiiyak ulila kong halamanan

ng mga pangarap naninilaw dila ng mga damo sa tigang na lupa ng kabiguan

pero gagawin kong luntian oo, luntian

sa paghahabulan ng mga patak ng nagbabantang ulan o sa pag-agos ng mga luha

ng uring alipi‘t dayukdok sa ulap ma‘y pilit hinahablot

paraisong laging nilulunok ng uring gahama‘t balakyot.

at kapag namukadkad na pula, pula kong mga rosas sa tag-araw ng malagablab

kong mga awitin buong ingat kong pipigtalin

ang bawat bulaklak buong suyong isa-isang hahalikan

sa tanglaw ng araw

ng umagang walang lambong sa mga kaibigan o kaaway man

isasabog kong malugod kaluwalhatian ng aking mga rosas

pula, pula, pula!

Will Sow Red, Red Roses

July 31, 2011 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez (Poem)

i will sow red, red roses in the heaving breast

of my forsaken land red as the setting, lonely sun

red as the dripping blood of a sacada‘s browny hand

slashed by his machete cutting cane for someone to earn not only his meal but to rekindle a glimmer of hope

on the grimly, sullen face of a waiting, praying wife in a dimly-lighted kneeling hut

embracing the dampness of ghastly, cloudy rolling hills

will sow red, red roses red as hatred in the worker‘s eyes working in enslaving, endless hours

to buy a loaf of bread a pot of yellow corn a can of powdered, sugared milk

for his sad, emaciated son. i will plant red, red roses in weeping, tormented ground of the forlorn garden of my dreams

yellowish are the blades of grass in the parched earth of despair

will paint it green, yes green by the drizzle of the coming rain

(28)

of grieving, mournful eyes of the downtrodden, oppressed class

forever searching elusive paradise devoured by devilish, greedy souls and when my red, red roses bloom in my summer of triumphant songs

tenderly, so tenderly, i will pluck and fervently kiss each flower beneath the morning sun

to friends or even foes i will gladly share

the ecstatic glory of my roses red, red, red!

For Norway

July 29, 2011 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez (Poem)

(written when Anders Behring Breivik, afflicted with Islamophobia in support of Zionism and who viewed Islam as

―cultural Marxism‖ and the number one enemy, bombed government buildings in Oslo on July 22, 2011 resulting in eight

deaths, and then carried out mass shooting killing 69 people mostly teenagers in the island of Uteya)

now flows the river of blood in the land of peace and love gory memories of things past of crusading christian knights flaming swords of volkmar and gottschalk

beheading the innocent multitude oh, rampaging fire of peter the hermit

roasting rhine valley to regensburg charismatic priests shouting ―deus vult‖

decapitating muslim brothers in dewy, slimy european soil catapulting their heads on wooden pegs

in nicea, antioch and tyre

now, oh, slumbering norway of my dreams

dismal is your night dismal also in my bleeding heart!

Mea Culpa

July 18, 2011 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez (Tula)

mukha akong tinapa isinawsaw sa bawang at suka

sa magarbong piging ng marangal at elitista mukha ring itinayong estatuwa

di sanay magbarong-tagalog lalo na ang mag-amerikana na may kamisadentrong de kurbata

di rin sanay na walang sumbrero para na ring hinubaran ako

ng katsang karsonsilyo at itanghal sa publiko tarugong iniingatan ko. mukha akong katawatawa

sa bilog na mesa sa tabi ng mga punyeta di alam unang dadamputin sa naghilerang tenidor kutsara

kutsilyo kutsarita alin ba ang baso ko sa kanan ba o kaliwa ko? paano ba sasalukin hihigupin

sopa de gallina? paano ngunguyain ensalada de jamon y lengua?

paano maarteng hihiwain karneng may palitada ng salsa?

o tutusukin ng aling tenidor naglalanding mga prutas

sa platitong porselana? hijo de puta ka ng tokwa‘t hinebra!

o, diyos ni abraham

santa mariang birheng kapita-pitagan anak lamang ako

(29)

ng hito‘t tilapya sa kangkungan suki sa carinderia sa tutuban sanay humigop ng libreng sabaw ng butu-butong ilang ulit inapuyan sa mausok na kalderong bilangguan sanay lumamutak itong mga kamay sa dalawang mala-susong tumpok ng kanin

sa platong paraiso ng ligaya sanay maglandi dila‘t ngalangala

sa ulo‘t mata ng pinangat man o paksiw na isdang sumisid

sa laway ng bungangang nalahiran ng ngiti‘t ligaya. bakit ba ako itinaboy ng hangin

na dumalo sa ganitong piging? bakit ako kapiling ng mga crema de leche ng diumano‘y masalapi‘t magigiting tapagtaguyod ng lipunang balimbing

habang maalipunga sa bukirin paa ng mga kapatid kong magsasaka

at makalyo sa pabrika palad ng obrero kong mga ama? o napilitan akong maging sibilisado

naging ipokrito‘t ayaw ibando pagka-barumbado‘t di pakikipagkapwa-tao

sa diumano‘y mararangal na ginoo saglit di maiwasang makipiling sa kanilang parang mga santa‘t santito

langhapin nakalilibog na pabango ng malalanding dilag sa inuuod nilang alta sosyedad titigan katawang patuwad-tuwad at mapagnasang himasin ng mga mata

kutis nilang mala-porselana dantayan ng minamalaryang palad mga daliri nilang kandila ang kapara

palamasin kaya ng kamatis at itlog na pula

o isawsaw kaya itubog sa luha‘t dugo ng lupa

maging marangal na rin kaya ako kung sila‘y mga kapiling ko

o ego‘y nasabik malasing sa parangal na ibinitin-bitin? susuubin daw ng insenso‘t kamanyang naitambak kong mga titik sa basurahan

ng mga papel ng kamalayan dumalirot daw sa almoranas ng lipunan

at puwertang inaagasan ng dugo ng dusa‘t karalitaan gayong silang mga diyus-diyosan

silang iilang hari-harian ang nagpakaganid sa laman gumahasa‘t nagpasasa sa sinapupunan

ng pinakasisinta kong bayan nagbulid sa trahedya‘t kaalipinan sa kauri kong masang sambayanan! bakit ngayon mga titik ko‘y papupurihan?

ako ba‘y inuuto‘t binobola lamang dila‘y unti-unting pinuputol nang di maghayag ng katotohanan

daliri‘y minamartilyo‘t binabalda nang di makasulat ng mapulbura

sumisingasing na mga linya laban sa mga senturyon at kardinal ng pambubusabos at pagsasamantala

o humabi kaya ng mga nota ng bomba‘t granada

upang sa wakas umawit- magsayaw giliw kong la tierra pobreza sa melodiya ng laya‘t ligaya?

o, diyos ni abraham

santa mariang birheng kapita-pitagan prinsipyo ko‘y di ibinibenta sa mesa ng panlilinlang at inhustisya! kahit kalimitang tiyan ko‘y kinakabag bulsa‘y inulila ng kalansing ng barya

lalamunan ma‘y titiguk-tigok sa halimuyak ng mamahaling cognac

di itatakwil ng dibdib at isip sagradong pangarap-mithiin

Referensi

Dokumen terkait

pangako ngunit naisip ni Ikeng na tila napasubo na naman siya sa hindi niya gusto dahil may.. mga dalaga pa siyang sinusuyo tulad nina Isiang, Beheng at Gunday. Nagkausap-usap ang

Noon ang mga babae ay nananatili lamang sa bahay at hindi pinag-aaral dahil naniniwala silang ang babae ay para lamang sa bahay at ang mga lalaki ang bubuhay sa kanilang pamilya.

Ilang araw ko nang hindi nadadalaw ang aklatan: ilang araw ko nang hindi nasasalamin ang isang larawang mahal sa akin: bilugang mukha, malapad na noo, hati-sa-kaliawang

Isang salik dito ay ang pagbagsak ng mga kabataan sa “premarital sex” o pakikipagtalik ng hindi kasal nang hindi gumagamit ng natural at artipisyal na family

Nang gumaling na si Labaw, inutusan niya ang kanyang mga anak na magpunta kung saan naroroon si Nagmalitong Yawa Sinagmaling Diwata dahil nabalitaan niya

Orillos-Juan 2017, 1-2, ang risk ay ang “pagkakalantad sa peligro, malala at hindi kaaya-ayang probabilidad o mga kondisyon na nagbibigay-daan sa peligro;” hazard ang panganib o

Kung ang mga magsasaka ay hindi nagsabay-sabay ng pagtatanim, 31 patuloy na magkakaroon ng mapagkukunan ng pagkain ang mga pesteng kulisap 32 para manatili at mabuhay sa bukid.. 33 34

Yamang hindi natatala sa alin mang Leyes o katoiran ang pag kamkamsa ano mang pamaan nang hindi niya pag aare, ay kaming mayare na tunay salupang ito,may katoirang humingi na isauli sa