Suring Aklat

(1)

Dasmariñas East National High School Dasmariñas East National High School

San Simon, Dasmariñas, Cavite San Simon, Dasmariñas, Cavite

ni Dr. Jose P. Rizal

Iniharap Ni:

Peter John E. Bacomo

IV-Gold

Iniharap Kay:

Bb. Aida V. Catibayan

Guro, Filipino IV

(2)

INTRODUKSYON

Ang pagsasagawa ng isang Suring Aklat ay ang pagkilala at paglilimi

ng isang Aklat o Nobela.

ng isang Aklat o Nobela. Nabibigay-inspirasyon ang paglikha at

Nabibigay-inspirasyon ang paglikha at

pagsasagawa ng pagsusuring aklat sa mga mambabasa na mag-aral at

magsaliksik ukol sa mga impormasyon, tanong at isyung pumapaloob dito.

Layon din ng gawaing ito na manghikayat at hamunin din ang mga

mambabasa na ilabas ang matatangi nilang galing sa pag-unawa upang

mabigyang-kasagutan ang mga katanungang umiikot sa kanilang isipan

ukol sa nobelang “El Filibusterismo”. Ang Pagsusuring Aklat na ito ay

nakatutulong din upang mapag-isipan, mapag-usapan, talakayin at

mapagtulungang bumuo ng isang solusyon sa mga isyung kinakaharap

para sa ikabubuti ng pag-intindi o pag-unawa at mapag-aralan ang

nabasang nobela. Ang mga simple ngunit mahahalagang katanungan sa

pagsusuring ito na nararapat talakayin na siyang makatutulong sa

pagpapaunlad at pagpapalawak ng kaisipan ng mga mag-aaral.

O

(3)

Si Dr. José Protacio Rizal Mercado y Alonso Realonda (Hunyo 19, 1861– Si Dr. José Protacio Rizal Mercado y Alonso Realonda (Hunyo 19, 1861– Disyembre 30, 1896) ay ang pampito sa labing-isang anak ng mag-asawang Disyembre 30, 1896) ay ang pampito sa labing-isang anak ng mag-asawang Francisco Engracio Rizal Mercado y Alejandro at ng asawa nitong si Teodora Francisco Engracio Rizal Mercado y Alejandro at ng asawa nitong si Teodora Morales Alonzo Realonda y Quintos. Ipinanganak si José Rizal sa Calamba, Laguna. Morales Alonzo Realonda y Quintos. Ipinanganak si José Rizal sa Calamba, Laguna. Sina Saturnina, Paciano, Narcissa, Olimpia, Lucia, Maria, Jose, Concepcion, Josefa, Sina Saturnina, Paciano, Narcissa, Olimpia, Lucia, Maria, Jose, Concepcion, Josefa, Trinidad at Soledad ang kanyang mga kapatid.

Trinidad at Soledad ang kanyang mga kapatid.

Ang ina ni Rizal ay siyang kaniyang unang guro at nagturo sa kaniya ng Ang ina ni Rizal ay siyang kaniyang unang guro at nagturo sa kaniya ng abakada noong siya ay tatlong taon pa lamang. Noong siya naman ay tumuntong abakada noong siya ay tatlong taon pa lamang. Noong siya naman ay tumuntong ng siyam na taon, pinadala siya sa Biñan, Laguna upang mag-aral sa ilalim ng ng siyam na taon, pinadala siya sa Biñan, Laguna upang mag-aral sa ilalim ng pamamatnubay ni Justiano Aquino Cruz. Ilang buwan ang nakalipas, pinayuhan pamamatnubay ni Justiano Aquino Cruz. Ilang buwan ang nakalipas, pinayuhan niya ang magulang ni Rizal na pag-aralin siya sa Maynila.

niya ang magulang ni Rizal na pag-aralin siya sa Maynila.

Ang Ateneo Municipal de Manila ang unang paaralan sa Maynila na Ang Ateneo Municipal de Manila ang unang paaralan sa Maynila na kaniyang pinasukan noong ikadalawa ng Enero 1872. Ayon sa isang salin ng Noli kaniyang pinasukan noong ikadalawa ng Enero 1872. Ayon sa isang salin ng Noli me tangere ni Guzman atbp., sa kaniyang pananatili sa paaralang ito, natanggap me tangere ni Guzman atbp., sa kaniyang pananatili sa paaralang ito, natanggap niya ang lahat ng mga pangunahing medalya at notang sobresaliente sa lahat ng niya ang lahat ng mga pangunahing medalya at notang sobresaliente sa lahat ng aklat. Sa paaralan ding ito niya natanggap ang kaniyang Batsilyer sa Sining na aklat. Sa paaralan ding ito niya natanggap ang kaniyang Batsilyer sa Sining na may notang sobresalyente kalakip ang pinakamataas na karangalan.

may notang sobresalyente kalakip ang pinakamataas na karangalan.

Nang sumunod na taon, siya ay kumuha ng Pilosopiya at Panitikan sa Nang sumunod na taon, siya ay kumuha ng Pilosopiya at Panitikan sa Pamantasan ng Santo Tomas. Sa Ateneo, kasabay niyang kinuha ang agham ng Pamantasan ng Santo Tomas. Sa Ateneo, kasabay niyang kinuha ang agham ng Pagsasaka. Pagkaraan, kinuha niya ang kursong panggagamot sa nasabing Pagsasaka. Pagkaraan, kinuha niya ang kursong panggagamot sa nasabing Pamantasan (Santo Tomas) pagkatapos mabatid na ang kaniyang ina ay tinubuan Pamantasan (Santo Tomas) pagkatapos mabatid na ang kaniyang ina ay tinubuan ng katarata. Noong Mayo 5, 1882, nang dahil sa hindi na niya matanggap ang ng katarata. Noong Mayo 5, 1882, nang dahil sa hindi na niya matanggap ang tagibang at mapansuring pakikitungo ng mga paring Kastila sa mga katutubong tagibang at mapansuring pakikitungo ng mga paring Kastila sa mga katutubong mag-aaral, nagtungo siya sa Espanya. Doo'y pumasok siya sa Universidad Central mag-aaral, nagtungo siya sa Espanya. Doo'y pumasok siya sa Universidad Central de Madrid, kung saan, sa ikalawang taon ay natapos niya ang karerang Medisina, de Madrid, kung saan, sa ikalawang taon ay natapos niya ang karerang Medisina, bilang "sobresaliente" (napakahusay). Nang sumunod na taon, nakamit niya ang bilang "sobresaliente" (napakahusay). Nang sumunod na taon, nakamit niya ang titulo sa Pilosopiya-at-Titik. Naglakbay siya sa Pransya at nagpakadalubhasa sa titulo sa Pilosopiya-at-Titik. Naglakbay siya sa Pransya at nagpakadalubhasa sa paggamot ng sakit sa mata sa isang klinika roon. Pagkatapos ay tumungo siya sa paggamot ng sakit sa mata sa isang klinika roon. Pagkatapos ay tumungo siya sa Heidelberg, Alemanya, kung saan natamo pa ang isang titulo.

Heidelberg, Alemanya, kung saan natamo pa ang isang titulo.

Sa taon din ng kaniyang pagtatapos ng Medisina, siya ay nag-aral ng Sa taon din ng kaniyang pagtatapos ng Medisina, siya ay nag-aral ng wikang Ingles, bilang karagdagan sa mga wikang kaniya nang nalalaman gaya ng wikang Ingles, bilang karagdagan sa mga wikang kaniya nang nalalaman gaya ng Pranses. Isang dalubwika si Rizal na nakaaalam ng Arabe, Katalan, Tsino, Inggles, Pranses. Isang dalubwika si Rizal na nakaaalam ng Arabe, Katalan, Tsino, Inggles, Pranses, Aleman, Griyego, Ebreo, Italyano, Hapon, Latin, Portuges, Ruso, Sanskrit, Pranses, Aleman, Griyego, Ebreo, Italyano, Hapon, Latin, Portuges, Ruso, Sanskrit, Espanyol, Tagalog, at iba pang mga katutubong wika ng Pilipinas.

Espanyol, Tagalog, at iba pang mga katutubong wika ng Pilipinas.

O

(4)

Si Rizal ay nakilala sa dalawang nobelang kaniyang isinulat, ang Noli

me tangere (Huwag Mo Akong Salingin) na nilimbag sa Berlin, Alemanya

(1886), sa tulong ni Dr. Maximo Viola. At nilathala ang El Filibusterismo

(Mga Pagbalakid o Pangungulimbat) sa Gante, Belgica (1891); pinahiram

siya ni Dr. Maximo Viola ng 300 piso sa pagpapalimbag. Naglalaman ang

mga ito ng mga paglalarawan at pagpuna sa mga nagaganap na

pangyayari sa lipunang Pilipino ng mga panahong iyon. Ang mga aklat na

ito ay halaw at hango sa Don Quixote ni Miguel Cervantes, manunulat na

Espanyol. Ang mga ito ang naging daan upang magising ang

pagkakaisang-diwa at katauhan ng mga Pilipino, na nauwi sa Rebolusyon ng 1896.

diwa at katauhan ng mga Pilipino, na nauwi sa Rebolusyon ng 1896.

Noong siya'y walong taong gulang pa, naisulat niya ang tulang Sa

aking mga Kabata na naging Sa Aking mga Kababata. Tumutukoy ang

tulang ito sa pagmamahal sa bayan dahil bata pa lang siya ay nakitaan na

siya ng pagiging nasyonalismo. Nang malapit na siyang bitayin, sinulat niya

Mi Ultimo Adios (Huling Pamamaalam). Kabilang sa iba niyang naisulat ay

ang Awit ni Maria Clara, Pinatutula Ako, Ang Ligpit Kong Tahanan atbp.

Dagdag dito, si Rizal din ang masugid na taga-ambag ng mga sulatin

sa La Solidaridad, isang pahayagang inilunsad ng mga Pilipinong

repormista sa Espanya. Sumulat siya sa ilalim ng pangalang Dimasalang at

Laong-laan, habang lumagda naman si Marcelo Del Pilar bilang Plaridel.

BUOD

Ang barkong Tabo ay naglalayag nang pasalungat sa agos ng Pasig mula Maynila Ang barkong Tabo ay naglalayag nang pasalungat sa agos ng Pasig mula Maynila patungong Laguna de Bay. Kabilang sa mga pasaherom si Simoun, ang mapagpanggap na patungong Laguna de Bay. Kabilang sa mga pasaherom si Simoun, ang mapagpanggap na

(5)

mag-aalahas na nakasalaming may kulay. Si Donya Victorina, ang mapagpanggap na isang mag-aalahas na nakasalaming may kulay. Si Donya Victorina, ang mapagpanggap na isang Europea ngunit isa namang Pilipina; tiyahin ni Paulita. Si Paulita Gomez, kasintahan ni Europea ngunit isa namang Pilipina; tiyahin ni Paulita. Si Paulita Gomez, kasintahan ni Isagani ngunit nagpakasal kay Juanito. Si Ben-zayb, ang mamamahayag sa pahayagan. Si Isagani ngunit nagpakasal kay Juanito. Si Ben-zayb, ang mamamahayag sa pahayagan. Si Don Custodio, ang kilala sa tawag na Buena Tinta. Si Padre Camorra, ang mukhang Don Custodio, ang kilala sa tawag na Buena Tinta. Si Padre Camorra, ang mukhang artilyerong pari. Si Padre Fernandez, ang paring Dominikong may malayang paninindigan. artilyerong pari. Si Padre Fernandez, ang paring Dominikong may malayang paninindigan. Si Padre Florentino, ang amain ni Isagani. Si Padre Irene, ang kaanib ng mga kabataan sa Si Padre Florentino, ang amain ni Isagani. Si Padre Irene, ang kaanib ng mga kabataan sa pagtatatag ng Akademya ng Wikang Kastila. At si Basilio, anak ni Sisa, ang mag-aaral ng pagtatatag ng Akademya ng Wikang Kastila. At si Basilio, anak ni Sisa, ang mag-aaral ng medisina at kasintahan ni Juli. Si Isagani , siya ang makatang kasintahan ni Paulita. Si medisina at kasintahan ni Juli. Si Isagani , siya ang makatang kasintahan ni Paulita. Si Kabesang Tales, ang naghahangad ng karapatan sa pagmamay- ari ng lupang sinasaka na Kabesang Tales, ang naghahangad ng karapatan sa pagmamay- ari ng lupang sinasaka na inaangkin ng mga prayle Tandang Selo, Ama ni Kabesang Tales na nabaril ng kanyang inaangkin ng mga prayle Tandang Selo, Ama ni Kabesang Tales na nabaril ng kanyang sariling apo. Si Ginoong Pasta, ang tagapayo ng mga prayle sa mga suliraning legal. Si sariling apo. Si Ginoong Pasta, ang tagapayo ng mga prayle sa mga suliraning legal. Si Placido Penitente, ang mag-aaral na nawalan ng ganang mag-aral sanhi ng suliraning Placido Penitente, ang mag-aaral na nawalan ng ganang mag-aral sanhi ng suliraning pampaaralan. Si Juanito Pelaez, ang mag-aaral na kinagigiliwan ng mga propesor; pampaaralan. Si Juanito Pelaez, ang mag-aaral na kinagigiliwan ng mga propesor; nabibilang sa kilalang angkang may dugong Kastila. Si Makaraig, ang mayamang nabibilang sa kilalang angkang may dugong Kastila. Si Makaraig, ang mayamang mag-aaral na masigasig na nakikipaglaban para sa pagtatatag ng Akademya ng Wikang Kastila aaral na masigasig na nakikipaglaban para sa pagtatatag ng Akademya ng Wikang Kastila ngunit biglang nawala sa oras ng kagipitan. Si Sandoval, ang kawaning Kastila na ngunit biglang nawala sa oras ng kagipitan. Si Sandoval, ang kawaning Kastila na sang-ayon o panig sa ipinaglalaban ng mga mag-aaral. Si Juanito Pelaez Quiroga, isang ayon o panig sa ipinaglalaban ng mga mag-aaral. Si Juanito Pelaez Quiroga, isang mangangalakal na Intsik na nais magkaroon ng konsulado sa Pilipinas. Si Juli, anak ni mangangalakal na Intsik na nais magkaroon ng konsulado sa Pilipinas. Si Juli, anak ni Kabesang Tales at katipan naman ni Basilio . Si Hermana Bali, siya ang naghimok kay Juli Kabesang Tales at katipan naman ni Basilio . Si Hermana Bali, siya ang naghimok kay Juli upang humingi ng tulong kay Padre Camorra. Si Hermana Penchang naman ang mayaman upang humingi ng tulong kay Padre Camorra. Si Hermana Penchang naman ang mayaman at madasaling babae na pinaglilingkuran ni Juli. Si Ginoong Leeds, ang misteryosong at madasaling babae na pinaglilingkuran ni Juli. Si Ginoong Leeds, ang misteryosong Amerikanong nagtatanghal sa perya. Si Imuthis, siya ang mahiwagang ulo sa palabas ni G. Amerikanong nagtatanghal sa perya. Si Imuthis, siya ang mahiwagang ulo sa palabas ni G. Leeds.

Leeds.

Matapos ang masalimuot na pangyayari na bumabalot sa mga tauhan sa Noli Me Matapos ang masalimuot na pangyayari na bumabalot sa mga tauhan sa Noli Me Tangere, lalo pa itong pinaigting ng diwa ng paghihiganti, karahasan at karuwagan sa Tangere, lalo pa itong pinaigting ng diwa ng paghihiganti, karahasan at karuwagan sa akdang El Filibusterismo sa panibagong katauhan ni Crisostomo Ibarra bilang Simuon-akdang El Filibusterismo sa panibagong katauhan ni Crisostomo Ibarra bilang Simuon- isang Amerikanong hilaw na mag-aalahas. Gamit ang kanyang taglay na yaman at isang Amerikanong hilaw na mag-aalahas. Gamit ang kanyang taglay na yaman at pagiging malapit sa Gobernador Heneral ng Espanya, unti-unti niyang isinagawa ang pagiging malapit sa Gobernador Heneral ng Espanya, unti-unti niyang isinagawa ang kanyang paghihiganti sa mga prayle kasabay ng kanyang pagbabalak na itakas ang kanyang paghihiganti sa mga prayle kasabay ng kanyang pagbabalak na itakas ang kanyang pinakamamahal na si Maria Clara mula sa kumbento ng Sta. Clara na maituturing kanyang pinakamamahal na si Maria Clara mula sa kumbento ng Sta. Clara na maituturing na kakambal ng impiyerno. Bilang kanyang paghahanda sa binabalak na pag-aalsa, na kakambal ng impiyerno. Bilang kanyang paghahanda sa binabalak na pag-aalsa, tahimik siyang kumuha ng mga tauhang kanyang magiging kasangkapan. Ang isa sa mga tahimik siyang kumuha ng mga tauhang kanyang magiging kasangkapan. Ang isa sa mga abang ito ay si Kabesang Tales. Ginamit ni Simoun ang pagiging marahas at palaban nito abang ito ay si Kabesang Tales. Ginamit ni Simoun ang pagiging marahas at palaban nito upang himukin na ipaghiganti ang sariling pamilya. Di nagtagal ay sumanib din ang upang himukin na ipaghiganti ang sariling pamilya. Di nagtagal ay sumanib din ang kanyang amang si Tandang Selo sa pagrerebelde bilang tanda ng kanyang galit sa mga kanyang amang si Tandang Selo sa pagrerebelde bilang tanda ng kanyang galit sa mga Kastila partikular ang mga prayle. Ang sumunod naman ay si Quiroga. Siya ay isang Kastila partikular ang mga prayle. Ang sumunod naman ay si Quiroga. Siya ay isang negosyanteng Intsik na binigyang tulong-pinansyal ni Simoun kapalit ang kanyang negosyanteng Intsik na binigyang tulong-pinansyal ni Simoun kapalit ang kanyang pagpahintulot na ilagak ang mga baril na gagamitin sa binabalak na pag-aalsa sa kanyang pagpahintulot na ilagak ang mga baril na gagamitin sa binabalak na pag-aalsa sa kanyang tahanan. ‘Di nagtagal ay nahimok din ni Simoun si Placido Penitente- isang mag-aaral na tahanan. ‘Di nagtagal ay nahimok din ni Simoun si Placido Penitente- isang mag-aaral na nakipagtalo sa kanyang guro dahilan sa baluktot nitong pamamalakad. ‘Di naging mahirap nakipagtalo sa kanyang guro dahilan sa baluktot nitong pamamalakad. ‘Di naging mahirap

(6)

para kay Simoun na manghimok ng kakampi sa dahilang tulad niya rin ang mga ito na para kay Simoun na manghimok ng kakampi sa dahilang tulad niya rin ang mga ito na napag-alab ang galit sa pakana ng mga kastila. Naiiba sa mga ito si Basilio. Sa kabila ng napag-alab ang galit sa pakana ng mga kastila. Naiiba sa mga ito si Basilio. Sa kabila ng kapaitan ng kahapon, pinili pa rin niyang mamuhay ng walang bahid ng paghihiganti sa kapaitan ng kahapon, pinili pa rin niyang mamuhay ng walang bahid ng paghihiganti sa puso. Lubos niyang pinagpapasalamat ang pagpapaaral sa kanya ni Kapitan Tiyago at ang puso. Lubos niyang pinagpapasalamat ang pagpapaaral sa kanya ni Kapitan Tiyago at ang magandang buhay na kanyang tinatamasa kasama ang kanyang kasintahan na si Juli magandang buhay na kanyang tinatamasa kasama ang kanyang kasintahan na si Juli kaya’t wala na siyang mahihiling pa. Ngunit naging mapaglaro sa kanya ang tadhana. kaya’t wala na siyang mahihiling pa. Ngunit naging mapaglaro sa kanya ang tadhana. Dahil sa pagkakamali ng kanyang mga kamag-aral at mga kasapi sa AWK sa pangungutya Dahil sa pagkakamali ng kanyang mga kamag-aral at mga kasapi sa AWK sa pangungutya at paggawa ng katatawanan sa mga prayle, sila’y napagbintangang mga utak ng at paggawa ng katatawanan sa mga prayle, sila’y napagbintangang mga utak ng pagbabadya ng paghihimagsik sa pamamalakad ng mga kastila. Ang mga nagkalat na pagbabadya ng paghihimagsik sa pamamalakad ng mga kastila. Ang mga nagkalat na paskin ay siyang naging matibay na patunay laban sa kanila. Siya’y nakulong at binawian paskin ay siyang naging matibay na patunay laban sa kanila. Siya’y nakulong at binawian ng lahat ng kasaganahan sa buhay. Kasabay ng kanyang pagkakakulong ay ang ng lahat ng kasaganahan sa buhay. Kasabay ng kanyang pagkakakulong ay ang misteryosong pagkamatay ni Juli matapos makipagkita kay Padre Camorra upang humingi misteryosong pagkamatay ni Juli matapos makipagkita kay Padre Camorra upang humingi ng tulong para sa kanyang paglaya. Tuluyan naman siyang nagipit ng pumanaw si Kapitan ng tulong para sa kanyang paglaya. Tuluyan naman siyang nagipit ng pumanaw si Kapitan Tiyago at nang hindi siya nito pamanahan ni isang kusing. Ang mga paghihirap ng kahapon Tiyago at nang hindi siya nito pamanahan ni isang kusing. Ang mga paghihirap ng kahapon na unti-unti siyang binabalikan ay ang naging dahilan upang makianib siya sa na unti-unti siyang binabalikan ay ang naging dahilan upang makianib siya sa nanghihinang si Simoun. Lubos ang pagkalumbay ng huli matapos na malaman na nanghihinang si Simoun. Lubos ang pagkalumbay ng huli matapos na malaman na pumanaw na ang nag-iisang dalaga na nagbibigay-lakas sa kanya upang ipagpatuloy ang pumanaw na ang nag-iisang dalaga na nagbibigay-lakas sa kanya upang ipagpatuloy ang buhay. Ngunit nang magdesisyon si Basilio na makipagtulungan sa kanya, agad na sumibol buhay. Ngunit nang magdesisyon si Basilio na makipagtulungan sa kanya, agad na sumibol muli ang kanyang diwa ng paghihiganti. Dahil sa mapagbigay na pagmamahal ni Isagani muli ang kanyang diwa ng paghihiganti. Dahil sa mapagbigay na pagmamahal ni Isagani kay Paulita Gomez hindi naging matagumpay ang balak ni Simoun na pasabugin ang kay Paulita Gomez hindi naging matagumpay ang balak ni Simoun na pasabugin ang tahanan ni Kapitan Tiyago na kung saan nagaganap ang magarbong salu-salo ng tahanan ni Kapitan Tiyago na kung saan nagaganap ang magarbong salu-salo ng pag-iisang dibdib ni Juanito Pelaez at Paulita Gomez gamit ang isang mamahaling lampara. iisang dibdib ni Juanito Pelaez at Paulita Gomez gamit ang isang mamahaling lampara. Bagkus, ito pa ang nagsilbing patunay para kay Padre Salvi na siya at si Crisostomo Ibarra Bagkus, ito pa ang nagsilbing patunay para kay Padre Salvi na siya at si Crisostomo Ibarra ay iisa. Siya’y agad na ipinahanap upang dakipin. Upang magtago siya’y pumunta kay ay iisa. Siya’y agad na ipinahanap upang dakipin. Upang magtago siya’y pumunta kay Padre Florentino sa pag-aakalang siya’y maiintindihan nito ngunit ang lahat ng kanyang Padre Florentino sa pag-aakalang siya’y maiintindihan nito ngunit ang lahat ng kanyang paniniwala ay sinalungat ng pari. Nang makatanggap sila ng liham na nag-uutos na isuko paniniwala ay sinalungat ng pari. Nang makatanggap sila ng liham na nag-uutos na isuko ang taong tinatago ni Padre Florentino agad na nabuo sa kanyang isipan na mas mabuti ang taong tinatago ni Padre Florentino agad na nabuo sa kanyang isipan na mas mabuti pang siya’y magpatiwakal kaysa mapasakamay ng mga kastila. Namatay siyang hindi pang siya’y magpatiwakal kaysa mapasakamay ng mga kastila. Namatay siyang hindi yumuyukod sa relihiyon at pamamalakad ng mga dayuhang nagpahirap sa kanya. Ang yumuyukod sa relihiyon at pamamalakad ng mga dayuhang nagpahirap sa kanya. Ang kanyang mga kayamanan at labi ay pinaagos ni Padre Florentino sa dagat at ito’y lumubog kanyang mga kayamanan at labi ay pinaagos ni Padre Florentino sa dagat at ito’y lumubog sa kalaliman. Ito’y mananatili sa pagkakasilid hanggang ito’y matuklasan ng hinaharap. sa kalaliman. Ito’y mananatili sa pagkakasilid hanggang ito’y matuklasan ng hinaharap.

A.

(7)

Ang Paksa ng Nobelang Nilikha ni Dr. Jose Rizal ay tungkol sa isang

lalaking muling nagbalik sa bago at naiibang katauhan. Ang pagiging

sakim, mapanulsol at masama ang kaniyang naging ugali dulot na rin ng

mga mapagparusang mga Kastila na nangapi at nangalipusta sa mga bulag

na mga Pilipinong sunud-sunuran sa kanila. Sa muli niyang pagbabalik ay

ipinaranas niya ang sariling pamamaraan ng mga Kastila sa bansa at ang

mga paraang ito ang siya ring nagpabagsak sa kanila.

B. B.Layunin Ng Aklat

Layunin Ng Aklat

Ang nobelang "El Filibusterismo" ay isinulat ng ating magiting na

bayaning si Dr. Jose Rizal na buong pusong inalay sa tatlong paring martir,

na lalong kilala sa bansag na GOMBURZA - Gomez, Burgos, Zamora. Ang

layunin ng aklat o ng nasabing nobela ay pampulitika na nagpapadama,

nagpapahiwatig at nagpapagising pang lalo sa maalab na hangaring

makapagtamo ng tunay na kalayaan at karapatan ang bayan.

PAGTATAYA

Sa katapusan makikita natin na inamin ni Simoun na siya ay

nagkamali subalit pinanindigan pa din na dapat makamtam ng mga Pilipino

ang kalayaan sa mapagparusang kamay ng mga Kastila. At hindi

pinahintulot na siya ay mahuli ng buhay bagkus ay ninais pa niyang

mamatay na lamang. Ipinakita din ang pagkakaiba ng kanilang pananaw

(8)

ukol sa paghihiganti, Diyos, at sa mga paraan nito. Nakita din natin ang

kabutihan ng isang paring indiyo at ang kasawian at katapusan ni Ibarra na

nagpanggap na si Simoun.

KONGKLUSYON

A. Nagustuhan Mo Ba Ang Aklat?

Ako bilang isang mag-aaral ay nagustuhan ko ang nilalaman ng

nobelang “El Filibusterismo” ni Dr. Jose Rizal dahil ipinakita nito ang

kalupitan ng mga Kastila noong panahon ng pananakop nila sa ating bansa.

Dahil dito, namulat ang mga mata ng mga bulag at sunud-sunurang Pilipino

na dahilan upang lumaban para sa kalayaan.

B. Karapat-dapat Bang Irekomenda Ang Aklat? Bakit?

Nararapat na irekomenda ang ganitong uri ng aklat dahil

nakatutulong ito sa mga mag-aaral upang mapalawak ang kaalaman nila sa

ukol sa kasaysayan at upang mapabugso na rin nila ang damdaming

Pilipino. Nakatutulong din ang Aklat na ito upang maipagmalaki natin na

tayo ay isang matapang at makabayang Pilipino.

C. May Natutunan Ka Ba Sa Aklat?

Marami akong natutunan sa aklat. Gaya ng pagiging makabayan.

Hindi sapat ang paghihiganti bagkus ito’y makapagdudulot lamang ng

hinanakit at kasamaan sa bansa at sa ating kapwa. Natutunan ko ring

walang magiging alipin kung walang magpapaalipin.

D. Paano Mo Mapapaunlad Ang Aklat?

(9)

Mapapaunlad ko ang aklat o ang nobela ng ating Pambansang Bayani

na si Dr. Jose Rizal kung ito’y madalas kong irerekomenda o ipagmamalaki

lalung-lalo na sa ibang bansa. Ito’y magiging karangalan para sa ating mga

Pilipino at magdadala sa atin ng kagalakan sa puso dahil napatunayan sa

nobelang ito na tayong mga Pilipino ay hindi sumusuko sa mga pagsubok.

E. Masama ba o Mabuti ang aklat?

Masasabi kong hati ang aking pananaw sa katanungang ito. Sa

kadahilanang ilan sa bahagi ng nobelang ito ay may masamang bahagi o

masamang kaugaliang ipinakita ang mga Pilipino na maituturing na isa ring

kasiraan para sa atin. Kagaya rin ng pagiging makasarili at mapanulsol ng

tauhang nilikha ni Dr. Jose Rizal na si Simoun. Mabuti naman dahil isa ang

nobelang ito ang nagbukas sa isipan ng mga bulag na Pilipino at maging

daan upang lumaban at mapatunayang tayo’y hindi dapat tinatapakan

bagkus ay tinitingalaan.