1
KEM ENTERIAN RISET DAN TEKNOLOGI
UNIVERSITAS NEGERI YOGYAKARTA
FAKULTAS ILM U SOSIAL
RENCANA PEM BELAJARAN SEM ESTER
Program Studi :Pendidikan Geografi
Nama M ata Kuliah :Dasar-dasar Ilmu Sosial Kode :SIF 6201 Jumlah SKS :2
Semester :1
M ata Kuliah Prasyarat :-
Dosen Pengampu :Dr. M ukminan dan Dr. Hast ut i, M .Si.
Deskripsi M ata Kuliah :
M at a kuliah ini mengkaji t ent ang: Penget ahuan, Ilm u, dan Ilm u Sosial, Ruang Lingkup dan Perkem bangan Ilm u-ilm u Sosial, Objek form al dan objek m at erial Ilm u Sosial, M et ode Ilmiah dan Kebenaran Ilmiah, Fakt a, Konsep, Generalisasi, dan Teori dalam Ilm u Sosial, Dasar-dasar Geografi, Dasar-dasar Sejarah, Dasar-dasar Ekonom i, Dasar-dasar Sosiologi, Dasar-dasar Ant ropologi, Dasar-dasar Psikologi, sert a Dasar-dasar Ilm u Polit ik, Unt uk pendalaman set iap aspek kajian t ersebut mahasisw a diw ajibkan melakukan kajian t ent ang t ema-t ema t erkait dengan Dasar-dasar Ilmu Sosial secara bert ahap dan hasilnya dihimpun dalam bent uk laporan kelompok hasil kajian yang dilakukan.
Capaian Pembelajaran (Komp M ata Kuliah) :
2
Belajar Indikator Penilaian
Teknik
kesepakat an at uran perkuliahan
1.
Pengant ar
Pengant ar oleh dosen, disert ai t anya jaw ab
M enyim ak M em aham i 1. prinsip dasar
perkuliahan 2. isi perkuliahan
Tes Lisan 4 100 Silabus Dasar-dasar Ilm u Sosial
(Kode: SIF 6201)
2
2.
M em bandin gkan konsep Penget ahua m em bandingka n konsep Penget ahuan, Ilm u, dan Ilm u ikan Ruang Lingkup dan Perkem bang n Ruang Lingkup dan
Perkem bangan Ilm u-ilm u Sosial
M ngerjakan Tugas
M endeskripsikan 1. Ruang Lingkup 2. Perkem bangan Ilm
u-ilm u Sosial
Tes Lisan 4 100 A.1. Bab.2.C
4
4.
3 Ilm u Sosial Sosial
5
5.
M enunjukka n hubungan ant ara M et ode Ilmiah dan Kebenaran Ilmiah dan Kebenaran Ilmiah
M ngerjakan Tugas
4. M enjelaskan Hakikat M et ode Ilmiah
5. M enjelaskan Hakikat Kebenaran Ilmiah
Tes Lisan 4 100 A.1. Bab.2.D dan E.
6 - 7
6.
M engident ifi kasi cont oh-cont oh sert a
M engident ifikas i cont oh-cont oh sert a
m enunjukkan peran Fakt a, Konsep, Generalisasi, dan Teori dalam Ilm u Sosial
M ngerjakan Tugas
M engident ifikasi cont oh-cont oh sert a peran:
1. Fakt a 2. Konsep 3. Generalisasi 4. Teori
dalam Ilm u Sosial
Tes Lisan 8 200 A.1. Bab.3.
8-9
7. M enjelaskan kedudukan
M elakukan kajian dan diskusi secara akadem ik unt uk m enjelaskan kedudukan Geografi dalam ilm u social
M enyim ak dan
M engerjakan Tugas
1. M enjelaskan Hakikat Geografi 2. M enjelaskan
kedudukan Geografi dalam ilm u sosial
8. M enjelaskan kedudukan Ilm u Sejarah
8. Dasar-dasar
M elakukan kajian dan diskusi secara
M enyim ak dan
M engerjakan
1. M enjelaskan Hakikat Sejarah
Hasil Penugasan Tert ulis
4 100 A.1. Bab.6.
Sekedar CONTOH
4 dalam ilm u
sosial
Sejarah akadem ik unt uk m enjelaskan kedudukan Ilm u Sejarah dalam ilm u sosial
Tugas 2. M enjelaskan
kedudukan Sejarah dalam ilm u sosial
11
9. M enjelaskan kedudukan
M elakukan kajian dan diskusi secara akadem ik unt uk m enjelaskan kedudukan
M engerjakan Tugas
1. M enjelaskan Hakikat Ekonom i 2. M enjelaskan
kedudukan Ekonom i dalam ilm u sosial
M enjelaskan kedudukan
M elakukan kajian dan diskusi secara akadem ik unt uk m enjelaskan kedudukan
M engerjakan Tugas
1. M enjelaskan Hakikat Sosiologi 2. M enjelaskan
kedudukan Sosiologi dalam ilm u sosial
M enjelaskan kedudukan Ant ropologi dalam ilm u
M elakukan kajian dan diskusi secara akadem ik unt uk m enjelaskan
M enyim ak dan
M engerjakan Tugas
1. M enjelaskan
Hakikat Ant ropologi 2. M enjelaskan
kedudukan Ant ropologi dalam ilm u sosial
Hasil Penugasan Tert ulis
5 kedudukan
Ant ropologi dalam ilm u sosial
14
12.
M enjelaskan kedudukan Psikologi dalam ilm u sosial
12. Dasar-dasar Psikolog i
M elakukan kajian dan diskusi secara akadem ik unt uk m enjelaskan kedudukan Psikologi dalam ilm u sosial
M enyim ak dan
M engerjakan Tugas
1. M enjelaskan Hakikat Psikologi 2. M enjelaskan
kedudukan Psikologi dalam ilm u sosial
Hasil Penugasan Tert ulis
4 100 A.1. Bab.9.
15
13.
M enjelaskan kedudukan Ilm u Polit ik dalam ilm u sosial
13. Dasar-dasar Ilm u Polit ik
M elakukan kajian dan diskusi secara akadem ik unt uk m enjelaskan kedudukan Ilm u Polit ik dalam ilm u sosial
M enyim ak dan
M engerjakan Tugas
1. M enjelaskan Hakikat Ilm u Polit ik 2. M enjelaskan
kedudukan Ilm u Polit ik dalam ilm u sosial
Hasil Penugasan Tert ulis
4 100 A.1. Bab.10.
16 U A S Tes Tert ulis 40 100
Penetapan Nilai Akhir:
(Bobot nilai per subkom p x 60) + (Nilai UAS x 40) NA = ---
6
Catatan: aspek afektif tetap dinilai, masuk ke subkompetensi, dimunculkan dalam indikator tersendiri pada subkomp. Itu.
Buku Teks dan referensi A. Buku Teks (Textbook) :
1. Dadang Supardan (2009). Pengant ar ilm u sosial: Sebuah kajian Pendekat an st rukt ural. Jakart a: Bumi Aksara.
B. Pendukung (Acuan/ Referensi):
1. M ukminan, dkk. (2002). Dasar-dasar IPS. Yogyakart a: Fakult as Ilmu Sosial-UNY.
2. S. Hamid Hasan (1996). Pendidikan Ilm u Sosial. Jakart a: Proyek Pendidikan Tenaga Akademik: Dijen Dikt i, Depdikbud.
3. Udin Saripudin, W (1989). Konsep dan m asalah pengajaran ilm u sosial di sekolah sekolah m enengah. Jakart a: P2LPTK, Dit jen Dikt i, Depdikbud.
4. M aman Abdurahman (1987). Ilm u Sosial Dasar: Basic Social Sciences. Bandung: Calvary.
5. M unandar Soelaiman (1989). Ilm u Sosial Dasar: Teori dan Konsep Ilm u Sosial. Bandung: Eresco. 6. dll. Searching: Art ikel-2 dari media cet ak maupun elekt ronik
M enget ahui,
Ket ua Jurusan Pendidikan Geografi
Dr. Hast ut i, M .Si. NIP. 19620627 198702 2 001
Yogyakart a, 31 Agust us 2015 a/ n Dosen,
Dr. M ukm inan
