• Tidak ada hasil yang ditemukan

PENGARUH MODEL PEMBELAJARAN KOOPERATIF DAN INTERAKSI SOSIAL SISWA TERHADAP HASIL BELAJAR SOSIOLOGI DI SMA NEGERI 1 SEI BAMBAN.

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2017

Membagikan "PENGARUH MODEL PEMBELAJARAN KOOPERATIF DAN INTERAKSI SOSIAL SISWA TERHADAP HASIL BELAJAR SOSIOLOGI DI SMA NEGERI 1 SEI BAMBAN."

Copied!
35
0
0

Teks penuh

(1)

A BSTIIA(T

CHAf.!UAH IAAiA NIM.06S02()100 The

t ff«t

of Cooptntin l,..tuoin&

Medds u d Sod•l lntt""rac:fil:>o Srudttu IGward St•dn.c At:bin'fmtttl tNt

Sctc~ •I Sn:klr JtiRb Shcoo.l I to Sri Bamba.a. P~

Gr.:.duate

Program of

lh.., Statt U n1~b'llil} ' a( Mednn. 2()1 1,

rhc ob,.J«(n .:- of t.IUS ~Srvcl: 1Wft W dlseov~r (I) d tt> ~:tf..xt of t.:()Qjlef1.lh\'C tcamin~t models (Student Teatn A(:hiC'\'C' IJ j .,.j~ill(t 111\d J iS$ilw}

t u~o~.'lf'ds

SociolOKY t.nrning

Achie\'cmtnt

(2) the Effect

of

social in1erac•ioo

Shtdt:ot (toopes~iw- .nd C'Ofllp('l>ti~"C) towau! Sot:Wlogy teM\lng AC'!'Ut'\'Ctnent, (J} any imt!'lk'tion bet~c:cn C~ ru1i\'( -L(aming Mod e-l ~ {SNdt:nl Team Achieve l)h·i~oo IIT'Id

Jigsaw)

nnd Sooal Jntrtanion Stude-nt teoc>ptnttivt> and cornpl!tithe) toward Socio'ott~ I NJning Atltit\'C':tnclll.

lb(' ~Jalioo ;1.1 this rtseat~,;.h it JOO srucknts .... c;:~ all gtade X stud..-m of 3t&1e SC'nior High Shcool a in~ . &mbllTI whh IQICal samp)C' 60 5hlfktlts ·while~

santple "' t~ r c ~ud~ w~$ two dllS~ of dx- X grade whicb Wt't\' Wen by cl.astcr J'Wldom .!>ampling. The mtth1Jd ()( 11\is restmt.h WN qwsy·hptnmenl >A•ith hl

d~ip . 'fl.o

data

aJUJ)':us ~iunquc ustd analySts or \·arieoc~'$ (Ano\'a) two ways. The rcse:ar<".h insllut!W'nl lhbl used 10 m~u r c .-ud("'ll S()C'u>lc)gy lc3miua~,

Aoehi.:.,.~c: o .t ~ \CO¥ m"J i. p l ~ c:hoK<: wil.h 4 opdons. To S""' o(

4"'•

-hrl '"~~lim uSt'd qucsrionnaitt \lf sdapt{l:liCn. The' difftrt(k."e!; i>Mv.-een ctll doiftt

by

SchcfTc

tt'SI

The ~~ o( h)"Jll'hesis 1t'1ting tt'Setich indtc.le tNt there nre ; (I) l.bc f(:SU!t of learning acl\ie,·entrent by usina tOOI)tTI'Iti'o'e l~atnill£ n'IOdtl STAD ""11

higher

than

cooperathc: learning mode-l Jigsaw. '<'itb F _ • 4 .60

>

f~- 4.01 whb sign ifi tv~t Jco.-el o • 0.05 (2) tht srudtnts we~ Jeamins b)' using :social interaction student cooptmtivc wt~ hfghtr !han the stOOcnl.$ wtn: ldltni.ng widt social interaction fludtnt r()mpc:dth·e. '<'ilhl: _ .. S 61 > F WNo-4.01 (J) tbi.Te

was at1 intc:raction ~ween QX1J)Cntivc learning OQtl $0Ciol jntentc1i()l'l toward

$Qci.ology Leumi:ng AcbitvtJt\C'ot \lroith F,_ • S.t'IS > foo~o\r .,. 4.01 ro F,..~ > Fl.lH~

wi\h signifieafille\el u

=-

O.()S.

Based (HI.

ctw

cL!tol :~t~aly!ii s.,

it

can be: eonc.lud.:d thM shwSentil with !OQC.illl inltraetion ~1'Uc.ko t COopenni.,·e should bt 00• •at,p.l v.i tfl roopc:rativc ltt~ m ing

modd ST AD \libik saudotms with il'!tt-rattional SOC1:t.l scudem Ol)llrl)C,ili\-e ~itb

eooperOOn

l(arning modtf Jigsaw. The implication is nbo suggested thlll Sociulogy £dueatiM teachers are 1~

who

p'oan •o impkment lh<! leamln$. modd that shoukt know tb: Social

fmtraclioo of

gudcnts.
(2)

ca.irieh 1m1a. N~l06S01().4;00

r.-p,...

\1.ck.l P-.bdll}an• ~

du

Ulitn.bi S..l SilwJ Tn'bcbp Hatil 8tMJ;ar

S.iNoci ,...

Sinra

JUtu

x rn

s~ -"' N~n t ~

u •• .,. ..

Prc~o

1

,.. P~1011

:

u~'ftSi1as

Nc&C"ri Mtdan. 20 11.

lujuan dati pc:nditi!ln itu ad..d.:lh ~tllul. m~W.ui ~ modd

pnabelaj.ar.Jl berdaslr llpc pcmbel!l"JarM STAD din JICSAW

tcrll.t.p ha:Jil tN.'Iajar 50Siologi. tbn intenksi IIIM3.nl strllft i ,w-mbetaju.n dan lntttD.si .r.osi:al

$l~'ll ltrl,nd6p ba.,il beli\iaJ SOSIOIOIJl ~!WIL

~ 'ltMan iro 11'1el'\lpAAM J"rlk'lililll\ l.uii.IJ ekJP:fhhcn. TaW popul.a.'l'i daJam ptoclilian

ini

btrjumJah 100 M lnl l~ din don l kd-.

S<dantrbn

51mpc:l pcntlib.w t-ttjumlllh 60 orang ~«dill dM, 2 bl .a ~ \JC'I\1110 mer!i@,UNibn (:II.ISl<T l'1lndons $&tl'lr)lf\¥.. ~htlum ptrlllltu...n lerkbltl "-h~o~tu WlmptJ l)t:nditi.tft ~beri.k.aft

aJlP,d rnloerU.$1

iiOSioJ

Sd~utnya ~~

t .,J

bci•JN

AOttOio,l )'q d.i&UIIak~

Wltuk. mmarugi hipor.ts i:~ penrlitl*lta-kbt'\ dlabuf~o~ dlujte:obt.k.an lmlllt

tne::Q8Ct&bui

dnp.M l'Ahdda$ 4a:l rrir..bfliW k'S bl'lll ~... \!MIII.ii 1*\t d~ dalt.m

f.'C1Jd•blln

to1

adalab

...,_,It;

~"J'"' Ufli'QL

mt'ftlAJibn data

dan stabstit

•lilfcnnsial

...-

~ ~~ peac:h,._ H•polals

pmetrt.-

_,1

~

...,...'-"AVA 2

---olok-

2 • 2 -A'<AVA2

,.,.. tall c5poaba. aerk\Jih . , _ .

ct.W..._

OJ• ~ anah&i:J data

,·airu

Ufi ~ dc:rp gji

du-tu.:tr.

0.

ttl llonopm•

'..n.u..

clcs!pt UJi·f'

dM "P

o.tkt.

UJ•...,... CDCfiHWIIIIlul ••

St+.drc

la...t ,..,..,.., ,,.,_.

...,.u... """'•

(II

1~1 bdljo<

-*'tli

~-~ di ljat ckllgM fi!IOdd p~,_., 'ITAO kt>!b

t.,..v

dm peda llu•l

be:..,_

~i siiwa )OUI8 di AJaf dmgw~ mvokl pc-mbclatlfUI J1p• dcltpn

Fwt...-4.60

> F~

.. 4.01 pada

w-.!

s: i.a:Jt~flla n o · h.O~ (2) •••,..• yttn& mcmil«; km:ndNII@M :aot.crabi sos1a.l k.op«auf mcn•rcroll'h baa.~ I bclot)ar }'811& lebih

tinai

dArl

pacta SIJ'Aa

Y:ltiS nwmilil1 lct.oe~lln l,..ctlllsl JOI!dl kompttiutf F-. • 5-.61 > F...,.. • 4,01 pllda t111!f Jt8tliflklllt '' O,OS, l.lltn (J) 1Cf(fllr~l inlt:rabi amaru 1nodel ~mbdaj.v.ao dan ml('n.ksi tollfll lerballlfip tw:JIJ bti:.jat l!IUSioloai s.iswa. ll•l Uu dihsnjuklwl o)~b ft.,1.,. S,OS 11,..,.. .. o&,Ul pada IJU1l! Jlgniflka.\

(1' .. '0,0~.

Oari bastl anahsjs dlw dtsimpulk~t.t b.lb~A'll modti pembdi~atllD yanctepal diJLUA3lan pada )..twa drl'ltM lllS¥-to , , , , m<"mlh._. afttt:r..lw tMJII topc11l(if ldalM mudd pernbt.lljann ~'TAll ttdan~llll ~~ )IIIII menn tj ~ ulltnbi su- k.Otnpthl'lf Y*'& tcp3:1 dtsl.ll'loil.an lldalah nlOdd pe~l'lhtllj.aran Sigsa ... · IDtpll-lr..til dari peoeh!UI!l ini ~

lbu"'•

d•luJ..U. Ltpldl &UN Sallotogi )UU 4MPI ~ mo.itJ ptmbrlljanrl ftloetnj\Crhati.L:..,. ln~

toOSMI

su-wa
(3)

PENGA!\UH MOll! L "• ,i!Jll.,

1

:\H·\;, li()OPt R.\

ll~

IIA

't

INTJJIAl(• l

~· ISlA!,'

''~

lRH,'.•·

i' A~,I

L

IJI:I

'\J~

tU

i'IH!LO\;l

Dl

" · ~h

'\'t.•

, f ,.-,

.c·l P..\;

~

.•

t •

! ... ""' ~

.

,..

.

~

.;!••

.t

It,~

'

~"

=''·-P.<•

PROGR>\ , ,

I"A~CAS

d O AI'I.A

UN

I V~::RS

l

~~'

'F( CJ, l

\1EI

•\.N

~1F.D"\

·~~

(4)

TESIS

PENGARUH MODEL PEMBELAJARAN KOOPERATIF

DAN INJERAKSI SOSIAl TERHADAP HASIL BEL-AJAR

SOSIOLOGJ

Dl

SMA NEGERI

I

SEI BAM BAN

Oisusun

dan

diajuk.an oteh;

CHAIRIAIJ IRMA

NIM.060520400

Telah Dipe:rtah.a.nkan di Depan Panitia Ujian Tesis Pada Tanggal

28 f'cbruari 20 II dan Dinyatakan Mcmcnuhi Salah

Satu

Syarat

Untuk Mc:mperolch

~tar

Magister i>endidikan

l'r<>i"'m Studi Tclmologi Pcndidikan

Menyctujui

Tim Pembimbing

Pemb

i~

Pmf.

o,.

HIIIUn

Si t{lpu~

M.Pd

NIP.

19600705 198601 1001

l'rogrom Studi

Tc:knologi

ndidikan

Krlua,

Menget.ahui

/

Medan. 28 Februari 20 II

.

. .

Prof.

Dr. Muhammad BIKlirun, M.Pd

{~\

'Prvf:

Dr:

Belferik Manu liang

NIP.

19441030 1976031001

;

.

· Nlf'. : I .~7 10 15

197412 1001

(5)

-Pcrsetuj uan Dewan Penguji

Ujian iesis Magister Pendidikan

No.

Nama

I. l'rof.

Or.

HaM>

S i tompu~

M.Pd

(Pembimbing I)

NIP. 19600705 1986011001

2.

l'rof.

Or.

Sahat Siagian. M.Pd

(Pcmbimbing

U)

NU'.

1%10104 1!18703 1017

3.

l'rof.

Dr. Muilammad Radiran. M.Pd

(PengujQ

NIP IQ44 1 010 IQ7tl0l I 00 I

4. l'rof. Or. Abdul l-lasan Saragih, M.Pd

(Penguj i)

NIP. 1960 1125 198«>1 1002

5. Prof. Or. H. Syaiful Sagala. M.Pd

(Pcnguji)

NIP.

19580504 19861 1 1001

Nama

NIM

Tansgal Ujian

Tanda Tang>n

{~

... U

... .

~ (

...•...

···~···

... ··-··· ... .

:

Chairiah Irma

:060520400

(6)

...

N1m

Prodi

: Chlirlah Irma

:06S010400

:X tsepuluh)

: Pe:ncaruh ~I Coopemlve learning dan l!\ ten~ S0$1.-1 Siswa Terhadap Hasl sela;.r \hwj di SMA Nepri 1 Sel&amt..n

1.

Benar

tesls sava. btya sava se.tdrl.

bubndlketfakan

orans lain

2.

S..v•

tidal ~lakuk.tn Pla&lat dalatn j)(!nulisa n t~

nya

3 Selva ticbi: a~ moerubfh atav m@m~lsukan peneOtlan sava

Jika ternvatadl kemudlan 1\iri terbuk:ti wy~ 1elah melakukin ulih satu nal di .nas, mab sava berscdia di~i nr.ksi ~ns ~11tr:u bc-'vpa l)ft n«~PQtan 1J$r 6i')'a.

(7)

CHAIRlAH fR!vfA. Nl\4 065020400. Tk Efftt:f of Cooptn.th·t lAUDing .Moddt. •.od Sodal l11ttrac:tion Stuckat to·•urd ShtdtDf AC'hin-cmtot oo SCH'ielog) •I Srnior Uitb S h~ f io Stl &I.Db•a.

l»<>s2

Gr.Wcw~ Prognun o(

the S~te Uni ... er:Jity of Mccbn. 201 J.

Tbr ohj«:the of t)till r ~rucb wen- tu &~ro\er ( 1) lhl' dll-c1 of <:001)\'fati .. t'

lcamU\¥

mod.elt (Stulknt Team Aebic\'C: l)iv::uon and hgsaw) 1()\\;:rd:! Soc1ol<>t!.:o LtartUng AdUc .. cmeul, (2) :bt E.tT'-"1.:'1 of 5aeial interaction sntdtnl (c:ooprrati\'f' and compctiti,·c) t QW;~; r fl Soc.iology W rrung Achleve:mmt, (3) any ir.to:t:~Cli<m between Coopm.tiH' Ullfl\jng

"-Jodtls

($1udM1 T cnn1 Achi~e

Ohirion and Jigs.:~. .... ·) MJ S«W lntt'fliiC'tion Stucknt (toopcrldh''t' :md oompclitive) tuv.ard .')c)CJok>t:-r Learning Ac.:hkvt<mC'nt.

T~ popuhltioo at l.his t~arch is 100 srudcl'll$ we~ aU ~ade X studtnt of stote Senior High Shcoof I in~~~ with tQtld s11mple 60 .i:ludents wMt the sa.tuple uf the-re stvdy w~ I\Oo"'O ci.U'it$ of the X g~llk which Wt'rc taken by clao.1cr ~m :sampling. lbc- me1hud of tl U~ r*•n.il WAJS qua,y-~\"pnirMI'It with 2)(2 d~gn Tht data ll(l.ll))lil .-.t«hnrque used 1U'13 l ~ ·!tis of vanmttS (AOO\o'il) two wuys. 1bc ttseatc.h in.wwnt-nt thil! t~$ed •o UK'M\Ite student :;ocwl~ k:\rruna

:~<:hi.;,·emm wat ~s Ol\1hiple chotec: with 4 optiol)f., To

act

of data social

mtci'3Ctiqn

used

qltC$Mnna i r~

..,r

adllpta~ioo •

Thr

diff~oces between

cc-IJ

domg

by Sclheff~ lU,.

The rcsull or hypothe&:is tc:sting tt:se~~Kh indicate dlat !.hen: are : tl) the 1csult

of

lcami"a aeh i e''tn ~n

by

uti.n&

coopa-.athe LcmUJl.i •MikJ ST

A.l) "~

hijhcr than «~Cp::ratjve leruTiing mockl

Jig.v.<N,

\loitb F -~ = 4.60 > F.,... .. 4.01

w:ilh sigDifica.nt level a. c. 0.05 (~) the-!!tli~Cknl$ were kaft'l.ing by v:\:lng ~1..1

iM<:ntetioo trudent coope:•ativ..: ""ere biJ}ler tbM lbe S!udcnl.$ w~ learnlnt, v.ith !IOCJB.I b,temcticn ~udent conJpetith·e. ~itb F _ • 5.61 > F ~tHo • 4,01 (3) ~ wn., an intenM:tion betwe~ cooperative learning and .soc:iaf iotcntcuon tow111d Sociology teaming Ach i ~vc:ment

wialt F,..»

S.6S

>

F.- • 4.01 so

F,. ..

> F..,..

with siQ»ifi..:.ont lc' t\ o - O.b.S

Based oo tbc dal3 Ma.lysis, it can be l;()ntludcd

that

$Indents w ith social

inter~~~tticm ~udrnt

coopc::Mive

sbouJd b<- btst taugbt ~ith ooop:rath<c l e~~ming

modd STAD while students Yiith interaa..'1iomd sc)d~ srudent tOtllll¢'1hive \\oith (ClOptr.lti\'c

lcamist.t;

modd Jigsaw. Tbc imptiention is also suggeSIC'd !.hat

SocioiOi) EdtX:aliotl te&chrr$ ~ tQICbm

"'bo

piJ~n

w

implement 1tu: ~ina,

modcllhat :o:hould

kno~:lhc

S<>cta1 1nk:racti(ln ol' studmls.

(8)

o...- an...

Nf).t06..'0~ ,,._.,... "' . . ' r~.;.n. K-ptntif daa Uwnbi s.dl Silw-a T ~r rb4ap Un it Bdajaf' ~Wott

,..

Sinu

Kclu X Di

S.\t.A

NC'Ifri

f

St'l

a ... ,. ...

~ ~

.

UDi\-m:ilaS

Ncf<ri Medon. 20 II.

TujUM dati peMh1i11n iro .WM W1t\lk m~WM

pmpuh

modd pembt.laj.aran ~ ti~ pcmbd:tjan1n S'rAD cbn JIOSAW krfl.tlp basil

bdoj;u-

10$i~II)Ji. <bn it11Wik1P .ut.rJ

acrat.eai

pc-mbclllj~n~n

dan

ln~aUr.si

sosiaJ

sl!M'II trrbadap ba.1il

bdajru S6Sol\"'toal

'':fWII-ftC'nrhlian ini lnt':rupaltnn rrntlhill\ I..I.IUI ck.tp«imen. Total populiiSI

daJt.m ptl'lt.'.lili.&n irti berju.mlllfl 100 onma 1~rd1n dlln 1 kda~ . Stdan,Pan Matn~l pcnclit!.lln m}wnlM 60 nr~ua 4erdill

d.ari

2 kC'!IAIJ \IC'Itlllltl n-.c:t~aa,unatan duller

IMCk.n

qmrllng Sc.htl\111'1 rrrbrkuan 1erldMh dah1.1tu J.M\prt pcnd1tiart dibrr:rikan upe1 int~rU.si sos.ial SelanjutJlya let ha$il bci.,AI

Mltiolofl

)'lftl d:i&uoakao IMlrllk ~i hijlocdi~ pentlitlllllltCJiotblh dlabuf~o~ dlujte:obtlk.an lmlllt

tne::Q8Ct&bui

tinpM ,•ahdrta$ 4a:l rri*'ilitu k'S bull bd... ~~lltii

, .q

d;~ da!am pcodjblln lD.I MSalab savsrik dHirij'llaf U~~Nl' ~,jb,o

<111:1

dla NU:stik

iufc::rtOSial

W'1nlk ~;; lupoltt'liS pnltl•liUI I ·~ pmdJt~M dluji drcapo

~ANA VA l,.tur~.,_n (al!QN~l to 2 ~lftA..'iAVA 2

,at•

*

~ ~ cbrtNlu dibtul:• ~· pa~)-.nctn.,...

" - , . .

Iii

IIOf'IWi.las ~ •

dai·k.:hi dlft UJf

~·C. \ . . .

liJI•f

dan '9i

Banld Uji

bsljul ~ v;1 Sdw:fk

~;t

~

...

~

-·II)

Haal be ... """"""

Y"'f di II" deopo modd PM>bclaj.nft S lAO kM llnpJ..., plda l>o>il ~

sooolo¥• sis-·a

)'11'18 di •JM dmg:a~~ mo..kl

pc-mbcM,wan

Jlptr" ~ t~ • 4.60 > F-1 = 4,01 p:td:i. waf fi(llluflbn a • h,O\ (2)

•••w•

yq mcauliki

~aan ~ 3()$14.1 k.,.wnM1f m~rol('h h.,.. I beb)lt )1111& lebih tinggi do!ri ~ S l .!~~><l Ylltl# mcmiHki ke<:c:ndtut\pt1 lnl4'1'1lk.tlll0tltal komprcitJll' f"""" • ),6J > fw.t .. 4.01 ptKia111taf atgniftbn u. O,OS, t.IM (3) lcfdllp.t in1e:r11bi a.ntll.f'"' mockl pcmbelajtno dan imcraksl SO!Ifal krhllh&p hiuil briajar !N.l!Siologi Ji3WII. Hal i.ni Jitu.njukkan old\ F11.,, • S.(IS ,., fl,M-~ 1 • 4101 p!ldA t.araf signitikan

a'"''0.05 .

.DII.r•

basil an:afUis data ds~ullo.mt hW\w1 rnockl pt"mbdiVatan ) .. "i U:p;d d:l.&unaku J*ia Qso;oo dcns.:m s~a }An~ mc-nul~1 •Diofrtbi SMjll lopcracif ad•lah ~I ptmbrbo;IU"lll) STAI) W<btlll:}.an "~a )'""I rntttuHti u.ttnlksi

ltOSW

l..ompnitif yaog et-p31 dt~unal .. , Nilab tnl)(kl pc"mbela;an.n J•asaw. bnpld • .bt dan ~

ini

sa..~ LhUfUl ditujw.at l~

pn

~ )'lieu

dalam pmcrape

;nodt-1 pcmbdap•• m«"~pttii.-U..U l,Mmrb; jlrOrMI,J tb'~~>a .
(9)

KATA PKSGANTA.R

AlhlmrJW~blla.lt

•pt.

puj1 din !)1li.Y pad~! pM)I6.aa. ktbld.iral Allzh

S\\"1, brma

d~ "WWII ·Ny1

pmuh.'

INIIDif'.'U ~dtslik.ullt:Sis Uti

TM

)'tr!C ad.t d~ prmlw:a ,.,. d..-.lptd• '"

-"*

mcmmuhi

~

pcrq.,..

Nft'll'<•oitb

ec1•

~ hadMi!U.

Ptorpau

~1-..fi

Td:nok!P

rcndK!"-

" ' - """'- ,..,_"""" "-.

lao>w"">- .

...,.Modti,_ ...

K...,Idmlol-.;

s-1 S""" lnhoOot> llorl e...,.~ S!>IA ~I

Sa--.

llolom lCMol- '"' ...

~ ...,_ boohl<pldo 8opk

Pro£ Dr.

lfwlln S1~p&d. M Pel, M~U pcrnhmb~~~CI

ct.

a.p.6. Prof. Of, S3hM. S~

M N. ldab ptmbunl'ltftJ U 'Ml kWI NA,.-. md~

.,.._tv

dalam

IIM'bflnhbn,

•mblmbu"

kT\II..IU:M

aofl110Civu1

wc:n tmas mcncrus keptda

penuris.,. cb,-.t MICN m"n)c:kuibn scm tnl ~l3inJ\IInya ucapan ttrima bsih

cll...,.r-!I.M

Lepod•

Slj)Oil l'n>l

0..

II

~y ..

tw

~

M.PJ.

O.pal<

Prol.

Dr. Muhammad

n.dlrrtn. M 1•<1,. dAn l'rot Jlf.

At'lc:luiiiMM S~~n~.lh,

M Pd , u:l.aku

nanu""1bcr

dan

pmgtiji yq

ltl4)1

botny•k

mcmbcnkllli lna.Milan dan arahM <b;lnm pcny~lesa.illl'l

<lin

ptn)'CII'IJI'Imalltl I C'I£'

ini

ll"J)lk R.doar U'NlM!-.0

Prof.

Dr• S)'A\Iia.l 0W10fl1. M..Pd., Be.pok Pro(.

Or JkJfcrlk Manulha.n;. M.P.J. ttl&k\1

fhtdtut

Proaram PII.'K'Uilljana Ul'-iiMED,

O.,...U

l>rof, Or Mul\lm..niNS Oadi111Cl. M Pd.

sclaku

Ketua Prodi Tckookl@;

P<Dclldohn , don

11rooto1<

Prot

Dr

s-

s._

M.Pd, "'"""

S<ktdarit l'rogr>m

S.1uch

bc:tn1a

•fT

1bf»l. Jaho&onJ

Sirart. S Pd.

M'ltl:w

K.q~W

Stt.oiM

S~iA

NeJtri 1

Sei

Bunba.

)'111\1 ltl.ab ti'IO"ft.bm v1a

mmrlru

cb

IK'kolah

yq bdialt

pimroiA. &pat
(10)

t'Crd~ plde ... ~·· rntodcl;aan <lu ~ pmdrnan dJ lrdas-l.tlas )•llf d.b.ftlb~·

l..t\1w Clf'~ • • • A~AhMda

tn-_.

d.wll~ \bnatli .N~ M Pd

)Mt Qtu

•I'IC"fttttiiL

p.i\ollu.p.--wc\ll

"C't.lo

~ lkl !cnl$ ber;~ UDI'* lnn\lai.N hf\lup ~ t.·1 \._..L• leX_, Httnu R»d) F ... -.

S

r _

pgc:n:b

W"rU)·~c "-9111 ~~ lkkt.. - . .,..mk• ~, .. ...,.. Ahr lliiiJIV.ab sma

-..~

w:n..

aJ&i.~.U.\1 tcrnNa )~ sc:s.J~ ~

.,_oapa

I'DCII'al

sriuf'IIP ~

•t

IIW'ft)Cind..tn pmJ~lu M,P,...., dJ Plopwn

Plllc:...,..,. tJ'I; I \1 f 0

StmUI rd ... ftk.-1 1ul~ ,..,. 0 dl ~ROOl Teknologj P~

yatiS uJJl dlpa1 t4)'' Stb~rlk.MI ~ba..

IIC'Ad.Uny•

5CTIIU. kdHutan dlln lwlruan )llftJ d:itiC'ft.bn '-"~ §Kn~o~lls mel'lj: ... h tinlll ke'bt~Jill:W?. Ak.tumya. ptuuJss

mm)adiU'I kh~lllf")'a Nb'l u\l tn.i.sih )1Wtll.lan ~~p.II"M3Jl

Semog;.

karya

ini

,.

M~dan.

P('nulis.

JllDIW'i 'lOll

(11)

USTRACT - --

-1-t.b-•

- '

AIJSlllAK ··- · --- ... --··-

KA 1 A PE.'fC.~ AR...._. . ~- - -· - - - - _ - iii

O.A.ITA.R ISJ

-··p··· . .

-·- -·--·-- ---

v

- 1111!

DM-rARTABJtL .... -. - -

---bAJ"tAR G.A)I.BAR ···--·· ·-•• 1:\

DAf'T AR LA.\tPIRA.S

-

-'

81\l.H P•:NOAHIJI.UA 'II

A Ll•ar B<dahn.g Mastbtb

...

...

..

-

.. .

.

. ..

'

8 ldenliftblsi M••l.ah.

...

....

..

.

...

. ... .

.

:0

c.

Pcmboa.~ Mllstbh. ..

...

...

-

.•.

. .

-

..

. .. II

D

R1.-mu~ MitSIIIah

...

' "'

..

"

"

Tvjllo).l) Pmdilia• 12

r

M.:tnfaa'! Ptl'ldi1:0.n

"

BAY II IICUIA.S TfORFTI ~ KrRo\M";KA HUU'lt\IH 0:\1\ PDiCAJUA."i .HIPOTit\l'i

,\

1<ai••

T~., .. 14

J tt.kibr llKil &'-Jw

\ow-r4c-ct

14

1. }b;ulttModtf~lli,liftArc-tc\t_...,~~ - II

LModd~T~Adlw~f~MT I ~ f 4D t ].

b. ,...,_..,.. J~ -· 11

}. ~ ... _. 3t

8 '-tl«iM RC'k-ou- _ -· )7

(. Kcnaab tkrfaitU • l~

I ~ t-.~1 Pt"'bc~...,. dlwl 1-'(t~pnah~t;

kthbp hbtl

be..,

JOII"'*"i JO

2 Pcn&IINh ln.1ft'ak..H .~., 'i~"" l~o"ttl;ao.hr tt.L·d &;,,.

So.:le>~l · - 11

.l J(lte:ralsi Atl\lnl ~lodrl ~mbc ! ntOtiUI d.'ln lnnrn). ~ i ~ial

T e:rl'lod11p 1 la.1ll l'ellaJ•• ~l 'lll(l _, .•.... 4-.j

o r e(IJWuan flipolc\.t~ . . 47

RAU JIJ ME'fODOI.O(a rt:NU.ITIAI'f A II ( D l

li

Tcm~ dan \\*klwl"MM:Iih•n Pt>pula\i dut'l S.mpc!l .••.

M~OI.k dl:'l klntanc-n ~11111 1' ...

Vnbel O.n Dcvitwsl ClpcnlsioNI \'lltlatwl .

t'rnstd~Jt Datt Ptbl:SMNn rcrt11~u1111

~J.OIIU'OlloD J'nbl.UIIII --··~

Tf'lml P~1pulaa lliU llaln ... uwr~ 1\'r>C&il..,. I Tc\.ad.~lMOMa

2. lmm.r.w11 ~~

a_ Ta lW..J

bri¥r

·•S

43

,.

. ..

~v

4 . . ~2

54 <6

"'

"

(12)

lt.. la_~Tfil~""-f

-J.

~;,,c..,.

r ..

.-"'..,..loco"""'.

.:

l:JiCotr.~rC'ttnt.na._"~

- - - - ·

~.!

_ 60

H HlsiJUjiCot.~'-rl.l._

I TcbWi. AN.k'ldU.U ·

-...

-~

..

6)

8 ,\a l \- llASU.. Pl:•"'la.mAN'

A ~ 1¥& Hrill't:rcl,hm 70

I Oa::t H;m16chlflr ~~~Sill" II )II'QI Diq1ar lkn,Giltl

•rrAO

7il

2. Data Ha~l l lc!~~r ~('dnlutl ,1,..,11 )nnr Oi"t4r dmpn

JtGSAW.. . •... .,I

), l.Mta l"la!iil 11clll}llf ~ll\IVI<~tjl l\J,W:I )lit"!¥ Mc1n1liki

llllc-tabi Sc!il.al K,IOJWf\111!1 •. ,. . .•. 'rl

4 0.... Hasil llrbJ•r

s.».or,._;

~u... ) 'lit ll ll.kt11ihkl

tnecnbi Sofial K01"~1l1ir . 74

~ - l),p Ha&il 8cbjo11 Sclll~ S~ )'IIIII I>J•JII' 6rrpn STAO dao Mem11ik1 tn\tn.\'1 ~~ a l Koc.'<l'ft'a!•f "!"~ 6. 0.. Has.il tklajar ~"*'P (,,.--.. )'lfll IAIJIII' ~.n

STAO dan Memili1.1 lnecral'' ~~ ~ ~11d ... Cb

7. 0.. HaJ~I ftc ~~!jar~~~~~~"'~ ~~

O.a;•

dtrl@n

Jip;Jiwdaa Mmllli\.tlrta"al.w !M>taal K(.'l('!p(ftll( i'~

I

0 . Hull Bc:'-!)lr ~ ~u"'l

'IIIII llrw.tw

~

r!IS">

cia MnaiiAIIIIIttM.M \.. ... 1 ).;~111 1 f ~

a.

PcncuiDn

ra.,._

"-:U.

o.u

to

I. tji~O... 10

2.

Ui•lb-oer•-

v..,

I.e

c.

~--

Hifotna

- - - -

at.

I. "-i1

&...,.

~~ So~u )._,

o..r

ctcr.pa

~._,

rrpe STAD Lctleh TifiDI dlri Ha'"l lk ... .- ~

Siswt )"'IIII ~- drrnpA f\loodc:t ,.._l:ocb!Mil lipt

lia.$11.... .. 87

2. h:tbcdan. HUiJ fki~Jat ~lllko~ MWQ ~HWI )011\@

Memilik.i .:~ndtNfl&l" tn.crllk"' &.Mill t..apc:ralil Qr lnltnbi Scllhll lwn~itt ( ... ... ... . . ·-· ... 87 3. lnlctllks.i aMall M()dcl l ~mbtlll,illrntl dan lmrnabi ~l»>iil

SiiW& ~.trNu,S.p ll.ftsll 8<b}nr S~lof.otl s,,w;a ... ~ .. !!$ D. P<mbahiuan Uas.l l'l:nellh"' ... .•. ... •.. . ·- ... ~3 E. K.rt-rrba~U~~~~ Pc-ntlltum ... -... •. ... 100 !tAB\' SIMfUl.AN, IMPI.IKASI, DAN ~ARAN

A. SlmPI'llltl ·-- · 8 . lm:plibsi C. S....SI1'111 DAIT All Pl 'ST A1CA

LAMPIRA.. "i-LUlPIRA.r"i

...

-

... .

(13)

DAfTARTABf.L

T alld H11 h••n•11

I HasiJ UANIUN Mau 1-'t"lajllr.SI\ Sos.il>lop S.'\1U N~n I Sci Oaml:-att .. .. 5

'2

SJncoks Pttnbelajuan KO<Ipt'nsh( .•. , ·-· ... ~ ... ···- ... ·-··· 24 3 Sinca.ks Pt:tnbtbjnn Ku<.!pn'&1d S'fAD ••. . . - ·· __ .. . • 27 4 SinlllbPcmbeiiiJIIr.tn KoapennifJKiSAW ... .,,_ 29

5

lltrbal)(finpu• MO!kl Pntlbcr..jVM ,_ ... _ .. , ... -··· •.. 4 l () Ranearo.gAt• Us~rirnen f;~el()riaJ llll ···-· __ ~·~"·· . . ... .... .4?

1 P«btda.an pcrt a lw:~:~ Pembdajar~n Koope111tifSTAO dan

Ji.J:se;w ,

51 8. K1si·kisi Te,HasiJ l)dljuSosioqi... .. ... ...

;s

0 K~· .. i~ lftWUmm lnt~k.,:i Sc»ial Si1.,..-a ... - ... 60 10 Oi!url bl.l~ Frrltuensi Basil Bdaj¥ ~· Siswa yeo& OiiiJIH'

<k"fl:r"''l

s·r ... o ... -...

~ . .... . ... . ...

... .... ... . . . ..

10 II. Distribusi f~\.."t1ec~5l Hasll 8dtj8f ~~ i SJ,. .... --. )IIIli lnn]ar <kTI!!II:t

Jigwtw ... ... _ ... .... ... 11

12.

Distribusi Ftclruc:Mi l-ltiil Rda~ So5~i Si~wa )-&ng Men-•hi.i

l nt t:rt~bi Sosi.al Koo~if.. ... -... ... ... .• 7.)

IJ, Oi$tri.busi FrekUC'IISi H.asiJ Bdljar

SoAo!OJi

Si5Vo'D yantj: Mrm•hki IOlt'lakJi $o$i<1.l Korrtpe~~Wf. ... - ... ·-· ·--· .... _,,_ ... . .... 74 14. Oist;ribusi J'~ltucnsi H-.il ~bjllr $osi(tloei SiS""'":\ yana Diai;a• dttl~an

STAD JlU111 Memi!iki lntentksi SOO.I KOOfleratir ... _, ... -· 75 IS. l)istribusi Fft'lcumsi Hasil Oet.jM So$i<l~ Si$""-a }-..ng Difl,ar d«1gan

ST'AO )Uj Mrmill\i lnkrM.si $os.i:d Komp-titiL ... -. .. 71 16. Dbtrlbusi frt-k!Jd\.Si llasd OeMju bkiiOi:l S is ~~o-s yang l>ia)!lr dCt!tl!n

li~Q'N )'Ill$

Mtmiltki lnttrll:.i SOi'Jal

P\.0Qpa111if ... , _, "" , ,,,.,

1S

17. Ois11ibl.rsi F'td.'liCMi HasiJ &l~llf Sosioklgi SiS'A'II )110.11 l)ia_,.ar dtne_11n Jigsaw )'lin& Mc:ro_i)i\:i lnkrllbi So$ial KQI1lpelitif. ... ~ .. -.. .. ..• 1'i

18. NmJkllun 1Wi1 U.)i Nontlnliu$ On~ drDJilln Ku1nut. Cht·Kuadrat -·-- .. 81 19. R1nK41an Uji Jlomogen.kas Variatls pad~ Kelompol. P<mbc:l~ ~~ r.m

Koopc:r.rif ... -- ... ... ,_,_ 8~

10. Rin!f,ka....an l'ji Homogc:nW Varb.ns pltlkl l<dO!Ilpof. lruc:.W:st 5\'>-.,i.ll Sis-wa ... - ... ,_,._ .. ,_ ... , ~ ... - ... __ , .. ... 8~

21 R.inP,a:;ao \'al'l!lnt Ktloocn~X* I Jl$en~ ... ... ., tl$ 22. Hasi.l ~·-uJWI Has.IJ

H«<.ogtrtiw:

V3riMs KC'Iompok lDto:rcahi <k:Aglrl

'Tc:lotit:Banlc:n ... ,,_,., .. _, ,, ... " ... ... 116 23. Rinp~ U~~$11 Pc:rbflunpn ANA VA l)ua

Jalw... ... . -•·

8CI !-4. Rinackas;m IIQiJ PC'fhitun8Jin Uj, Pc:rbllndin&ac C'Rnch dn'lp.B r ciJai.\:

Scl><fk •..•... ...•..•...•...••...•.... ...•.•....• ... . ... . •

90

(14)

DA.FTAR G AM BA R

G hl ba r lb laa n

I. U u~ras; yang tocounjukan Tim Jig.saw ... - ... - ... ... 28

2.

IUStog,n.m Hasll !k.I3Jat ~ i o l og i .Siswa yang UYfllr dengan:, I AU ...

1:

3. Histogram Hasil Bc:lajat Sosiologi Siswe yang Oiljaf dcng:an. Jigsaw .. ,_ ... 71. <1. B in ~ Hasil Btbjat ~iok>a.i S i s~,. png ~kmil i ki lntffilksi Sosial

KQOpera.tiL ... - ... -... , ... ... -... ... 13

S. Ui-;;tovam 11 ~ 1 lklaJar ~o l<lji.i Si:;~ )'Alii Mrmlhld ll'!tetaltse Sos.ill.J

KQfllpt"'ih f .... , ... . , .~ ... ... .. ... ?.S (>. H i ~ 1 1g r11rn f.la~o i l lJ(olllj: r Scxiol<lli Si~: yang O i ~n.r d~:n~n Sl'AD )111'1&

Mfmi l ikl l n~~ S<lf>ial Ko.;optl1ltif ... ... ,_ ... ... -·M· 76 7. Histogram Huil Bd1j :t.t Sc»-iol<lgi Sif>""• yang Diaj:~r &n~ n H ~ \0 ynns

Mn'11iliJ<, lntrtllk.U S<lsild K(li'I)J!C'1ffi( ... ,_, __ ... - .... ?7 8. Hi:.togra.n Has il lkl~ar Sosiologi Sis"''* ;a~~g Diajar dcn~n Ji g~"'- y~~n~

Memiliki Jntcraks) Sos.iaJ Kooperal.if ... , .... ··-··" , ... JQ 9, Histop•n Hasil l}.e!~ar SosW>lo~ Siswa )MJ Oiaj:~s denpn Ji!$o1"' :>ollll£

Manila., lntcrllks.i so~ i al Koruf!o:t.d( ... ··~·-·~- ... 80 10, tmc:nk.$J •114111'1) Modd ~nbdajl)faJt K~ if dAn lnt.er:.Ju-j S~m11l

(15)

IA_afirH

I

_,..,_,..-to<-

~_.,..rr,.. \JAO

-2. Sl.ru:rio Srrasq. hmhdl).,. loopcn~,tTipt J'~i~""

...

J.

1tbO'WDCII~SoWISis*A~

4 iesllasilBclaptSos.ioloti _ _ _ _ _ .. ·

-' o.u

Hull Uji Cl'lbe

$ I. T n Huil BelaJM Sotiolog., .

!i l. Angktllntl'fJUi Sosio.l Sif\oo~

6. Uji Cobl ~" Ptnr.litian

H:a...._ - - 101

- - -115

-

-

- 122

.. 125

6. 1. Pabit\lnpt VaJ,ditai Tei tb.~d lkiii,Ja.r ~0.\tOioR.i • •. . ... -.13~

6"1. PtltiKW\P]I $tcliabi1Au Td HMII l'ki.\)N" ~ ... ... 140 6 3 All 4 l$~; l)utir l ct; 111111 1 \c~Jt So4.i~> l oaJ .,. .... . ... I ~J 64. t>ttbk~~ftfaoVahdi4uAIIP,ctln&cnk\ICioti1Sita

-4 ...

1.6 tl-' · Pcrbitq~~~~ R.eli.aNJiw MP.n Jnkrthl ~I Si~

. ..

,_.IX)

7 ()lila lnduk Pend"ian _,_... ... I

53

1 hm·~ Sbilb&J\. Dnbipu1

1. 1. ~Dtsuibdfrt.blfllli - - ---... - .•. 15<1

I ~ FubiiUII!pll L'l.III'VI Tendm" ~ IS6

I J . \ibn• SAps spa _ · - - 1 S9

1 ... TM!dPu ... A~AVA()w.b ... - - - 160 t Ptapjua~--~Dwa

, . Ptitjp ·-Cji~o-

...

-~

•.1. ~Ljd~\an.a.t; - - - •

to. '""''-

Hipolcsas P'cftdltla

- 161 -· -- 16-1

._161 10.1. ~l ji A.'lAVA hltonal l • l

10.1. ~

trp

l.artJlll - - .. -

- - - - _ JTZ
(16)

A. t..tar lkblka"1 M at~tla h

OMam u.pa)a mmlnakatklln kunli~a~ ~'UI'Ilber dlya m~~nlls:i&. pclldidikan

memcaans

Jltf*n!ll

pentirla Penini':•M

k•lllil•"-' 1~1Mildl.n ~ suaru

proses

}'Wia ~if'l~

det!Cfin

J1ft11tS

pe.\.rtj).MM!

lllmberd.aya

1n811l1Sil 1tu

ttftdiri. Mftlyadan

~gil) .. pro$C'f ~-- lldbu .,.. llleilll1ha UW'Sdii.IL

pcmai_. leNS ~)'a~~ IIIIIMI k'tWtlul mclalut ~pn

41a ~ ... ptft61dit-. WM tau~_...

....

4cll:pt;

'**

Wlllir:lcbtt: ...

poi*hc..,.,_ .. tdJ'oWI ~ . . . ,.. . . . , . II -

•P

I •

JDUbJ ~~ tmcM iC'Oiftl b • . . . , mcmbcn l.on&nlusa

S*2a

pt:n.mtkaun

lll.tdll pt'Ddic:bbp

ScMcb

6CII&M hU

iN.

k6... ( 19tl)

mmsllllkltl

tiM••

pu~incbllltl mutu tMMII:: d1P14

k'tjedi

wbclwm pc:n-in6'31t!O mutu pcm.bcl&jlltllll lctlcbtb dllbulu. Ut1t11l. ic\1 h~~n~& dic,._,.I),M pcnJC"'hutlll 1MW'Ig cata tneraneilllg fnl.'tQc~ atau Mr•tegl pe:ntbelaj.afM

•pr

pembdlljMID mmjadi kb.ih ~fe k ti(. efesiC"n 4111'1 tnc:mlll\.\ IAn)'n wrO,

Sebin ilu Gk$sct (1976J ~a.\IWI

bah"'•

ldlit. men~

mmu ~ 4i se~olall diro'lul.an llmu merarn::ana yaitu wperangbt tlttdM.M dm,pn UIJUab -~ tti\IMt prmbc-~ )W', 8 h 5m.si )-..J

... Do!ooo ... foapl """"'

pn-""" .. """" ,...

n • • • .,.._ bc:bcu•• v.w.d

>-t

~

..un .._

'~ ~

pmllbtt:a;ll• }aQ ltWJ 4~

.,,...

dah.Atl ~

r.,..

~ ~) P ' l lllf;ia dacap81 dlln '"'wbcl ..-._~ ,.,., tcWt mcmil&i

(17)

2

Prftfldllan SUI ln!i d~ . . . tuftlu&M

tvn.-

,atC ~ ktapJJ 1ttldlib Algi kwJitas pc:Dd~ lhl Xftdwt 1>1 '-ii-i ~ btrdasartM basil C'\<-.Msi

karihlum 1994 ~-w~g bn'bll~ LoMm. d1kd&lw• beiiWI ''""'• bc-lum menc:apai •rmamf!'JIII opli1N!1nya. s~-wa 1\anyt ~"

'*>..._

c.~,. t~p ~'"'"' msmpu

mcmllil .l~lk.-Myt S«a.ru c:kktt[. Okfl ~bib iiU bd1on )'IIDil dJ(fl1l;l.·u• olc:h Slrkolah, cblam haJ i.ni adfllnh guru Sotll13t.JI'l ~fll , l..t1~nft iUnl }Mg btrtiJa padlJ sari$ ~ wuut;. mem.btuw._ ~:.~lbldi pcl!cru dkllk. Ol:npl\ dtmil:ian s~

pend;idibn di ~SII Y~IJ,J 1l..1n duiMIJ ~lu lfikrmtwlnakan agar d~~p~~ menjadi kbih responsif tail~ NrMan m;-.,~ dlltl IMWII*" )lWII dihadapi di: """-'-\er)a 4i I!I'IMa ~~

hhk__.,. f!f1*S ~ 4t ~\tA~ 1 ~ea.-.

bentaswbn

pmpmaan din hDII di.1l.U!oi ,._., diWlvlAe ~ Chbl ..._ , ...U

fMhh

LllrMI&.adarr}• "~

fiOLt

!WPI'M' , . . 6111l:utaft ~ ~

~ pcndi&-,... 01 Slht t;i~. lulu:~o~~~~:~ bfln,, d"((IC'ft.-.., dcrtpn kc:nwnpuao abdcmis lllltl.lt mellln;trt\M pcRdidi\tt~ t.c c~ )'1"1 ~bih tinW auv

pt~Un.illn htld:i.. lh »~>~lam tuJu!IIUI Jitumut bnnu eocmillkl monlli1M )Oln• tinUi QUill dikc:nal dengan Ak.hlak ynn1 mutt., . . , IWint illl)'~t ke•nbaJI kt mas)'atlilkat dllpil( menj;uJi «.l"tl.>h d;a.~ 1 tcl;ldan b"¥' mllll)'trak.8t, Pllda kenyawnl'l)'8 kondjsi bnklcris.Dt siswa yang_,. di .t~ekolllh ini (nMih bmiC.t t~omotm. ll'lin)'ft voat.ak ~~~ laralc:ulr bsd.uan bta: dari

s.tiJ

NhMe. poll

pa.

ir dnn k<bii$UO lnl juga

ala

s.:a tcndala. w:licnya scrjaW

imc:r.ul

yq

biik

ll'ltn

JWV

6et..,

~ ,

wu

tb••

~ Ui'llo.t.

K..,...,...,.

,...._..op.._,....,..._

(18)

l

-~

1

«<lP ,.. ...

_,...._.y.

kom.nll.bl ,...., IC"fJJIin D'ldiJ.i mrrabi di l.c-l» }...,..,. ~ ... \.ttml. h.nPif "C:h&nlh ~'& " ' xtoWt iai

lbftl,...,

w...

4lcnll ... tthln..hari. ~j;ara. .,...~ ...,,. IN"IM doW.*"- ~ LonnmiiONII ,.... ~ill taen~b~A¥.vs

..

~,..

,

...

~,..._

,

...

,.,...,.

d.c..pu ,..,. ...,., Jl(llddtl.. aJaWa ~ l .... • ; • ) • \t1t1*"'4 l1n

...

_._A~ :--1 KIIMOnoltMgt. ..._ t.)11 bcn:dal

.._.,

~ ... IOSilqi JUP

....,u.

blh••

JCtafN .-1 . . . '"'-"""'

be¥

~ ieblll b;wt~M. IOIIiOCitiJl 0... mflleln'lptW PMJf~ '""" O.!Mn "--plr '«4.tap pcnmRMn

bd:IJar 'IClSio>fori

<WW~iul ~ ~'Wj

Wtwlt

tlapll'lh 11M cCfldrwnt lld-'t; alrtif, Sl~ Mtusl;as letiJua

pe'..,_

tJa'IMpmlo 4111 mk.WID~ ~ lolft!C*I kJik din SISWI tnMdap

pmlfi)'UII IW'I Soc~ pn1 tdab fl'ICtnbuM bcbtnpa m~ ptmbciljaratl )'MI ~ dcl'l ... tne~nbmk.an ruaa.• ktlol'lifl(lk, iodlvldu. dM tugas ~

~ ~JIIalr5'' •IAIIu m•latt. J Npl bil• dkn-mMi. k<:gi.ttatl kelompok flilll)'II l'ftel\)'elcu.aiUtt tujpu Kcala&an btl~tt ~~~~Ar di ltdas kbJh diluesai oAth 'i~ )'lftl pen.Jui scd.1t1i).an tl'lwl )'lftll munJII .. I bmamp\tllll ~11dab kunmg ~n

dllllm kt'giMIIII kdrwmpok. ~lflt'IM.n ... Lt.l1'11f18 diiM.ib lllltUk bc'fk.<:rja $Dill4. ~uru~ftl. 4M m«~&Mt,.U ~· «ana Wn tdlan.ge to-jadi hlte:raksl 1o01ial flrll k:...,_J b&tk eli dt.l.-n KBM (Kcplan Bcl.ajar ~ienpjef) . Al:iblln)'

cara

\r?t

le..,_,~ tcpt:n.l

ttu

mr«~-bttlUI! ~)'I

Lc:wc'lfangan

Pft8 jauh IIIMM'1I t.j;l tdljtr loi~-11 )atll PM'f,ai dNIM -.sil hd.tjw mwa }'ln'l

t.unu.,

(19)

Salol> . . . - . . ; IOr)ldoo)o ... . . . ... -dili:NII adwt) .. fft._gb&M

J'ft'llati

~iL I bail~ btJI,. ttnn kMII!hiRlbm "'"'-' cblri jm,ier'tg pcndiodi..., daw, mt"ncnclll....,., pmdiO!Ufl tinUf. Coutu

tridan@ SCVdi

sosioqi

Stk.ol;ah M1.'t1M,ah AW ~blp1 ... l.ilh ~lu $asarxJ pel'lgcmbotlcan •dab ditingka~hn kw.IMIM)'t.. •nun.

'-ill

dengan mc:nlbocrik.sll

pcla1ihan baik di linakat

P"'*

met.h.1l I'U-.1M J'tl'l&cmbt.npn j)mut~~rln Ollru mo~IJP'In di tiflp.l dacnh

mclalui Mus)'lwtRh

O~.~ru

Mall

Pd~jll'llfl

(MGMP).

O.lam hal itli guftl klah dibd:.all ~ lftl(;lll!n ~ntamflu&n )lng ttrkait ckQ&M aq:as ~·· wpm~ bepimMI

mcmb!i*

ptOtrUn tahu..aft. Pf(lltam

scmcs&cr. Analisd MMm ~ mc•WMS

tbMrio.

~ t~

P< _ _ baloop..._ .... _ , . . , _ . _ , ...

t~bila

16""

Sleewt.ICIIIII ...

e.y.t

flbot

>"'liltl IDCIQ~ relldaM)• MWt bta.;. ~¥11 drperoldl an~o .. 4abnl pembdlljeran. 1111'-1 ... ., ~1'1'1-11\11 )'ar'!l diua~ O)dl Ha.maJi.\ (2002) bah:~~ stCII'1I profclllionallefd..,.,. luna Vi RIIN-1 UUIM )'IWI~

bcrpc:ran dalam proses bdejar men~ · )'l knl : I) Thjuan pcmbeliJIII'WI, l ) Mlll.:ri pd+onn, l) Ml'tQik

<1M

td.nll t11ttll~· 4) 0\tf\1 d1111 .S) LA£U.tk.

~ •ti\Xkl pcmbtbja~an ) .. *'lt ku111.nlJ ~11.a111 ocau '-urtl'l(lll'letldllf;ung. bnhknn

f\'IOtiOIOI'I It!~ n'K'Il)'d>Abkao n.runya l'luil l'.le•Jor. Okl\ brvnlt itu dabm ~_.. mo.:kl p;:mbd~jw.,. MIIIW'I•"".>• dll!crftodiiWI te'tpc)n cbn Uttaaisf

)aftl

ICU*li

d:Lbm

~bJ·&Q._

S.i-. C*11110tA1

dMrab,..._ _.,.

pav•a""*' ..,._ )'._.

ti4a1

~ OloliiQc:li

pcactMIUII ,....

tUM . . , _ btta. ~ Uap dal
(20)

l

Nasicnai )'ltlg muih btNIC31. StnttRiisosJ, Sdun&P JI(SUI.J d.lernh bd11m m~t}XJ mcmperoleb basil )'ltlg opli!ML Ketldlltipun demif,.ian kenyAI.:wl ynng teljadi di

rtrlllltb. lllll inj ~ibnt dnri 'fabel l.ldokumcm.asi Nilai Aicbif Nasional berikut

~

T"""n Peii'31M.

_,

20071200a 200812009 200912010

Tabd 1.1

' !C'

I:IMII UANIIJN Mata Pdajan.o Soslotoc.l SMUN ri J Sti ... N

Nilai Nilai Nilai

ltlua-rau

'rermdah icnln~ i

S,IJ 4,76

U&

l ,O l,S<l

&,II

l,ll 2,16 3,())

l.l9

'· '~

8.SO

KKM

6() 6() 6l

~) I

. .. I

(21)

6

c.cnmlh.

dU.. -*1 illi

t...,

...e.cri 1.00114

ua

l.tpadJ US"<IIa ~ ~ rroow-Mil-111'1

.,.W.V.

Mllttl pn~bc-'-J- ~ blnng ~

mtftlw'lt;:luui.an da}'a kritn sn•L 'JIIaU m~~~li.ll ~cllheya JICI"'~ 1u,,a.<~ prihadi

maupun tup-;: kei<.Jm(lQio..

Oabm n,ene.rap.:.~~,;~ II'Odfl pcenbel-.jarll'l ~mtl> lin )& ~lin¥ hlU\1$

dip«hatibn. apcliah dengan mOikl iW pct~Q~.I IOII r~Knjlldi ef~ktlf dan efrstto , IIIIJ llli ~ ckopD pcn.jopM SU«ljana

om).,. ...

punbe i ~Aa ti&l; liCm:t~· lllliU. btmf'imbiSI pl(i;l ba:~d (product) tnApl btftlrirniiMi pa6l proses \,P"l('f'~f)

*"~~ baqlan tn.all1n tinaP hasiJ )MI lliU~p~t.i ~)t»ft ''" manl:oatl..an

iwldib:oi ~ al'mlltil'

P<"''l""""'

-*1

~

.,_..

~p.lm3lltan

---

- Dol>loo {1990)- ... ) _ (20Gl) " " " " '

-~ ~ 1dlapi Sum~

ttnC8M-

poll ,..., 4ilpal.M . . _ IIICQ)'VSIIMI kllrihlhlm. mmptw ftUICri ~a.j;w'M 4M ~ pcrllftjut ttplllk

JlC'fl..,.

eli t.d&1. ~ pembdljwwl mc:n\11'\111 Svryl dalall'l

J9oni

(2003) mer..pabn

~ll(u P'O$tS per\lbllblll )'ant dillllwtaa l.ctlvidv uni\IA. n1tmpcroltb sua!IJ

pnu\)lltUu] pril11k,u )'al\l bwu _."' ltttttun.illtn, ~ i ha11t lh11 pcngal1unan

lndivMtu it.:~ sc~iri dalam in~~i lk:"jM llnalr-~o~ ~&anryt .

Snuai dtopn ur1Wl di Jll» mftka tat.h utu u'iaha )ang dapat dikmpub uDNk. mcniogblbR llilt.il bclaju

ldal.,.,

pcnuun*' moc:lt-1

pomb<bjann YJOI

"'''l

unwt

mll<ri

po~ -

Wn

dUo]..._ ...
(22)

7

WillUl -.nirlh

"*"

MOllet 18"f MMIIIi. Atu - . , irli ..,., dtbt:M:Iu:l

'*""-... ~_ ... da!Mt ... k ... b< ...

ThoR'$~ (1"1") . . . . hfc- (1003) ...

pembc..,..

\oopmlltf ,...,.. • ._. __..._ iMmbi I05ial plde

f:Qih:¥a

pnHc: . . . . kocpcN.i(

....,.t-- ...,....

co. ... , . ,

pcrto

41bl..U.. ...

Fm..J . . . ~ cWn

tilt&bfl

lal• ~

em)...._ din

..._ut•

.U. ,, . . .

~~p-. . _ ~ W:•

sma

~ .tCI5W.

~iLM . . . , . ~ pm~i.U. raa;,ma~

Ln.t.a

~a.a bebrja

,... Ufll:lok . . . lld~~M

.,.,_.

x,,f/:8 btr):wt.btp.s. ... ...,..,...

t~ ~1. MJOIIItfill, ~ 4M pmlatM llfUranmii)'Ofi!as tnita

bcl.C':IJ'

..ama

tnd\)dC.Ial~ 1~4PS

•nerd&.

dan

manbanru

me)~

bl.hVrll Jd&IIP AI\'IIIQUI kdompoi.JI)I bd»JIII' lbl iru bmnaftfaat .mtvk melalih

lit""'• MMtN•• pubc:daltl d4rm bd.d)a da!JIIII 1cman f&lli bcrbtda latar btiAt.liftJii'I)L

OiiiM'ICilnl pcmlhh&n model pc:mbc.:\ljara.n )'M£ tepat. perokbltl b&.\11 kloJN'

wutu ._eaiiWI

pembl:lll)irlfl )'1111 dl~puhl old!

krma!llpuan

guru duiMI\ mi!l'lltf'AI lwii .. I CI'b ll~ )(1ilrl ~s--.llf" l~rtlpta 111111111 ~&a lir.a.ii }'ill& baik al)t.va JUN (br1 ~ K'tll 8lW11nt para $1~L M(tlutul Dkk and Cnte)' (J996). )e()f'fii'IJ

f\H"'I

hcndlll.nyt tnampu umut mot:n,cnal dan mmgetAhlu hr.UtniSIJk. Mswa. ~~tblb pcml~Mman )'Ill& IMQ. ~ karaktcriscik siJwt1 alo:.~n bnpcnpn;ah

tttt...llp 11-tbtr.._IIM prow~

be.

sk•a. Apllbtla MOIW'II!! gull'lt cdab IMI~JC'I.alwl lulll'lk:ttmttl lo~wtll)'a, tll.lU itbnjUtft)'l; pru dilpll
(23)

8

Model pcmbe-lajaran k()()penl1ir )WIG llkan menj«ti putimban.pn yairu m.O<k'J Stlld.w 1i'wn .-tdd~lV OM;Jiolt (STAO) dan Ji~eSaw . Pudn p:nrlrtiart

ini

k:lr~risdk si~""'"ll

}'ang dimak!ll.ldbn

11dalah Lnrcrai:si sosiol sis..,.·• }'3J'Ig

akao

meqjedi objd: pcoc:litilltl di dalam suaw pcmbclajaran. Dtnpn mCJ~get:ahui

pt~ iakflksi sosial di an.&ara t iS'A'II di .1o1111tv :stkc>loll md:a •kart dilihnljuaa pc:tbedaln kt:ml!Jilputon $d.iap s i:M'a mclallii sual\l pcmbelajatan yang ak1111 dirvKillg dl.l~m sutru Slt'Megi ptmb( lajMM yang mctllll'ik.

Oala.m bdaj:v sosiolo&:l dipcduluan SWJ«a pnn~iran yang iiM.eldauaJ, (l.k'!a serto .,.liSI )-ang tinq.i )"Mg dirutUult.kan dalam insctak&i )Wtl bett.nswna da.lam pe:mbclajanrn karet~ot kajian ~iologl yang dlptlajarl :tdatah k.tjiarl &ku..

.sct.t1

akitM!c .ma

r.o.'i•l

bucl4ya. O.C~ $0s.iQloci JU&a bd.tjar kftllltlg leprit.filrl SID$t:OrJn1_! $C:JU pcn)1mpo~~po priJ~g yang tetjlldi

y.an.s

d-iscbabbl'l intmdisi ytna tCfj;ld:i tldak $<C$Uii ~an )'llll diillgin~ . Mal.:a dalaru txlajar lJOSiuloti d~lulwl suaro pcmikiran dall U~aiN )"AA\i tingi ~ men~aji

Sulltu illf~i al.)u mtort~MdMJ.W3il!.l keudNII yllnl tt!rjad-i

hmilihan mcdel J'lf:rt'lbdajar&D yaog dil;.aitk&A dtn.p:n inloc'nlbi ~o.l si.~ bt:rhubut.lg&n erst !entAl)& p«M1lCTM Y&Jl&

a;..

dijala1tktn sis"' be:ik di sctolah maupufl .JI rnasyar.kat t.eNt.a,tnl pcranaM)''a dalam be~lf. H•l iol Akan ditibat dari lntctaklli slfV>.. yiiiiS dibilkan dalam kc:m&c'l'l:puan belajar seru

tanktcristik siS¥o·•·

(24)

9

bt"l f• ~11 !limN ~Mill llmlbeft MmjtoJi m3bt.JU.k b.dup IUIII pribadi.. Proses inlttabl tc18.1.J limCbw kf~

ann

nmbtl btlil: diluca ~

bM•NIIA dlfa. l.nctunat~M pn:~Kt )in&~~

auu

ll'ICD)'dlabtul J*l& iliA .i'IP ~ lflknbl ~.., )1111 dcM•it.itlt ~ pcrilatu fimb;d Mill. WIIU pcnlllv .,_. 111M.~ ll'ldmdw dalam

poses

iru

~

... --!Uft

<iri-.-...,...--carMI ...

Dnlt--

pc:acf..ai ~ . . . """'"'- . . . . ~ . . . IUita ~ )lf'll fDC'Iilulli ...,...

btl..,.

ca.

huiiDya dJn ilutal..si sosial

.ft.,.

a 11111 ~ d1 .._prole$ ~-llnllfl. Vaat

didl11r:wlc

~ srodi

~

.. ·!ott

)'Ill• ~~ ...,. ptfM"fX.'t111' ~ d.Jam I~UQPmya.

Vnlllk

mt:ll('..,_

ta.ioiiiU ~WM Ulem pnnbdapran ktillp ~ hana melalui

)lrO)C1o )lin~ tnt«ahl ~INt ikl'tl-'f lq)Ml d.ili:Uiip Su..no ~ (2000}

ftlefl)'lllilkal'l

btl"""··

f~Wicntsl teblpl ,.D proffU ~ •hJt'Jr 4J clfi/d lral"ftS I(} be-D

plN1k:ipOtnt ;~lllbn ·

of

104'"1)'" ~s mdatul KOOU'!G am}; b¢1-.i• metlja.:li

t~rorfln*lfiUO .. )'till bcrp~~nlupad dalam ntas}&l'likat.

O.Jom brla1ar <oOSIOIOil ptldn dasamya diptfklbn s..atu poll ins~i

)'lltl baiL 1tNWfla 6alltrl ~ pemhcl~ran dla• 1Wiak lertulllp kemungkirw.n wM\Ik pa~ann llliiWt)'ll l\"\\lpi SUI lni t~Cnetlti tnencbnkan pado bid.ang st11di tosioAotU kNC'I\II bldanJ hd mtmpdajarl faktll !iiOSiaJ )'ang mcNpai:.llll can bcrhnd&k. krt\tn, d~n berpua.uat~ }'ltl! btrlda dlluar lMivktu dan tncmpu~~.ylli

ktk\IOWI tnem&bl ,... cnttllt'nd.altk.lrA)'I Mflk.l 6aliml belajar ~icOOJi:

(25)

10

Btrdasatl:at• pap6nln di &I& pcrtUris merua tertllrik untuk

ll'letl~ pellrJitian t'.kspcrimen tene110g ~<WI model pc:mbel~jaran

pt:mbdajanm koopt:r&tif >~¥ d iperli111k.nn akan menio.Pal.kan MsiJ be~v jMdll

N!bnx Studi S()SM>Ic•gi . ~mpm~ ilu ubn di9e,tmd:lll!l dt'npn tmaakJ.i $11.X\i#.l si$WJI :kbat:n; \'llrillbd rnWc:falor

B..

Jdt11lifikJbi MliJalab

lkrdasark.an u.nuan pada latnt bdakang mualab di a~as . dapal

diidanrfib~ ) bebc'111pa masalaft )'lll'l8 btrhubu~ dtnprt

basil bet.,

mwa.

omtm loin: Apa.kab lflOOcl J)dl'lbclajatao )'ln& dilakgkan dj SMA Ne:acri I Sei Barttba.n su.Jilh ~n t nna t i1? Apldr.ah gum td:.h me:m'IO::IItlak~ pcot~&ajanl\ dC'tlgan blik? Bapimanabb hasil bc:lajar .Ylllt dicapal dct~pn ln(1tfi8UAIJc<AA model Ji&:';&w? Oaali;.ITIMtakllh tul$il bclai»

y•na

dic~~p~~i dm&Dn meti18Unakan model

S1.km TN111! .fdtt('~"f! [)rri:riOfl lSTAO)? Apabh delglltl mc:nagwt.ak.an model pc'tnbelajaran )'1!1!: bcrbtda abn tntl'lg.ba.silkan basil bdaj:v yanJ beT~?

On~.g~~t~ rnodd pttnbtlajVM ~d dan cirri·dri lmer:.ksi sosi.al sisw11 bctbetb.

apAAalt basil bd:ajnr j~t~J .-kon ~1 Apnkah mockl pm~he l ajllfWI koopcta'lif

coc::ol' N:gi si$w:'l dal3m pnnbdajmm SCI.'Iiolagi? ApaS:all basil bC"-Iajw sosi®gi )~It& diaja• drengan mockl pc:rnb«.l.\jatl'lft jlcssw bt:rbcda ck~ hltsiJ bela jar sis"' a yan~ diajnc

6en.&Jfl

mCM.kl pembe:l'\i:.atnn $tudt11t T~trrf'J Ar.lli.tn" {)M.fitm (ST AD)? Ap&b.h g11nt ~e l 3b ll'lttllctllbui model·modd dala.-t pcmbclajatan1 Apabh gutu mtnpun..kAt1 mcdtl rl'le.n,Jtlljar ~uai lknpn tu}uatl dati Nllan. tjv )·~a
(26)

II

JW\1 \,.,..., mc:dKri IIIOCJ'oasi bttM ...,_. NtiL

yana

tidlrr.k d~"' Aplbh

""""" dan ptlfiln!U l"'IIC lw.:a; ~

mm)'t't-lbbo

has.:il k~

sisoaa

""""''

C. h•bRtNIII MaS~~ol:tt.

B«d.as:wbn. kknt,rll.ul n)l!olf.,, )'l~ a ICI!th d l.,..,.rkM d i ltos 1erliha1 btglnt banyakn}'A ma.sal~ !flll'l¥ m1""-'ul fJ.n dlll)lll dht.ltd Oleh !I.Nma ilu ha3il bdajat si.s-u.a d•baw:•

P."

ntnllb .,QplitJ( dolnm ptmbda)lt'M .tOSioloti SMA kdts ). (srpu.lbh) iltmcstcr ; (SIItlf) pildl polot blba!M bltcn*W $05-lal l(m~udi:M modtl

f't:ll'lbebtar ..

JWll d~ liMA; marrprrolch

•J

be•

.u-~

, ..

,.

dibasi

f*b _..

pembt..,.,_. ~r ,~ ~

---~ \no.ltlfl T'*' ~ ~ {Sl AD) . . .aodtl J ... Dan lMct:atJi IOJW

saS"'-. ,.,.

tc:rdiri dari Wctllb.

kc:.pcuu(

dMI

"*"""-•

topcnlif

D.

ltu••* ..

Maua.lil

M11$:1lah

yana

~~...w~ di1diti diJfam l)eiM:Iitl.n dupM dWllfl'!~;~sbrn ~ bmku.t:

Aflllfo::ah b;a~J bdiiJIIf IIOSiolotd thWII )WIIi dlaj~ da'IJIIJI m¢ngaunt~k.an

model pt:mbdajar11n pembcl._juan k001k'n1if

$/"""""

Trom Achin~

J>l;.-uWn. (Sf AD) ltb.h tintt• IMn plllb '''"• )'UII dti!Jar lknpn mQdel ptmbtlajuan jigu~ 1

(27)

12

) . Ad»:M! lml.lpfll il)lcrak.si flf.ltlnl rnodtl ~Jaj.ar:.l\ cbn intttaht ~i:!il $i.swa terhacbp huii bdaJar ~ l og i ?

H!l'lil be.I&.JM St.N~JIO~ sisw :~ y;mg d~t);lr denglll't mcng.gun.,koo mi.ldc:l

ptm~l~jwan pernh<'l~an koopenl1if Sr11<knt T~um A<'hll'lllt 01>-ulotf

t~ T A.O) dan ha.sil beh1j.ar ~ it~l (lti Ms-.,.. a yv~g )'lln8 dia}ar dc:I'IS~tf!

!nCtlWJnllk.&n niOI.kl Jif.$av.

l . llasil belajlr :sosio)ogi pada sis.,.,.11 tal)£ mnniJ;)(i i"t «llk~ sosi.all:opcratif dan tnttudal ~~al k.o.n~tir

J.

lnter:llr;o;i amor.1 roodel pcmbelajVIIIft dan itltcraks) sosill s.iJwa rcrtud.1p hasfl !1(-fajar .so~~· ·

khasanab Umu ptn.gtWluan khu:'II.ISI'I)'ll bt'OI'I-.trori yat~g btrltaitan dcogan model pembebJI&Oin d.m t.tbiP\fllflt'IYll dcnpo iatcnksi sosiiJ sis•p;a Kma 1-..asil bclsj:w

~ujl1. sels.in ilu dih~~rark41\ daplll $tbltgai kel"&njb acuan unruk ptllditiM itl.anjutl'l)il. Stcua pr~kl ;~ dih.amplun ~ mcmberiklll) infotmasi ldl.latll ~&:Jnlb model pembe-lajiU'III.. \11\tUk lY'K'ft~Dn siswa dal:n rnenc:rim.e

(28)

ll

(29)

BABY

SIMPULAN.

IMPUXASI.

DAN

SARAN

A. Simpul . .

BercbS;wk.an b.WI dan pembllhiNA penditiarl )VII telnh diuraiJ:an p~d:a

t.b scbdu:mn)'a. maka d3paa dislmpulkaft k.'lwa .

I. T ctdnpoC pertlc:dBan bosil bt!ajst sos:iologi antara sisw. )'lltlg di.tj111 dengan

mOOt! pembdaj:rraa k~rr tipc: Srudmt leo~~~ Acttic:vl"tl)enl Ol.v1tion CST AD) fknpn slsv.·a )'lUI@ dtajat dmpn modd ~lajNUI koopcrt11iftipe JIOSI\W, Keklffl.pok $lswa )WIJ IJ~w dcnpn STAD mc:m~ttl ha11! bclajar )'llr!~ kblb tlnggi jb di'*'dingtan ~ kclompok $iswa ya!J£ diljar d<'ngan JIGSAW.

l . TCTdapM ~ hl!'iJ bdajw $0liok.lai Mlanl ,bwa >-an.& mcmilill k e~C'lllk:Nf:\PD interakJi $0Si.tl kopenrif ~., irllenk.si MJSia..l lwnlpcotltir . .Skwa

)'Ill\& mc:mlliki kC!Ctrldttunpn inttrlhi ~ial koptnlif n.cmpttOictl hasil bc-lap.r sosiQioej yq lebita tinqi 43ri floada si$wa yant nllm'lmki t«.ciidaungan it\ttt'Wi ~al kotnljlC:dcif.

3.

i~a1 ~1c:nW:i antan tl'IIXkii'UI'bclajaten Koopcnuif dan lnttraks:i ~£11 Jb""• ck.-npn b~il be~;tj:w $0l.lolojti. Ptmbdajaran ~~ STAO kbih 1q1111

mQIJO:It'ln•kiUI internl$i !iiQSill kopen:1i( $Cd&ngtan Ji~ lebih tep:~t de11gan lflCfltl&\lnakanltltc:r*sl Sos.ia1Kompc~i1if

(30)

'"'

...

o.n .... ...._ ... ,...,.. _ _... ....

_.;o ...

W.wa pClii04'M IQOde:l 1 1l

\ca..;.r...

looprNtJ(,.. IIPC STAD ldnfl l.wlUJ ba!.il bdtj.ac ~-ya din Jlldl lt:IOCkl pm~bt_,.... kOOpmlll( lip¢ Ji~W" ·

f-lal ilu ~ dijadibn penimt.np,. old! I'JN bldana tllldl sosi.olo&• ~~n~l.ll.

ntCn.apnabn ripe STAO, l:hUWM)a pi4.J bldwl1 wlOIQCid.i :r.MA. UP'!)'* )-.lj

diMk_\lk.an Ullhlk fllCDiagbd.an !.MIJ l('MU.. fiat.m f"eMIJtiM ini dt.o,pn

~behl.An pOpuiasi ~~ )1llllt ll111 dJie!rtl kN mt~iJ~SA~itan ~~ ptttabdaJ-1111 >'Mit ~ '-oopencif, k.wwla i~ )'1111 ch~ dew

IIOI!Nii\W__..rwv ... -~

w ,...,

peaUnc..._~

...

._.pa ...

~,

... _...,.,._ .. _

,...,..., •tam

pm.r:hll;a~~ ~~:~i d . dib.n4u btbmpl OI'WII )WII ~ .,_,.

b~ llb domnt ,-~u ~6

M._,

..,

CtQ ..,....

>"''

~~ llilklaii'N!lltas.i M:Wal'l ,_.. teWu mnnbultu ddarft mtmbc:r . . . lllfan:n.-' ~~ k~

IUWI eli ;d(olab, dmpn mockl pcmbtlljarM ltoOpalllf k.hU5USn)"l tip: SiAO •uaru kt;IOMpot ktcll abn mtm.bcr1k.AA duklltll*ft r.c.lal t.~nclolk bel~ Kcbnpok hci1 ~-- SINIIW fonm~ di ff\oMit al,;""• ll!C:Nia)-.bn ptnM)'Mft. ~ pc•4apl. tdljlr drl ~ ortlilll ... , mcrnberilM

Ltitlk

,..., ... I . . . I.~ 1 MpcM"IIIall . . . . ...,__.~

(31)

10)

lftunb ....,_ kdalnp::& ~ _ . ~ ...,._ IM!IIIpda.-n \!"QSotP

dMJinllqi ~__,., _

s~~~ I1I&Wialb -...,-. c:oc:ol Ull!'l$ ·~"'Ibn J«.Aft; b'ompol.. xbab

mcmihl.j solusi )'.ng diJ,'IIIt didtmon)ltiiS•UI\ ttellft ot-j(kllf Seorw:n.~t ~.,~ -~~ cbpal

mcmpenl(.iVUhi $i'S\'·• bio det'lpn u&w•M'*-'1 )11\1 ~~is-. .. dalilfl\ k~tompol.

-.form m.:rlbar~t" sii.,..•l•u' umu.~ ITI<'flll'lll._., l't'la.141111h·mlt..,.\ah d11.'>11r dan (ln'>$t:l.iur

ptrtulunpm YJIII petl" dtLvn kon1d:l rc-rm•i'*'- tch kkl lltllu penbt.basan

l:l l ~lllh·m;rl;8111h )'llll2 be.-m.~(i\¥11

lfm~

..warn

pmeliti .. lfti } ... bcnal\all dcnpl MOI.itl pml~

bu6w1r1.M ~ mmJ I"..,.. ~- WI• "I (I),...., ... ,....,.. U:sil

-~ .... ,... . . _ _ _ _ _ bP" STAD"""' . . . , .t.ri plda ,._... Jllblr -.1 ~ .... ,....

ct...,..

'*"Pn

flltldd ~ ... J~ ~

0.),....,.

)lor .... , ~ -...; ,... ~--

>-.:

d . dcftpD JI!IOiic:l

pctl'lbe..,_

Jlptw lldal ~ •an '-tpufll.M tltA.

~ 1is•i11 YIDI a~cmilik.i ~ iMtnt..Ji ~I L ~f diM~ JOS,al kCJmfldlrif

btlptitasi ~tltiAll l.r!ol kbih piiiJ• ~1p pe!\f,CIIIIllln lt\lti S'rAU d.6A JKjSA W

dal:.r"

pnnbdaJatM S<~~I('II(!ICI di SMA Nc-jeti I Sd llalnbM cbln mtmbllwjluru dt xl.olat. tlrlwf. tncMtftubtl

can.<an

bel.tj» bo~ ~\u yang lf:bitl Ntlli dvl ~wiMl, Ult.lsllSI')'t f!ICII'I)'Ift&l;lfl lfltmbi M"*-1 ~IIIja .s.iS'A't daft ~ odJ'I.du dalUn bti~Jar ,

Otn

4i~ IM'~kwl i.mt
(32)

10<

c.

su..sar ..

Ekl"'la''attM $imllui~J~~ dan bnplibsi sepcrti yq tcll.b dik«f!ukallll! d• u.tll,'i cbn bcrtiU~Jom d~iM basil penl'litii111

>'&118

djpcrolch. bcm:U1 ini diberibrl IM:br::rnpA !'Al'ln ~ b«tkut :

I. htlu d il.ablbnn) .. J'C!Tididiklfl dan pcla4ibiB bagi g\ltu•p-u di $d.olab

m«~enph k.h!$1SO)" IW'\1 sosiologJ •cntAAg tca'i ITIOikl pembtlaj~

kllC)JK"mcif d411 pene:r&pillm.)'ll 61t:am prOgnu:n P' · ~idlh" .t..1

'"'OS«

pcmbdaj.vM d• Nilnt--ruana kc:la~

l. o.!~~m ~an model pembda_j.Jiran Mope111tif. seboiknya ICJru hanb 111ei"NNwn.i dNI II)Cil&t:Cabl.li (lf1ns*pri~t$ ip pcnlbclajW'Wl yang boik Ulltu&; dht"'fk.,. dJ dalam ktbl.$. talah satut~y11 lldal.ab moekl kooptttll( hrcna

pc~nbtlajaracn yao& bermtltif ltlja$una y.sne d3.pctt .,mjftsbllan bdajat siswa metauj'lf basil )'Mg ldlih bliA. sik.ap tot~ rnenoklng dan bebenPI priW:u l~Qtial Y&lll ahn diWmp,ltM d:dom kehidup;an 1>thllri.f!an mda!ui

in~si~ l

3. K(flada

aurn

jO$iokJ£i yar.£ in.s"' mencrapkan mCdd pembe'-jatV! kopcntif dlsarantan llSiir mt~~npcrhartik.an ink'ntk$1 :scu.iat cti Mtanl sl:\wa l..wcna ini aUn mC'mpcrmudah dal.m mencntulr;;a~~ model pcn~belujAnln di cb.l11m k.c:las.. 4 H~t'> il bcllju $0$iolot:i ctataun peneliti£n inj han)'11 mcmNII~ l1lnllh k()¥tlhif,

k:tpada J*t pMtltti l•m atar bc:rwdla t~)tlan j llllan ~nehlilltl it'll pad& ~

hasH bcbJIW )2118 leblh knV.,~~p yailu f3l'lllh aft:kd( dlltl pSiieorootoriJ.: UMuk mC"IiiNII eJCl;ri\·icas. ef!Sicnsi. dill daya uri.k pembc~nn met-lui pmmptaC

(33)

DAFTAR rt!STAM

AnuQ.sl, A. <bo t:rbina. 51991.

T1,t P11W,'Il

Jtll.u.

Prriahndo

AJih t.hMa:

Robert

us

1-bnonn

dan Imam

Aritiu,

J

1 M. (~000). ~iko lvQ'i Dal.wllll. Ja.kllf'l.t I hwni AA.w.

Ary, D, Jarobs.LC. Rajavich,A ( 1~112) Ptr~ttmJtlll' l1•'11tllrtmt d.dJAm pt'ndftlilt.un.

Surllht,ya · UW'J.A Nastonal

Atwar.

Sat!u&hn.

(~) Pt"11)'11.nmrut .\k.JQ

PJi4olop

Yog,lbl1a· PuJtaka

l'rl•Jif

~ Ali( (1912) P~~o,Ut~ 1:1'1" Vt"or• stOitltll &"wolf ~

UOI~f~prTollloQ.ItJ)tld/~_.., ... Jal..wu•Arc.

Di.mya.. dao MujJiOnO. (194';9). 8 1 . "'"' p.·ltflttl'f}arU'I Jalana; Ricncta Cii'(L

Dick

tu:ld

Carey. (.2001)

Tltr ~J'SIIIIMII~ VI~'*" ulkl.u htkJJ 1.-.~ning

Ne¥> YOC'k :

Wetlc-y f..duc:illlion.

Frelld Sttmund .tn V11'11tttus,." (2006).., 1tcwJ Af!lllbudum dat1 r.~lkno!IOifllK h~'ld Vo\.r-~ t<. rli ~ i u.50FM

(]apt.

R.M

(l9S5) 71tt- C'cmduKitl

oJ

u,,-,.,'11

mtd

1'Ntx')'

tJj/P'JI,.._;thm. New y Ol'k • Hob Rifteban and \\,.

mJIOa-Ol<osn.

R.

(1976~

c...,._.,

of

r')«>>oJil' of/""""""' • T .,..., A S<icooe

cf

.Da;;p.. R~iew o(Educltion Rewcto..

-

.0

12002)"-' lit . . . . _ ...

BomAb.a

tto.rud.l-1996~r,..JJ;>- n-s..;.,~

/..._...., ...

_ r . . _

Abdtmit

o;,;..

Ditti D•¢ill>ud
(34)

lOCi

lbn~hi.m. M. (2000)

hmt.IOJtN'tJtt

K~Nltlf Suralxtya. Unh<t:Bita<o Nctffi

SW'3\leya.

IJjoni

(2007). Coo/Wfotlw• IA'arni"R· &ndvng A)pobeta

Joiet, Bruc< and We1l, Manohu (11~36) Af<xlti.J OfTtadung. United Statrs Of

America

1ung.(l003) r,~ ~pnbfJdiOII mumuia dlm rnho.sio fllhl'l dol~lfl MdJI{1 (lip<t

UbJ;Ut•'f'ni(JU'11Uflll} Juhrtil.: C1amtrli;t wrdiii$UUJ":1 l~'llfl

Nasution. S (2000)Didll.ktt:. A:u \ a:tr~ Ml"n;tiljqr ) ;1~iU11t' 6mni Ak.S:VB

NC\'I~omb . M.T Turnct, U.JL d~~~:~ COM'tr.~. R.P Alih B&hau J()(:llo:IC( No....$jn .... ·.;m. {l$o8~} r ,\'lko/OJ!i ~W.~f(l/ llundwt.g: Olfll'f')eiUHl

Rt ig.duth. M ('tg;r(c:s. ( 191:1') lru.rruciJ<II<(I/ l>fso'Jt" the'f,-,,.~ ,lnd .\J()dd;J : M

ow:view

Ollhtir Cunro1 Slbtu> Hills lla)c:, ~ · Je rsey l..onOOn I awrcncc ~d ~um

M.~sW.tts.

Rettki, RN.>bi fl004). " J)rfl8lll'\lb S l mt~i Vto..mbel)l}lll'l1rl K un td:~ 1 uaJ dtm K.n-alivitas Sisw11 ·rcrhadap Ha-.il &laJar

M&l(:mtltika

SiS\\'1 SMJ1 Ne~cd

K'-'CM'Iii«an S.tabar". Tdi.t. Pr()£T8tn J~a.~sa..}ana Uni"e:rsims Ncg\!ri Medan.

Sardiman. A.M. (2003) hwrol.Jt Jon Moltwul Belojw Mtnga)tff. 1al1ll\ll :

Rltj;a

Onsfindo Pcl'$llltb.

Slavin. R. E. 1992. C'oopmun~ Uur1ti11R. USA. Allyn and Bacoo

Stah.l. R.J. 1994. Cci()JHrarrvt J..ra,ning in Social S/1J(6e$· A Htl.lf(/hoiJ/r;

jQr

'ttMittr USA; AddiSOQ Wcsk-y P \~u;~ C'Oillp:lfl~ '. tnc.

Soc:kmo. Socljooo. (1990). St.Miologl JI<~Dfll JXIIfDitiW )akafln· Rl~a Gr;~ft r ldt> P er~:lld~

(35)

107

SU;S.Jla"-ati. F .. (2005} Pt:ngat\lh $1411e._; Pembel~ii.IWI dNI m&oe~ l t5i S(ISi<d sisw3 l<:rh:adap ha.Ut bd.aJara PVK.n , Tt'..tl$. Medart · PPs UNI.MJ.:U

Sem:.O.tredmoo. LJ. dan P<"pla.u. AL .'\lih baha$8 Michat'f Adriyanto. (21.103)

PsiJ.q/Qgi Stm tJI, 1.\ca,nd\M\.{!.: OipoJ'K'SOto

SimaJUunt:!.k, Sl.>rt.1- (200 I). •Konvibwi Cobt'Si.\•tnes Ktlmnpolt Tcrbadap Pttrt.isipMi Ansg<~t:t Gera.k.an

Pro.mvJ::a

Unm:~las Ne~ri Medilll~ .

Ab.struk

1/asil Pflltflllon. Edi:s.i )l. Talu! XIU. Juh 2001. lkl'llb:1g.a Pt:llehliilrl

liNIMf.D.

Sunm. 0988). "Hublltlga.n :m~nn ~~ SellljAt, lnromm."i Ounill Kn}a, Pengatuh TL'I'I'I.'¥1 Scb~r dan Sibp Sisw01 SMP N~gcri Tcrllacf8p Sekolab

Me~1h pcrwna KejuruaJ' di Koramadya Medilll. Tt'.Jit. Program

Pa.~cwjaatt~

. IK IP JaJ..arta.

Suaarto, K.arn!lnt(J. (1000) f>tngo.nrOT Sl»iologi.

J.U.arta :

Raja GnlflOOo Persada.

1'1Uigan.

R. (1999), Ptmhe.lajaurn K t>pmllj ilfH' Rci.nltt.f Toru~nb (f(JT)

Akdan: badt~.n Penert'lir U'NJMIID

T

riiUltO.

l2009)

Mrnd('$ltln M(.)t)t/ Plf'ftbllojaro11

lrtnwtrif-PrvgrtRttif

JikaN : Kmcu>a

Nwdin Sylltifuddin(2005). MIKitl Ptm!NiajtJra" yang tttt·mpcrlwtiMn

.tuo.gamun Ji.rwu (la/om brihlum lwrbo:f.)U hlmpt'f<!.fiJ.L Jak.att!J• ciputat

.,..,,

Wal.gito. Bimo. (2000). PtiAoloRI Sc.•lal Suat1t

Pt'.ng.mrw.

\'ogyakann : Andi

Referensi

Dokumen terkait

Konsult ansi Pekerjaan Pengawasan Renovasi Gedung Kant ordan Perluasan Ruang Kerja. Pengadilan Neger i Bat uraja Tahun Anggaran 2016, pada Program Peningkat

Perhatikanlah salah satu akar yang sudah diketahui adalah berupa bilangan irasional(bilangan bentuk akar), maka salah satu akar yang lainpun juga akan berupa bilangan irasional

Dari perencanaan kegiatan yang telah dilakukan oleh masyarakat untuk memperoleh sebuah perubahan, maka didapatkan tujuan yang ingin dicapai oleh masyarakat Dusun

A. Pada tingkat SMP, peserta didik sudah memasuki tahap perkembangan intelektual operasi formal. Hal ini menurut teori belajar .... Teori belajar bermakna, Ausuble C. Di dalam

Bagaimanapun harus dipastikan bahwa penyakit ini bukan Arthritis septik, sebelum menyuntikkan steroid.Kortikosteroid dapat diberikan secara oral dalam dosis tinggi

Usaha-usaha dan penelitian untuk memperoleh varietas unggul dapat ditempuh dengan beberapa cara yaitu (a) introduksi atau mendatangkan varietas/bahan seleksi dari luar negeri,

Penelitian ini menyimpulkan bahwa untuk mewujudkan konstitusi yang hidup sehingga responsif terhadap perubahan masyarakat, maka penafsiran terhadap kaidah konstitusi

Kedua pakar Kurikulum SD 2013 tersebut memberikan saran perbaikan untuk perangkat pembelajaran pada beberapa aspek yaitu 1 identitas RPPTH, 2 perumusan indikator, 3 perumusan