Ant ParagrafWEB 2016

www.antrenmanlarlamatematik.com. . Paragraf yapamıyorum diyenlere, paragrafı okurken sıkılanlara, paragrafın sonuna gelince başını unutanlara, nerede ve neden yanlış yaptığını bilmeyenlere.... ANTRENMANLARLA. PARAGRAF ANLAM BİLGİSİ. . LÜTFİ ÖZGÜRER . EMİNE ÖZGÜRER. www.antrenmanlarlamatematik.com.

www.antrenmanlarlamatematik.com. Bu kitabın veya bir kısmının, yazarının önceden izni olmaksızın elekronik, mekanik, fotokopi veya herhangi bir kayıt sistemi ile çoğaltılması, yayınlanması ve depolanması yasaktır. Buna uymayanlar Kitabın hazırlanmasındaki mali külfeti ve tüm cezai müeyyideleri kabullenmiş olurlar.. Baskı Tarihi Ağustos 2016 İstanbul. ANTRENMAN YAYINCILIK PAZ. ve EĞT. DANIŞMANLIK HİZM. TİC. LTD. ŞTİ. Sertifika No: 20137 ISBN: 978-605-65048-2-2. ANTRENMANLARLA FİZİK KİTABI İÇİN İRTİBAT Tel: 0530 068 82 93 - 0505 914 02 78 www.antrenmanlarlamatematik.com. Baskı - Cilt Neşe Basım Yayın Tel: 0212 886 83 30 - Fax: 0212 886 83 60 www.nesematbaacilik.com.tr. www.antrenmanlarlamatematik.com.

www.antrenmanlarlamatematik.com. NİÇİN BU KİTAP? Türkçe sınav sorularının anlam bilgisine, özellikle de paragrafa dönmesi bu kitabın çıkış noktasıdır. Fakat bizim için asıl etken, paragraf sorularının çözülme tekniğinin olmadığının sanılmasıdır. Bu konuya yönelik kitapları incelediğimizde -bir ikisi hariç- kitaplarda birkaç tanım verilip “Al sana şu kadar soru’’ tavrının olduğunu görürüz. Bu tavır paragraf için soru çözmenin yeterli olacağı algısını destekleyen bir tavırdır ve bize göre yanlıştır, biz öğrencinin soru çözerek kazanacağı yeteneğin bilgeye dönüşebileceğini gösterdik bu kitapta. Bu bilginin kullanılabilmesi için al sana bu bilgiyi istediğin gibi kullan da demedik. Bu kitap sizin elinizden tutmuşçasına hangi soru tipinde nasıl davranacağınızı tek tek öğrencisine gösteriyor. Sıkmadan, bunaltmadan, eğlendirerek gerekli bilgileri ve püf noktaları anlatıyor; bunları önce kendisi uyguluyor, sonra da öğrencinin uygulaması için yeni antrenmanlar sunuyor ve hemen ardından öğrencinin yaptığı antrenmanları da çözerek öğrencinin karşılaştırma yapmasına imkan veriyor. Bütün konu anlatımlarını çıkmış sorulardan örnekleyerek onların üzerinden yaptık ve sizlere ÖSYM’nin paragraf bakış acısını bu sayede vermeyi hedefledik, ayrıca her konuyu ayrıntılarıyla ve öğrencinin o konuda düşebileceği yanılgıları tek tek göstererek işledik. Bu kitap size anlam bilgisi ve özelde paragrafla ilgili doğru düşünme yeteneğiyle birlikte, sorunun cevabının ne olacağını bilme kadar ne olamayacağını anlama alt yapısı da kazandıracak. Bu kitapta 1200 civarında soru bulunsa da bu kitabı sadece pratik kazanmaya yönelik olarak düşünmemelisin; verilen taktiklere, püf noktalara, ayrıntılara ve bilgi havuzuna çok dikkat etmelisin, özellikle doğru cevaplamış olsan dahi bütün soru çözümlerini tek tek okumalısın çünkü bu sana benim soruya yaklaşım tarzımı ve bilgiyi nasıl kullandığımı, nelere dikkat ettiğimi gösterecek. Bunu yaptığında hangi soruların nasıl çözümleneceği konusunda pek çok şey öğrenmiş olacaksın. Öğrencilerden ‘’ Şu kadar paragraf sorusu çözdüm hala yanlışım çıkıyor.’’ cümlesini çok duyarız biz öğretmenler. Peki, sorun nerede? Sorun şurada: Öğrenci hep aynı bakış açısında olduğundan aynı şekilde düşündüğünden mutlaka yanlışı çıkıyor ve bu yanlışlar çok soru çözülerek değil soruların nasıl çözüleceğini öğrenerek aşılabilir. İşte elinizdeki bu kitap soruların nasıl çözüleceğini öğretmek iddiasında. Ayrıca bu kitaptaki tüm sorular ve konu anlatımı öğrencilerim tarafından irdelendi ve değerlendirildi, öğrenci bakış açısını göstermesi açısından onlardan çok faydalandığımı söylemek boynuma borçtur. Ben yola çıkarken kuru bir anlatım kitabı olmaması için hayali bir öğrencimle ders işler gibi kitabı kurgulamıştım, diyaloglarda sürçülisan etmişsem peşinen özür dilerim, öğretmen sıcaklığına veriniz. Mutsuz bir başarı öyküsünün hiçbir kıymeti yoktur, mutlu bir başarı öyküsü yaşamanız dileğiyle… Lütfi ÖZGÜRER Emine ÖZGÜRER simerenya42@hotmail.com. www.antrenmanlarlamatematik.com.

www.antrenmanlarlamatematik.com. Kızlarımız Zülal ve Zeynep’e.... TEŞEKKÜR Kitabımızın oluşmasında dolaylı emekleri için herkese teşekkür etmeye çalışmayacağım, bu kadirbilmezlikten değil böyle bir çaba için Hz. Adem’den başlamak gerekeceği içindir.  Ama meslektaşlarım, Bayram ALEV, Aylin ASMAZ SİNER, Hüseyin UĞURTAY, Burç DORUK, Yakup ERBAŞI, Numan ŞENTÜRK, Erhan DAĞDELEN, Merve SEZEN, Seda KAYA, Faruk ORUÇ, Fatma PEKCAN, Murat KOŞAR, Hasan Hüseyin ÖZDEMİR, Asutay YURTSEVEN, soruların oluşturulmasından, tek tek bütün kelimelerin irdelenmesine kadar kitabımızın bütün safhalarında kimi çok kimi az emek verdi, dil işçiliği yaptı, büyük destek oldu, hepsine müteşekkiriz. Ve… Öğrencilerimiz Görkem GENÇ, Asena GÖKDAĞ, Ecem ŞİPKA, Gizem KOCALAY, İrem KAHRAMAN, Berfin KARAKAŞ, Özge GENÇ, Edanur SARIBAŞ, Furkan AKOĞLU, Aycan ÇİLLİ, Cansu COŞKUN, Büşra GÜNAY, Üsame TURAN’a soruları çözüp değerlendirmekten tutun da bilgisayar özürlü öğretmenleri için metinleri bilgisayar ortamına geçirmelerine kadar bütün emeklerine ne kadar teşekkür etsek azdır. Özet olarak bütün bu dostlar olmasaydı bu kitap belki yine yazılırdı ama asla bu tadı vermezdi, minnettarız. Lütfi ÖZGÜRER - Emine ÖZGÜRER. www.antrenmanlarlamatematik.com.

www.antrenmanlarlamatematik.com. İÇİNDEKİLER. 1. Paragrafa Giriş ................................................................................................................................................ 10 - 12 2. Alfabetik Kavramlar ......................................................................................................................................... 13 - 25 3. Anahtar Kelimeler ............................................................................................................................................ 26 - 37 4. Paragrafta Yapı ................................................................................................................................................. 38 - 83 5. Paragrafın Konusu ........................................................................................................................................... 84 - 88 6. Paragrafta Ana Fikir ......................................................................................................................................... 89 - 99 7. Paragrafta Yardımcı Fikir ................................................................................................................................. 100 - 114 8. Anlatım İlkeleri ................................................................................................................................................. 116 - 124 9. Anlatım Teknikleri ............................................................................................................................................. 125 - 152 10. Paragraf Denemesi........................................................................................................................................... 153 - 288 11. Cümle Anlamı.................................................................................................................................................... 290 - 312 12. Sözcük Anlamı................................................................................................................................................... 314 - 338 13. Anlam Denemeleri............................................................................................................................................. 341 - 414 14. Notlar ................................................................................................................................................................ 415 - 416. www.antrenmanlarlamatematik.com.

www.antrenmanlarlamatematik.com. www.antrenmanlarlamatematik.com.

www.antrenmanlarlamatematik.com. PARAGRAF. l Paragrafa Giriş l. Alfebetik Kavramlar. l. Anahtar Kelimeler. l Paragrafta Yapı l Paragrafın Konusu l. Paragrafta Ana Fikir. l Paragrafta Yardımcı Fikir. www.antrenmanlarlamatematik.com.

www.antrenmanlarlamatematik.com. Eğik Minare Süleymaniye Camisinin inşası tamamlanmış, ibadete açılacağı gün ilan edilmişti. O gün gelince İstanbul’un her yanından insanlar bu eşsiz eserin açılışında bulunmak için şehrin bu noktasına akın etmişti. Herkes hayranlıkla bu san’at eserini seyrediyordu. Fakat bunlar arasında bulunan bir çocuk, “Aaa şu minareye bakın nasıl eğri!” diye bağırıyordu. Herkes de bakıyordu ama bir eğrilik görmüyordu.. Çocuğun minarelerden biri için eğri dediği Mimar Sinan’a kadar ulaştı Koca mimar, hemen çocuğun yanına geldi ve ona, “Yavrum hangi minare eğri göster bana” dedi. Çocuk da, “İşte şu” diye minarelerden birini gösterdi. Mimar Sinan hemen adamlarını topladı. Uzun halatları birbirine ekletip minareye bağlattı. “Çekin yukarı doğru!” diye çektirmeye başladı. Çocuğa da, “Oğlum, bak bu minareyi doğrultturuyorum, sen dikkat et, dosdoğru olunca haber ver.” dedi. Adamlar gerçekten düzeltiyormuş gibi çekiyorlardı. Çocuk bir süre sonra, “Tamam, minare doğruldu.” diye bağırdı. İşçiler çekme işini bırakıp halatları çözdüler. Başından beri olaya tanık olan Sinan’ın ustalarından biri herkesin kafasını kurcalayan soruyu Mimar Sinan’a yöneltti: - Ulu mimarbaşımız, sen herkesten iyi biliyorsun ki, minarede eğrilik falan yok. O halde niçin düzeltmeye kalkıştın? Mimar Sinan’ın cevabı inceliğin, anlayışın, hoşgörünün simgesi idi: - Ben bilmez miyim minarede eğrilik olmadığını. Ama çocuğun kafasındaki “minare eğri” intibaını da öyle bırakamazdım. Bu yönteme başvurdum ki, çocuğun kafasındaki “eğri” kanaati silinsin. Yoksa her yerde çocuk aklıyla minarenin eğri olduğunu söyler, sonra gerçekten eğri olduğu şeklinde bir inanç yayılırdı.... 8. www.antrenmanlarlamatematik.com.

www.antrenmanlarlamatematik.com. Sayın Hocam,. Pek Sevgili Çekirge,. Nasılsın, iyi misin? İyi olmanı Cenab-ı Allah’tan dile-. Kestane kebap demişsin hani nerde, biz bir şey göre-. rim. Orada havalar nasıl diye sormak isterdim fakat. medik. Mektubunu aldım, kestaneyi göremedim.  İyi. sorunum çok büyük, hemen konuya girmek istiyorum.. dileklerin için teşekkür ederim, şimdi gelelim sorununa.. Belki biliyorsunuz, bu sene sınava gireceğim. Çok iyi. Evvela “Paragrafı sevmiyorum.” demişsin. Bence de. çalışmam lazım. Gel gelelim tuğla gibi paragraf soru-. sevme, paragrafla duygusal bir ilişkiye girmek zorunda. ları soruyorlar. Bir paragraf sorusunda bir çuval keli-. değilsin. Zaten kimse sevdiği için paragraf çözmüyor.. me var. Bir paragraf sorusu bir sayfa. Ben paragrafın. İkincisi; paragrafların çok uzun olduğundan bahset-. sonuna geldiğimde zaten başını unutmuş oluyorum.. mişsin, uzun paragraf iyidir, daha çok şey açıklıyor. Bol bol kitap oku, sorun kalmaz cümlesini 111000005353. demektir, daha fazla bilgi vardır dolayısıyla uzundan. kez duyduktan sonra bu dahiyane cümleyi çocuğum. değil kısadan kork. (Bkz. 2015 YGS). olduğunda çerçeveletip odasının duvarına asacağım,. Ayrıca paragrafın sonuna geldiğimde başını unutuyo-. yemin ettim. . rum klişesi sadece senin için değil bütün öğrenciler. Ben en son ilkokul ikideyken “Cinali’nin Bisikleti”ni. için geçerlidir. Bütün öğrencilerin başına gelir, nor-. okumuştum. O gün bugündür hiçbir kitap benden fay-. maldir. Anahtar kelimeyi bulmayı öğren. (Bkz: sayfa. dalanamadı(!).. 26). Kısacası ben bu paragraf işini sevmiyorum, yalnız. ”Şimdiye kadar benden sadece Cin Ali’nin Bisikleti ya-. “Keçinin sevmediği ot, burnunun dibinde bitermiş”. rarlandı.” demişsin özgüvenine hayran oldum, zaten bu. Türkçenin %50’sinden fazlası paragraf sorusu… Tam. özgüveni sadece Cin Ali verebilirdi, görüyorum ki ver-. da bu noktada ağzımdan bazı ünlemler çıkar, diye. miş. Keşke başka kitaplar da senden yararlansaydı.. korkuyorum, paragraf sınavı deselermiş bari. Ne ya-. Sen bir mektup yazmışsın, ben bir kitaplık cevap ver-. palım, ne edelim biz bu işi halledelim. Siz paragrafı. dim. Öğretmenlik kutsal ya(!) bir yerlerden belli olmalı. halledin, ben diğerlerini bir ara ince ince hallederim.. değil mi? . Kestane kebap Acele cevap Sarı Çizmeli Muhittin. www.antrenmanlarlamatematik.com. 9.

www.antrenmanlarlamatematik.com Paragrafa Giriş. PARAGRAFA BAŞLARKEN… PARAGRAFIN İLK ON SEKİZİ…. 01 02 03. Sevgili Öğrencim, uzun paragraf sorularında asla panikleme, unutma uzun paragraf kolay paragraftır, kısa paragrafta az kelime kullanıldığından anlam özlü ve yoğundur. Yani paragrafın anlaşılması daha zordur ve bu daha büyük bir sorundur.. Paragraftaki bütün cümlelerinin altını çizme, bütün cümleleri çizmekle hiçbirini çizmemek aynı şeydir.. Nasıl her paragrafın bir mesajı, ana fikri varsa cümlenin de bir mesajı vardır. O halde her cümlenin ne anlattığını bulmak için anahtar (önemli) kelimeleri bul ve sadece onların altını çiz. (Anahtar kelime bulma antrenmanlarını mutlaka uygulamalısın.) Bu zor bir şey değil, okuma yazma bilen herkes bunu yapabilir, sadece ninem yapamaz çünkü… Parça nasıl bir cümleyle sürdürülebilir? Evet, bildin. Ninem okuma yazma bilmiyor. Bak, hemen çözmeye başladın. . 04. Yıllardır sınavlara öğrenci hazırlarım, benim gibi binlerce öğretmen de hazırlamıştır. Şunu söyleyebiliriz ki bir öğrenciye en zor konuda bile soru çözdürülebilir ama soruyu ya da parçayı yanlış okuyan bir öğrenciye en kolay soru dahi çözdürülemez. Bu yeteneğe sahip bir öğretmenle ben henüz karşılaşmadım. Yukarıdaki paragrafın ana fikri aşağıdakilerden hangisidir? A) Soruyu ve parçayı “düzgün” okumalıyız. B) Soruyu ve parçayı “doğru” okumalıyız. C) Soruyu ve parçayı “dikkatli” okumalıyız. D) Soruyu ve parçayı “eksiksiz” okumalıyız. E) Soruyu ve parçayı “adam gibi” okumalıyız. Cevabın eğer “Bu soru yanlış kardeşim, bütün seçenekler doğru” ise sen harikasın(!) Herhangi bir seçeneği işaretlediysen lütfen kitabı yavaşça bırak, en yakın iş bulma kurumuna müracaat et, eğitim camiası seni asla unutmayacaktır. . 05 06 10. Önce mutlaka soru cümlesini okumalısın. Paragrafta ne arayacağını bilmek çözümün yüzde ellisidir. Soru kökündeki değinilmemiştir, çıkarılamaz, söylenemez, bahsedilmemiştir, vurgulanan, asıl vurgulanan, nitelendirilebilir, nitelendirilemez gibi ifadeleri kesinlikle yuvarlak içine al, okuduğundan emin ol.. Her cümlenin anlamını kesinlikle belirle. Parçayı kafanda canlandır, somutla, örneklendir. Bu cümleyi anlamadım, diğer cümleyi anlayınca bu cümle de anlaşılır demek büyük hata olur. İki şık arasında kalan ve yanlışı tercih eden öğrencilerin çoğu bu yüzden hata yapar. Beş “şık” arasında kalanlar “rüküş” olanı tercih edebilirler. . www.antrenmanlarlamatematik.com.

www.antrenmanlarlamatematik.com Paragrafa Giriş. 07. Sevgili Öğrencim, paragrafta asla senin fikrini sormazlar, asla… Bu yüzden yorum yapma, kendi fikrinin bir önemi yok. Paragrafta “Hırsızlık çok güzel bir şeydir.” yargısı varsa, “Olur mu öyle şey, nerede görülmüş, hırsızlık iyi midir, ne saçma” gibi düşüncelerini, ünlemlerini en yakın din adamına söyle, o seni dinleyecektir.  Paragrafa yorum katma, yorumunu, kendine sakla, paragraf seni duymaz, emin ol. Dolayısıyla cevabın paragrafa göre olmalıdır. Paragraf ne söylüyorsa o.. 08 09. Birçok öğrenci “Okuyorum ama okuduğumu anlamıyorum.” der, okumakla okuduğunu anlamak çok farklı şeylerdir. Aslında bu tarz öğrencilerin okuduklarını da söylemek zor. Gözleri ile kelimelerin üzerinde gezinirler sadece. Bu durumda lütfen yavaşla, kelimeleri oku cümleyi değil, anlamaya başladığında cümleleri okumaya devam et.. Bazı paragrafların kelime kadrosu, dili günlük hayatta konuştuğun dilden farklı olabilir. Öğrenciler bu kelimelerin tek tek anlamlarını bilir fakat cümleyi anlayamaz çünkü sadece kelimenin anlamını biliyordur. Kendisi o kelimeleri kullanmadığı için cümleler soyut kalır, kavranamaz, anlamlandırılamaz. Öğrenci “Bu cümleden hiçbir şey anlamadım.” der. Bu durumda sana yabancı gelen kelimeleri, cümleleri kendi cümlelerine çevir, yani kendi kelimelerinle içinden tekrar et, kendi kurduğu cümleyi anlamayan insanoğlu “kendinde” değildir.  Aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi daha anlaşılır? “Yazınsal yaratıları ya da dilsel üretileri türlendirme, birtakım ölçütlere bağlı kalmayı gerektirir.’’ Edebi eserleri ya da dille ilgili ürünleri çeşitlendirmek için belli ölçüler gerekir. ‘’İkinci Yeni şiiri, bir akım, yeni bir tümellik sağlamaktan çok, şiirde tekilleşmeye giden yolları aşmışa benziyor.’’ İkinci yeni şiiri, akım ya da bir gruplaşma oluşturamamış, bireyselliğe kaymıştır. ‘’Şair kitlelerin sözdizimine yön veren bir büyücüdür.’’ Şair toplumun konuşmasına, cümle kurmasına yön verir. ‘’Her yazınsal yaratının bir art alanı vardır.’’ Her edebi eserin bir arka planı vardır.. 10. Paragraf soruları zorluk derecesi bakımından birbirine yakındır. Senin yanlış cevapladığın soru zorluğundan dolayı yanlış yapılmıyor. Paragraf soruları arka arkaya eklendikçe öğrencilerin hem konsantresi bozulur hem de zihinsel algılama seviyesi düşer. Örneğin yanlış yapılan soru 13. paragraf sorusu ise aynı soru 2. paragraf sorusu olarak sorulsaydı büyük ihtimalle yanlış yapılmayacaktı. [Biz bu yüzden bütün paragraf denemelerine 20 değil 25 soru koyduk ve zihin kendini 25 soruya göre ayarlasın istedik. Senin bir şey yapmana gerek yok, sen 25 soruluk 20 denemeyi çöz, gerisini beynin ayarlar. (diye düşünüyorum. )]. 11. Paragraf çözümünde en zorlanan öğrenci tipi fazla ayrıntıcı öğrencidir. Şunları çok duyarız: “Ama Hocam bu seçenek de doğru, bu da düşünülebilir, bu kelimeden şu çıkmaz mı, şu cevap da pek ala mümkün değil mi?” Sevgili Çekirge, paragraf soruları normal zekaya hitap eder, paragraf üzerinde “kan tahlili” yapmana gerek yok. Kalın gör, normal düşün yine de olmuyorsa normal zekâlı olduğunu düşündüğün bir arkadaşını aklına getir. Örneğin bu arkadaş “Zülâl” olsun. “Zülâl olsaydı bu soruda hangi şıkkı işaretlerdi?” diye düşün, o şıkkı işaretle, mutlu mesut evine git.  (Demokrasilerde çare tükenmez.). www.antrenmanlarlamatematik.com. 11.

www.antrenmanlarlamatematik.com Paragrafa Giriş. 12 13. Öğretmenlik hayatımda şunu çok gördüm: Sınava hazırlanırken senenin başında öğrenci, kendince paragraf sorularını yapabiliyor, dil bilgisi sorularını yapamıyordur, günler geçer sınava yaklaştıkça durum, “Hocam dil bilgisini yapabiliyorum ama hala paragrafta yanlışlarım çıkıyor.” haline gelir, bunun istisnası çok azdır, azdan da azdır, sonra bir telaştır başlar: “Hangi kitabı alayım, kitap mı okusam… “Evvela şunu bilmelisin.” anlam soruları, her an ilgi isteyen nazlı bir kanka gibidir, ilgilenirsen o da seninle ilgilenir, ilgilenmezsen sana sırtını döner. Haa diyebilirsin ki yeni bir kanka bulurum, doğru bulursun ama sınavın yenisi bir sene sonra. . En sık sorulan soru “Paragrafta çok yanlışım çıkıyor, kitap okusam faydası olur mu?” Bu sorunun cevabı sınav senesinde olup olmamana bağlı, eğer sınav senesinde değilsen çok faydası olur. (Lütfen roman, öykü olmasın, bunlar senin ufkunu açmaz faydası sınırlı olur çünkü paragraf sorularında metinler genellikle makale, deneme, eleştiri gibi yazı türlerinden alınır.) Sınav senesinde isen paragraf için kitap okuma, direkt paragraf sorusu çöz, en iyi antrenman paragraf sorusu çözmektir, top çevirme, direkt ceza alanına gir. . 14. önemli şey her iki seçenekteki kelimelerin eş anlamlılarını, yakın anlamlılarını parçada ara; en çok örtü-. 15. hayati önem taşır. Çünkü sınav soruları sana bakış açısı kazandıracak, soruları hazırlayan kurumun. 16 17 18. Bazı öğrencilerimiz iki seçenek arasında çok fazla kalır ve yanlış seçeneği işaretler, bu durumda en şeni işaretle başka bir yöntem de seçenekteki anahtar kelimelerden biri parçada asla yok diyorsan diğer seçeneği işaretle çünkü parçada bulunmayan, parçadan taşan anlamlar doğru seçenek olamaz.. Biz bu kitabın anlatım bölümlerini sınav soruları üzerinden gerçekleştirdik. Bunları dikkatlice incelemen anlayışını, yaklaşımlarını öğretecek ve sınavlardaki paragraf soru mantığını keşfetmeni sağlayacaktır.. Paragrafın yapılma oranı her geçen yıl düşüyor. Herkes Türkçe okuma yazma biliyorsa da paragraf soru sayısı artıyor, paragrafın doğru yapılma oranı ise düşüyor, unutma tek yanlış bile başarı değildir. Senin öne geçmen başkasının yapamadığı soruyu yapmanla mümkündür.. Bütün zihnin paragrafta olmalı, kesintisiz ve dinamik olmalısın, bir saniyelik dalgınlık bir yanlış cevap demektir.. Soruları gözlerinle oku, demiyorum bile. Son olarak; Sevgili Öğrencim, paragrafı hızlı ve doğru çözmek paragraf soru kalıplarını öğrenmekle mümkündür. Ben bu kitapta her adımı tek tek planladım, lütfen her bölümü çok iyi incele ve antrenmanları mutlaka uygula, bunu yaptığında göreceksin ki hem paragraf çözme hızın artmış hem de paragraf senin için bir sorun olmaktan çıkmış olacak.. 12. www.antrenmanlarlamatematik.com.

www.antrenmanlarlamatematik.com Alfabetik Kavramlar. PARAGRAF SORULARINA YÖNELIK ALFABETIK KAVRAM HARITASI Sevgili Öğrencim, nasıl her bir mesleğin, sektörün, dersin kendine özgü kelime ve kavram kadrosu varsa paragrafın da kendine yönelik bir kavram dünyası vardır, bu kelime ve kavramlar başka alanlarda farklı, paragraf sorularında farklı anlamlar içerebiliyor, yani paragrafın kavram havuzundaki kelimeler paragrafa yönelik zenginlik taşır. Paragrafın anlaşılabilmesi bu kavramların senin zihnindeki karşılığını değil, paragraf dilindeki karşılığını bilmek çok önemlidir. Özellikle bu cümleden şu anlamda da çıkar, iki seçenek arasında kaldım, yine yanlışı işaretledim yakınmaları paragraf kavramlarını tam manasıyla bilmeyen öğrencilerde azımsanmayacak kadar çoktur. Sınavlarda sıkça sorulmuş kavramları senin için alfabetik olarak sıraladım, bunları bütünüyle bilmen özümsemen hem paragrafı daha rahat anlamlandırmanı sağlayacak hem de doğru seçeneğe hızlı ulaşmana olanak verip seni süre bakımından rahatlatacaktır. Bunların bir kısmını biliyor olabilirsin, olsun. Sen kavramları tek tek incele, kafanda anlamlandır. Bundan sonra her şey senin için daha kolay olacaktır. HER ŞEYİN NE KADAR FARK ETTİĞİNİ MUTLAKA GÖRECEKSİN… HAYDİ BAKALIM, KOLAY GELSİN!. ABES: Akla uygun gelmeyen, yakışıksız söz. A. ABIHAYAT: Hayat suyu, sonsuzluğa eriş ABLUKA: Kuşatma, etrafı sarma ABSÜRT: Mantığa uygun düşmeyen, saçma sözler AÇIKLIK: Net anlam verme, anlam belirsizliğinin olmaması ADAMAKILLI: Tam anlamıyla, mükemmel ADAPTASYON: Yabancı eseri yerli motiflerle yeniden yazma, uyarlama, uyum sağlama AĞDALI: Zor anlaşılan, okuyucunun hemen anlamlandıramadığı sözler AHENK: Musiki değeri taşıma, uygunluk, ritim AHESTE: Ağırca, yavaş yavaş AJANS: Haber merkezi AJİTASYON: Heyecana bağlı olarak oluşan tutarsız davranışlar sergileme, duygusallıkla kandırma AKADEMİK: Bilimsel AKICI: Kolayca okunabilen, okuyanın anlayabildiği bir üslup AKSAN: Dilin bölgesel söyleniş biçimi, ağız AKSETMEK: Yansımak, etki gösterip, yankılanmak AKTUALİTE: Güncellik, güncele uygun konu ALATURKA: Türk kültürüne ve geleneğine uygun davranmak ALAFRANGA: Fransız usulü, yabancı zevk ve anlayış ALAYCI: İronik, küçümseyici ALBENİ: Cezbeden, çekici ALEGORİ: Sembollerle anlatım, temsili anlatım tarzı ALELADE: Basit, sıradan ALENEN: Gizli olmayan, açıkça ALİTERASYON: Ünsüzlerin ahenkli bir şekilde tekrar edilmesi ALTERNATİF: Seçilebilen başka yol, başka seçenek ANAFOR: Mecazi olarak karmakarışık, içinden çıkılmaz, sıkıntılı olan durum ANALİZ: Tahlil etme, konular hakkında çözümleme yapabilme. www.antrenmanlarlamatematik.com. 13.

www.antrenmanlarlamatematik.com Alfabetik Kavramlar. ANEKDOT: Kısa öykü, esprili düşünce, hatırat tarzı özlü anlatılar ANONİM ŞİİR: Söyleyeni belli olmayan şiirler ANTOLOJİ: Seçme şiirler ve parçaların olduğu kitap, seçki ANTİTEZ: Karşıt görüş, zıt fikir ARI DİL: Saf olan, sade dil ARILIK: Halkın konuştuğu tarzda yalın, sade anlatım ARZ: Sunma ASGARİ: Minimum, en az AŞAMALI DURUM: Belli bir zaman aralığında aşama aşama değişme AŞİKÂR: Açık, apaçık, belli, meydanda olan, hemen anlaşılabilen AŞİNA: Tanınan, bilinen ASPARAGAS: Yalan, uydurma haber AYKIRILIK: Normalden farklı olan AYRICALIK: Üstün tutma, imtiyaz AYRIM: Fark AZAMİ: En büyük, maksimum AZIMSAMAK: Sayı bakımından az bulmak. B BAĞDAŞIKLIK: Sözcüklerin anlamca birbirini tamamlaması, anlamsal uyum, bağlantı BAĞDAŞMAK: Uyum göstermek BAĞLAM: Ortam, dil birimlerinin tümü BAĞLAŞIKLIK: Karşılıklı olarak, dil bilgisi yönüyle uyum, bağlantı BAĞNAZ: Başka fikirlere kapalı, tutucu BAKIŞ AÇISI: Bir durumu ele alış biçimi, farklı değerlendirme BASİRET: Hissetme yoluyla doğruya ulaşma, ileri görüşlülük BAŞIBOZUK: Kendince hareket eden, düzeni olmayan BASMAKALIP: Tekdüze, özgün olmayan, kalıplaşmış sözler BAYAĞI: Sıradan, adi, âlelade BELİRTKE: İkon, gösterge, amblem BETİM, BETİMLEME: Tasvir etme BEYLİK SÖZ: Klişeleşmiş, kalıplaşmış sözler BİBLİYOGRAFYA: Kaynakça BİÇEM: Üslup, anlatım tarzı BİLİNÇ AKIŞI: Kahramanın hayallerinin plansız, arka arkaya verilmesi BİYOGRAFİ: İnsanların yaşamını anlatan eserler BOCALAMA: Kararsız kalma, tam anlamıyla yapamama BÜLTEN: Dergi. 14. www.antrenmanlarlamatematik.com.

www.antrenmanlarlamatematik.com Alfabetik Kavramlar. C. CABA: Fazladan olan, artı CAFCAFLI: Sade olmayan, gösterişli, süslü CANLILIK: Anlatımın renkli olması, hareketli, dinamik COŞKUNLUK: Duygu yoğunluğu, duygusal hareketlilik CÖNK: Halk edebiyatında şiirlerin toplandığı defter CÜMBÜŞ: Eğlence. Ç ÇAĞRIŞIM: Davranışlar ve kavramlar arasında kurulan bağlantı, bilinç alanına uygulanan hatırlatma ÇAĞRIŞIMSAL ANLATIM: Mecazlı, açıkça verilmeyen ve dolaylı anlatımlar ÇALAKALEM: Özen gösterilmemiş, sıradan anlatım ÇETREFİL: Karmakarışık olan, kendini ele vermeyen, çözümlenmesi zor ÇIĞIR: Yeni üslup, yeni anlatım tarzı, yenilik getirme ÇIKARIM: Bir önermeden çıkartılabilecek düşünce, veri yorumlama. DAĞARCIK: Bellek, hafıza, bilgi birikimi. D. DEFORMASYON: Biçimi olmayan, düzensiz DEĞME SANATÇI: Kendini sanatçı ilan eden herkes DEJENERASYON: Bozulma, kültürel yozlaşma DEMAGOJİ: Gereksiz sözlerle, laf kalabalığı şeklindeki anlatım, konu dışılık DEMİRBAŞ: Bir yerde sürekli kalan, sabit olan DEŞİFRE ETMEK: Ortaya çıkarmak DEVİNİM: Hareket, bir durumdan başka bir duruma geçiş DİNLETİ: Şiir ya da başka bir eseri dinletme DOĞAÜSTÜ: Fizik ötesi, beş duyunun dışında, metafizik DOĞRUDAN ANLATIM: Başkasının cümlesini aynen aktarma DOKUNDURMA: İğneleme, bariz olmayan eleştiri, tariz DOLAYLI ANLATIM: Bir kişinin sözünü, anlamını değiştirmeyecek şekilde, yazarın kendi ifadesiyle aktarması DOLDURMA SÖZ: Gereksiz söz, laf kalabalığı DRAMATİZE ETMEK: Durumu canlandırmak, bir olayı olduğundan daha acıklı hale getirmek DURULUK: Gereksiz sözcük kullanmamak DUYU: Beş duyu organı, algı. www.antrenmanlarlamatematik.com. 15.

www.antrenmanlarlamatematik.com Alfabetik Kavramlar. DÜNYA GÖRÜŞÜ: Hayata bakış mantığı DİDAKTİK: Öğretici, öğüt verici metinler DİKSİYON: Sesleri, dilin vurgu ve gramer kurallarına uygun kullanma DİKTE ETMEK: Zorla bir şeyleri yaptırmak, yaptırmaya çalışmak DİLİN ALICIYI HAREKETE GEÇİRME İŞLEVİ: Alıcıda davranış değişikliği yaratmak amaçlı iletiler DİLİN DİL ÖTESİ İŞLEVİ: Dil bilgisi kuralları hakkında bilgi veren iletilerdir DİLİN GÖNDERGESEL İŞLEVİ: Bilgi vermek amacıyla yapılan iletilerdir DİLİN HEYECAN BİLDİRME İŞLEVİ: Duyguların, heyecanların dile getirildiği iletilerdir. Öznel anlatım hakimdir DİLİN KANALI KONTROL İŞLEVİ:Gönderici ile alıcı arasındaki iletişimin sağlanması için soru cümleleri ile yapılan iletilerdir. DİLİN ŞİİRSEL İŞLEVİ: Estetik zevk vermek amacıyla yapılan iletilerdir, şiir şiir olduğu için şiirdir, anlayışı DİNGİN: Sakin DOĞAÇLAMA: Metin olmaksızın konuşma, ön hazırlık yapmadan anlatma DOGMATİK: Deneysel olmayan, kabullere dayanan DOĞAL: Yapmacık olmayan, olduğu gibi davranan, samimi DOKTRİN: Bilimsel görüş, kuramsal bilgiler DONE: Veri, belge DÖNÜT: İletiyi alan kişinin geri bildirim yapması DRAMATİK: Acındırmalı DURAĞAN: Monoton, etkin olmayan DUYARLILIK: Olaylara karşı gösterilen hassasiyet. E EDEBİ: Edebiyatla ilgili, sanat yönü bulunan eserler EDİM: Hareket, iş, fiil EDİMSEL: Eylem, plan olarak kalmayan harekete geçen eylem EGO: Benlik EĞRETİ (İĞRETİ) : İyi yerleşmemiş EGZOTİK: Uzak ülkelerle alakalı EKOL: Ortak fikir, akım, anlayış ELİT: Seçkin ELVAN: Renkli EMPATİ: Kendisini karşısındaki kişinin yerine koyma, onu anlamaya çalışma EMPOZE ETMEK: Birine bir düşünceyi zorla kabul ettirmeye çalışmak ENFORMASYON: Tanıtma, bilgilendirme ENFORME ETMEK: Bilgi vermek ENİKONU: Adamakıllı, iyiden iyiye ENTELEKTÜEL: Bilim, kültür alanında kendini kanıtlamış, birikimli. 16. www.antrenmanlarlamatematik.com.

www.antrenmanlarlamatematik.com Alfabetik Kavramlar. EPİK: Destansı EREK: Hedef, amaç, gaye EŞ GÜDÜM: Belirli bir amaca ulaşmak amacıyla bağlantı kurma, birlikte hareket ESKİZ: Taslak, çalışmalar için ön hazırlık ESTETİK: Sanatsal çalışmalar ETİK: Ahlaki olan ETİMOLOJİ: Kelimelerin köken bilimi ETKEN: Bir olayda belirleyici olan ETKİLEYİCİLİK: Tesiri altına alma, eserin iz bırakması ETKİN: Bir olayda sözü, hükmü geçerli olan ETNOĞRAFYA: Kavimlerin kökenlerini inceleyen bilim EVRENSEL: Dünyayı ilgilendiren, sınırı olmayan, tüm dünya halklarına yönelik. F FANTASTİK: Hayali FİHRİST: Konu başlıklarını ünite şeklinde gösteren liste FİLDİŞİ KULE: Sanatçının kendisini soyutlaması, toplumdan uzak olması FİİLEN: Aktif olan, gerçekleşmek üzere olan FİRE VERMEK: Kayıp verme FOLKLOR: Halk bilimi, halk kültürü, ulusa ait olan FONETİK: Ses bilgisi FONKSİYON: Rol FRESK: Kireçli su içine katılan maddelerle yapılan duvar resimleri. G. GEM VURMAK: Engellemek. GELENEK: Geçmiş eserlerin ortaya çıkardığı birikimler, özellikler GERÇEKLEŞMEMİŞ BEKLENTİ: Olması beklenen şeyin olmaması GERİYE DÖNÜŞ TEKNİĞİ: Yazarın olay akış sırasını kesip geçmişe yönelik anlatımda bulunması GIPTA: İmrenme, bir kişiye hayran olma GİRİFT: Karışık GİZ: Sır GLOBAL: Evrensel, her kültüre hitap eden GÖNDERGESEL İŞLEV: Bilgi verme amacı GÖRECE: Kişiden kişiye değişen GÖSTERGE: Başka şey yerine kullanılabilen görünüm veya olgu GÜDÜ: İnsanı yönlendiren, harekete geçiren GÜDÜMLÜ: Bağımlı hareket eden GÜNAŞIRI: Arka arkaya sıralanmama, iki günde bir olma. www.antrenmanlarlamatematik.com. 17.

www.antrenmanlarlamatematik.com Alfabetik Kavramlar. H HAFAKAN: Sıkıntı HAYIFLANMA: Gücü yettiği halde yapamamaktan dolayı üzülme HERCAİ: Herkese meyil veren, kararsız HİCİV: Yergi, taşlama, olumsuz eleştiri HİJYENİK: Sağlık koşullarına uygun HİYERARŞİ: İnsanlar arasında mevki, rütbe sıralaması HOBİ: İnsanların uğraşları, tutkuları HOMOJEN: Aynı özelliklere sahip olanların oluşturdukları bütünlük. I. ITIR: Güzel koku. İ. İÇERİK: Konu,. İÇGÜDÜ: İnsanı harekete geçiren içsel hareket, bilince tabi olmayan İCRA: Belli bir işi yerine getirme İDEAL: Amaç, hedef ve en üst düzeyde istenen İDRAK: Bir hadiseyi veya olguyu kavramak İĞNELEME: Alaycı hiciv İKİLEM: İki durum arasında kalma, seçememe İKON: Simge İKTİSAT: Ekonomi İLETİ: Mesaj, bildiri, fikir, düşünce İLİNTİ: Bağlantı, ilişki İMA: Üstü kapalı anlatma İMBİKTEN GEÇİRME: Saflaştırma, süzme, kaliteli hale getirme İMECE: İş birliği, ortak çalışma İMGE: Nesnelerin zihnimizde gerçek halinden farklı hayal edilmesi İMTİYAZ: Belirli sebeplerden dolayı verilen ayrıcalık, öncelik İNDİRGEME: Seçenekleri eleyerek minimum seviye getirmek İNİSİYATİF: Bir konu hakkında öncelikli karar üstünlüğü İRDELEMEK: Olayları araştırıp tetkik etmek İRFAN: Bilgelik, tecrübeye dayalı bilgi birikimi İRONİ: İnceden inceye alay etme, tariz İŞLEV: Görev İŞLEVSEL: Yararlı olma İVEDİ: Hızlı İZLENİM: Görünen şeylerin kişide bıraktığı duygu, görünen şeyin bakan üzerindeki öznel etkisi. 18. www.antrenmanlarlamatematik.com.

www.antrenmanlarlamatematik.com Alfabetik Kavramlar. J JEST: El kol hareketleri. K KAHRAMAN: Eserin kişileri KALEMİNDEN KAN DAMLAMAK: Çok etkili yazmak, KARALAMA: a) Üstünde çok durulmamış, düşünülmemiş yazı, çalakalem, b) iftira atma KABARE: Aktüel olayları iğneleme, taşlama yoluyla şarkılar eşliğinde işleyen tiyatro KÂGİR: Tuğla ve taş gibi malzemelerden yapılmış bina KANAL: İletişim araçları (yazı, resim vb.) KANI: İnanç, düşünce KANIKSAMAK: Çok tekrardan dolayı alışmak, duyarsızlaşmak KANIT: Belge, ispat KAOS: Düzenin olmadığı, karmaşık, düzensiz KARADÜZEN: Gelişigüzel, rastgele KARAKTER: Bireye ait özellik, tip olmayan, hem iyi hem kötü özellikler barındıran KATEGORİ: Aralarında benzerlik bulunan konuların sınıflandırılması KAYITSIZLIK: Vurdumduymazlık, ilgisizlik KISIRDÖNGÜ: Tekrar eden çözümsüzlük KIVAM: En uygun zaman ya da şekil KİNAYE: Bir sözü hem gerçek hem de mecaz anlama gelecek şekilde kullanmak, taşlamalı söz KLASİK: Olumlu: Yıllar geçmesine rağmen hâlâ değerini koruyan Olumsuz: Alışılmış, sıradan KLİŞE: Basmakalıp, tekdüze KOLEKTİF: Ortaklaşa hareket etme bilinci KONSANTRASYON: Dikkati tek noktada toplama KOTARMAK: Bir şeyi hazırlamak, tamamlamak, bitirmek KÖHNE: Modası geçmiş olan, eski KRİTER: Ölçü, belli bir kıstas KRİTİK: a) İnceleme b) tehlikeye yakın olan KRONOLOJİ: Zamansal, zaman bilimi, tarihi sürece göre KURAM: Teorik olan, KURGU: Gerçekleri kendi kişiselliğiyle yeniden oluşturmak KURMACA: Gerçeklerin hayal gücüyle tekrar kurgulandığı (oluşturulduğu) metin, fikir vb.. www.antrenmanlarlamatematik.com. 19.

www.antrenmanlarlamatematik.com Alfabetik Kavramlar. L LİRİZM: Coşkulu ve heyecanlı olan. M MAĞRUR: Gururlu, kibirli MAHALLİ: Yerel, yöreye yönelik, evrensel olmayan MAHARET: Yetenek MAHİR: Yetenekli MAHZUN: Hüzünlü, mutsuz MANŞET: Gazetelerin ilk sayfasındaki büyük puntolu yazı MANZUM: Şiir şeklinde oluşturulan MARJİNAL: Aykırı olan, düzen dışında hareket eden MAZERET: Özür, bahane MEGALOMAN: Kibirli, büyüklenen MELANKOLİ: Hüzünlü, karamsar MENFİ: Olumsuz, negatif MENSUP: Bir kurum veya kuruluşa ait olan MENSUR: Düz yazı MERSİYE: Divan edebiyatında ağıt, ölüm şiirleri META: Mal METAFİZİK: Doğaötesi, beş duyu organıyla hissedilemeyen METİNLER ARASILILIK: Bir metnin içinde başka bir yazarın metnine yer verme, metin montajlama MEYİLLİ: Belli bir şeye eğilimi olan MEZİYET: Üstün özellik MİHENK TAŞI: Bir şeyin belirlenmesinde ölçü olan, ölçüt MİM KOYMAK: Unutulmaması için işaretlenmek, önemli bulmak MİSTİK: Metafizik, manevi olan MİSYON: Dinsel veya bilimsel görev MİT: Olağanüstülüğün olduğu alegorik halk anlatıları, mitoloji MİTOLOJİ: Mitlerin doğuşunu anlatan bilim dalı MİZAH: Espri, komedi MONOTON: Sıradan, tekdüze, basit anlatımlar MOTİF: Anlatılara süs veren ögeler, metinde sık tekrar edilen kelimeler, kavramlar, durumlar MOTİVE ETMEK: Bir konu veya olgu hakkında kişiyi güdülemek MUHALİF: Belli bir konuya veya her şeye karşı çıkan MÜDAHİL OLMAK: Olaylara ve herhangi bir şeye karışmak. 20. www.antrenmanlarlamatematik.com.

www.antrenmanlarlamatematik.com Alfabetik Kavramlar. MÜSAMAHA GÖSTERMEMEK: Tavrı net olmak, çizgisinden taviz vermemek MÜSPET: Pozitif bilim, olumlu MÜSVEDDE: Karalama kâğıdı MÜŞKÜL: Zor durumda, kötü vaziyette. NEGATİF: Olaylara olumsuz bakan, pozitif olmayan. N. NEŞRETMEK: Yayımlamak NİCELİK: Miktar bildiren, ölçülebilen, sayılabilen NÜANS: Fark, ayrım NÜFUZ: Söz geçirme, söz dinletme, içine sızma NÜKTE: Espri, güldürme, şaka, güldürerek ibret dersi verme NÜSHA: Benzeyen, kopya. O. OBJE: Nesne OBJEKTİF: Nesnel, tarafsız. OPSİYON: Alacaklının borçluya borcunu ödemesi için verdiği ek süre ve ek seçenekler OLGU: Somut olan, gözlemlenebilir gerçeklik ORATORYO: Şiir ve müzik eşliğinde yapılan tiyatro gösterisi ORİJİNAL: Kimseye benzemeyen, özgün olan, ilk halini koruyan OYLUMLU: Anlam yoğunluğu, kapalı anlatım. Ö. ÖDÜN: Taviz. ÖLÇÜT: Bir nesnenin değerinin belirlenmesini sağlayan ilke, kıstas ÖRTÜLÜ ANLATIM: Kapalı, hemen kendini ele vermeyen anlatım ÖYKÜNME: Taklit ÖZDEŞLEŞME: Örnek aldığı herhangi bir şey ile bütünleşme ÖZ ELEŞTİRİ: Kendini olumlu veya olumsuz değerlendirme ÖZENLİ: İtina ile yapılmış, itinalı davranan ÖZENTİLİ: Taklitçi, birine benzemeye çalışma ÖZGECİ: Faydalı olma, başkası için faydalı işler yapma ÖZGÜ: Kendine has olma ÖZGÜN: Kimseye benzememe, herkes gibi olmama ÖZLÜ: Az kelimeyle çok şey anlatma, yoğun ve derin anlatım ÖZNEL: Kişisel olan, yorum taşıyan. www.antrenmanlarlamatematik.com. 21.

www.antrenmanlarlamatematik.com Alfabetik Kavramlar. ÖZÜMSEMEK: İzlediği veya okuduğu şeyi kendisi gibi görmek içselleştirmek, benimsemek ÖZVERİ: Fedakârlık. P POTANSİYEL: Kapasite POZİTİF: Olumlu olma, olumsuz düşünmeyen PRAGMATİK: Faydacı davranan, faydacı(lık) PROFİL:Görüntü PROPAGANDA: Övgü dolu sözlerle bir şeyleri benimsetmeye çalışma PROVA: Deneme, sınama, kontrol PROVAKASYON: Kışkırtıcı davranma, galeyana getirme PALAS PANDIRAS: Alelacele yapılan, çarçabuk, hakkını vermeden PANORAMA: Görünüş PARADİGMA: Kişinin yorumlama sistemi, bakış açısı PARAMETRE: Hareket noktası, ölçüt PARODİ: Bir eserin bir bölümünü biçimi bozmadan alarak onu gülünç bir oyun haline getirmek PERFORMANS: Başarabilme gücü POETİKA: Şiir üzerine düşünceler, şiir hakkında dergiler veya kitapların ön sözünde yayımlanan ve şairi özgünleştirmeye yönelik düşünceler POLEMİK: Tartışma, ağız dalaşı POTANSİYEL: Kapasite, açığa çıkmamış güç. R. RACON: Yöntem, usul RADİKAL: Köklü olan, kökten RAFİNE: Fazlalıklarından arındırılmış, saflaşmış RAMAK: Bir olayın gerçekleşmesine çok az kalmak RANT: Çıkar REALİTE: Gerçeğe uygun REFERANS: Tavsiye etmek için yazılan mektup, dayanak RENK KATMAK: Canlandırmak, renkli hale getirmek RİTİM: Ses ve durakların belli bir ahenkle tekrarlanması. RÖTUŞ: Bir şey üzerinde yapılan küçük değişiklikler, düzeltmeler RUTİN: Sıradan olan, alışılmış. SABİT FİKİR: Fikirleri değişmeyen, değişime kapalı. 22. S. www.antrenmanlarlamatematik.com.

www.antrenmanlarlamatematik.com Alfabetik Kavramlar. SABOTAJ: Bozma, baltalama SADELİK: Süsten uzak olma SALIK VERMEK: Tavsiye etmek, öneri SALT: Sadece, yalnız, sırf SANSASYON: Heyecanlandırıcı, yankı uyandıran SANTİMANTAL: Aşırı duygusal ve içli, hassas SAPTAMAK: Tespit etmek, belirleyebilmek SATİRİK: Yergi, hiciv SAV: İddia, tez SAYDAM: Şeffaf, net olan SAYIP DÖKMEK: Bir konu ile ilgili olan her şeyi arka arkaya sıralamak SEÇKİN: Elit, üst, sıradan olmayan, yüksek tabaka SEKTE: Kesintiye uğrama SEKTÖR: Yönelim, iş kolu SEKÜLER: Dinden uzaklaşmış kendini dünya hayatına adayan, dünyevi yaşayan SEMBOLİST: Simgelerle hareket eden, simgeci SENTEZ: Birleşim SIĞ: Derin olmayan, yüzeysel, basit SIRA DIŞI: Özgün olan, farklılık yaratan SIRÇA: Cam SİMETRİ: Uygunluk SİMGE: Sembol, imge, alegorik SİRAYET ETMEK: Etkisi belli yerlere ulaşmak SİTEM: Sinirlenmeden şikayet (âşk olsun anlamı) SOFİSTİKE: Ayrıntılı, iyi planlanan SÖYLEV: Nutuk, coşkulu anlatım SÖZ DAĞARCIĞI: Kelime hazinesi SUBJEKTİF: Öznel olan, duygusal hareket etmek SÜRMANŞET: Gazetelerde logoların üzerine konan çarpıcı yazılar SÜRÜKLEYİCİLİK: Okurun eseri elinden bırakamaması SÜSLÜ ANLATIM: Edebiyat yapmaya çalışma, doğal olmama, söz sanatları kullanma. Ş,. ŞABLON: Basmakalıp örnek, hep aynı şekilde ŞEFFAF: Kapalı anlatıma sahip olmayan, olduğu gibi, net ŞEMATİK: Ana çizgileriyle belirlenmiş olan ŞİŞİRME: Uzatma, gereksiz kelime koyma. T TABU: Yasaklanan, tartışmaya açık olmayan TAMAH: Açgözlülük. www.antrenmanlarlamatematik.com. 23.

www.antrenmanlarlamatematik.com Alfabetik Kavramlar. TANRISAL BAKIŞ AÇISI: Normalde bilinemeyenleri bilebilen, Tanrı gibi iç dünyada olup biten ne varsa farkında olan ve bunu kendine has dil ve anlatım üslubuyla anlatan hâkim anlatıcı TASARI: Proje TASHİH: Düzeltme TAZYİK: Baskı, basınç TEKDÜZE: Sıradan, tekrarlı TEKEL: Sektöre hâkim olan, tek alıcı veya tek satıcı olan TEKZİP: Yalanlama, İnkâr etme TEMA: Metinlerde verilmek istenen duygu TEMATİK: Ana konuyla ilgili olarak geliştirilen TEMEL ÇATIŞMA: Çatışmanın ana sebebi TEZ: İddia, önesürülen fikir, herhangi bir fikri ispat amacıyla yazılmış TİNSEL: Manevi, ruhsal TİP: Bir düşünceyi temsil eden, bir toplumu grubu ya da düşünsel bir katmanı yansıtan TİRAJ: Gazete ve dergilerin satış sayısı TOLERANS: Hoşgörü TOY: Usta olmayan, yeni olan TRAJİK: Acıklı olaylar TRAVMA: Yaralanma, hasar TRENT: Moda TUTARLILIK: Anlatılanların birbiriyle çelişmemesi TÜMCE: Cümle. U UKALA: Kendini beğenmiş ULAK: Elçi, haberci ULUSALLIK: Milli olma, yerel kültürle ilgili olma UMARSIZ: Çaresi olmayan, çaresiz USTURUPLU: Yerli yerinde olan. Ü ÜLEŞTİRMEK: Paylaştırmak ÜSLUP: Anlatım tarzı, biçem, söyleyiş biçimi ÜSTÜNKÖRÜ: Özensiz, baştan savma yapılan ÜTOPYA: Hayali anlatılar, gerçekte olmayacak olan. 24. www.antrenmanlarlamatematik.com.

www.antrenmanlarlamatematik.com Alfabetik Kavramlar. VARSAYIM: Bir an için olmuş kabul etme. V. VARSIL: Zengin, varlıklı VASAT: Ortam, ortalama VECİZ: Kısa, etkili söz VERİ: Elde olan bilgi VİRTÜÖZ: Usta, işinde ustalaşmış, uzman kişi. Y YADIRGAMAK: Isınamamak, alışamamak YADSIMAK: Var olan bir durumu inkar etme, reddetme YALDIZLI SÖZ-İFADE: Süslü, parlak fakat değersiz, kalitesiz YALIN: Sade, gösterişsiz YALINLIK: Söz sanatlarından uzak, süssüz, düz anlatım,sadelik YARATI: Eser, yapıt YARATICILIK: Özgün eser üretebilme, yeni bir ürün ortaya koyabilme YAZIN: Edebiyat YAZINSAL: Edebi YEĞ: Üstün tutulan YEKPARE: Tek parça YERELLİK: Mahalli olma, kendi kültürüne yaslanma YETİ: Yetenek, bir şeyi yapabilme becerisi YETKİ: Elindeki gücü kullanabilme kudreti YETKİN: Gerekli olgunluğa erişebilme YİNELEME: Aynı sözleri arka arkaya sıralama YOĞUNLUK: Derin anlamlar ifade etmee. Z ZANAAT: El becerisi gerektiren iş ZİHNİYET: Görüş ve düşünce biçimi, eserlerin yazıldığı dönemin düşünce, bakış özelliklerini yansıtması ZÜMRE: Topluluk. www.antrenmanlarlamatematik.com. 25.

www.antrenmanlarlamatematik.com Anahtar Kelimeler. PARAGRAFTA ANAHTAR KELİMELERİ NASIL BELİRLERİZ? Paragraf cümleler bütünü olduğuna göre cümledeki anlamları tek tek belirle-. TÜRBEDAR. mek gerekir, bunu yapmanın en hızlı ve kolay yolu cümledeki anahtar kelimeleri bulmaktır. Anahtar kelimeleri bulmak oluşturulmak istenen anlamın yapı taşını bulmak demektir. Bu anahtar kelimeleri belirleyip altını çizdiğimizde hem. Bir arife günü Sadrazam Koca Ragıp. paragrafı tekrar okumak zorunda kalmamış hem de paragrafa yorum katma-. Paşa ile Şair Haşmet, Sadrazam Ku-. mış oluruz. Şunu da unutmayalım cevap şıklarındaki anahtar kelimeleri de. yucu Murat Paşa Türbesi’ni ziyarete. bulmalıyız. Böylelikle paragraftaki anahtar kelimelerle cevap şıklarının anah-. giderler. Koca Ragıp Paşa, türbedarı. tar kelimelerini rahatlıkla karşılaştırabiliriz, bu bize işaretleyeceğimiz seçene-. kızdırmak maksadıyla ona şöyle der:. ğin sağlamasını yapma olanağı verecek, böylece yanlış cevap riskini azaltacaktır. Peki nasıl yapacağım? Cümledeki anlamı hangi kelimeler oluşturmuş, anlam hangi kelimelerle sağlanmış sorusu bize anahtar kelimeleri verecektir. ŞİMDİ ÖNDEN BEN BUYURAYIM, HANGİ KELİMELERİ ÇİZDİĞİMİ DİK-. “Efendi! Burada yatan kişi sıradan biri değildir. Bu kişi gazi ve savaşçı bir vezirdir. İşte bu yüzden sandukasına, kavuğuna, sarığına çok dikkat etmelisin.”. KATLİCE ETÜT ET, soruyu çözmek için okuma, ben neleri önemli bulmuş. Türbedar:. nelere dikkat etmişim bunları dikkatle incele, SONRA SIRA SANA DA GELE-. “Baş üstüne Paşam,” der Sadrazam de-. CEK.... vam eder: “Kendisi büyük adamdır. Ona ilgi gös-. Antrenman 1 Yirminci yüzyılın ikinci yarısından bu yana nostalji, başka bir deyişle eskiye duyulan özlem gittikçe yaygınlaşıyor. Bu,bir bakıma insanların yaşamlarından giderek daha fazla yakındıklarının bir göstergesi. Artık her kuşak yaşamın daha az mekanik, doğallığın daha yaygın olduğu bir dönemi özlüyor.. terip, hizmetinde kusur etmemelisin.” Oruçlu türbedar iyice sinirlenir; ama susmaya devam eder. Sadrazam konuşmasını şöyle sürdürür:. Bu özlem hiç bitmeyecek gibi görünüyor. Çünkü teknolojik gelişmeler yaşamı. “Türbedar efendi, anladın değil mi?. kolaylaştırdığı ölçüde daraltıyor da. Bu yüzden günümüz insanı gözlerini geç-. Merhumun kavuğunda, sarığında toz. mişe çeviriyor. Söz gelimi eski trenler böyle miydi, diye başlıyor, insanların atlı. toprak namına bir şey bulunmamalı.”. arabalarla yolculuk ettikleri günlere kadar gidiyor.. Türbedar bakmış ki sadrazamın söz-. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisi çıkarılabilir?. leri bitecek gibi değil, daha fazla da-. A) İçinde bulunduğumuz koşulların geçmişi güzelleştiren çağrışımlar yarattığı B) İnsanlar arasındaki içtenlikli ilişkilerin yitip gittiği. yanamayarak şöyle der: “Efendim, bu adam bu gece yerinden kalkıp da yarın sabah, bayram namazına gidecek değil. C) Mutluluk anlayışının insandan insana değiştiği. ya! Bu kadarı çok bile.”. D) İnsanların gelecek kaygısı çekmediği E) Günümüzde, yaşama sevincinin azaldığı 2011 YGS Antrenman Çözüm B seçeneğinde içtenliğin kaybolduğu anahtar kelimedir ve parçada yok. C seçeneğinde mutluluğun insandan insana değişmesi, D seçeneğinde gelecek kaygısı parçada bulunmuyor. E seçeneğinde yaşama sevincinin azaldığı anahtar kelimeleri parçada var fakat anlatılanları kapsamıyor çünkü parçada geçmişe özlem de var, bu yüzden E seçeneği parça için yetersiz kalmış ama parçadaki eskiye duyulan özlem,yaşamlarından yakınmaları, mekanik yüzünden doğallığın özlenmesi günümüz insanının gözlerini geçmişe çevirmesi kelimeleri A seçeneğindeki koşulların geçmişi güzelleştirmesi ifadesini tamamen karşılıyor.. 26. www.antrenmanlarlamatematik.com.

www.antrenmanlarlamatematik.com Anahtar Kelimeler. Antrenman 2 Toplumlar kültürel açıdan geliştikçe ahlak ilkeleri de değişime uğrar. DeneYALANSA. yimler, düşünsel gelişmeler, sanatsal ve teknolojik üretim, ilkelerin anlamlarına yeni boyutlar kazandırır. Her gelişim, insanın olayları farklı açıdan yorumlamasını olanaklı kılar. Örneğin, aydınlanma devrimi, sınıfsal katmanlaşmalar gibi toplumsal, düşünsel dönüşümler, ahlak kavramında da yeni ölçütleri zorunlu kılmıştır. Bu parçadan ahlakla ilgili olarak aşağıdakilerin hangisine ulaşılabilir?. Hattat İzzet Efendi bir dostuna: - Dün gece sabaha kadar oturdum, bir Kur’an yazıp bitirdim, demiş.. A) Kişiden kişiye değişen bir içerik taşıdığı. Az sonra dostu söze girmiş :. B) İnsanları iyiye ya da kötüye yönlendirdiği C) Etki gücünün zaman içinde zayıfladığı. - Geçen Ramazan’da Kandilli’ye, bir if-. D) İnsan ilişkilerini yönlendiren tek güç olduğu E) Bilimsel, toplumsal gelişmelerden etkilenerek değiştiği. Abartmayı seven bir kişi olarak tanınan. tar yemeğine gidiyordum. Boğaziçi’nde 2010 YGS. öyle bir fırtına çıktı ki... Dalgalar bindi-. Antrenman Çözüm. ğim kayığı sahildeki minarelerin şere-. Parçada ahlakın kişiden kişiye değiştiği (A) insanları yönlendirdiği (B) zaman. felerine kadar çıkardı. Kayık dalgalar. içinde etkisini kaybettiği (C) tek güç olduğu (D) üzerinde durulmamış fakat. arasında sallanırken iftar oldu, toplar. kültürel gelişim, ahlak ilkeleri değişir, sanatsal teknolojik üretim ilkelere yeni anlamlar katar, ahlak kavramında yeni ölçütleri zorunlu kılar anahtar kelimeleri E seçeneğindeki ahlakın bilimsel toplumsal gelişmelerden etkilenerek de-. atıldı. Ben de sigaramı kandillerden yakıp orucumu bozdum.. ğiştiği ifadelerini bire bir karşılar.. Mustafa İzzet Efendi bağırmış :. Antrenman 3. -Yalan !... Özellikle ilgi duyduğum için sinema konusu üzerine çok düşünürüm. Bana göre, birisi bir ürün ortaya koyuyorsa ilk koşul ürünün teknik açıdan başarılı olmasıdır. Ancak ondan sonra ürünün sanat açısından iyi mi, kötü mü olduğu tartışılabilir.. -Yalansa, senin dün gece yazdığın Kur’an-ı Kerim çarpsın.. Bu parçadaki düşünceye en yakın görüş aşağıdakilerden hangisinde vardır? A) Yayımlanan romanlardan zaman ayırabildiklerimi ilk on sayfasına kadar okuyor, onları üç ana özellik olan dil, anlatım ve zaman bakımından değerlendiriyorum. Olmamışsa devamını okuma gereği duymuyorum. B) Her kuşak, edebiyatı biraz daha çağdaşlaştırmıştır. Çünkü dünya değişir-. İNCİLİ ÇAVUŞ. ken edebiyat da değişir. Buna ayak uydurabilmek gerekir. C) Bir dönemin sanatçıları güçlüyse oluşturdukları ürünler de yankı uyandırır, eleştirmenlerin süzgecinden geçerek edebiyat tarihindeki yerlerini alırlar.. Osmanlı elçisi olarak Fransa Kralı’na. D) Yazmaktan başka hiçbir şey düşünmedim ve kendimi geliştirmekten baş-. gönderilen İncili Çavuş’un elbisesi-. ka bir amacım olmadı hiç. Bu kadar çok ödül almamı buna borçluyum.. nin bazı yerlerinde yama varmış. Kral. E) Yazmaya yeni başlayan bir insanın, beğendiği sanatçılara kurgu bakımın-. kıyafetinden dolayı yadırgadığı İncili. dan öykünmesi çok doğaldır. Önemli olan, yazdıklarının içerik bakımından yenilikler taşımasıdır.. 2013 YGS. Çavuş’a: “Bana senden başka gönderecek adam bulamamışlar mı?” diye sormuş.. Antrenman Çözüm Parçada ilk koşul teknik başarı denmiş, o halde en yakın anlam teknikle ilgili. Bu soruya İncili Çavuş şu cevabı ver-. olmalıdır. B seçeneğinde edebiyatın gelişiminden ve değişmesinden C seçe-. miş:. neğinde ürünlerin yankı uyandırmasından D seçeneğinde yazarın ödül almasındaki sebepten E seçeneğinde yeni yazarların başkasını taklit etmesinin doğallığından bahsedilmiş bunların hiçbiri ürünün tekniğiyle ilgili şeyler değil oysa A seçeneğinin anahtar kelimeleri olan dil ve anlatım tamamen eserin. “Osmanlılar, adamına göre adam gönderirler. Beni de sana göndermelerinin sebebi bu olsa gerek.”. tekniğiyle ilgilidir.. www.antrenmanlarlamatematik.com. 27.

www.antrenmanlarlamatematik.com Anahtar Kelimeler. Antrenman 4 Okuma yazması olmasına karşın benim kitaplarımı okumayan babamın,. KIBRIS GEZİSİ. evde kalan tek kitabımı kimselere vermediğini öğrenince şaşırıyorum. Anneme bunun nedenini soruyorum. “Neden olacak oğlum, kitabın boş yerlerine telefon numaraları yazmış da ondan.” diyor. Duyduklarımdan ötürü babama karşı asla olumsuz bir duygu beslemiyorum. Onu anlıyorum, her hâliyle seviyorum. Okuma alışkanlığının olmadığı bir kültürden geldiği hâlde bir kitabı sırf oğlu yazdı diye okumasını da istemezdim zaten. Bu sözleri söyleyen kişi aşağıdakilerin hangisiyle nitelendirilebilir?. Kâmil Paşa, Kıbrıs’a geziye gidiyordu. Şair Eşref’e “Bir isteğin varsa getireyim“ der. Eşref buna çok sevinir: “Paşam görüyorsunuz artık yaşlandım, yürüyünce yoruluyorum yokuş da çıkamıyorum. Bana bir Kıbrıs eşeği getirirseniz ömür. A) Hoşgörülü, gerçekçi bir tutum içinde olan B) Düş kırıklığına uğramış, bulunduğu ortamdan yakınan. boyu size duacıyım“ der.. C) Sorgulayan, kendisine gereken değerin verilmediğini bilen. Kâmil Paşa’yı Kıbrıs dönüşünde Eşref. D) İyimser, yakınlarının sıkıntılarına ortak olmaya çalışan. de karşılamaya gitmiştir.. E) Üretken, yapıtlarında yalınlığı yeğleyen 2010 YGS. Paşa, Eşref’i görünce: “Aaa, Eşref, affedersin eşeği getirmeyi unutmuşum, seni görünce aklıma geldi“. Antrenman Çözüm Düş kırıklığı ve ortamından yakınan (B) anahtar kelimeleri yazar için düşünülemez, bunun olmadığı açıkça söylenmiş parçada. Yazar babasını sorgu-. Eşref de:. lamıyor (C) her durumda sevdiğini söylüyor. İyimserlik parçada sezdiriliyor. “ Aman Paşam, üzülmeyin, o eşek gel-. fakat sıkıntılara ortak olduğundan (D) bahsedilmemiş. Üretkenlik yapıtların. mese de olur, siz geldiniz ya, sağ olun.”. yalınlığı (E) parçayla hiç ilgili değil. Yazarın babasına kızmaması onun hoş görülü olduğunu, ayrıca babasının kitabını okumamasını, okuma kültürüne sahip olmayışına bağlaması kişinin gerçekçi olduğunu gösterir, cevap A seçeneğidir.. Antrenman 5 Öğretmenimiz bizi bilgilerin esiri etmeden ne güzel şeyler öğretmişti bize. O, öğrenmemiz gerekenleri dayatmıyordu. Kendimize sorular sormamızı, onları cevaplamamızı bekliyordu. Bize dağların öte tarafındaki vadileri gösteriyordu. O vadilerden, kimimiz ovalara, kimimiz dağlara, kimimiz bahçelere attık kendimizi; kimimiz de şehirlerin, kalabalıkların ortasına attık. Ama ben nereye gidersem gideyim, ne zaman iki cümle karaladıysam dönüp hep arkama baktım. “Acaba öğretmenim, geldiğim bu yer için ne der? Şu yazdığım hoşuna gider mi?” diye düşünürüm. Bu parçada sözü edilen öğretmenin, öğrencileri için yaptıkları aşağıdakilerden hangisinde belirtilmiştir? A) Kitaplarda olmayanları öğreterek onları, farklı kılmaya çabalama B) Sosyal ilişkilerde gelişmelerini sağlayacak ortamlar yaratma C) Eleştirel düşünmelerini sağlayarak onları kişisel özelliklerine göre yetiştirme D) Onları ailelerin istediği doğrultuda geleceğe hazırlama E) Tercih edecekleri kariyerlerinin gereklerine göre yönlendirme. 28. www.antrenmanlarlamatematik.com.

www.antrenmanlarlamatematik.com Anahtar Kelimeler. Antrenman Çözüm Parçada ötekilerden farklı kılma (A) sosyal ilişki yönüyle gelişme (B) aile isteği (D) meslek gereklilikleri (E) yer bulmuyor oysa dikte etmeme, sorular sorma. KONAĞIN GERÇEK SAHİBİ. yanıtlar bulma, duvarın öte tarafı anahtar kelimeleri eleştirel düşünme yöntemidir. (Burada dikkatli ol, “eleştirel olma” demiyor şıkta, eleştirel düşünme. Mustafa Reşit Paşa’nın eşinden yana. yöntemi diyor bu yüzden sorular sorma cevaplar bulma, yani söylenenle ye-. dertli olduğunu bilmeyen yoktur. Paşa,. tinmeme. gösterilene değil, gösterilmeyene (duvarın arkasına) kendi istekleri. kıskançlığı dillere destan olan bu hanı-. doğrultusunda bakma eleştirel düşünmedir.) Ayrıca parçadaki her öğrencinin. mından dostlarına her fırsatta şikayet. farklı yerlere gitmesi (C) bireysel özelliklere göre hareket etme yeteneğidir.. eder dururmuş. Paşa, eski sadrazam Benderli Selim Paşa’nın Ağayokuşu’ndaki. konağını. pek beğenirmiş. Bir gün buranın satışa. Antrenman 6 Sera gazlarının sıvılaşarak okyanuslara karışmasıyla okyanuslardaki asit oranının gittikçe arttığı belirtiliyor. 1751 yılındaki tahminî okyanus yüzeyi pH’sinin 8,25 ve 2004 yılında ölçülen değerin 8,14 olduğu, 2100 yılında ise. çıkarıldığını duymuş ve hemen adamlarını gönderip müşteri olmuş. Oysa konak o çevrede uğursuz diye bilinir,. 7,85 olacağı tahmin ediliyor. Peki bu, sudaki hayatı nasıl etkileyecek? Uz-. hakkında binbir türlü cin hikâyeleri anla-. manlar, asitleşen okyanuslardaki balıkların, tehlikeli seslere karşı kayıtsız. tılırmış. Reşit Paşa’nın eski dostu Şerif. kalacağını belirtiyor. Özellikle genç balıkların korkutucu sesten uzaklaşma. Abdülmuttalib Efendi durumu bildiğin-. içgüdüsünün sekteye uğrayacağı vurgulanıyor. Yapılan bir çalışmada, gittikçe. den kendisini uyarmak istemiş ve bir. asitleşen okyanus suyunun kimyasal yapısına benzer yapıya sahip bir ortam-. sabah Paşa’nın yalısına uğramış. Söz. da yetiştirilen genç palyaço balığının, okyanusa yerleştirilen, sesler yayan bir. sırası gelince,. hoparlöre doğru kayıtsızca yüzdüğü gözlemlendi.. - Aman Paşa hazretleri, demiş, siz bu. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisi çıkarılabilir?. konağı bilmezsiniz. Şimdiye kadar sa-. A) Asit oranı yüksek okyanus suları, deniz canlılarında fiziksel değişime neden olur. B) Palyaço balığı, sese duyarlılık bakımından deniz canlıları içinde en zayıf. hiplerine hiç uğur getirmedi. Kim sahip oldu ise yakın vakitte ya bir kazaya kurban gittiler; ya felaketten başlarını kurtaramadılar.. olanıdır. C) Asit oranı yüksek okyanus suyu, balıkların ses algılama yeteneklerini dolayısıyla savunma reflekslerini olumsuz yönde etkilemektedir. D) Sera gazları, atmosfere zarar verdiği gibi okyanuslara karışarak deniz canlılarını da zehirlemektedir. E) Her balığın vücut yapısının, yaşadığı ortama göre şekillendiği ileri sürül-. Reşit Paşa önce bu sözlere aldırış etmemişse de arkadaşının ısrarları uzayınca sırtını sıvazlayıp şöyle demiş: - Efendi hazretleri, siz hiç merak buyurmayınız. Ben onu satın alırken tapusu-. mektedir. 2013 YGS. nu hanımın üzerine çıkartacağım.. Antrenman Çözüm Paragrafta deniz canlılarının fiziksel değişmesinden (A) palyaço balığının sese duyarsızlık bakımından en zayıf olduğundan (B) deniz canlılarının zehirlendiğinden (sera gazının olumsuz etkilemesi zehirlendikleri anlamına gelmez.) bahsedilmemiş, bunlar parçada yok (D) balığın vücut yapısının değişmesi parçayla alakasız zaten (E) fakat parçanın orta bölümünde sesten uzaklaşma refleksini kaybederek savunmasının olumsuz etkilendiği (C) son bölümde ses yayan hoparlörden kaçmaları gerekirken ona doğru yüzmeleri C seçeneğini tamamen karşılar.. www.antrenmanlarlamatematik.com. 29.

www.antrenmanlarlamatematik.com Anahtar Kelimeler. ŞİMDİ SIRA SENDE…. Ant 3. Senden istediğim şu: Hem parçanın hem de seçeneklerin. İnsanlar, toplu hâlde yaşama gereksinimi duyarlar. Bunun. anahtar kelimelerini bul, sonra parçanın anahtarlar keli-. için herkesin üzerinde anlaştığı, gittikçe yaygınlaşan ortak. meleriyle seçeneklerin anahtar kelimelerini karşılaştırarak soruyu çöz. Ben bu soruların da çözümünü yaptım .Soruları çözdükten sonra doğru cevaplamış olsan bile benim çö-. bir değerler sistemi gerekir. İşte ahlak, bu türden bir değerler sistemidir. Toplumda çekişen ve çatışan tarafların. zümlerimle karşılaştır,bu karşılaştırmayı yapmadan diğer. hiçbir ortak yanı kalmadığı durumlarda bile birleştirici bir. konuya geçmemelisin.. güç durumundadır. Örneğin, dürüstlüğü değil de yalancılığı ya da sahtekârlığı kimse öneremiyor. Sadakat yerine. Ant 1. ihanet, adalet yerine haksızlık değerli gösterilemiyor. Çün-. Okuduğum kitaplardan birinde, “Yayımlanan ilk yazı bir bi-. kü ahlak, bir insan topluluğunun, üzerinde birleştiği ortak. lettir, bir yolculuğa çıktığınızı söyler.” deniyordu. Ben de onlardanım, bir kez çıktım yola; durmayı, bırakmayı, durakların birinde inmeyi, vazgeçmeyi, geri dönmeyi hiç düşünmedim. Biletin hakkını vermek ve onu yolun sonuna kadar kullanmak. paydayı oluşturuyor. Bu parçadan ahlakla ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi çıkarılabilir?. istedim. Yolun buraya kadar olan bölümünde işlerin fena gitmediğini düşünüyorum. Yol beni haksız çıkarmadı, sanırım. A) Kişileri değerlendirmede ayırıcı bir ölçüt olduğu. ben de onun saygınlığını korudum, hakkını ödedim.. B) Davranışları ve ilişkileri düzenleyen ana kurallar olduğu. Kendisinden böyle söz eden bir yazarla ilgili olarak. C) İlkelerinin kişiden kişiye değişen, göreceli bir nitelik ta-. aşağıdakilerin hangisi söylenebilir?. şıdığı. A) Herkesin anlayabileceği düzeyde yapıtlar ortaya koyduğu B) Yapıtlarının odağına kendini yerleştirdiği. D) Toplumdan topluma farklı özellikler taşıdığı E) Yasaların öngördüğü yaptırımları içerdiği 2011 YGS. C) Yapıtlarını gözlem gücüyle biçimlendirdiği D) Anlatımda yeni yöntemler denediği E) Kararlılıkla nitelikli yapıtlar ortaya koyduğuna inandığı 2010 YGS. Ant 4 1861 yılında bir eleştirmen şöyle demiş: “Bugüne kadar fo-. Ant 2. toğraf, kural olarak ‘gerçeği yansıtmayı’ amaçladı. Peki ama. Anılarını yazanlar çoğaldı. Bana da anılarımı yazmamı. güzelliği belirgin kılma gibi bir amacı da üstlenemez mi?” Bu-. söyleyenler oldu. Onlara, “Hiçbir zaman toplumun belleği-. rada, o zamana değin yalnızca belgeleme yöntemi sayılmış. ne kazandırılacak anılarım olduğunu düşünmedim.” diye. bir iletişim aracının alanına estetik ölçülerin de dâhil edildi-. yanıt verdim. Gerçi bir yazar, bir gazeteci olarak belirli olayları, kişileri çeşitli yazılarımda anlattım ama kişiliklere, özel yaşantılara girmedim. Bana göre anılarını yazacak kişinin hem kendine hem de gelecek kuşaklara karşı sorumluluk taşıması gerekir. O kişi, çok şey görmüş, pek çok. ği görülüyor. Bu da, fotoğrafçının, gördüğünü yorumlayarak yansıtma bilincine varmasının bir sonucudur. Sanatsal yorumun ortaya çıkışı, sanatsal ölçütlerin uygulanmasına kendiliğinden yol açacaktır.. insan tanımış, pek çok olayın tanığı olmuş olsa da bunları. Bu parçaya göre fotoğrafçılığın bir sanat olarak kabul. dıştan bakan biri gibi anlatmalıdır. Bunun yanı sıra kendini. edilmesi aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilidir?. önemsememeli, öne çıkarmamalıdır. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi, anılarını ya-. A) Değişmez ve belirli kurallar içermesiyle. zacak kişilerde aranacak özelliklerden biridir?. B) İlgi duyanların sayısının her geçen gün artmasıyla C) Yaratıcılık yönünden başka sanat dallarıyla da ilişkili. A) Yazdıklarının doğruluğuna inanma. olmasıyla. B) Farklı anlatım tekniklerinden yararlanma. D) Çekenin bakış açısına göre anlamsal zenginlikler ka-. C) Bilinen, tanınan bir sanatçı olma D) Tanıklıklarının anlatımında öznellikten kaçınma E) Başkalarının gözlem ve yaşantılarından yararlanma . zanmasıyla E) Belirli bir eğitimden geçmeyi gerektirmesiyle. 2010 YGS. 30. www.antrenmanlarlamatematik.com. 2012 YGS.