• Tidak ada hasil yang ditemukan

SESELEH MATERI TES ULANGAN UMUM SEMESTER GENAP WARSA 2013/2014 PEPLAJAHAN BASA BALI KELAS X RING SMK NEGERI 3 SINGARAJA

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Membagikan "SESELEH MATERI TES ULANGAN UMUM SEMESTER GENAP WARSA 2013/2014 PEPLAJAHAN BASA BALI KELAS X RING SMK NEGERI 3 SINGARAJA"

Copied!
10
0
0

Teks penuh

(1)

SESELEH MATERI TES ULANGAN UMUM SEMESTER

GENAP WARSA 2013/2014 PEPLAJAHAN BASA BALI KELAS X

RING SMK NEGERI 3 SINGARAJA

.

W. Sriani, I. W. G. Wisnu, I.G. Artawan

Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas Pendidikan Ganesha

Singaraja, Indonesia

e-mail : srixjutek@yahoo.com, wisnukawiswara@yahoo.com, gartawan@yahoo.com

KUUB

Tetilik puniki matetujon nelatarang indik (1) kamanutan materi tes ulangan umum semester genap peplajahan basa Bali kelas X SMK Negeri 3 Singaraja ring materi ajar lan (2) dadalan sane ngawinang

materi tes ulangan umum semester genap nenten manut ring materi ajar. Jejering ring tetilik puniki inggih

punika tes ulangan umum semester genap warsa 2013/2014 peplajahan basa Bali kelas X ring SMK N 3

Singaraja. Panandang tetilikan puniki inggih punika kamanutan materi tes ring materi ajar lan dadalan

sane ngawinang materi tes nenten manut ring materi ajar. Ring tetilik puniki nganggen tetilik deskriptif

kualitatif lan mupulang data kalaksanayang nganggen metode dokumentasi lan saduwicara. Data tureksa

sane kanggen inggih punika deskritif kualitatif, pah-pahannyane (1) reduksi data (nyelihin data), (2)

penyajian data(nyajiang data), lan (3) penyimpulan (pamicutet). Pikolih tetilikan puniki nyantenang indik

(1) wenten 40% (duang dasa saking seket pitaken tes) materi tes sane manut ring materi ajar lan wenten 60% (telung dasa saking seket pitaken tes) materi tes sane nenten manut ring materi ajar lan (2) dadalan sane ngawinang materi tes nenten manut ring materi ajar wenten tetiga, (a) makudang-kudang sekolah ngangge kalih kurikulum, (b) makudang-kudang sekolah nenten pateh ngangge buku ajar utawi LKS, lan (c) sang sane makarya tes kirang praktiase sareng prosedur sane wenten lan paletan-paletan makarya

tes.

Kata kunci: materi tes ulangan umum,materi ajar

Abstrak

Penelitian ini bertujuan mendeskripsikan (1) kesasuaian materi tes ulangan umum semester genap pelajaran bahasa Bali kelas X di SMK Negeri 3 Singaraja dengan materi ajar, (2) apa yang menyebabkan materi tes ulangan umum semester genap tidak sesuai dengan materi ajar. subjek dalam penelitian ini adalah tes ulangan umum semester genap tahun 2013/2014 pelajaran bahasa Bali kelas X di SMK N 3 Singaraja. Objek dalam penelitian ini adalah kesesuaian materi tes dengan materi ajar dan apa yang menyebabkan materi tes tidak sesuai dengan materi ajar. Penelitian ini menggunakan penelitian deskritif kualitatif dan pengumpulan data dilakukan dengan metode dokumentasi dan metode wawancara. Metode analisis data yang digunakan adalah deskritif kualitatif dengan tahapan (1) reduksi data, (2) penyajian data, (3) penyimpulan. Hasil dalam penelitian ini adalah (1) kesesuain materi tes dengan materi ajar adalah dari 50 soal tes yang 20 soal tes (40%) yang merupakan materi tes sesuai dengan materi ajar sedangkan yang lagi 30 soal tes (60%) yang merupakan materi tes yang tidak sesuai dengan materi ajar, (2) penyebab materi tes tidak sesuai dengan materi ajar ada tiga yaitu, (1) digunakanya dua kurikulum di beberapa sekolah, (2) ketidaksamaan penggunaan buku ajar atau LKS di beberapa sekolah, dan (3) yang membuat tes kurang cermat dengan prosedur yang ada dan langkah-langkah pembuatan tes. Kata kunci: materi tes ulangan umum, materi ajar

▸ Baca selengkapnya: materi pancasila kelas 3 semester 2

(2)

Abstract

This study aims to describe (1) general tests test material suitability semester Balinese language lessons in class X SMK Negeri 3 Singaraja with teaching materials, (2) what causes the common repeat the test material is not in accordance with the second semester of teaching materials. subjects in this study is the general tests test the second semester of 2013/2014 Balinese language lessons in class X SMK N 3 Singaraja. The object of this research is the suitability of the test materials with teaching materials and what caused the test material is not in accordance with the teaching materials. This study used a qualitative descriptive research and data collection is done by the method of documentation and interviews. Data analysis method used is descriptive qualitative stage (1) data reduction, (2) the presentation of the data, (3) inference. The results in this study were (1) suitability test material with teaching materials is of 50 questions test 20 test questions (40%) which is the test material in accordance with the teaching materials while another 30 test questions (60%) which is a test material not in accordance with the teaching materials, (2) cause the test material is not in accordance with the teaching materials there are three, namely, (1) use two curricula in schools, (2) the inequality of use textbooks or worksheets in some schools, and (3) that make tests are less careful with the existing procedures and steps to create a test.

Keywords: general tests test materials, teaching materials

PURWAKA

Evaluasi pinaka silih sinunggil sane

sapatutnyane kamargiang olih guru rikala ngicen peplajahan. Evaluasi inggih punika pakaryan sane pinih mautama lan mangda kamargiang ring parikrama pembelajaran.

Evaluasi pendidikan inggih punika pamargi

sane kanggen makarya pamicutet sane pacang kanggen indikator mangda uning pamargin tetujon pangajahan punika. Panampen sane tiosan ngraosang, evaluasi ring pendidikan inggih punika pamargi sane prasida ngamolihang orti indik sisia rikala ngmargiang peplajahan lan prasida ngamolihang pikenoh sane sampun kamargiang olih sisia. Yening nenten wenten evaluasi ring pendidikan, pastika nenten prasida uning pamargin kapikolihan sisia punika lan yening nenten uning kapikolihan sisia punika salanturnyane pastika para sisia nenten mrasidayang punika ngamolihang pikolih sane becik.

Manut ring wewidangan Pendidikan, piranti

evaluasi sane kanggen sapatutnyane nganutin tata titi sane wenten ring kurikulum sane kamargiang.

Kurikulum sane kanggen ring wewidangan pendidikan mangkin inggih punika kurikulum 2013. Kurikulum inggih punika silih sinunggil program pendidikan sane pinaka dados inti pamargin Sistem

Pendidikan Nasional. Evaluasi kurikulum

punika nyihnayang papat dimensi kurikulum sakadi ide, dokumentasi, implementasi, lan pikolih. Ring kurikulum, evaluasi inggih punika pinih mautama sane sapatutnyane kauratiang. Riantukan asapunika evaluasi pinaka silih sinunggil piranti sane kanggen nureksain lan prasida kanggen nyingak kawagedan sisia. Lianan sakadi punika prasida nyingak paobahan ring sadina-dina sisia punika. Kurikulum 2013 madue tata titi sane mautama inggih punika penilaian diri, sisia punika taler prasida ngicen pikenoh ring ragane pedidi. Rikala ngmargiang

▸ Baca selengkapnya: ulangan plh kelas 3

(3)

piranti, silih sinunggil sane kanggen olih guru rikalaning nglaksanayang evaluasi inggih punika tes. Evaluasi punika madue teges nglimbak inggih punika penilaian. Ring aab sakadi mangkin evaluasi kurikulum sane kamargiang inggih punika kurikulum akademik. Kurikulum puniki

cenderung berorientasi ring isi utawi bahan

peplajahan manten. Kurikulum sane sakadi puniki sane nenten manut kamargiang, riantukan evaluasi kurikulum puniki nenten prasida nincapang kawagedan sisia. Pikolih sane siosan inggih punika nenten prasida ngicen pikenoh moral, etika, lan pikenoh sane lianan sane kanggen ring kahuripan sisia.

Rikala ngmargiang evaluasi sane kanggen inggih punika piranti evaluasi. Akeh wenten piranti evaluasi sakadi,

kuisioner, tes, skala, observasi, lan sane

siosan. Pamucuknyane wenten kalih piranti

evaluasi inggih punika piranti tes lan non tes. Panglimbaknyane sane kanggen rikala

nguningin piranti evaluasi pembelajaran, piranti evaluasi sane kanggen inggih punika

tes. Pamucuknyane tes punika pinaka

piranti sane wangunyane marupa pitaken lan latihan. Tes inggih punika piranti sane

standar lan obyektif sane prasida kanggen

nglimbak lan prasida uning kawentenan sisia punika. Dadosnyane, tes prasida ngicen orti sane manut lan prasida minayang jadma sane siki sareng jadma sane akeh.

Tes punika prasida kabinayang

dados tigang wangun inggih punika tes

uraian, tes obyektif, lan tes uraian obyektif.

Silih sinunggil wangun tes inggih punika

soal pilihan ganda. Tes pilihan ganda inggih

punika silih sinunggil tes objektif sane ring aab sakadi mangkin ngamolihang uratian lan sadina-dina kanggen ring evaluasi

pendidikan (Depdikbud 1986:21). Kakirangan tes objektif inggih punika yening ngaryanin tes objektif punika nelasang galah sane makelo lan rikala ngaryanin punika ngmerluang ketelitian, kecermatang,

lan kawagedan sane becik ring guru.

Kabecikan Tes objektif inggih punika yening nureksain tes obyektif punika elah lan sampel materinyane linggah.

Guru sapatutnyane ngaryanin tes punika soang-soang mangda prasida nyukat prestasi sisia lan mangda uning

kualitas pangajahan. Mangkin akeh kacingak tes punika nenten manut sareng

materi ajar. Akeh kacingak ring

sekolah-sekolah punika guru ngicen sisiane peplajahan nenten manut sareng materi ring

RPP utawi buku pedoman. Sapatutnyane

mangkin guru punika ngicen sisiane peplajahan utawi materi mangda manut sareng materi ajar, RPP lan buku pedoman mangda sisia punika prasida uning peplajahan punika lan pamargi malajah punika mangda mamargi trepti. Yening sampun peplajahan puninika mamargi trepti pastika alit-alite yening kaicen tes saking guru prasida jagi nyawis. Nanging tungkalikne sisia sai pisan ngicen panampen rikala materi tes punika nenten taen kajahin olih guru punika ngranayang sisia punika kirang tatas madue kaweruhan rikala nyawis soang-soang soal utawi tes punika.

Parindikan Sakadi nika sane sarahina kacingak rikala tes sane nenten kakaryanin olih guru nanging kakaryanin saking anak sane lianan sane kanggen majeng ring makudang-kudang sekolah punika sane jagi ngincen orti sane nenten manut. Tes punika sapatutnyane kasusun mangda manut sareng materi ajar krana

materi tes sane ngicen arahan lan tata cara

makarya piranti evaluasi punika. Rikala

materi tes punika sampun manut sareng materi ajar pastika tes sakadi puniki sane

sampun madue validitas isi.

Sakadi tes ring pembelajaran bahasa Bali ring kurukulum 2013 mangkin tes punika akeh sane durung manut sareng kurikulum 2013. Santukan guru punika

ngaryanin tes durung trepti lan durung pateh sareng kurikulum, nanging ngangge sapengeweruhan guru punika. Krana durung tatas kauningin sareng sisia materi

tes punika, sane ngawinang pikolih tes

punika durung nganutin kreteria ketuntasan

ring sekolah punika. Sakadi

panglimbaknyane ring sekolah SMK N 3

Singaraja tes ulangan umum punika akeh

(4)

minimal. Santukan materi tes punika durung

tatas karesepang olih sisia lan pamargin tes

ulangan umum ring SMK N 3 Singaraja

kamargiang sakadi online, punika mawinan sisia nyawis tes punika mangda gelis. Yening nenten sakadi punika sisia punika lakar kaicalang galah lan nenten mrasidayang malih ngaryanin tes punika. Sapatutnyane, tes ulangan umum ring SMK

N 3 Singaraja kamargiang sakadi manual

manten, mangda sisia prasida nyawis tes punika alon lan mapineh dawa rikala nyawis

tes punika.

Siosan teken nenten manut materi

tes ring materi ajar wenten dadalan sane

ngawinang nenten manut materi tes ring

materi ajar. Dadalan-dadalan punika sane

pacang ngicen pangweruh majang ring guru lan sasia. Pangweruh majeng ring guru nenten prasida nguningin sisia punika sampun kresep utawi durung antuk peplajahan sane sampun katelatarang guru nenten prasida uning samian kakirangan-kakirangan peplajahan sane sampun kamargiang. Pangweruh majang ring sisia, sisia punika pacanng akeh manggihan pikobet ri kala nyawis tes punika. Sapatutnyane mangkin guru-guru ngaryanin

tes mangda manut sareng prosedur lan

paletan-paletan makarya tes mangda ngirangang nenten manut materi tes ring

materi ajar lan ngirangang dadalan sane

ngawiang nenten manut materi tes ring

materi ajar.

Tetilik sane ngenenin indik analisis

tes sane sampun naenin katilik olih

Komang Budiasa tahun 2011 murda tetilikan ipun Analisis Tes Formatif Buatan

Guru SMP di Singaraja dari Segi Pendekatan Komunikatif Berbasis Autenthik Assessment. Ring tetilikan sane sampun

kamargiang olih Komang Budiasa punika nyutetan tes formatif sane kakaryanin olih guru SMP ring Singaraja inggih punika tes sane sampun komunikatif sareng tuntutan

kurikulum. Jadma sane lianan sane sampun

naenin nilikin analisis tes inggih punika olih Komang Sujana tahun 2013 sane murda tetilikan ipun Analisis Tes Akhir Semester

Ganjil Mata Pelajaran Bahasa Bali Siswa SMP di Kabupaten Buleleng Tahun

Pelajaran 2012/2013. Pikolih tetilikannyane

nujuang 68% materi tes sane durung manut sareng materi ajar soang-soang guru

se-Kabupaten Buleleng. Sane minayang tetilikan sane sampun naenin katilik olih parajana ring ajeng sareng tatilikan sane jagi kamargiang inggih punika prasida kacingak ring jejering tetilikan, penandang lan genah tetilikan. Bantang pikobet ring tetilikan puniki inggih punika (1) Napike

materi tes ulangan umum semester genap

peplajahan basa Bali kelas X SMK Negeri 3

Singaraja sampun manut ring materi ajar?

lan (1) Napike dadalan sane mawinang nenten manutnyane materi tes ulangan

umum semester genap ring materi ajar?

Tetilikan sane kelaksanayang puniki madue tetujon mangda prasida uning indik kamanutan materi tes ulangan umum

semester genap peplajahan basa Bali kelas X SMK Negeri 3 Singaraja ring materi ajar

lan dadalan sane ngawinang materi tes

ulangan umum semester genap peplajahan

basa Bali kelas X SMK Negeri 3 Singaraja nenten manut ring materi ajar. Manut ring bantang pikobet miwah tetujon tetilikan sane sampun katelatarang ring ajeng, kewigunan tetilikan puniki wenten kalih, inggih punika (1) kawigunan pamucuk miwah (2) kawigunan pangalimbak. Kawigunan pamucuk kaaptiang mangda punika prasida ngicen kaweruhan indik

soal-soal ulangan umum lan pikolih tetilik

puniki mangda prasida ngicen kawigunan majeng ring pangelimbak Pendidikan

pamekasnyane ring peplajahan basa Bali. Kawigunan panglimbak majeng ring guru basa Bali, tetilik puniki kaaptiang mangda prasida mawiguna dados kacihnayang indik kawagedanyane rikala ngaryanin piranti

evaluasi sane marupa tes pilihan ganda.

Majeng ring penilik, tetilik puniki kaaptiang mangda prasida ngicen pengalaman

majeng ring penilik sane sakadi calon guru

mangda uning soroh-soroh tes,

pangaryanan tes, lan sane lianan. Majeng ring penilik sane lianan,

tetilik puniki kaaptiang mangda prasida kanggen nganutin rikala nglaksanayang tetilikan sane pateh, lan prasida kanggen tandalan rikala nglaksanayang tetilikan

(5)

salanturnyane. Majeng ring Wewidangan Pendidikan, tetilik puniki kaaptiang mangda prasida dados tatuladan rikalaning nglaksanayang ajah-ajahan, utamannyane peplajahan ring basa Bali.

Mapaiketan ring puniki, teori sane kanggen ring tetilikan puniki minakadinyane, teges evaluasi pikenoh malajah (Brown, 1990) tetujon evaluasi (Nurkancana lan Sunartana, 1990) teknik evaluasi (Arikunto, 2005), wangun tes (Nurgiyantoro, 2001), paiketan materi ajar sareng tes pilihan

ganda (Arikunto, (2005). Teori indik teknik evaluasi sane kanggen ring tetilik punika

minakadinyane teknik non tes lan teknik tes lan teori wangun tes kanggen ring tetilik puniki minakadinyane tes uraian, tes

obyektif, lan tes uraian obyektif.

KRAMANING TETILIK

Ring tetilik puniki nganggen tetilik deskriptif kualitatif. Data sane karereh ring tetilik puniki inggih punika (1) kamanutan

materi tes ulangan umum semester genap

peplajahan basa Bali kelas X SMK Negeri 3

Singaraja ring materi ajar (2) dadalan sane

mawinang nenten manutnyane materi tes

ulangan umum semester genap ring materi ajar. tes ulangan umum semester genap warsa 2013/2014 peplajahan basa Bali kelas X ring SMK N 3 Singaraja.

panandangnyane inggih punika kamanutan

materi tes ring materi ajar lan dadalan sane

ngawinang materi tes nenten manut ring

materi ajar. Kramaning tetilik sane kaanggen ring tetilik puniki (1) metode

dokumentasi lan (2) metode sadu wicara. Metode dokumentasi kanggen nguningin

indik kamanutan materi tes ulangan umum ring materi ajar. Metode sadu wicara kanggen nguningin indik dadalan sane mawinang nenten manut materi tes ring

materi ajar. Piranti tetilik sane kanggen

inggih punika tes, RPP, lan pedoman sadu wicara. Data tureksa sane kanggen ring tetilik puniki inggih punika reduksi data,

prnyajian data, lan penyuimpulan.

PIKOLIH LAN TETEPASAN Pikolih Tetilik

Ring pikolih tetilikan puniki pacang katelatarang indik (1) data pikolih seseleh

kamanutan materi tes ulangan umum

semester genap peplajahan basa Bali kelas X SMK Negeri 3 Singaraja ring materi ajar

lan pitakes tes sane durung manut materi

tes ring materi ajar lan (2) dadalan sane

ngawinang nenten manut materi tes ring

materi ajar puniki kapolihang saking data

pikolih sadu wicara sareng guru bahasa bali lan sisia ring SMK N 3 Singaraja.

Ring pikolih puniki pacang natalatarang indik kamanutan materi tes

ulangan umum semester genap ring materi ajar lan pacang nelatarang indik nenten

manut materi tes ring materi ajar. Ring Tes

ulangan umum peplajahan basa Bali kelas X SMK N 3 Singaraja Warsa 2013/2014

kawangun olih seket (50) pitaken tes. Ring seseleh tes prasida kacingak wenten materi

tes sane manut lan nenten manut ring materi ajar guru ring RPP. Wenten duang

dasa pitaken tes inggih punika materi tes sane no 3, 4, 5, 8, 13, 15, 16, 17, 18, 22, 23, 27, 29, 31, 34, 37, 38, 39, 41, lan 46, sane pinaka materi tes sane manut ring

materi ajar guru bahasa Bali ring SMK N 3 Singaraja lan sane telung dasa pitaken tes

inggih punika materi tes sane no 1, 2, 6, 7, 9, 10, 11, 12, 14, 19, 20, 21, 24, 25, 26, 28, 30, 32, 33, 35, 36, 40, 42, 43, 44, 45, 47, 48, 49, lan 50 sane pinaka materi tes sane nenten manut ring materi ajar guru bahasa Bali ring SMK N 3 Singaraja. Ring ajeng sampun katelatarang indik pitaken tes sane manut lan nenten manut ring materi ajar sareng materi tes.

Parikrama sadu wicara sareng guru bahasa bali ring SMK N 3 Singaraja kamargiang pinanggal 7 november warsa 2014. Pikolih sadu wicara pacang prasida kacingak sakadi tabel ring sor.

Tabel 4.3 Klasifikasi Pikolih Sadu Wicara

No Pitaken Pesaur

1 Sapunapi panampen Bapak utawi Ibu guru indik tes

ulangan umum semester genap warsa Manut sakadi titiang, tes ulangan umum semester genap peplajhan bahasa Bali sampun becik,

(6)

2013/2014 peplajahan basa Bali kelas X ring SMK N 3 Singaraja? riantukan sampun prasida kanggen nyukat kaweruhan sisia. 2 Manut Bapak utawi Ibu napike nyabran palihan tes sampun manut sareng materi ajar sane sampun Bapak utawi Ibu rancang ring RPP? manut sakadi tiang, wenten makudang-kudang materi tes ulangan umum semester genap peplajahan basa Bali sane durung manut ring materi

ajar, riantukan titiang ngaryanin

tes punika

ngangge modul

bahasa Bali lan

ngangge kaweruhan titiang. 3 Manut Bapak utawi Ibu napike sane ngranayang durung manut tes punika sareng materi ajar? manut sakadi titiang sane ngranayang durung manut tes punika sareng

materi ajar inggih

punika krana guru peplajahan basa bali ring

SMK N 3 Singaraja kirang nglksanayang pertemuan, kantos nenten wenten kacumpuin konsep indik

materi ajar lan

kirang waged nyelehin kurikulum. 4 Napike wenten pikobet-pikobet sane mendasar sane Bapak

utawi Ibu cingak

ring soal manut sakadi titiang nenten wenten pikobet sane mendasar. ulangan umum punika? 5 Manut Bapak utawi Ibu parindikan indik napike sane sapatutnyane kamargiang rikala ngaryanin tes ulangan umum sane manut? parindikan sane sapatutnyane kamargianag rikala ngaryanin tes ulangan umum inggih punika sapatutnyane rikala nyurat tes punika ngangge

prosedur sane sampun wenten mangda tes sani kapolihang valid lan becik

Tetepasan

Tetepasan puniki jagi nelebin indik pikolih sane waked ring tetilikan puniki. Pikolih punika sakadi (1) nenten manutnyane materi tes ulangan umum

semester genap peplajahan basa Bali kelas X SMK N 3 Singaraja warsa 2013/2014 ring materi ajar lan (2) dadalan sane ngawinang materi tes ulangan umum semester genap

peplajahan basa Bali kelas X SMK N 3

Singaraja warsa 2013/2014 nenten manut

ring materi ajar. Sejangkepnyane pacang katelatrang sakadi ring sor.

Tes ulangan umum peplajahan basa

Bali kelas X SMK N 3 Singaraja Warsa 2013/2014 kawangun antuk seket (50) pitaken tes. Seket pitaken tes punika kawangun olih makudang-kudang materi

tes. Materi tes punika sakadi ring sor.

Tabel 4.4 Materi Tes Soang-soang Pitaken tes Tes

N o Materi Tes Cakepan pitaken Tes geb oga n 1 . Gegen dingan (Sekar alit, sekar 1,6,7,10,11,12,13,2 4,25,,26,33,42,47 13

(7)

madia, temban g ) 2 . Pasan g aksara 3, 15,16,23,27,29,36,3 7,38,40 10 3 . Basita Pariba sa 4,5,18,22,31,34,39, 41 8 4 . Kasusa straan (Bali anyar lan purwa) 8,9,17,28,30 5 5 . Pidarta 32 1 6 . Lengka ra 14,19,44,45,48,49,5 0,20 8 7 . Surat 46 1 8 . Sor singgih basa 21 1 9 . Kosa basa 2 1 1 0 . Basa 35,43 2

Tabel ring ajeng nyihnayang tes ulangan umum semester genap warsa

2013/2014 peplajahan basa Bali kelas X

SMK N 3 Singaraja kawangun olih dasa

(10) soroh materi tes. Ring seseleh tes prasida kacingak wenten materi tes sane manut lan nenten manut ring materi ajar guru ring RPP.

Wenten makudang-kudang materi

tes sane manut ring materi ajar guru bahasa

Bali SMK N 3 Singaraja ring RPP sane kawangun antuk seket pitaken tes. Wenten duang dasa (40%) materi tes sane manut ring materi ajar guru bahasa Bali ring SMK

N 3 Singaraja lan sane telung dasa (60%) materi tes sane nenten manut ring materi ajar guru bahasa Bali ring SMK N 3 Singaraja. Dadosnyane, ring pitaken tes

sane geboganyane seket sane duang dasa pitaken tes sane manut ring materi ajar guru bahasa Bali ring SMK 3 Singaraja lan sane

telung dasa pitaken tes sane nenten manut ring materi ajar guru bahasa Bali ring SMK

N 3 Singaraja.

Sakadi sampun katelatarang ring ajeng, ring pikolih sadu wicara patut materi

tes punika nenten manut ring materi ajar,

santukan akeh materi tes sane durung manut ring materi ajar. Sane ngawinang nenten manut materi tes ring materi ajar inggih punika (1) makudang-kudang sekolah ngangge kalih kurikulum, (2) makudang-kudang sekolah nenten pateh ngangge buku ajar utawi LKS, lan (3) sang sane makarya tes kirang partiase sareng

prosedur sane wenten lan paletan-paletan

makarya tes.Sejangkepnyane pacang katelatarang sakadi ring sor.

Kapertama, makudang-kudang

sekolah ngangge kalih kurikulum. Sakadi sane sampun katelatarang ring ajeng, pitaken tes akhir semester genap kelas X

SMK N 3 Singaraja punika durung madue

pisarat validitas tes inggih punika vaiditas

isi. Sakadi sane karaosang saking Arikunto

(2005:67) tes sane becik inggih punika tes sane madue validitas isi lan tes sane prasida nyukat tetujon sane pateh ring

materi peplajahan sane wenten ring

kurikulum. Kanggenyane kurikulum lami lan kurikulum anyar ring makudang-kudang

sekolah punika pinaka silih sinunggil sane mawinang nenten manutnyane. Ring makudang-kudang sekolah wenten sane ngangen kurikulum lami lan kurikulum anyar. Upaminyane ring sekolah SMK N 3 Singaraja ngangge kurikulum anyar lan ring sekolah SMK N 1 Singaraja ngangge

kurikulum lami. Guru bahasa Bali ring SMK

N 3 Singaraja malih ngajahin ring SMK N 1 Singaraja ri kala pangaryanan tes ulangan

umum ring SMK N 3 Singaraja kanggen

malih ring SMK N 1 Singaraja. Santukan, guru punika kiul ngaryanin kalih tes sane mabinayang. Kanggenyane kalih kurikulum ring makudang-kudang sekolah punika pinaka pikobet sane ngawinang nenten manutnyane materi tes ring materi ajar..

Kaping kalih, makudang-kudang sekolah nenten pateh ngangge buku ajar utawi LKS. Musyawarah guru peplajahan

(8)

Bahasa Bali ring SMK N 3 Singaraja kirang ngmargiang pertemuan sane nepasang

kurikulum bahasa Bali lan parindikan sane

mapaiketan sareng pamargi peplajahan basa Bali. Parindikan sakadi puniki sane mawinang nenten patehnyane konsep guru basa Bali ring SMK N 3 Singaraja. Nenten patehnyane konsep puniki sane pacang ngicen nenten wenten watesan

materi sane jelas sane kanggen ring semester ganjil lan semester genap ring

sisia kelas X ring SMK N 3 Singaraja. Nenten pateh ngangge buku ajar utawi LKS ring makudang-kudang sekolah pacang parsida ngicen nenten manut materi tes ring

materi ajar. Upaminyane, materi pasang

aksara sane materinyane jimbar sepatutnyane kaicen watesan materi sane jelas ring peplajahan. Nenten patehnyane ngangge buku ajar lan LKS pastika materi

ajar pacang melianan. Yening nenten

wenten kapatehan konsep, nangge buku

ajar lan LKS pastika pacang ngicen nenten

manut materi tes ring materi ajar.

Kaping tiga, sang sane makarya tes kirang partiase sareng prosedur sane wenten lan paletan-paletan makarya tes. Yening ngaryanin tes punika nenten manut sareng prosedur sane wenten lan paletan-paletan makarya tes pastika pacang ngicen nenten manutnyane materi tes ring materi

ajar. Materi tes sane nenten wenten ring RPP pinaka materi ajar pangembangan.

Tegesnyane, yadiastun materi tes punika nenten kasurat ring RPP, nanging guru prasida ngicen materi punika rikala nalatarang materi sane mapaiketan. Sakadi

materi indik paribasa, sekar alit, sor singgih

basa, lan sane lianan sane mapaiketan sareng peplajahan mapidarta. Panampen guru punika nenten iwang, riantukan rikala peplajahan pidarta punika nenten spesipik guru nalatarang indik teges paribasa Bali, soroh-soroh paribasa Bali, padalingsa pupuh, lan sor singgih basa. Ring peplajahan mapidarta sane patut katelebin inggih punika kawikanan sisia rikala mapidarta utawi ngaryanin pidarta. Manut panampen ring ajeng, prasida kacutetang sane ngaryanin tes punika kirang cermat rikala makarya tes kantos ngicen nenten

manutnyane materi tes ring materi ajar guru. Mapaiketan sareng pangaryanan tes punika. Arikunto (2005:153) maosang paletan-paletan rikala makarya tes inggih punika nentuang tetujon tes, ngmargiang seseleh kurikulum, nyelehin buku sumber

materi peplajahan, ngrumusang tetujon

pamucuk/indikator, netapang kisi-kisi tes, lan ngaryanin soal manut ring indikator

pencapaian. Yening ngarayanin tes punika

sepatutnyane ngange prosedur sane sampun wenten mangda tes punika becik. Nenten manutnyane materi tes ring materi

ajar pacang ngicen pangweruh majeng ring

guru lan sisia.

Pangweruh majeng rin sisia, sisia punika pacanng akeh manggihan pikobet ri kala nyawis tes punika, riantukan materi tes punika nenten manut sareng pengalaman malajahnyane. Tegesnyane, materi tes punika durung polih kaplajahin olih sisia ring kelas. Parindikan sakadi puniki sane ngranayang sisia nenten prasida ngamolihang pikolih malajah sane becik lan kaarepang. Pikolih malajah sane kirang becik pacang ngweruhin motivasi malajah

sisia. Sukardi (2009:10) maosang pikolih

evaluasi sane becik pacang ngicen motivasi

majeng ring sisia mangda pamicutetnyane prasida memotivasi malajah sisia

salanturnyane. Pikolih saking

nglaksanayang peplajahan kirang prasida kanggen nguningin kawikanan ring soang-soang sisia santukan pikolih saking nglaksanayang peplajahan punika nenten manut ring kawentenan sisia ring sarahina-rahina ring kelas.

Pangweruh majeng ring guru bahasa Bali inggih punika guru nenten prasida nguningin sisia punika sampun kresep utawi durung antuk peplajahan sane sampun katelatarang. Lianan sakadi punika, guru nenten prasida uning samian kakirangan-kakirangan peplajahan sane sampun kamargiang. Rikala materi tes sampun manut ring materi ajar pastika pikolih malajah pacang ngicen orti sane manut rikala nguningin kabacikan lan kakirangan pamargi belajar-mangajar. Upaminyane,

materi tes sane sampun manut ring materi ajar, nanging sisia punika nenten prasida

(9)

nyawis soal sane mapaiketan ring materi

tes, parindikan sakadi puniki sane nikain

guru mangda mangevaluasi pamargi peplajahan sane sampun kamargiang

mangda ngbecikan peplajahan

salanturnyane. Sakadi ngabecikan tata cara ngajahin, media sane kanggen, lan sane lianan mangda pikolih sisia punika sayan becik. Pikolih puniki prasida kanggen dasar paubahan kurikulum bahasa Bali. Paubahan

kurikulum punika sakadi ngaryanin

kurikulum sane madue watesan materi sane

patut. Kanggennyane kurikulum sareng

materi sane patut pacang ngicen kapatehan konsep guru sane siki sareng guru sane

lianan, kantos ngirangin kanenten manutan

materi tes ring materi ajar.

Siosan ngicen pangweruh majeng ring guru lan sasia. Yening materi tes nenten manut ring materi ajar pacang prasida ngametuang pangweruh sane nenten manut ring peplajahan basa Bali salanturnyane. Pangweruh ring peplajahan basa Bali puniki pacang ngicen orti-orti sane nenten manut ring wewidangan pendidikan. Yening setata

materi tes punika nenten manut ring materi ajar pastika peplajahan basa Bali salanturyane pacang ngicen pemargi sane nenten becik. Mangkin sepatutnyane guru punika makarya tes mangda manut materi

tes ring materi ajar mangda tes punika patut

kanggen nyukat kawagedan sisia lan nenten ngicen pengweruh malih ring peplajahan basa Bali salanturnyane.

Pikolih tetilikan sane nyakepin tetilikin puniki inggih punika sane kalaksanayang Komang Sujana tahun 2013 sane murda tetilikan ipun Analisis Tes Akhir

Semester Ganjil Mata Pelajaran Bahasa Bali Siswa SMP di Kabupaten Buleleng Tahun Pelajaran 2012/2013. Ring tetilikan

puniki penguasan peplajahan bahasa Bali mapaiketan sareng kualitas tes bahasa Bali. Tegesnyane, yening kirang waged makarya

soal rikala nyelehin materi ajar ring kurikulum lan buku peplajahan pacang

prasida ngicen nenten manutnyane materi

tes semester genap peplajahan basa Bali kelas X SMK N 3 Singaraja warsa

2013/2014.

Pamuput

Mawit saking pikolih sane sampun katelatarang ring ajeng indik pikolih lan tetepesan ngenenin indik sampun manutnyane tes akhir semester genap peplajahan basa Bali kelas X SMK N 3

Singaraja warsa 2013/2014 ring materi ajar

lan dadalan sane mawinang prasida kambil tetingkesan sakadi ring sor.

1. Sakadi panglimbaknyane sampun manut

materi tes ulangan umum semester genap

peplajahan basa Bali kelas X SMK N 3

Singaraja warsa 2013/2014 ring materi ajar

guru ring SMK N 3 Singaraja, nangin nenten

mutlak. Tegesnyne nenten samian materi tes punika manut ring materi ajar guru ring SMK N 3 Singaraja. Parindikan puniki

prasida kacingak wenten 40% (duang dasa saking seket pitaken tes) materi tes sane manut ring materi ajar lan wenten 60% (telung dasa saking seket pitaken tes)

materi tes sane nenten manut ring materi ajar guru ring SMK N 3 Singaraja.

Dadalan sane ngawinang nenten manut

materi tes ring materi ajar inggih punika (1)

makudang-kudang sekolah ngangge kalih

kurikulum, (2) makudang-kudang sekolah

nenten pateh ngangge buku ajar utawi LKS, lan (3) sang sane makarya tes kirang partiase sareng prosedur sane wenten lan paletan-paletan makarya tes. Manut ring pikolih tetilikan ring ajeng, wenten makudang-kudang piteket jagi kawederang inggih punika sakadi ring sor. Majeng ring guru bahasa Bali, guru bahasa Bali pamucuknyane, sakadi sane nyurat soal samangdane nincapang malih kaweruhan indik evaluasi lan mangda nyelehin malih

tes sane kakaryanin, kantos tes sane

kakaryanin mangda maut ring materi ajar. Majeng ring sisia, sumangdane sisia punika nyelehin tes punika mangda akehan tes selanturnyane manut materi tes ring materi

ajar. Mangda selanturnyane tes punika

sayan becik lan sisia elah antuk nyawis yening tes punika sampun manut materi tes ring materi ajar. Majeng ring penilik, sumangdane penilik malih nincapang kaweruhan indik karya ilmiah, yening benjangan malih ngaryanin karya ilmiah mangda prasida ngmargiang sayan waged

(10)

lan becik. Majeng ring penilik sane lianan, tetilikan puniki wantah nyelehin indik kamanutan materi tes ring materi ajar lan lan dadalan sane ngawinang nenten manutnyane materi tes ring materi ajar. Penilik sane lianan sane jagi nyelehin tes sumangdane nglaksanayang tetilikan sane mesaih mangda ngamolihang parindikan sane lianan sane mapaiketan sareng tes

pilihan ganda, kantos tetilikan sane ngenennin indik tes pilihan ganda bahasa Bali sayan jangkep.Majeng ring wewidangan pendidikan, sumangdane tetilik puniki kaaptiang prasida dados tatuladan rikalaning nglaksanayang ajah-ajahan, utamanyane ajah-ajahan ring basa Bali.

KEPUSTAKAAN Arikunto, Suharsimi. 2005. Dasar-dasar

Evaluasi Pendidikan. Jakarta: Bumi Aksara.

---. 2010. Prosedur Penelitian Suatu

Pendekatan Praktis. Jakarta: PT

Rineka Cipta.

---. 1997. Prosedur Penelitian Suatu

Pendekatan Praktis. Yogyakarta: Rineka Cipta.

Aryana, Ida Bagus Putu. 2007. Dasar-Dasar

Metodologi Penelitian. Denpasar: Bagian Ilmu Faal Fakultas Kedokteran Unud

Ayu, Dwi. 2009. “ Evaluasi Pembelajaran”. Tersedia pada http:/

ventidanokarsa.blogspot.com/2009/0 5/evaluasi-pembelajaran.html. (Diakses tanggal 10 mei 2014) Dapertemen Pendidikan dan Kebudayaan,

TT. Kaidah Bahsa Indonesia dalam

Penulisan Soal Tes Prestasi Belajar.

Jakarta: Depdikbud.

---. 1986. Buku Pedoman Penulisan

Soal, Evaluasi Belajar Tahap Akhir Nasional. Jakarta: Depdikbud.

Daryanto, 2005. Evaluasi pendidikan. Jakarta: PT Rineka Cipta.

Gosong. I Made. 1998. Pertanyaan yang diajukan oleh Guru dalam pelajaran Membaca. Disertasi (tidak diterbitkan ). Malang: Program Pasca Sarjana IKIP Malang.

Iskandar. 2009. Penelitian Tindakan Kelas. Ciputat: GP press

Nurkancana dan Sunartana, 1990. Evaluasi

Pikolih Belajar. Surabaya: Usaha

Nasional

Nurgiyantoro, Burhan.2001 (ed-13). Penilian

dalam Pengajaran Bahasa dan Sastra. Yogyakarta: BPFE

Sukardi, H.M. 2009. Evaluasi Pendidikan. Jakarta: PT Bumi Aksara.

Sugiyono. 2008. Metode Penelitian

Pendidikan: Pendekatan kuantitatif, kualitatif, dan R&D. Bandung :

Alfabeta

Suandi, I Nengah. 2008. Pengantar Metodologi Penelitian Bahasa.

Singaraja: Undiksha

Sujana, Komang. 2013. “Analisis Tes Akhir Semester Ganjil Mata Pelajaran Bahasa Bali Siswa SMP di Kabupaten Buleleng” Skripsi (tidak diterbitakan). Jurusan Pendidikan Bahasa dan Seni, Undiksha Singaraja.

Thoha, M. Chabib. 2003. Teknik Evaluasi

Pendidikan. Jakarta: PT Raja

Grafindo Persada.

Wendra, I Wayan. 2021. Penulisan Karya

Ilmiah. Singaraja: Universitas Pendidikan Ganesha.

Gambar

Tabel 4.3 Klasifikasi Pikolih Sadu Wicara
Tabel 4.4 Materi Tes Soang-soang  Pitaken tes Tes
Tabel  ring  ajeng  nyihnayang  tes  ulangan  umum  semester  genap  warsa  2013/2014  peplajahan  basa  Bali  kelas  X  SMK  N  3  Singaraja  kawangun  olih  dasa  (10)  soroh  materi  tes

Referensi

Dokumen terkait

Mulai awal tahun kedua kepengurusan tanggal 7 Januari 2004 sampai dengan tanggal 7 Januari 2004, Pengurus Korpri telah melakukan beberapa kegiatan baik yang merupakan

Sementara, kepemimpinan pendidikan Islam adalah seseorang yang bukan hanya menjadi pemimpin bagi lembaga Islam, seperti di sekolah, tetapi seorang pemimpin yang bisa menjadi

\alibrasi pada pasangan terminal yang berbeda (sebagai tambahan pembacaan harus antara terminal fasa dan tanah). Hal ini diuraikan dalam Ayat A.5 dibawah. Bila rekaman dari

ƒ Data yang tersimpan dalam sistem komputer lain dapat diambil kembali secara elektronis untuk membuat atau memperbarui knowledge base dari ES, semuanya dengan tanpa melibatkan

Orang tua sebagai individu akan memiliki tindakan sosial yang berbeda dalam upaya untuk menyembuhkan anaknya, tindakan sosial orang tua ini dapat dilihat berdasarkan

Dia akan dapat merasakan pertautan hati dengan saudara satu kafilah perjalanan (sufistik) dengan rasa persahabatan hakiki dan nuansa kasih sayang yang tulus ketika

LAPORAN REALISASI PENYERAPAN ANGGARAN DIPA SATUAN KERJA BULAN OKTOBER TAHUN 2013%. NO

Langkah selanjutnya yaitu melakukan pengolahan terhadap data pasang surut yang akan digunakan untuk acuan koreksi pasut.. Adapun data pasut acuan yang digunakan untuk koreksi