शनिवार, 31 अक्तूबर 2009 1
saral hindI lipi
xOr
SrI vidyA yantra
prastutakartA:
saral hindI ke xADAra
1. devanAgarI lipi
2. brAhmI lipi
3. roman lipi (xa~grezI)
4. kampyUqar kI xAskI
5. SrI vidyA yantra
शनिवार, 31 अक्तूबर 2009 3
शनिवार, 31 अक्तूबर 2009 5
brAhmI varNamAlA
svar xADAr:
x
svar:
a A i I u e o
vyaMjan xADAr:
k K g G
c C j J
q Q w W
t T d D
p P b B
y r l v
s
S F h
n } N m
brAhmI varNamAlA (saral hindI meM)
svar xADAr: x
svar: a
A
i
I
u
e
o
vyaMjan xADAr:
k
K
g
G
c
C
j
J
q
Q
w
W
t
T
d
D
p
P
b
B
y
r
l
v
s
S
F
h
n N m
}
roman lipi (xa~grezI) ke leKan cinha
xa~grezI ke baLe varNa
A B C D E F G H I J K L M
N O P Q R S T U V W X Y Z
xa~grezI ke Coqe varNa
a b c d e f g h i j k l m
n o p q r s t u v w x y z
xanya leKan cinha
! “ # $ % & „ ( ) * + , - . /
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 : ; < = > ?
kampyUqar kI xAskI
(ASCII)
!
“
#
$
%
&
„
(
)
*
+
,
-
.
/
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
:
;
<
=
>
?
@
A
B
C
D
E
F
G
H
I
J
K
L
M
N
O
P
Q
R
S
T
U
V
W
X
Y
Z
[
]
\
^
_
`
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
l
m
n
o
p
q
r
s
t
u
v
w
x
y
z
•{
|
}
~
7शनिवार, 31 अक्तूबर 2009 9
romanaagarii
aksharmaalaa
svar
a aa i ii
u uu e ee
o oo m’ h’
vyam’jan:
ka kha ga gha
ca cha ja jha
t’a t’ha da d’ha
ta tha da dha
pa pha ba bha
ya ra la va
sa sha s’a ha
na n’a ma m’
‘a k’a k’ha g’a
r’a r’ha za fa v’a
romanaagarii to saral
roman in ASCII
!
“
#
$
%
&
„
(
)
*
+
,
-
.
/
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
:
;
<
=
>
?
@ A B C D E
F
G
H
I
J
K
L
M
N
O
P Q
R S T U
V
W
X
Y
Z
[
]
\
^
_
`
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
l
m
n
o
p
q
r
s
t
u
v
w
x
y
z
{
|
}
~
svar xADAr: x
mAtrA: a
A
i
I
u
U
e
E
o
O
M H
vyaMjan xADAr:
k
K
g
G
{
c
C
j
J
}
q
Q
w
W
N
t
T
d
D
n
p
P
b
B
m
y
r
l
v
S
F
s
h
X V Y Z
L R z f |
xanya leKan cinha:
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
. , ; ? ! + - ^ $ =
( ) / \ ~ ` * : & @
„ “
% #
< > [ ] _
saral roman varNa mAlA
saral hindI xAskI
!
“
#
$
%
&
„
(
)
*
+
,
-
.
/
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
:
;
<
=
>
?
@
A
B
C
D
E
F
G
H
I
J
K
L
M
N
O
P
Q
R
S
T
U
V
W
X
Y
Z
[
]
\
^
_
`
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
l
m
n
o
p
q
r
s
t
u
v
w
x
y
z
{
|
}
~
शनिवार, 31 अक्तूबर 2009 11
SrI vidyA yantra
SrI vidyA yantra ke
xAntarik BAg par
xADArit YAlI yantra
varNamAlA xOr yantra ke xAntarik BAga
svar xADAr: x
mAtrA: a
A
i
I
u
U
e
E
o
O M H
vyaMjan xADAr:
k
K
g
G
{
c
C
j
J
}
q
Q
w
W
N
t
T
d
D
n
p
P
b
B
m
y
r
l
v
S
F
s
h
X V Y Z
L R z f |
xanya leKan cinha:
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
. , ; ? ! + - ^ $ =
( ) / \ ~ ` * : & @
„ “
% #
शनिवार, 31 अक्तूबर 2009 13
saral hindI lipi racanA
cetanA-Sakti cakra
xOr xisa cakra ke bAd
saral hindI lipi racanA
pAQa-1
(svar xADAr xOr mAtrAyeM)
leKan cinha: x (svar xADAr)
a A i I (mAtrAyeM)
शनिवार, 31 अक्तूबर 2009 15
saral hindI lipi racanA
xaFqAr cetanA cakra
xOr xisa cakra ke bAd
saral hindI lipi racanA
pAQa-2
leKan cinha:
k c q t p y s n
xakSar racanA:
ka ca qa ta pa ya sa na
शनिवार, 31 अक्तूबर 2009 17
saral hindI lipi racanA
xaFqAr Sakti cakra
xOr xisa cakra ke bAd
saral hindI lipi racanA
pAQa-3
leKan cinha:
u U e E o O M H
xakSar racanA: xu xU xe xE xo xO xM xH
bArahaKaLI:
ka kA ki kI k
u kU ke kE ko kO kM kH
शनिवार, 31 अक्तूबर 2009 19
saral hindI lipi racanA
xantardaSAr cetanA cakra
xOr xisa cakra ke bAd
saral hindI lipi racanA
pAQa-4
leKan cinha:
g j w d b m r l v h
xakSar racanA:
ga ja wa da ba ma ra la va ha
sahayogI vyaMjan tab cetanatA ne lipi meM batalAye;
शनिवार, 31 अक्तूबर 2009 21
saral hindI lipi racanA
xantardaSAr Sakti cakra
xOr xisa cakra ke bAd
saral hindI lipi racanA
pAQa-5
leKan cinha:
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
SabdoMa meM:
शनिवार, 31 अक्तूबर 2009 23
ginane kI saral padDati
SUnya xeka do tIn cAra pAMca CaH sAt xAQa nO tI sO hazAr miliyan
10=xek tI 11=xek tI xek 20=do tI 99=nO tI nO
100=xek sO 111=xek sO xek tI xek 100=xek sO nO tI nO
1000=xek hazAr
1099=xek hazAr nO tI nO
9999=nO hazAr nO sO nO tI nO
999000=nO so nO tI nO hazAr
100099=xek sO hazAr nO tI nO 200099=do sO hazAr nO tI nO
222000=do sO do tI do hazAr 999009=nO sO nO tI nO hazAr nO
1100000=xek miliyan xek sO hazAr
9000000=nO miliyan
999900999=nO sO nO tI nO miliyan nO hazAr nO sO nO tI nO.
saral hindI lipi racanA
bahirdaSAr cetanA cakra
xOr xisa cakra ke bAd
शनिवार, 31 अक्तूबर 2009 25
saral hindI lipi racanA
pAQa-6
leKan cinha:
K G C J Q W T D P B
xakSar racanA:
Ka Ga Ca Ja Qa Wa Ta Da Pa Ba
Sabda racanA:
saral hindI lipi racanA
bahirdaSAr Sakti cakra
xOr xisa cakra ke bAd
शनिवार, 31 अक्तूबर 2009 27
saral hindI lipi racanA
pAQa-7
leKan cinha:
+ - ^ $ = . , ; ? !
SabdoMa meM:
joLanA, GaqAnA, guNA karanA, BAg karanA, barAbar,
pUrNa virAm, laGu virAm, xarDa virAm, praSnavAcak
saral hindI lipi racanA
caturdaSAr cetanA cakra
xOr xisa cakra ke bAd
शनिवार, 31 अक्तूबर 2009 29
saral hindI lipi racanA
pAQa-8
leKan cinha:
S F N { } L R
X V Y Z z f |
xakSar racanA:
Sa Fa Na {a }a La Ra
Xa Va Ya Za za fa |a
saral hindI lipi racanA
caturdaSAr Sakti cakra
xOr xisa cakra ke bAd
शनिवार, 31 अक्तूबर 2009 31
saral hindI lipi racanA
pAQa-9
leKan cinha:
( ) / \ ` ~ : * @ & ' " # %
SabdoMa meM:
brEkiq prAramBa, brEkiq samApta, viBAjak, xulqA
viBAjak, candra cinha, candra bindu, kolan, sitArA,
xEq, kApIrAxiq, xaposqrA`fI yA viSeFa Dvani boDak cinha,
xudDaraN, nambar, pratiSat
saral lipi (gujarAtI) xAskI xOr SrI yantra
!
“
#
$
% &
„
(
)
*
+
,
-
.
/
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
:
;
<
=
>
?
@
A
B
C
D
E
F
G
H
I
J
K
L
M
N
O
P
Q
R
S
T
U
V
W
X Y
Z
[
]
\
^
_
`
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
l
m
n
o
p
q
r
s
t
u
v
w
x
y
z
{
|
}
~
शनिवार, 31 अक्तूबर 2009 33
saral lipi (paMjAbI) xAskI xOr yantra
!
“
#
$
% &
„
(
)
*
+
,
-
.
/
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
:
;
<
=
>
?
@
A
B
C
D
E
F
G
H
I
J
K
L
M
N
O
P
Q
R
S
T
U
V
W
X
Y
Z
[
]
\
^
_
`
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
l
m
n
o
p
q
r
s
t
u
v
w
x
y
z
{
|
}
~
saral lipi (roman) xAskI xOr yantra
!
“
#
$
% &
„
(
)
*
+
,
-
.
/
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
:
;
<
=
>
?
@ A B C D E F G
H
I J K L M N O
P Q R S T U V W
X Y Z
[
]
\
^
_
`
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
l
m n
o
p
q
r
s
t
u
v w
x
y
z { | } ~
शनिवार, 31 अक्तूबर 2009 35
saral lipi (xingles) xAskI xOr yantra
!
“
# $
% &
„
(
)
*
+
,
-
.
/
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
:
;
<
=
>
?
@ A B C D E
F G
H
I
J K L M N
O
P Q R S T U
V W
X Y Z
[
]
\
^
_
`
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
l
m n
o
p
q
r
s
t
u
v w
x
y
z { | } ~
saral lipi (xurdU) xAskI xOr yantra
!
“
#
$
% &
„
(
)
*
+
,
-
.
/
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
:
;
<
=
>
?
@ A
B C D
E F G
H
I
J K L
M
N
O
P Q R S T
U
V W
X
Y
Z
[
]
\
^
_
`
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j k l
m
n
o
p
q
r
s t
u
v
w
x
y
z
{
|
}
~
शनिवार, 31 अक्तूबर 2009 37
SrI vidyA yantra xOr saral xurdU
bd-ipil Udrux laras
I i A a x :1-arkac
n s y p t q c k :2-arkac
H M O o E e U u :3-arkac
h v r l m b d w j g :4-arkac
9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 :5-arkac
B P D T W Q J C G K :6-arkac
= $ ^ - + ! ? ; , . :7-arkac
R L } { N F S :8-arkac
| f z Z Y V X
% # " ' & @ : * ~ ` \ / ) ( :9-arkac
:ahnic aynax ek (
ASCII
) Iksax
_ ] [ > <
saral xurdU lipi-left to right
cakra-1: x a A i I
cakra-2: k c q t p y s n
cakra-3: u U e E o O M H
cakra-4: g j w d b m l r v h
cakra-5: 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
cakra-6: K G C J Q W T D P
B
cakra-7: . , ; ? ! + - ^ $ =
cakra-8: S F N { } L R X V Y Z
z f |
cakra-9: ( ) / \ ` ~ * : @ & ' " # %
xaskI (ascii) ke xanya cinha:
saral hindI lipi xOr SrI vidyA yantra
varNamAlA xOr
xakSramAlA ke sATa
SrI vidyA yantra kA
शनिवार, 31 अक्तूबर 2009 39