• Tidak ada hasil yang ditemukan

PLAGIAT MERUPAKAN TINDAKAN TIDAK TERPUJI

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2019

Membagikan "PLAGIAT MERUPAKAN TINDAKAN TIDAK TERPUJI"

Copied!
90
0
0

Teks penuh

(1)

S

L

A

F

N

A

W

I

U

G

A

L

K

I

R

I

L

M

A

L

A

D

M

U

B

L

A

W

A

K

I

L

R

A

K

Y

A

T

I S P I R K S

t a r a y S u t a S h a l a S i h u n e m e M k u t n u n a k u j a i D

n a k i d i d n e P a n a jr a S r a l e G h e l o r e p m e M

n a d a s a h a B n a k i d i d n e P i d u t S m a r g o r

P SasrtaI ndonesia

h e l O

o t n a y r a H r e d n a x e l A

08 122406 1

R G O R

P AMSTUD IPENDIDIKANBAHASADANSASTRAI NDONESIA I

N E S N A D A S A H A B N A K I D I D N E P N A S U R U J

N A K I D I D N E P U M L I N A D N A U R U G E K S A T L U K A F

A M R A H D A T A N A S S A T I S R E V I N U

A T R A K A Y G O Y

(2)

i

S

L

A

F

N

A

W

I

U

G

A

L

K

I

R

I

L

M

A

L

A

D

M

U

B

L

A

W

A

K

I

L

R

A

K

Y

A

T

I S P I R K S

t a r a y S u t a S h a l a S i h u n e m e M k u t n u n a k u j a i D

n a k i d i d n e P a n a jr a S r a l e G h e l o r e p m e M

n a d a s a h a B n a k i d i d n e P i d u t S m a r g o r

P SasrtaI ndonesia

h e l O

o t n a y r a H r e d n a x e l A

08 122406 1

R G O R

P AMSTUD IPENDIDIKANBAHASADANSASTRAI NDONESIA I

N E S N A D A S A H A B N A K I D I D N E P N A S U R U J

N A K I D I D N E P U M L I N A D N A U R U G E K S A T L U K A F

A M R A H D A T A N A S S A T I S R E V I N U

A T R A K A Y G O Y

(3)
(4)
(5)

v i

a

d

a

p

e

k

n

a

k

h

a

b

m

e

s

r

e

p

a

y

a

s

i

n

i

is

p

ir

k

S

:

a

s

E

a

h

a

M

g

n

a

Y

n

a

h

u

T

t

a

m

h

a

r

n

a

k

h

a

r

u

c

n

e

m

h

a

le

t

g

n

a

Y

,

h

i

d

a

y

a

h

d

a

n

p

e

r

il

n

d

u

n

g

a

n

– a

N

y

K

e

d

u

a

o

r

a

n

g

t

u

a

s

a

y

a

(

B

a

p

a

k

H

e

r

m

i

n

a

n

d

i

d

a

n

I

b

u

A

g

n

e

s

N

i

u

)

d

g

n

u

k

u

d

n

e

m

u

l

a

le

s

g

n

a

y

a

n

m

e

n

d

o

a

k

a

n

a

g

a

r

s

a

y

a

d

a

p

a

t

m

e

n

u

n

t

a

s

k

a

n

p

e

n

d

i

d

i

k

a

n

i

d

U

n

i

v

e

r

s

ti

a

s

S

a

n

a

t

a

D

h

a

r

m

a

K

a

k

a

k

s

a

y

a

(

L

e

o

n

a

r

d

o

B

u

d

i

S

e

it

a

w

a

n

)

y

a

n

g

s

le

a

l

u

m

e

m

b

e

ir

k

a

n

s

e

m

a

n

g

a

t

s

a

t

a

m

a

l

a

d

n

e

m

g

n

a

y

h

is

a

k

a

m

ir

e

t

a

d

n

a

t

i

a

g

a

b

e

s

n

a

k

h

a

b

m

e

s

r

e

p

a

y

a

s

i

n

i

is

p

ir

k

S

d

g

n

a

y

n

a

a

y

a

c

r

e

p

e

k

n

a

d

n

a

g

n

u

k

u

(6)

v

b

h

a

d

u

s

s

u

r

a

h

r

a

j

a

le

p

r

e

t

g

n

a

r

o

e

S

e

r

b

u

a

t

a

d

li

s

je

a

k

d

a

l

a

m

p

i

k

ri

a

n

p

m

a

l

a

d

i

g

a

l

a

p

a

e

r

b

u

a

t

a

n

.

(

P

r

a

m

o

e

d

y

a

A

n

a

n

t

a

T

o

e

)r

n

a

t

a

u

k

e

k

a

d

a

g

n

a

li

b

g

n

a

r

O

-

k

e

k

u

a

t

a

n

d

a

s

y

a

t

t

a

k

t

e

r

d

u

g

a

y

a

n

g

b

si

a

it

m

b

u

l

p

a

d

a

s

a

m

u

d

e

r

a

,

p

a

d

a

g

u

n

u

n

g

b

e

r

a

p

i

d

a

n

p

a

d

a

p

ir

b

a

d

i

y

a

n

g

t

a

h

u

b

e

n

a

r

a

k

a

n

t

u

j

u

a

n

(7)

i v

k a d it i n i s il u t a y a s g n a y i s p ir k s a w h a b a y n h u g g n u s e s n a g n e d n a k a t a y n e m a y a S

l e t g n a y i l a u c e k , n i a l g n a r o a y r a k n a i g a b u a t a a y r a k t a u m e

m ah disebutkan dalam

. h a i m li a y r a k a y n k a y a l a n a m i a g a b e s , a k a t s u p r a tf a d n a d n a p it u k

, a tr a k a y g o

Y 42 Februa ir 12 4 0 s

il u n e P

(8)
(9)

ii i v

n a h u T a d a p e k n a k t a j n a p s il u n e p r u k u y s n a d i j u

P Yang Maha Esa karena ata s

berka tdan rahma tperilndungan-Nyapenuil sdapa tmenyelesaikan sk irpsii n idengan s u r a h g n a y t a r a y s u t a s h a l a s n a k a p u r e m i n i i s p ir k s n a s il u n e P . r a c n a l n a d k i a b

dipenuh iuntuk memperolehgela rSajranaPendidikanpada Prod iPendidikan Bahasa n

a

d Sasrta Indones . ia Penuil smenyadar ibahwa sk irpsi i n idapa tdiselesaikan berka t h i s a k a m ir e t n a k p a c u g n e m n i g n i s il u n e p , u ti k u t n U . k a h i p i a g a b r e b i r a d n a g n u k u d

a d a p e

k :

.

1 Rohandi , Ph.D. , selaku Dekan Fakutla s Keguruan dan lImu Pendidikan , a

y g o Y , a m r a h D a t a n a S s a ti s r e v i n

U ka tra

.

2 Dr .Yuilana Setiyaningsih ,selaku Kaprod iPBSI Universtia sSanata Dharma a

tr a k a y g o Y .

3 Drs .B .Rahmanto ,M.Hum .selakudosen pembimbingI ,yangt elahmembe irkan ,

i s a v it o m , n a g n i b m i

b danmasukandem ikesempurnaans k irpsii ni .

4 Dr .Y. Karmin, M.Pd. selaku dosen pembimbing II ,yang telah membe irkan k

it ir k , i s a v it o

m , dans arans elamas k irpsii n idikejrakan .

5 Para dosen PBS Iyang telah membagikan limu ,dan pengalamannya selama k

i d i d n e p h u p m e n e m s il u n e

p and iUniverstia sSanataDharma .

6 Robe tru sMarsidiqselaku karyawan sekreta ira tPBS Iata spelayanannya selama i

n i .

7 Ayah dan Ibu ,Herminandi dan Agne sNiu ,yang t elah member idukungan dan l

e y n e m k u t n u n a a y a c r e p e

k esaikans k irpsii ni .

8 Ervina Wjiayanit yang selalu member idukungan dan moitvasi selama prose s n

e

p yusunans k irpsii n ibe lrangsung .

9 Teman-temanPBSI angkatan2008 ,ata ske jrasama ,dan kebersamaannyaselama i

(10)

x i ,

l a h i a g a b r e b n a g n e d s il u n e

p dan berbaga icara dem ikelancaran penyusunan n

i i s p ir k

s .i

Penuil smenyadar ibahwa sk irps iin imasih banyak kekurangannya .Walaupun n

a i k i m e

d , hasi l peneilitan ini diharapkan dapa t bermanfaa t bag i semua yang .

n a k u lr e m e m

a tr a k a y g o

Y , 16J anuar i2014

o t n a y r a H r e d n a x e l

A

M I

(11)
(12)
(13)

ii x

I S I R A T F A D

L U D U J N A M A L A

H ... i G

N I B M I B M E P N A U J U T E S R E P N A M A L A

H ... ii I

J U G N E P A I T I N A P N A N U S U

S ... . i ii N

A H A B M E S R E

P ... i v O

T T O

M ... v A

Y R A K N A I L S A E K N A A T A Y N R E

P ... v i A

Y R A K I S A K I L B U P N A U J U T E S R E P N A A T A Y N R E

P ... v ii

R A T N A G N E P A T A

K ... v iii K

A R T S B

A ... x

T C A R T S B

A ... x i I

S I R A T F A

D ... ... x ii N

A U L U H A D N E P I B A

B ………... 1 g

n a k a l e B r a t a L 1 .

1 ………... ... 1 2

.

1 Rumusanmasalah………... 4 n

a it il e n e P n a u j u T 3 .

1 ………... 5 .

1 4 Manfaa tPeneilitan………... 5 h

a li t s I n a s a t a B 6 .

1 ………... 6 I

R O E T N A S A D N A L I I B A

B ……….... .... 7 g

n a y n a it il e n e P 1 .

2 Relevan………... 7 2

.

2 GayaBahasa………. .. 8 3

.

2 PengeritanLi irkLagu……… 2 7 4

.

2 IwanFals. ... 2 7 D

O T E M I I I B A

B E PENELITIAN...………... 2 9 n

a it il e n e P s i n e J 1 .

3 ………... 2 9 2

.

3 Sumbe rData………... ... 2 9 3

.

(14)

ii i x .

3 4 TeknikPengumpulanData………... ... 30 .3 5 TeknikAnailsi sData ... .... 31 V

I B A

B ANALISISDATADANPEMBAHASAN…... 3 2 D

1 .

4 esk irps iData……….. ... 3 2 2

.

4 BentukGayaBahasadalamLi irkLaguI wanFal s t

a y k a R l i k a W m u b l

A ……….. ... 3 2 1

. 2 .

4 GayaBahasaPerbandingan……….. ... 3 3 .

4 2.1. 1Perumpamaan………. ... 3 3 .

4 2. .1 2 Metafora………. ... 3 5 .

4 2.1.3Personi ifkasi………. ... .. 3 6 .

4 2. 1.4Anttiesis………. ... 4 0 .

4 2.1.5PleonasmedanTautologi………. ... 4 0 .

4 2. 1.6Perfirasis………... 4 1 2

. 2 .

4 GayaBahasaPe trentangan………... ... 4 2 .

4 2. 2 .1 Hiperbola………... 4 2 .

4 2. 32 . rI oni………. ... 4 3 .

4 2. 42 P. aronomasia………. ... 44 .

2 .

4 3 GayaBahasaPe trautan………... ... 4 4 .

4 2.3 . 1 Metonomia………. ... .. 4 4 .

4 2.3 2. Antonomasia………. ... 45 .

2 .

4 4 GayaBahasaPerulangan………... ... 4 5 .

4 2.4 .1Altierasi………. ... 4 5 .

4 2.4 2. Asonans i………. ... 4 7 .

4 2. 4.3Epizeukis………. ... 4 8 .

4 2. 4.4Anafora………... 5 0 .

4 2.4.4Episftora………. ... 5 2 .

4 2.4.4Mesodiplosi s………. ... .. 5 3 3

.

4 GayaBahasayangPailngMenonjo ldalamLi irkLaguI wanFal s m

u b l

(15)

v i x V

B A

B PENUTUP ... 5 8 n

a l u p m i s e K 1 .

5 ... 5 8 ..

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . n a r a S 2 .

5 ... 5 8 A

K A T S U P R A T F A

D ... 60 N

A R I P M A

(16)
(17)
(18)

a s a h a b a y a g g n u d n a g n e m g n a y s l a F n a w I u g a l k ir il h o t n o c i n i t u k ir e B

a t a k n a i a k a m e p u ti a y , a r o f a t e m s i n e jr e

b -kata bukan a tr isebenarnya ,melainkan

sebaga ilukisan yang berdasarkan persamaan atau perbandingan (Ta irgan ,1985 : .)

5 1

g n o P g n i P a l o B h a d n I a t a M

a k u s k a t g n a y a n a m a ir P

a ti w u j u m m u y n e S

a k u s k a t g n a y a d a u a l a K

k o l b o g g n a d e s n i k g n u M

a s a h a b a y a g g n u d n a g n e m g n a y s l a F n a w I u g a l k ir il h o t n o c i n i t u k ir e B

s i n e jr e

b perumpamaan ,yatiuperbandinganduaha lyangpadahakikatnyabe lrainan .

a m a s p a g g n a a ti k a j a g n e s g n a

y (Ta irgan ,1985 :9 .)

k a m E

i a g a

B beningmataari it n e h k a t r a c n a m e

M

g n a r u k t a m a r e t h a l h i s a m n i k g n u M

k ir il a d a p a s a h a b a y a g n a it il e n e p , s il u n e p n a t a m a g n e p h u a j e s , a u d e k n a s a l A

u g a

l (Iwan Fals) belum pernah dliakukan oleh penelti ilain. Ha lterakhi ryang t

a u b m e

m penuilst e tra irkuntukmenelti iadalah padamasapeme irntahanOrdeBaru musis iyang satu in isanga takrab d iteilnga masyarakat ,khususnya orang-orang

(19)

Jika berbicara tentang il irk , karya-karya Iwan Fal s belum terganitkan .

k ir i

L n aya y ng tajam ,berani ,jenaka ,namun menghibur .Ha lin iterbukt idengan

h u r u l e s i d r a b e s r e t g n a y ) s l a F n a w I r a m e g g n e p t a u b n a li g g n a p ( I O a s s a m a y n k a y n a b

i r a d a s a h a b a y a g i ti l e n e m k u t n u k ir a tr e t s il u n e p t a u b m e m g n a y h a l u ti . a i s e n o d n I

s l a F n a w

I .

a y n a b n a i k e s ir a

D kalbum ,penelti imemiilhalbumWaki lRakyat .Padamasa

l u d u jr e b g n a y m u b l a i r a d u g a l u t a s h a l a s u r a B e d r O n a h a t n ir e m e

p Sura tBua tWaki l

t a y k a

R dliarang beredar ,karenadianggapmengganggu kestablian peme irntahpada

e p t a u b m e m g n a y h a l u ti n a s a l A . u ti u t k a

w nelti ite tra irk untuk menelti i il irk lagu

s l a F n a w

I , khususnyapadaalbumWaki lRakyat.

2 .

1 RumusanMasalah

i ti l e n e p , s a t a i d n a k i a r u i d h a l e t g n a y h a l a s a m g n a k a l e b r a t a l n a k r a s a d r e B

n a k s u m u r e

m rumusan masalah yang akan djiabarkan ke dalam pe tranyaan

. n a it il e n e p n a a y n a tr e p

.

a Bagaimana bentuk gaya bahasa dalam il irk lagu Iwan Fal sAlbum Waki l

t a y k a

R ?

.

b Gaya bahasa apa saja yang menonjol dalam il irk lagu Iwan Fal sAlbum

t a y k a R l i k a

(20)

3 .

1 TujuanPeneil itan

a s a h a b a y a g n a k i s p ir k s e d n e m h a l a d a i n i n a it il e n e p n a u j u t , m u m u a r a c e S

m u b l A s l a F n a w I u g a l k ir il m a l a

d Waki lRakyat ,sedangkan tujuan khususnya

: h a l a d a

.

a Mendeskirpsikan bentuk gaya bahasa dalam il irk lagu Iwan Fals Album

.t a y k a R l i k a W

.

b Mengetahui gaya bahasa yangpailngmenonjo ldalam il irk l agu Iwan Fal s

m u b l

A Waki lRakyat.

4 .

1 Manfaa tPeneil itan

b a y a g i a n e g n e m n a it il e n e

P ahasa pada il irk lagu Iwan Fal s(Album Waki l

d ) t a y k a

R iharapkan dapa t membe irkan banyak manfaat , baik teo irit s maupun

.s it k a r p

.

a Manfaa tTeo irits

)

1 Sebaga isumberi nformas idant ambahan limupengetahuant entanggaya

m a l a d t a p a d r e t g n a y a s a h a

b il irk lagu Iwan Fals khususnya pada a mlbu

t a y k a R l i k a

W .

)

2 Dapa tmembe irkan sumbangan pengetahuan baru dalam dunia musik ,

m a l a d a s a h a b a y a g g n a t n e t i u h a t e g n e m n i g n i g n a y a k e r e m i g a b a y n s u s u h k

u g a l k ir

(21)

.

b Manfaa tPrakits

)

1 Bag i seniman (khususnya pengarang lagu) dapa t memperoleh

n a u h a t e g n e

p barudalammenggunakangayabahasas ebaga iungkapanuntuk

e d i n a k r a u l e g n e

m -idenya.

)

2 Bag ipenelti ilain, hasi lpeneilitan in idiharapkan dapa tmenjad i

g n a y n a it il e n e p n a k u k a l e m m a l a d i s n e r e f e r u a t a l a w a n a ri k i m e p n a g n a b m u s

. u g a l k ir il m a l a d a s a h a b a y a g i a n e g n e m m a l a d h i b e l

5 .

1 BatasanI stliah .

a Gayabahasa : gayabahasa adalah caramengungkapkanpikrianmelalu i

i a k a m e p ( s il u n e p i d a b ir p n a d a w ij n a k t a h il r e p m e m g n a y s a h k a r a c e s a s a h a b

: r u s n u a g it g n u d n a g n e m s u r a h k i a b g n a y a s a h a b a y a g h a u b e S . ) a s a h a b

n a d , n u t n a s n a p o s , n a r u j u j e

k menairk .Keraf( 1985 :113)

.

b Anailsi s : penyeildikan t erhadap suatupe irsitwa ( karangan ,perbuatan ,

I B B K ( a y n r a n e b e s g n a y a r a k r e p i u h a t e g n e m k u t n u ) b s

d , 2008:60)

.

c Li irk : karya sasrta (puisi ) yang be irs i curahan perasaan p irbadi ,

. ) 8 7 6 : 3 0 0 2 , I B B K ( n a i y n a y n h a u b e s a t a k n a n u s u s

.

d Lagu : ragam suara yang berriama (dalam bercakap , berbunyi ,

g n u d i k , n a i y n a y n , g n a d n e d t u b e s i d a s i b a g u j u g a L . ) a c a b m e

m (KBBI edis i

a g it e

(22)
(23)
(24)

c a b m e p u a t a r a g n e d n e p r a g a , l a y a h k a y a d a y n g n it n e p a p a t e b n a k n a k e n e

m a dapa t

.t u b e s r e t a s a h a b a y a g m a l a d g n u d n a k r e t g n a y a n k a m n a k ri s f a n e m

f a r e

K (1980 : 113) berpendapat bahwa gaya bahasa adalah cara

n a d a w ij n a k t a h il r e p m e m g n a y s a h k a r a c e s a s a h a b i u l a l e m n a ri k i p n a k p a k g n u g n e m

.) a s a h a b i a k a m e p ( s il u n e p i d a b ir

p Ta irgan membag igaya bahasa ke dalam empa t

n a g n o l o

g , yatiugaya bahasa perbandingan ,gaya bahasape trentangan ,gaya bahasa

. n a g n a l u r e p a s a h a b a y a g n a d , n a t u a tr e

p Dar i beberapa pendapa t mengena i

s il u n e p a y n ri h k a , a s a h a b a y a g n a it r e g n e

p menggunakan pengeritan yang sesua i

. n a it il e n e p n a h u t u b e k n a g n e

d Pengeritan menuru tKera fdiata sdigunakan untuk

“deifnis i gaya bahasa”. Untuk pembagian golongan gaya bahasa penuil s

, n a g ir a T t a p a d n e p n a k a n u g g n e

m karena pembagian gaya bahasa menuru tTairgan

h i b e

l irnc i dibandingkan dengan pembagian menurut Kera .f Dibawah in i

n a k i a p m a s i

d pembagiangayabahasamenuru tTa irgan(1985 :6- 203).

.

a Gaya bahasa perbandingan meilput i : perumpamaan , metafora ,

i s a k if i n o s r e

p ,depersoni ifkasi ,alegor,i anttiesis ,pleonasme, perfirasis ,anitsipas i

u a t

a prolepsis, nd a koreksioatauepano trosis.

)

1 Perumpamaan adalahperbandingan duaha lyang padahakikatnyabe lrainan

(25)

: a y n l a s i M

i t r e p e

s a ridenganminyak. i

t r e p e

s ai rd idaunkeladi. 0

1 : 5 8 9 1 ( , n a g ir a

T )

)

2 Metafora adalah pemakaian kata-kata bukan a tr i yang sebenarnya ,

i a g a b e s n a k n i a l e

m lukisan yang berdasarkan persamaan atau perbandingan.

) 8 4 6 : 6 7 9 1 , a t n i m r a d a w r e o P (

: a y n l a s i M

i s u

S ijnak-ijnakmerpat.i a

t a

K -kataadalahsenjata. )

3 Personi ifkas iadalah jeni smaja syang melekatkan sfiat-sfia tinsan kepada

. k a rt s b a g n a y e d i n a d a w a y n r e b k a d it g n a y g n a r a b

: a y n l a s i M

Bum iyangmenangis.

Cintakubertepuks ebelaht angan. )

4 Depersoni ifkas i adalah kebailkan dar i gaya bahasa personiifkasi atau n

a n a s n i g n e

p . Biasanya gaya bahasa depersoni ifkas i in i terdapa t dalam a

t a k n a k t a a f n a m e m t i s il p s k e a r a c e s g n a y n a i a d n a g n e p t a m il a

k kalau dan

. n a p a r a h u a t a n a s a g a g s a l e j n e p i a g a b e s a y n s i n e j e s

: a y n l a s i M

u a l a

K dikaumenjad ibulan ,makadakumenjad ibintang. i

a d n

A kaumenjadil angti ,makadiamenjad ibum.i

)

5 Alegor iadalah certia yangdikisahkan dalam l ambang-lambang ;merupakan

h a d a w u a t a t a p m e t , n a g n u b m a n i s e k r e b n a d s a u lr e p i d g n a y a r o f a t e

(26)

-j b

o ke atau gagasan-gagasan yang dipe lrambangkan . Alegor i biasanya

t a fi s g n u d n a g n e

m -sfia tmora latau spritiua lmanusia .Fabel dan parabe l ir

o g e l a n a k a p u r e

m -alegor i singkat . Dalam sasrta klasik terdapat aneka

.l i c n a K a ti r e C m a g a r

: a y n l a s i M

a y a u b n a g n e d l i c n a K

a r u k n a g n e d l i c n a

K -k ura

u a m ir a h n a g n e d l i c n a K

i n a t e p n a g n e d l i c n a K

4 2 : 5 8 9 1 ( , n a g ir a

T )

)

6 Anttiesi sadalah sejeni sgaya bahasa yang mengadakan komparas iatau

a t a k u ti a y ( m i n o t n a a u d a r a t n a n a g n i d n a b r e

p -katayangmengandungci ir-cri i

n a g n a t n e tr e b g n a y k it n a m e

s .)

: a y n l a s i M

i d u

B senangmeilha tkekecewaanku. a

l a g e

S hinaan tiuakubala sdenganwajahyangt ersenyum. )

7 Pleonasme dan Tautologi .Pleonasme adalah pemakaian kata yangmubazi r

; t a d a g n a j n a p e s t u r u n e m i tr e p e s ( u lr e p k a d it a y n r a n e b e s g n a y , ) n a h i b e lr e b (

.) g n o l o n e m g n o l o t g n il a s

: a y n l a s i M

.i r i d n e s a y a s a r e m a k n a g n e d u ti n a i d a j e k t e r t o m e m a y a S

.i r i d n e s a y n u h a b s a t a i d u ti s a r e b l u k i m e m n o t n A

g n u d n a g n e m a y n r a s a d a d a p n a h i b e lr e b g n a y a t a k h a l a d a i g o l o t u a T

(27)

a y n l a s i

M :

g n a y g n a r

O meninggal tiumenutupmatabuats elama-lamanya. k

a n

A -anakasyikmenyepakbolayangbunda rbentuknya tiu . )

8 Perfirasis adalah sejeni sgaya bahasa yang agak mi irp dengan pleonasme. a

u d e

K -duanya mempergunakan kata-kata lebih banyak da irpada yang

a s a h a b a y a g a d a P . n a k h u t u b i

d perfirasis ,kata-katayangbe lrebihan tiupada

t a p a d a y n p i s n ir

p digant idengans ebuahkatas aja . :

a y n l a s i M

i d i d n e P n a s u r u J i d a y n h a il u k n a k i a s e l e y n e m h a l e t i n

A kan Ekonom iFKIP

. a m r a h D a t a n a

S (=lulu satauberhasi)l

m a d i a i g n a y m a g a r e s n a k a n u g g n e m h a l e t i m a k u s g n u b i r t u

P -idamkans ejak

l i c e k h i s a m a

i (=berhasi lataus ukses) )

9 Anitsipas iatau Prolepsi sadalah kata yang mempergunakan t e lrebih dahulu

u a t a u t a

s beberapakatas ebelumgagasanataupunpe irsitwayangs ebenarnya

.i d a jr e t

: a y n l a s i M

, g n a n e s t a g n a s a y a

S sayaberhasi lmeneirmabeasiswadil ua rnegr.i u

ti g n a l a m g n a y a r a d n e g n e

P dtiabrakolehmobi lpoils.i

) 0

1 Koreksio atau Epano tresi s adalah gaya bahasa yang ingin menegaskan

.i l a b m e k a y n i s k e r o g n e m u a t a a y n i k i a b r e p m e m a ti k n a i d u m e k i p a t e t , u t a u s e s

: a y n l a s i M

(28)

f a a m , h a g n e T n a t n a m il a K i d n a n u g n a b n a k i m s e r e m n a k a i t a p u B k a p a B

.r u m i T n a t n a m il a K i d , n a k u b

.

b Gaya bahasa pe trentangan meilput i: hiperbola ,ltiote ,s rioni ,oksimoron,

, a i s a m o n o r a

p parailpsis ,zeugma ,sliepsis ,inuendo, antfirasi ,s paradoks ,kilmak ,s

s i s a b a n

a ,anitk ilmaks ,dandekrementum.

)

1 Hiperbola adalah gaya bahasa yang merupakan ungkapan yang melebih

-u a t a , a y n n a r u k u , a y n h a l m u j : n a k d u s k a m i d a y n r a n e b e s g n a y a p a n a k h i b e l

. a y n t a fi s

: a y n l a s i M

t a a s h u l e g n e m a i n u p il a k e s t a h il u k k a t a y n n a p u d i h e k i l a k e s h a w e M

n a m e t r it k a r t n e

m -temannya bua tpengganitkaya. a

y n r a m a k i d n u p u b e d u t a s t a h il u k k a

T bua tpengganitbersih. )

2 Ltiote sadalah gaya bahasa yang mengandung pernyataan yang dikecli

-n a k h a d n e r e m k u t n u , a y n r a n e b e s g n a y n a a t a y n e k i r a d i g n a r u k i d , n a k li c e k

.i ri d

: a y n l a s i M

s l a F n a w

I samas ekal ibukanmusis ikarbtian. i

n a h D d a m h

A bukan hl a musis ikacangan.

)

3 rIon i adalah gaya bahasa yang menyatakan makna yang be trentangan

k o l o r e b d u s k a m n a g n e

d -olok .

: a y n l a s i M

s a t a i d s a k r e b l i b m a g n e m k u t n u h a s u s a g g n i h e s , u m n a d a b i l a k e s i g g n i T

.i r a m e l

i l a k e s s u r u

(29)

)

4 Oksimoron adalah gaya bahasa yang mengandung pe trentangan dengan

a t a k n a k a n u g r e p m e

m -katayangbe lrawanandalamf raseyangs ama.

: a y n l a s i M

t a g n a s g n a m e m g n i b e t t a j n a p a g a r h a l

O menarik hat iwalaupun sangat a

y a h a b r e

b .

i a g a b e s i a k a p i d t a p a d l a i s o s a i d e

M sarana perdamaian namun dapa tpula i

a g a b e

s penghasu tpeperangan. )

5 Paronomasia adalah gaya bahasa yang be irs ipenjajaran kata-kata yang

a t a k ; n i a l a n k a m r e b i p a t e t a m a s i y n u b r e

b -kata yang sama bunyinya tetap i

r

a itnyaberbeda.

: a y n l a s i M

t a b a j e

P teras tius edangbersantai-santa id itera srumahnya. il

a

K in isaya akant urun t angan untuk membantu warga membersihkan kal i .

e d o c

)

6 Parailpsi s adalah gaya bahasa yang merupakan suatu formula yang

i a g a b e s n a k a n u g r e p i

d sarana untuk menerangkan bahwa seseorang itdak

.i ri d n e s u ti t a m il a k m a l a d t a ri s r e t g n a y a p a n a k a t a g n e m

: a y n l a s i M

g n ir e s u r u g u b

I memuij anak tiu ,yang (maafkan saya )saya maksud j usrtu .

a y n i h a r a m e m

p a k i s r e b u l a l e s a

I sopan ijka dihadapan orang tuanya ,maaf ,maksud saya r

a j a g n a r u

k .

)

7 Zeugmaadalahgayabahasayangmempergunakangabungangramaitka ldua

ir i c g n u d n a g n e m g n a y a t a k h a u

b -ci irs emanitkyangbe trentangan.

: a y n l a s i M

g n a y k a n a h a l a d a l a n o

(30)
(31)

) 9 3 5 : 8 6 9 1 , n i s s a J ( ) 0

1 Inuendoadalahgayabahasayangberupas indriandenganmengeclikanf akta

. a y n r a n e b e

s Gaya bahasa in imenyatakan k iritk dengan sugest iyang itdak

it a h n a k ti k a y n e m k a d it k a p m a t g n ir e s n a d , g n u s g n a

l ijka diitnjau sambi l

. u l a l

: a y n l a s i M

u r a b a y a k g n a r o i d a j n e m a y n n a m a

P karena sediki tmengkomersiailsasikan .

a y n n a t a b a j

u l a m t i k i d e s u ti g n a r

O karena te trangkap basah menjua lperabo tdapu r a

y n n a k ij a

m .

) 5 7 : 5 8 9 1 ( , n a g ir a T

) 1

1 Antfirasi sadalah gaya bahasa yangberupa penggunaansebuah katadengan

. a y n k il a b e s a n k a m

: a y n l a s i M

g n a y g n u l u u j n it e p a i d i n

I merobohkanCri sJohn! a

m i r e n e m a r e

S pu ijandar iteman-temannya.

) 2

1 Paradok sadalah gaya bahasa yang mengandung pe trentangan yang nyata

a t k a f n a g n e

d -faktayangada.

: a y n l a s i M

. u k i g a b a r a j n e p h a l a d a i n i h a w e m h a m u R

g n a r o h a l a d a a ti k n a a s a r e p i a k u l e m k u t n u i s n e t o p r e b g n il a p g n a y g n a r

O

-.t a k e d r e t g n a r o

) 3

1 Kilmak sadalah gaya bahasa yang mengandung urutan-urutan pikrian yang

. n a n a k e n e p g n u d n a g n e m n i k a m a m a l n i k a m

(32)
(33)
(34)

) 2

2 Hiperbaton atau histeron proteron adalah gaya bahasa yang merupakan

g o l g n a y u t a u s e s a l a g e s ir a d n a k il a b e

k i sdanwajar .

: a y n l a s i M

t a d n e s r e t g n a y i s it il o p o t a d i

P -senda ttiuberhasi lmeyakinkan irbuanorang. . h a j a g r a s e b e s g n a y u m n a d a b t a r e b n a k n u r u n e m n a k a k a m e lr e b n a n a k a M

) 3

2 Hipalase adalah gaya bahasa yang merupakan kebailkan dar i suatu

h a i m a l a n a g n u b u

h antaraduakomponengagasan.

: a y n l a s i M

g n a b m i b g n a y u y a k a d a p r a d n a s r e b a

I (yang bimbang adalah ia ,bukan )

u y a k

s a l a m g n a y r u s a k i d g n i r a b r e t u k

A (yangmala sadalahaku ,bukankasur) )

4

2 Sinisme adalah gaya bahasa yang berupa sindrian yang berbentuk

.i t a h n a s u l u t e k n a d n a s a l k i e k p a d a h r e t n a k e j e g n u d n a g n e m g n a y n a i s g n a s e k

: a y n l a s i M

u t a s h a l a d n

A -satunyaorangyangs anggupmerampa skebahagiaanku.

) 5

2 Sarkasme adalah gaya bahasa yang mengandung olok-olok atau sindrian

.i t a h n a k ti k a y n e m n a d s a d e p

: a y n l a s i M

. u m u a m ir a h u m t u l u M

.i m a k n a k h a s e r e m u m n a t a u b r e P

.

c Gaya bahasa pe trautan meilpuit : metonimia ,sinekdoke ,alus,i eufemisme ,

i n o p

e m , eptie,t antonomasia ,erotesis ,paraleilsme ,eilpsis ,gradasi ,asindeton, nd a

. n o t e d n i s il o

(35)
(36)
(37)
(38)
(39)

: a y n l a s i M

a

D radambadak u a

d tangdar idan au u

D gaduaduk a i

damdidi ir ku a

K lau‘kandakalakac au i

ba rbibi rbiduanbic ara n

I liahindahnyaimpian n

i saningka ring ar a

T ngantangguhtadahkantangguk a

T ngantangguhtanam itanahtambun Adakahaja lakanai b

Andai akuaja ran ak Sayangsesama sayangsegala?

1 8 1 : 5 8 9 1 ( , n a g ir a

T )

)

2 Asonans iadalah semacam gaya bahasa repiits iyang berwujud perulangan

. a m a s g n a y l a k o v i y n u b

: a y n l a s i M

Muka muda mudahmuram Tiada siaga tiadabiasa Jaga harga tahanr aga

2 8 1 : 5 8 9 1 ( , n a g ir a

T )

)

3 Antanaklasi sadalah sejeni sgaya bahasa repiits iyang berwujud perulangan

i y n u b a m a s g n a y a t a

k denganmaknayangberbeda.

: a y n l a s i M

a w a b m e m u l a l e s a y a

S buahtanganbua tbuahhaits aya.

l a u j n e p g n a r a j k a

T buah tiumenjad ibuahbibi rmasyaraka.t

)

4 Kiasmu sadalah gaya bahasa yang be irsikan perulangan dan sekailgu s

m a l a d a t a k a u d a r a t a e s r e v n i n a k a p u r e

(40)

: a y n l a s i M

g n a

Y kaya merasa di irnya miskin ,sedangkan yang miskin merasa di irnya a

y a k .

g n a y g n a r

O pintar mengaku di irnya bodoh ,sebailknya orang yang bodoh a

y n ir i d u k a g n e

m pinta .r

)

5 Epizeuki sadalah semacam gaya bahasa repiits iyang berupa perulangan

t u r u tr e b i l a k a p a r e b e b n a k g n it n e p i d g n a y a t a k s a t a g n u s g n a

l -turu.t

: a y n l a s i M

g n il a s s u r a h a ti

K mengasihi ,mengasih,i sekal ilag imengasihi aga rhidup .

a r e t h a j e s n a d i a m a d a ti k

)

6 Tautote sadalah gaya bahasa repiits iyang berupa perulangan ata ssemua

. i s k u rt s n o k h a u b e s a p a r e b e b m a l a d a t a k

: a y n l a s i M

i a t n i c n e m g n il a s u m a k n a d u k a , u k a i a t n i c n e m u m a k , u m a k i a t n i c n e m u k A

. u t a s r e b u k a n a d u m a k , u k a

g n il a s s a n A n a d i k i R , i k i R i c n e b m e m s a n A , s a n A i c n e b m e m i k i R

. u r e t e s r e b s a n A n a d i k i R , i c n e b m e m

)

7 Anafora adalah gaya bahasa repiits iyang berupa perulangan kata pe trama

. t a m il a k p a it e s u a t a s ir a b p a it e s a d a p

: a y n l a s i M

u a

T kahengkaubahwamerekalahyangmelukaimu? u

a

T kahengkaubahwamerekalahyangmerampa skebahagianmu? u

a

T kah engkau bahwa mereka pula yang membua tanakmu putu ssekolah? u

a

T kahengkaubahwamerekalahpenjaha tyangs esungguhnya?

)

8 Episrtofaadalahsemacamgayabahasa r epiits iyangberupaperulangankata

. n a t u r u r e b t a m il a k u a t a s ir a b r i h k a a d a p e s a r f u a t a

(41)

u d i h e

K pandalamkeluargaadalahsandiwara h a l a d a a y n p i s n ir p a d a p u k a d a p u m a t n i

C sandiwara

h a l a d a m u i s o p m i s , a y r a k a k o l r a n i m e

S sandiwara

r a j a l e b s e s o r

P -mengaja rd idalamkela sadalahsandiwara h

a l a d a i n i a ti k p u d i h a y n k e d n e

P sandiwara

0 1 : 5 8 9 1 ( , n a g ir a

T )

)

9 Simploke adalah sejeni sgaya bahasa repiits iyang berupa perulangan pada

t u r u tr e b t a m il a k u a t a s ir a b a p a r e b e b r i h k a n a d l a w

a -turu.t

: a y n l a s i M

. r u c a l e p a ti n a w u k a n a k a t a k u a K

h a lr a i b n a k a t a k u k A

. m u s e m a ti n a w u k a n a k a t a k u a K

h a lr a i b n a k a t a k u k A

a t a k u a

K kanakus ampahmasyarakat . h

a lr a i b n a k a t a k u k A

. a s o d h u n e p u k a n a k a t a k u a K

h a lr a i b n a k a t a k u k A

7 9 1 : 5 8 9 1 ( , n a g ir a

T )

) 0

1 Mesodiplosi sadalah sejeni sgayabahasa r epiits iyangberwujud perulangan

. n u t n u r e b t a m il a k a p a r e b e b u a t a s ir a b h a g n e t i d e s a r f u a t a a t a k

: a y n l a s i M

k i d i d n e p a r a

P haru smeningkatkankecerdasanbangsa r

e t k o d a r a

P haru smeningkatkankesehatanmasyarakat a

P rapetan iharu smeningkatkanhas lis awah-ladang a

h a s u g n e p a r a

P haru smeningkatkanhasi lusahanya I

. R i s il o P a r a

P haru smeningkatkankeamananhukum t

a y k a r h u r u l e

S haru smeningkatkanpembangunandis egalabidang 8

9 1 : 5 8 9 1 ( , n a g ir a

(42)

) 1

1 Epanalepsi sadalah semacam gaya bahasa repiits iyang berupa perulangan

.t a m il a k u a t a a s u a l k m a l a d r i h k a r e t i d a j n e m a m a tr e p a t a k

: a y n l a s i M

a y a

S akant etapberusahamencapa ictia-ctiasaya. i

m a

K samas ekal iitdakmelupakanamana tnenekkami.

) 2

1 Anadiplosi sadalah sejeni sgaya bahasa repiits id imana kata atau frase

a s u a l k i r a d a m a tr e p e s a r f i d a j n e m t a m il a k u a t a a s u a l k u t a u s i r a d r i h k a r e t

. a y n t u k ir e b t a m il a k u a t a

: a y n l a s i M

h a r a d a d a a g a r m a l a d

a g a n e t a d a h a r a d m a l a d

a y a d a d a a g a n e t m a l a d

a l a

d mdayaadas egala

3 0 2 : 5 8 9 1 ( , n a g ir a

T )

3 .

2 PengeritanLirikLagu

I B B K t u r u n e

M (2003 :678) Li irk adalah karya sasrta (puisi )yang be irs i

. n a i y n a y n h a u b e s a t a k n a n u s u s , i d a b ir p n a a s a r e p n a h a r u

c Lagu adalah ragam suara

t u b e s i d a s i b a g u j u g a L . ) a c a b m e m , i y n u b r e b , p a k a c r e b m a l a d ( a m a ri r e b g n a y

g n u d i k , n a i y n a y n , g n a d n e

d (KBBIedis ikeitga ,2007 : 462 .)

4 .

2 IwanFal s

n a w

I F sal yang bernama asl iVrigiawan Listanto ,lahri pada tangga l3

u g a l t a w e L . 1 6 9 1 r e b m e t p e

S -lagunyai amemo rte tkehidupansosial-budayad iakhi r

0 7 9 1 n u h a

(43)

g n a r e b e S g n a i S a y n l a s i m ( l a n i g r a m k o p m o l e k i g a b i t a p m e , ) a s i L e t n a T , t a y k a R

s

I tana ,Lonteku) ,ataubencanabesa ryangmelandaI ndonesia .

i a g a b e

S penyany idanpenciptal agu,I wanFal smempunyait empati sitmewa

e n o d n I i d k i s u m a t e p m a l a

d sia .Lagu-lagu I wanyang kha skadang-kadangbernada

s a r e

k , menyengat , kadang lembut, menyentuh , dan terkadang be trutu rdengan

Y . a d n a c r e

b ang membua tsosok Iwan begtiu besar bukan karena kemampuannya

k ir il h a l a d a g n it n e p h a l a k k a t g n a y i p a t , k ir il k i c a r e

m -il irk tiu menjad ibagian

ir a h e s n a w I p u d i h n a n a l a jr e p n a d i s i v i r a d l a r g e t n

i -har idanpesan-pesankehidupan .

a y r a k a d a p n a k u m e t a ti k g n a r a j t a g n a s g n a y i n

I -karyal ainnya .

I .r a s e b t a g n a s s l a F n a w I a m s ir a h

K asanga tdipujaolehkaum‘ akarr umpu’t .

n a a n a h r e d e s e

K n ay menjad ipanutan para penggemarnya yang terseba rd iseluruh

it a n a f r a m e g g n e p a r a P . a r a t n a s u

N knyabahkanmendi irkanyayasanpadat angga l16

l a n e k i d a s a i b g n a y u a t a a i s e n o d n I g n a r O n a s a y a Y a m a n r e b g n a y 9 9 9 1 s u t s u g A

v it k a i h a d a w e m i n i n a s a y a Y . I O n a g n e

d tia spara penggemarnya .Hingga sekarang

a t n a s u N u r u j n e p p a it e s i d n a k u m e ti d t a p a d I O g n a b a c r o t n a

k ra dan beberapa

(44)

9 2

I

I

I

B

A

B

D

O

T

E

M

E

P

E

N

E

L

I

T

I

A

N

1 .

3 Jeni sPeneil itan

fi t p ir k s e d n a it il e n e P . fi t a ti l a u k f it p ir k s e d n a it il e n e p k u s a m r e t i n i n a it il e n e P

a t k a f a d a p e k r a s a d n e m g n a y n a it il e n e p k u t n e b u t a u s h a l a d a f it a ti l a u

k -fakta yang

a y n t u j n a l e s u ti a t a d , n a g n a p a l i d h e l o r e p i

d didesk irpsikan secara fakta dan aktual ,

i k i d e l e s i d g n a y a n e m o n e f n a g n u b u h n a d a t k a f a r a t n a n a ti a k h a a l e n e m n a i d u m e k

.) 3 6 : 3 8 9 1 , ri z a N (

s l a F n a w I u g a l k ir il a s a h a b a y a g s i s il a n a g n e m n a k a i n i n a it il e n e

P albumWaki l

t a y k a

R ,yangmencar ibentuk-bentukgaya bahasa yang t erdapa td idalam il irkl agu

.t a y k a R l i k a W m u b l a s l a F n a w I

2 .

3 SumberData

g n a y a t a

D dianailsis dalam peneilitan in iadalah il irk lagu Iwan Fal salbum

t a y k a R l i k a

W .Terdapa tsepuluh il irk lagu d idalam album. Beirku tin iadalah

n a t n e t n a r a b m a

g g sumbe rdatayangakand tiel ti.i

s it r

A :I wanFals

m u b l A a m a

N :Li irkLaguI wanFal sAlbumWaki lRakyat

u g a l l u d u

J :Mata I ndahBolaPing Pong ,PHK ,Potre tPanen + Mimp i

g n e r a

(45)
(46)

5 .

3 TeknikAnailsi sData

a t a d s i s il a n a k i n k e t h a l a d a i ti l e n e p h e l o n a k a n u g i d g n a y a t a d s i s il a n a k i n k e T

g n a y s i s il a n a h a l a d a f it a ti l a u k a t a d s i s il a n a , ) 8 9 : 3 0 0 2 ( n a s a H t u r u n e M . fi t a ti l a u k

l e d o m u a t a k ir t e m o n o k e n a d , k it s it a t s , a k it a m e t a m l e d o m n a k a n u g g n e m k a d

it

-a t a D . a y n n i a l u t n e tr e t l e d o

m -datayangadahanyadiuraikandandtiafsrikan.

Peneilit menganailsi sdata yang telah terkumpul dan mengklasi ifkasikann ya

n a k a n u g g n e m i ti l e n e P . a y n s i n e j n a g n e d i a u s e

s langkah-langkahsebaga ibe irku t :

.

1 Member itanda pada it - pap it a il irk yang mengandung unsu rgaya bahasa

g n i s a m i ri c n a g n e d i a u s e

s -masinggayabahasa.

.

2 Mengidenit ifkas ihasli t emuan gaya bahasa yang t erdapa tdalam kumpulan

m u b l a s l a F n a w I u g a l k ir

il Waki lRakyat.

.

3 Mendeskirpsikanhasi lanailsi sgaya bahasapada il irk l agu I wanFal salbum

t a y k a R l i k a

(47)

2 3

V

I

B

A

B

N

A

I

T

I

L

E

N

E

P

L

I

S

A

H

D

A

N

P

E

M

B

A

H

A

S

A

N

1 .

4 DeskripsiD ata

a l a d s i s il a n a i d g n a y a t a

D m sk irps iin iadalah il irk lagu Iwan Fals .Dar i m

u b l a h il i m e m i ti l e n e p , m u b l a k a y n a b n a i k e

s Waki lRakyat yang beri si sepuluh u

ti a y , u g a l k ir

il MataI ndahBolaPingPong ,PHK ,Potre tPanen+Mimp iWareng ,

t a y k a R l i k a W t a u B t a r u

S ,Dimana ,Diet ,Emak, Guru Zirah, Teman Kawanku n

a m e T a y n u

P ,Libu rKeci lKaum Kusam. Li irk-il irkt ersebu tselengkapnyat erdapa t m

a l a

d lamprian1.

2 .

4 BentukGayaBahasadalamLirikLaguI wanFal sAlbumWaki lRakyat

i r a

D sepuluh il irk lagu Iwan Fal syang dianailsi sterdapat tujuh belas itpe a

s a h a b a y a

g .Tujuhbela sgayabahasayangdigunakanyatius ebaga ibe irkut :

.

a Gaya bahasa perbandingan :perumpamaan ,metafora ,personi ifkasi ,anttiesis , s

i s a r fi r e p n a d i g o l o t u a t u a t a e m s a n o e l p .

b Gayabahasape trentangan :hiperbola ,rioni ,danparonomasia .

c Gayabahasape trautan :metonimia nd a antonomasia .

d Gayabahasaperulangan : altierasi ,asonansi ,epizeukis ,anafora ,episrtofadan s

i s o l p i d o s e

(48)
(49)
(50)

” k a m E “ k ir il m a l a d g n ir i m k a t e c i d g n a

Y ,“Guru Zriah”,“Teman Kawanku ”

m a s u K m u a K l i c e K r u b i L “ n a d , ” n a m e T a y n u

P adalahgayabahasaperumpamaan. t

u b e s r e t k ir il m a l a d i

D terdapa tkata bak ,bagai ,dan bagaikan yang menuru tc ir-i .

n a a m a p m u r e p a s a h a b a y a g m a l a d g n o l o g r e t a y n ir i c

2 . 1 . 2 .

4 Metafora

h a l a d a a r o f a t e

M pemakaian kata-kata bukan a tr i yang sebenarnya , n a g n i d n a b r e p u a t a n a a m a s r e p n a k r a s a d r e b g n a y n a s i k u l i a g a b e s n a k n i a l e m

) a t n i m r a d a w r e o P

( . Metafora dtiemukan dalam il irk l agu Iwan Fal syang be jrudu l ,

” n a m e T a y n u P u k n a w a K n a m e T “ , ” h a ri Z u r u G

“ dan“Libu rKeci lKaumKusam”.

)

1 GuruZirah

n a k u b u m ri b i b h a r e

M polesanpabrik

a s a r

F polesan pabrikd iatas t ermasuk dalam gayabahasa be jreni smetaforakarena m

a l a d t a p a d r e t g n a y a n k a

m frasa t ersebu tbukanl ah a tr iyang sebenarnya .Polesan k

i r b a

p dapa tdiaritkans ebaga iilpsitck.

)

2 TemanKawankuPunyaTeman

e f o r p k a b a y n k a g a

L so rpemikirj empolan

a s a r

F pemiki rjempolan d iata stermasuk dalam gaya bahasa be jreni smetafora . a y n r a n e b e s g n a y i tr a h a l n a k u b t u b e s r e t a s a r f m a l a d t a p a d r e t g n a y a n k a m a n e r a k

n a l o p m e j r i k i m e

(51)

m u l k a m l a b e t a t a m a c a

K kutubuku

a s a r

F kutu buku d iata stermasuk dalam gaya bahasa be jreni smetafora karena .

a y n r a n e b e s g n a y i tr a h a l n a k u b t u b e s r e t a s a r f m a l a d t a p a d r e t g n a y a n k a

m Kutubuku

g n a y g n a r o i a g a b e s n a k it r a i d t a p a

d gema rmembaca.

)

3 LiburKeci lKaumKusam

n a g n e d h a l a k k a

T oranggedean

a s a r

F orang gedean d iatas t ermasuk dalam gaya bahasa be jreni smetafora karena . a y n r a n e b e s g n a y i tr a h a l n a k u b t u b e s r e t a s a r f m a l a d t a p a d r e t g n a y a n k a

m Orang

n a e d e

g dapa tdiaritkans ebaga iorangyangmempunya ibanyakha tra.

li c e k r u b i

L kaumkusam

a s a r

F kaum kusam d iata stermasuk dalam gaya bahasa be jreni smetafora karena . a y n r a n e b e s g n a y i tr a h a l n a k u b t u b e s r e t a s a r f m a l a d t a p a d r e t g n a y a n k a

m kaum

m a s u

k dapa tdiaritkans ebaga iorangyangmiskin.

3 . 1 . 2 .

4 Personi ifkasi

t a fi s n a k t a k e l e m g n a y a s a h a b a y a g h a l a d a i s a k if i n o s r e

P insani kepada

g n a r a

b yang tak bernyawa dan ide yang absrtak .Personi ifkas idtiemukan dalam l

u d u jr e b g n a y s l a F n a w I u g a l k ir

il “PHK” ,“Porte tPanen + Mimp i(Wereng)” , ”

t a y k a R l i k a W t a u B t a r u S

(52)

)

1 PHK

s a n a p t a a

S itkamkepala

k ir il m a l a d i d a n e r a k i s a k if i n o s r e p a s a h a b a y a g s i n e j k u s a m r e t s a t a i d k ir il n a g n o t o p

t a p a d r e t t u b e s r e

t kailma t yang menyatakan bahwa (seolah-olah ) panas dapa t a

k i n e

m mkepala.

n i s e m g n i s i

B menyulu tresah

k ir il m a l a d i d a n e r a k i s a k if i n o s r e p a s a h a b a y a g s i n e j k u s a m r e t s a t a i d k ir il n a g n o t o p

h a l o e s ( a w h a b n a k a t a y n e m g n a y t a m il a k t a p a d r e t t u b e s r e

t -olah ) mesin dapa t h

a s e r t u l u y n e

m .

)

2 Potre tPanen+Mimpi( Wereng)

a r o p a t s e

P hamadliumbung

i d k ir il n a g n o t o

p atast ermasukj eni sgayabahasapersoni ifkas ikarenad idalam ilirk h

a l o e s ( a w h a b n a k a t a y n e m g n a y t a m il a k t a p a d r e t t u b e s r e

t -olah ) hama dapa t

. a r o p a t s e p r e b

h u p a r u b m a b t o e r i a l a

B menyambu ttubuh

k ir il m a l a d i d a n e r a k i s a k if i n o s r e p a s a h a b a y a g s i n e j k u s a m r e t s a t a i d k ir il n a g n o t o p

h a l o e s ( a w h a b n a k a t a y n e m g n a y t a m il a k t a p a d r e t t u b e s r e

t -olah )bala ireot dapa t h

u b u t t u b m a y n e

(53)

)

3 Sura tBua tWaki lRakyat

n a g n a

J raguj angant aku tkarangmenghadang

k ir il m a l a d i d a n e r a k i s a k if i n o s r e p a s a h a b a y a g s i n e j k u s a m r e t s a t a i d k ir il n a g n o t o p

h a l o e s ( a w h a b n a k a t a y n e m g n a y t a m il a k t a p a d r e t t u b e s r e

t -olah )karang dapa t g

n a d a h g n e

m ataumenghalangit ujuans eseorang.

)

4 D imana

? u m i a l e b a n a m i D

n a k t a g n a h g n a

Y nadikuyangbeku

k ir il m a l a d i d a n e r a k i s a k if i n o s r e p a s a h a b a y a g s i n e j k u s a m r e t s a t a i d k ir il n a g n o t o p

h a l o e s ( a w h a b n a k a t a y n e m g n a y t a m il a k t a p a d r e t t u b e s r e

t -olah )belaian dapa t .

u k e b g n a y i d a n n a k t a g n a h g n e m

a g a h a

D meronta

g s i n e j k u s a m r e t s a t a i d k ir il n a g n o t o

p ayabahasapersoni ifkas ikarenad idalam ilirk h

a l o e s ( a w h a b n a k a t a y n e m g n a y a s a r f t a p a d r e t t u b e s r e

t -olah ) dahaga dapa t a

t n o r e m .

u k h it e

L mengglia

k ir il m a l a d i d a n e r a k i s a k if i n o s r e p a s a h a b a y a g s i n e j k u s a m r e t s a t a i d k ir il n a g n o t o p

a s a r f t a p a d r e t t u b e s r e

t yangmenyatakanbahwa( seolah-olah)l eithdapa tmengglia.

u k k a t

(54)
(55)

k a r e d r e

b lontarkan kecewa”, “mengundang mata untuk memandang”, dan “sedangkanl aparteru smenuntut”.

4 . 1 . 2 .

4 Anttiesis

s i s e ti t n

A adalah sejeni sgaya bahasa yang mengadakan komparasi aa t u i

n o t n a a u d a r a t n a n a g n i d n a b r e

p m (yatiu kata-kata yang mengandung ci ir-cri i k

it n a m e

s yang be trentangan .) Anttiesi sdtiemukan dalam il irk l agu Iwan Fal syang .

” ) g n e r e W ( i p m i M + n e n a P t e rt o P “ l u d u jr e b

) g n e r e W ( i p m i M + n e n a P t e r t o P

g n a l u p a k e r e m g n a t a d a j n e S

n a p a r a h a w a b m e M

g n u b m u li d a m a h a r o p a t s e P

a l a l a rt n a k i y n a y N

L ki ir d iatas termasuk gaya bahasa ant tihesi skarena d idalam il irk t ersebu t g

n u d n a g n e

m c ir-i cri isemanitk yangbe lrawanan ,perbedaan tiu dapa tdiilha tantara

g n a l u p a k e r e m g n a t a d a j n e

S membawa harapan dengan Pesta pora hama

g n u b m u li

d nyanyikant ralala.

5 . 1 . 2 .

4 PleonasmedanTautolog.i

h a l a d a e m s a n o e l

P pemakaian kata yang mubazi r (be lrebihan) , yang u

lr e p k a d it a y n r a n e b e

s . Pleonasme dtiemukan dalam il irk lagu Iwan Fal syang “

l u d u jr e

b MataI ndahBolaPingPong” . g n o P g n i P a l o B h a d n I a t a M

(56)
(57)

k ir il m a l a d g n ir i m k a t e c i d g n a

Y “Mata Indah Bola Ping Pong” dan “Diet” a

y a g h a l a d

a bahasaperfirasis . iD dalam il irkt ersebutt erdapa tkatayangbe lrebihan a

j a s a t a k u t a s n a g n e d i t n a g i d t a p a d a y n s u r a h e s g n a

y .

.

4 2 2. GayaBahasaPertentangan

1 . 2 . 2 .

4 Hiperbola

a l o b r e p i

H adalah gaya bahasa yang melebih-lebihkan apa yang sebenarnya n

a k d u s k a m i

d :jumlahnya ,ukurannya ,atau sfiatnya. Hiperbola dtiemukan dalam a

t a M “ l u d u jr e b g n a y s l a F n a w I u g a l k ir

il Indah Bola Ping Pong” dan “Sura tBua t t

a y k a R l i k a

W ” . )

1 MataI ndahBolaPingPong

s i n a m u a k i ri d n e s h a l a S

s i n a m t a m a r e t h a j a w a y n u P

t a m il a k m a l a d a n e r a k a l o b r e p i h a s a h a b a y a g h a l a d a s a t a i d k ir i

L “salahsendir ikau s

i n a m t a m a r e t h a j a w a y n u p , s i n a

m adalah kailma tyang ingin melebih-lebihkan a

ti n a w n a k it n a c e

k .

)

2 Sura tBua tWaki lRakyat

e r e t o l i d n a k u b h il i p i d a r a d u a S

l a n e k k a t i m a k i k s e

M siapas audara a r a u j a r a p h il i m e m i d u s k a t i m a K

a h a h a h a r a u j h e e h a r a u j m a i d a r a u J

a l o b r e p i h a s a h a b a y a g h a l a d a s a t a i d k ir i

L karena dalam il irk t ersebut t erdapat ak at h

i b e l e m g n a

(58)

”saudaradipiilhbukan dil otere ,mesk ikami t akkena lsiapa saudara, kami t aksud i ,

a r a u j a r a p h il i m e

m juara diamj uara he ehj uara hahaha”. il irk t ersebu tmerupakan t

a m il a k i r a d a l o b r e p i h n a d u j u w r e

p “saudarat akpanta smenjad iwaklir akyat” .

Dalam il irk “Mata Indah Bola Ping Pong” dan “Sura tBua tWaki lRakyat” k

u s a m r e

t gaya bahasa hiperbola .D idalam il irk tersebu tterdapa tungkapan yang h

i b e l e

m -lebihkanapayangs ebenarnyadimaksudkan.

4.2.2.2 Iron i

h a l a d a i n o

rI gaya bahasa yang menyatakan makna yang be trentangan k

o l o r e b d u s k a m n a g n e

d -olok. Maksud tiu dapa tdicapa idengan mengemukakan a

y n r a n e b e s g n a y a n k a m n a g n e d n a n a w a lr e b g n a y a n k a

m ,keitdaksesuaian antara a

n a s a u

s dan kenyataan yang sebenarnya ,dan keitdaksesuaian antara harapan dan a

y n e

k taan. rIon idtiemukan dalam il irk l agu Iwan Fal syang be jrudu l“Sura tBua t t

a y k a R l i k a

W ” .

t a y k a R l i k a W t a u B t a r u S

t a y k a r e m a y n s u r a h e s t a y k a r li k a W

t a y k a r l a o s g n a d i s u t k a w r u d it n a g n a J

k u s a m r e t s a t a i d k ir i

L gaya bahasa rion ikarena dalam il irk tersebu tterdapa t t a m il a k m a l a d t a h il i d t a p a d u ti l a H . n a a t a y n e k n a d n a p a r a h a r a t n a n a i a u s e s k a d it e k

n a g n a j “ n a g n e d ) n a p a r a h n a k a p u r e m g n a y ( ” t a y k a r e m a y n s u r a h e s t a y k a r l i k a w “

n a a t a y n e k n a k a p u r e m g n a y ( ” t a y k a r l a o s g n i d i s u t k a w r u d

Referensi

Dokumen terkait

Denagan aneka makanan dan minuman yang enak dan segar dengan harga yang bias dicapai oleh semua golongan masyarakat sehingga hal tersebutlah yang menyebabkan ketertarikan saya

Fasilitas yang disediakan oleh penulis dalam perancangan ini adalah kapel sebagai tempat berdoa baik bagi komunitas maupun masyarakat sekitar, biara dengan desain interior

Kata hasud berasal dari berasal dari bahasa arab ‘’hasadun’’,yang berarti dengki,benci.dengki adalah suatu sikap atau perbuatan yang mencerminkan

[r]

“ STUDI DESKRIPTIF MENGENAI SUBJECTIVE WELLBEING PADA LANSIA PENDERITA PENYAKIT KRONIS YANG MENGIKUTI PROLANIS DI PUSKESMAS ‘X’ KOTA BANDUNG “. Universitas Kristen

[r]

Konselor :”Sebagai kesimpulan akhir dari pembicaraan kita dapat Bapak simpulkan bahwa Anda mempunyai kesulitan untuk berkomunikasi dalam belajar oleh karena itu mulai besok anda

Asian Institut for Teacher Education, menjelaskan kompetensi sosial guru adalah salah satu daya atau kemampuan guru untuk mempersiapkan peserta didik