IDENTIFIKA SI VA RIA BEL PENILA IA N PRO PERTI PERUMA HA N BERDA SA RKA N PERSEPSI PENG HUNI PERUMA HA N
Fa hira h F.*
Ab strac t
Ho using a s o ne o f the ne e d s o f the c o m m unity c o ntinue s to g ro w a lo ng with the e c o no m ic im p ro ve m e nt o f so c ie ty. C o m p le te ne ss o f fa c ilitie s a nd infra struc ture to sup p o rt ho using o p e ra tio ns a nd c a n b e use d a s p a ra me te rs fo r the re a liza tio n o f a sta nd a rd re sid e ntia l a nd ha b ita b le . So tha t the id e ntific a tio n o f va ria b le s re la te d to the a sse ssm e nt o f re sid e ntia l p ro p e rty ne e d s to b e d o ne to d e te rm ine the va ria b le s tha t ne e d to b e c o nsid e re d b y the p a rtie s invo lve d in p ro p e rty va lua tio n.This stud y a im s to id e ntify the va ria b le s tha t g re a tly a ffe c t the va lua tio n o f re sid e ntia l p ro p e rty b a se d o n the p e rc e p tio ns o f re sid e nts o f re sid e ntia l (c o nsum e r). So urc e s o f p rima ry d a ta thro ug h q ue stio nna ire s, inte rvie ws a nd surve ys, a nd se c o nd a ry d a ta fro m the lite ra ture a sso c ia te d with re se a rc h. The sa m p ling syste m with ra nd o m sa m p ling o f the p o p ula tio n with ho using ta rg e t is re sid e nt in So uth Pa lu. Da ta p ro c e sse d b y d e sc rip tive sta tistic s a nd using the Like rt sc a le fo r the p e rc e nta g e o f re sid e nts p e rc e p tio ns o f ho using . The re sults sho we d tha t the va ria b le s tha t g re a tly a ffe c t the va lua tio n o f re sid e ntia l p ro p e rty in So uth Pa lu: Pe ng a wu, Bumi Ang g ur a nd Pa lup i Pe rma i ho using re sid e nts is b a se d o n the p e rc e p tio n o f p hysic a l va ria b le s a nd a va ila b ility o f ho using fa c ilitie s.
Ke y wo rds : va ria b le va lua tio n, re sid e ntia l p ro p e rty, ho using re sid e nts (c o nsum e rs)
A b stra k
Pe rum a ha n se b a g a i sa la h sa tu ke b utuha n m a sya ra ka t te rus b e rke m b a ng se iring d e ng a n se m a kin m e m b a iknya e ko no m i m a sya ra ka t. Ke le ng ka p a n sa ra na d a n p ra sa ra na d a p a t m e nunja ng o p e ra sio na l p e rum a ha n d a n d a p a t d ija d ika n se b a g a i p a ra m e te r untuk m e re a lisa sika n hunia n ya ng sta nd a r d a n la ya k huni. Se hing g a id e ntifika si va ria b e l ya ng b e rhub ung a n d e ng a n p e nila ia n te rha d a p p ro p e rti p e rum a ha n p e rlu d ila kuka n untuk m e ng e ta hui va ria b e l ya ng p e rlu d ip e rtim b a ng ka n o le h p iha k-p iha k ya ng te rka it d a la m p e nila ia n p ro p e rti. Pe ne litia n ini b e rtujua n untuk m e ng id e ntifika si va ria b e l ya ng sa ng a t b e rp e ng a ruh te rha d a p p e nila ia n p ro p e rti p e rum a ha n b e rd a sa rka n p e rse p si p e ng huni p e rum a ha n (ko nsum e n). Sum b e r d a ta p rim e r m e la lui kue sio ne r, wa wa nc a ra d a n surve y, d a n d a ta se kund e r d a ri lite ra tur ya ng te rka it d e ng a n p e ne litia n. Pe ng a m b ila n sa m p e l d e ng a n siste m ra nd o m sa m p ling d a ri p o p ula si ya ng a d a d e ng a n sa sa ra n a d a la h p e ng huni p e rum a ha n d i Pa lu Se la ta n. Da ta d io la h d e ng a n sta tistik d e skrip tif d a n m e ng g una ka n ska la like rt untuk p ro se nta se p e rse p si p e ng huni p e rum a ha n. Ha sil p e ne litia n m e nunjukka n b a hwa va ria b e l-va ria b e l ya ng sa ng a t b e rp e ng a ruh te rha d a p p e nila ia n p ro p e rti p e rum a ha n d i Pa lu Se la ta n: p e rum a ha n Pe ng a wu, Bum i Ang g ur d a n Pa lup i Pe rm a i b e rd a sa rka n p e rse p si p e ng huni p e rum a ha n a d a la h va ria b e l fisik p e rum a ha n d a n ke te rse d ia a n fa silita s.
Ka ta Kunc i : va ria b e l p e nila ia n, p ro p e rti p e rum a ha n, p e ng huni p e rum a ha n(ko nsum e n)
1. Pe nd a hulua n
Pe rtum b uha n p e nd ud uk
se tia p ta hun m e ng a la m i p e ning ka ta n ya ng b e ra rti ke b utuha n a ka n p e rum a ha n a ta u te m p a t ting g a l jug a
m e ng g una ka n sta tistic p ro g ra m SPSS
(Sta tistic a l Pro d uc t a nd Se rvic e
So lutio n) m e to d e Alp ha C ro nb a c h
d e ng a n ska la 0 sa m p a i 1. Jika nila i
a lp ha C ro nb a c h 0,00 s.d . 0,20, b e ra rti
kura ng re lia b e l; nila i 0,21 s.d . 0,40, b e ra rti a g a k re lia b e l; nila i 0,42 s.d . 0,60, b e ra rti c ukup re lia b e l; nila i 0,61 s.d . 0,80, b e ra rti re lia b e l d a n nila i
a lp ha C ro nb a c h 0,81 s.d . 1,00, b e ra rti
sa ng a t re lia b e l.(Trito n, 2005).
4. Ha sil d a n Pe m b a ha sa n
4.1 Ha sil Pe ng ujia n Ke a nd a la n Ja wa b a n Re sp o nd e n d e ng a n Ana lisis Re a b ility C ro nb a c h’ s Alp ha
Be rd a sa rka n a na lisis Re a b ility C ro nb a c h’ s Alp ha d e ng a n p ro g ra m
SPSS ve rsi 16.0 untuk m e ng uji
re a b ilita s/ ke a nd a la n kue sio ne r ya itu nila i 0,879 b e ra rti sa ng a t re lia b e l (nila i a lp ha C ro nb a c h 0,81 s/ d 1,00).
Ta b e l 1. Re a b ility Sta tistic s Untuk Pe ng ujia n Ke a nd a la n Kue sio ne r
CRO NBAC H'S
ALPHA N O F ITEMS
0.879 38
Sum b e r: O la h Da ta Prim e r, 2011
4.2 Id e ntifika si Va ria b e l Pe nila ia n Pro p e rti (La ha n d a n Ba ng una n) p a d a Pe rum a ha n d i Pa lu Se la ta n Be rd a sa rka n Pe rse p si Pe ng huni Pe rum a ha n.
Pe ng o la ha n d a ta p rim e r m e ng g una ka n Ska la Like rt b e rd a sa rka n p ro se nta se d e ng a n rum us p e rhitung a n se b a g a i b e rikut:
x 100%
Sum b e r: Rid uwa n, 2003
Ta b e l 2. Pro se nta se Pe rse p si Pe ng huni Pe rum a ha n Pe ng a wu, Pa lu Se la ta n
Id e ntifika si Va ria b e l Pe nila ia n Pro p e rti b e rup a
% La ha n d a n Ba ng una n p a d a Pe rum a ha n
A FA KTO R FISIK
1 Ko nd isi Ala m
a . Je nis La ha n 58
b . To p o g ra fi/ Ke m iring a n 64
c . Be b a s b a njir 81
d . Be b a s Lo ng so r 80
2 Lua s La ha n d a n Ba ng una n 85
3 Ke a nd a la n Ba ng una n (*)
a . Ke se la m a ta n 89
b . Ke se ha ta n 88
c . Ke nya m a na n 85
Ta b e l 2. (la njuta n)
Id e ntifika si Va ria b e l Pe nila ia n Pro p e rti b e rup a
% La ha n d a n Ba ng una n p a d a Pe rum a ha n
B FA KTO R EKO NO MI
1 Ting ka t Pe nd a p a ta n m a sya ra ka t 69
2 Da ya b e li m a sya ra ka t 68
3 Ting ka t Suku Bung a 84
4 Jum la h La ha n ya ng te rse d ia 63
5 Ma nfa a t La ha n 63
C FA KTO R SO SIA L
1 Jum la h p e nd ud uk 68
2 Ke p a d a ta n p e nd ud uk 70
3 Ting ka t p e nd id ika n 69
4 Ting ka t ke se ja hte ra a n/ ke a m a na n 75
5 Po la hid up m a sya ra ka t 61
6 Pe ra tura n p a d a ka wa sa n te rse b ut 64
D FA KTO R PEMERINTA HA N (REG ULA SI)
1 Pro se s p e rizina n 83
2 Pe rp a ja ka n 75
E A KSESIBILITA S
1 Ke te rse d ia n tra nsp o rta si (a ng kuta n um um ) 82
2 Ko nd isi ja la n (a sp a l a ta u b e lum ) 83
3 Le b a r Ja la n 78
4 Ja ra k ke Pusa t Ko ta 76
5 Ja ra k ke te m p a t Ke rja 77
6 Ja ra k ke sa ra na p e nd id ika n 72
F KETERSEDIA N FA SILITA S
1 Ja ring a n a ir b e rsih 89
2 Ja ring a n listrik 90
3 Ja ring a n te le fo n 79
4 Sa ra na Pe nd id ika n 79
5 Te m p a t Ib a d a h 78
6 Pe la ya na n ke se ha ta n 80
7 Pusa t p e rb e la nja a n 72
8 Te m p a t b e rm a in a na k 61
9 Sa ra na o la h ra g a 62
10 Sa ra na ke b e rsiha n d a n p e rsa m p a ha n 84
G a m b a r 1. Dia g ra m Pro se nta se Va ria b e l Pe nila ia n Pro p e rti Pe rse p si p e ng huni Pe rum a ha n Pe ng a wu Pa lu Se la ta n
Sum b e r: O la h Da ta Prim e r,2011
Be rd a sa rka n ta b e l 2 d a n g a m b a r 1 d a p a t d ije la ska n b a hwa va ria b e l ya ng sa ng a t m e m p e ng a ruhi p e nila ia n p ro p e rti la ha n d a n b a ng una n p a d a p e rum a ha n Pe ng a wu Pa lu Se la ta n b e rd a sa rka n p e rse p si d a ri p e ng huni p e rum a ha n a d a la h va ria b e l fisik b a ng una n b e rup a ke a nd a la n b a ng una n ya itu ke se la m a ta n b a ng una n se b e sa r 89%. Ba ng una n m e rup a ka n wa d a h te m p a t p e ng g una nya m e la kuka n a ktivita s. Ag a r b a ng una n d a p a t d ig una ka n se sua i d e ng a n fung sinya m a ka b a ng una n te rse b ut ha rus ko ko h, kua t d a n m a m p u m e ng a m p u b e b a n-b e b a n ya ng d ite rim a nya . Se hing g a p a ra ko nsum e n m e ng a ng g a p b a hwa untuk m e nila i p ro p e rti d a ri se g i fisik a d a la h ke se la m a ta n (ke a m a na n) b a ng una n. Va ria b e l ke te rse d ia a n fa silita s b e rup a ja ring a n a ir b e rsih d a n ja ring a n listrik jug a m e rup a ka n va ria b e l ya ng sa ng a t b e rp e ng a ruh d a la m p e nila ia n p ro p e rti p e rum a ha n m a sing -m a sing se b e sa r 89% d a n 90%. Ka re na ja ring a n a ir b e rsih d a n ja ring a n listrik m e rup a ka n fa silita s ya ng sa ng a t vita l d a n m e rup a ka n tuntuta n ke b utuha n
b a g i p e ng huni p e rum a ha n ya ng ha rus d ip e nuhi.
Untuk p e rum a ha n Bum i
Ta b e l 3. Pro se nta se Pe rse p si Pe ng huni Pe rum a ha n Bum i Ang g ur, Pa lu Se la ta n
Id e ntifika si Va ria b e l Pe nila ia n Pro p e rti b e rup a
% La ha n d a n Ba ng una n p a d a Pe rum a ha n
A FA KTO R FISIK
1 Ko nd isi Ala m
a . Je nis La ha n 57
b . To p o g ra fi/ Ke m iring a n 61
c . Be b a s b a njir 81
d . Be b a s Lo ng so r 80
2 Lua s La ha n d a n Ba ng una n 87
3 Ke a nd a la n Ba ng una n (*)
a . Ke se la m a ta n 88
b . Ke se ha ta n 87
c . Ke nya m a na n 84
4 Po sisi/ Le ta k b a ng una n (te ng a h/ sud ut) 81
B FA KTO R EKO NO MI
1 Ting ka t Pe nd a p a ta n m a sya ra ka t 68
2 Da ya b e li m a sya ra ka t 67
3 Ting ka t Suku Bung a 84
4 Jum la h La ha n ya ng te rse d ia 63
5 Ma nfa a t La ha n 63
C FA KTO R SO SIA L
1 Jum la h p e nd ud uk 65
2 Ke p a d a ta n p e nd ud uk 66
3 Ting ka t p e nd id ika n 66
4 Ting ka t ke se ja hte ra a n/ ke a m a na n 72
5 Po la hid up m a sya ra ka t 61
6 Pe ra tura n p a d a ka wa sa n te rse b ut 64
D FA KTO R PEMERINTA HA N (REG ULA SI)
1 Pro se s p e rizina n 82
2 Pe rp a ja ka n 76
E A KSESIBILITA S
1 Ke te rse d ia n tra nsp o rta si (a ng kuta n um um ) 83 2 Ko nd isi ja la n (a sp a l a ta u b e lum ) 84
Ta b e l 3. (la njuta n)
Id e ntifika si Va ria b e l Pe nila ia n Pro p e rti b e rup a
% La ha n d a n Ba ng una n p a d a Pe rum a ha n
3 Le b a r Ja la n 78
4 Ja ra k ke Pusa t Ko ta 78
5 Ja ra k ke te m p a t Ke rja 79
6 Ja ra k ke sa ra na p e nd id ika n 75
F KETERSEDIA N FA SILITA S
1 Ja ring a n a ir b e rsih 88
2 Ja ring a n listrik 89
3 Ja ring a n te le fo n 79
4 Sa ra na Pe nd id ika n 80
5 Te m p a t Ib a d a h 76
6 Pe la ya na n ke se ha ta n 79
7 Pusa t p e rb e la nja a n 70
8 Te m p a t b e rm a in a na k 60
9 Sa ra na o la h ra g a 64
10 Sa ra na ke b e rsiha n d a n p e rsa m p a ha n 83
Sum b e r: O la h Da ta Prim e r, 2011
G a m b a r 2. Dia g ra m Pro se nta se Va ria b e l Pe nila ia n Pro p e rti Pe rse p si p e ng huni Pe rum a ha n Bum i Ang g ur Pa lu Se la ta n
Ta b e l 4. Pro se nta se Pe rse p si Pe ng huni Pe rum a ha n Pa lup i Pe rm a i, Pa lu Se la ta n
Id e ntifika si Va ria b e l Pe nila ia n Pro p e rti b e rup a
% La ha n d a n Ba ng una n p a d a Pe rum a ha n
A FA KTO R FISIK
1 Ko nd isi Ala m
a . Je nis La ha n 69
b . To p o g ra fi/ Ke m iring a n 67
c . Be b a s b a njir 82
d . Be b a s Lo ng so r 83
2 Lua s La ha n d a n Ba ng una n 87
3 Ke a nd a la n Ba ng una n (*)
a . Ke se la m a ta n 88
b . Ke se ha ta n 83
c . Ke nya m a na n 86
4 Po sisi/ Le ta k b a ng una n (te ng a h/ sud ut) 77
B FA KTO R EKO NO MI
1 Ting ka t Pe nd a p a ta n m a sya ra ka t 69
2 Da ya b e li m a sya ra ka t 70
3 Ting ka t Suku Bung a 81
4 Jum la h La ha n ya ng te rse d ia 65
5 Ma nfa a t La ha n 67
C FA KTO R SO SIA L
1 Jum la h p e nd ud uk 67
2 Ke p a d a ta n p e nd ud uk 71
3 Ting ka t p e nd id ika n 66
4 Ting ka t ke se ja hte ra a n/ ke a m a na n 75
5 Po la hid up m a sya ra ka t 66
6 Pe ra tura n p a d a ka wa sa n te rse b ut 64
D FA KTO R PEMERINTA HA N (REG ULA SI)
1 Pro se s p e rizina n 78
2 Pe rp a ja ka n 78
E A KSESIBILITA S
1 Ke te rse d ia n tra nsp o rta si (a ng kuta n um um ) 82 2 Ko nd isi ja la n (a sp a l a ta u b e lum ) 84
Ta b e l 4. (la njuta n)
Id e ntifika si Va ria b e l Pe nila ia n Pro p e rti b e rup a
% La ha n d a n Ba ng una n p a d a Pe rum a ha n
3 Le b a r Ja la n 77
4 Ja ra k ke Pusa t Ko ta 78
5 Ja ra k ke te m p a t Ke rja 76
6 Ja ra k ke sa ra na p e nd id ika n 77
F KETERSEDIA N FA SILITA S
1 Ja ring a n a ir b e rsih 85
2 Ja ring a n listrik 86
3 Ja ring a n te le fo n 78
4 Sa ra na Pe nd id ika n 80
5 Te m p a t Ib a d a h 76
6 Pe la ya na n ke se ha ta n 80
7 Pusa t p e rb e la nja a n 74
8 Te m p a t b e rm a in a na k 65
9 Sa ra na o la h ra g a 65
10 Sa ra na ke b e rsiha n d a n p e rsa m p a ha n 81
Sum b e r: O la h Da ta Prim e r, 2011
G a m b a r 3. Dia g ra m Pro se nta se Va ria b e l Pe nila ia n Pro p e rti Pe rse p si p e ng huni Pe rum a ha n Pa lup i Pe rm a i Pa lu Se la ta n
Ta d ula ko , Vo lum e 8 No m o r 4 No p e m b e r 2010, Ha la m a n 251-269, ISSN 1693-0460.
Fa hira h; 2011, “Va ria b e l-va ria b e l Pe nila ia n Pro p e rti p a d a
Pe ruma ha n d i Pa lu Ba ra t” ,
Jurna l Infra struktur, Jurusa n Te knik sip il, Fa kulta s te knik Unive rsita s Ta d ula ko
Hid a ya ti, Wa hyu & Bud i Ha rja nto , 2003, Ko nse p Da sa r Pe nila ia n
Pro p e rti, Ed isi Pe rta m a , BPFE,
Yo g ya ka rta .
Jo ha ra , ja ya na ta , 1992, Ta ta G una Ta na h Da la m Pe re nc a na a n
Pe d e sa a n Da n Wila ya h, ITB,
Ba nd ung
Lusht, Ke nne th M, 1997. Re a sl Esta te Va lua tio n Princ ip a ls a nd Ap p lic a tio ns, Irwin, C hic a g o .
Le vy, J.M, 1985, Urb a n a nd
Me tro p o lita n Ec o no m ic s,
Mc G ra w-Hill Inc
Ma riho t Puha la Sia ha a n, SE. 2003. Be a Pe ro le ha n Ha k Ta s Ta na h d a n
Ba ng una n. Te o ri d a n Pra kte k,
PT Ra ja G ra sind o Pusa ka , Ja ka rta .
Nurg iya nto ro ,Burha n; G una wa n; Ma rzuki, 2002, “Sta tistik te ra p a n Untuk Pe ne litia n Ilm
u-Ilmu So sia l” . G a d ja h Ma d a
Unive rsity Pre ss.Yo g ya ka rta .
Prim a sa ri. 2011.”Id e ntifika si Fa kto r-Fa kto r Ya ng Me m p e ng a ruhi Nila i La ha n Da n Ba ng una n p a d a Pe rum a ha n d i Pa lu
Ba ra t” .Tug a s Akhir. Fa kulta s
Te knik. Unive rsita s Ta d ula ko .Pa lu.
Rid uwa n. 2003. “ Ska la p e ng ukura n Va ria b e l-Va ria b e l
Pe ne litia n” .Alfa b e ta . Ba nd ung
Sa stra , Sup a rno ; End y Ma rlina , 2006,
”Pe re nc a na a n d a n
Pe ng e m b a ng a n
Pe ruma ha n” , Pe ne rb it And i
