T---' ---
-.-.---
....
---
..
--.-.----.-
.---.-.--
..
________________
()
__ ~~R-ab-u--~tt~K-a-m-is---()~-Ju-m-a-t---()~S-a-b_tu
~~
~~_
4
~
6
7
8
9
10
11
12
13
20
21
22
23
24
25
26
27
28
o
Mar
0
Apr
0
Me;
0
Jun
0
Jul
0
Ags
0
Sep
0
Okt
ro
nferensi Intemasioal
Budaya Sunda
(KIBS) IT taun 2011 geus Jekasan
dige-ar
di
Gedong
Merdeka
19-22
Desember 2011 kalayan Jungsur-Iangsar ban
nyesakeun
sagala kurang-leuwihna.
Gotra-sawala
kelas
jagat
alpukahna
Yayasan
Kebudayaan
Rancageanu
temana
"Revita-lisasi Budaya Sunda; PeJuang dan Tantangan
dalam Dunia GJobal" diiluan ku 464 pamilon
jeung
82 pamakaJahkaasup
8 pamakaJah
asing
diantarana
Profesor
Moriama
Mikihiro(Jepang),
Kathy PoJey
(AS),
Wim
Van
Zanten
(Walanda),
Adam
Styson
(Inggris),
Prof
C.W.
Watson
(United
Kingdomj.Sakabeh
makaJah
digelar
dina
tujuh
kolompok
kajian:Basa
jeung
Sastra,
Kasenian jeung Arsitektur, Sajarah, FiloJogi
jeung
ArkeoJogi,
Agama,
Filsafat
jeung
Hukum,
Pendidikan
jeung
Kebudayaan,
Ekonomi, Kamasarakatanjeung
PoJitik,jeung
Lingkungan
Hidup
&
Kamasarakatan.
Cek
Pupuhu
PenyeJenggara
KIBS II Profesor
Ganjar Kumia, rupaning
pasualan
budaya
anu diguar dina KIBS II ieuteh minangka
Jajuninglaku
tina
KIBS
I
anu
digeJar
samemehnafzz-zg
Desember 2011 di tempat
anu sarua).Dina JoJongkrang waktu 10 taun
tangtu rea hal anyar anu patali jeung ketak
urang Sunda dina ngamekarkeun
budayana
kitu deui panalungtik ti Juareun Sunda, rea
anu nernbongkeun
kahaatna
pikeun
man-jangkeun
pangaweruh
ka lahan nu leuwih
Jega, "Mugia ieu pasamoan
bisa nepung
Jawungkeun rupaning pamikiran, nepi ka bisa
muguhkeun
konsep jeung ketak dina
nga-jegkeun budaya Sunda dina alam
kasajaga-tan," kitu harepanana.
Panaratas Yayasan Kebudayaan Rancage
Ajip Rosidi, saacanna der "hajat''netelakeun
dina
Konferensi
Pers
di
Executive
Longe(16/12) ka wartawan, ide KIBS taya Jian
pikeun ngadurenyornkeun
pasualan
kasun-daan, jeung hal Jianna anu aya patalina jeung
kabudayaan Sunda.Hal ieu kacida pentingna
diembarkeun ka masarakat yen sagala
pasu-alan
anu
disanghareupan
teh
pasualan
sarerea.Kapan cenah urang Sunda mah geus
jadi
adat
Jamun
aya
pasualan
teh
sok
dipasrahkeun
ka "Lebe (ka jalma
sejen)",
urang Sunda mah ngan ukur hayang jadi
"pelaksanana".Ajip
miharep
urang
Sunda
ulah Joba kasieun.
Saperti
sieun
dituduh
"saparatis" atawa sukuisme, promordial,
da
"Kasundaan"
mah
kapananan
justru
ngabeungharan
Kabudayaan
Indonesia.
SaJaku
panaratas
Yayasan
Kebudayaan
Rancage
Ajip miharep
urang
Sunda
jadi
manusa Sunda anu rancage, anu bisa ngigelan
jaman. Nepi ka bisa nyanghareupan
hal-hal
anu
konkrit
jeung
masagi
di Indonesia,
"Kuring
sedih,
"wayang-wayang"
anu
ngalalakon kiwari ngan somah jeung somah
arang Jangka urang Sundana!" kitu sauma.
Tah Ganjar Kurnia mah dina pangbageana
8
'---
,
'jN"gajegkeun.;\Budaya
unda
Din~~am
df.,!9aj~ga1f"p
~t;wy~
.
"Boa
<llr~g"
teh
i'mmundengnamah
neu
arri!giqbal'teh
ukur ti jauhna;
disefan~uri'
ti anpgna,
dileJebah tur dikira-kira, bari teu kungsi ancrub
pikeun nyungsi kumaha jero-jerona, Mun alam
gobal dicirian ku majuna teknologi komunikasi,
ti generasi ka generasi, kitu deui bahan keur nu .
a~
budaya Sun~ ge ~d~pillu
imah-~di,'
r~~ nyun&si,nal:m~
)eun{?
llfe,kark~un
\dinya (conto}~p.tikna qina wa}<tu~iti
3.
lpudayaSu,Q-@,&ore
can.ka~gt!p,
kalayan "
billat{lriji'gi:up'illina:1tfci
. 'gera
....,"
'1£"
an-&il.g;·dina •.
:;~~UfirOoo'
./UMS~L,.jonv
10
5fPadaHm'
"ilil'ah,3
t, '/
' ,~,
..
'+ Epqe
,''''> "" J", "", ,,', ,J
,
n<!nUis
"Stittis"''dirui
.sUnda),siIiigka.ll
'geus robali.vKitu saurna.
'.'
'.
'kasungsi ku unggaljalmadi
suklakna di sikluk-
,:.
Dina derna Konferensipoee kahiji, dibuka
na. Estu, hartikeuneun pisan, kekecapan juru
ku "Keynote
Speech"
Burhanuddin Alxiullah ,
, pantun kapungkur : "Diteundeun di jal1lIlgede,
anu medar
makalah
"RevitalisasLBudaya
. bukaeun anu ngaliwat, anu weruh disernuna,
Sunda Tantangan dan Peluang Dalam Dunia,
- anu terang di jaksana, anu rancage di hate."
Global" anu diantarana IJetelakeun y~~ p~.
>,\-:<i. " -'n - .<- , • ".- ,
>. :~, .;'
-;-'.:'..
y,>'
-, _ •
"irt~~~~;tli{~~un~"
pam~g~$~::=~fu~:~jl,"
jaJm.a-jalrna:',anu
ngamangpaatkeun
eta
\gillta sorangllI}Jlal eta aJqbat tina,~
Angka
'!Jl@a.
Dina'rngalarapkeunana,
teuteundeu-
. =Partisipasi Sekolah di Jawa, Barat'aiiii leuwih
. nlUl
di jalan ged~ .tOOteu bina ti nyebarkeun
handap
dibandingkeun,
jeUng
rata-rata
APS
konten budaya Sunda make pakakastekno-
nasional, Malah 1euwihhandap
ti
propinsi-logi. Urang beunghar; ku kakayaan kultural,
propinsi di Indonesia Wetan.Padlihal ironisna
.tapi nepi ka c1irlget ieu masih bacacar.Buku-,
di,Jawa Barat lob(l.sakolil jeung pagwon luhur
, b~
anu ng~gyar panga~erhh
bu
,*kitu
<,
anuhade
'fasna!Dir1ajiljadpaIsa
P
ah
hirup;',
&4rrupanmg,~~q
panal;wpPlailr,!
b.~;·\'{~~s'~,,·
X
I<1triI(~'UrPan,~?lob~'
~gunduke~'~l
tempat!nu· qpere~,
dj.rias~ep
urang
, da ma?el~p.an, te?wanijeung
-:~-, ,~~ ••/ 4«
WakaPolri Komjen Nanan Soekarna rengse
medar makalahna
ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
t e u b o g a t a n g t u n g a n . A j e n - i n a j e n k a s u n d a a n t r a S u n d a k a n a b a s a I n d o n e s i a j e u n g b i s a a n u a y a r e n g k o l n a d i n a n a s k a h - n a s k a h k u n a d i f i l m k e u n , p e r l u d i j i e u n d e u i f i l m - f i l m a n u s a p e r t i " S i k s a K a n d a n g K a r e s i a n " , g e u s p a d a m i n t o n k e u n f a k t a - f a k t a n g e u n a a n m a n u s a n a r i n g g a l k e u n , p a d a m o p o h o k e u n . K o m o s a t u - S u n d a a n u j a d i k a r e u e u s u r a n g S u n d a , p e r l u t a s n a d i j a j a h M a t a r a m , W a l a n d a j e u n g J e p a n g d i j i e u n f i l m i n d i d i n a b a s a S u n d a j e u n g b i s a d i n a a w a l a b a d k a - i e r i e p i k a t a u n I 9 4 5 , m e n t a l • d i p a s a r k e u n k u s o r a n g a n , r n u s i k k a r a w i t a n m a n u s a S u n d a b a d i s b u d a k j a j a h a n . S e u g k o m o S u n d a p e r l u d i i m e u t a n k a l a y a n t e l e b , s a r t a , d i j a m a n G l o b a l i s a s i ! S o l u s i n a , t a y a l i a n i w a l t i . i m p l i k a s i n a p i k e u n p e n d i d i k a n k a r a w i t a n . k u d u m e k a r k e u n p e n d i d i k a n . " S a b a b a t : i k 3 l l ' k e u t " u r a n g S u n d a , g a r n e l a n " K i P e m b a y u r i " b i s a n y a m p u r n a k e u n
:K i.
S u n d a d i n a n g a w a s a p e r l u d i j i e u n d e u i s a l a k u b a g e a n t i n a u p a y a " p a n g a w e r u h j e u n g t e k n o l o g i . P a r o b a h a n p o l a n g a m u m u l e k a r y a s e n i p u t e r a S u n d a , " g e m -p i k i r j a d i s o l u s i -p a r o b a h a n p i k e u n K i S u n d a ! " p u n g a n b u d a y a " p e r l u d i a y a k e u n s a c a r a r u t i n k i t u s a u m a . . p i k e u n n g a w a n o h k e u n p a r a p e n c i p t a k a r y a N u r u t k e u n 'T i r o P e r u m u s " , a y a s a b a b a r a - s e n i k a k o n s u r n e n n a , " W i d a n g S a j a r a h , h a r e k o m e n d a s i a n u d i h a s i l k e u n k u K I B S I T , F i l o l o g i j e u n g A r k e o l o g i " : 'P e r l u n g a r o j o n g a n u l a j u n i n g - l a k u n a b a r i s d i g a r a p k u " T I r o l a h i r n a p a r a a h l i h u r u f S u n d a k u n a s a n g k a n K e c i l " P u s a t S t u d i S u n d a p i k e u n n g a r u m u s - b i s a m a c a n a s k a h - n a s k a h k u n a j e u n g p r a s a t i k e u n l e n g k a h - l e n g k a h k o n k r e t d i n a u s a h a a n u t a e a n k a g a r a p , k a a r i f a n l o k a l d i n a n g a j a g a m i a r a j e u n g m e k a r k e u n s a r t a n g a m a s a r a t - j e u n g n g a r i k s a a l a m I i n g k u n g a n a n u g e u s k e u n k a b u d a y a a n S u n d a d i n a s a g a l a a s p e k - d i p i l a m p a h d i n a m a n g s a p r a s a j a r a h j e u n g n a . T i n a K I B S I I g e u s k a c a t e t y e n s a j u m J a h r e l e v a n k e n e h d i n a j a m a n k i w a r i , k u d u d i m u -r e k o -r n e n d a s i K I B S k a - i t a e a n k a l a k s a n a k e u n , m u l e , p e r l u m u k a a k s e s k o l e k s i n a s k a h , i n v e n -t a p i k u K I B S I T t e r n s d i r o j o n g . H a s i l K I B S I t a r i s a s i j e u n g n g a g a r a p n a s k a h a n u a y a d i j e u n g K I B S I T b a r i s d i s o s i a l i s a s i k e u n k a s a k a - u r a n g j e u n g d i l u a r n a g r i , n g a r a n - n g a r a n j a l a n , b e h p i h a k a n u r e l e v a n j e u n g s u b s t a n s i n a w a w a n g u n a n , w a l u n g a n , s i t u s , j e u n g s a j a b a n a s e w a n g - s e w a n g a n . . a n u a y a p a k a i t n a j e u n g k a s u n d a a n k u d u d i j a -R e k o m e n d a s i K I B S I T u n g g e l n a : " W i d a n g g a j e u n g d i r i k s a . " W i d a n g A g a m a , F i l s a f a t B a s a j e u n g S a s t r a " : P e r l u a y a n a g u r u - g u r u j e u n g H u k u m " : K a j i a n r u t i n n g e u n a a n a g a m a , b a s a S u n d a a n u k o m p e t e n r a n c a g e r e u j e u n g f i l s a f a t j e u n g h u k u m d i n a p e r s p e k t i f b u d a y a b i n a n g k i t , p e r l u p a n g a y a a n b u k u - b u k u s a s t r a S u n d a , p e r I u d i l a k s a n a k e u n , p e r l u a y a n a S u n d a j e u n g b a c a a n b a r u d a k d i n a b a s a S u n d a k a w i j 3 k a n p a m a r e n t a h k a n a I i n g k u n g a n a d a t d i p e r p u s t a k a a n s a k o l a d i s a k u J i a h J a w a B a r a t S u n d a e a n u ' g e u s a y a . ; 'W i d a n g P e n d i d i k a n , k a a s u p k a r y a t a r j a m a h a n , p a m a r e n t a h p e r l u M e d i a 'j e u n g K a b u d a y a a n " : S t r a t e g i p r o g r a m r i g a r o j o n g u p a y a s o s i a l i s a s i b a s a j e u n g s a s t r a . " p e n d i d i k a n k a r a k t e r b e r b a s i s h u d a y a S u n d a , S u n d a k u j a l a n n g a d e g k e u n p e r p u s t a k a a n 'p e r l u ' d i s u s u n , p e r l u d i w a n g u n i n s t a n s i h u s u s s a l o b a - l o b a n a d i u n g g a l d a e r a h , b a s a S u n d a n g e u n a a n k a b u d a y a a n , p e r I u d i s u s u n b u k u k u d u d i j a d i k e u n b a s a p a n g a n t e u r t i k e u r n g e u n a a n " b u d i p e k e r t i " j e u n g k a b u d a y a a n T K / S D m u l a , p e r l u d i c i p t a k e u n d e u i l a g u - I a g u S u n d a p i k e u n s a k o l a - s a k o l a k e u r n g a w a n g u n S u n d a d i n a b a s a a n u b a s a j a n t u r g a m p a n g l i t e r a s i k a s u n d a a n s a g e m b l e n g n a , p e r l u k a h a r t i n a t a p i b i s a n g a t i k c n g a d i d i k b a r u d a k " n g a i n t e g r a s i k e u n " m e d i a j e u n g k a g i a t a n -j e u n g k a u m r u m a j a . 'W i d a n g K a s e n i a n j e u n g k a g i a t a n b u d a y a s a g e m b l e n g n a , p e r l u A r s i t e k t u r " : P e r l u a y a n a t a r j a m a h a n k a r y a s a s - d i a y a k e u n k a g i a t a n d i s k u s i " f o c u s g r o u p "f
j e u n g m e d i a s a c a r a r u t i n , h a s i l p a m i k i r a n p a r a i l m u w a n n g e u n a a n k a b u d a y a a n S u n d a p e r l u d i k o m u n i k a s i k e u n k a b a l a r e a n g a l i w a t a n m e d i a m a s s a . " W i d a n g E k o n o m i j e u n g P o l i t i l k " : S o k s a n a j a n d i J a w a B a r a t k o n t r i b u s i " P r o d u c t D o m e s t i c R e g i o n a l B r u t o " s e k t o r p e r t a n i a n , p a k e b o n a n , k a h u t a n a n , p e t e m a k a n j e u n g p e r i k a n a n n g a n 1 1 , 9 7 " / 0o p t i m a l i s a s i s e k -t o r p e r -t a n i a n t e t e p p e n t i n g , s a b a b p o t e n s i k o n -t r i b u s i n a k a n a " p e r n e r a t a a n p e r t u m b u h a n '', p a m e k a r a n P a k i d u l a n J a w a B a r a t d i p i h a r e p h e n t e u n i r u - n i r u p a m e k a r a n k a w a s a n l i a n n a a n u n g a j a d i k e u n m a s a r a k a t s a t e m p a t j a d i s u m b e r t a n a g a . k a s a r j e u n g m u r a h , k u t e r e h a n g g e u s n a p a n g w a n g u n a n " p e n i n g k a t a n i n f r a s t r u k t u r j a l a n j e u n g j a m b a t a n " d i P a k i d u l a n J a w a B a r a t , d i p i h a r e p P a m a r e n t a h D a e r a h P r o p i n s i J a w a B a r a t , P e m d a K a b u p a t e n S u k a b u m i , C i a n j u r , G a r u t , T a s i k r n a l a y a , C i a m i s , B a n j a r h e n t e u n a t a w a r -k e u n p a m a n g p a a t a n l a h a n d i w e w e n g k o n n a k a p i h a k a s i n g ( P M A ) a t a w a p a u s a h a a n d o m e s t i k ( P M D N ) a n u o r i e n t a s i n a k a n a k a u n -t u n g a n m a l u l u , s a b a l i k n a p a m a r e n t a h d a e r a h k u d u n g a r o j o n g n g a d e g n a k l a s t e r - k l a s t e r a r g o i n d u s t r i b e r b a s i s u s a h a k e c i l j e u n g m e n e n g a h , p e r l u a y a p e n d i d i k a n p o l i t i k b e r b a s i s b u d a y a l o k a l p i k e u n n g a w a n g u n l i t -e r a s i p o l i t i k u t a m a n a d i k a l a n g a n g e n e r a s i n g o r a s a n g k a n r n a r a n e h n a b o g a k a s a d a r a n p o l i t i k p i k e u n n g a w a n g u n T a t a r S u n d a . " W i d a n g l i n g k u n g a n H i d u p j e u n g K a m a s a r a k a t a n " : P e r l u d i m e k a r k e u n k a w i -j a k a n p a n g w a n g u n a n a n u " b e r w a w a s a n l i n g k u n g a n " a r m n y o k o k a n a h a s a n a h a r s i t e k -t u r t r a d i s i o n a l a n u b o g a c i r i m a n d i r i , k a t u a -n g a -n j e u -n g p a k e a n t r a d i s i S u n d a a n u k a s a p u k k u w a k t u , k a s i l i h k u m o d e g l o b a l i s a s i p e r l u d i h i r u p k e u n j e u n g d i m e k a r k e u n d e u i , j e u n g k a m p u n g a d a t p e r l u d i j a g a j e u n g d i r i k s a s a b a b m a n g r u p a l e m b a g a n o n f o n n a l a n u k u a t n g a -j a g a l i n g k u n g a n a n a , ( A S E P G P )