• Tidak ada hasil yang ditemukan

Universitas Sumatera Utara

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Membagikan "Universitas Sumatera Utara"

Copied!
37
0
0

Teks penuh

(1)

I B A B N A U L U H A D N E P h a l a s a M g n a k a l e B r a t a L 1 . 1 k il i m e m , l a n o i s a n r e t n i n a g n u b u h m a l a d r o t k a u t a s h a l a s i a g a b e s a i s e n o d n I i m a l a d n u p u a t a n a l a o s r e p n a k h a c e m e m m a l a d i ri d n e s r e t i r e g e n r a u l k it il o p h i s a m g n a y n a l a o s r e p i d a j n e m g n a y u t a s h a l a S . a y n a r a g e n n a g n it n e p e k i h u n e m e m n a l a o s r e p h a l a d a a i s e n o d n I i r e g e n r a u l k it il o p n a g n e d a y n n a ti a k m a l a d t a g n a h h u l u p r e b a m a l e S . n a s a t a b r e p tahun , masalah perbatasan belum mendapa t n a k a ji b e k i r a d n i m r e c r e t i n i l a H . h a t n ir e m e p i r a d i a d a m e m g n a y n a it a h r e p h i b e l n a d n a s a t a b r e p n a s a w a k n a k it a h r e p m e m g n a r u k g n a y n a n u g n a b m e p h a y a li w a d a p e k h a r a g n e m -wliayah yang pada tpenduduk ,aksesnya mudah ,dan potensial . , ir i d n e s u ti a r a g e n n a t a l u a d e k t u k g n a y n e m a r a g e n n a s a t a b r e p n a l a o s r e P a y n s u r a h e s h a d u s a r a g e n u t a u s , h a l a s a m i m a l a g n e m n a s a t a b r e p a k it e k a g g n i h e s u t a s h a l a S . m a c n a r e t g n a y a y n h a y a li w n a t a l u a d e k t i a k r e t n a k a d n it l i b m a g n e m i b m a g n e p m a l a d n a l a g a g e k lan keputusan lua rneger iIndonesia terkai tmasalah a i s y a l a M . a i s y a l a M a r a g e n p a d a h r e t h a l a d a n a s a t a b r e p mengklaim kepemiilkan u ti g e b k il b u P . a i s y a l a M n a d a i s e n o d n I a r a t n a t u a l n a d t a r a d n a s a t a b r e p h a y a li w h a t n ir e m e p n a d r o t k a a r a p t a h il e m i s o m e n a d h a r a m mengambi lkeputusan poilitk n a d h a t n ir e m e p ( a k e r e M . a i s y a l a M p a d a h r e t h a m e l u ti g e b a i s e n o d n I i r e g e n r a u l h a l e t t u b e s r e t l a h , k il b u p a t a m i d g n a y a i s y a l a M p a d a h r e t t u k a t h a l o e s ) r o t k a a r a p

(2)

k a j n i g n e m -injak dan menghina kedaulatan dan matraba tbangsa .Pulau Sipadan n a r a c n i i d a j n e m t a l a b m A n a ri a r e p n a k h a b , a i s y a l a M h e l o b i a ri d h a d u s n a ti g i L n a d . a i s y a l a M a i s e n o d n I , t a k a r a y s a m i g a b n u m a N . a n a h r e d e s a y n k a p m a t i n i n a l a o s r e P a y n u p n a d r a s e b a r a g e n , h u n e p n a t a l u a d e k i a y n u p m e m g n a y a r a g e n h a l a d a it a g g n i h e s , h u r a g n e p dak suil tuntuk ‘member ipelajaran ’dan beritndak tega s k a y n a B . a n a h r e d e s k a d it i n i n a l a o s r e p h a t n ir e m e p i g a b , i p a T . a i s y a l a M p a d a h r e t i a p m a s l a r e t a li b n a g n u b u h i r a d i a l u m n a k ri k i p a k e r e m s u r a h g n a y n a g n a b m it r e p h a l a s e K . N A E S A s k e t n o k m a l a d n a g n u b u h n a g n e d an mengambi lkeputusan bag i a i s e n o d n I n a g n u b u h m a l a d l a t a f t a b i k a r e b a j a s n a k u b h a t n ir e m e p -Malaysiat etap i n u g n a b i d h a l e t g n a y a r a g g n e T a i s A n a s a w a k n a li b a t s e k m a c n a g n e m a s i b a g u j . a m a l k a j e s 1 it il o p a w h a b t a h il i d t a p a d , t u b e s r e t n a h a l a s a m r e p i r a d a c a k r e B kl ua rneger i . a r a g e n u t a u s i g a b g n it n e p t a g n a s Secara umum ,poilitk lua rneger imerupakan i d a r a g e n n a k u b r o t k a n a d a r a g e n u t a u s h a t n ir e m e p h e l o l i b m a i d g n a y n a k a ji b e k .l a n o i s a n r e t n i a i n u d 2 Poilitk lua rneger i tiu bisa berupa hubungan diplomaitk , a u l e g n e m rkan dokt irn ,membua tailansi ,mencanangkan tujuan jangka panjang . k e d n e p a k g n a j n u p u a m 3 Berdasarkan deifnis itersebut ,maka Indonesia benar -n a k l u b m i n e m k a d it r a g a a y n ir e g e n r a u l k it il o p n a k ri k i m e m s u r a h r a n e b 1 Abubaka rEby Hara ,Ph.D. ,Penganta rAnailsi sPoilitk Lua rNeger;idar iReailsme sampa i e m s i v it k u r t s n o K ,Bandung :NUANSA ,2011 ,hal .5-6 2Abubaka rEbyHara, dIbi ,hal .13 3KJ. .Holsit ,PoilitkI nternasional,J akatra :Pedoman lImuJ aya ,1987 ,hal .135

(3)

i d n u p u a m n i a l g n a y r o t k a n a g n e d n a h a l a s a m r e p dalam negeirnya send ri iuntuk . n a p e d e k u t k a w a k a m , ir e g e n r a u l k it il o p n a d n a s a t a b r e p n a l a o s r e p n a g n e d n a g n u b u h e S . m u k u h h a l a s a m n a g n e d n a g n u g g n i s r e b n a s a t a b r e p n a l a o s r e p a w h a b t a h il i d t a p a d n a d m u k u h r a g g n a l e m h a l a d a i tr a r e b h a y a li w n a s a t a b r e p r a g g n a l e M akanmenairk . k il f n o k i s n e t o p r e b a g g n i h e s m a c n a r e t a y n h a y a li w a s a r e m g n a y k a h i p i r a d i s k a e r n a s a t a b r e p h a l a s a m i a n e g n e m a i s e n o d n I n a g n e d k il f n o k r e b g n a y a r a g e n u t a s h a l a S a r u p a g n i S n a d a i s e n o d n I a r a t n a n a s a t a b r e p n a l a o s r e P . a r u p a g n i S a r a g e n h a l a d a m h a l a d a enyangku tperbatasan laut .Wliayah lau tyang itdak begtiu lua santara a y n n a ti a k m a l a d a m a t u r e t , h a l a s a m n a k l u b m i n e m a r u p a g n i S n a d a i s e n o d n I g n a b r e t r u l a j n u p u a m m a l a a y a d r e b m u s n a a l o l e g n e p , n a r a y a l e p r u l a n a g n e d a k i d i n i l a H . ) r u p m e t t a w a s e p ( h it a l t a w a s e p renakan jarak wliayah Negara a r u p a g n i S a r a g e n n a g n e d k a r a j( t a k e d h a lt a g n a s a r u p a g n i S n a g n e d a i s e n o d n I ,) m k 0 2 r a ti k e s u a t a t u a l li m 5 , 2 1 a y n a h 4b liadibandingkandengannegara-negara a r a t n a h u p m e t k a r a j , n a k h a B . a i s e n o d n I n a g n e d t u a l n a s a t a b r e b g n a y n i a l g n a p u k e S n a h u b a l e P i r a d t i n e m 0 3 i r a d h i b e l k a d it a r u p a g n i S n a d a i s e n o d n I -. m a t a B ( k it il o p i f a r g o e g a r a c e S poilitca lgeography )Indonesia yang berada d i a y n k if i s e p s h i b e l n a d k if i s a P a i s A n a s a w a k d iAsiaTenggara ,merupakan negara ( n a u a l u p e k archipelagicsta )te5 nd a berbatasan dengan sepuluh negara t etangga.6 4SejarahPulauBatam ,dalamhttp://pn-batam.goi.d/profli-daerah/45-pemeirntahan- ak -ot batam/81 -sejarah-pulau-batam.html ,diakse spada2Desembe r2013 5 Negara Indonesia memiilk isektia r17.506 buah pulau dan 2/3 wliayahnya berupa lautan , a r a t n a s u n n a s a w a w r e b a r a g e n i a g a b e s t u b e s i d a i s e n o d n I a g g n i h e s

(4)

u ti a y , a g g n a t e t a r a g e n a g it n a g n e d t a r a d n a s a t a b r e p i a y n u p m e m a i s e n o d n I n a g n e d t u a l n a s a t a b r e p a r a t n e m e S . e t s e L r o m i T n a d i n i g u N a u p a P , a i s y a l a M , a r u p a g n i S , a i s y a l a M a y n a r a t n a i d , a g g n a t e t a r a g e n h u l u p e s Vietnam ,Fiilpina , a y n u t n e t i n i l a H . u a l a P n a d , a il a rt s u A , d n a li a h T , a i d n I , e t s e L r o m i T , i n i g u N a u p a P , t u a l i d m u k u h n a d n a t a l u a d e k n a k a g e n e p h a l a s a m n a g n e d a y n n a ti a k t a r e t a g n a s u t a u s n a t u a l e k i m o n o k e n a g n a b m e g n e p a tr e s m a l a a y a d r e b m u s n a a l o l e g n e p r a g e n a .Dapa tdibayangkan bahwa penentuan bata slau tmenjad isanga tpenitng n a g n e d g n u s g n a l n a s a t a b r e b a y n h a y a li w r a s e b n a i g a b e s a n e r a k , a i s e n o d n I i g a b .t u a l h a y a li w i d a g g n a t e t a r a g e n l a s a P , a r a g e N h a y a li W g n a t n e t A X I b a B 5 4 9 1 D U U n e m e d n a m A m a l a D u t n a c r e t A 5 2 m Negara Kesatuan Repubilk Indonesia adalah sebuah negara s a t a b g n a y h a y a li w n a g n e d a r a t n a s u n i r i c r e b g n a y n a u a l u p e k -bata sdan hak -g n a d n u n a g n e d n a k p a t e ti d a y n k a h -undang .Dis inij ela sdisebutkanbahwaNegara l u p e k a r a g e n h a l a d a a i s e n o d n I k il b u p e R n a u t a s e K auan berwawasan nusantara , ( S O L C N U a d a p u c a g n e m s u r a h t u a l i d h a y a li w s a t a b a g g n i h e s Untied Na iton s a e S e h t f o w a L e h t n o n o i s n e v n o C )1982 yang kemudian driaitifkas idengan UU n a s u r a h e k h a l a d a i n i S O L C N U i s a k if it a r i r a d k a p m a D . 5 8 9 1 n u h a T 7 1 . o N a i s e n o d n I untuk menetapkan Bata sLau tTertio ira l(Bata sLau tWliayah) ,Bata s . n e n it n o K s a d n a L s a t a B n a d ) E E Z ( fi s u l s k E i m o n o k E a n o Z 7 6Pulau-pulauTerlua rdanBata sNKRIdalamhttp://www.geomaitka.ti.saci.dl/angi/d/archives/774 , 3 1 0 2 r e b m e v o N 6 2 a d a p s e s k a i d 7DalamUU No .17tahun1985 ,Bata sLau tTertioira l(Bata sLau tWliayah )sepanjang 12mli , 2 1 r a b e l e s l a ir o ti r e T t u a L s a t a B n a g n e d n a g n i p m a d r e b E E Z -200mli ,danBata sLanda sKonitnen i d k a t e lr e t g n a y t u a l n a a k u m r e p h a w a b i d h a r e a d i r a d a y n h a w a b i d h a n a t n a d t u a l r a s a d i t u p il e m

(5)

t u a l s a t a b s ir a g g n a t n e t n a ij n a jr e p i k il i m e m h a l e t a r u p a g n i S n a d a i s e n o d n I 7 2 a d a p a r a g e n a u d e k h e l o i n a g n a t a d n a ti d g n a y l a ir o ti r e t Me i1973 .Pejranijan , a r u p a g n i S t a l e S i d k a t e lr e t g n a y t a n i d r o o k k it it ) m a n e ( 6 i u j u t e y n e m t u b e s r e t : u ti a y 8 1 . 1 l e b a T a r u p a g n i S t a l e S i d k a t e l r e T g n a y t a n i d r o o K k it i T k it i T o N t a n i d r o o K Posis iLintang-Bujur 1 01 °10 ’46,0”LU- 103 °40 ’14,6”BT 2 01 °07 ’49,3”LU- 103 °44 ’26,5”BT 3 01 °10 ’17,2”LU- 103 °48 ’18,0”BT 4 01 °11 ’45,5”LU- 103 °51 ’35,4”BT 5 01 °12 ’26,1”LU- 103 °52 ’50,7”BT 6 01 °16 ’10,2”LU- 103 °02 ’00,0”BT s e n o d n I h a t n ir e m e P , t u b e s r e t n a u j u t e s r e p l i s a h i t u j n a l k a d n i n e M ia g n a d n U i u l a l e m a y n i s a k if it a r e m n a i d u m e k -UndangNomo r7Tahun1973Tentang a i s e n o d n I h a y a li W t u a L s a t a B s ir a G n a p a t e n e P -Singapura . Namun demikian g n a d n u , u t k a w n a g n a b m e k r e p n a g n e d g n ir i e s -undang tersebu ttelah driasakan n a k i d a ji d k u t n u i g a l i a u s e s k a d it landasan yu irdi sbag ipengaturan bata swliayah g n a d n u a n e r a k n a k b a b e s i d t u b e s r e t l a H . a r a g e n a u d e k t u a l -undangt ersebu tmasih g n a d n U a d a p u c a g n e m -Undang Nomo r4 Prp .Tahun 1960 ,sedangkan Undang -t a y n i d h a d u s g n a r a k e s t u b e s r e t 0 6 9 1 n u h a T . p r P 4 r o m o N g n a d n U akan itdak g n a d n U a y n ti b r e t n a g n e d g n ir i e s u k a lr e b -UndangNomo r6t ahun1996. a n a m i d l a k g n a p s ir a g i r a d l i m 0 0 2 g n a j n a p e s a y n h a i m a l a n a t u j n a l e k g n a j n a p e s l a ir o ti r e t t u a l r a u l .r u k u i d l a ir o ti r e t t u a l 8 Driektora tKelembagaan Internasional ,Batas-bata sMariitm Indonesia dan Negara Tetangga , 2 2 . l a h , 5 0 0 2 , n a n a k ir e P n a d n a t u a l e K n e m e tr a p e D : a tr a k a J

(6)

a d a p a w h a b n a k a t a y n e m , a y n s i s e t m a l a d a ll i W . C R n o x i n r a M t u r u n e M g n a d n U i u l a l e m 2 8 9 1 S O L C N U i s a k if it a r e m h a d u s a i s e n o d n I t a a s -UndangNomo r a tr e p m e m h i s a m a r u p a g n i S , 5 8 9 1 n u h a T 7 1 nyakandasa rhukumyangmenetapkan a w h a b t a p a d n e p r e b a r u p a g n i S . a i s e n o d n I h a y a li w r a u lr e t l a k g n a p k it it k a t e l n a ri a r e p h a y a li w s a t a b , 4 4 9 1 n u h a T o g a c i h C i s n e v n o K 2 l a s a P n a k r a s a d r e b S O L C N U a d a p u c a g n e m g n a m e m 9 yang telah driaitifkas ioleh Indonesia ,akan tetap iyang menjad ipermasalahan adalah Pemeirntah Indonesia sendri ibelum g n a y 2 8 9 1 S O L C N U n a k r a s a d r e b a i s e n o d n I n a ri a r e p r a u lr e t s a t a b n a k u t n e n e m g n a d n U n a g n e d i s a k if it a ri d h a l e t -UndangNomo r17Tahun1985.10 d r e t h i s a m , t u b e s r e t n a h a l a s a m r e p i r a d s a p e lr e T apa t permasalahan -n a d a i s e n o d n I a r a t n a n a k g n i d n u ri d k u t n u u lr e p h i s a m g n a y n i a l n a h a l a s a m r e p i m o n o k E a n o Z s a t a b n a p a t e n e p a y n n a k u lr e p i d h i s a m , n i a l a r a t n a a r u p a g n i S g n a y h a r e a d k u t n u n e n it n o K n a s a d n a L n a d n a h a b m a T a n o Z , ) E E Z ( f i s u l k s k E r a B h a r a e k k a t e lr e t a tmelalu ipejranijan Trliatera l(Indonesia ,Malaysia dan h a r e a d k u t n u ) m it ir a m ( t u a l s a t a b n a p a t e n e p u lr e p h i s a m , u ti n i a l e S . ) a r u p a g n i S n a s a t a b r e p l i m 8 , 8 2 n a d r a s e B n u m ir a K u a l u P a r a t U t u a l li m m k 8 1 k a t e lr e t g n a y n i S n a d a i s y a l a M , a i s e n o d n I a r a g e n a g it gapura ,sehinggaakanmenjad iTrliatera l .t n e m e e r g A 11 n a k u k a l e m r a c n e g n a g n e d a r u p a g n i S h a l e t e s l u c n u m n a h a l a s a m r e P g n a y h a y a li w n a s a u lr e p s e s o r p h a l a d a i s a m a l k e R . a y n h a y a li w i d i a t n a p i s a m a l k e r 9UNCLOSt elahmengalam ibeberapakal iperubahan ,yangt erakhi radalahpada1982 0 1 Suryo Sakt iHadiwjioyo ,Bata sWliayah Negara Indonesia: Dimensi ,Permasalahan ,dan n a n a g n a n e P i g e t a r t S ,Yogyakatra :GavaMedia ,2008 ,hal .157-1 58 1 1 SuryoSakt iHadiwjioyo, dI bi

(7)

a r a c n a g n e d n a t u k g n a s r e b a r a g e n h e l o a j a g n e s a r a c e s n a k u k a li d melakukan h a r a e k ( t u a l h a r a e k i a t n a p s ir a g n a h a b u r e p i d a jr e t a g g n i h e S . h a y a li w n a k u r e g n e p h e l o n a k u k a li d g n a y n a t a r a d n a s a u lr e P . r a s e b p u k u c g n a y ) a i s e n o d n I n a ri a r e p t u a l s a t a b n a k r u b a g n e m t a p a d n a t a r a d i d a j n e m t u a l p u t u n e m n a g n e d a r u p a g n i S a i s e n o d n I - iS ngapura . Sepetr i diketahu i bata s lau t menuru t Zona Ekonom i .l i m 2 1 h u a j e s r a u lr e t i a t n a p r i b i b i r a d g n u ti h i d g n a y ) E E Z ( fi s u l k s k E n a k u j u ti d g n a y l a n o i s a n n a k a ji b e k n a k a p u r e m i s a m a l k e r , a r u p a g n i S i g a B b e k n a g n e d n a l a j e s i n i l a H . a y n l a n o i s a n n a g n it n e p e k i g a b jiakan pembangunan m a l a d a r u p a g n i S k i s if Concep tPlan 2001 yang didasar iata svis iSingapura40 - n a g n e d g n a r o a t u j 5 , 5 k u d u d n e p i s k e y o r p n a g n e d g n a t a d n e m n u h a t 0 5 , r u t k u rt s a r f n i ,i s a e r k e r , ir t s u d n i , n a h a m u r e p i g a b h a y a li w n a h u t u b e k n a t a k g n i n e p n a g n u p m a n e p ari ,kepe lruanmlitier ,dankebutuhan- kebutuhant ekni spendukung , u ti n a g n e d n a l a j e S . i g n a h C a r a d n a B l a n o i s a r e p o ConceptPlan2001menargetkan a r u p a g n i S h a y a li w s a u l % 5 1 n a k t a k g n i n e m k u t n u a r u p a g n i S n a t u j n a l i s a m a l k e r 3 : 4 0 0 2 , a r u p a g n i S I R B K ( 6 0 0 2 n u h a t 1-3 2 .) u p a g n i S k a j e S ramelakukanr eklamas ipada1960,l ua swliayahNegarai n i m k 2 , 7 9 6 i a p a c n e m a g g n i h h a b m a tr e b 2 dar ilua swliayahnya pada 1960 ,yatiu m k 5 , 1 8 5 2 . Singapura juga memiilk i masterplan reklamas i hingga lua s h a t a d a p ² m k 4 7 7 i a p a c n e m a y n h a y a li w un 2010 .Prose sreklamas iyang masih a r a d n a B I I I l a n i m r e t n a n u g n a b m e p i s a m a l k e r n i a l a r a t n a a r u p a g n i S i d n a l a jr e b a li b a p A . V I p a h a t d n a l s I g n o r u J n a d , n o it n e t x E w e i V s a u T , g n o k e T u a l u P , i g n a h C a r u p a g n i S h a y a li w a k a m , n a k i a s e l e s i d a s i b i n i i s a m a l k e r k e y o r p akan betrambah

(8)

h a y a li w i tr a r e b i n i l a H . ) 5 3 : 4 0 0 2 , a r u p a g n i S I R B K ( r a t k e h 4 1 2 . 5 1 s a u l e s i d a j n e m i Sngapuraakanbetrambahhingga180km.²12Beirku tadalah t abe ldar iYea rBook 6 0 0 2 o t p u e r o p a g n i S c it s it a t S f o yang menunjukkan betrambahnya wliayah a r u p a g n i S pascar eklamas:i 2 . 1 l e b a T i s a m a l k e R a c s a P a r u p a g n i S h a y a li W n a h a b m a t r e P h a l m u J n u h a T Lua sWliayah m k ( Penamb(akhman)² Lahan 0 6 9 1 5 80 0 6 6 9 1 581.5 1 .5 5 7 9 1 596.8 1 5.3 5 8 9 1 620.5 3 9 5 9 9 1 647.5 6 6 5 0 0 2 6 99 117.5 s a u l n a a ri k r e P i s a m a l k e r h a l e t e s 7 0 6 1 80 : r e b m u S MerltagaPasi rDem iKedaulatan ,dalamKompas ,17Mare t2007 a i s e n o d n I n a a d a r e b e k i r a d n a k s a p e li d t a p a d k a d it a r u p a g n i S i s a m a l k e R n a a h a s u r e P . t a r a d r i s a p n a d t u a l r i s a p a m a t u i a l p u y n e p i a g a b e s -perusahaan p n a h u t u b e k r o p m i n a k u k a l e m a r u p a g n i S asi r untuk reklamas i tersebu t dar i g n a y a y a i b s a ti fi t k e f e n a d i s n e i s if e u ti a y , s i m o n o k e n a s a l a a n e r a k a i s e n o d n I . n a k r a u l e k i d 13 Salah satu pulau Indonesia yang menjad i korban reklamas i u a l u p h a l a d a a r u p a g n i S Nipa .Pulau i ni t elretak d ibarat l au tPulau Batam ,pada . T B k it e d 1 1 t i n e m 9 3 t a j a r e d 3 0 1 n a d U L k it e d 3 1 t i n e m 3 9 t a j a r e d 1 t a n i d r o o k 2 1 LaporanAkhi rDepatremenKelautandanPeirkanan ,2003 3 1 Tempo ,Edis i26Februar i- 4Mare t2007dalamt uilsanPerbatasanI ndonesiaSingapu ra

(9)

r i s a p n a k u r e g n e p a n e r a k m a l e g g n e t o k i s ir h a l a d a u a l u p i p a d a h i d g n a y h a l a s a M . a r u p a g n i S e k l a u ji d k u t n u t u a l t a w a h k i d , a r u p a g n i S n a t a r a d a y n u j a m n a g n e d r it a w a h k a i s e n o d n I rikan , u ti a y n a h n a k u B . h a b u r e b n a k a a g u j a r u p a g n i S t a l e S i d h a y a li w s a t a b n a p a t e n e p . a r a g e n h a y a li w n a t a l u a d e k h a l a s a m n a g n e d n a ti a k r e b n a k a a j a s u t n e t i n i l a h g n a y i s a m o l p i d i r a d n a t u j n a l e k k u t n e b i a g a b e s , 9 0 0 2 t e r a M a d a p , a g g n i h e S I h a t n ir e m e p n a k u k a li d ndonesiadanSingapura ,pejran ijanbatasl au tantarakedua h a d u s i n i n a ij n a jr e p g n a t n e t n a a r a c i b m e P . a tr a k a J i d i n a g n a t a d n a ti d a r a g e n a i s e n o d n I h a y a li w s a t a b n a k i a s e l e y n e m k u t n u , 5 0 0 2 n u h a t k a j e s n a k u k a li d -a r a t n a , a r u p a g n i S t a l e S t a r a b n a i g a b i d a r u p a g n i S perarian Tua s dan Nipa . , n a i a s e l e y n e p p a h a t m a l a d h i s a m , r u m it n a d h a g n e t h a y a li w k u t n u a r a t n e m e S . m a l a d n e m h i b e l g n a y n a ij a k n a k u lr e m e m a n e r a k 14 h a l a s a m t i a k r e t a i s e n o d n I i m a l a i d g n a y n a h a l a s a m r e p n a k r a s a d r e B ti l e n e p a k a m , a r u p a g n i S n a g n e d t u a l n a s a t a b r e p it etrairkuntuk menelti ikebjiakan t u a l n a s a t a b r e p h a l a s a m t i a k r e t a i s e n o d n I i r e g e n r a u l k it il o p m a l a d l i b m a i d g n a y a i s e n o d n I – Singapura . Dalam mengambi l kebjiakan , pemeirntah Indonesia n a jr e p n a k a n u g g n e m n a d , a r u p a g n i S i s a m a l k e r h a y a li w i u k a g n e m k a l o n e m ijan n a k t u b e s i d S O L C N U 8 t a y A 0 6 l a s a P t u r u n e M . r e b m u s i a g a b e s 3 7 9 1 n u h a t “ , a w h a b pulaubuatan,i nstalasi ,danbangunan itdakmempunyais tatu spulaudan n a p a t e n e p i h u r a g n e m e m k a d it a y n n a r i d a h e k a k a m , i ri d n e s a y n l a i r o ti r e t t u a l E a n o Z , l a ir o ti r e t t u a l s a t a b konom iEksklusfi ,dan l andasan kon itnen.” .Namun , 4 1 Omar Mohtar, Sliang Sengkaru tPerbatasan R I Singapura ,25 Februar i2012 , dalam g n a li s / 5 2 / 2 0 / 2 1 0 2 / m o c .s s e r p d r o w . a d u m n a w a r a j e s // : p tt h -sengkarut-perbatasan- ir-singapura/

(10)

g n a y k a h i p k a y n a b t a p a d r e t , 0 1 0 2 s u t s u g A a d a p n a ij n a jr e p a y n u k a lr e b h a l e t e s p a d a h r e t a i s e n o d n I i r e g e n r a u l n a k a ji b e k i s a u l a v e g n e m n a d i s it ir k g n e m i a l u m k a h i P . a r u p a g n i S i a t n a p i s a m a l k e r n a k a ji b e k -pihak tersebu tantara lain adalah m a l a d g n u b a g r e t g n a y t a k a r a y s a m a tr e s , n e s o d n a d a w i s a h a m , i s i m e d a k a k a h i p s e c i o V a i s e n o d n I . l u d u jr e b g n a y l a n r u j m a l a D Reklamas iSingapura sebaga iPotens iKonfilk a i s e n o d n I h a y a li W n a s a t a b r e P i s a ti m il e D – Singapura ,menuil sbahwareklamas i m u l e b 3 7 9 1 n a ij n a jr e p a n e r a k h a l a s a m k a y n a b n a k l u b m i n e m a r u p a g n i S i a t n a p a i s e n o d n I n a s a t a b r e p h a l a s a m n a k i a s e l e y n e m –Singapura . Selain akan n a k a g n a y n a g n u k g n il n a k a s u r e k n a k l u b m i n e m n a k a , k il f n o k n a k l u b m i n e m i n i n a s il u T . a i s e n o d n I k a h i p n a k i g u r e m mengkaj ipersoalanperbatasanI ndonesia- h a l a d a i n i h a l a s a m r e p i j a k g n e m m a l a d r a s a D . k il f n o k t u d u s i r a d a r u p a g n i S t u a l n a s a t a b r e p i a n e g n e m 3 7 9 1 n u h a t n a ij n a jr e p n a d 2 8 9 1 S O L C N U i u l a l e m a i s e n o d n I -Singapura.15 “ u k u b m a l a d , a y n t u j n a l e S Sejarah Wliayah PerbatasanBatam–Singapura 4 2 8 1 – 2009” ,memusatkan dri ipada hubungan antara Singapura dan Indonesia a d a p i s a t a b i d i n i n a l a o s r e P . a r a g e n a u d e k n a s a t a b r e p h a l a s a m t u k g n a y n e m g n a y y r o t s i h l a g e l yatiu sejarah hukum internasiona ldan hukum tata negara ,dengan g g n e m unakan pendekatan poilitk .Tiitk akhi rkaijan i n iadalah pada2009 dengan g n a y a m a s r e b n a t a k a p e s e k s a t a r i h k a r e t n a ij n a jr e p i n i n u h a t a w h a b n a g n a b m it r e p h a l a s a m a w h a b n a k k u j n u n e m i n i l a H . n a h a t n ir e m e p a u d e k h e l o i n a g n a t a d n a ti d 5 1 Wisnu Yudha AR ,Reklamas iSingapura sebaga iPotens iKonfilk Deilmtias iPerhatasan a i s e n o d n I h a y a li W – Singapura ,Surabaya :Globa l4Srtategis ,ThI ,No2 .Jul i- Desembe r2007 , 0 2 1 . l a h - 71 3

(11)

t i n i a r a g e n a u d e k n a s a t a b r e p etap menjad ipersoalan permanen yang komplek s a y n a h k a d it n a s a t a b r e p a t e k g n e s , i n i u k u b i u l a l e M . a s a u g n e p a u d e k a r a t n a a g u j i p a t e t i s a t a b i d g n a y h a y a li w n a k il i m e p e k s a t a n a h a s b a e k t u k g n a y n e m . a r a g e n a u d e k i s k a r e t n i n a l a o s r e p i d a j n e m g n a b m e k r e b 16 e p t i a k r e T rsoalan perbatasan i n,i t erdapa tpulat awaran-tawaran kebjiakan i g e t a rt s n u p u a t a -srtateg i bag i Indonesia dalam menyelesaikan persoalan , a i s y a l a M a l u p k u s a m r e t n a d a r u p a g n i S n a g n e d a i s e n o d n I a r a t n a n a s a t a b r e p u k u b m a l a d i tr e p e s “Rumusan Kebjiakan Pengelolaan Perbatasan d iKepulauan u a i R yang dtiu il soleh EvaAmaila ,SH ,M.Si( Pusil tSrtategi sFISIP-UMRAH) , . k k d , ) u a i R n a u a l u p e K i s n i v o r P h a t n ir e m e P ( A M , n e s h k o M a d i a r u N . r I . r D i n i l a h m a l a d , a i s e n o d n I n a s a t a b r e p n a l a o s r e p n a g n e d k ir a tr e t a k e r e M g n u g g n i y n e m langsung adalahd iKepulauanRiau .Dasa rpemikrian yangt erdapa t g n a d n U i u l a l e m h a l a d a i n i u k u b m a l a d -Undang No .43 Tahun 2008 tentang a l o l e g n e P l a n o i s a N n a d a B ( P P N B n a a d a r e b e k i a n e g n e m n a d , a r a g e N h a y a li W .) n a s a t a b r e P 17 t g n a y i r e g e n r a u l k it il o p n a k a ji b e K elah diambi l Indonesia dalam a i s e n o d n I a r a t n a t u a l s a t a b n a l a o s r e p n a k i a s e l e y n e m -Singapura pada 2009, t elah k ir a tr e t g n a y t a k a r a y s a m n u p u a m i s i m e d a k a n a g n a l a k i d i s k a e r n a k l u b m i n e m e s i ti l e n e p n a it a h r e p k ir a n e m k u s a m r e t , a i s e n o d n I ir e g e n r a u l k it il o p n a g n e d ndiir . n a l a o s r e p i a n e g n e m s a h a b m e m g n a y h a i m li n a s il u t t i k i d e s h i s a m , n u m a N 6 1 Tirana ,Wulandair ,dkk. ,Sejarah WliayahPerbatasanBatamSingapura18 2 – 4 2009 ;Satu a d o h k a N a u D t a l e S ,Depok :GramataPubilshing ,2009 7 1 Eva Amaila , Nuraida Mokhsen , dkk. . Rumusan Rekomendas i Kebjiakan Pengelolaan u a i R n a u a l u p e K i d n a s a t a b r e P ,J akatra :KemirtaanBag iPembaharuanTataPemeirntahan ,2011

(12)

a i s e n o d n I n a s a t a b r e p -Singapura, t erkhusu sdalam kaijan Poilitk Lua rNegeir .Ha l n i a l e s , i n i n a l a o s r e p i ti l e n e m k u t n u i ti l e n e p i g a b r a s a d i d a j n e m g n a y h a li n i p n a s u t u p e k n a k a n e r a k i d oilitk lua r neger i yang terkesan merugikan pihak n i g n i i ti l e n e P . a y n h a y a li w n a t a l u a d e k i a n e g n e m h a l a d a i n i l a h m a l a d , a i s e n o d n I t a u b m e m m a l a d r o t k a f i d a j n e m g n a y a p a i a n e g n e m i g a l h i b e l i r u s u l e n e m S i a t n a p i s a m a l k e r p a d a h r e t a i s e n o d n I i r e g e n r a u l n a k a ji b e k ingapura. Kemudian n a s u t u p e k t a u b m e m a i s e n o d n I a n a m i a g a b n a k i s p ir k s e d n e m a b o c n e m i ti l e n e p 5 0 0 2 k a j e s n a k a r a c i b i d h a d u s t u b e s r e t n a k a ji b e k a n a m g n a y , i n i n a l a o s r e p t i a k r e t g n a y a j a s a p a i s , u ti n i a l e S . 9 0 0 2 n u h a t a d a p a r a g e n a u d e k h e l o i t a k a p e s i d n a d il r e t ba t dalam pengamblian keputusan tersebut . Dengan demikian penu il s n a g n e d i n i n a it il e n e p l u d u j ir e b m e m “POLITIKLUARNEGER IINDONESIA t u a L n a s a t a b r e P h a l a s a M : s u s a K i d u t S ( A R U P A G N I S P A D A H R E T a i s e n o d n I -Singapura ,2009- 2013)”. 2 . 1 RumusandanPembatasanMasalah h a l a s a M n a s u m u R 1 . 2 . 1 i d a j n e m g n a y a k a m , n a k r a p a p i d h a l e t g n a y g n a k a l e b r a t a l n a k r a s a d r e B : u ti a y , h a l a s a m n a s u m u r “Bagaimana po ilitk luar neger i Indonesia a i s e n o d n I t u a l n a s a t a b r e p h a l a s a m i a n e g n e m a r u p a g n i S p a d a h r e t 9 0 0 2 n u h a t a d a p , a r u p a g n i S - 2013?”

(13)

h a l a s a M n a s a t a b m e P 2 . 2 . 1 n a s a t a b m e p t a p a d r e t a k ij , n a h a l a s a m r e p a d a p s u k o f r e t n a k a n a it il e n e P : h a l a d a i n i n a it il e n e p m a l a d i ti l e ti d n i g n i g n a y h a l a s a m n u p a d A . a y n h a l a s a m . 1 Kebjiakan lua r neger i yang diambi l oleh Indonesia dalam p h a l a s a m i p a d a h g n e m erbatasan dengan Singapura yang a r a g e n h a y a li w s a u lr e p m e m k u t n u i a t n a p i s a m a l k e r n a k u k a l e m i s a t a b i d n a s a h a B . a r u p a g n i S d airtahun2009 – 2013. . 2 Faktor-fakto r yang mempengaruh i dalam membua t keputusan n o d n I t u a l n a s a t a b r e p h a l a s a m t i a k r e t i r e g e n r a u l k it il o p esia – . a r u p a g n i S . 3 Aktor-akto ryang terilba tdalam pembuatan kebjiakan lua rneger i a i s e n o d n I t u a l n a s a t a b r e p h a l a s a m t i a k r e t – Singapura. 3 . 1 TujuandanManfaa tPeneil itan n a it il e n e P n a u j u T 1 . 3 . 1 : h a l a d a i n i n a it il e n e p m a l a d i a p a c i d n i g n i g n a y n a u j u T . 1 Mendesk irpsikan arah kebjiakan poilitk lua r neger i Indonesia . a r u p a g n i S p a d a h r e t s u s u h k r e t . 2 Mengeksploras ipembuatan kebjiakan lua rneger iIndoesia dalam h a l a s a m perbatasanlau tIndonesiadenganSingapura.

(14)

n a it il e n e P t a a f n a M 2 . 3 . 1 a m n a k p a r a h i d i n i n a it il e n e P mpu membeirkan masukan bermanfaa t u ti a y , m u m u a r a c e s g n a y k a h i p a u m e s a d a p e k : . 1 Bag ipenuils ,peneilitani nibermanfaatuntukmengasahkemampuan h a i m li s il u t a y r a k t a u b m e m m a l a d s il u n e p danmenambahcakrawala .i r e g e n r a u l k it il o p i a n e g n e m r i k i p r e b . 2 Bag ipenuli syang lain dapa t menjadikan peneilitan in isebaga i s it ir o e t n a ij a k untuk memahami anailsi spoilitk l ua rnegeir ,terkai t a i s e n o d n I t u a l s a t a b n a h a l a s a m r e p a d a p -Singapura . . 3 Bag i Depatremen Lua r Negeir , dapa t menjadikan peneilitan in i s a m r o f n i n a h a b i a g a b e s itentang peran Indonesia dalam mengatas i n a h a b i d a j n e m a s i b u ti n i a l e S . a i s e n o d n I t u a l s a t a b n a h a l a s a m r e p . a i s e n o d n I ir e g e n r a u l n a k a ji b e k i a n e g n e m s u s u h k r e t i s u k s i d i r o e T a k g n a r e K 4 . 1 i r e g e N r a u L k it il o P i s i n if e D n a d n a it r e g n e P 1 . 4 . 1 it il o p , m u m u a r a c e S k lua rneger imerupakan kebjiakan yang diambi l a y n n a g n u b u h m a l a d a y n n i a l k it il o p s a ti n u m o k u a t a a r a g e n u t a u s h a t n ir e m e p r a u l k it il o P . l a n o i s a n r e t n i a i n u d i d a r a g e n n a k u b r o t k a n a d a r a g e n n a g n e d n a g n u k g n il n a d i r e g e n m a l a d h a y a li w s a t a b i n a t a b m e j n e m i r e g e n . l a n o i s a n r e t n i 18 8 1 Abubaka rEbyHara ,I bid

(15)

a d a p i r e g e n r a u l n a k a ji b e k n a u t n e n e p m a l a d n a h a l a s a m r e p k o k o P , n a l a o s r e p i a g a b r e b n a k h a c e m e m k u t n u a h a s u a d a p n a k t a r e b k it it i d a y n m u m u . ir e g e n r a u l n u p u a m i r e g e n m a l a d h a l a s a m n a g n e d n a g n u b u h r e b g n a y k i a b li k a w n u p u a m t a m o l p i d a r a P -waki lsuatu negara yang dtiempatkan d ilua r k it il o p u a t a n a k a ji b e k n a g n e d n a g n u b u h r e b g n a y h a l a s a m g n a d n a m e m , ir e g e n u t a u s , n a i k i m e d n u p u a l a W . ti p m e s h i b e l g n a y n a p u k a c m a l a d i r e g e n r a u l a y n l a n o i s a n n a u j u t n a k d u j u w e m a h a s u r e b a y n m u m u a d a p n a h a t n ir e m e p b r e b i u l a l e m aga icarayangberva iras iantaras atunegaradenganyangl ainnya , r a u l k it il o p n a k a ji b e k n a s u m u r e p i u l a l e m n i a l a r a t n a n a k i s k e lf e ri d g n a y t a fi s r e b s u r a h a r a g e n u t a u s i r e g e n r a u l k it il o p n a u j u t , u ti a n e r a K . a y n ir e g e n n a k i a u s e s i d s u r a h a y n u t n e t n a d k if i s e p s dengankebutuhannegarat ersebu.t19 h e l o n a k ir e b i d i r e g e n r a u l k it il o p i a n e g n e m i s i n if e d a p a r e b e B i a g a b e s i r e g e N r u a L k it il o P n a k a t a g n e m g n a y l li H r e p o t s ir h C jumlah ( n e d n e p e d n i r o t k a h e l o n a k u k a li d g n a y i m s e r r a u l n a g n u b u h bisaanya n i n a g n u b u h m a l a d ) a r a g e n ternasional(Hill ,2003 :3 .) u ti a y , s e a n s lr a C r e tl a W h e l o n a k ir e b i d l i a t e d n a d k i s a l k g n a y i s i n if e D n a k a d n it -itndakan yang diarahkan ke tujuan , kondis i dan akto r (baik n o n n u p u a m h a t n i r e m e p -pemerintah )yang berada di l ua rwliayah t ertio ira l g n a y n a d a k e r e m ingin mereka pengaruhi . Tindakan-itndakan tiu n a u j u t k u t n e b m a l a d n a k i s e r p s k e i d -tujuan ,komtimen dan/atau arah yang li k a w h e l o n a k u k a li d g n a y n a d , ti si l p s k e a r a c e s n a k a t a y n i d -waki lpemerintah 9 1 KJ .Holsit ,Ibid ,hal .175

(16)

t a l u a d r e b g n a y s a ti n u m o k / a r a g e n a m a n s a t a k a d n it r e b g n a y (Calrsnaes , .) 5 3 3 : 2 0 0 2 i s i n if e d n a k r a s a d r e B -deifnis i ini , foku s utama kaijan Poilitk Lua r n a d n a a t a y n r e p , ) d u s k a m ( i s n e t n i n a k it a h r e p m e m k u t n u h a l a d a i r e g e N r o t k a i r a d n o p s e r n a d l a n r e t s k e a i n u d a d a p n a k h a r a i d g n a y r o t k a n a k a d n it -p , i s n e t n i a p a d a h r e t n i a l r o t k a ernyataandan itndakani ni( Gerner ,1995 :18 .) . 4 . 1 2 TeoriI nternal-Eksterna lSetitng ir o e t l a w a g n il a p i j a k g n e p u t a s h a l a S -teor ipoilitk lua rneger ilainnya a d a p n a k ti b r e ti d g n a y n i p a S n o tr u B n a d , k c u r B . W . H , r e d y n S d r a h c i R h a l a d a e r e m n a ij a K . 2 6 9 1 n u h a t kasanga tklasik dan t eru sdigunakan dalam meilha t a w s i s a h a m a r a p h e l o i r e g e n r a u l k it il o p n a s u t u p e k n a t a u b m e p s e s o r p g n a t n e t a y n a m e k s h a l a d a a y n b a b e s u t a s h a l a S . a i s e n o d n I i d i g g n it n a u r u g r e p l a n r e t s k e n a d l a n r e t n i setitng yang komplek sdan lengkap menjad ivairabe l . n a s u t u p e k t a u b m e p a r a p h e l o i r e g e n r a u l n a s u t u p e k a y n li b m a i d b a b e y n e p 20 , r e d y n S ( r e d y n S i r a d n a s u t u p e k n a t a u b m e p i r o e T e tal. ,1962 :78-82 ) n a g n e d a r a g e n u t a u s i r e g e n r a u l k it il o p s i s il a n a g n e m a y a p u i r a d t a k g n a r e b a b e y n e p u a t a n a s a l a r a k g n o b m e m b diamblinyakeputusan oleh parapembua t k o p m o l e k m a l a d u d i v i d n i u a t a n a s u t u p e k -kelompok eksekuit f kunc i atau ti n u ‘ m a l a d a g u j t a u b i d -uni tyangmemutuskan’ .Seorang pembua tkeputusan h u r a g n e p r e b t a g n a s g n a y k o p m o l e k r o t k a g n a r o e s i a g a b e s t u b e s i d a g u j 0 2 Abubaka rEbyHara ,Ph .D. ,hal .84

(17)

n i h e s gga menjad isanga tpenitng dalam memaham iuni tdan setitng yang . n a s u t u p e k m a l a d h u r a g n e p r e b g n a y ’ i s a u ti s i s i n if e d ‘ a y n g n it n e p n a k n a k e n e m i n i g n a r a g n e p a g it e K s a t a i ri d r e t i n i i s a u ti s n a i s i n if e d n e P . n a s u t u p e k t a u b m e p a r a p h e l o t a u b i d n a t a i g e k ‘ -kegiatan dan hubungan-hubungan dar ianggota-anggota un ti ’yang m a l a d i s g n u fr e b t a h il i d setitng ,baik interna lmaupun eksternal . Deifnis i u a t a n a s u t u p e k t a u b m e p a r a p h e l o n a v e l e r p a g g n a i d u a t a t a u b i d g n a y i s a u ti s ti n u -uni tkeputusanyangberpengaruhpadanegaraX ,dibentukataudibangun n a k a d n it ‘ a d a p r a s i k r e b -itndakan yang diproyeksikan ’(prjected acitons )dan n a s a l a -alasan bag idiamblinya itndakan ’oleh negara X dan juga negara -. n i a l a r a g e n 21 g n it t e S merupakan seperangka t pengelompokan faktor-fakto r yang s n e t o p a r a c e s ia lrelevan dan kondisi-kondis iyang mungkin mempengaruh i , r e d y n S ( a r a g e n n a k a d n it e ta.l ,1962 :60) .Bag iparapembua tkeputusan ,ha l u t a s n a k u b i p a t e t ,l a k o v g n a y g n it n e p n i o p h a l a d a i n i -satunyavairabe lyang p e s n o k i u l a l e m h a l a d A . n a k g n a b m it r e p i d u lr e p setitng vairabel-vairabe l n a d s i g o l o i s o s n a g n u b u h , a i s u n a m n a k u b n a g n u k g n il k it s e m o d k it il o p ‘ it r e p e s , k u d u d n e p , i m o n o k e m e t s i s , s a l e k r u t k u rt s k u s a m r e t , ’ a y a d u b s a t n il k o p m o l e k , m u m u t a p a d n e p , a y a d u b , t a k a r a y s a m -kelompok kepenitngan , i s , l a n o i s a n r e t k a r a k stem pendidikan ,geograif , itndakan-itndakan negaral ain n a t a u b m e p s e s o r p l e d o m m a l a d n a k g n u ti h r e p i d l a n o i s a n r e t n i i s a s i n a g r o n a d 1 2 dI bi

(18)

p e s n o K . ir e g e n r a u l n a k a ji b e k setitng ‘mengingatkan ktia bahwa para o t k a f n a d i s i d n o k n o p s e r e m n a d k a d n it r e b n a s u t u p e k t a u b m e p ryang ada d i h a l a d a a k e r e m a n a m i d n a h a t n ir e m e p i s a s i n a g r o n a d a k e r e m i ri d r a u l . a y n n a i g a b 22 . 4 . 1 3 NegaraKepulauan( ArchipelagicState) n a t u a l e k h a l a s a m r u t a g n e m k u t n u l a n o i s a n r e t n i t a k a r a y s a m a h a s U a s g n a B n a t a k ir e s r e P i s n e r e f n o K i u l a l e m -Bangsa(PBB) t entang Hukum Lau t e h t n o n o it n e v n o C s n o it a N d e ti n U n a k d u j u w e m l i s a h r e b h a l e t a g it e K g n a y a s g n a B n a t a k ir e s r e P i s n e v n o k ( a e S e h t f o w a L -Bangsat entang Hukum Laut ) a tr e s e p a r a g e n ) s a l e b h u j u t s u t a r e s ( 7 1 1 h e l o i n a g n a t a d n a ti d h a l e t g n a y 2 n a d a i s e n o d n I k u s a m r e t satuan bukan negara d iMontego Bay ,Jamaica , i s n e v n o K n a g n e d n a k g n i d n a b i D . 2 8 9 1 r e b m e s e D 0 1 l a g g n a t a d a p -konvens i a s g n a B n a t a k ir e s r e P i s n e v n o K , t u a L m u k u H g n a t n e t 8 5 9 1 a w e n e J -Bangsa m ij e r r u t a g n e m t u b e s r e t t u a L m u k u H g n a t n e t -reijm hukum lau t secara p a k g n e l dan menyeluruh ,yang reijm-reijmnyasatu samal ainnya itdak dapa t . n a k h a s i p i d a s g n a B n a t a k ir e s r e P i s n e v n o K , a y n i s i i r a d u a j n it i D -Bangsa tentang : t u b e s r e t t u a L m u k u H 23 2 2 Abubaka rEbyHara, hal .88 3 2 Undang-Undang Repubilk Indonesia Nomo r17 Tahun 1985 tentang Pengesahan Konvens i a s g n a B n a t a k ir e s r e P -BangsaTentangHukumLau tTahun1982

(19)

. a Sebagian merupakan kodi ifkas i ketentuan-ketentuan hukum lau t yang k a y n l a s i m , a d a h a d u s ebebasan-kebebasan d iLau tLepa sdan hak ilnta s ;l a ir o ti r e T t u a L i d i a m a d . b Sebagianmerupakanpengembanganhukuml au tyangsudahada ,misalnya t u a l li m 2 1 m u m i s k a m i d a j n e m l a ir o ti r e T t u a L r a b e l i a n e g n e m n a u t n e t e k n e v n o K t u r u n e M . n e n it n o K s a d n a L a ir e ti r k n a d s iJenewa 1958 tentang h a l a d a n e n it n o k s a d n a l r a b e l n a u t n e n e p i g a b a ir e ti r k t u a L m u k u H i n i K . i s a ti o l p s k e n a u p m a m e k a ir e ti r k u a t a r e t e m s u t a r a u d r i a n a m a l a d e k u t a u s e s n a t a r a d h a y a li w h a i m a l a n a t u j n a l e k a ir e ti r k h a l a d a a y n r a s a d r a u l n a ri g g n i p a g g n i h a r a g e N tepian kon itnennya( Natura lprolongaiton o f a ir e ti r k u a t a ) n i g r a m l a t n e n it n o c e h t f o e g d e r e t u o e h t o t y r o ti r r e t d n a l s ti t u a l r a b e l r u k u g n e m k u t n u r a s a d s ir a g i r a d g n u ti h i d , t u a l l i m 0 0 2 k a r a j i a p a c n e m k a d it n e n it n o k n a i p e t r a u l n a ri g g n i p a k ij l a ir o ti r e T jarak200mi l ;t u b e s r e t t u a l . c Sebagian melahrikan reijm-reijm hukum baru , sepetr i asa s Negara t u a L r a s a D i d n a g n a b m a n e p n a d f i s u l k s k E i m o n o k E a n o Z , n a u a l u p e K .l a n o i s a n r e t n I i a y n u p m e m i n i i s n e v n o K , a i s e n o d n I k il b u p e R a r a g e N n a d a s g n a B i g a B g n it n e p g n a y i tr a karenauntuk petramakailnyaasa sNegaraKepulauan yang h e l o n a k g n a u jr e p i d s u r e n e m s u r e t a r a c e s n u h a t a m il h u l u p a u d a m a l e s t a k a r a y s a m i m s e r n a u k a g n e p h e l o r e p m e m l i s a h r e b h a l e t , a i s e n o d n I . l a n o i s a n r e t n i

(20)

n a k a p u r e m i n i n a u a l u p e K a r a g e N s a s a i m s e r n a u k a g n e P ha l yang n a g n e d i a u s e s h a y a li w n a u t a s e k u t a s n a k d u j u w e m a k g n a r m a l a d g n it n e p a n a m i a g a b e s a r a t n a s u N n a s a w a W n a d , 7 5 9 1 r e b m e s e D 3 1 a d n a u j D i s a r a l k e D s ir a G g n a t n e t t a y k a R n a t a r a w a y s u m r e P s il e j a M n a p a t e t e K m a l a d b u t k a m r e t -d a j n e m g n a y , a r a g e N n a u l a H r a s e B s ir a g idasa rperwujudan bag ikepulauan n a d a y a d u b l a i s o s , i m o n o k e , k it il o p n a u t a s e k u t a s i a g a b e s a i s e n o d n I t u r u n e m " n a u a l u p e K a r a g e N " n a g n e d d u s k a m i d g n a Y . n a n a m a e k n a n a h a tr e p h i b e l u a t a u t a s i r a d i ri d r e t a y n h u r u l e s g n a y a r a g e n u t a u s h a l a d a i n i i s n e v n o K n a s u g u g kepulauan dan dapa t mencakup pulau-pulau lain . Konvens i u a l u p n a s u g u g u t a u s i tr a r e b n a u a l u p e k n a s u g u g a w h a b a l u p n a k u t n e n e m -u a l u p n a s u g u g a r a t n a i d n a ri a r e p , u a l u p n a i g a b k u s a m r e t u a l u p -pulaut ersebu t n i a l n a d -lain wujud alamiah yang hubungannya satu samalainnya demikian u a l u p n a s u g u g a g g n i h e s a y n t a r e -pulau ,perarian dan wujud alamiah lainnya u a t a , i k i k a h g n a y k it il o p n a d i f a r g o e g n a u t a s e k u t a u s n a k a p u r e m t u b e s r e t a r a g e N . n a i k i m e d n a u t a s e k u t a s i a g a b e s p a g g n a i d h a l e t s ir o t s i h a r a c e s k ir a n e m t a p a d n a u a l u p e K gair s dasa/rpangka l luru s kepulauan yang k it it n a k g n u b u h g n e m -ititk telrua r pulau-pulau dan karang keirng telrua r : a w h a b n a u t n e t e k n a g n e d , u ti n a u a l u p e k . a d idalam gair sdasa/rpangka ldemikian termasuk pulau-pulau utama dan n a g n i d n a b r e p a n a m i d h a r e a d u t a u s antara daerah perarian dan daerah n a d ) 1 : 1 ( u t a s g n i d n a b r e b u t a s a r a t n a h a l a d a , l o t a k u s a m r e t , n a t a r a d ;) 1 : 9 ( u t a s g n i d n a b r e b n a li b m e s

(21)

. b panjang gair sdasa/rpangka ldemikian itdak boleh melebih i100 mli l aut , h u r u l e s h a l m u j i r a d % 3 a g g n i h a w h a b i l a u c e k ga ir sdasa/rpangka lyang , t u b e s r e t n a g n a j n a p e k i h i b e l e m t a p a d n a u a l u p e k p a it e s i g n il il e g n e m ;t u a l li m 5 2 1 m u m i s k a m n a g n a j n a p e k u t a u s a d a p a g g n i h . c penairkan gair sdasa/rpangka l demikian itdak boleh menyimpang dar i . n a u a l u p e K a r a g e N m u m u i s a r u g if n o k K a r a g e N epulauanberkewaijbanmenetapkan gairs-ga ir sdasar /pangka l . a y n i s i s o p n a k p a t e n e m k u t n u p u k u c g n a y a l a k s n a g n e d a t e p a d a p n a u a l u p e k a n a m i a g a b e s n a k m u m u i d s u r a h n a i k i m e d i f a r g o e g t a n i d r o o k r a tf a d u a t a a t e P f a d u a t a a t e p p a it e s i r a d n a n il a s u t a s n a d a y n it s e m ta r demikian haru s a s g n a B n a t a k ir e s r e P l a r e d n e J s ir a t e r k e S a d a p n a k ti s o p e d i d -Bangsa. u l u h a d g n a y n a ri a r e p a k a m , n a u a l u p e K a r a g e N s a s a a y n i u k a i d n a g n e D g n a y " n a u a l u p e k n a ri a r e p " i d a j n e m i n i k s a p e L t u a L i r a d n a i g a b n a k a p u r e m n a ri a r e p h a y a li w i d a j n e m i tr a r e b Repubilk Indonesia .Disamping ketentuan -t a r a y s , a k u m i d n a k d u s k a m i d a n a m i a g a b e s n a u t n e t e k -syara tyang penitng n a u t n e t e k h a l a d a n a u a l u p e K a r a g e N s a s a s a t a l a n o i s a n r e t n i n a u k a g n e p i g a b . i n i h a w a b i d n a k i a r u i d a n a m i a g a b e s n a u t n e t e k " n a u a l u p e k n a ri a r e p " m a l a D belraku hak ilnta sdamai( irgh tofi nnocen t l a p a k i g a b ) e g a s s a p -kapa lnegara lain .Namun demikian Negara Kepulauan a d a p t u b e s r e t i a m a d s a t n il k a h u t k a w a r a t n e m e s k u t n u n a k h u g g n a n e m t a p a d n a i g a b -bagian te trentu dar i"perarian kepulauannya" apablia dianggap pe lru t a p a d n a u a l u p e K a r a g e N . a y n n a n a m a e k n a g n it n e p e k i g n u d n il e m k u t n u

(22)

t u a l r u l a s a t a i d n a g n a b r e n e p e t u r n a d n a u a l u p e k t u a l r u l a n a k p a t e n e m t u a l r u l a s a t n il k a h i t a m k i n e m g n i s a a r a d u t a w a s e p n a d g n i s a l a p a K . t u b e s r e t e t u r n a d t u a l r u l a i u l a l e m n a u a l u p e k penerbangan t ersebu tuntuk rtansi tdar i i r a d n i a l n a i g a b e k f i s u l k s k E i m o n o k E a n o Z u a t a s a p e L t u a L n a i g a b u t a u s e t u r n a d n a u a l u p e k t u a l r u l A . fi s u l k s k E i m o n o k E a n o Z u a t a s a p e L t u a L n a d l a p a K . s o r o p s ir a g k ir a n e m n a g n e d n a k p a t e ti d t u b e s r e t n a g n a b r e n e p w a s e p a tudara asing yang melakukan ilnta s rtansi tmelalu ialurl au tdan rute t u a l li m 5 2 i u a p m a l e m g n a b r e t u a t a r a y a lr e b h e l o b k a d it t u b e s r e t n a g n a b r e n e p a r a d u t a w a s e p n a d l a p a k n u p il a k e S t u b e s r e t s o r o p s ir a g n a n a k i s i s n a d i ri k i s i s s a t n il k a h i t a m k i n e m g n i s a alu rlau tkepulauan melalu ialu rlau tdan rute n a d n a r a y a l e p a d a p ir a d n i a l g n a d i b i d i n i l a h n u m a n , t u b e s r e t n a g n a b r e n e p r i a s a t a n a u a l u p e K a r a g e N n a t a l u a d e k i g n a r u g n e m h e l o b k a d it n a g n a b r e n e p a y n h a w a b i d h a n a t n a d t u a l r a s a d , a y n s a t a i d a r a d u g n a u r a tr e s dan sumbe r . a y n m a l a d i d n a a y a k e k e t u r i u l a l e m n a u a l u p e k t u a l r u l a s a t n il k a h n a i k i m e d n a g n e D s a t n il k a h p u k a c n e m h a l a y n a h i n i i s n e v n o K m a l a d r u t a i d g n a y n a g n a b r e n e p n a t a l u a d e k i h u r a g n e p m e m a p n a t t u a l r u l a s a t a i d a r a d u i t a w e l e m n a g n a b r e n e p e m k u t n u a r a g e n ngatu r penerbangan d i ata s wliayahnya sesua i dengan n a t a l u a d e k n u p u a t a l i p i S n a g n a b r e n e P g n a t n e t 4 4 9 1 o g a c i h C i s n e v n o K . a r a t n a s u N n a ri a r e p s a t a i d a y n n i a l a r a d u h a y a li w s a t a n a u a l u p e k a r a g e n a s g n a B n a t a k ir e s r e P i s n e v n o K -Bangsa tentang Hukum Lau t in i t a g n e m u rpular eijm-reijmhukums ebaga ibeirku:t

(23)

. 1 Lau tTertio ira ldanZonaTambahan . a Lau tTertio iral i s n e r e p n o K -konperens i Perseirkatan Bangsa-Bangsa tentang Hukum t a p a d k a d it a w e n e J i d ) 0 6 9 1 ( a u d e k n a d ) 8 5 9 1 ( a m a tr e p g n a y t u a L o ti r e T t u a L r a b e l h a l a s a m n a k h a c e m e m ira l karena pada waktu tiu r a b e l h a l a s a m m a l a d n a m a g a r a k e n a e k n a k k u j n u n e m a r a g e n k e t k a r p . t u a l li m 0 0 2 a g g n i h t u a l li m 3 i r a d u ti a y , l a ir o ti r e T t u a L a s g n a B n a t a k ir e s r e P i s n e r e p n o K -Bangsa tentang Hukum Lau tKeitga a L r a b e l n a k u t n e n e m l i s a h r e b a y n ri h k a a d a p u tTertio ira lmaksima l12 m ij e r t e k a p n a h u r u l e s e k i r a d n a i g a b i a g a b e s t u a l li m -reijm hukuml aut , : a y n s u s u h k ) 1 zona Ekonom iEksklusi fyang l ebarnya itdak melebih i200 mlil au t l a ir o ti r e T t u a L r a b e l a n a m ir a d l a k g n a p /r a s a d s ir a g i r a d g n u ti h i d r e b a n a m i d r u k u i d lakukebebasanpelayaran; ) 2 kebebasan rtansi tkapal-kapa lasing melalu iSela tyang digunakan ;l a n o i s a n r e t n i n a r a y a l e p k u t n u ) 3 hak akse snegara tanpa panta ike dan dar ilau tdan kebebebasan ;t i s n a rt ) 4 tetapdihormat ihak ilntasl au tdama imelalu iLau tTertio ira.l : t u k ir e b i a g a b e s n a u t n e t e k t a u m e m l a ir o ti r e T t u a L m ij e R

Referensi

Dokumen terkait

Penggunaan model pembelajaran Teams Games Tournaments (TGT) terbukti dapat meningkatkan pemahaman siswa pada Dampak Globalisasi di Berbagai Bidang yang

Setelah data sudah di input maka pihak pimpinan (pemilik toko) dapat mengakses serta mengunduh file laporan data barang beserta transaksi pada sistem inventori.. Admin

Perlu lokasi yang tepat dan agak jauh dari perempatan dibuat fasilitas halte yang menjorok ke tepi luar agar manfaat jalan tidak berkurang.. Tiang lampu yang berada di manfaat

Neila Ramdhani, Fakultas Psikologi Universitas Gadjah Mada. Avin Fadilla Helmi, Fakultas Psikologi Universitas

Kompetisi antar kandidat dalam Pilihan gubernur Jateng 2013, yang berlomba mendongkrak elektabilitas menarik untuk diteliti dan dikaji. Untuk terpilih menjadi pemimpin,

[r]

RSUP Haji Adam Malik Medan tentang gambaran perdarahan postpartum pada. tahun 2009-2011 didapatkan 26 kasus.Perdarahan postpartum

Kentjono WA, Kemoterapi pada Tumor Ganas THT-Kepala Leher Pendidikan Kedokteran Berkelanjutan III Ilmu Penyakit Telinga Hidung Tenggorok-Kepala Leher, SMF Ilmu