LEMBAR KERJA
PRAKTIKUM IPA DASAR DI SD
KALOR PERUBAHAN WUJUD ZAT
DAN PERPINDAHANNYA PADA SUATU ZAT
Kegitan Praktikum 1
A. PERCOBAAN TITIK LEBUR ES
1. _________________________________________________________________
______________________________________________________________________ _____
2. _______________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________ ______
No 2 menit
ke 1 Kenaikan suhu
Suhu pada
termometer Keterangan
1
2
3
4
5
KESIMPULAN
a. ______________________________________________________________________ b. ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________
Tabel 5.1 Kenaikan Suhu Es
Gambar 5.1 Percobaan Es yang dilebur dalam
JAWABAN PERTANYAAN
1. ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ 2. ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ 3. ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ 4. ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________
B. PERCOBAAN WUJUD PADAT MENJADI GAS DAN SEBALIKNYA
KESIMPULAN
__________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________
No Kristal Mencair duluYa apa Tidak Langsung menguapYa apa tidak Keterangan
1 Yodium
2 Kapur barus
3 Naftalin
Tabel 5.2 Pengamatan wujud padat menjadi gas dan sebaliknya pada Kapur Barus
Gambar 5.2
Percobaan pemanasan perubahan wujud padat menjadi gas dan sebaliknya
__________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________
JAWABAN PERTANYAAN
1. ______________________________________________________________________
______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________
2. ______________________________________________________________________
______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________
C. PERCOBAAN WUJUD CAIR MENJADI GAS
1. PROSES AIR MENJADI UAP/ GAS DAN MENJADI AIR KEMBALI
_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________
2. KESIMPULAN
_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________
JAWABAN PERTANYAAN
1. _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ 2. _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________
Gambar 5.3
_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________
Kegiatan Praktikum 2
A. PERCOBAAN KONDUKSI
No Jenis bahan Lilin mencair pertama
Lilin mencair kedua
Lilin mencair ketiga
Lilin mencair keempat 1 Besi
2 Tembaga
3 Kuningan
4 Aluminium
KESIMPULAN
__________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________
JAWABAN PERTANYAAN
a. ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ b. ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ c. ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________
Tabel 5.3 Pengamatan terhadaplilin
______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________
B. PERCOBAAN KONVEKSI
1. _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ 2. _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ 3. _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________
C. PERCOBAAN KONVEKSI DALAM AIR
1. _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ 2. _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ 3. _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________
JAWABAN PERTANYAAN
_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ 2. _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________
Keterangan :
h = Koefisien konveksi
t = Perbedaan suhu
Φ = Massa
D. PERCOBAAN RADIASI
1. Pembahasan
_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ 2. Kesimpulan
_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________
JAWABAN PERTANYAAN
1. _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ 2. _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________
Kegiatan Praktikum 3
A. PERCOBAAN PERUBAHAN PANJANG
No. Jenis Logam Pertambahan Panjang Keterangan
1. Tembaga
2. Nikelin
3. Kawat
KESIMPULAN
__________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________
JAWABAN PERTANYAAN
Tabel 5.4
Pengamatan Pertambahan panjang
Gambar 5.6
1. _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ 2. _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________
B. PERCOBAAN PEMUAIAN ZAT CAIR
1. Suhu Larutan Merah
_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ 2. Suhu Air Panas
_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ 3. Ketinggian Air
_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ 4. _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ 5. _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ 6. _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________
KESIMPULAN
_________________________________________________________________________ 1. _______________________________________________________________________ 2. _______________________________________________________________________ 3. _______________________________________________________________________ 4. _______________________________________________________________________
JAWABAN PERTANYAAN
1. ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ a. ___________________________________________________________________
___________________________________________________________________ b. ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ c. ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ d. ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________
2. ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________
C. PERCOBAAN PEMUAIAN BENDA GAS
No. Cara Pertama Keterangan
1. Sebelum botol dipanaskan apa yang terjadi dalam air. 2. Setelah botol dipanaskan! Apa yang terlihat dalam
air.
3. Kira-kira berapa lama setelah pemanasan timbul gelembung air.
No Cara Kerja Keterangan
1 Sebelum botol dimasukkan ke dalam air panas
keadaan balon
2 Setelah botol dimasukkan ke dalam air panas posisi balon
3 Lama pemuaian gas dalam botol diperkirakan
4 Suhu maksimal air saat botol dimasukkan dalam
ember.
KESIMPULAN
Tabel 5.5
Percobaan pemuaian benda gas
Tabel 5.6
__________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________
JAWABAN PERTANYAAN
1. _______________________________________________________________________ A. ___________________________________________________________________ B. ___________________________________________________________________ C. ___________________________________________________________________
______________________________________________________________________ A. ___________________________________________________________________
B. ___________________________________________________________________