-/:r-*':a*flJ
lssN
2302-4542
PFIOCEEDINEs
Jl
.
IV
5!nl
lll,til
fJ++i
[]ll\
i
t,v\.fitl{J;\ll
JJilrili(
ltlgil
&
Thermofluid
,OENI\]6qtr-q\
PEtrFIN
ILML
-EHNIH
I(E5Ei'IHIERtrtrN
EIFINmEStN
KEMFNOItrItrN
UNti.rH
BqNGSE
"
'-
,
-
, ;
-
,
PROCEEDING
PENINGIGTAN
PEIT{N
ILMU
TI]KNIK
MESIN
UNTUK
Kf, SEJAHTf,
RAAN
DANKEiII{NDIf,JAN
BANCSA
DEWAN REDAKSI
Id.rygury
J.r.bl
Ir
Muhdnud wEizwild4
M So , Pn D &etu Jwtun T.k tk M.nh don InABh, FohI@ fEbi* I]GMJlr
Subq8)t.PhDd.tErnirJrro
Tekai*Mesh&r
Indatn, Fatulb TekniL UGM)P.diti.
P.I3.nii
Prot Murrldr Bu (S.tjcDd BKS-TM)
K.t!
Juu$,Dcp.rtcDo/PrcSm Sludi Te*nit M.sindrlu
BKSTM selndmBi,K.lu.!
Pot
H@ii
S.lbdi
s.kft!rb:
Dr
C.sg
NugrdhoB.ndih.r.l
D.'rn
nd.r.i:
Dr. Sl4abo
Dr.
Ktrsi
Dr M!d.
Mie
rdiwd:
P:of.
Hwin
SiptudD' tklndutiulo
Dr Suyibo
Dr.
Khosi
Dr Mrdc
Mie
Dr
c.sg
NugohoDr. KNmoo
Dr.Adhir.W.
qhb
4d..tu
ona@n6.
byMtq
4@
de
r@e
n6 n@,4e@r
hy@rtu
rryrth
a ,0a,a4@.
Matutdr{.@tuiN
tulhy, ddFrMe
htvRd Nd b h.@dtdou
fuq**eFlqyam'hlwiq
,t02-lilill
Pd$nh
L.ju
P.nrk
n
M
(F.qI n
l.)
ddg.!
Tml
tl€Ltmdt
Arubunilb
r.rt.d.p
OEc,r
dtnSr4@
Ronehns Eend.Kerjr
.fra,rld
Srei
prdr M6in ECM Po.trble
Muslih M.lEdika Rllan Esap€mda, Andi
Sudim
[M
N - 060) ]]35Iat
gin!
P.rouknr
B.j.
P.r*rkrs ALi D2vlng
DibubuiM.trggulrLn
PrhrrGusn
AldlE
IbEIm. &inalHoni
(MAT"00I)
r39rModitilGi
Altt
l-ji
Fluidil$
MerodeVtkuD
MdgglmLn
Tulglru
Irdllsi
(Modifiqrior Ol
v.orr
nuidiryTsi
Uritrs IrdmliotrF!mrc.)
Is Prina Ndda
Dd
Agil Gibrd(MAT-002)..
.... ...
... 1396St
bitr.!
T.e.l
KoEpNitf,dg
Go.dok (f,ichhodi.CdlCps)
D€tr9rtrM.rrib
Ria
winwd.
RvoNy
Padibn,Di
P.ma(ei.
Hinaud
Hadi Sul'iso( MAT
4O.t)
... ...
...
1402/
MoiDbolog,Ctdlcd
El.nat
Conpdllio!,
AndBisodp.ribility
OrIndon6ir.
i
wild
Sillr*on
Cocooai
Tjokorda Gdc Tina Nindhia,zdd.k
KnejditTma Rml
\
L Va l-uor/
t40-L.j-u
Xa{*n
(SDcificWo. R.i.) M.t.rj.l
R6ir
AkriliLDagd
P.n.ab.h.n
S.nt
Pdau.r P.d! D.trt t PmsthBisYu$f
K&Itu.
Dq
TdnaWdiaineM
(MAT
0061
l4lr
P.ng.rul
Urur.nPdgelr*. ELliod.
C.ndr Ternrd.p DisroBiP.dt Sttutiur
S.ob!tr3.!
Ls
Log.n Trh S.j.trtu Plrl TipL B.rp.ngurtTriyono, Heru Sukero. Jaka Sulstya Budi
(MAT407).
r4l5Frbnsdotr Of Coppe.
Nrr*orD6ir.
PolyptulylEcMrtrir
By Ch.nLtry MethodeA.
M.r.n.l
Foi Dipol.rn.l.
InPolto.r
Elstol'.t
M.bbn.€ F!.l
C.[
ApplioiioaMuhunad Fitrolla!, A}Inad
Hma
Yuwono, Sui Katili( MAT
-003)
..
1420Posrruh T.DDennrr T€Dperils 10dc,5000c
Dn
wrktuT.bo
T.rD€nls
T.rt.drp
Nil.i
r.&u.ttn
TrriL Drn SttuklurMitm
Pd.
Brj. Tuhng.r
Srcl Dox (MAT
009)
..
...
..
..1424T.toik M..in
!
€mM
4 r
h.nbi!
d rvunirtr&r Grd.i M.da (Lrc )
MorDhorog/,
Ch.Diol
El€rdts
CoDpodrior,rd
olltrdordi.r
Wild
Sllkrom
CocoonTjokorda Gde Tirra Nbdniar, zdaek KnejAik:. Toh6
RMI:
I
D.D&E @rofMciDicd
Engrdins, Ensillgin3 reury, UdlyM!U
v.niq
rinbl4
Bni.Irioresi!Fu
+62{16l-39514?2 E.@il: nindnh@atmcm
2 foculty ofFood
ai
Bichcdod T@luology, Tebnicli 5, 166 23 Prgu.,Cacfi R.public
In rhis dicle, thc doiDh6lo$/
ofso
indigmDsIndd*im
wild silkvomwMs
fiom rh. .Ddi.s ofcdcul!lrif*$rr!
,!dAth6
rduutr
idqdn.d hd mmF&d wid co@ms
$om
.M
of B@blaNri
thdru
dsog)M
in lndoresir The.quipM
rtdsG
iliad for d.nrtfrcorion,ftc6c
wa scmi.s.Itu
nisosoF
6EM) -ncLsd
rndrcd B@ldoM SFoE6@py {LlBt w6 Ncd b iddiE,d.
elo.'ns @teitin rh. rcsp..ri!. sillvom
@M
T1'. C.[ nodtl*
TtF of U-2 OS eaed
fd cs ih. bieonprribiliry ofrhcrl*wom
NM
udd
eU cultuilg Ttu Ddpholoatese
prs!.d
in rhe rtp.d ud $c ohmtcd.lmr
cofrF it ons
e
tFrt
d arp..itv.ly Il G Irterstil8 lo b? .xpb.n lh{ bdh Indmsim vildsill@
cam
ll!rc e@d [email protected] 6 l]E do@niF ed s
rrm
Bobyanm.
rworn!
MorDlrclo6/, wil4siitvm,
c@@ Ldresi& bioonr*ibiliiySills e suFic qldal in
nFhuicrlly,biMmrlnbk d{t
d.8r&bl.lhd.
forcof6 !
wi&Mgf
of proFnics (Vcpon!&
KlplD,20ol
Tnoch!flcd potdi.s
ols*r
in 6b.rir lms
ofdd!C/ rbsorb.d b.forc fril@
ex...d.l
odd ntull
pobm.6 dd
slnrhdic
daiili
c6
bjgh{crfm
nb6
of Kevbr (M.ituh o/ ,1,As Eponc{t in
lINy
pubticdid!, th. sill nob rh. spdiesof
Bm6rahdi
is
*ll
lnom
for ibhiqonp!|itili9
6 bimr6irl
Tb.
dm$riqdcdB@bB
mri
sill
h6
b€dB.d
ontrrcirlly
a
,utuEsirbim.dicol (Altna ?rzl.,20or)
SiU
n\o
h!rcmoc
rdliq 6 [email protected]
si'e
lMy
€scbd
f€ndy-6
{tdm.s@r! lh t silt issuiobL fd 3-D s.trolding
'l@id.
As !s.fioE
$c€I
gro\th ud spud ddg rh. trba, md rh. nd. 6fill rfi. sap b rom
shtu
ord.
brtr
(!nB;'
., o/,200a) Ir
u
also EFrtc{i d8t rh.hllm
eI
wBodhd., grcs
ud
sp@d ond1c
dn'msioNltil}
fihron pr4uc.d
ton .@
or
Bmbwfd
utilzrion ofsillam
com
6
a.bov.
mrioncdutil
hw
jusl puaMdon
d
o*
rFcies ofsilt:lm
cem
L\.r isim
th. sFci.s of B@byx mori Other t}?. ofsillwom
cm
€p.cirly fror drc wnd $d js rotdomnicd.d
td
dodd te.xpld.i
in otlEr b lind nore suibbL 3ilknrrrid
ftr
$ct€nq
or cvdndrc supdid bi@mpdibilily
I
is th? pupoe ofrhis
emh
bobift
rh. Indon.rieeNe
of wildsillvom
.i@s f.m
dc
sp€i6
oi
Cd.uhdifenesh
ed Ac.iD
dls b
h. inv.stig&d nsnoaholory, chenic.l
.ldds
cmpositidbd
'ft.
wildSilt*m
clrcerf@
lie
spei$
oicriculr
rird.tub
(Ft
l!)
ud Attlcs dt$ (Fis.lbl
*d.
otbitud6m
lftLndi slres
Th. doresticd.d silL*om@.M
oiBmbn
f,onrh,
rG
t&ofdn
l{lue,iu
w€
(Fis.lc)M
slsoincnded
h
dtsr.strh
for tlE conrpd$ra i
Tn
obwrriono
eAholoryua
cddlcr.d btuug s.Mj!8
d.tu
frcro$op. SEM) T!. phdoqs
blcn {rd tlEdbcd *6
mGutd
I
qa
ed
dE E.dr*G
FlmEd ir
blstoaM forat
Fig. L (r)
CM
ofcridL
dif.n6t!.,
(b)
An-s
dla.!dG)
B@b{rtd
Tt IG
inde.dhqrdoh
D.dosocry(LIB'
G
LCdb
nbndt
d.
.l.mI
o@tcnr in dcGD.drc
dnwm
dm.
Du !o limitdim of rh.spG fd rhi3
dicl.,
ody ln..ld.nl
td
dEww
lo8rh mB. frmo b 500m
w
F.mt
dFd ln. prDos
.f
bio.r'@.ribilityEll 6. rtol.
siltM
c<@n,hould @&Aodetming prG3.
TlE denn of
d.
d.gllldn8prc$
will b. dpLini.
ep.riicdiclc
bl' drbd
ir
rti,
dicL.
TIc dc8ulm.d siU(rc
Du in ro rh. Iiquidof €I
cdnE (DMIM Q
b.dn1 6!0
STGMATlt
en
rhr
*
usld is U-2 OSiM
ATCC (USA) md Ll togftw for 2 &ys
Obtuio
of6. 6ll g@lt
re
cddrtd
byang
flDm@
nicbsop.
widrpndtu
d ddridierh.@U
The ooahology
of$e
6b6fi@
tn
BonbtaEdi
is
pllgt
d in
Fie.2a.tr is food
byndumdt
tbar$.
6b€rdidd.r
t
lo"n apD.din
t
{udcy
ord.
ni$ogrd
fd
d.
siz.3l-32
!s
(Fig2)TnisnD@tlallhenta
siz
ismdld
ihd
b.ih cricnl,bifd.ftt
'nnuniFnnr
qdj.
kd
{Lrcr|), Yod.Atu
rda
TlE Oioul.dl*siu i
foud *idr diDcta 55.56rrno
58-59ro (aDD<arn
@.
20% in6qEcy
of ihe histogm)6
dcpicred in Fig.la dd Fis 3b. Th.didlt
r ofdDAtra.s
alda
b
3@
inb<iwd
of Booblansi
dd
Cridl.
irifddir.la
that is 4041!D
(rppd
30%
ir
[email protected] ofrh.hisloFu ir
Fis. 4)tu-i6(pn
Fig. 2. (.) Mlrpbolo$, of Bmbya
hdi
O)
Hilrosm
of dEdind
of rh.i
reir
u.rhx
(sN'rlu x)r
h.milrd
rvu EEib
crdFhvr&
(uGH)ljfm.frh
r.:
c. M& Al, snl ci.Bi
Ti. 'I]]!ftf.
obou
14.lddb
dde
foud m th.A@6
dLs nm.ly: ca A1, K Pr, O, Sn, Cr, Bi, Ti, C! q FJ,Al
!$
Fb 3 (b) Hist%m ofrhe dimeb. of
rh. 6l:r
of
ci.
,trildsEib
t-..
-+i
l
t.
tudn6(en
(b)
Ft. 4 (!) Mrpholqy ofAtticN dlN
O)
Hikem
oi
rh.discd
ol th.fibs ol
Il
c{
h€pmf.n
ty
IX.le
irduedta*dom
sF.Eospy
(LIBd
rt'l
lnechoicrl
.l.fu
codt
@t
@@ne.
fNd
dlficeds
depicred inFig 5 Ttd Ch@ical
cl@r
@krt
in theBmhF
nori
G:
C, C4r\
P..Sa
O, Bi. Ti, Fe, Btchmic,l
.ldht
cMrmr
lor lne
C.Iic'nrG)
Fig. J.
C
ic,l
dulys
rcsul. by BinALs
induEnhqldoh
sp.tu$ofy
oIBt
(r)smba
D.i
(b)cn
hdro6M
(c)Att'cs
I n
inr6ri.e
rd
dirNs
nm
nhtld
dEbi@ntrnbiliy
of rh. wildsill'W
.@s
ofLdmesr.
Fig. 6 is rfienimsp€
ob&rEtto ofrhc gbMh of
d.
ell
in rhcEslenv.
nltBm
ct]mn fd 2
drr.
x is cledly obs@cdlh!
rh. €Ud.
foddrc
i'
lhc both of Cncdrdf.netu
0d
Atu
dla
(lig. 6b .nd 6c)mtd4
in rh.A.nbla
nd
Tlis ondidod
b.dftad
b
lhetudr
dd wildiiltToo
ced
ndn Indmcsiie
nm
bio@optjbl?cmprq
rh. Bonblx nni rhdFiC
6
cnotn of thc cclls(r)
Bonbyamori O)
cn.d!
tif.n6du
(c)A@B
unha$
crdjs
,.d.
(IJGM), Yo@A@us !dG.
ft.
ch.mical clemmr co@osirde
prmfcd
diffddr
btrtrll
m
foud
hlving go.d [email protected] for6ll
oulMng *irb dd. rhd n sem borh lddd.sirrild
sillwm
man
hrvinsb.r*
biodpatihilitydo
Bmbya mdiTlE lut]1m acho*ledsc
liMcEl
suppon Mcivrdfton
DiEtrft
Gmdl ofHBhr F-juonon offtc
Minisry
Edndion
dc ue
r-nc Retubh ofrdddesid tuEh
schd.
ol Ac.tLFic Mobilq-dd
Exch€ns.
poslu ud6 cmrer
nmba2|f,f,26lv't2\17
dd.d
2n
J'ny 2012 prri&islppon
itm
th. Insnd. ofCloic.l
Technologyol
PdBE d$ v.ry nuch elno*lqdged
spccill
rbDl
addEsedro
Pet
In3. K.tmna Dem.rov4 CSc Tosdher w h 14 Ju Lipoy Ph D For rh. pdtusison to uelll
eech
flcjliry in rbeL1.?d@nr
of
Biochi..i rd
Mrcoboro$rhsnde cbbolo3y of Pr!3u. Cack Rcpubli.
Alba
CH .Dq
F Jaknb( C .C !bro. T . Ho@.R
L., Ch.4J,
Lq
H,
tuchnon4J
,ktlm, D L
Si&h6ci
Bromrftrls,24. 401 ,116, (20031
Mclrcla L, Fajddon,
r,llotuonq
S, L.ngm, R,Chh.,
J,
Snyder48.. Nov
oti.. cB,
K.plaa
D,
silk inplMb for rh! h.alins of diricrl siz bon. delco6, Bonc, 37, 633-693,Un3dr,
RE,
P.Eis4K,
\lblf,
M,
MonaA,
Nridie6,, c,
xnlQsriclq
cJ,
E dorhelioliabon of
i
non-woren !il* fibrcir nd forsc
in ds@ dgitudins: src$tndd
gcnc Eguldidn of
hmm
erdorhelirlelh,
Biomorsials 25 . 5137-5 146. (2L,O.r)
UnS.l, R.E,
WdI M.
PeteqK.,
Mor4A.,Miglir.si. C, Ki*parick, C.J,6rsrh of hulfu c.lls
o
! non-*oh sill libloin nd ap.bntial
lor 6. n tis(
dsimdns,Biotute.ials. ?5. 1069 1075. (2004)
V.p€n&
C,
Kaple
DL,
Silk dsi
hiorore.ialfto8 Polln Sc1,32.91 lm7. (2001
'Ille moQholqy of rhe Si[aom .1)@n ol Cncu].
hfo.ste
ud
Au.us.d6
*d.
found drfidcnr*irh
Bmbt{
monn.
dimad
ol Bmbt* non