Denizde Güvenlik
Kaptan Yusuf Sertkaya
IMO MODEL KURS 1.23
CAN KURTARMA ARAÇLARININ KİFAYETLİ KULLANILMASI
IMO MODEL KURS 1.19
DENİZDE CANLI KALABİLME
IMO MODEL KURS 1.20
GEMİDE YANGINLA MÜCADELE
IMO MODEL KURS 1.14
GEMİDE İLK YARDIM
IMO MODEL KURS 1.21
İÇİNDEKİLER
Genel Güvenlik Bilgileri
DENİZDE GÜVENLİK İLKELERİ 2
A- Eğitim ve Talimlerin Önemi, Acil Durumlara Hazır Olma 2
B- Role Cetveli 3
C- Alarm Verildiğinde Yapılacaklar 4
D- Gemideki Bakım Tutum Talimatları 4
A- Acil Durumlar 5
a- Çatışma 5
b- Yangın 5
c- Oturma 5
d- Su alma 6
e- Denize adam düşmesi 6
B- Acil Durum işaretleri 6
C- Genel Acil Durum Alarm Sistemi 7
IMO MODEL KURS 1.23
Can Kurtarma Araçlarının Kifayetli Kullanılması
KİŞİSEL CAN KURTARMA ARAÇLARI VE KULLANILMALARI 10
A- Can Simidi 10
B- Can Yeleği 10
C- Dalma Giysisi 11
D- Isı Koruyucu Tulum 12
UMUMI CAN KURTARMA ARAÇLARINI DENİZE INDIRME DONANIMLARI 12
A- Kızaklı Matafora 13
B- Palangalı Matafora 14
C- Tek Kollu Matafora 14
D- Serbest Düşmeli Donanım 16
2- Kancalar 17
a- Matafora Kancası 17
b- Kapalı Can Filikasının Bırakma Kancaları 18
YÜRÜTME ARAÇLARI 19
A- Kürek 19
B- Yelken 20
C- Motor 20
1- Açık filika motoru 20
2- Mekanik Çevirmeli Pervane Donanımı 21
CAN KURTARMA ARAÇLARININ DENIZE İNDİRILMELERİ 21
A- Can Kurtarma Araçlarını Hazırlama 21
Can Sallarını Denize Indirme 22
1- Otomatik Şişmeli Can Salı 22
Hidrostatik Kilit 23
2- Mataforalı Can Salı 25
B- Can Filikalarını Denize Indirme 27
1- Mataforalı Can Filikasının Denize İndirilmesi 27
2- Tam Kapalı Can Filikasının Denize İndirilmesi 28
3- Tam Kapalı Can Filikasının Yerine Alınması 31
4- Filikayı tekrar Kullanıma Hazır Tutma 32
C- Serbest Düşmeli Filikanın Denize İndirilmesi 32
D- Kurtarma Botları 33
Kurtarma Botunun Tekrar Gemiye Alınışı 34
Tehlike İşaretleri
El Maytabı 36
Kullanılması 36
Paraşütlü İşaret Fişeği 37
Yüzer Duman Kandili 38
Güneş aynası 38
IMO MODEL KURS 1.19
DENİZDE CANLI KALABILME 42
A- Geminin Terk Edilmesi İstendiğinde Yapılacaklar 42
B- Suda nasıl hareket edilir ? 43
C- Ters Dönmüş Can Salını Düzeltme 44
D- Denize Adam Düşmesi 45
1- Williamson Dönüşü 45
2- Eliptik Dönüş 46
3- Scharnow Dönüşü 46
DENİZDE CAN KURTARMA ARAÇLARININ KULLANILMALARI 46
A- Can Kurtarma Araçlarına Binme Yöntemİeri 46
1- Can Filikası 47
a- Can filikasına gemide binme 47
b- Gemiden inerek bilme 47
c- Sudan Filikaya Çıkma 47
2- Can Salı 47
a- Can salına gemide binme 48
b- Gemiden inerek Binme 48
c- Sudan Can Salına Çıkma 49
B- Gemiden Uzaklaşma 50
C- Gemiden Uzaklaştıktan Sonra Yapılacaklar 50
1- ilk Olarak Yapılacaklar 50
2- İkinci Olarak Yapılacaklar 52
3- Üçüncü Olarak Yapılacaklar 53
D- Can Kurtarma Aracında Yapılacaklar 54
Soğuktan korunma 55 Sıcaktan korunma 55 Gözcülük 55 Su ve yiyeceğin kullanılması 55 Su 55 Yiyecek 56 Ümit 56
Canlı kalma çalışmasını düzenlemek 56
E- Gemiyi Terkten Sonra Yaralılarla ilgilenme 57
a- Şuur Kaybı 57
b- Boğulma 57
c- Kanama 57
d- Yanma 58
e- Susuzluk ve Sıcaklığın Etkisi 58
t- Donma (Hipotermi) 58
g- Sıcak Çaıpması (Hipertermi) 59
CAN KURTARMA ARACINDA BULUNAN TEÇHİZATIN KULLANILMASI 59
A- Koruyucu Örtüler 59
B- İlk yardım kutusu 60
C- Deniz demiri 60
D- Yangın söndürücüler 61
E- Filika telsizi 61
Filika telsizi ile tehlike muhaberesi 62
F- EPIRB - Acil Mevki Verme Telsiz Şarnandırası 63
G- SART - Arama Kurtarma Yansıtıcısı 64
H- Radar Reflektörü 65
CAN KURTARMA ARACININ İDARESİ 65
A- Denizli havalarda can kurtarma aracını kullanma 65
B- Motorlu Can Filikası İle Can Sallarını Çekmek, Kazazedeleri Denizden Kurtarma 66
1- Can salını çekme 66
2- Denizdeki Kazazedeleri kurtarma 66
C- Karaya Çıkma 67
E- Kazazedeyi Bekleyen Tehlikeler 68
F- Helikopterle Kurtarma Harekatı 69
Helikopterle işaretleşme 69
Ön hazırlık 70
Helikoptere alınma 71
Helikopterin vinciyle yukarı doğru çekilme; 72
I.M.O. Model Kurs 1.20
Giriş .74 BÖLÜM 1- GÜVENLİK İLKELERİ 74 A- Yangın Kaynakları 74 1- Yaşam yerlerinde 74 2- Makine dairesinde 75 3- Kuzinelerde 75 4- Güvertede 75 5- Telsiz daireleri 75 6- Akü dairesi 75 7- Statik elektrik 75 8- Tamir işleri 76 B- Eğitim ve Talimler 76 BÖLÜM 2 YANGIN TEORİSİ 77 A- Yangın Üçgeni 77 B- Yangının Yayılması 78 C- Yangının Gelişmesi 78
D- Yangınların Sınıflandırılması ve Uygun Söndürme Teçhizatları 78
BÖLÜM 3 YANGINLA MÜCADELE 79
A- Yangın Önleme İlkeleri 79
B- Geminin Tanıtılması 80
C- Güvenlik Çalışmaları 80
BÖLÜM 4- Yangının Saptanması 80
A- Alev ve Duman ihbar cihazları 80
B- Otomatik Yangın Alarmı 81
BÖLÜM 5 Sabit Yangın Söndürme Sistemleri 81
A- Genel Bilgiler 81
B- Ateş Boğma Sistemleri 82
2- Köpüklü Yangın Söndürücü 83
C- Yangın Önleme Sistemleri 85
1- Hidrokarbon, Toz ve Halon Gazı 85
2- Ölü Gaz Sistemi (İnert gaz) 85
D- Yangın Soğutma Sistemleri 85
1- Deniz Suyu Devresi 85
2- Su Püskürtme Sistemleri 85
E- Acil Yangın Pompası 86
F- Kimyasal Toz Uygulaması 86
BÖLÜM 6 YANGIN SÖNDÜRME DONANIMLARI 86
A Yangın Hortumları ve Teçhizatları 86
B- Seyyar Yangın Söndürücüler 87
Seyyar Söndürücülerin Yapıları 87
C İtfaiyeci Donanımları 90 İtfaiyeci Elbisesi 90 D- Solunum Cihazı 91 1- Hava Tüpü 91 2- Basınç Düşürücü VaIf 92 3- Maske 92
4- Alçak Basınç Uyarı Düdüğü 92
E- Uluslararası Sahil Bağlantısı 93
BÖLÜM 7 GEMIDE YANGIN SÖNDÜRME ORGANIZASYONU 93
Kumanda 94
Kumanda İlkeleri 94
Haberleşme 94
Gemi Dengesinin Korunması 95
Söndürme bittikten Sonra Gözlem 95
Limanlarda Gemi Yangını 95
IMO MODEL KURS 1.14
Öncelikler 98
Gemide ilk yardımının genel ilkeleri 98
Bilinci kapalı kazazedeler 100
Solunum 100
Kalp 100
Solumuyor ve kalp durmuş 101
Solumuyor ancak kalp durmamış 101
Temel Yaşam Desteği: Yapay solunum ve kapalı kalp masajı 103
Havayolu (Basamak A) 103
Solunum (BASAMAK B) 105
Ağızdan-ağıza solunum 105
Ağızdan Buruna Yapay Solunum 106
Yapay solunuma alternatif yöntem (Silver Yöntemi) 106
Kalp masajı (Basamak C) 107
Kalp masalı tekniği 108
Kalp masajının etkisini anlama: gözbebekleri ve nabız 109
Yapay solunum ve kalp masajı uygularken hatırda tutulması gereken hususlar 110
Kalp masajını sona erdirme 110
Şiddetli kanama 111
Kontrol 111
Doğrudan basınç 111
Yükseltme 112
Baskı noktaları 113
Turnike (Tourniguet) (Boğucu Sargı) 113
Şok 114
Tedavi 115
Tutuşmuş giysiler 115
Elektrik yanıkları ve elektrik çarpması 116
Kimyasal yanıklar 116
Kırıklar 116
Genel Tedavi 117
Kanama 117
Hareketsiz hale getirme 118
Kan dolaşımı 119
Vucudun belli bölgelerinde oluşan kırıklar 120
Kafatası 120
Üst çene 120
Alt Çene 120
Köprücük kemiği, kürek kemiği ve omuz 123
Kol kemiği (humerus) ve dirsek 123
Dirsek kemiği (radius ve ulna ve önkol) 124
El bileği ve el 126
Parmak 126
Omurga 127
Boyun 129
Göğüs 130
Leğen kemikleri (Pelvis) 131
Kalçadan Dize 132
Diz 133
Alt bacak (kaval ve kalmış kemiği) 133
İki bacak 135
Ayak bileği ve ayak 136
Çıkıklar 136
İlk yardım 137
Baş travması 137
Patlama sonucu yaralanmalar 138
Akciğerler 139
Baş 139
Karın 139
İç kanama 139
Dudak yanak ve dil kanamaları 141
Kulak geçidinden gelen kan 142
Tıkanma 142
Asfeksi (Asphyxia) 143
İlk yardım 143
İlk yardım . 143
Standart sargı 144
Kazazedenin nakli 144
Taşıma 145
Neil-Robertson sedyesi (Şek. 56) 149
İlk yardım çantaları veya kutuları 154
Acil Tıb için gerekli giysiler 154
Oksijen terapi 154
Kaza yerinden kurtarılırken 154
Gemi Eczanesi 155
A. Gemi eczanelerinin tertibi, yeterliliği ve güncelliği için dikkat edilecek hususlar155
B. İlk yardım dolabında bulunması gereken ilk yardım malzemesi 156
C. İlaç verimesi ve ilk yardım hususlarının kayıtları 157
IMO Model Kurs 1.21
Personel Emniyeti ve Sosyal Sorumluluk
Bölüm 1 162
İnsan İlişkilerinin Genel Görünümü 162
Bölüm 2 164
Gemi Topluluğunda İnsan İlişkileri 164
Bölüm 3 166 İletişim 166 Bölüm 4 169 Sosyal ve İş Çevresi 169 Bölüm 5 172 Eğitim 172
ÖNSÖZ
Çağımızda yapılan en önemli yatırım, insana yapılan yatırımdır. İnsanlar değişik meslek gruplarında yaşam mücadelesi verirken çeşitli tehlikeler ile karşılaşırlar. Denizde çaİışan insanların tehlike oranı daha yüksek olarak kabül edilnıektedir.
Denizlerde meydana gelen kazalar incelendiğinde, birçok denizcinin yeterli bilgi ve eğitim eksikliğinden dolayı hayatlarını kaybettikleri ya da kazalara sebebiyet verdikleri ortaya çıkmaktadır.
Denizin kendine özgü değişik tehlikelerinin varlığı “bilgisizlik ve eğitimsizlik” asla kabul etmez.
Kitabımızda Denizcilerimize acil durumlarda neler yapması gerektiği, kullanılması gereken alet ve ekipmanların kullanılması ile ilgili bilgiler ve IMO Model Kursların kurs müfredatı ayr:ca Solas Bölüm III - kural .51’de belirtilen gemilerde bulunması zorunlu TRAINING MANUAL’in içeriği kitabımızda mevcuttur.
Kitabımızın hazırlanışıncla emeği geçen herkese ayrıca yayıncı kuruluşumuz olan AKADEMİ DENİZCİLİK’e teşekkür ederim. Dünya denizlerinde sefer yapan gemilerde çalışan tüm denizcilerimizin acil durumlarda hayatta kalabilmelerine katkımız olursa kendimizi mutlu sayacağız.
15 Mart 2001 Kavacık, İSTANBUL Kapt. Yusuf SERTKAYA
Genel Güvenlik
Bilgileri
DENİZDE GÜVENLİK İLKELERİ
A- Eğitim ve Talimlerin Önemi, Acil Durumlara Hazır Olma
Denizde beklenmedik kayıpları önlemek ve acil durumların zor şartlarına karşı hazır bulunmak için daha önce de bahsedildiği gibi belirli aralıklarla role talimleri yapılır. Bu taİimler gerçeğe uygun ve acil duruma en yakın şekilde gerçekleştirilmelidir. Acil durumlarda personelin görevlendirilmesi, teçhizat ve donanımların paylaştırılıp, ekiplerin ve amirİerin belirlenmesi başarı için en önemİi aşamadır. Role talimİeri de bu planlamanın sahneye konulduğu uygulamalı denemelerdir.
Gemilerde yapılan eğitim ve talimlerde üç esas söz konusudur;
A - Organizasyon
B - Teçhizatların kullanılması
C- Bakım Tutum
Yapılan talimlerle, acil bir durumda hangi teçhizatların kullanıma hazır olduğu ve bunların nasıl kullanılacağı öğrenilir. Can kurtarma çalışmasının esası, beraber hareket etmek ve işbölümü yapmaktır. Bu sayede herkesin öncelikle ne zaman, nereye gideceğini ve ne yapacağını Öğrenmesi sağlanır. Ayrıca, talimler sırasında çalışmayıp, boşalmış veya bozulmuş ya da hiç olma-yan cihaz ve donanımların tespit edilerek gerekli bakım-tutum ve alımın yapılması sağlanır.
Her gemiadamı ayda en az bir defa gemiyi terk ve yangınla mücadele talimine katılmalıdır. Bir önceki talimde gemi mürettebatının %25inden fazlası bulunmamışsa gemi limandan ayrıldıktan sonraki 24 saat içinde gemiyi terk talimi yapılmalıdır. Yolcu gemilerinde ise yolcular bindikten sonraki 24 saat içinde yapılmalı ve bu talimler her hafta tekrar edilmelidir.
Role talimleri yapılırken;
-Talime ait alarm verilir ve umumi anons yapılır.
-Toplanma yerinde tüm mürettebat ve varsa yolcular can yeleklerini giymiş bir şekilde toplanır.
-Role talimlerinde fark edilen her türlü yanlışlık, eksiklik ve bozukluk vakit geçirilmeden amire bildirilmeli veya düzeltilmelidir.
- Bir role taliminde yer alamayan kimse diğer role taliminde mutlaka görev almalıdır.
- Role talimleri sırasında olaylar çok iyi izlenmeli ve verilen talimatlar dikkatle
dinlenmelidir.
Amir olan kişinin acil durumda çeşitli nedenlerden dolayı bulunamayacağı ve görevini başka bir kişinin devralması gerektiği göz önüne alınarak komuta edecek kadar bilgili olunmaya gayret gösterilmelidir.
B- Role Cetveli
Gemilerin salon, köprüüstü, makine dairesi ve koridorlarında her gemiadamının hangi acil durumda, nerede görevli olduğunun yazılı olduğu “role cetvelleri’ adı verilen bir çeşit planlama ve organizasyon listeleri asılıdır. Bu role cetvellerinde acil durumlara ait alarm işaretleri, bu alarmların duyulmasıyla gemideki personelin hangi durumda nerede toplanacağı ve ne şekilde hareket edeceği yazılıdır.
Ayrıca her gemiadamına gemiye katılır katılmaz role cetvelindeki yerini belirten adına düzenlenmiş “role kartı” verilir. Gemiye katıldıktan sonraki ilk fırsatta gemiadamı role kartındaki görevini, alarm işaretlerini, can filikalarının ve can sallarının yerleri ile, yangın söndürme donanımlarının yerlerini çok iyi Öğrenmelidir. Role kartları kamaralarda hemen görülebilecek ve acil durumda hemen alınabilecek bir yere konulmalıdır.
- Her ekibin bir amiri bulunur. Amirler, kendi ekiplerindeki gemiadamlarını ve acil durumdaki görevlerini bilmelidirler. Kendilerinden sonra gelen sorumluda da mürettebatın bir listesi bulunur. Ekip amirinin kim Olduğu veya onun yokluğunda kimin emir olacağı role cetvellerinde yazılmıştır. Ayrıca her ekipte bir güverte zabiti görevlendirilmiştir.
C- Alarm Verildiğinde Yapılacaklar
Gemide oluşabilecek çeşitli acil durumları haber vermek için değişik alarm işaretleri verilir. Bir tehlike durumunda alarm verildiğinde öncelikle hangi tehlikeye ait olduğunu anlamak ilk hareketin nasıl yapılacağı hakkında fikir vereceği için önemlidir. Acil durum alarmı duyulduğunda telaşa kapılmadan fakat en hızlı şekilde aşağıdakiler yapılmalıdır.
- Alarm çaldığında yünlü giysiler ve varsa üzerine yağmurluk giyerek, hemen can
yeleğinizi ve role kartınızı alın. Can yeleğinizi yolda da giyebilirsiniz, vakit kaybetmemeye çalışın.
- Tekrar geri dönme ihtimaline karşı kapı açık kalacak şekilde çengelini takın,
karanlıksa ışıkları açık bırakın.
- Kamaradan çıkıp yaşam mahallinden veya kapalı bölgelerden en kısa yolu
kullanarak açık güverteye çıkın. Kamaradan yanınıza eşya almak için kesinlikle vakit kaybetmeyin.
- Eğer tehlikeyi ifade eden birisini duyuyorsanız, sizde aynı şekilde bağırarak
etrafınızdakileri uyarın.
- Doğruca role talimlerinin yapıldığı toplanma mahalline gidin.
- Toplanma mevkiine paniğe kapılmadan en hızlı ve güvenli şekilde vermeye çalışın.
Panik sonucu oluşabilecek yaralanmaların daha sonra büyük sorunlar oluşturacağını unutmayın.
Toplanma mahalline ulaştıktan sonra soğukkanlı ‘/e disiplini bozmadan verilen komutları ve görevleri dinleyin.
Üstünüze düşeni ekip çalışmasını bozmadan ve diğerlerinin de moralini düzeltecek şekilde şevk ve soğukkanlılıkla yerine getirin.
D- Gemideki Bakım Tutum Talimatları
Can kurtarma araçlarının periyodik bakım-tutumlarını kapsar talimatlardır, mümkün Olduğu kadar resimler ile kolay anlaşılır şekildedir ve her teçhizat için aşağıdaki hususları gerektiğince kapsamına alır;
- Gemilerde SOLAS kurallarını içerecek şekilde bulunan Check-of list, bakım tutum ve onarım talimatları,
- periyodik bakım-tutum planı,
- tavsiye edilen yağlama yağları ve yağlama yerleri şemaları, - değiştirilebilen parçaların listeleri,
- yedek parçaların kaynak listesi, - bakım-tutum ve kontrol kayıt jurnali.
A- Acil Durumlar a-Çatışma
Teknelerin tipleri, boyutları ve süratleri çatışma olayı neticesinde belirecek hasarın büyüklüğüne ve tehlike derecesine etki eder.
Gemilerde role talimleri sırasında eğitimi yapılan acil durumlardan birisi de “çatışmadır”. Çatışma olayında geminin hemen batacağı düşünülmemelidir. Yaranın durumu, yeri , yük durumu, hava koşulları ve derinlik gibi şartlar geminin su alma hızını değiştirir. Ayrıca gemiler bir bölmeleri su dolsa bile batmayacak şekilde yapılmışlardır. Bu nedenle kesinlikle paniğe kapılmamalı, soğukkanlı bir şekilde can yeleği giyilerek çatışmadaki role yerine gidilmelidir. Daha sonra da kaptanın vereceği talimatlara göre hareket edilmelidir.
b-Yangın
Bir yerde yangının çıkabilmesi için üç ana şartın oluşması gerekir. Bunlar; Yanacak bir madde, yeterli ısı ve yeterli miktarda oksijendir. Bahsedilen bu unsurlar hemen hemen her ortamda bulunurlar. Bunlar bir araya geldiğinde yanma oluşur. Gemilerde yangının çıkmasını ve yayılmasını kolaylaştıran faktörler oldukça fazladır. Gemilerde oluşabilecek yangınlar genelde makine dairesi, kuzine, yaşam mahalleri ve ambar bölümlerinde oluşur ve yayılır. Bu yangınların çoğunun insan hatası , dikkatsizliği ve tecrübesizliği sonucu çıktığı tespit edilmiştir. Yangına karşı en iyi mücadele onun oluşmasını engellemek, ‘jani her zaman tedbirli ve dikkatli olmaktır. Tüm tedbir ve dikkate rağmen yinede istenmeyen şartlarda yangın oluşabilir. işte bu durumda da bilgi, talim ve beceri işin içine girer.
Gemideki role talimlerinden birisi de yangın talimidir. Geminin çeşitli yerlerinde oluşabilecek yangınlar göz önüne alınarak yangın timleri ve mücadele çeşitleri düzenlenmiştir. Bu talimerde tüm donanım ve teçhizatın denenmesi, personelin tecrübelendirip gurup halinde mücadele etmesini öğrenmesi amaçlanmıştır. Yangınla mücadelede başarı, bilgili, talimli ve birlikte hareket edip ekip halinde çalışabilen bi~ gurupla sağlanabılir. Yangınla tek başına mücadele etmekten kaçınılmalıdır. Personelin “yangın alarmı” duyulur duyulmaz ilk yapması gereken şey role yerine gitmektir. Yangının durum ve büyüklüğüne göre can kurtarma araçlarının denize indirilerek hazır tutulması da iyi bir tedbirdir.
c- Oturma
Özellikle dar kanal ve boğaz geçişlerinde, sığ sularda veya kötü hava şartlarında sürüklenme sonucu oluşabilecek acil durumlardan bir tanesi de “oturma” dır. Böyle bir durum için alarm verildiğinde personel, kapalı yerden çıkıp derhal role yerine gitmelidir. Oturma halinde geminin en kötü şartlarda yan yatacağı akıldan çıkarılmamalı ve bu durum düşünülerek soğukkanlı olunmalıdır.
d- Su alma
Gemi çatışma, oturma veya başka bir sebeple su alabilir. Bu durum için, alarm verilir verilmez can yeleği ile role talim yerine gidilir, kaptanın vereceği emirlere göre hareket edilir.
e- Denize adam düşmesi
Denize adam düşmesi halinde en önemli davranış çabuk hareket etmektir. Özellikle can simitlerinin yerlerinin bilinmesi ve hazır olmaları ilk müdahalenin yapılabilmesi için önemlidir. Denize düşen kişiyi gören, eğer can simitlerine yakınsa hemen bir can simidi atacak ve köprüüstüne bildirecektir, şayet can simitlerine uzaksa yüksek sesle denize adam düştüğünü ve düştüğü tarafı diğerlerinin de duyacağı şekilde bağıracaktır. Bundaki amaç olayın köprüüstünden duyulup gerekli manevranın yapılması ve manoverboard şamandırası ve can simidinin düşen kişiye atılmasını sağlamaktır.
Acil durumlarda gerek can gerekse mal güvenliğini sağlayabilmek amacıyla bilgi, tecrübe ve ekip halinde disiplin içerisinde çalışmaya ihtiyaç vardır. Gemilerde yukarıda belirtilen acil durumlar esas alınarak yapılan görev bölümleri ve bunların uygulanması olan “role talimleri” son derece önem arz etmektedir. Yukarıda başlıklar altında sıralanan acil durumlar gemide sürekli yapılan role talimlerinin konularıdır. Tüm bu durumlar içerisinde esas teşkil eden iki konu vardır ki, bunlardan ilki, bir tehlike halinin görülmesinde olaylara (mahiyetine bağlı olarak) yalnız müdahale etmekten mümkün olduğunca kaçınarak, durumu diğer mürettebata bidirmek, diğeri ise, hiç bir acil durumda kaptan emri olmadan gemiyi terk etmemektir.
B- Acil Durum İşaretleri
Can kurtarma aracında veya teknede önemli görevlerden biri de iyi bir gözcülük yaparak yar-dima gelen veya bölgeden geçen tekne veya uçağa işaret vererek dikkati çekmek ve yardım istemektir.
Aşağıdaki işaretler birlikte veya ayrı ayrı kullanıldığı veya gösterildiği zaman, tehlikeyi veya yardım istendiğini belirtir.
- Yaklaşık birer dakika ara ile patlatılan bir top veya patlayıcı sesi, - Kısa aralıklarla kırmızı ışık saçan fişek veya mermi atılması,
- Mors kodu ile SOS (... - - - … ) işaretinin telsiz, telgraf veya başka bir işaret yöntemi ile verilmesi,
- “MAYDAY” kelimesinin telsiz telefona üç kez söylenmesi,
- N.C. harfleriyle uluslararası tehlike işaret kod flamalarının gösterilmesi,
- Üzerinde veya altında bir küre veya küreye benzer herhangi bir şey bulunan dört köşe bir bayraktan ibaret işaret,
- Portakal rengi duman veren duman işaretinin gösterilmesi,
- Her iki yana doğru açılan kolların ağır ağır ve tekrarlı olarak indirilip kaldırılması
Bu arada çok önemli belirtmek gerekir. Bir tekne veya uçak görmek veya bunlar tarafından görülmek kurtulmak anlamına gelmez. Kurtarma çok uzun sürebilir. Bu sebeple görüldükten sonra da önceki gibi tedbirli olunmaya devam edilmelidir.
C- Genel Acil Durum Alarm Sistemi
Gemilerde oluşacak olağanüstü durumlardan personeli ivedi olarak haberdar etmek hayati önem taşır. İşte bu sebeple gemilerde bu durumları personele bildirir alarm sistemleri vardır. Oluşacak genel acil durumlardan personeli haberdar edebilmek için,gemi düdüğü ve sirenine ilave olarak, bütün yaşam mahallerinden ve çalışma mevkilerinden duyulacak şekilde dizayn edilmiş alarm sistemleri mevcuttur. Bu sistem gemi ana devresinden veya istenen acil durum elektrik güç kaynağından beslenir. Alarmlar yedi veya daha fazla sesi izleyen bir uzun sesi verebilecek şekilde değişik tiplerde olabilir. Sistem köprüüstünden ve gemi düdüğü dışında diğer belirlenmiş bazı stratejik noktalarda da çalıştırılabilir.
IMO Model Kurs
1.23
Can Kurtarma
Araçlarının Kifayetli
Kullanılması
KİŞİSEL CAN KURTARMA ARAÇLARI VE KULLANILMALARI
A- Can Simidi
Yüzebilir katı maddelerden dış çapı 80 cm den büyük, iç çapı 40 cm den küçük olmayacak şekilde 2,5 kg ve üzeri ağırlıkta dizayn edilmiş can kurtarma araçlarıdır. Denize düşen kişiye atılarak, o kişinin kurtarılmasına kadar geçecek süre içerisinde hem su üzerinde kalabilmesini hem de yerinin belli olmasını Sağlar. Her gemide en az 8 adet bulunur, bu sayı geminin yolcu ve
mürettebatının sayısına göre değişir.
Gemide bulunan can simitlerinin yarısından fazlası kendiliğinden yanan ışık ile donatılmıştır. Bu can simitlerinden en az iki tanesi ışıklı ve dumanlı olup, çabuk düşürme tertibatı ile kır-langıçların borda tarafına yerleştirilmişlerdir.
Kullanılmaları;
- Can simitleri denize düşen kişiye atılır. Can simidi atarken el incesi çımasının mümkünse gemide kalması sağlanmalıdır, fakat amaç sadece kişiye can simidini ulaştırmaksa hiç vakit kaybetmeden atılmalıdır.
-Can simidine bağlı ışıklı-dumanlı can simitlerinde ise yerleştirme sistemi sadece can
simidinin düşürülmesi şeklinde hazırlanmıştır. Can simidinin elle veya düzenekteki kilitleme piminin çekilerek düşürülmesi ile bir ucu can simidine diğer ucu ışıklı-dumanlı şamandıraya bağlı ince-nin çekmesi sonucu “man overboard” adı verilen şamandıra yerinden sıyrılıp ateşlenerek denize gidecek, ışığı yanmakla beraber duman çıkartmaya başlayacaktır.
B- Can Yeleği
Can yelekleri vücudu geriye kaykılmış bitkin ve baygın bir insanın ağzını sudan 12 cm yukarıda tutabilecek ve baygın olan bu kişinin herhangi bir durumdaki vücudunu ağzının sudan kurtulacağı pozisyona 5 saniye içinde döndürebilecek dizayndadır.
Can yelekleri onu giyen kişilerin yüzmesine ve can kurtarma araçlarına çıkmasına engel olmayacak şekilde yüzer maddeler kullanılarak yapılmış araçlardır. Tarif edilerek gösterildikten sonra yardımsız olarak 1 dakika içerisinde giyilebilir.
Can yeleklerinin üzerinde bazı teçhizatların
bulunması ve bu teçhizatın iş görür durumda olması gerekir. Standartlara uygun bir can yeleği , bir insanın en az 4,5 m yükseklikten atlaması sonucu, üzerinden çıkmadan ve hasarlanmadan, atlayan kişinin yaralanmaksızın suya girmesine müsaade eder.
Gemilerde her bir kişiye bir can yeleği düşmekte ve herkesin kamarasında kolay ulaşılabilir şekilde muhafaza edilmektedir.
Kullanılmaları;
Değişik tip ve boyutlarda can yelekleri vardır. Giyilmeleri boyun kısmının geçirilmesi veyaçeşidine göre ceket gibi giyilirler. (Boyuna takılıp kemeri bağlananlar ,sırta ceket şeklinde giyihp bağlarianlar, belde taşınıp istenildiğinde gerek tüpüyle ,gerek ağızla şişirilebilenler gibi.)
C- Dalma Giysisi
Suya girecek kişilerin maruz kalacağı öncelikli ve hayati tehlike soğuktur. Deniz suyu sıcaklığının düşük olması ile, insan vücudu ısı kaybına başlayacak ve hipotermi sonucu yaşamını yitirecekti r.
Suya girecek bir kişi can yeleğini giyse bile belirli bir süre sonra donarak ölebilir. Tüm bunlar hesaba katılarak belirlenmiş kurallar sonucu yalıtkan malzemelerden dizayn edilen dama giysileri, paketlenmiş durumundan 2 dakikada çıkartılıp yardımcısız olarak çok kolaylıkla giyilebilecek şekillerde imal edilmiştir.
Yüz hariç tüm vücudu kapatacak şekilde olan dalma giysilerinin üzerine can yeleği de giyilebihir. En az 5 m. uzunluğundaki düşey bir çarmıhtan inilip çıkılabilecek ve en az 4,5 m.den hasara uğramadan atlanabilecek ayrıca suda kısa bir mesafe yüzmeye uygun özehhiklere sahiptirler.
Dalma giysileri 5°C deki suda 1 saat boyunca kalan bir kişiyi kaleme yazı yazabileceği kadar vücut ısısını koruyabilir. Dama giysileri su ortamında 0°C içerisinde bulunan bir kişinin vücut sıcaklığını 6 saat süreyle 35°C nin altına düşürmeden tutabilir.
Dalma giysileri usulünce giyildiğinde soğu-ğun etkilerini en aza indirerek hayati tehlikeyi uzun süre bertaraf edebilmektedir.
Kuhlanılmaları;
- Dalma giysileri gemilerde özel paketleri içerisinde muhafaza edilir. Ve bu paketler en fazla 2 dakikada açılacak şekilde dizayn edil-m işlerdi r.
- Kullanılacağı zaman bu paket açılır ve katlanmış olan dalma giysisi çıkartıhır,
- Çok rahatlıkla bir tulum gibi giyilir.
- Üzerinde pratik olarak dizayn edilmiş su sızdırmaz fermuarların tümü kapatılır, başlık iyice yerleştirilir,
- Dalma giysisinin içine sıcak tutucu giysiler, üzerine de can yeleği giyilmehidir.
D- Isı Koruyucu Tulum
Su içinde veya ortamın soğuk olup hayatı tehdit ettiği anlarda tehlikeyi en aza indirmek için tasarlanmış can kurtarma araçlarıdır.
rüzgar ve deniz tesirinden korumaktır. Can yeleği giymiş bir insanın yüzü dışında bütün vücudunu kapatır. Eldiven giyilebilecek yapıda değilse , elleri de kapatacak şekilde dizayn edilmiştir.
Giyen insanın suda yüzmesni engellemesi
halinde en çok 2 dakika içinde çıkarılabilir.
Isı korumalı tulumlar -30°C ye kadar olan
hava sıcakhıklarında, vücut ısısının korunmasını sağlar. Kullanılmaları - Isı korumalı tulumlar gemilerde paketler içinde muhafaza edilir.
- Bir tulum giyiyor gibi yardımsız olarak çok kolaylıkla giyilebilir.
UMUMİ CAN KURTARMA ARAÇLARINI DENIZE İNDİRME DONANIMLARI
Son yıllarda can kurtarma araçlarını en hızlı ve en kolay şekilde denize indirmek amacıyla çeşitli yöntem ve donanımlar geliştirilmiştir. Bunlar şu şekilde sıralanabilir.
A- Kızaklı matafora
B- Palangalı matafora C- Tek kollu mata fare D- Serbest düşmeli yöntem A- Kızaklı Matafora
Bu donanımda can filikası baş ve kıç tarafındaki kancalardan matafora adı verilen iki kollu donanıma, çelik tellerle bağlanmıştır.
Can filikası vincin bir parçası olan fren tertibatı el ile boşaltılarak mayna edilir. Kullanılması oldukça kolaydır. Freni tutan ağırlık kaldırıldığında filika kendi ağırlığı ile mataforanın kollarını dışarı doğru çeker, kendisi de dışa doğru açılır. Matafora kollarının uzunluğu kadar dışa açıldıktan sonra fihika aşağı doğru inmeye başlar.
Filika yerine alınırken elektrikle çalışan vinç kullanılır, ayrıca motorun yanında elle
Bu dişlinin üzerindeki bir yuvaya çelik bir kol takılarak çevrilir. Dinlenmek için kol bırakıldığında dişli geri dönmeyecek şekilde yapılmıştır. Böylece yavaş yavaş filika mataf oraya alınır. Burada dikkat edilecek bir husus. herhangi bir tehlike oluşmasını önlemek için çelik kol işi bittikten sonra hemen çıkarılıp matafora kolunun üzerindeki yerine
konulmalıdır.
B- Palangalı Matafora
Bu sistem şekilde de görüldüğü gibi oldukça basittir. Küçük ve hafif can filikaları için kullanılır.
Vidalı şafta bağlı olan kol çevrilerek filikayı taşıyan kol bordaya doğru getirilir. Daha sonra palanga donanımı ile filika mayna edilir.
Filikayı taşıyan kol dik durumdan açarak yatay hale gelmeye başladığında vidalı şafta bağlı kolu hızla çevirmemesine dikkat edilmelidir.
C- Tek Kollu Matafora
Bu donanım daha çok can sallarını denize indirmede kullanılır. Önce matafora güverteye kumanda edecek şekilde tutulur.
Çalıştırma pariması çekilerek san salı güverte üzerinde iken açılır.
Can Salı açıldıktan sonra elektrik motorunun hemen yanında bulunan bir manivela ile matafora kolu bordaya doğru dirisa edilir.
Sel giriş kısmındaki iki parima ile güverte üzerindeki mapalara bağlanarak rampası kurulur. Bir kişi selin girişinde durarak gelenlere yardım ederek herkesi sala bindirir. Daha sonra elektrikli motor yardımıyla sal mayna edilir.
Herkes bindikten sonra matafora suya kadar mayna edilir.
Mataforayi mayna eden de çarmıhla su seviyesine kadar iner ve ıslanmadan oradan salın içine atlar.
Son olarak matafora kancasından gelen parima hızla çekilerek kanca serbest bırakılır ve gemiden uzağa gidilir.
Virada da durum bunun tersidir. Önce elektrikli motorla vira edilir. Sal güverte hizasına kadar vira edildikten sonra elle kumanda kolu takılarak matafora kolu güverte üzerine doğru çevilir.
D- Serbest Düşmeli Donanını
Bu sistem tam kapalı can filikalanında kullanılır. En önemli parça filikayı tutan kancalardır. Mürettebat filikaya bindikten sonra serdümen dümenin üzerindeki delikten gelen fren telini çekerek filikayı mayna eder. Filika su seviyesine geldikten sonra baş ve kıç taraftaki kancalanın rahat açılabilmeleri için teli çekmeye devam eder. Bu sistemin kısımları aşağıda açıklanmıştır.
1- Vinç Motoru
Tam kapalı filikayı mayna etmek için kullanılan motorun önce emniyet pimi çıkarılır ve çahıştırılır. Bundan sonra yapılacak olan filika hazır olduktan sonra freni tutan kola bağlı ağırlık kaldınılarak filika güverteden mayna edilir. Diğer bir yol ise filikanın içine giden fren telinin çekil-mesi ile mayna edilmesidir. 2- Kancalar
a- Matafora Kancası
Mataforahı can sahını havada asılı tutan ve istendiğinde açılarak salı serbest bırakan bir kancadır.
Kancayı selin halkasına tekme ve açma yöntemi.
- Açma kapama kolu aşağıya doğru çekilerek kanca ağzı açılır.
- Can sahının halkaısı kancanın ağzına takılır ve bırakma kolu hızlıca yukarı itilerek
kancanın ağzı kapatıhır.
- Kancayı otomatik bırakacak şekilde kurmak için birinci savlo (Savlo A) kısa ve hızlıca çekip bırakılır. Böylece can salı suya indiğinde yük kalkacak ve kanca açılacaktır.
Can salı suya indiğinde kanca açılmazsa ikinci savlo (Savlo B) aşağı doğru çekilerek kancanın açılması sağlanır.
b- Kapalı Can Filikasının Bırakma Kancaları
Bu çabuk bırakma kancaları üzerlerinde yük varken bile istendiğinde açılacak şekilde yapılmışlardır. Böylece fihikanın kancaya takılı kalma ihtimali azaltılmıştır. Bunun yanı sıra yeterli dikkat gösterilmediği takdirde kancanın zamansız bir hareketle erken açılma tehlikesi vardır. Aslında kanca filika suya indiğinde kendiliğinden açılacak şekilde yapılmıştır.
Filika suya indiğinde karinasındaki hidrostatik mekanizmanın diyaf nemi oluşan su basıncı ile itihir. Bu basınçla kancanın
gözlem carnından da görülen kilit göstergesi yukarı doğru kalkar.
Göstergenin bu şekilde kalktığı görüldükten sonra filikanın içindeki kanca açma kolunun özerindeki emniyet pimi çıkarılır. Kol şekilde görüldüğü gibi yukarı doğru kuvvetlice çekihir ve 90 derece çevrilir. Bu hareket yapılınca kanca açılmış olacaktır.
Çok acil durumda gözlem camından görü-lebilen kilit göstergesi elle yukarı kaldırılarak kilit
YÜRÜTME ARAÇLARI
A- Kürek
Gemilerdeki filikalanın her ikisinde kürek çekme yenineden bir fazla olacak sayıda kürekler bulunur. Önce gemiden uzaklaşmak için daha sonra bulunulan bölgeye göre sahile ulaşma imkanı varsa kürek çekilerek fihika ile seyir yapılır.
B- Yelken
Yelken motorlu olmayan can fihikasında bulunur. Bu fihikada ayrıca kürekler de vardır. Yelken bezi, direk ve seren sürekli fihikanın içinde bulundurulur.
Önce flok ve ana yelken sereninin halatlanı direğin cundasındaki makaradan geçirilir. Ana yelken yakalarının kısa olan yakası filikanın pruva yönünde olmasına dikkat edilir. Daha sonra direk filikanın ortasındaki yuvasınia oturtulur, ana yelken ve flok direğe çekilerek halatlani volta edilir.
C- Motor
1- Açık filika motoru
Can fihikalanında filika motoru bir kol yardımı ile çevnilerek ilk hareket verilir. İleri ve geri yol verilebihir, hız ise gaz kolu kullanılarak istenildiği gibi ayarlanır. Burada dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta, hareket verilmesi için çevirme devam ederken makine kontağı açılacağı anda kolu yerinden çıkarmaktır, çevirme kolu bunu sağlayacak şekilde yapılmıştır. Aksi halde motor hareket aldığında kolu hızla çevirecek ve makineyi çalıştıran kişinin eline çarparak veya sıÇrayarak yakındakilere zarar verecektir.
Motorun çahıştırılması:
Karter ve şanzıman yağı kontrol edilir.
Pervane, şaft ve volanın neta olduğu görülür. Yakıt kontrol edilir, musluğu açılır.
Şanzıman kolu boşa alınır. Ön ısıtma varsa ön ısıtma yapılır
Marş anahtarı varsa anahtarla kol çevirmeli ise kol yerine takıp çevnilerek çalıştınılır. Tam kapalı can filikalanının motorları birkaç şekilde çahıştınıhırlar. Bunlar akü ile ve hidrohik kumandalı olarak bir tüpte basıncın attınılıp, bu basınçla ilk haeketin verilmesidir. Bu kullanış şekilleri dümen dolabının üzerinde talimatnamede gösterilmiştir. Genel kaideler olarak şunlar söylenebilir.
- İlk hareket akü ile sağlanıyorsa ekim anahtarı açılır. - Yakıt devreleri açılır.
- Hidrohikli ise basıncın istenilen seviyede olup olmadığı kontrol edilir. - Şanzıman boşa alınır.
- İlk hareket verilir. Bu bir düğmeyi çevirmekle veya ayakla bastırmakla olabilir. - İlk hareket almazsa tekrar denenir.
- İlk hareket alırsa hemen yağ basıncı kontrol edilir. - Alarm çalarsa makine durdurulur.
2- Mekanik Çevirmeli Pervane Donanımı
Bu tip donanımda pervane fihikada bulunanlar tarafından çevnilir. Filikada oturan her kişinin önüne gelmek üzere çeşitli mekanik düzeneklerle, hareketi pervaneye iletilen bir kol bulunur. Bu kol ileri geri itildiğinde hareket sağlanır. Kürek kullanmaktan daha kolaydır.
Mürettebatın hareket yönünü çevirmeden pervanenin dönüş yönünü kolayca tersine çevirerek filikaya ileri ve geri yol veren bir dişi kutusu bulunur.
Böyle bir donanım yaklaşık 100 kişilik büyük filikalarda bulunur. Bu şekildeki bir filika sakin bir havada yaklaşık 3-4 mil sürat yapabilir.
CAN KURTARMA ARAÇLARININ DENİZE İNDİRILMELERİ
Tüm can kurtarma araçları en kötü havalara dayanacak şekilde yerlerine bağlanmıs olmalarının yanında kullar.lmaları çok basittir. Fakat bunu başarabilmek için daha önceden eğitim almış olmak ve an az bir kez kullanmak veya kullanılışını görmek lazımdır. Aksi takdirde bu çok önemli araçlar basit bazı hatalar veya bilgisizhik yüzünden kullanılamaz hale gelebilir hatta tehlikeli olabilirler.
Gemiyi terk amacıyla kullanılan bir çok araç vardır. Bunların kullanılmalarına ait yöntem ve hazırlıklar aşağıdaki gibidir.
A- Can Kurtarma Araçlarını Hazırlama
Burada anlatılacak olanlar bir can kurtarma aracı indirilmeden önce yapılması gereken hazırlıkları içerir. Kaptan tarafından henüz gemiyi terk emri verilmemiştir.
1- Önce role kentlerine göre yoklama yapılarak herkesin gelip gelmediği kontrol edilir ve köprü üstüne rapor edilir.
2- Can yelekleri ve ba;hıkların doğru giyilip giyilmediği tek tek kontrol edilir. 3- Bordada usturmaçalar hazırlanır.
4- Can halatına bağlı bir can simidi hazırlanır.
A- Can Sallarını Denize İndirme
1- Otomatik Şişmdi Can Salı
Gemideki muhafazahı haliyle duran can sahını gemiye bağlı tutan iki parça vardır, bunlar; bağlama kayışı ve çalıştırma parimasıdır. Can salının kullanılması çok kolay olmasına rağmen kurallara titizlikle uyulmahıdır çünkü hataları telafi edecek zaman ve araç elde olmayabilir.
Denize atılacak tarafta can salı yoksa diğer can filikaları taşınarak geminin terk edilecek tarafına getirilir. Daha sonra aşağıda sıralanan talimatlara göre can salı denize atılır.
Can salının denize atılmasında izlenecek yöntem şu şekildedir.
1- Çalıştırma parimasının gemiye bağlı olduğunu gör, değilse bağla
2- Bağlama kayışını çöz
3- Atılacak yere bakarak uygun olduğunu gör.
4- Çahıştırma parimasının bağlı olduğuna bir daha bak
5- Can salını denize et
6- Çalıştırma parimasını çekerek, tüpü patlat.
Burada en önemli nokta çahıştırma parimasının gemiye bağlı olmasıdır. Paslanma, kaza,
unutma gibi nedenlerle panima bağlı olmadan denize atılırsa can salı açılmadan ve hiçbir yere bağlı olmadan denize gidecektir.
Can salı denize atıldıktan sonra çalıştırma pariması çekilerek parimanın boşu
alınır. Parimanın sonu CO2 tüpüne bağlıdır. Panima :ona geldiğinde biraz kuvvetlice
çekilerek tüp patlatılır ve can salı 30-40 saniye içinde açılır. Açılan bir selde, örtünün körükleri ve salı yüzdüren hazneler şişer. Selin tabanı ise hava sıcakhığına göre salın içindekiler tarafından şişirilebilir. Daha sonra parima çekilerek can salı bordaya yanaştınıhır.
Can sahne ilk binen kişi hemen salın rüzgarüstü tarafına geçerek salın rüzgafle devrilmemesini sağlamaya çalışır. Diğerleri de en kısa zamanda binmeye çalışmalıdırlar, çünkü dolu can salı daha dengelidir ve daha yavaş sürüklenir.
Hidrostatik Kilit.
Can salları yukarıda anlatıldığı şekil-de şekil-denize atılamadığında, gemi ile be-raber battığı takdirde kendiliğinden serbest kalarak açılmasını sağlayacak hidrostatik kilitle bağlanmışlardır, Tabii bunun olabilmesi için selin etrafında ve üzerinde gereksiz bağ ve malzemeler bulundurulmarnalıdır.
Hidrostatik kidin üzerinde küçük bir delik bulunur, gemi 3-4 metre suya hattıktan sonra deniz suyunun buraya yaptığı basınçla kilidin içindeki bir yay harekete geçerek selin kihide bağlı olan bağlama kayışını keserek serbest bıra-kır. Çalıştırma pariması hala kilide, do-layısıyla gemiye bağlıdır. Sal suyun üze-rine çıkar. Gemi batmaya devam eder-ken çalıştırme pariması genihir ve
so-nunda C02 tüpünü açar. Sal açıldıktan
sonra çalıştırma paniması, hidrostatik kilit tarafındaki ucunde bulunan zayıf bağlantıdan koparak salı serbest bırakır.
2- Mataforalı Can Salı
Bu tip can salları salın tam tepesindeki metal bir halkadan asılarak, tek kollu matafora ile bordadan birkaç metre açıkta ya havada açılarak kullanılan can sallarıdır.
Mataforalı donanım, gemi boşken 10 derece kadar trimli ve 20 dereceye kadar meyilli halde iken mayna edecek yeterliliktedir. Mataforalı can salı, hazırlama emri verildikten sonra 3 dakika içinde binmeye hazır hale getirilebilmelidir.
Can salı mataforadan gelen bir tel halata bağlıdır. Donanımın en önemli kısmı salın üstündeki halkaya bağlanan özel tertibatlı bırakma kancasıdır. Bu kanca salın içinde bulunan biri tarafından kancadan gelen bir savlonun çekilmesi ile açılır
Özel bırakma kancası üzerine ağırlık varsa kendiliğinden açılmayacak şekilde yapılmıştır. Can salı denize indiğinde ağırlık kalkar ve kanca açılır. Suya değmeden açmak istediğimizde can salının içinde bulunan kancadan gelen tel çekilir. Eğer açılmazsa hızlı ve sert bir şekilde bir kaç defa daha çekilmelidir.
Bir arıza dışında, can salı deniz seviyesine 2 metreye kadar alçaltılmadan açılmamalıdır. Can salı açıldıktan sonra bilindiği gibi mürettebat binerken ve bindikten sonra denize indirilene kadar havada asılı durmaktadır. Bu arada yapılacak herhangi bir yanlış müdahale çeşitli tehlikeıere neden olacaktır. Röle talimleri sırasında, kurtarma araçlarının denize indirilmesinde kullanılan bırakma kancasına ait ciddi kazalar meydana gelmiştir. bunlara aşağıda anlatılan yanlış kullanım veya aksaklıklar sebep olmuştur.
a- Yeteri kadar alçalmadan filikadakiler tarafından kan canın açılması nedeniyle olmuş, ölüm ve yaralanmalar meydana gelmiştir.
b- Can filikası su seviyesine indiği halde kanca açılmamış tilikadakiler arasında bazı yaralanmalar olmuş, kanca açılana kadar büyük zorluklarla karşılaşmışlardır.
c- Mataforalı can sallarında can salın~n erken indirilmesi nedeniyle can salında hasarlar oluşmuştur. Yukarda sayılan kazalar role talimleri sırasında olmuştur. Gerçek bir olay da ise daha tehlikeli olabilir.
Can kurtarma araçlarının imalatçılarının farklı olması nedeniyle, Can salı tiplerinde çok az da olsa bazı değişiklikler olabilir. Fakat bunlar bir tip kurtarma aracının kullanılması bilen birini, diğerlerinin kullanılmasını engellemeyecek şekilde küçük değişikliklerdir. Ayrıca bunlara ait basit, kolay anlaşılır resimli açıklamalar can sallarının üzerinde ve yakınında bulunur.
B- CAN FİLİKALARINI DENİZE İNDİRME
Gemilerde bulunan kurtarma araçlarının kullanılması en zor olanı mataforalı can filikasıdır. Tek başına bir kimsenin can fihikasını indirebilmesi saatler alabihir, Üstelik bu kimsenin fihikanın indirilişini de çok iyi bilmesi gerekir. Anlaşıldığı gibi can fihikasının indirilmesi tam bir ekip ve bilgi işidir. Ayrıca filika matafora donanımı ile birlikte birkaç ton ağırhıkta bir kuvvet oluşturacağından yanlış bir hareket büyük hasarlara neden olabilir.
1- Mataforalı Can Filikasınm Denize İndirilmesi
Tüm olağanüstü durumlarda nelerin kimler tarafından ve nasıl yapılacağını gösteren role kartlanında can filikasının indirilmesine ait görev dağılımı da yapılmıştır. Mürettebat fihika güvertesine toplandıktan sonra aşağıdaki işler sırayla yapılır.
- Tüm mürettebatın veya o fihikaya ait mürettebatın listesine göre yoklama yapılır.
- Can yeleklerinin doğru giyilip giyilmedikleri kontrol edilir.
- Köprüüstüne rapor edilerek izin istenir.
- İki kişi filikaya, iki kişi filikayı mataforaye bağlayan liftinlere, bir kişi vince ve iki kişi
de panmaya olmak üzere görevlendinihirler.
- Önce, iki kişi metaforanın kollarındaki merdivenden veya filikaya bitişik güverteden
fihikaya çıkarlar. Bu iki kişi fihikada aşağıdaki işleri yapar.
- Filikanın dibinde bulunan havra dehiklenini, orada bulunan havra tapalanı ile
kapatırlar. Filikanın beş tarafında bulunan baş parima ve kıç panima halatını tüm matafore donanımının dışından gelmesine dikkat ederek aşağıda panimayı bekleyen panimacılara verirler.
- Filikanın beş ve kıç tarafındaki kancalara matafora kollarının ortasından gelen tel
sapanları takarlar.
- Matafora kolları arasındaki karanfil halatına bağlı olarak asılı duran can halatlarının
örtülenini açıp filika mayna edilirken halatlar dolanmadan açılacak şekilde filikanın farş tahtalaıı üzerine selya ederler.
Filikayı mataforaya bağlı tutan tel halattan yapılmış kuşak ve sapanlerı aşağıda hiftinleri tona edildikten sonra çekip filikanın dışından aşağı atanan.
Filikanın mataforaya yaslandığı kalastralar devnilerek aşağı alınır.
- Güvertedeki 2 kişi filikayı mataforaya bağlı tutan lif tinleri çözer, filikadekiler çekip
fihikenın öbür yanından atarlar ve can halatına tutunup otururlar.
- Vinçteki kişi filikayı tutan liftinlenin rahat mola edilebilmeleri için biraz vira ederek
vince bin-dinin bu sırada metafore kollarını tutan pimler çıkarılır ve liftin halatlanı boşelınca liftinler fare edilir.
- Parimayı almakla görevlendirilen kişiler panimaları alarak fihikayı baştan ve kıçtan
geminin uzak ve alçak bir yerine, fihika denize ındiğinde geri sürüklenmeyecek veya çok gergin olup filikayı havada tutmeyacak şekilde gemiye bağlarlar.
- Bir kişi bordadaki vardavelaları çıkardıktan sonra çarmıhı bordaya salar.
- Yukarıda anlatılanlar yapıldıktan sonra herkes metaforenın çalışma alanının dışına
kendini emniyete alacak şekilde çıkar, filikadakiler de can halatlanını sıkıca tutarak filikanın içine otururlar.
- Vincin başında bulunan kişi filikayı ağır ağır güverte seviyesine indirim.
- Filika güverte seviyesine geldikten sonra filikanın içindekiler fihikanın baş ve kıç
filikayı bordaya
iyice yanaştınımlar ve halatı volta ederler.
- Matafora kollarının ortasından çapraz gelen iki vento boşahınca fora edilir.
- Mürettebat sırayla fihikaya biner ve her binen diğeninin karşısına gelmek üzere hemen oturumlar.
- İki can halatı elden ele uzatılarak herkesin halatı tutması sağlanın. - Vinçteki kişi hariç herkes tihikaya biner.
- Fihikanın baş ve kıç tarafındaki, filikayı bordaya yenaşık tıtan palangalan mala edilir, filika yarım metre kadar bondadan açılır.
- Filika yavaşça suya kadar indinihir suya inince tellere binen ağırlık kalktıktan sonra mataforanın fihikayı indiren kancalanı mala edilir.
- Vinçteki kişi filikayı tutan kancalar çıkarılmadan vincin başından ayrılmemalıdır çünkü, denizli havada kancalanı kurtarmak için birkaç defa mayna yine yapmak gerekebilir.
- Vinçteki kişi çarmıhtan inerek fihikaya biner. Baştan ve kıçtan panimalan kesilerek mala edilir. Filika kancası kullanılarak gemiden avana edilir.
Yukarıda anlatılanlar motonsuz bir can filikasının denize indirilmesi idi. Motorlu can fihikasında yukarıdaki işler aynen yepılmakla beraber, filika güverte seviyesinde iken makine çahıştınılır. Motorun aşırı ısınmamasına dikkat edilerek denize inene kadar boşta çalışın halde tutulur.
2- Tam Kapalı Can Filikasının Denize İndirilmesi
Tam kapalı can fihikasının rnayna edilmesi kolay olmasına rağmen ilk hazırlıklar biraz uzun süre alabilir ve daha önemlidir.
-Tam kapalı can fihikasına binmek için filika güvertesinde toplanılır.
- Filikanın mayna edileceği yerin neta olmasına ve üzerinde herhangi bir engelin olmamasına dikkat edilir.
- Varsa parima halatı filikanın başından ileri bir yere yeterli uzunlukta bağlanır. - Filikanın kaportası açılır ve açık durecak şekilde emniyete alınır.
- Kaporta açıldıktan sonra önce serdümen fihikaya girer ve dümen dolabının üzerindeki tahimatnameye göre makineyi çalıştınır.
- Lavra delikleri kapatılır. Duman veya gezhı bir ortam varsa deniz suyu valfi açılır. - Fihikanın içindeki iki kürek alınıp kürek çekmek için belirlenen yerlerine takılır. - Mürettebat binerek yerlerine oturur.
- Can yelekleri giyinik halde sırayla binilir. Binenler sırayla biri baş tarafa diğeri kıç tarafa olmak üzere filikanın içinde ağırlığı dağıtarak en diptekinden başlamak üzere otunurlar. Diğer gelenler bir öncekinin karşısına oturur, emniyet kemerleri takılır.
- Bütün mürettebat bindikten sonra kaporta kapatılır. Duman veya gazlı bir ortam varsa hava valfi açılır.
- Daha sonra içeridekiler emniyet kemerlenini dikketlice bağlarlar.
- Bütün mürettebat hazır olduktan sonra dümen dolabının üzerindeki delikten gelen mayna teli yavaşça çekilerek fihika suya indinilir.
- Filika suya indiğinde baş ve kıç taraftakiler sendürnenin komutuna göre kanca bırakma tentibetı ile kancaları açarlar.
Makineye yol verilerek gemiden uzaklaşılır.
3- Tam Kapalı Can Filikasınm Yerine Alınması
Filika talimleri veya başka bir nedenle denize indinildikten sonra tekrar yerine alınacağında aşağıdaki işlemler yapılır.
- Mataforanın kolları altına yaklaşmadan önce fihikanın kanca tertibatı hazırlanır. Burada kilitleme kolunun kapalı halde bulundurulmasına dikkat edilecektir. - Filikanın baş ve kıç taraflarındaki kaportalan açılarak birer kişi matafonanın tellenini tutmak için hazır bekler.
- Serdümen fihikayı çok ağır yolla asılı duran matafora telleninin altına getirin.
- Filikadaki iki kişi beş ve kıç kaportadan uzanarak kancalanı tutarlar ve fihika üzerindeki yerlerine kuvvethice vurduranak tak anlar. Burada dikkat edilecek çok önemli nokta D şekildeki
çe-lik pençaya kanca dibinin
şekildeki gibi tam
oturmasıdım.
- Halkalar kancalaratakıl-dıktan sonra sendümen ma-taforanın vincindeki kişiye işaret ederek virayı başlatır.
- Önce hafifçe yine edilip kancaların tutup tutmadığı kontrol edilir.
- Kancalar tutmuşsa baş ve kıçtaki iki kişi yerlerine geri dönenler.
- Filika dalgalara dokunmeyacak kadar vina edildikten sonra makine durdumulur. - Filika sudan yükseldiğinde kancalar kendiliğinden kilitlenecektir.
- Filika matafora kollarına 15 cm kahana kadar vira edilerek yüksehtilir, burada zaten otoma tik olarak vinç duracaktın.
- Bundan sonra elle viraya devam edilerek fihika yerine alınır. - Filikadakiher emniyet kemerlenini açıp filikanın dışına çıkarlar.
- Mataforanın tren teli filikanın tepesindeki delikten içeri sahınır.
4- Filikaların tekrar Kullanıma Hazır Tutma
Fihika terk edilmeden önce yeniden kullanılmaya hazır hale getirilmelidir. Bunun filika özellikle röhe talimleminden sonra hemen aşağıdaki işler yapılarak acil durumlara hazır tutulmalıdır.
- Makine “start-up” veya “run” durumuna alınır.
- yakıt, yağ ve su seviyeleri kontrol edilir, eksilenler dohduruhur.
- aküler kontrol edilir, hidrohikle ilk hareket veriliyorsa hidrohik basıncı arttırılanak çehıştınecak seviyeye getirilir.
- Lavra tapelanı çıkarılır.
- Bütün gevşek donanımlar güvenli şekilde sıkıhın, kürekler yerlerine konur. - Mayna teli fihikanın içine alınır.
- Bütün keportahan kapatılır.
C- Serbest Düşmeli Filikanm Denize İndirilmesi
Günümüzde çok kullanılan serbest düşmehi donanım ile tam kapalı can filikası gemiyi en çabuk terk etme yöntemidir. Kimyasal tanker ve tankerlerde dumanlı veya zehirli gazhı ortamdan kaçabihmek için fihika içine hava sağlayan hava tüplenine sahip filikalar
mevcuttur.
Serbest düşmeli can filikaları kullanıhmalanı oldukça kohaydın. Filikanın havra tapaları kapatılıı
Motor çalıştırılır.
Bütün kaportalar kapatıhır, gerektiği takdirde hava tüpleni açılarak havalandırma başlatıhır.
Fihikayı tutan kanca fora edilerek filika düşmeye bırakılır. Fihika denize düşüp düzehince rüzgarüstüne doğru uzaklaşılır. Havalandırma kapaklanı açılır, hava tüpheri kapatılır.
D- Kurtarma Botları
Kurtarma botlanı tehlikede bulunan birini alarak gemiye getirmek amacıyla yapılmışlardır. 500 grt ve üzerindeki yolcu gemilerinde iki, daha küçük yolcu gemilerinde en az bin adet ve tüm yük gemilerinde bir adet bulundurulur.
Kurtarma botları acil bir durumda en fazla beş dakika içinde denize indinilmeye hazır hale getinilebihmelidir. Yük gemisinde kurtarma botunun mürettebetı üç dakika içinde bota binebilmelidir.
Gemi beş mil hızla yol alırken kurtarma botlanı denize indirihebilir ve panima helatı bunu tutacak sağlamlıktedın.
Tamamen şişme, yarı katı yarı şişme ve tam katı olmak üzere çeşitli mahzemelenden yapılma kurtarma bothanı vardır.
Özellikleri
- Bir kurtarma botu 3.8 metreden kısa ve 8.5 metreden uzun değildir. - 5 oturur ve bir kişide yatabilecek halde 6 kişiyi ahabilin.
- Tam dolu büyük bir can filikasını en az 2 mil hızla yedeğinde çekebihin. - En az 4 saat 6 mil hızla seyir yapabilir.
- Alabora olduğu takdirde en fazla iki kişiyle düzehtihebilir. - Sabit yedekleme donanımına ve yüzer yedek hahetına sahiptir.
- Sabit veya dıştan tekme motoru olabilir, yakıt deposu yangına dayanıklı olmalıdır. - Sabit oturaklanı bulunur.
kurtarma yandım için gerekli malzemeler de bulunur.
Kurtarma Botunun Tekrar Gemiye Alınışı
Kurtarma botu mataforanın altına gelmeden önce metafora kancası yukarı alınarak botun içindekilere çarpması önlenir. Matefora kolundan gelen bir lastik halat ve bir tel hahat vardır. Dalgahı havalarda botun birden bire tele asılmaması için bot gemiye alınırken tel halat kullanıhmaz. Önce hafif esneme payı bulunan lastik hahat botun kaldırma halkasına takılarak yine edilir. Bot, ma-tafora kolunun ucundaki tel halatın kancasına takılacak kadar yüksehtilir. Kanca takıldıktan sonra yavaşça mayna edilerek ağırlık tel halata bindinilir. Daha sonra bot vira edilerek güvertedeki eski yerine alınır.
Denizde kullanılan can kurtarma araçlarından biniside hahat atardın. Halat atar aşağıda belirtilen özelliklene sahiptir:
a-Kılavuz halatını mümkün olduğu
kadarıyla, isabetli bir şekilde atabihecek biçimdedir.
b-Her biri sakin havada halatı en az 230 m. taşıyacak fişeği bulunur,
c-Halat atma aletinin üzerinde kullanılmasını açıkça gösteren kısa talimat ve resimler vardır,
d-Hahat atma aletleri bir bütün olanak ,teçhizatıyla bir arada olacak şekilde, su geçirmez muhafazah idi r.
e-Ateşleme düzenlen hava şartlarına uygun dayanıklılıkta imal edilmiştir.
Halet atma aletleri, acil bir durumda gönderilmek istenen, kopma kuvveti 2 kihonewton olan kıhavuz hahatını en az 230 metre gönderecek şekilde tasarlanmıştır. Özellikle kurtarma-yardım işlemleri sırasında çekme hahathanının gemiler arası göndenilmesinde, kötü hava şartlarının ve bazı gerekli durumların olduğu yanaşmalarda sahile hahat göndenihmesinde ve denize adam düşmesi durumlarında düşen kimseye acilen bir ince gönderebilmek amaçlarıyla kuhlanıhırlar.
kalan ucunun bir yere voltalanması ve roketin atılacağı yönde insan olmamasıdır. Halat atma ahetheninin değişik tipleri bulunabilir, kullanırken yapılması gerekenler şunlardır;
-Öncelikle halat atma aletinin üst plastik kapağı açılır,
-Kılavuz halatın çıması gemide kalacak şekilde ya bir hahata yada durumuna göre bin mapaye bağlanır.
-Roket halatına bağlı diğer ucu muhafazadan dışarı sarkıtıhır.
-Cihazın tetiğindeki emniyet pimi çıkartılır, alet ateşbenmeye hazırdır.
-Hahat atma aleti atılmak istenen yöne çevrilip,45°’lik bir dikey açı yapacak şekilde tutulur (diz ile destek yapılabilir) ve tetiğe basılarak ateşleme yapılır.
Roket atılırken o andaki rüzgar durumu ve roket atıhacak yer ile aradaki mesafeye de ayrıca dikkat edilir.
Çevrede bulunan gemi veya karada-ki bin istasyonun dikkatini çekmek ve yardım istemek amacıyla kullanılan görünür işaretler işaret fişeklenidir.
Amaçlarına ve ortama göre kullanılmak üzere 3 değişik çeşitte işaret fişeği vardır. Bunlar; El maytaplanı, paraşütlü işaret fişekleni ve yüzer duman kandiblenidin.
El Maytabı
El maytaplanı suya dayanıklı özel muhafazalanı içinde bulunur. Maytabın muhafazasının üzerinde kullanılmasını açıkça gösteren tahimat ve şekiller mevcuttur. 15000 mumdan az olmayacak ışık şiddeti ile, değişmeyecek şekilde parlak kırmızı renkte yanan. Yanma süreleri en az 1 dakikadır.
Kullanılması
-El maytaplarını filika veya can salı-nın rüzgar altı sahası kullanılmalıdır.
-Kullanılacak yer şişirilebihir can salı ise hem dışarıda tutulmalı hem de el-den düşürmemeye dikkat edilmelidir,
-Değişik çeşitleri vardır. Fakat genel-de kullanılan tipi şu şekihgenel-dedir; Üst ka-pağı açılıp, alt kısımdaki daha ince olan
sap bölmesi oklan karşı karşıya gelecek şekilde döndürülerek ,ateşhemeye hazır hale getinilirler. -Daha sonra kollar uza-tılarak bir noktada bu sap kısmı içeriye doğru hızlıca itilerek eh maytabı ateşle-nin. Ateş aldıktan sonra kıvılcım sıçna-masina dikkat edilerek çaprez biçimde kollar uzatıhanak bitene kadar elde tutuur. Değişik tipte olanlar için, fişeklerin üzerinde kullanma talimatları verilmiştir.
Paraşütlü İşaret Fişeği
Suya dayanıklı muhafazalan içinde saklanır. Üzerlerinde kullanma şekil ve talimatları vardır. Peraşütlü işaret fişeği dikey durumda ateşlendiğinde(bu açı en fazla 80-85 derece olmalıdır) yaklaşık 300 m. yüksekliğe enişebihin ve parlak kırmızı renkte oluşan ışığını paraşütüyle b1hikte tepe noktada bırakır. Tepe noktasından aşağı inmeye başlarken paraşüt açılır ve çok parlak kırmızı ışık yavaş yavaş ahçahır.
Işığı 30.000 mumdan az olmayan şiddette devamlı yanan. Yanma süresi 40 saniyeden fazla devam eden. Paraşüthe bağlantılı ışık 5 m/sn civarındaki düşme hızıyla irtife kaybeder.
Birçok şart için en kullanışlı ve dikkat çekici işaret aracıdın. Dikkat edilmesi gereken noktalar, rüzgarın hesaba katılması, rüzgarın artmasıyla atıcının kol eçısının dikey olarak arttırılması, tam dikey veya yetay tutulmamasıdır.
Kullanılması;
-Değişik tipleri vardır. Fakat genel olanak ;üst ve alt kapaklanının açılıp, ahttaki tetiğin emniyet piminin çıkarılması ile fişek ateşlemeye hazır pozisyona getirilir,
yüksek bir noktada diğer elle tetiğe duruş pozisyonunun tersine doğru basarak fişek ateşlenir.
-45°’lik bin açıyla göndenildiğinde 200 m., tam dikey tutuhduğunda 300
m. yüksekliğe enişebihin.
Yüzer Duman Kandili
Gündüz işareti olarak kullanılan bu işaret tununcu renkte duman çıkaran ve denizde yüzebilen bir işerettir. Ateşleme ile çahışmaması sebebiyle su yüzeyi-nin petrol veya yağ ile kaplı olduğu ontemharda emniyet içinde kullanılabilir. Havadan görühebilme için uygun bin işarettir. Turuncu renkli duman deniz üzerinde yayılın, sert rüzgarda çabuk dağıhacağı için böyle durumda çok kullanışlı olmaz.
Kullanılması;
-Değişik p ve çeşitte olanları mevcuttur. Fakat vasıfhanı aynıdır. Kutunun üzerinde kendihin kullanıhışını gösteren kısa bir tahimat bulunur. suda yüzerken 3 dakikadan az olmayacak süre ile değişmeyen oranda ve turuncu renkte duman çıkartır.
Kutunun üst tarafı dikey yukarı gelecek şekilde tek elle tutulunken diğer el ile üst tarafı kapatan plastik kapak açılır. İp ile bağlı
olan plastik halka çekilerek tertibat ateşlenir, Hemen rüzgar altı olan bölgeye doğru denize atılır birkaç saniye sonra duman çıkmaya başlar. Suyun 10 cm. altına 10 sn. sure ile batsa dahi, duman çıkartmaya devam edecektir.
Güneş aynası
ışığını istenilen bir yere yansıtmakta kullanılır. İşaret verilecek gemi veya uçak, halka ve metal arasında üzerindeki küçük deliklerden bakılarak aynı hizaya getirilir. Böylece istenilen hedefe güneş Işığı yansıtılmış olur.
IMO MODEL KURS
1.19
Denizde Canlı
Kalabilme
DENİZDE CANLI KALABİLME
A- Geminin Terk Edilmesi İstendiğinde Yapılacaklar
İyi organizasyon kısıtlı olan zamanı en verimli bir şekilde kullanmayı ve paniğe kapılmadan
gemiyi terk etmeyi sağlar. Unutulmamalıdır
ki,
gemi terk edileceği ana kadar en iyi canfilikasıdır, bu nedenle gemi suyun üzerinde yüzdüğü sürece gemiyi terk etmek
düşünülmemelidir. Tabii bu durum geminin içinde bulunduğu tehlikenin biçimine ve geminin yapısına bağlıdır. Eğer gemiyi terk etmek zorunda kalırsanız yaşamınız çeşitli tehlikeler tarafından tehdit edilecektir. İşte tüm bu tehlikelere karşı alınması gereken ilk şahsi tedbirler şunlardır;
1-Alarmı duyunca telaşa kapılma, 2-Hemen sıcak tutucu şeyler gıyin, 3-Can yeleğini giy,
4-Görev yerine git.
- Her durumda bir can kurtarma aracı bordada geminin aniden batmasına karşılık bir tedbir
olarak hazır tutulmalıdır ve kaptan ;emiyi terk emri vermeden kesinlikle gemi terk eciilmenelidir.
- Alarmların ve/veya gemi düdüğünün çalınması ile telaşa düşüimeden panik yapmadan
fa-kat vakit kaybetrneyecek şekilde bir çabukluk gösterilmelidir.
- Gemiyi terk etmeden önce herkes yeteri kadar sıcak tutucu şeyler giymelidir. En iyisi
yün-lülerdir, giyilen yünlülerin veya diğer giysilerin üzerine üstlük olarak bir yağmurluk veya muşamba tipi giysi giyilmeli varsa bere ,eldiv9n ihmal edilmemelidir. Bunların üzerine can yeleği giyHerek vakit geçirmeden görev kartında belirtilen yerde topianılmalıdır.
Toplanma yerine geldikten sonra kaptan tarafından müsaade verildiğinde can salı ve filika-ya koymak üzere ilavesu ve yiyecekler de getirilmelidir. Öncelik ısı tutuculara ve sufilika-ya verilmelidir.
Gemiyi terk etmeden önce fırsat varsa bol bol su içilmelidir. Bu vücuttaki suyu arttırır ve can salının kalabalığı ve heyecanın neden olabileceği ani zihin durmasında olabilecek idrar tutulmasını da önler.
-Şeker, bisküvi gibi karbonhidratiı yiyecekler vücut sıvısının tutulmasına yardımcı olacak, böylece yağlar ve proteinler daha sonra kullanılacaktır.
-Gereksiz panik yaparak hayati önem taşıyan, filika telsizi ve acil durumlar için kilit altında tutulan morfin gibi uyuşturucular unutulmamalıdır.
- Gemiyi terkte yararlı olabilecek diğer malzemeler şunladır:
-Fazla bir can yeleği
-Plastik torbalar,( malzemeleri kuru tutar ve deniz tutmasında kullanılır.) -Tıbbi malzemeler, ilaçlar
- İlave olarak mevki bildiren işaretler
-Seyir malzemeleri
- Küçük filika teçhizatları, el incesi, usturmaça, aletler vs.
- Kalem ve kağıt, (jurnal tutmak için)
Su ve yiyecek
B- Suda nasıl hareket edilir?
Gemi mümkün olduğunca suya girilmeden terk edilmeye çalışılmalıdır. Bunun için borda is-keleleri, şeytan çarmıhları, halatlar veya yangın hortumları kullanılabilir. Fakat bunlar mümkün olamıyorsa suya atlamaktan başka çare yoktur. Ancak suya atlarken de dikkat edilmesi gereken hususlar vardır.
1-Şartlar müsait olduğu sürece rüzgarüstü nden ve denize en yakın yerden atlanmalıdır. 2-Can yeleği usulünce bağlanmış olmalıdır,
3-Bir elle burun ve ağız kapatılırken, diğer elle üstten çapraz atılıp can yeleği omuz üstün-den bastırılır.
4-Denize atlanacak yere bakılarak denizde bir cismin veya insanın olup olmadığına bakılır. 4- Ayaklar birleştirilir, ileriye doğru bakarak ayak üstü (çivileme) atlanır.
Su içerisinde vücut ısısı daha süratli bir şekilde kaybolacak ve bu durum baygınlığa ve müteakiben ölüme sebep olacaktır. Üstünüze giyeceğiniz giysiler hem atlayış esnasında soğuğun sebep olacağı şoktan hem de vücut ısısının hızlı kaybından sizleri koruyacaktır. Su içerisindeki hareketin ana esasları şunlardır
- Atladıktan sonra gemiden hemen uzaklaşmak gerekir. Çünkü gemi hatarsa yakın çevresini
etkileyen kuvvetli bir emme oluşturacaktır. Buna kapılmamak ve gemiden yüzeye hızla çıkan enkazın çarpmasından korunmak için gemiden birkaç yüz metre açılmak gerekir.
- ilk amaç hemen bir can aracına binme olmalıdır, bunun için yüzülebilir, aksi takdirde
müm-kün olduğunca hareketsiz bir şekilde vücut ısısını harcamayacak pozisyonda yardım beklenmelidir. Bu arada yardım istemek için can yeleğindeki düdük ve ışık ta
kullanılmalıdır(ortama göre) Gelişi güzel yüzmenin hiçbir faydası olmadığı gibi vücut ısısının lüzumsuz harcanmasına sebep olur.
- Eğer mümkün olursa sudaki diğer kazazedelerin yanına gidilip onlarla bir gurup
oluşturul-malıdır. Vücut ısısını korumak için gruptakiler birbirlerine sarılarak beklemelidir. Grup halinde beklemek hem psikolojik rahatlama Sağlar hem de uzaktan daha iyi görülebilme imkanını arttırmış olur.
