ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ناﺰﻴﻣ
ﺶﻧاد رد ناﻮﺗ و ﺖﻋﺮﺳ ،ﻲﻜﺑﺎﭼ ﺮﺴﭘ نازﻮﻣآ
ﺶﺧﺮﭼ ياراد ﻲﺟرﺎﺧ
ﺒﻃ ﻴ ﻌ ﻲ ﻏ و ﻴ ﺒﻃﺮ ﻴ ﻲﻌ رد ﺎﭘ ﺑ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ
ﻴ ﺪﻨﺟﺮ
ﻦﺴﺤﻟاﻮﺑا ﻲﺒﺘﺠﻣ ﻧ
1داﮋ - هداﺰﻴﻠﻋ ﻦﻴﺴﺣﺪﻤﺤﻣ -2
تﺎﻴﺑ ﺎﺿرﺪﻤﺤﻣ -3
ﻒﻳﺮﺷ ﺎﺿﺮﻣﻼﻏ
4هداز
هﺪﻴﻜﭼ
ﻪﻨﻴﻣز فﺪﻫ و يرﺎﺠﻨﻫﺎﻧ : يﺎﻫ ﻲﺘﻠﻜﺳا - ﻲﻧﻼﻀﻋ زا ﻪﻠﻤﺟ ﻞﻣاﻮﻋ ﻣ ﺆ ﺮﺛ يور ﺮﺑ ﻲﻣ ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺪﻨﺷﺎﺑ
. ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ فﺪﻫ ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ
ﺎﻘﻣ ﻳ ﻪﺴ ﻣ ﻴ ناﺰ ﻜﺑﺎﭼ ﻲ
، ﺶﻧاد ناﻮﺗ و ﺖﻋﺮﺳ اراد ﺮﺴﭘ نازﻮﻣآ
ي ﺟرﺎﺧ ﺶﺧﺮﭼ ﻲ
هوﺮﮔ ود رد ﺎﭘ 0
- 6 ،ﻪﺟرد 16 - 23 ﻪﺟرد
، ) ﻪﺑ ﺶﺧﺮﭼ
ﻲﻌﻴﺒﻃ ﺮﻴﻏ ناﺰﻴﻣ (
هوﺮﮔ و 7 - 15 ﻪﺟرد ) ﻲﻌﻴﺒﻃ ناﺰﻴﻣ (
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
شور ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد: ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ﻪﻌ
- رد ﺎﭘ جرﺎﺧ ﻪﺑ ﺶﺧﺮﭼ ﻪﻳواز ،ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ 300
ﺶﻧاد زا ﺮﻔﻧ نازﻮﻣآ
12 - 14 رد ﺪﻨﺟﺮﻴﺑ ﺮﻬﺷ ﻪﻟﺎﺳ
لﺎﺳ 1387 ﺳﺮﺗ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻴ
ﻢ هزاﺪﻧا ﺎﭘ ﻒﻛ ﺶﻘﻧ ﮔ
ﻴ ﺮ ي ﺪﺷ . 30
ّﻞﻛ زا ﺮﻔﻧ ﺶﻧاد ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺎﭘ ﺶﺧﺮﭼ ﻲﻌﻴﺒﻃ ناﺰﻴﻣ ﺎﺑ نازﻮﻣآ
ﺑ زا ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﻴ
ﻦ
ّﻞﻛ ﺶﻧاد ﻃ ﺶﺧﺮﭼ ﺎﺑ نازﻮﻣآ ﺒﻴ
ﻌ ﻲ ﺎﭘ ا ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧ ﺪﻧ هوﺮﮔ ود و 30
نﺎﺴﻤﻫ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺮﮕﻳد يﺮﻔﻧ زﺎﺳ
ي ﻪﺑ دﺮﻓ
ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ،لوا هوﺮﮔ ﺎﺑ نزو و ﺪﻗ ،ﻦﺳ ﺮﻈﻧ زا دﺮﻓ .
اﺮﺑ ي هزاﺪﻧا ﮔ ﻴ ﺮ ي ﻜﺑﺎﭼ ناﺰﻴﻣ ﻲ
ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ناﻮﺗ و ﺖﻋﺮﺳ ، ود نﻮﻣزآ زا
ي و ﺖﻓر
ﺖﺸﮔﺮﺑ 9
× 4 ﺮﺘﻣ
، يود 45 و ﺮﺘﻣ ﺘﻔﺟ لﻮﻃ شﺮﭘ نﻮﻣزآ ﻲ
هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ . ﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ زا ،ﻞﺻﺎﺣ تﺎﻋﻼﻃا ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ ر مﺮﻧ
راﺰﻓا
SPSS
يرﺎﻣآ نﻮﻣزآ و
ANOVA
ﻲﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ رد يراد
05 /
α=0 ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ ﻣ: ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ ناﺰﻴﻣ ناﻮﺗ ﻜﺑﺎﭼ و ﻲ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ هوﺮﮔ ﻪﺳ رﺎﻣآ فﻼﺘﺧا
ي ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي ار داﺪﻧ نﺎﺸﻧ ) 05 /
P<0 ( . ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ
نﺎﻣز ﺖﻋﺮﺳ رد ﻧدﻮﻣزآ هوﺮﮔ ﻪﺳ ﻲ
ﺸﻧ دﻮﺟو ﺮﮕﻧﺎ ﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﻲ
راد ي دﻮﺑ ) 02 /
P=0 .(
ﺎﺘﻧ ﻳ ﻛﻮﺗ نﻮﻣزآ ﺞ ﻲ
هﺪﻫﺎﺸﻣ فﻼﺘﺧا ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ
ﻣ رد هﺪﺷ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ ﺖﻋﺮﺳ
، ﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﻴ ﻦ ﺶﺧﺮﭼ ﺎﺑ هوﺮﮔ ود ﺒﻃ
ﻴ ﻌ ﻲ و هوﺮﮔ 16 - 23 ﻨﻌﻣ ﻪﺟرد ﻲ ﻣ راد ﻲ ﺪﺷﺎﺑ ) 012 /
P=0 .(
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ ﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ: ﻳ
ﺞ ﻪﺑ ا زا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻳ
ﻦ ﻘﺤﺗ ﻴ ﻖ ﻣ ﻲ ناﻮﺗ ﻛ ﺖﺷاد رﺎﻬﻇا رادرﻮﺧﺮﺑ ﻪ
ي ﺟرﺎﺧ ﺶﺧﺮﭼ زا ﻲ
ﺒﻃ ﻴ ﻌ ﻲ ﻞﻣﺎﻋ ﺎﭘ
ﻤﻬﻣ ﻲ ﺶﻧاد ﺖﻋﺮﺳ رد ﺖﺳا نازﻮﻣآ
؛ ﻜﺑﺎﭼ و ناﻮﺗ رد ﻪﻛ ﺪﻨﭼ ﺮﻫ ﻲ
ﻤﻧ ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﻲ
ﺪﺷﺎﺑ .
هژاو يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ ﻜﺑﺎﭼ:
ﻲ
، جرﺎﺧ ﻪﺑ ﺎﭘ ﺶﺧﺮﭼ ،ناﻮﺗ ،ﺖﻋﺮﺳ
ﺪﻨﺟﺮﻴﺑ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻤﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ .
1388
؛ 16 ) 4 :(
32 - 37
ﺖﻓﺎﻳرد : 7 / 7 / 1387 حﻼﺻا ﻳﺎﻬﻧ ﻲ : 10 / 6 / 1388 شﺮﻳﺬﭘ : 17 / 6 / 1388
ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ1
و ﻲﻧﺪﺑ ﺖﻴﺑﺮﺗ و ﻲﺣﻼﺻا تﺎﻛﺮﺣ ﺶﻳاﺮﮔ ﻲﺷزرو مﻮﻠﻋ
ﺐﻴﺳآ ﻲﺷزرو ﻲﺳﺎﻨﺷ
، ﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲ
ﺑ ﻴ ﺪﻨﺟﺮ
و ﻲﻧﺪﺑ ﺖﻴﺑﺮﺗ هﺪﻜﺸﻧاد رﺎﻴﺸﻧاد2
ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺷزرو مﻮﻠﻋ
ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺷزرو مﻮﻠﻋ و ﻲﻧﺪﺑ ﺖﻴﺑﺮﺗ هﺪﻜﺸﻧاد رﺎﻳدﺎﺘﺳا3
؛لوﺆﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ 4
ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻫ ﻮﻀﻋ ،يژﻮﻟﻮﻴﻣﺪﻴﭘا
ﺄﻴ ت ﻋ ﻤﻠ ﻲ ﻜﺷﺰﭘ هﺪﻜﺸﻧاد ﻲ
، ﺪﻨﺟﺮﻴﺑ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد
سردآ : ﺑﻴ ﺪﻨﺟﺮ - يرﺎﻔﻏ نﺎﺑﺎﻴﺧ -
ﺪﻨﺟﺮﻴﺑ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد -
هﺪﻜﺸﻧاد ﻜﺷﺰﭘ ﻲ
ﻦﻔﻠﺗ : 4433004 - 0561 ﻲﻜﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا ﺖﺴﭘ [email protected]:
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﻒﻌﺿ ﻲﺳرﺮﺑ يرﺎﺠﻨﻫﺎﻧ و ﺎﻫ
ﻲﺘﻠﻜﺳا هﺎﮕﺘﺳد يﺎﻫ -
ﺖﺳا ﻲﺷزرو مﻮﻠﻋ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ عﻮﺿﻮﻣ ،ﻲﻧﻼﻀﻋ .
يرﺎﺠﻨﻫﺎﻧ
ًﺎﻣﻮﻤﻋ ﺎﻫ ﻪﺑ
،ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ﻲﺘﻛﺮﺣ تادﺎﻋ نﻮﭼ ﻲﻠﻳﻻد
ﻲﺠﻳرﺪﺗ ﻪﺼﺨﺸﻣ ﺎﺑ و ﻲﻄﻴﺤﻣ ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ﻂﻳاﺮﺷ ،ﻲﺘﻛﺮﺣ ﺮﻘﻓ ﻮﻛ نارود رد هﮋﻳﻮﺑ ندﻮﺑ ﺖﺳا هدﺮﻛ زوﺮﺑ ﺪﺷر ﻦﻴﻨﺳ و ﻲﻛد
) 2،1 ( .
زا ﺎﺠﻧآ يرﺎﺠﻨﻫﺎﻧ ﻪﻛ رد ﻲﻧﺎﺘﺤﺗ ماﺪﻧا يﺎﻫ
لدﺎﻌﺗ لﻼﺘﺧا
راد ﺶﻘﻧ دﺮﻓ ﻧ
ﺪ
، ﻲﻣ ﻧاﻮﺗ ﻨ رد ﻲﺗﻼﻜﺸﻣ زوﺮﺑ ﺐﺒﺳ ﺪ ﻦﺘﻓر هار
،
نﺪﻳود
، و نﺪﻳﺮﭘ ترﺎﻬﻣ
دﺮﮔ ﻪﻳﺎﭘ ﻲﺘﻛﺮﺣ يﺎﻫ ﻧ
ﺪ . دﻮﺟو مﺪﻋ
ﻢﻫ رد ﻲﻳﺎﺘﺳار ﻲﻧﺎﺘﺤﺗ ماﺪﻧا
، يﺎﻫرﺎﺸﻓ لﺎﻤﻋا ﺚﻋﺎﺑ ﻲﻓﺎﺿا
ﺮﺑ
ﻼﻀﻋ ت
، و ﻞﺻﺎﻔﻣ ناﻮﺨﺘﺳا
ﻲﻣ ﺎﻫ ﺐﻴﺳآ زوﺮﺑ ﻪﻨﻴﻣز ﻪﻛ ددﺮﮔ
رد ار ﺮﺗﺪﻋﺎﺴﻣ نارﺎﻜﺷزرو
ﻲﻣ ﺪﻨﻛ ) 3 - 5 .(
زا ﻪﻠﻤﺟ
يرﺎﺠﻨﻫﺎﻧ يﺎﻫ
ﺞﻳار ﻲﻧﺎﺘﺤﺗ ماﺪﻧا
، ﻪﺑ ﺎﭘ ﻲﻌﻴﺒﻃﺮﻴﻏ ﺶﺧﺮﭼ
ﻲﻣ جرﺎﺧ ﺪﺷﺎﺑ
ﻪﻛ ﻋ ﺮﺛا رد ﻠ
ﺪﻌﺘﻣ ﻞ د ﺛرا دﻮﺟو ﻪﺑ ﻲﺑﺎﺴﺘﻛا ﺎﻳ ﻲ
ﻲﻣ ﺪﻳآ ) 6 - 8 ( . تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺞﻳار ﺶﺧﺮﭼ ﻲﺟرﺎﺧ رد ﺎﭘ نﺎﻛدﻮﻛ ﺑ ﻪ
رﻮﻃ هﺪﻤﻋ
، رد ﺮﻴﻏ ﺶﺧﺮﭼ ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﮕﻟ ﻲﻌﻴﺒﻃ
، ﺶﺧﺮﭼ
ﺖﺳا ﻲﻧ ﺖﺷرد ﻲﺟرﺎﺧ ﺶﺧﺮﭼ و جرﺎﺧ ﻪﺑ نار ﻲﻌﻴﺒﻃﺮﻴﻏ ) 9 Ho .(
نارﺎﻜﻤﻫ و رد
ﻖﻴﻘﺤﺗ
،دﻮﺧ طﺎﺒﺗرا ﻲﻨﻌﻣ يراد ار
يﻻﺎﺑ جرﺎﺧ ﻪﺑ ﺎﭘ ﺶﺧﺮﭼ ﻪﻳواز نﺎﻴﻣ 16
ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ ﻪﺟرد
،
مﺎﮔ نﺎﻣز يرادﺮﺑ
، ﺲﻜﻋ يوﺮﻴﻧ و ﻦﻴﻣز ﻞﻤﻌﻟا
ﻲﻜﻴﻧﺎﻜﻣ ناﻮﺗ
ﻮﻗ ﻞﺼﻔﻣ ﺎﭘ كز
ﺪﻧدﺮﻛ شراﺰﮔ )
10 (.
ﻖﻴﻘﺤﺗ رد Arnold
و
ﺖﺴﻴﻟﺎﺒﺗﻮﻓ يور ﺮﺑ نارﺎﻜﻤﻫ ﺎﻫ
ﻪﻛ ﺪﺷ شراﺰﮔ ، ناﺰﻴﻣ ﻪﭼ ﺮﻫ
ﺎﭘ ﺶﺧﺮﭼ ﻪﻳواز جرﺎﺧ ﻪﺑ
ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ
، ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﻞﺜﻣ ﻲﻳﺎﻫ ترﺪﻗ
،
ناﻮﺗ و رﺎﻜﺷزرو لدﺎﻌﺗ ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ
ﻳ ﺪﺑﺎ ) 11 .(
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ Kirby و
نارﺎﻜﻤﻫ ﺰﻴﻧ نﺎﺸﻧ راﺮﻗ ﻪﻛ داد رد ﺎﭘ ﻦﺘﻓﺮﮔ
ﮔ يﺎﻳاوز نﻮﮔﺎﻧﻮ
،
ﺮﺑ دراد ﺶﻘﻧ دﺮﻓ لدﺎﻌﺗ يور )
12 (
؛ ﻪﻳواز ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﺎﭘ ﻲﺟرﺎﺧ ﺶﺧﺮﭼ ناﺰﻴﻣ و
روﺎﺘﺸﮔ دا د ﻦﺸﻛا ﻮﻧاز ﻲﺧﺮﺑ رد
ﺖﺳا هﺪﺷ ﺪﻴﻳﺎﺗ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ )
14،13 ( . ﺶﺧﺮﭼ ﻪﻳواز نﺎﻴﻣ ﻪﻄﺑار
و جرﺎﺧ ﻪﺑ ﺎﭘ ﺲﻜﻋ يوﺮﻴﻧ
ﺰﻴﻧ ﻦﻴﻣز ﻞﻤﻌﻟا Simpson ﻂﺳﻮﺗ
Jiang و ﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ﺖﺳا ه
؛ ﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﺪﺷ ﺺﺨﺸ
ﻣ يﺎﻫوﺮﻴﻧ ناﺰﻴﻣ ﺆ
ﺮﺛ رد ﻮﻠﺟ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ دﺮﻓ ﺖﻛﺮﺣ رد
هوﺮﮔ جرﺎﺧ ﻪﺑ ﺎﭘ ﺶﺧﺮﭼ ﻪﻳواز ياراد
، رد و ﻲﻌﻴﺒﻃ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ
ﻞﺧاد ﻪﺑ ﺎﭘ ﺶﺧﺮﭼ
، ﺮﺘﻤﻛ ﺖﺳا ) 15 ( . ﺶﻫوﮋﭘ ﺞﻳﺎﺘﻧ يﺎﻫ
مﺎﺠﻧا
،هﺪﺷ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺶﺧﺮﭼ ﻪﻳواز ﻪﻛ ﺪﻫد
ﻲﺟرﺎﺧ ﺮﺑ ﺎﭘ يور
ﺪﻌﺘﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺲﻜﻋ يوﺮﻴﻧ نﻮﭽﻤﻫ يد
ﻦﻴﻣز ﻞﻤﻌﻟا يﺎﻫوﺮﻴﻧ ،
ﻣ ﺆ ﺮﺛ رد و ﺖﻋﺮﺳ ،ترﺪﻗ ،ﻮﻠﺟ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ دﺮﻓ ﺖﻛﺮﺣ ناﻮﺗ
راﺬﮔﺮﺛا ﺎﭘ كزﻮﻗ ﻞﺼﻔﻣ ﻲﻜﻴﻧﺎﻜﻣ ﺖﺳا
. دﻮﺟو ﺎﺑ رﺎﻴﺴﺑ ﺖﻴﻤﻫا
ﺶﻧاد ﻲﺘﻛﺮﺣ ﻲﮔدﺎﻣآ ﻞﻣاﻮﻋ دﺎﻳز رد نازﻮﻣآ
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ يﺎﻫ
و ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ ﺗﺄ
ﺮﺛا ﻲﻟﺎﻤﺘﺣا ﺮﻴﺛ زا ﻲﺧﺮﺑ
يرﺎﺠﻨﻫﺎﻧ ماﺪﻧا يﺎﻫ
ﺮﺑ جرﺎﺧ ﻪﺑ ﺎﭘ ﻲﻌﻴﺒﻃ ﺮﻴﻏ ﺶﺧﺮﭼ هﮋﻳﻮﺑ ﻲﻧﺎﺘﺤﺗ نﺎﻧآ دﺮﻜﻠﻤﻋ
،
نﻮﻨﻛﺎﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يا رد ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ ترﻮﺻ صﻮﺼﺧ ﻦﻳا .
فﺪﻫ
زا و ﻲﺳرﺮﺑ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا ياﺮﺟا ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ
ﺗﺄ ﺮﻴﺛ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻳاوز
ﺟرﺎﺧ ﺶﺧﺮﭼ ﻲ
ﺮﺑ ﺎﭘ ناﺰﻴﻣ ﻲﻜﺑﺎﭼ
، و ﺖﻋﺮﺳ ﻲﻧﻼﻀﻋ ناﻮﺗ
ﺶﻧاد ﻦﻴﻨﺳ ﺮﺴﭘ نازﻮﻣآ 12
ﺎﺗ 14 ﺖﺳا لﺎﺳ .
شور ﻖﻴﻘﺤﺗ
ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد -
ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ )
ﻲﻌﻄﻘﻣ (
، ﺑا اﺪﺘ 300
ﺶﻧاد ﻦﻴﻨﺳ ﻦﻴﺑ ﻲﻳﺎﻤﻨﻫار ﻊﻄﻘﻣ ﺮﺴﭘ زﻮﻣآ 12
ﺎﺗ 14 ﻪﻛ لﺎﺳ
ﺑ ﻪ ﻪﺳرﺪﻣ شزرو ﺖﻋﺎﺳ ﺰﺟ
، ﭻﻴﻫ ﻲﺷزرو ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻪﻧﻮﮔ
ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ
، زا ﺶﻧاد ﻦﻴﺑ نازﻮﻣآ
رﺎﻬﭼ ﻪﺑ ﺪﻨﺟﺮﻴﺑ ﺮﻬﺷ رد ﻪﺳرﺪﻣ
ﻪﻧﻮﻤﻧ شور ﻪﺷﻮﺧ يﺮﻴﮔ
ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺪﻨﭼ يا بﺎﺨﺘﻧا يا
ﺷ ﺪ ﺪﻧ
؛ ﻦﻳﺪﺑ
ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺪﻨﺟﺮﻴﺑ ﺮﻬﺷ اﺪﺘﺑا ﻪﻛ رﺎﻬﭼ
ﺟ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻢﻴﺴﻘﺗ ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐ
ﺪﺷ ﺑ ﻲﻳﺎﻤﻨﻫار ﻪﺳرﺪﻣ ﻚﻳ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﺮﻫ زا و ﻪ
ﻲﻓدﺎﺼﺗ ترﻮﺻ
بﺎﺨﺘﻧا هدﺎﺳ ﺪﻳدﺮﮔ
ﻚﻳ ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ ﻪﻳﺎﭘ ﺮﻫ زا ﻪﺳرﺪﻣ ﺮﻫ رد و
ﺑ سﻼﻛ ﻪ ﻲﻓدﺎﺼﺗ ترﻮﺻ دراو
ﺪﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ .
رد ﺎﭘ ﻪﻳواز 300
ﺶﻧاد ﻂﺳﻮﺗ زﻮﻣآ شور
ﻒﻛ ﺶﻘﻧ ﻢﻴﺳﺮﺗ
ﺮﺑ ﺎﭘ ﺬﻏﺎﻛ يور ترﻮﺻ ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻦﺘﻓر هار مﺎﮕﻨﻫ رد ﻪﻛ
ﻲﻣ ﻓﺮﮔ ﺖ
، ﺪﻳدﺮﮔ ﺖﺒﺛ )
4،1 (
؛ ﻦﻳﺪﺑ ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮔ ﺶﻧاد ﺮﻫ
زﻮﻣآ رد
ﻪﻠﺻﺎﻓ 2 ضﺮﻋ ﻪﺑ ﺪﻴﻔﺳ ﺬﻏﺎﻛ زا يﺮﺘﻣ 5
/ 0 لﻮﻃ و ﺮﺘﻣ 2
ﺮﺘﻣ
يور ﺮﺑ ﻪﺤﻔﺻ
ﺮﻫﻮﺟ ﺎﺑ يا ﺘﺴﻳا هﺎﻴﺳ
ﺎ د ه و ﺖﻣﻼﻋ ﺎﺑ
نﻮﻣزآ ﻲﺣاﺮﻃ ﺮﻴﺴﻣ زا هﺪﻧﺮﻴﮔ هﺪﺷ
، رﻮﺒﻋ ﻲﻣ ﺮﻛ د
؛ ،ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳﺪﺑ
ﺮﺑ ﺬﻏﺎﻛ ﺮﻫ يور
، ﺖﺒﺛ ﻲﻧدﻮﻣزآ مﺎﮔ رﺎﻬﭼ ﺮﺛا ﻲﻣ
ﺪﺷ . ﺲﭘ زا
ﺎﭘ ﻒﻛ ﺶﻘﻧ ﺖﺒﺛ
، هزاﺪﻧا ﺎﭘ ﺶﺧﺮﭼ ﻪﻳواز ﺪﺷ يﺮﻴﮔ
. ﻪﻳواز ﻦﻳا
ﺑ ﻪ هزاﺪﻧا ﻪﻠﻴﺳو ﻪﺑ ار ﻪﻨﺷﺎﭘ ﺰﻛﺮﻣ ﻪﻛ ﻲﻄﺧ ﻊﻃﺎﻘﺗ ﻪﻳواز يﺮﻴﮔ
و مود ناﻮﺨﺘﺳا ﻂﺳو ﻲﻣ ﻞﺻو ﻲﻳﺎﭘ ﻒﻛ مﻮﺳ
ﻂﺧ ﺎﺑ ،ﺪﻨﻛ
ﺪﺷ هﺪﻴﺠﻨﺳ ﺎﭘ يوﺮﺸﻴﭘ .
ﻲﻧدﻮﻣزآ ﺶﺧﺮﭼ ﻪﻳواز ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺎﻫ
هوﺮﮔ ﻪﺳ ﻪﺑ ﺎﭘ 0
- 6 ﻪﺟرد
، 7 - 15 د و ﻪﺟر 16 - 23 ﻪﺟرد
ﻢﻴﺴﻘﺗ ﺪﻧﺪﺷ يﺪﻨﺑ .
جرﺎﺧ ﻪﺑ ﺎﭘ ﺶﺧﺮﭼ ﻲﻌﻴﺒﻃ ناﺰﻴﻣ 7
ﺎﺗ 15
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻪﺟرد )
6 (.
30
ّﻞﻛ زا ﺮﻔﻧ ﺶﻧاد
ﺎﺑ نازﻮﻣآ
ﻃ ناﺰﻴﻣ ﺑ زا ﻲﻓدﺎﺼﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺎﭘ ﺶﺧﺮﭼ ﻲﻌﻴﺒ
ﻴ ﻦ
ﺶﻧاد ﺒﻃ ﺶﺧﺮﭼ ﺎﺑ نازﻮﻣآ ﻴ
ﻌ ﻲ ﺎﭘ هوﺮﮔ ود و ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا 30
نﺎﺴﻤﻫ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺮﮕﻳد يﺮﻔﻧ زﺎﺳ
ي دﺮﻓ ﺮﻈﻧ زا دﺮﻓ ﻪﺑ
،لوا هوﺮﮔ ﺎﺑ نزو و ﺪﻗ ،ﻦﺳ ﺪﻳدﺮﮔ بﺎﺨﺘﻧا
. زا 90 ﺶﻧاد زﻮﻣآ
،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ هﺪﺷ دراو ﻲﺘﻛﺮﺣ دﺮﻜﻠﻤﻋ
3 نﻮﻣزآ يود
×9 4 ،ﺮﺘﻣ
يود 45 ﺖﻋﺮﺳ ﺮﺘﻣ و
شﺮﭘ لﻮﻃ ﻲﺘﻔﺟ
، ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ زا
نﻮﻣزآ دﺮﻔﻳا يﺎﻫ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ 1
ﻲﻜﺑﺎﭼ ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ
، و ﺖﻋﺮﺳ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ناﻮﺗ .
هداد ﻊﻤﺟ ﺎﻫ يروآ ا ﺎﺑ هﺪﺷ زا هدﺎﻔﺘﺳ
مﺮﻧ راﺰﻓا SPSS
) ﺶﻳاﺮﻳو 11 ( نﻮﻣزآ و يﺎﻫ ﻚﻳ ﺲﻧﺎﻳراو ﺰﻴﻟﺎﻧآ يرﺎﻣآ و ﻪﻓﺮﻃ
ﺢﻄﺳ رد ﻲﻛﻮﺗ نﻮﻣزآ ﻲﻨﻌﻣ
يراد 05 / 0 α= ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ
ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ ﻦﻳا رد ﻖﻴﻘﺤﺗ
، 90 كدﻮﻛ 12
- 14 ﻪﺑ ﻞﻏﺎﺷ ﻪﻟﺎﺳ
ﻣ ﺎﺑ ﺪﻨﺟﺮﻴﺑ ﺮﻬﺷ ﻲﻳﺎﻤﻨﻫار سراﺪﻣ رد ﻞﻴﺼﺤﺗ ﻴ
ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ
ّﻨﺳ ﻲ
8 /
±0 13 لﺎﺳ ﺪﻗ ،
±7 5 / 150 ﻴﺘﻧﺎﺳ نزو و ﺮﺘﻤ 6
/
±0 7 / 36
ﻴﻛ ﻮﻠ مﺮﮔ
، هوﺮﮔ ﻪﺳ ﻪﺑ ﻪﻳﺎﭘ ﻪﻳواز ﺐﺴﺣﺮﺑ ﺑ ﻪﻛ ﻢﻴﺴﻘﺗ
ﻪ ترﻮﺻ
دﺮﻓ ﻪﺑ دﺮﻓ
، ﺮﺑ هﺪﺷ نﺎﺴﻤﻫ ﺪﻗ و نزو ،ﻦﺳ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ سﺎﺳا
ﺪﻧدﻮﺑ
، ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ .
داد نﺎﺸﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻛ
ﻲﻜﺑﺎﭼ ناﺰﻴﻣ ﺶﻧاد
نازﻮﻣآ
وﺮﮔ ود ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﭘ ﺶﺧﺮﭼ ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻪﻳواز ﺎﺑ ﺮﺘﻬﺑ ﺮﮕﻳد ه
و
ﺮﺘﺸﻴﺑ دﻮﺑ
؛ ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻪﻛ ﺪﻨﭼﺮﻫ هﺪﻫﺎﺸﻣ هوﺮﮔ ﻪﺳ ﻦﻴﺑ يراد
ﺪﺸﻧ ) لوﺪﺟ 1 (.
درﻮﻣ هوﺮﮔ ﻪﺳ رد ﺖﻋﺮﺳ نﺎﻣز ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
ﻲﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ داد نﺎﺸﻧ يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا ار يراد
١
) 02 / P=0 ( ) لوﺪﺟ 1 (.
نﺎﻣز ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺑ
نﻮﻣزآ رد هﺪﻣآ ﺖﺳد
ﺖﻋﺮﺳ
، ﻏ هوﺮﮔ ود زا ﺮﺘﻤﻛ ﻲﻌﻴﺒﻃ هوﺮﮔ رد دﻮﺑ ﻲﻌﻴﺒﻃ ﺮﻴ
.
ﻲﻛﻮﺗ نﻮﻣزآ دﻮﺟو ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ
ﻲﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﻪﻳواز ﺎﺑ هوﺮﮔ ﻦﻴﺑ راد
ﻪﻳواز ﺎﺑ هوﺮﮔ و ﻲﻌﻴﺒﻃ 16
ﺎﺗ 23 دﻮﺑ ﻪﺟرد )
012 / P=0 (.
لوﺪﺟ 1 - ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ و
ﺺﺧﺎﺷ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا ﻲﻜﺑﺎﭼ يﺎﻫ
،
هوﺮﮔ رد ﺖﻋﺮﺳ و ناﻮﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻫ
ﺮﻴﻐﺘﻣ
هوﺮﮔ ﻲﻜﺑﺎﭼ
) ﻪﻴﻧﺎﺛ ( ناﻮﺗ
) ﺮﺘﻤﻴﺘﻧﺎﺳ ( ﺖﻋﺮﺳ
) ﻪﻴﻧﺎﺛ (
ﻲﻌﻴﺒﻃ ) 15 - 7 ﻪﺟرد ( 91 /
±0 8 / 14 4 /
±18 8 / 157 92 /
±0 84 / 8
ﻲﻌﻴﺒﻃ ﺮﻴﻏ )
6 - 0 ﻪﺟرد ( 9 /
±0 2 / 15 2 /
±15 1 / 151 72 /
±0 14 / 9
ﻲﻌﻴﺒﻃ ﺮﻴﻏ )
23 - 16 ﻪﺟرد ( 88 /
±0 3 / 15
±23 8 / 149 71 /
±0 44 / 9
نﻮﻣزآ
ANOVA
09
/
P=0 23 /
P=0 02 /
P=0
87 و
df=2 3 /
F=4
ﺚﺤﺑ ﻣ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻴ
نﺎ ناﺰﻴﻣ ﻜﺑﺎﭼ ﻲ و
ناﺰﻴﻣ ﺶﺧﺮﭼ ﻲﺟرﺎﺧ ﺎﭘ رد ﺶﻧاد ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ نازﻮﻣآ توﺎﻔﺗ
ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي اﺪﻧ دﻮﺟو در
؛ ﺮﺑ ﻦﻳا سﺎﺳا
، ﻪﻛ نآ دﻮﺟو ﺎﺑ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
نﺎﻣز رد ﻲﻜﺑﺎﭼ ﻲﻌﻴﺒﻃ هوﺮﮔ
ﺮﺘﻬﺑ زا ود دﻮﺑ ﻲﻌﻴﺒﻃﺮﻴﻏ هوﺮﮔ
ﻦﻳا ﺎﻣا فﻼﺘﺧا زا
ﺮﻈﻧ يرﺎﻣآ ﻲﻨﻌﻣ يراد دﻮﺒﻧ . ﻦﻴﻤﻫ رد ﻪﻄﺑار
ﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﻛ ﺮﮕﻳد تﺎ دﺮﻜﻠﻤﻋ
و ﻢﻟﺎﺳ داﺮﻓا داﺮﻓا
يرﺎﺠﻨﻫﺎﻧ ياراد
هدﻮﻤﻧ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ ار ا
ﺪﻧ
، ﻚﻤﻛ رﺎﻴﺴﺑ ﻲﻣ هﺪﻨﻨﻛ
ﺪﺷﺎﺑ
؛ ﺑ ﻪ
ناﻮﻨﻋ لﺎﺜﻣ هﺎﺷ ﻲﻨﻴﺴﺣ ﻦﻴﻌﻣ و دﺮﻓ رد دﻮﺧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
، ﻲﻜﺑﺎﭼ
ﺶﻧاد نازﻮﻣآ 14 - 18 ﺎﺑ ار ﻢﻟﺎﺳ و فﺎﺻ يﺎﭘ ﻒﻛ ياراد ﻪﻟﺎﺳ
دﻮﻤﻧ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻢﻫ ﺪﻧ
ﺘﻓﺮﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ و ﺪﻨ
ﻦﻳا نﺎﻴﻣ ﻪﻛ ﺮﮔ ود
زا هو
ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻲﻜﺑﺎﭼ ﺮﻈﻧ دراﺪﻧ دﻮﺟو يراد
) 17،16 ( . ﺎﺑ ﻲﻫﺎﮕﻧ
ﻪﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﺑ نآ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ و ﻖﻴﻘﺤﺗ ود ﻦﻳا زا هﺪﻣآ ﺖﺳد
ﻲﻣ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻲﻠﻣاﻮﻋ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻲﻜﺑﺎﭼ ﻪﻛ ﺖﻓﺎﻳرد ناﻮﺗ
ﺗ ﺖﺤﺗ ﺮﺘﻤﻛ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺄ
يرﺎﺠﻨﻫﺎﻧ ﺮﻴﺛ يﺎﭘ ﻒﻛ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﻲﻳﺎﻫ
ﺮﻴﻏ ﺶﺧﺮﭼ و فﺎﺻ ﻲﻣ ﺎﭘ ﻲﻌﻴﺒﻃ
ﺪﺷﺎﺑ . ﺟ زا ﻲﻠﻳﻻد ﻪﻠﻤ
ياﺮﺑ ﻲﻟﺎﻤﺘﺣا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻳا
، ﻲﻣ ترﺎﻬﻣ ﺖﻴﻫﺎﻣ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ
دﺮﻛ هرﺎﺷا
؛ ﺗ ﺖﺤﺗ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻜﺑﺎﭼ ترﺎﻬﻣ ﺄ
ترﺪﻗ ﺮﻴﺛ
ﺲﻜﻋ و ﻞﻤﻌﻟا ﺑﺎﺟ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﻪ
ﺖﺳا ﻲﻳﺎﺟ )
18 (.
زا ﻲﺧﺮﺑ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ
ﺰﻴﻧ ﺎﺑ ار جرﺎﺧ ﻪﺑ ﺎﭘ ﺶﺧﺮﭼ ﻪﻄﺑار
ﺮﺻﺎﻨﻋ ي ﻣ ﻲﻜﺑﺎﭼ رد ﻪﻛ ﺆ
ﺪﻧﺮﺛ
، هداد راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺪﻧا
Ho .
د ﻲﻘﻴﻘﺤﺗ ر رد ار جرﺎﺧ ﻪﺑ ﺎﭘ ﺶﺧﺮﭼ
نﺎﻛدﻮﻛ ﺶﻴﭘ رد ﻲﻧﺎﺘﺴﺑد
درﻮﻣ ﺎﭘ ﻲﺟرﺎﺧ ﺶﺧﺮﭼ و ﻲﻠﺧاد ﺶﺧﺮﭼ ،ﻲﻌﻴﺒﻃ هوﺮﮔ ﻪﺳ ﻪﻛ دﺮﻛ شراﺰﮔ و داد راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﺎﭘ ﺶﺧﺮﭼ ﻪﻳواز نﺎﻴﻣ
ﻲﻧدﻮﻣزآ جرﺎﺧ ﺲﻜﻋ يوﺮﻴﻧ ،ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ ﺎﻫ
ناﻮﺗ و ﻦﻴﻣز ﻞﻤﻌﻟا
ﻲﻨﻌﻣ طﺎﺒﺗرا ﺎﭘ كزﻮﻗ ﻞﺼﻔﻣ يراد
دراد دﻮﺟو )
10 (.
ﻖﻴﻘﺤﺗ
Arnold يور ﺮﺑ
56 ناﻮﺟﻮﻧ ﺖﺴﻴﻟﺎﺒﺗﻮﻓ داد نﺎﺸﻧ
نﺎﻴﻣ ﻪﻛ
لدﺎﻌﺗ و ترﺪﻗ ،ناﻮﺗ ﺎﺑ جرﺎﺧ ﻪﺑ ﺎﭘ ﺶﺧﺮﭼ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ
سﻮﻜﻌﻣ
دﻮﺟو دراد ) 11 (
؛ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
Simpson يور ﺮﺑ
30 ﺮﻔﻧ
،ﻲﻌﻴﺒﻃ هوﺮﮔ ﻪﺳ رد نز
،ﺎﭘ ﻲﺟرﺎﺧ ﺶﺧﺮﭼ و ﻲﻠﺧاد ﺶﺧﺮﭼ
داد نﺎﺸﻧ ﭼ ﺮﻫ ﻪﻛ
رﺪﻘ ﺮﻴﻧ ،ﺪﺑﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﭘ ﺶﺧﺮﭼ ﻪﻳواز يو
ﺲﻜﻋ ﻦﻴﻣز ﻞﻤﻌﻟا و
ﺪﻧﺪﻴﻔﻣ دﺮﻓ يوﺮﺸﻴﭘ رد ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫوﺮﻴﻧ
،
ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺪﺑﺎﻳ
) 15 ( ﭻﻴﻫ ﺎﻣا تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا زا ماﺪﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ
ﺶﻘﻧ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ رد ار جرﺎﺧ ﻪﺑ ﺎﭘ ﺶﺧﺮﭼ
ناﺰﻴﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﻜﺑﺎﭼ
هدﺮﻜﻧ ﺪﻧا
؛ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﺖﻬﺟ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺎﺑ دﺮﻓ هراﻮﻤﻫ ﻪﻛ ﻲﻜﺑﺎﭼ رد
ﺑور نﺪﺑ ﺖﻴﻌﺿو ﻪ
ﺖﺳا ور
، ﻲﻣ ﺎﻨﺷﺎﻧ ﻞﻣاﻮﻋ ناﻮﺗ يﺮﮕﻳد ﻪﺘﺧ
ار
داد راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﻪﻛ
ﺗﺄ دﺮﻜﻠﻤﻋ رد توﺎﻔﺗ ﺐﺟﻮﻣ ﺎﻬﻧآ ﺮﻴﺛ
ﻲﻣ ﻲﻧدﻮﻣزآ دﻮﺷ
؛ ترﺪﻗ نﻮﭽﻤﻫ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻳا و
ﻲﻧﻼﻀﻋ ناﻮﺗ
،
ﺗﺄ ﺗ ﻖﻴﻗد ﺖﺧﺎﻨﺷ ﺎﻣا دراد دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ يﺮﻳﺬﭘﺎﻧرﺎﻜﻧا ﺮﻴﺛ ﺄ
ﺎﻬﻧآ ﺮﻴﺛ
نﻮﻣزآ رد ﻲﻣ صﺎﺧ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ ﻲﻜﺑﺎﭼ يﺎﻫ
ﺪﺷﺎﺑ .
ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺮﮕﻳد اد نﺎﺸﻧ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا ﺖﻋﺮﺳ نﺎﻴﻣ ﻪﻛ د
ﻲﻧدﻮﻣزآ ﺶﺧﺮﭼ ﺎﺑ ﺎﻫ ﻲﻌﻴﺒﻃ
ﺧ ﻪﺑ ﺎﭘ و جرﺎ ﺶﺧﺮﭼ ﻲﻌﻴﺒﻃﺮﻴﻏ
) 16 - 23 ﻪﺟرد ( ﻲﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا دراد دﻮﺟو يراد
Ho. ﻖﻴﻘﺤﺗ رد
يوﺮﻴﻧ ،ﻦﺘﻓر هار ﺖﻋﺮﺳ نﺎﻴﻣ ﻪﻛ دﺮﻛ شراﺰﮔ دﻮﺧ ﺲﻜﻋ ﺎﭘ ﻲﺟرﺎﺧ ﺶﺧﺮﭼ ﺎﺑ ﺎﭘ كزﻮﻗ ﻞﺼﻔﻣ ناﻮﺗ و ﻞﻤﻌﻟا
ﻲﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا دراد دﻮﺟو يراد
) 10 (
؛ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ و
ي ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﺑ
ﻤﻫ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا
؛دراد ﻲﻧاﻮﺨ
ﺪﻨﭼ ﺮﻫ ﻲﻧدﻮﻣزآ اﺮﺟا شور و ﺎﻫ ي
ﻖﻴﻘﺤﺗ ود ﺮﻫ توﺎﻔﺘﻣ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ
ﺪﻧدﻮﺑ Ho . ﻦﺘﻓر هار ﺖﻋﺮﺳ ،
مﺎﮔ و داد راﺮﻗ ﻲﺑﺎﻳزرا درﻮﻣ ار يرادﺮﺑ
؛ ﻲﻟﺎﺣ رد ﻖﻴﻘﺤﺗ رد ﻪﻛ
ﺮﺿﺎﺣ نﺪﻳود ﺖﻋﺮﺳ درﻮﻣ
ﺮﻈﻧ هدﻮﺑ ﺖﺳا . رد ﻦﻳا ود ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻢﻬﻣ رﺎﻴﺴﺑ كﺮﺘﺸﻣ ﻲﮔﮋﻳو ﻚﻳ ﻳا نآ و دراد دﻮﺟو
ﻦ ﺮﻫ رد ﻪﻛ
ود هوﺮﮔ ﻪﺳ زا ياراد
ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﭘ ﺶﺧﺮﭼ .
رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
ﺲﻜﻋ يوﺮﻴﻧ ،ترﺪﻗ نﻮﭼ ﻲﻠﻣاﻮﻋ Ho ﻞﺼﻔﻣ ناﻮﺗ و ﻞﻤﻌﻟا
ﻲﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺎﭘ ﻲﺟرﺎﺧ ﺶﺧﺮﭼ ﺎﺑ ﺎﭘ كزﻮﻗ داد نﺎﺸﻧ ار يراد
ﺖﻴﻤﻫا ﺰﺋﺎﺣ رﺎﻴﺴﺑ ﺰﻴﻧ ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺖﺳا . ﻄﻣ ﺮﻳﺎﺳ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺰﻴﻧ تﺎﻌﻟﺎ
ﻪﻛ ﺪﻫد يﺎﺘﺳار
ﻣ يﺎﻫوﺮﻴﻧ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ماﺪﻧا ﻲﻌﻴﺒﻃﺮﻴﻏ ﺆ
ﻪﺑ ﺖﻛﺮﺣ رد ﺮﺛ
ﺲﻜﻋ يوﺮﻴﻧ و دﺮﻓ ﻮﻠﺟ ﻲﻣ ﻦﻴﻣز ﻞﻤﻌﻟا
دﻮﺷ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ؛ ﺶﻫﺎﻛ
ﻢﻬﻣ رﺎﻴﺴﺑ ﺰﻴﻧ دﺮﻓ ﺖﻛﺮﺣ ﺖﻋﺮﺳ ﺶﻫﺎﻛ رد ﺎﻫوﺮﻴﻧ ﻦﻳا ﻪﻤﻫ ﺖﺳا ) 20،19،5،4 (.
ﺖﻋﺮﺳ رد توﺎﻔﺗ ﻞﻳﻻد زا ﻲﻜﻳ ﺪﻳﺎﺷ
ﻲﻧدﻮﻣزآ ﺶﺧﺮﭼ ﺎﺑ ﺎﻫ ﺮﻴﻏ
ﻲﻌﻴﺒﻃ ﺎﭘ ) 16 - 23 ﻪﺟرد ( هوﺮﮔ ﺎﺑ
ﺪﺷﺎﺑ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻴﻤﻫ ﻲﻌﻴﺒﻃ .
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ داد نﺎﺸﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ناﻮﺗ نﺎﻴﻣ ﻪﻛ
ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ و ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ جرﺎﺧ ﻪﺑ ﺎﭘ ﺶﺧﺮﭼ دراﺪﻧ دﻮﺟو يراد
ﻪﻛ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺎﺑ Arnold
ﻲﻤﻧ ﻮﺴﻤﻫ ﺪﺷﺎﺑ
) 11 ( . ﻞﻣاﻮﻋ زا ﻲﻜﻳ
ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﻖﻴﻘﺤﺗ ود ﻦﻳا ﻲﻧاﻮﺨﻤﻫ مﺪﻋ د توﺎﻔﺗ
ر عﻮﻧ
ﻲﻧدﻮﻣزآ ﺪﺷﺎﺑ ﺎﻫ Arnold .
يور ﺮﺑ ار دﻮﺧ ﻖﻴﻘﺤﺗ 56
داد مﺎﺠﻧا ناﻮﺟ ﺖﺴﻴﻟﺎﺒﺗﻮﻓ
؛ ﻲﺗرﻮﺻ رد ﻲﻧدﻮﻣزآ ﻪﻛ
رد ﺎﻫ
داﺪﻌﺗ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ 90
ﺶﻧاد زا ﺮﻔﻧ ﻲﻳﺎﻤﻨﻫار ﻊﻄﻘﻣ نازﻮﻣآ
ﺑ ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﺑ ﻪ
ﭻﻴﻫ شزرو تﺎﻋﺎﺳ ﺰﺟ ﻲﺷزرو ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻪﻧﻮﮔ
ﺘﺷاﺪﻧ يﺮﮕﻳد ﺪﻨ
. نﻮﻣزآ عﻮﻧ رد ﺪﻳﺎﺷ توﺎﻔﺗ ﻦﻳا ﺮﮕﻳد ﺖﻠﻋ
ناﻮﺗ ﺪﺷﺎﺑ ﻖﻴﻘﺤﺗ ود ﻦﻳا رد .
ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد ناﻮﺗ نﻮﻣزآ
ﻂﺳﻮﺗ لﻮﻃ شﺮﭘ نﻮﻣزآ ﻲﺘﻔﺟ
ﺖﺳا هدﻮﺑ
؛ ﻲﻟﺎﺣ رد ﻪﻛ
Arnold شﺮﭘ نﻮﻣزآ زا
يدﻮﻤﻋ ﺖﺳا هدﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا .
يﺎﻫوﺮﻴﻧ
ًﻼﻣﺎﻛ شﺮﭘ عﻮﻧ ود ﻦﻳا رد ﺮﻴﮔرد ﺪﻨﺘﺴﻫ توﺎﻔﺘﻣ ﻢﻫ ﺎﺑ
. رد
شﺮﭘ ﻲﺘﻔﺟ ﻢﻫ ﻢﻳراد ار ﻻﺎﺑ و ﻮﻠﺟ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ رﺎﺸﻓ لﺎﻤﻋا نﺎﻣز
؛
د ﻲﻣ لﺎﻤﻋا ﻻﺎﺑ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ رﺎﺸﻓ ﺎﺟرد شﺮﭘ رد ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣ ر دﻮﺷ
.
نﺎﻤﻫ ﺪﺷ هرﺎﺷا ﻪﻛ رﻮﻃ
، ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ جرﺎﺧ ﻪﺑ ﺎﭘ ﺶﺧﺮﭼ
ﻲﻣ ﻲﻧﻼﻀﻋ ترﺪﻗ و ﺖﻋﺮﺳ ددﺮﮔ
؛ ﻲﻧﻼﻀﻋ ناﻮﺗ ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ زا
ﻲﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻦﻳا زا ﻲﺒﻴﻛﺮﺗ ﺪﺷﺎﺑ
، ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ يرﺎﺠﻨﻫﺎﻧ ﻦﻳا ﺪﺳر
ﻲﻣ ﺰﻴﻧ ﻲﻧﻼﻀﻋ ناﻮﺗ ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ ًﻻﺎﻤﺘﺣا دﻮﺷ
.
ﺮﺑ ا ﺞﻳﺎﺘﻧ سﺎﺳ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
Simpson
، ﺶﺧﺮﭼ يﺎﻳاوز رد ﺎﭘ
ﻦﻴﻣز يور ﺮﺑ ﺎﭘ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺮﻴﮔراﺮﻗ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻲﻣ
دﻮﺷ
جرﺎﺧ ﻪﺑ ﺎﭘ ﻲﻌﻴﺒﻃ ﺮﻴﻏ ﺶﺧﺮﭼ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻌﻴﺒﻃ ﺮﻴﻏ يﺎﻳاوز رد ﻪﻛ ﻣ يﺎﻫوﺮﻴﻧ ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ ﮋ
و ﻮﻠﺟ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ دﺮﻓ ﺖﻛﺮﺣ رد ﺮﺛ
ﺲﻜﻋ يوﺮﻴﻧ ﻦﻴﻣز ﻞﻤﻌﻟا
ﻲﻣ دﻮﺷ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد ﻪﻛ
ﻣ يﺎﻫوﺮﻴﻧ ﺆ
ﺛ ﻲﻣ ﺮ ﺐﺟﻮﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻧﻼﻀﻋ ناﻮﺗ ﺶﻫﺎﻛ
ﺪﺷﺎﺑ
) 15 (.
ﺪﻳﺎﺷ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﺿﺎﺣ ﻦﻴﺒﻣ ﻪﻛ ناﻮﺗ كﺪﻧا فﻼﺘﺧا
ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﻲﻌﻴﺒﻃ ﺮﻴﻏ و ﻲﻌﻴﺒﻃ هوﺮﮔ رد ﺖﺳا
، ﻞﻴﻟد ﻪﺑ
توﺎﻔﺗ يدﺮﻓ يﺎﻫ )
ﻲﻧاور ﻞﻣاﻮﻋ
، ﻲﺘﺛارو و يدﺎﺼﺘﻗا ( ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻛ
هدﻮﺑ ﻖﻘﺤﻣ لﺮﺘﻨﻛ زا جرﺎﺧ و
ﺎﺗ ار ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﺗ يدوﺪﺣ ﺗ ﺖﺤ
ﺄ هداد راﺮﻗ ﺮﻴﺛ ﺪﺷﺎﺑ
؛ ﻪﺑ ﻫ لﺎﺣ ﺮ ﺖﺳا مزﻻ
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد يدﺎﻳز
مﺎﺠﻧا دﻮﺷ ﺎﺗ ﻪﺑ ﺎﭘ ﺶﺧﺮﭼ
جرﺎﺧ
، يرﺎﺠﻨﻫﺎﻧ ﻚﻳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﻛ
ار دﺮﻓ ﻲﺘﻛﺮﺣ ﻲﮔدﺎﻣآ
ﺗ ﺖﺤﺗ ﺄ راﺮﻗ ﺮﻴﺛ ﻲﻣ
ﺪﻫد
، ﻲﻓﺮﻌﻣ دﻮﺷ ﺪﻨﭼ دﺎﻨﺘﺳا ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ و ﻲﻤﻧ ﻖﻴﻘﺤﺗ
ﻲﻳﺎﻋدا ﻦﻴﻨﭼ ناﻮﺗ دﻮﻤﻧ
.
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ
ﻮﺗ نﺎﻴﺑﺮﻣ ﻪﺑ ﺻ
ﻴ ﻪ ﻣ ﻲ دﻮﺧ نارﺎﻜﺷزرو بﺎﺨﺘﻧا رد ﺎﺗ دﻮﺷ
اﺮﺑ ي ﻣ ﻪﺑ ﺖﺑﺎﻗر ﻴ
ناﺰ ﺒﻃ ﺶﺧﺮﭼ ﻴ
ﻌ ﻲ ﺑ ﺎﭘ ﻪ ناﻮﻨﻋ ﻳ ﻚ ﻞﻣﺎﻋ
رد راﺬﮔﺮﺛا ﻪﺘﺷر
ﺎﻫ ي ﻧ ﻴ ﺪﻨﻣزﺎ ﻮﺑ ﺖﻋﺮﺳ ﻳ
هﮋ ﺎﻫود ي ﺖﻋﺮﺳ
ار مزﻻ ﻪﺟﻮﺗ لوﺬﺒﻣ
ﺎﻤﻧ ﻳ ﺪﻨ . ﻤﻠﻌﻣ ﻪﺑ ﻴ ﻦ شزرو ﺰﻴﻧ ﺻﻮﺗ ﻴ ﻪ
ﻣ ﻲ ﺎﺳﺎﻨﺷ ﺖﻬﺟ نﺎﻜﻣا ترﻮﺻ رد ﺎﺗ دﻮﺷ ﻲﻳ
ا حﻼﺻا و ﻳ
ﻦ
رﺎﺠﻨﻫﺎﻧ ي ﻧاد ﻪﺑ ﺶ ﺎﻤﻨﻫار و ﺪﻨﻨﻛ ﻚﻤﻛ نازﻮﻣآ ﻲﻳ
ﻪﺑ ار مزﻻ
ﺪﻟاو ﻳ ﻦ ﺪﻨﻫد ﻪﺋارا .
ﺮﻜﺸﺗ و ﺮﻳﺪﻘﺗ
زا ﻲﻣﺎﻤﺗ ﺪﻣ و نازﻮﻣآ ﺶﻧاد ﻳ
ناﺮ ﺳراﺪﻣ ﻲ اﺮﺟا رد ﻪﻛ ي
اﻳ ﻦ ﻖﻴﻘﺤﺗ رﺎﻜﻤﻫ ي ﺮﻜﺸﺗ ،ﺪﻧادﻮﻤﻧ ﻲﻧادرﺪﻗ و
ﻣ ﻲ ددﺮﮔ .
ﻊﺑﺎﻨﻣ :
1- Alizadeh MH, Gharekhanloo R, Daneshmandi H. Corrective exercise & Therapy. 3rd. ed. Tehran: Allameh Tabatabaee University; 2002. [Persian]
2- Daneshmandi H, Alizadeh MH, Gharekhanloo R. Corrective exercise & Therapy. 1st. ed. Tehran: Samt; 2004.
[Persian]
3- Cowan DN, Robinson JR, Jones BH, Polly DW Jr, Berrey BH. Consistency of visual assessments of arch height among clinicians. Foot Ankle Int. 1994; 15(4): 213-7,
4- Kennedy JG, Knowles B, Dolan M, Bohne W. Foot and ankle injuries in the adolescent runner. Curr Opin Pediatr.
2005; 17(1): 34-42
5- Sneyers CJ, Lysens R, Feys H, Andries R. Influence of malalignment of feet on the plantar pressure pattern in running. Foot Ankle Int. 1995; 16(10): 624-32.
6- Sokhangooee Y. Corrective exercise. 1st. ed. Tehran: Rehabilitation Sciences University; 2002. [Persian]
7- Hertling D, Kessler RM. Management of Common Musculoskeletal Disorders: Physical Therapy Principles and Methods. 4st. ed. USA. Lippincott Williams and Wilkins. 2005.
8- Valmassy RL. Clinical Biomechanics of the lower extremities. 1st. ed. USA: Mosby; 1996.
9- Lincoln TL, Suen PW. Common rotational variations in children. J Am Acad Orthop Surg. 2003; 11(5):312-20 10- Ho CS, Lin CJ, Chou YL, Su FC, Lin SC. Foot progression angle and ankle joint complex in preschool children.
Clin Biomech (Bristol, Avon). 2000; 15(4): 271-7.
11- Arnold JA, Coker TP, Micheli RP. Anatomical and physiological characteristics to predict football ability at the University of Arkansas. J Ark Med Soc. 1977; 74(7): 253-60.
12 – Kirby RL, Price NA, MacLeod DA. The influence of foot position on standing balance. J Biomech. 1987; 20(4):
423-7.
13- Teichtahl AJ, Morris ME, Wluka AE, Baker R, Wolfe R, Davis SR, et al. Foot rotation--a potential target to modify the knee adduction moment. J Sci Med Sport. 2006; 9(1-2): 67-71.
14- Lin CJ, Lai KA, Chou YL, Ho CS. The effect of changing the foot progression angle on the knee adduction moment in normal teenagers. Gait Posture. 2001; 14(2): 85-91
15- Simpson KJ, Jiang P. Foot landing position During gait Influences ground reaction forces. Clinical Biomechanics.
1999; 14(6): 396-402.
16- Shahhosseani M. Comparison of agility and cardiovascular endurance in subject aged 14 to 18 with normal and flat feet [Dissertation]. Iran. Tehran. Faculty of Physical education. Tehran University. 2006. [Persian]
17- Moeenfard M. The comparison of motor and physical fitness between male junior high school students having normal/flat foot in neyshabur. [Dissertation]. Iran. Tehran. Faculty of Physical education. Tarbiat Moallem University.
2002. [Persian]
18- Hoffman R, Collingwood T. Fit for duty. 2nd. ed. USA. Human kinetics; 2005. pp:5-10.
19- Gellman R, Burns S. Walking aches and running pains. Injuries of the foot and ankle. Prim Care. 1996; 23(2): 263- 80.
20- Schwartz M, Lakin G. The effect of tibial torsion on the dynamic function of the soleus during gait. Gait Posture.
2003; 17(2): 113-8.
Abstract Original Article
Comparison of agility, speed ,and power level between male junior high school students
having normal/abnormal toe-out in Birjand in 2007
M. Abolhassannezhad1, MH. Alizadeh2, MR. Bayat3, GR. Sharifzadeh4
Background and Aim: Musculoskeletal abnormalities are among the factors affecting on physical activities.
The aim of this study was to compare degree of agility, speed, and power between 3 groups of male junior high school students having unnatural out-toeing (i.e. two groups, one with 16-23 degrees and one with 0-6 degrees) and one natural group (7-15 degrees of out-toeing).
Materials and Methods: The subjects of the study were 300 students (12-14 years old) whose height, weight, and angle of toe-out were initially measured using foot-print technique. Firstly, 30 students with normal toe-out were chosen; then, two other groups (30 members in each) were identified applying isometry in terms of age, height, and weight. To measure agility, speed and power, 4×9 m shuttle-run, 46 m running and standing long-jump test were used, respectively. In order to analyze the obtained data ANOVA statistical test was applied using SPSS software and α=0.05 was taken as the significant level.
Results: The results showed that mean power and agility in the group with normal/natural out-toeing was higher than that of the other two groups but the difference was not statistically significant (P<0.05). Besides, findings of the study indicated that “speed” was significantly different in the three groups (P=0.02). Toki test results indicated that the observed difference in the mean speed alone in the two groups (natural and unnatural; 16-23 degrees) was significant (P=0.012).
Conclusion: The results showed that the speed of the subjects in the angle of out-toeing had a decrease of more than 15 degrees. Regarding the obtained results it could be concluded that having natural out-toeing is an important factor in students’ speed, though it is not as important in power and agility.
Key Words: Agility, Speed, Power, Out-toeing
Journal of Birjand University of Medical Sciences. 2010; 16(4): 32-37 Received: 28.9.2008 Last Revised: 1.9.2009 Accepted: 8.9.2009
1 M.Sc, Physical Education, Birjand University of Medical Sciences
2 Associate Professor, Physical Education, School of Physical Education, Tehran University
3 Assistant Professor, School of Physical Education, Tehran University
4 Corresponding Author; M.Sc. in Epidemiology; Academic Member of Birjand University of Medical Sciences.
