یتیریدم‌یاهراکهار‌ةئارا‌یاتسار
يردنكسا هرهاط كلم مارهب ،1
يدمحم
*2
، تبعل تسدربز يزيزع یلع ،3
4
. 1 شناد ةتخومآ یسانشراک دشرا همانرب یزیر طیحم
،تسیز ةدکشناد طیحم
،تسیز هاگشناد نارهت
2 . د شنا رای
، هورگ همانرب یزیر تیریدم و حم
طی تسیز دکشناد ، ة حم طی تسیز
، نارهت هاگشناد
3 . هورگ رایداتسا همانرب
یزیر تیریدم و حم
طی ةدکشناد ،تسیز حم
طی نارهت هاگشناد ،تسیز
4 . شناد ةتخومآ یارتکد همانرب یزیر و تیریدم طیحم
،تسیز هاگشناد نارهت
خیرات لوصو :هلاقم 8 / 03 / 1395 خیرات
شریذپ :هلاقم 18 / 11 / 1395
هدیكچ
تیریدم لئاسم
عبانم‌اب‌طبترم آ
اه
زا،تسا‌نیریش آ‌مهم‌عبانم‌زا‌یكی‌هک‌ینیمزریز‌ی لصا
ی
میمصت‌نیرت
ویسحم‌رویشک‌یایه
یم
هب‌عبانم‌نیا‌حیحص‌تیریدم‌موزل، آ‌دوبمک‌زین‌و‌اضاقت‌شیازفا،تیعمج‌دشر‌هب‌هجوت‌اب‌هک‌دوش
ا‌بتسا‌هدش‌نایامن‌یبوخ
یبایزر
طیحم‌ةچراپكی
مادقا‌نییعت‌رد‌اهرازبا‌نیرتهب‌زا‌یكی‌یتسیز
طیحم‌و‌یعامتجا،یداصتقا‌یاه
یینیمزریز آ‌عباینم‌تیریدیم‌رد‌یتسیز
یّلع وچراچ‌زا‌هدافتسا‌اب‌هچراپكی‌یبایزرا‌بتسا -
(خساپ‌و‌رثا،تیعضو،راشف،هکرحم‌یورین‌یلولعم
DPSIR
هب) هقبط
دنب هداد‌ی
ایه
یبایزرا‌و طیحم‌لئاسم‌لح‌یارب‌راثآ‌ةچراپكی
یتسیز م ی
هیبش‌یارب،شهوژپ‌نیا‌رد‌بدزادرپ
تفا‌راثآ‌لیلحت‌و‌یزاس آ
اه
ینیمزریز‌ی
و‌هچراپكی‌یبایزرا‌شور‌زا،لیبدرا‌تشد‌رد مرن
رازفا
متسیس
میمیصت‌ینابیتشپ‌یاه
(وینیلوم‌یرییگ
MULINO DSS
بدیش‌هدافتیسا،)
تشد‌نیا‌ینیمزریز آ‌عبانم‌تیریدم‌یاهراكهار ساسا‌رب
و ایختنا‌نایصصختم‌و‌نایسانشراک‌تاریظن‌و‌مایجنا‌هیچراپكی‌یبایزرا
تیولوا
حرطم‌یاهراكهار‌نایم‌زا‌بدش‌یدنب
نییعت،هدش آ
اهب
،یعقاو‌ی هب
و
تکرایشم،تیشک‌یویگلا‌ریییغت،یزروایشک‌شخب‌رد‌هژی
زا‌هدافتسا‌و‌یمدرم
س متسی
،یرایبآ‌نیون‌یاه
رط‌زا
شور‌قی نزو
هد ی
عمجت ی
هداس
(
هب،)SAW
تارمن‌اب یترت 27
/ 2
،
62 / 2
،
25 / 2
و
97 / 1
ولوا تی
آ‌نییعت‌ةنیزگ‌بدش‌یدنب
لیبدرا‌تشد‌یتیریدم‌یاهراكهار‌رگید‌هب‌تبسن‌یعقاو‌یاهب رتتاب‌رد
بتفرگرارق‌هبتر‌نی
دیلک
هژاو طیحم‌ةچراپكی‌یبایزرا
شور،لیبدرا‌تشد،یتسیز نزو
یهد
عمجت ی
هداس
(
،)SAW
مرن
رازیفا
س
متیسی
ینابیتیشپ‌یایه
میصت می
یرییگ
(ونیلوم
،)mDSS DPSIR
ب
1 . زاغآرس
ﻛ ﺎﻫرﻮوﺸﻛ ﻪوﻠﻤﺟ زا ﺎﻣ رﻮﺸ ﻲﻳ
ﮔﺪوﻧرﺎﺑ ناﺰوﻴﻣ ﻪوﻛ ﺖوﺳا
ﻧﻻﺎﺳ ة زا نآ کﻳ مﻮﺳ ﺖوﺳا ﺮوﺘﻤﻛ ﺰﻴﻧ ﻧﺎﻬﺟ طﺳﻮﺘﻣ (
250
ﻣ ﻲﻠﻴ ﺮﺘﻣ
ّﻤﻛ ظﻔح ﺮﻈﻧ ﻦﻳا زا .)لﺎﺳ رد ﻲ
ﻛ و ﻲﻔﻴ وﺑآ ﻊﺑﺎﻨﻣ
و ﺖﻴﻤﻫا دﻮﺟﻮﻣ هژﻳ
یا یﺪﻬﻣ و یﺮصﺎﻧ( دراد ،رﻮوﭘ
1385 .)
هﺮﻔﺳ زا ﺪح زا ﺶﻴﺑ ﺖﺷادﺮﺑ ﻪجﻴﺘﻧ رد و ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳز بآ یﺎﻫ
شزرا ﺮﻳﺎخذ ﻦﻳا ﺖﻓا ﺪوﻣﺎﻴﭘ ﺪﻨﻣ
ناﺮوﺒﺟ هﺎوﮔ یﺎوﻫ یﺮﻳﺬوﭘﺎﻧ
ﺎووﻳ مﻴﻘﺘووﺴﻣ ﻪووﻛ ﺖووﺷاد ﺪووﻫاﻮخ ﻏ
و نﺎووﺴﻧا مﻴﻘﺘووﺴﻣﺮﻴ
هﺎﮕﺘﻧﻮﻜﺳ نﺎوﻳردﺎﻧ( دﺮوﻛ ﺪوﻫاﻮخ ﺮثأﺘﻣ ار ﻲﻧﺎﺴﻧا یﺎﻫ
و ﺮوﻓ
،نارﺎﻜﻤﻫ 1390
.)
ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺑآ ﻲ ﺑ ﺎ ﺪﻳ اﺮﺑ ی ﻌوﺳﻮت فاﺪوﻫا قﻘﺤت ة
ﻋﺎوﻤﺘﺟا ﻲ و
دﺎﺼﺘقا ی اﺮﺑ و ی ﺪوﻣ ﻪﻌوﺳﻮت مواﺪوت ﺖﻳﺮﻳ
ﺪوﻣ .دﻮوﺷ ﺖﻳﺮﻳ
اﺮﺑ بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﺳرد ی
ح نﺎﺴﻧا هﺎﻓر و ﺎﻘﺑ ظﻔح ﻲتﺎﻴ
.ﺖوﺳا
ﻤضت بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻦﻴ
ةﺪﻨﻨﻛ ﺮﺑاﺮﺑ ی ﻨﻣا و ﺖﻴ ﺖوﺷاﺪﻬﺑ و بآ رد
هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ*
ﻣ :لﻮئﺴ Email: Malekb@ut.ac.ir
ژﺮوﻧا و اﺬﻏ ،ﻊﻣاﻮﺟ ی
ﺖوﺳا دﺎﻔﺘوﺳا . ة ﺎﭘ راﺪوﻳ بآ ﻊﺑﺎوﻨﻣ زا
ز زﺮﻳ ﻣ ﻲﻨﻴ ز تﻼﻜﺸﻣ ﺎﺑ ﻳ
یدﺎ ﻪﺑور ﺴح( ﺖﺳور
،ﻲﻨﻴ 1391 ).
ﺳرﺮﺑ و فﺸﻛ ﻲ
ﻠصا أﺸﻨﻣ و ﻞﻠﻋ ﻲ
ﻌوضو ،ناﻮخﺑآ ﺖﻓا ﺖﻴ
و ناﻮخﺑآ یرﺎثآ
ﺤﻣ ﺮﺑ ناﻮخﺑآ ﺖﻓا ﻪﻛ طﻴ
ﺖﺴﻳز ﻲﻣ اﺬوﮔ در ،
ﻪووﺑ و ﻊﻣﺎووﺟ ترﻮووص ﻪووﭼرﺎپﻜﻳ
ﻧ ﺪووﻨﻣزﺎﻴ اﺰووﻓا ﺶﻳ ﻫﺎووﮔآ ﻲ و
رﺎﺑرد ﺖخﺎﻨﺷ ة
ز بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳ
.ﺖﺳا زرا ﻲﺑﺎﻳ ةوﭼرﺎپﻜﻳ
ﺤﻣ طﻴ ﺖﺴﻳز مﻬﻣ زا ﺮت ﻦﻳ تﺎﻣاﺪقا ﻲ ا رد ﻪوﻛ ﺖﺳا ﻦوﻳ
ﻣز ﻪوﻨﻴ
ﺖﺳا مزﻻ ﺬﭘ مﺎجﻧا
.دﺮﻳ
ﻪﺑ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ ﻲلﺪﻣ ﺐلﺎق رد ﺪﻳﺎﺑ ﻪﭼرﺎپﻜﻳ ﻲﺑﺎﻳزرا ،ﻲﻠﻛ رﻮﻃ
یروآدﺮﮔ تﺎﻋﻼﻃا ﻦﻴﺑ ﺎت دﻮﺷ ﻪئارا .دﻮوﺷ راﺮقﺮﺑ طﺎﺒترا هﺪﺷ
شور ﻦﻴﺑ رد لﺪﻣ و ﺎﻫ
،ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد دﻮﺟﻮﻣ یﺎﻫ یوﺮﻴﻧ لﺪﻣ
ﻪﻛﺮﺤﻣ - رﺎﺸﻓ - ﺖﻴﻌضو - ﺮثا -
1خﺳﺎﭘ (
DPSIR
) ار ﻣ ﻲ ناﻮوت
زا ﻲﻜﻳ ﻊﻣﺎﺟ ﺮت شور ﻦﻳ ،ﻞوﻠﻋ ﻲﺑﺎوﻳزرا یاﺮوﺑ ﻪوﻛ ﺖﺴﻧاد ﺎﻫ
ةوﻣﺎﻧﺮﺑ رد ﻲﻄﻴﺤﻣ تاﺮﻴﻴغت ﻪﺑ خﺳﺎﭘ و ﺐقاﻮﻋ وﺤﻣ
طﻴ ﺖوﺴﻳز
( ﺪﺤﺘﻣ ﻞﻠﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ﻲﺑﺎوﻳزرا رد و ﺪﺷ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ )UNEP
یﺎوﻫ
سﻧاژآ وﺤﻣ طﻴ ( ﺎوﭘورا ﺖوﺴﻳز لﺎوﺳ رد )EEA
1999 ﻪﻌوﺳﻮت
.ﺖووﻓﺎﻳ
DPSIR
ﻪووﻳﺰجت و كرد رد و ﺖووﻠﻋ طووﺑاور ﻞووﻴﻠﺤتو
لﻮﻠﻌﻣ مﺘوﺴﻴﺳ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ یاﺰﺟا ﻦﻴﺑ تﺎﻋﻼﻃا ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ و ﻲ یﺎوﻫ
ﭘ طﻴووﺤﻣ و یدﺎووﺼﺘقا ،ﻲﻋﺎووﻤﺘﺟا ةﺪووﻴیﻴ ز
دراد ﺶووﻘﻧ ﻲﺘووﺴﻳ
(
UNEP, 1997 Kristensen, 2004;
.)
مﺮﻧ راﺰﻓا ﻲﻧﺎﺒﻴﺘﺸﭘ مﺘﺴﻴﺳ ﻤﺼت
مﻴ ﻮﻨﻴلﻮﻣ یﺮﻴﮔ (2
)mDSS
مﺮﻧ راﺰﻓا یﺪﻴﻔﻣ یدﺮﺑرﺎﻛ ﻲﻧﺎﺒﻴﺘوﺸﭘ یاﺮﺑ
ﻤوﺼت مﻴ رد یﺮوﻴﮔ
ةﺪﻴیﻴﭘ تﻼﻜﺸﻣ ﻞح و بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺎﺑ طﺒتﺮﻣ ﺚحﺎﺒﻣ زا ﻲﺷﺎﻧ ﻤﺼت مﻴ ةضﻮح سﺎﻴﻘﻣ رد و صﻮﺼخ ﻦﻳا رد یﺮﻴﮔ
ﻪوﻛ ﺖوﺳا ﻪوﻧﺎخدور
DPSIR
یاﺮوﺑ ﻲوﻌﺟﺮﻣ بﻮﭼرﺎوﭼ ار
ةﭼرﺎپﻜﻳ ﻲﺑﺎﻳزرا لﺪﻣ
ﺎﻫ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ی -
یدﺎﺼﺘقا - ﻲﻜﻳژﻮلﻮﻛا
ﺮﻈﻧ رد ﻣ ﻲ ( دﺮﻴﮔ
Benini et al., 2010
.)
ﻲتوﺎﻔﺘﻣ تﺎﻘﻴﻘﺤت زا هدﺎﻔﺘﺳا ةﻨﻴﻣز رد
زرا ﻲﺑﺎﻳ ﻪوﭼرﺎپﻜﻳ
ﻊﺑﺎووﻨﻣ ﺖﻳﺮﻳﺪووﻣ رد بآ
.ﺖووﺳا ﻪووﺘﻓﺮﮔ ترﻮووص ﻧاﺮﻤﻋ
نﺎووﻴ
ﻧﺎووﺳاﺮخ ﻲ ( نارﺎووﻜﻤﻫ و 1392
وولﺎﻘﻣ رد ) ة
« ﻠﺤت ﻞووﻴ ﻊووضو
ﺑﻮﻨﺟ نﺎﺳاﺮخ نﺎﺘﺳا بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ دﻮﺟﻮﻣ ﻲ
ور ﺎﺑ دﺮﻜﻳ ﺘﻛرﺎﺸﻣ ﻲ
بﻮﭼرﺎوﭼ زا هدﺎﻔﺘوﺳا ﺎﺑ
DPSIR
نﺎﺘوﺳا رد نآ دﺮﺑرﺎوﻛ و
» ،
زرا ﻲﺑﺎﻳ و نﺎﺘوﺳا بآ ﻊﺑﺎوﻨﻣ ﻞﻜﺸﻣ لﺎوﻧآ
ﺰﻴ نآ رد ار وﺪوت ﻦﻳ ﺎﻫدﺮﺒﻫار
ی بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ دﻮﺒﻬﺑ و
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ر یﺰﻳ وﺒﻫار یدﺮ نﺎﺘوﺳا
ﺑﻮوﻨﺟ نﺎﺳاﺮخ ﻲ
بﻮﭼرﺎوﭼ زا هدﺎﻔﺘوﺳا ﺎوﺑ
DPSIR
مﺎوجﻧا
هداد .ﺪووﻧا ( یرﻮووﻧ و ﻲﻔووص 1390
رد ) ﻪوولﺎﻘﻣ ا ناﻮووﻨﻋ ﺎووﺑ ی
« لﺪﻣ زﺎﺳ و ی ﻤﺼت مﻴ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺖﻬﺟ هرﺎﻴﻌﻣﺪﻨﭼ یﺮﻴﮔ
شور زا هدﺎﻔﺘووﺳا ﺎووﺑ بآ
Mulino DSS
» ﻲلﺪووﻣ ةووئارا ﻪووﺑ ،
شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ یدﺮﺑرﺎﻛ یﺎﻫ
مﺮﻧ راﺰوﻓا و ﺖﻳﺮﻳﺪوﻣ رد ی
ﻲﻧﺎﺒﻴﺘﺸﭘ ﻤﺼت مﻴ بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺎﺑ طﺒتﺮﻣ ﻞئﺎﺴﻣ یﺮﻴﮔ ﻪﺘخادﺮﭘ
ﺪﻧا
و مﺮﻧ راﺰﻓا ارmDSS
مﺮﻧ راﺰﻓا تﻼﻜﺸﻣ ﻞح رد یدﺮﺑرﺎﻛ ی
ﻲووﻓﺮﻌﻣ بآ ﺖووﻴﻔﻴﻛ ﻪووﺑ طﻮووﺑﺮﻣ هدﺮووﻛ
ﺪووﻧا یرﻮووﻔﻏ . و دﺮووﻓ
( نارﺎﻜﻤﻫ 1393
ﻪلﺎﻘﻣ رد ) ا ی ﺎﺑ وﻨﻋ ناﻮ
« زرا ﻲﺑﺎوﻳ ةوﭼرﺎپﻜﻳ
ﺳ مﺘﺴﻴ دوﺪﺤﻣ بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ة
بﻮﭼرﺎﭼ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ نﺎجﻨﺴﻓر
DPSIR
ﻜت ﺎﺑ و ﻪوﻴ ﺳ دﻮوﺒﻬﺑ ﺮوﺑ مﺘوﺴﻴ
وﻧاﺮﻤﻜح ﻲ بآ
» ﺎوﺑ ،
زرا زا هدﺎﻔﺘووﺳا ﻲﺑﺎووﻳ
ﻪووﭼرﺎپﻜﻳ ﺳ فﻌووض طﺎووﻘﻧ ﻪووﺑ
مﺘووﺴﻴ
ﻧاﺮﻤﻜح ﻲ ﻪﺘوﺷاد هرﺎوﺷا نﺎجﻨوﺴﻓر ﺮوﺑ مﻛﺎح بآ ا
ﺪوﻧ و رد
ﺎﻬﻧ
،ﺖووﻳ جﻧز ﻪووﺑ ﻪووﺟﻮت ﺎووﺑ ةﺮووﻴ
وو ﻠﻋ ﻲ لﻮووﻠﻌﻣ و ﻲ
DPSIR
ر ار ﻪﻘﻄﻨﻣ تﻼﻜﺸﻣ ﻪﺸﻳ
ﻲﺑﺎﻳ خﺳﺎﭘ و ﺎﻫ ی ﺳ ﻲﺘوﺳﺎﻴ وﻓﺮﻌﻣ ﻲ
دﺮﻛ ﺪﻧ .
Mysiak
( نارﺎووﻜﻤﻫ و )2005
ﻪوولﺎﻘﻣ رد ناﻮووﻨﻋ ﺎووﺑ یا
« ﻲﻧﺎﺒﻴﺘﺸﭘ مﺘﺴﻴﺳ ةﻌﺳﻮت ﻤﺼت
مﻴ ﻊﺑﺎوﻨﻣ ﺖﻳﺮﻳﺪوﻣ یاﺮﺑ یﺮﻴﮔ
بآ
» ، راﺰﺑا ارmDSS
ﺮثثﻣ ﺎوﺑ ﻲﺘوﺴﻳز طﻴوﺤﻣ ﻞئﺎوﺴﻣ رد ی
هرﺎﻴﻌﻣ ﺪﻨﭼ ﻲﺑﺎﻳزرا شور ﻣ
ﻲ ﺮﻛﺬﺘﻣ نﺎﺸﻳا .ﺪﻨﻧاد وﻣ
ﻲ ﺪﻧﻮوﺷ
ﺮﻳﺎﺳ ﻪﻛ مﺮﻧ ﺎﻫراﺰﻓا دﻮوﺟﻮﻣ ی ﻤوﺼت
مﻴ ﺎوﺑ ﻪوﺟاﻮﻣ رد یﺮوﻴﮔ
ﻲﮔﺪووﻴیﻴﭘ .ﺖووﺳا ﺪووﻣآرﺎﻛﺎﻧ و ﻦئﻤﻄﻣﺎووﻧ ﺎووﻫ
Giupponi
و
( نارﺎووﻜﻤﻫ )2005
رد ﻪوولﺎﻘﻣ ا ناﻮووﻨﻋ ﺎووﺑ ،ﻪﺑﺎووﺸﻣ ی
« راﺰووﺑا
یاﺮﺑ ﻲﻧﺎﺒﻴﺘﺸﭘ ﺒﺷ
ﻪﻴ تاﺮﻴثأت یزﺎﺳ ﺳ
ﺖﺳﺎﻴ ﻪوﻨﻳﺰﮔ یﺎﻫ یﺎوﻫ
ﺮثثﻣ بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ رد
» ، ﻪﻣﺎﻧﺮﺑmDSS
ﺚوحﺎﺒﻣ رد یدﺮﺑرﺎوﻛ یا
هدﺮﻛ حﺮﻄﻣ ﺎﭘورا بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺎﺑ طﺒتﺮﻣ ،ﻦﻴوﻨیﻤﻫ .ﺪﻧا
Broja
و
( نارﺎووﻜﻤﻫ )2006
ناﻮووﻨﻋ ﺎووﺑ ﻲووﺸﻫوژﭘ رد
« بآ یﺎووﻤﻨﻫار
و ﺎﭘورا
DPSIR
زا هدﺎﻔﺘوﺳا ﺎﺑ ،کﺴﻳر ﻲﺑﺎﻳزرا یاﺮﺑ ﻲﺷور
( ﺎﭘورا بآ یﺎﻤﻨﻫار
»)WFD
زا ﺖومﺎﻔح یاﺮوﺑ ﻲﺑﻮﭼرﺎﭼ ،
بآ ﺎﻫ یدورو ةﻧﺎﻫد بآ ،ﻲﺤﻄﺳ ،ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳز ی و ﺎﻫ
بآ ﺎﻫ ی
ﻲﻠحﺎﺳ ﻪﻳﺰجت رﻮﻛﺬﻣ ةلﺎﻘﻣ رد .ﺪﻧداد ﻪئارا ،بآ عﻮﻧ ﻞﻴﻠﺤتو
ﻪﺑ رﺎثآ و رﺎﺸﻓ ،ﻪﻛﺮﺤﻣ یوﺮﻴﻧ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﺮوﻈﻧ زا هﺪوﻣآ دﻮﺟو
ﺤﻣ طﻴ لﺪﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ و ﻲﺘﺴﻳز
DPSIR
ترﻮص
.ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ
Messouli
( نارﺎﻜﻤﻫ و )2009
ﻪولﺎﻘﻣ رد ا ی ﺎوﺑ
ناﻮﻨﻋ
« بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ و یژﻮلورﺪﻴﻫﻮﻛا ﺎﻫ
ی ﻲوﻨﻴﻣزﺮﻳز
ت ﻲﻧﺎوﻬﺟ ﺮوﻴﻴغت طﻳاﺮوﺷ ﺖﺤ رد
وضﻮح ة بﻮوﻨﺟ یاﺮﺤوص
ﺶﻛاﺮووﻣ
»،
زا
DPSIR
هدﺎﻔﺘووﺳا ﺪووﻧدﺮﻛ
ﻦﻴووﺑ طﺎووﺒترا ﺎووت
ﺳ ﺖووﺳﺎﻴ ﺎووﻫ ﻌووﺳﻮت و دﺎووﺼﺘقا ، ة
بآ ﺎووﻫ ی ووﻨﻴﻣزﺮﻳز ﻲ و
.دﻮوﺷ هداد نﺎوﺸﻧ ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣ تﺎﻋﻮضﻮﻣ
Hojati
و
Boustani
( )2011
، ﻪوولﺎﻘﻣ رد ا ی ناﻮووﻨﻋ ﺎووﺑ
« زرا ﻲﺑﺎووﻳ بآ ﺪووﻧور ﺎووﻫ
ی
ز ﻲووﻨﻴﻣزﺮﻳ نﺎجﻨووﺳرا ﺖووﺷد
» ، ﻪووﻛ ﺪووﻧدﺮﻛ صخووﺸﻣ ﻊﺑﺎووﻨﻣ
بآ ﺎووﻫ ی درﻮووﻣ بآ ،نﺎجﻨووﺳرا ﺖووﺷد رد ﻲووﻨﻴﻣزﺮﻳز زﺎووﻴﻧ
ﺶخﺑ یﺎﻫ و ﺖﻌﻨص ،یزروﺎﺸﻛ بﺮوﺷ
وت ار ﻦﻴﻣأ ﻲوﻣ .ﺪوﻨﻛ
،ﻦﻴﻨیﻤﻫ ﻌﺳﻮت
ة ﻪوﺑ زﺎﻴﻧ ﺶﻳاﺰﻓا و ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻦﻳا رد یزروﺎﺸﻛ
بآ ﺎﻫ ی ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳز ﻪﺑ
لﺎﺳ رد صﻮﺼخ ﺎﻫ
ی لﺎوﺴﻜﺸخ ﻲ
، ﺮوﺑ
ناﻮخﺑآ ﺖﺷد .ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺬﮔ ﺮﻴثأت رد
ﺸﻫوژﭘ ﻲ ﻪﺑﺎوﺸﻣ
Bell
( )2012 DPSIR
ﺎووﻤﻨﻫار و راﺰووﺑا ار ﻲﻳ
و ﻲﺑﺎووﻳزرا یاﺮووﺑ
هزاﺪﻧا شزرا و یﺮﻴﮔ راﺬﮔ
ی کوﻳ زا ﺶﻴﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪوﻣ رد ﻪوﻫد
ﺤﻣ طﻴ ﺖﺴﻳز ﻣ ﻲ .ﺪﻧاد رد ﻪﻌلﺎﻄﻣ ا تﺎوﻘﻴﻘﺤت ﺰوﻛﺮﻣ رد ﻪوﻛ ی
،ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮص نﺎﻧﻮﻳ ﻲﻳﺎﻳرد لﺪوﻣ
ﺎوﻫ ﻪوﻠﻤﺟ زا ﻲﻣﻮوﻬﻔﻣ ی
لﺪووﻣ
Mulino DSS
عﻮووﻨت ﺮووﺑ رﺎووﺸﻓ تاﺮﻴثأووت ﻲووﺳرﺮﺑ رد
لﺎﭼ و ﻲﺘﺴﻳز ﺶ
بﻮﭼرﺎوﭼ زا ﺖوﻛﺮح یاﺮوﺑ دﻮوﺟﻮﻣ یﺎﻫ
( ﺖوﺳا هﺪوﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﺑﺎﻳزرا ﻪﺑ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ
Hellenic Centre
for Marine Research, 2014
.)
لکش 1
ییایفارغج‌تیعقوم.
هعلاطم‌دروم‌ةقطنم
،ﻦﻴووﻨیﻤﻫ تﺎووﻘﻴﻘﺤت
ﻲ ﺖووﺷد ﻲووﻨﻴﻣزﺮﻳز بآ ﺖووﻓا یور
،نارﺎﻜﻤﻫ و ﻲﻳاﺪخ( ﻞﻴﺑدرا 1394
؛ هدازﺮوﻔﻌﺟ و
،نارﺎوﻜﻤﻫ
1394 ،نارﺎﻜﻤﻫ و یﺮﻜﺷﺪﻴﺳ ؛ 1391
ﺖﺷد ﺖﺴﺸﻧوﺮﻓ ﺎﻳ )
ﻲلﺎووﻋ(
،نارﺎووﻜﻤﻫ و رﻮووﭘ 1392
،نارﺎووﻜﻤﻫ و یﺪووﻤحاﺮﻴﻣا ؛
1392 ﺎووﺑ .ﺖووﺳا ﻪووﺘﻓﺮﮔ ترﻮووص ) ووﻠخاد ﻊﺑﺎووﻨﻣ روﺮووﻣ
ﻲ و
ﺑ ﻦﻴ ﻲوﻣرد ﻲﻠﻠﻤلا مﻴﺑﺎوﻳ
ﻪوﻛ و هﺎوتﻮﻛ ﻲﺑﺎوﻳزرا تﺎوﻌلﺎﻄﻣ رد
،ﺮﺼﺘخﻣ درﻮﻣ رد رﺎثآ ﺑ ﻪﻌﺳﻮت ﻪ بآ ﺖوﻓا ﺎوﻫ
ی ز ﻲوﻨﻴﻣزﺮﻳ
ﻪﺑ ترﻮص ﻲئﺰﺟ هرﺎﺷا رﺎثآ ﺎﻳ ﺮﺑ ﺖﺷادﺮﺑ درﻮوﻣ ود ﺎﻳ کﻳ
ﻞﻣاﻮﻋ زا ﺤﻣ
طﻴ ﻲﺘﺴﻳز ﺳرﺮﺑ ﻲ .ﺖوﺳا هﺪوﺷ ﺮوﻛذ ﻪوﺑ مزﻻ
ﻪﻛ ﺖﺳا ترﻮص تﺎﻌلﺎﻄﻣ رد ﻲﺑﺎﻳزرا ،ﻪﺘﻓﺮﮔ
مﺎجﻧا یﺎﻫ هﺪﺷ
صﺘخﻣ ﻪﺑ زرا ﻲﺑﺎوﻳ ﭘ یﺎﻫﺪوﻣﺎﻴ زا ﺪوﻌﺑ و واﺪوحا زا ﻞوﺒق
هژوﺮﭘ واﺪحا ﺎﻳ
ﺤﻣ حﺮﻃ طﻴ ﺖوﺴﻳز ﺖوﺳا د ﺮوﺘﻤﻛ و ﺪوﻳ
و ﻊﻣﺎووﺟ ﻪووﭼرﺎپﻜﻳ
یا ﺑا رد دﺎووﺼﺘقا دﺎووﻌ ی
- ﻋﺎووﻤﺘﺟا ﻲ و
ﺤﻣ طﻴ ﻲﺘﺴﻳز ا رد .دراد ﻦﻳ
ﻠﻛ هﺎﮕﻧ ﺎﺑ ﺶﻫوژﭘ ﻲ
و ﻪﭼرﺎپﻜﻳ
بآ ﺖﻓا ﺮﺑ ﺎﻫ
ی ز
،ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳ و ﻞوﻠﻋ
رﺎوثآ رد ناﻮوخﺑآ ﺖوﻓا
ﻠﻋ بﻮﭼرﺎﭼ ﻲ
- لﻮﻠﻌﻣ ﻲ ﺳرﺮﺑ ﻲ ﻣ ﻲ دﻮﺷ ؛ ،ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ زرا ﻲﺑﺎﻳ
یراﺰوﺑا ﻪﭼرﺎپﻜﻳ ﺮثثوﻣ
ﻪوﻛ ﺖوﺳا ﺪﻬت ﻞوﻣاﻮﻋ
ﺪﻳ و هﺪوﻨﻨﻛ
ﻌضو ﺖﻴ آ و لﺎح هﺪﻨﻳ ﺳرﺮﺑ ار ﻲ ﻲﻣ ﺪﻨﻛ وئارا ﺎﺑ ﺮخآ رد و ة
ﻤﺼت رﺎﻜﻫار مﻴ
هﺪوﻧﺮﻴﮔ ذ و ی نﺎوﻌﻔﻧ ﺮﺟ زا ار نﺎوﻳ و ﺖوﻠﻋ
لﻮﻠﻌﻣ ﻲ ﺪﭘ هﺪﻳ ﻪﺑ وﻣ هﺎوﮔآ ﺢضاو رﻮﻃ ﻲ
ﺪوﻨﻛ ،ﻦﻴوﻨیﻤﻫ . رد
ﻌﺳﻮت ة ﺎﭘ راﺪﻳ ﺪوﻣ رد ﺖﻳﺮﻳ ﻪوﻣﺎﻧﺮﺑ و ر یﺰوﻳ وﺤﻣ طﻴ ﺖوﺴﻳز
هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻣ دﻮﺷ .
مﺮﻧ راﺰﻓا ﻪﺑ ،ﺶﻫوژﭘ ﻦﻳا رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ مﺎﻧ
رد ،mDSS
ﻦﻴﺑ ﺢﻄﺳ ﻣ ةزﻮح رد ﻲﻠﻠﻤلا
بآ ﻊﺑﺎﻨ هدﺎﻔﺘوﺳا ﻲﺤﻄوﺳ یﺎوﻫ
ﻲﻣ ( یرﻮﻧ و ﻲﻔص ﺰﻴﻧ ناﺮﻳا رد .دﻮﺷ 1390
ﻲوﻓﺮﻌﻣ ﻪﺑ ﺎﻬﻨت )
ﻦﻳا مﺮﻧ راﺰﻓا ﻪﺘخادﺮﭘ ﺪﻧا ﺎﻣا ، ﻪﺑ رﻮﻃ هدﺎﻔﺘوﺳا نآ زا یدﺮﺑرﺎوﻛ
ﻦﻳا ﻲﻓﺮﻌﻣ ﺎﺑ ﺶﻫوژﭘ ﻦﻳا رد .ﺖﺳا هﺪﺸﻧ مﺮﻧ
راﺰﻓا ﺶﻘﻧ ﻪﺑ ،
و ﻪوﭼرﺎپﻜﻳ ﻲﺑﺎﻳزرا رد نآ ﻤوﺼت
مﻴ رد هرﺎوﻴﻌﻣ ﺪوﻨﭼ یﺮوﻴﮔ
ﺳ ﺖﻓا ﺎﺑ طﺎﺒترا .ﺖخادﺮﭘ مﻴﻫاﻮخ ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳز بآ ﺢﻄ
2 . یتاعلاطم ةقطنم یفرعم لﺎﻤﺷ ﺖﻤﺴق رد ﻞﻴﺑدرا ﺖﺷد .ﺖﺳا هﺪﺷ ﻊقاو رﻮﺸﻛ ﻲﺑﺮﻏ
ﻴحﺎﻧ ة رﻮﺑﺰﻣ ﺎوﻴﻓاﺮغﺟ ضﺮوﻋ ﻦﻴوﺑ ﻳ
' ﻲ 04
˚، 38 ﺎوت 25'
˚، 38 ﺎووﻴﻓاﺮغﺟ لﻮووﻃ و ﻲلﺎﻤووﺷ
ﻳ ' ﻲ 10
˚، 48 ﺎووت 37'
˚، 48 ﻲقﺮووﺷ
درادراﺮق و ﻞوﻴﺑدرا نﺎﺘوﺳا وﺰﺟ یرﻮﺸﻛ تﺎﻤﻴﺴﻘت ﺮﻈﻧ زا و
ةووضﻮح زا ﻲووﺸخﺑ ﺰووﻳﺮﺑآ ةووضﻮح ﺮووﻈﻧ زا سرا ةووﻧﺎخدور
ﻲﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﻲلﺎوﻋ( دﻮﺷ
،رﻮوﭘ 1392 .) یﺮوﻴﮔراﺮق ﺖوﻴﻌقﻮﻣ
ﻞﻜوﺷ رد ﻞﻴﺑدرا نﺎﺘﺳا و ناﺮﻳا رد ﻞﻴﺑدرا ﺖﺷد 1
هﺪﻫﺎوﺸﻣ
ﻲﻣ .دﻮﺷ ﻮح یاراد ﻞووﻴﺑدرا ﺖووﺷد ةووض
لدﺎووﻌﻣ یﺰووﻳﺮﺑآ 900
ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣﻮﻠﻴﻛ ﺖﺳا
ﻛ ﻪ ﺎﻤﺷ زا ناﺮﻳا ﻦﻴﺑ یزﺮﻣ تﺎﻋﺎﻔترا ﻪﺑ ل
ﻪوﺑ بﻮوﻨﺟ زا ،ﺶلﺎوت تﺎوﻋﺎﻔترا ﻪوﺑ قﺮﺷ زا ،نﺎجﻳﺎﺑرذآ و ﻨﻣاد ﻪﺑ بﺮﻏ زا و یﺎﭼﺎﭘرآ ة
ﻲوﻣ دوﺪوﺤﻣ نﻼﺒﺳ هﻮﻛ دﻮوﺷ
.
ﻦﻳا ﻪﺑ ﺖﺷد ﺮﻔوﺳ ندﻮﺑ اراد ظﺎﺤل ة
هراﻮوﻤﻫ ﻲوﻨﻴﻣزﺮﻳز بآ
مﻬﻣ ﺮﻴخا نﺮق مﻴﻧ لﻮﻃ رد و حﺮﻄﻣ ﺮوت
ﻦﻳ ﻣأوت ﻊوﺒﻨﻣ ﻦﻴ
بآ
ﻬوﺷ ﻲﻧﺪﻴﻣﺎوﺷآ و ﻲﺘﻌﻨص ،یزروﺎﺸﻛ هدﻮوﺑ ﻲﻳﺎﺘوﺳور و یﺮ
ﺖﺳا (
Azizi et al., 2017
.)
ﻲوﺘﻓﺮﺑآ ناﻮوخﺑآ رد ﻲوﻨﻴﻣزﺮﻳز بآ ﻞﻴوﺴﻧﺎﺘﭘ ﺖﻳدوﺪﺤﻣ و ﻞﻴﺑدرا ﺖﺷد ﻲﺑ
ﻌوﺳﻮت و زﺎوجﻣ ﺖﺷادﺮﺑ ناﺰﻴﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮت ة
هﺮﻬﺑ ،ﺖﻌﻨص و بﺮﺷ ،یزروﺎﺸﻛ فرﺎﺼﻣ نوﺰﻓازور رادﺮﺑ
ی
ووﺟ مﺪووﻋ ،سﻧﺎووجﺘﻣﺎﻧ و نوزﻮﻣﺎووﻧ ﻲﻨﻳﺰﮕﻳﺎ
قووﻳﺮﻃ زا نآ
شﺰﻳر ﻪﺑ یﻮﺟ یﺎﻫ لد
ﻞﻴ ﻪﺟاﻮﻣ لﺎﺳ ﺎﺑ نﺪﺷ ﺎﻫ
ی موﻛ وﺑآ ﻲ و
هرود کﺸخ ﺐوﺟﻮﻣ یژﻮلﻮتﺎﻤﻴﻠﻛ یﺎﻫ
ﺖوﺳا هﺪوﺷ ﻪوﻛ
رد
ﺖﺷد ناﻮخﺑآ ﺖﻓا
10 ﺮﺘﻣ ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳز بآ ﺢﻄﺳ ی دوﺪوح و
540 نﺰخﻣ یﺮﺴﻛ ﺐﻌﻜﻣﺮﺘﻣ نﻮﻴﻠﻴﻣ .دﻮﺷ دﺎجﻳا
ﺳرﺮﺑ ﻲ بآ ﺖﻓا ﺪﻧور ﺎﻫ
ی ز ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳ ﺑدرا ﺖﺷد ﻞﻴ
نﺎﺸﻧ
ﻣ ﻲ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﻫد ز بآ زاﺮت طﺳﻮﺘﻣ رﻮﻃ
ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳ ﺑدرا ﺖﺷد ﻞوﻴ
لﺎووﺳ ﺮووﻫ رد 18
ﺘﻧﺎووﺳ ﻲ ﺮووﺘﻣ ﺖووﻓا دراد ﻪووﻠﻤﺟ زا یرﺎووثآ و
ﺶﻫﺎووﻛ و ﺖووﺴﺸﻧوﺮﻓ بﺎووﻧاور
ﺎووﻫ ﺖووﺳا ﻪﺘووﺷاد ﻲووﭘ رد ار
،نارﺎﻜﻤﻫ و ﻲقﻮثو رﻮﺸﻧاد(
1390 .) ﻪوﺟﻮت ﺎوﺑ وﺮﻴﻧ ترازو
ﺮﻔﺳ دﺎح طﻳاﺮﺷ ﻪﺑ ة
ﻪوﻘﻄﻨﻣ ﻲوﻨﻴﻣزﺮﻳز بآ
، لﺎوﺳ زا 1368
ﻘﻄﻨﻣ ار ﻞﻴﺑدرا ﺖﺷد زا مﻮﺳود ة
بآ ﺖوﺷادﺮﺑ رد ﻪوﻋﻮﻨﻤﻣ
ﻼﻋا ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳز ﺖﺳا هدﺮﻛ م
(
Azizi et al., 2016
).
لکش 2 .
دنور‌یموهفم‌لدم
قیقحت
قیقحت
3 . راک شور و داوم
رد ا مﺎجﻧا ﺶﻫوژﭘ ﻦﻳ ﻪﻧﺎخﺑﺎﺘﻛ شور زا
ا ی ﻌلﺎﻄﻣ و ة و دﺎﻨﺳا
ﻬت و ﻪﺒحﺎﺼﻣ ،كراﺪﻣ ةوﻴ
طوﺳﻮت نآ ندﺮوﻛﺮﭘ و ﻪﻣﺎﻨوﺸﺳﺮﭘ
ﻫﺎﮕﺸﻧاد نﺎﻴ طﻮﺑﺮﻣ نﺎﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ و ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا
زرا . ﻲﺑﺎﻳ
ﻪﭼرﺎپﻜﻳ ﺪﻳﺎﺑ ﻣﻮوﻬﻔﻣ لﺪوﻣ ﺐلﺎق رد ﻲ
وﺑ ﺎوت دﻮوﺷ ﻪوئارا ﻦﻴ
روآدﺮﮔ تﺎﻋﻼﻃا ی
ﺑ رد .دﻮﺷ راﺮقﺮﺑ طﺎﺒترا هﺪﺷ ﻦﻴ
شور ﺎﻫ
لﺪﻣ و ﺎﻫ ی ا رد دﻮوﺟﻮﻣ ﻦوﻳ
ﻣز ﻪوﻨﻴ
DPSIR
اﺮوﺑ ی زرا ﻲﺑﺎوﻳ
غت ﻪﺑ خﺳﺎﭘ و ﺐقاﻮﻋ ،ﻞﻠﻋ وﻴﻴ
تاﺮ ﻣ ﻲوﻄﻴﺤ (UNEP
)1997
ار ﭘ دﺮﻛ دﺎﻬﻨﺸﻴ زرا رد و
ﻲﺑﺎﻳ یﺎﻫ ﺤﻣ سﻧاژآ طﻴ
ﺖﺴﻳز ﺎوﭘورا
( لﺎووﺳ رد )EEA
1999 ﻪﻌووﺳﻮت .ﺖووﻓﺎﻳ
DPSIR
و كرد رد
ﺰجت ﻪﻳ ﻠﺤتو ﻞﻴ لﻮﻠﻌﻣ و ﺖﻠﻋ طﺑاور ﻲ
ﺪوﻣ و ﺖﻳﺮﻳ تﺎوﻋﻼﻃا ﺑ
ﻦﻴ اﺰﺟا ی ﺳ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ مﺘﺴﻴ یﺎﻫ ﭘ ةﺪﻴیﻴ ﻋﺎﻤﺘﺟا
،ﻲ دﺎﺼﺘقا ی و
ﺤﻣ طﻴ ز ﻲﺘﺴﻳ ( دراد ﺶﻘﻧ
Kristensen, 2004
).
مﺮﻧ راﺰﻓا ﺶﻫوژﭘ ﻦﻳا رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ
MULINO-DSS
( رد ﻪﻛ ﺖﺳا )mDSS
یﺎﺘﺳار ةلﺎوﺳ ﻪوﺳ ةژوﺮﭘ
MULINO
ﺳ(
مﺘﺴﻴ یﺎﻫ ﻲﻧﺎﺒﻴﺘﺸﭘ ﻤﺼت مﻴ یﺮﻴﮔ ﺸخﺑﺪﻨﭼ
،ﻲ ﻪوﭼرﺎپﻜﻳ و
یاﺮﺑ ﻲتﺎﻴﻠﻤﻋ ةدﺎﻔﺘﺳا
راﺪﻳﺎﭘ زا ﻊﺑﺎﻨﻣ بآ رد سﺎﻴﻘﻣ ةضﻮح
ﺰﻳﺮﺑآ ) ﻲﻜﻳ زا حﺮوﻃ ﺎوﻫ ی رد ﻲتﺎوﻘﻴﻘﺤت ﺖوﻳﺎﻤح
زا ﺪوﻧور
یاﺮﺟا سﻴﺑآ ﻞﻤﻌلارﻮﺘﺳد بﻮﭼرﺎﭼ
WFD3
جﻨوﭘ ﺐولﺎق رد
لﺎووووﺳ رد ﻪووووﻣﺎﻧﺮﺑ 2004
Giupponi
هار زاﺪووووﻧا ی دﺮووووﻛ
(
Giupponi, 2007
.) مﺮووﻧmDSS
راﺰوووﻓا ﻲﻧﺎﺒﻴﺘوووﺸﭘ رد یﺪوووﻴﻔﻣ یدﺮﺑرﺎوووﻛ
لیلحت م لماوع ؤ زگ باختنا و رث هنی
یاه هب هنی زا رط قی کشت لی بوچراچ
یسررب راتخاس سم ئ هل و تخانش لماوع و راثآ تفا ناوخبآ صخاش(
اه )
یبایزرا چراپکی ة طیحم تسیز ( )IEA لحرم
ة 3 :
زاف باختنا
لحرم ة 2 :
زاف یحارط
یسررب اهراکهار و هنیزگ یاه یتیریدم لحرم
ة 1 :
زاف یموهفم
یبایزرا هنیزگ اه و لیکشت سیرتام زیلانآ
لیکشت رتام سی زرا یبای
میمصت گ یری رب ور ساسا درکی
عم دنچ رای ة
MCDM
هبتر دنب ی زگ هنی اه زگ باختنا و نی
ة زا هدافتسا اب رترب )راکهار(
SAW
لیکشت زیلانآ تیساسح و
رادومن یرادیاپ
ﻤﺼت مﻴ ﻞوح و بآ ﻊﺑﺎوﻨﻣ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺎﺑ طﺒتﺮﻣ ﺚحﺎﺒﻣ رد یﺮﻴﮔ
زا ﻲﺷﺎﻧ ةﺪﻴیﻴﭘ تﻼﻜﺸﻣ ﻤﺼت
مﻴ و صﻮوﺼخ ﻦوﻳا رد یﺮﻴﮔ
ور ةضﻮح سﺎﻴﻘﻣ رد ﻪوﻛ ﺖوﺳا ﻪﻧﺎخد
DPSIR
بﻮﭼرﺎوﭼ ار
ةﭼرﺎپﻜﻳ ﻲﺑﺎﻳزرا رد ﻲﻌﺟﺮﻣ لﺪﻣ
ﺎﻫ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ی -
یدﺎوﺼﺘقا -
ﻲﻜﻳژﻮلﻮﻛا ﺮﻈﻧ رد
ﻣ ﻲ ( دﺮﻴﮔ
Benini et al., 2010
هداد .) رد ﺎﻫ
تروﺮض سﺎﺳا ﺮﺑ شور ﻦﻳا فﻳﺮﻌت یﺎﻫ
مﻴﻤوﺼت ةﺪﺷ ناﺮوﻴﮔ
ﻊﻤﺟ روآ ی ﻣ ﻲ ﻪﻨﻳﺰﮔ ﻦﻴﺑ ،سپﺳ .دﻮﺷ بﺎخﺘﻧا یﺎﻫ
هﺪﺷ
، ةﻨﻳﺰﮔ
ﻲوﻣ هﺪﻳﺰﮔﺮﺑ و ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﺮﺘﺸﻴﺑ نﺎﺤﺟر یاراد و ﻲﻔوص( دﻮوﺷ
،یرﻮﻧ 1390 .) مﺮﻧ راﺰﻓا ﻪﺳ ﻪﺑmDSS
ةﻠحﺮﻣ ﻤوﺼت مﻴ یﺮوﻴﮔ
ﻲﻣ مﻴﺴﻘت ﻲﻠﻛ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ زﺎﻓ ﻞﻣﺎﺷ ،دﻮﺷ
زﺎﻓ ،4
ﻲوحاﺮﻃ زﺎوﻓ و5
بﺎخﺘﻧا ﻞﻜﺷ رد قﻴﻘﺤت شور زا ﻲﻳﺎﻤﺷ(6
2 رد .)ﺖﺳا هﺪﻣآ
ﻲﻣ هداد ﺢﻴضﻮت زﺎﻓ ﻪﺳ ﻦﻳا ﻪﻣادا .دﻮﺷ
.3 1 . زجت ی ه ة یلوا ل یلحتو صت
ی م گ ی ر زا ف رد ی
یموهفم تاعلاطا زاف ای
ﻦﻴﻴﻌت و ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳز بآ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ رد ﺮﻈﻧ درﻮﻣ فاﺪﻫا فﻳﺮﻌت صخﺎﺷ ﻪﻨﻳﺰﮔ و ﺎﻫ ماﺪقا و ﺎﻫرﺎﻜﻫار ،ﺎﻫ
رد مﺎوجﻧا ﻞﺑﺎق یﺎﻫ
ترﻮوص ﺶوخﺑ ﻦﻳا وﻣ
ﻲ ﺎوﺑ ﻪوﻠحﺮﻣ ﻦوﻳا .دﺮوﻴﮔ ﺖﻛرﺎوﺸﻣ
یذ نﺎﻌﻔﻧ عوﺮﺷ ﻣ ﻲ دﻮﺷ و ﻪﺑ ﻞﻴﻜوﺸت رﺎﺘخﺎوﺳ ﻲﻳﺎوﺳﺎﻨﺷ و
قﻴقد ةﻘﻄﻨﻣ درﻮﻣ ﻪﻌلﺎﻄﻣ ﻣ ﻲ ﺪﻣﺎجﻧا صﻻﻮﻤﻌﻣ(
ةضﻮح ﺎﻳ ﺰﻳﺮﺑآ
ةضﻮحﺮﻳز ﺰﻳﺮﺑآ
)
،ﻲﻨﻌﻳ ؛ ﻲﮔژﻳو ﺎﻫ ی
،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا یدﺎوﺼﺘقا
و
طﻴﺤﻣ ز ﻲﺘﺴﻳ ﺎﺑ ﻪﺟﻮت ﻪﺑ
DPSIR
ﻦﻴوﻴﻌت وﻣ ﻲ دﻮوﺷ (
EEA,
).1999
بﻮﭼرﺎﭼ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ
ﻲوﺷﺮﮕﻧ ﻊﻣﺎوﺟ و ﺪوﻌﺑﺪﻨﭼ ی زا
طﺑاور ﺖﻠﻋ و ﻲلﻮﻠﻌﻣ رد مﺘﺴﻴﺳ نﺎﺴﻧا - وﺤﻣ طﻴ ار ﺖوﺴﻳز
مﻫاﺮﻓ ﻲﻣ دروآ ﺖﻴﻠﻋ ﻲﺑﺎﻳدر ﺎﺑ ﺎت
،ضراﻮﻋ یوﺮوﻴﻧ طﺎوﺒترا
ﻪﻛﺮﺤﻣ ( یاﺮﺑ
،لﺎرﻣ ﺖﻴلﺎﻌﻓ ﺎﻫ ی یزروﺎﺸﻛ )
رﺎوﺸﻓ ﺎﺑ ( یاﺮوﺑ
،لﺎرﻣ دازﺎﻣ تاﺮﺘﻴﻧ ) و ﺮﻴﻴغت رد ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﻴﻌضو ﻲﻌﻴﺒﻃ
( یاﺮوﺑ
لﺎرﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺖﻴﻔﻴﻛ بآ ) و ثأت ﺮﻴ ﻲﻳﺎﻬﻧ ( یاﺮﺑ
،لﺎرﻣ ﺖوﺷﺎﺒﻧا
بآ ) ﻪﺑ ( ﺪﻳآ ﺖﺳد
Giupponi, 2007
.)
.3 2 . زرا ی با ی هنیزگ یحارط زاف رد اه
رد زﺎﻓ
،ﻲحاﺮﻃ صخﺎﺷ ﻪﻨﻳﺰﮔ و ﺎﻫ ﻪوﺑ ﺎﻫ
سﻳﺮتﺎوﻣ ترﻮوص
هدروآرد ﻣ ﻲ صخﺎﺷ نآ رد ﻪﻛ دﻮﺷ ﻪﺑ ﺎﻫ
و یدﻮوﻤﻋ ترﻮص ﻪﻨﻳﺰﮔ
ﻪوﺑ )ﺎوﻫرﺎﻴﻌﻣ( ﺎوﻫرﺎﻜﻫار و ﺎوﻫ .ﺖوﺳا ﻲوﻘﻓا ترﻮوص
ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪﻨﻳﺰﮔ
ﺎﻫ ی و ﻦﻳﺰﮕﻳﺎﺟ بﺎوخﺘﻧا
موﻬﻣ ﺮوت ﻦﻳ نآ ﺮوﺑ
سﺎﺳا طﺑاﻮض ﻤﺼت مﻴ ترﻮوص یﺮﻴﮔ وﻣ
ﻲ ﺎوﻣ و دﺮوﻴﮔ سﻳﺮت
( ﺰﻴلﺎﻧآ )AM
ﻲﻣ ﻞﻴﻜﺸت7
لﻮﻠﺳ .دﻮﺷ قوﻳﺮﻃ زا سﻳﺮتﺎﻣ یﺎﻫ
ﺮﭘ ﻪﻨﻳﺰﮔ رد صخﺎﺷ ﺮﻫ شزرا راﺪﻘﻣ ﻣ
ﻲ رد .دﻮﺷ مﺮوﻧ راﺰوﻓا
ﻪﺑ رﺎﻛ ﻦﻳاmDSS
ﺮﻃ رﺎوﻬﭼ ترﻮوص قوﻳ
وﻣ ﻲ :دﺮوﻴﮔ 1 . زا
ﺮﻃ هﺮﻴخذ سﻳﺮتﺎﻣ قﻳ ،ﻲﻠﺒق ةﺪﺷ
2 ﻞوﺴﻛا ﻞوﻳﺎﻓ ندﺮوﻛدراو .
هﺮﻴخذ ،هﺪﺷ 3 ﻪﺑ ﺮﻳدﺎﻘﻣ و داﺪﻋا ندﺮﻛدراو . و ،ﻲﺘﺳد ترﻮص
4 ﻦﻳا ﺶﻫوژﭘ ﻦﻳا رد .ﻲﺟوز ةﺴﻳﺎﻘﻣ ﺎﺑ . نزو
ﺎوﻫ ﻲوﮕﻤﻫ ار
و ﻪﻣﺎﻨوﺸﺳﺮﭘ قوﻳﺮﻃ زا نﺎﮔﺮﺒخ ﺮﻈﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ و نﺎﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻪﺑ هدﺮﻛ ﻪﻴﻬت ﻲﺘﺳد ترﻮص .ﺪﻧا
و ﺎﻫﺮﻄﺳ ﻞﻴﻤﻜت زا سﭘ نﻮﺘﺳ
ﺎﻫ ( ﺰﻴلﺎﻧآ سﻳﺮتﺎﻣ ،)AM
یاﺮﺑ ﻲﻳﺎوﺳﺎﻨﺷ ﻦﻳﺮوﺘﻬﺑ
،ﻪوﻨﻳﺰﮔ شور یﺎوﻫ ﻤوﺼت مﻴ یﺮوﻴﮔ
( ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ یﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ مﺮﻧ .دراد دﻮﺟو )MCDM
راﺰﻓا
mDSS
عﻮﻧ زا ﻤﺼت مﻴ فﺪﻫ کﻳ ﺎﺑ ﻪﺼخﺎﺷ ﺪﻨﭼ یﺮﻴﮔ (8
)MADM
لﺪﻣ زا .ﺖﺳا ﻲﻧاﺮﺒﺟ لﺪﻣ و ﻦوﻳا ﻲوﻧاﺮﺒﺟ یﺎوﻫ
مﺮوﻧ راﺰوﻓا
ﻣ ﻲ ﻪﺑ ناﻮت
TOPSIS
،
ELECTRE
و ﻛ هرﺎﺷاSAW
رد .دﺮ
نزو شور زا قﻴﻘﺤت ﻦﻳا هدﺎﺳ ﻲﻌﻤجت ﻲﻫد
(9
یاﺮﺑ )SAW
و ﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ ةﺴﻳﺎﻘﻣ ﺰﮔ
ﻪﻨﻳ .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫ
.3 3 . هنیهب خساپ باختنا رد
باختنا زاف
شور لﺎﻤﻋا رد SAW
مﺮوﻧ راﺰوﻓا بﺎوخﺘﻧا زﺎوﻓ رد mDSS
ﻣ ترﻮص ﻲ دﺮﻴﮔ ﻪوﺑ شزرا ﻊوﺑاﻮت قوﻳﺮﻃ زا ﺰﻴلﺎوﻧآ سﻳﺮتﺎﻣ .
ﺑ سﻳﺮتﺎﻣ ﻲ ﺪﻌﺑ زا 0 ﺎت 1 ﻞﻳﺪوﺒت ﻲﺑﺎوﻳزرا سﻳﺮتﺎوﻣ مﺎوﻧ ﻪوﺑ
ﻣ ﻲ دﻮﺷ ﻤﺼت ﻦﻴﻧاﻮق . مﻴ
یﺮﻴﮔ ﺮﻃ زا قﻳ نزو ترﻮوص یراﺬﮔ
ﻣ ﻲ و دﺮﻳﺬﭘ صخﺎوﺷ یراﺪوﻳﺎﭘ رادﻮﻤﻧ و ﺖﻴﺳﺎﺴح ﺰﻴلﺎﻧآ ﺎوﻫ
ﺰﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﻨﻳ
ﺎﻫ ﻣ ترﻮص ﻪﻠحﺮﻣ ﻦﻳا رد ﻲ
دﺮﻴﮔ .
ﺰﻴلﺎوﻧآ سﻳﺮتﺎﻣ ﻞﻴﻤﻜت زا سﭘ و ﻲوﻠﺒق ةوﻠحﺮﻣ ردAM
شور بﺎخﺘﻧا ﻤﺼت
مﻴ یﺮوﻴﮔ ﻪوﺑ ،SAW
وﻜﻨﻳا ﻞوﻴلد داﺪوﻋا ﻪ
دﻮﺟﻮﻣ ﺮتﺎﻣ رد ﺪوﻳﺎﺑ ،ﺖوﺴﻴﻧ موﻫ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻞﺑﺎق ﺰﻴلﺎﻧآ سﻳ
ﻲﺑ ﻲﺑ .دﻮﺷ سﺎﻴﻘﻣ سﺎﻴﻘﻣ
رد یزﺎﺳ ( طوﺑاور قﺒﻃSAW
1 )
( و 2 ترﻮص ) ﻣ
ﻲ ( ةﻄﺑار .دﺮﻴﮔ 1
)ﺖوﺒرﻣ( دﻮﺳ رﺎﻴﻌﻣ یاﺮﺑ )
( ةﻄﺑار و 2 ﻪﺑ )ﻲﻔﻨﻣ( ﻪﻨﻳﺰﻫ رﺎﻴﻌﻣ یاﺮﺑ ) رﺎﻛ
ﻣ ﻲ .دور
( 1 )
min
ij j
'
ij max min
j j
x x
x x x
( 2 )
max
j ij
'
ij max min
j j
x x
x x x
( ةﻄﺑار 1 ) ا ﻦﻳ ﻲﻣ نﺎﻴﺑ رﻮﻃ ﻪﻛ دﻮﺷ
ﻪﻔلثﻣ ﺎوﻫ لﻮﻠوﺳ ﺮوﻫ ی
( نﻮﺘﺳ
Xij
( نﻮﺘوﺳ نﺎﻤﻫ دﺪﻋ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ زا )
Xjmin
و دﻮوﺷ موﻛ )
( ﻪﻨﻴﺸﻴﺑ ﺮﺑ مﻴﺴﻘت
Xjmax
( ةﻨﻴﻤﻛ یﺎﻬﻨﻣ )
Xjmin
ﺮوﻈﻧ درﻮﻣ نﻮﺘﺳ )
( ةﻄﺑار )ﻲﻔﻨﻣ( ﻪﻨﻳﺰﻫ رﺎﻴﻌﻣ یاﺮﺑ .دﻮﺷ 2
،ﻲوﻨﻌﻳ ؛دراد دﺮﺑرﺎوﻛ )
ةﻨﻴﺸﻴﺑ ( نﻮﺘﺳ
Xjmax
زا ) ﻪﻔلثﻣ ﺎﻫ ( نﻮﺘﺳ ی
Xij
ﻲوﻣ مﻛ ) و دﻮوﺷ
ﻦﺘوﺷﺎﮕﻧا ضوﺮوﻔﻣ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻪﻨﻴﻤﻛ یﺎﻬﻨﻣ ﻪﻨﻴﺸﻴﺑ مﻫ جﺮخﻣ ﻊﻤجت ﺮﻳدﺎﻘﻣ ﻲﺸﻳاﺰﻓا رﺎﻴﻌﻣ
و لﺎﻣﺮﻧ زﺎﺳ ی نآ ةﺴﻳﺎﻘﻣ نآ ﺎوﺑ ار
شزرا ﻊﺑاﻮت نﺎﻜﻣا
ﺬﭘ ﺮﻳ ﻣ ﻲ دزﺎﺳ ؛ ﻊﺑﺎت ،ﻲﻨﻌﻳ ﺪﻌﺑﺪﻨﭼ
ی ﻪﺑAM
ﺑ ﻲ ﺪﻌﺑ 0 و 1 ﻞﻳﺪﺒت ﻣ ﻲ ﺟ سﻳﺮتﺎوﻣ رد ﻪوﻛ دﻮوﺷ ﻪوﺑ ﺪوﻳﺪ
مﺎوﻧ
ﻲﺑﺎﻳزرا سﻳﺮتﺎﻣ (10
ﻲﻣ هﺮﻴخذ )EM
.دﻮﺷ ﻪﺘﻜﻧ ا رد ﺪوﻳﺎﺑ ﻪوﻛ ی
ﻲﺑ تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ سﺎﻴﻘﻣ
زا ﺪوﻌﺑ ﻪوﻛ ﺖوﺳا ﻦوﻳا ،دﺮﻛ ﻪﺟﻮت یزﺎﺳ
ﻲﺑ سﺎﻴﻘﻣ ﻞقاﺪوح یاراد نﻮﺘوﺳ ﺮﻫ ﺪﻳﺎﺑ مﻴﻤﺼت سﻳﺮتﺎﻣ ندﺮﻛ
راﺪﻘﻣ کﻳ 1
رﺎﻴﻌﻣ یاﺮﺑ راﺪﻘﻣ ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ نﺎﻤﻫ راﺪﻘﻣ نآ ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ
ﻴﻣا( ﺖﺳا ﺰﻴلﺎﻧآ سﻳﺮتﺎﻣ رد طﻮﺑﺮﻣ ،ﻲﻧﺎﺘﺳراد و یﺮ
1392 .)
4 . جیاتن
صخﺎﺷ ﺎﻫ ی دﺎﺼﺘقا
،ی ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ ﺤﻣ و طﻴ ز ﺎوﺑ طﺒتﺮوﻣ ﻲﺘﺴﻳ
بآ ﺖﻓا ﺎﻫ ی ز ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳ ﺑدرا ﺖﺷد ﻞﻴ
ﻊﻤﺟ روآ ی .ﺪوﺷ ﻦوﻳا
ﻞﻣاﻮﻋ ﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ هوﺮﮔ عﺎﻤﺟا ﻪﺑ ﻪﺟﻮت ﺎﺑ ﻲ
زا ﻞﻜﺸﺘﻣ ﺖﺴﻴﺑ
ﻫﺎﮕﺸﻧاد سﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻲ
و هد ﻪوﻘﻄﻨﻣ صﺼخﺘﻣ و سﺎﻨﺷرﺎﻛ ا
ی ﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺐلﺎق رد
ا . ﻦﻳ ﻃ رد ﻞﻣاﻮﻋ فﻴ
ل تﺮﻜﻴ
زا ظﺎﺤل ﺟرد ة ﻤﻫا ﺖﻴ ﻪوﻘﺒﻃ ﺪوﻨﺑ ةوﺟرد ﺎوﺑ یﺎوﻫرﺎﻴﻌﻣ و ی
ﺖﻴﻤﻫا زا ﺮتﻻﺎﺑ 4 و بﺎخﺘﻧا ﻘﺑ
ةﻴ ﻌﻣ ﺎﻫرﺎﻴ زا ﺖﺳﺮﻬﻓ ﻞﻣاﻮﻋ
.ﺪﺷ فﺬح ﺮثثﻣ سﺎوﺳا ﻦوﻳا ﺮﺑ
غت تاﺮوﻴﻴ ﻠقا ،ﻲوﻤﻴ ﻞئﺎوﺴﻣ
ﻧﻮﺘﻜت
،ﻲﻜﻴ ﺑ ﺪﺷر ﻲ ةﻳور ﻌﻤﺟ ﺖﻴ ﻌوﺳﻮت و ة ﺮﻬوﺷ
،ی غت ﺮوﻴﻴ
ﺮﺑرﺎﻛ
،ی ﺎﻨص ﺪﺷر
،ﻊﻳ زروﺎوﺸﻛ ﺪﺷر ی
اﺰوﻓا و ﺶﻳ و ﺖوﺸﻛ
هﺎﭼ ﺮﻔح و عرز ﺎوﻫ
ی ز ،دﺎوﻳ ﺮخت ﺐوﻳ ﻞوﮕﻨﺟ و ﻊوتاﺮﻣ ،ﺎوﻫ
ﺑ ﻲ ﻬﺟﻮت ﻲ ﺎﻫدﺎﻬﻧ ی ﺘلود ﻲ ﻏ و ﻲﺘلودﺮﻴ ﻧ و ﺰﻴ اﺰﻓا ﺶﻳ ﺢﻄوﺳ
ﺬﭘﺎﻧذﻮﻔﻧ ﺮﻳ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﻠﻤﺟزا ﻲوﺳرﺮﺑ درﻮوﻣ
ناﻮوخﺑآ ﺖوﻓا رد
ﺖﺳا ﻛ ﺖﻓا .
،ﻲﻔﻴ ﺮخت ﺐﻳ ز
،هﺎﮕﺘﺴﻳ غت ،ﺖﺴﺸﻧوﺮﻓ ﺮﻴﻴ
راﺪﻘﻣ
بآ ﺎﻫ ی ﺤﻄﺳ
،ﻲ اﺰﻓا ﺶﻳ ﺳآ ﺐﻴ یﺮﻳﺬوﭘ و ﺖﻣﻼوﺳ ،ﺖوﺷد
ﺷاﺪﻬﺑ ترﺎﺴخ ،ﺖ ﺎﻫ
ی لﺎوﻣ ﻲ ﺑ و رﺎوثآ زا یرﺎوﻜﻴ ﻠﻣاﻮوﻋ و
ﻲ
ﺖﺳا ﻪﺑ ناﻮخﺑآ ﺖﻓا زا سﭘ ﻪﻛ ﻣ دﻮﺟو
ﻲ .ﺪﻳآ
ﺖووﺷد رد نﺎووﺼﺼخﺘﻣ و نﺎووﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﺮووﻈﻧ سﺎووﺳا ﺮووﺑ یزروﺎﺸﻛ ةﻌﺳﻮت و ﺖﻴﻌﻤﺟ ﺪﺷر ،ﻞﻴﺑدرا مﻬﻣ
ﺮوت ﻞوﻣﺎﻋ ﻦﻳ
ﺖوﻓا )ﻪﻛﺮﺤﻣ وﺮﻴﻧ(
بآ ﺎوﻫ ،ﻦﻴوﻨیﻤﻫ .ﺖوﺳا ﻲوﻨﻴﻣزﺮﻳز ی
آ فﺮﺼﻣ ناﺰﻴﻣ و ﻲضارا یﺮﺑرﺎﻛ ﺮﻴﻴغت ﻞﻣاﻮﻋ یزروﺎﺸﻛ ب
ﻲوﻣ بﻮوﺴﺤﻣ رﺎﺸﻓ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪوﻛ ناﻮوخﺑآ ﻲوّﻤﻛ ﺖوﻓا .دﻮوﺷ
ﻞوﻣاﻮﻋ و ﻪﻘﻄﻨﻣ ﺖﻴﻌضو ﺖﺳا ﺶﻫوژﭘ ﻦﻳا ﻲﻠصا عﻮضﻮﻣ راﺪوﻘﻣ ﺮوﻴﻴغت ،ناﻮوخﺑآ ﻲﻔﻴﻛ ﺖﻓا بآ
ﺎوﻫ ﺰوﻴﻧ و ﻲﺤﻄوﺳ ی
ﺶﻳاﺰووﻓا ووﺳآ
ﺐﻴ ﻪووﺑ ﺖﺒووﺴﻧ ﺖووﺷد یﺮﻳﺬووﭘ ﻜﺸخ
ووﺴ لﺎ ﻲ
کﺸخ(
ﻦﻴﻣز و تﺎﻏﺎﺑ نﺪﺷ ﺮوﻈﻧ رد رﺎوثآ )یزروﺎوﺸﻛ یﺎﻫ
صخﺎﺷ زا ﻲﻳﺎﻤﺷ .ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ وﻫ
یﺎ ﺮثثوﻣ
DPSIR
ﺖوﻓا رد
بآ ﺎﻫ ﻞﻜﺷ رد ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳز ی 3
.ﺖﺳا هﺪﻣآ
لکش 3 صخاش‌زا‌ییامش.
تفا‌اب‌طبترم‌یاه بآ
اه
لدم‌رد‌لیبدرا‌تشد‌ینیمزریز‌ی DPSIR
.4 1 . غت یی ر ینوریب لماع ،میلقا
ﻲﮔﺪﻴیﻴﭘ ﻪﺑ ﻪﺟﻮت ﺎﺑ بآ ﻊﺑﺎوﻨﻣ ﺮوﺑ ﻲوﻤﻴﻠقا تاﺮوﻴﻴغت ﺮﻴثأوت
ﻪﺑ ﻦﻴﻨیﻤﻫ ،ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳز ﻪﺑ ﻲﻤﻴﻠقا تاﺮﻴﻴغت ﻦﻳا ﻪﻜﻨﻳا ﻞﻴلد
رﻮﻃ
لﺪوﻣ رد دﻮوﺟﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ةﻤﻫ مﻴﻘﺘﺴﻣﺮﻴﻏ
DPSIR
ﺖوﺤت ار
ﻲﻣراﺮق ﺮﻴثأت ﺪﻫد
، ﺖوﻓا ﺖﻳﺮﻳﺪوﻣ یاﺮﺑ بآ
ﺎوﻫ ﻲوﻨﻴﻣزﺮﻳز ی
مﻴﻠقا ﺮﻴﻴغت ،ﻞﻴﺑدرا ﺖﺷد ﻲﻧوﺮﻴﺑ ﻞﻣﺎﻋ
ﺮﻈﻧ رد وﺘﻓﺮﮔ ﺪوﺷ ﻪ .
ﺮوﻴﻴغت ﻲﺳرﺮﺑ یاﺮﺑ هداد زا ﺪوﻳﺎﺑ مﻴوﻠقا
یﺎوﻫ ﻧﻻﻮوﻃ ﻲ تﺪوﻣ
هداد ،سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ .دﻮﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪوﺑ شرﺎﺑ و ﺎﻣد یﺎﻫ
ﺖوﺳد
هداد و ﻞوﻴﺑدرا ﻲﻜﻴﺘﭘﻮﻨﻴوﺳ هﺎﮕﺘوﺴﻳا زا هﺪﻣآ زا ﺮوﻴخﺒت یﺎوﻫ
هﺎﮕﺘﺴﻳا ﻲحاﺮﻃ ﺶﻴﭘ زا ةﻣﺎﻧﺮﺑ رد یژﻮلورﺪﻴﻫ یﺎﻫ ﻦﻣ ةﺪﺷ
-
لاﺪووﻨﻛ نآ یﺎووﻫرادﻮﻤﻧ و ﻪﺒووﺳﺎﺤﻣ و ﺪووﺷ دراو ﻞووﺴﻛا رد11
ﻪﺑ .ﺪﻣآ ﺖﺳد
نﺎﻤﻫ رﻮﻃ ﻞﻜوﺷ شرﺎوﺑ ﺪﻧور رادﻮﻤﻧ رد ﻪﻛ 4
هﺪﻫﺎوﺸﻣ
ﻣ ﻲ نﻮﻣزآ ،دﻮﺷ ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ صﺎﺘﺒﺴﻧ قﺑﺎﻄت ﻲﺑﺎﻳﺪﻧور و ﻲﻨﮕﻤﻫ یﺎﻫ
هداد یﺮﺳ ﻲﻨﮕﻤﻫ ﻲﺳرﺮﺑ جﻳﺎﺘﻧ .ﺖﺷاد ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ نﺎوﺸﻧ ﺎﻫ
ﻣ ﻲ ناﺰﻴﻣ ﻪﻛ ﺪﻫد
Z-value
رد ﻪﻧﻻﺎوﺳ شرﺎوﺑ ﺪوﻧور ﻞﻴﻠﺤت
ﻜﻴﺘﭘﻮﻨﻴﺳ هﺎﮕﺘﺴﻳا ﻲ
ﻞﻴﺑدرا 53 / 1 - ةزﺎوﺑ رد نﻮوﭼ ﻪوﻛ ﺖﺳا
96 / 1 +
U(ti) <
96<
/ 1 -
،درادراﺮق ﺸﻫﺎﻛ ﺪﻧور شرﺎﺑ
ﻲ ﺎوﻳ
اﺰﻓا ﻲﺸﻳ صﺎخ ﻲ ﻲﻤﻧ نﺎﺸﻧ
،ﺪﻫد ﺮﻫ دﺰﻧ ﺪﻨﭼ کﻳ ﺶﻫﺎوﻛ ﻪوﺑ ﺖﺳا
ﺟرد درﻮﻣ رد . ة
ا تراﺮح هﺎﮕﺘﺴﻳ ﺑدرا
،ﻞﻴ لاﻮوت نﻮﻣزآ ﻲ
ﻛﺎح ﻲ ﻨﮕﻤﻫﺎﻧ دﻮﺟو زا ﻲ
هداد رد ﺎﻫ دﻮﺑ و نﻮﻣزآ ﻦﻣ - لاﺪﻨﻛ
ﺰﻴﻧ دﻮﻌص ﺪﻧور دﻮﺟو ی
اﺰﻓا(
ﺶﻳ ﺟرد ة ت ار )تراﺮوح ﺪوﻴﻳأ
ﻲووﻣ ﺪووﻨﻛ ﻣ . ناﺰووﻴ
Z-value
نآ 22 / 2 + و نﺎووﺸﻧ ﺪووﻨﻫد ة ﺪووﻧور
اﺰﻓا ﻲﺸﻳ ﺟرد ة تراﺮوح و
ﻲوﻜﻳ ﺖوﻓا رد ﺮثثوﻣ ﻞوﻣاﻮﻋ زا
بآ ﺎﻫ ی ز ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳ ﺖﺳا . ﻦوﻣ ﻲﺑﺎﻳﺪوﻧور و ﻲﻨﮕﻤﻫ نﻮﻣزآ -
هداد .ﺖﻓﺮﮔ ترﻮص ﺰﻴﻧ ﺮﻴخﺒت ةداد یاﺮﺑ لاﺪﻨﻛ ﺮوﻴخﺒت یﺎوﻫ
لﺎﻤوﺷ( نﺎﻴﻣﺎوﺳ و )قﺮوﺷ( ﻮوﻠﮕﻴﺑ یﺮﺘﻣورﺪوﻴﻫ هﺎﮕﺘﺴﻳا زا ةﻧﺎخدور )بﺮﻏ هﺮق
ﻮﺳ ﻪﺑ نﻮوﻣزآ جﻳﺎوﺘﻧ .ﺖوﺳا هﺪﻣآ ﺖﺳد
هﺎﮕﺘوﺴﻳا رد ﺎوﻣا ،ﺖوﺷاﺪﻧ ﺪوﻧور ﻮوﻠﮕﻴﺑ هﺎﮕﺘﺴﻳا رد ﻲﻨﮕﻤﻫ .ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد یدﻮﻌص ﺪﻧور نﺎﻴﻣﺎﺳ ناﺰﻴﻣ
Z-value
هﺎﮕﺘوﺴﻳا
ﻮﻠﮕﻴﺑ 17 / 0 - و ناﺰوﻴﻣ
Z-value
نﺎﻴﻣﺎوﺳ هﺎﮕﺘوﺴﻳا 21
/ 3 و +
نﺎﺸﻧ ﺪﻨﻫد ﺮﻴﻴغت .ﺖﺳا هﺎﮕﺘﺴﻳا ﻦﻳا رد ﺮﻴخﺒت ﻲﺸﻳاﺰﻓا ﺪﻧور ة
ناﺰﻴﻣ
Z-value
ﻴخﺒت نﺎﻴﻣﺎوﺳ هﺎﮕﺘوﺴﻳا ﺎﺑ ﻮﻠﮕﻴﺑ هﺎﮕﺘﺴﻳا رد ﺮ
ﻪﺑ ﻲﻧﺎﺘﺴﻫﻮﻛ ﻞﻴلد دﻮوﺟو( ندﻮوﺑ
ﻪﺘوﺷر هﻮوﻛ ﺎوﻫ رد ﺶلﺎوت ی
هﺎﮕﺘوﺴﻳا رد ﺮوﺘﻤﻛ ﺮوﻴخﺒت ﻪوﺑ ﻪوﻛ ﺖﺳا )ﻮﻠﮕﻴﺑ ﻲﺑآ هﺎﮕﺘﺴﻳا ﻲﻣ ﻮﻠﮕﻴﺑ ﺪﻣﺎجﻧا ؛ ﻞوﻣﺎﻋ تراﺮوح ةوﺟرد و ﺮوﻴخﺒت ،ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﺖﻓا رد راﺬﮔﺮﻴثأت بآ
ﺎﻫ .ﺖﺳا ﻞﻴﺑدرا ﺖﺷد ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳز ی
لکش 4 نم‌شور‌هب‌لیبدرا‌تشد‌رد‌ریخبت،ترارح‌ةجرد،شراب‌دنور‌یاهرادومن.
- لادنک
2.4 هکرحمورین . اه
.4 .2 1 تیع ج دشر . و رﺎوﻣآ نﺎﻣزﺎوﺳ رﺎوﻣآ ﻪوﺑ ﻪوﺟﻮت ﺎوﺑ ﻞﻴﺑدرا ﺖﺷد ﺖﻴﻌﻤﺟ
نﺎﺘﺴﻫد ةﺒﺳﺎﺤﻣ ﺖﺷد ﻦﻳا یﺎﻫ
ا ﺒق ز نارﻮخﻠﻛ ،نارﻮخﻠﻛ ﻞﻴ
ﺖلود ،ﻲلﺎﻤﺷ یﻮلدﻻﻮﻓ ،ﻲقﺮﺷ ،هدﺮوﮔ ،ﻲلﺎﻤﺷ جﻴﮕﻴلو ،دﺎﺑآ
ﺰوﻴﻧ و ﻪﺑادﺮوﺳ و ﻮﻠغلﺎوﺑ ،ﺮﻴﻫ ،یﺰﻛﺮﻣ جﻴﮕﻴلو ،ﺖﺳوﺪﻧﺎﻤﻬﻣ ﻲﺑآ و ﻞﻴﺑدرا نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻲﻨﻌﻳ ﺖﺷد ﻦﻳا ﻲﻠصا نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ود لﺎﺳ رد ،ﻮﻠﮕﻴﺑ 1355
دوﺪوح 054 209,
لﺎوﺳ رد .دﻮوﺑ ﺮوﻔﻧ
1365 ﻪﺑ 587 351,
لﺎﺳ رد ،ﺮﻔﻧ 1375
ﻪﺑ 381 428,
رد ،ﺮﻔﻧ
لﺎﺳ 1385 ﻪﺑ 946 504,
لﺎﺳ رد و ﺮﻔﻧ 1390
ﻪوﺑ 365 564,
( یوﺎﻤﺳ ﺎﻳوز و ﻲﻧﺎخ دروآﺮﺑ ﻪﺑ ﻪﺟﻮت ﺎﺑ .ﺪﻴﺳر ﺮﻔﻧ 1388
)
ﭘ ﺶﻴ ﻲﻨﻴﺑ ﻣ ﻲ لﺎﺳ رد ،دﻮﺷ 1410
زا ﺶﻴوﺑ ﻪوﺑ ﺖﻴﻌﻤﺟ 986
ﺮضﺎح لﺎح رد بﺮﺷ زﺎﻴﻧ سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ .دﻮﺷ غلﺎﺑ ﺮﻔﻧ راﺰﻫ دوﺪح رد 31
نﻮﻴﻠﻴﻣ ﺐﻌﻜﻣﺮﺘﻣ لﺎوﺳ رد و ﺖوﺳا
1410 ﻪوﺑ
دوﺪح 73 نﻮﻴﻠﻴﻣ ﺐﻌﻜﻣﺮﺘﻣ ﺮثا ﺖﻴﻌﻤﺟ ﺪﺷر .ﺪﻴﺳر ﺪﻫاﻮخ
ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﮕﻳد ﺮﺑ مﻴﻘﺘﺴﻣ ﺪﻬت
شﺮﺘﺴﮔ ،ﻦﻴﻨیﻤﻫ .دراد هﺪﻨﻨﻛﺪﻳ
لﺎﺳ رد ﻲﻧﻮﻜﺴﻣ قﻃﺎﻨﻣ 2014
لﺎوﺳ ﻪوﺑ ﺖﺒوﺴﻧ 1987
ﺰوﻴﻧ
زا ﻪﻛ ﻲﻳﺎﺟ ﺎت ﺖﺳا سﻮﺴﺤﻣ 18017
ﻪﺑ 120205 ﻊوﺑﺮﻣﺮﺘﻣ
ﻞﻜﺷ( ﺖﺳا هﺪﻴﺳر 5
.)
لکش 5
لاس‌زا‌تیعمج‌دشر‌دنور.
1355
لاس‌رد‌نآ‌دروآرب‌و 1410
هب
لاس‌یرهش‌ةعسوت‌ةشقن‌هارمه 1987
و 2014
لیبدرا‌تشد‌رد
.4 .2 2 یزرواشک ةعسوت . ( یوﺎﻤوﺳ ﺎوﻳوز و ﻲﻧﺎخ شراﺰﮔ قﺒﻃ 1388
،) ﺶﻴوﺑ زا 88
ﺪصرد بآ ﻲﻓﺮﺼﻣ یزروﺎﺸﻛ ﺑ
ﺮوﻔح ﺎ هﺎوﭼ رد دﺪوﻌﺘﻣ یﺎوﻫ
ﻲﻣ ﻦﻴﻣأت ﺖﺷد ةدوﺪﺤﻣ .دﻮﺷ
دوﺪح 11 ﺪصرد بآ ﻲﻓﺮﺼﻣ
یزروﺎﺸﻛ ﻪﺑ
ﺳو ةﻠﻴ ﻪﻧﺎخدور ﺎﻫ دوﺪح و 1 ﺪصرد ﺰﻴﻧ ﻪﺑ ﺳو ةﻠﻴ
ﻪﻤﺸﭼ ﺎﻫ و تاﻮﻨق ﻣأت ﻦﻴ ﻣ ﻲ ﺶوخﺑ ﻪوﺳ رد یزروﺎﺸﻛ .دﻮﺷ
نﺎوﺸﻧ لﻮوﺼﺤﻣ عﻮوﻧ و لﻮوﺼﺤﻣ ﺪوﻴلﻮت ،ﺖوﺸﻛﺮﻳز ﺢﻄﺳ ﻣ ﻲ ﻪﻜﻨﻳا ﺎﺑ ﺪﻫد زا
063 662,
،ﻲضارا ﺢﻄﺳ رﺎﺘﻜﻫ 541
434,
و مﻳد ترﻮص ﻪﺑ رﺎﺘﻜﻫ 522
227,
ﻲوﺑآ ترﻮوص ﻪوﺑ رﺎﺘﻜﻫ
،ﺖﺳا ﻪوﺑ تﻻﻮوﺼﺤﻣ ﺪﺷر زا ﺮتدﺎوﻳز رﺎﻴوﺴﺑ یرﺎوﻴﺑآ شور
ترازو یزروﺎوﺸﻛ ةﻣﺎﻧرﺎﻣآ .ﺖﺳا مﻳد شور ﻪﺑ تﻻﻮﺼﺤﻣ لﺎوﺳ زا ﻲوﻋارز تﻻﻮوﺼﺤﻣ صﻮﺼخ رد یزروﺎﺸﻛ دﺎﻬﺟ 1377 ﺎووت 1392 نﺎووﺸﻧ ووﻣ ﻲ زا ﻪووﻛ ﺪووﻫد 804
759,
1,
ژﺎووﻨت لﺎﺳ رد لﻮﺼﺤﻣ
1377 ، 982 272,
1,
و ﻲوﺑآ ترﻮص ﻪﺑ ﻦت
822 486,
ترﻮص مﻳد ترﻮص ﻪﺑ ﻦت ﻦوﻳا ﻪوﻛ ﺖوﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ
لﺎﺳ رد ناﺰﻴﻣ 1392
زا 894 746,
1,
ﻪوﺑ ﻪﻧﻻﺎﺳ لﻮﺼﺤﻣ ﻦت
031 351,
1,
و ﻲﺑآ شور ﻪﺑ ﻦت 863
395,
ترﻮوص ﻪوﺑ ﻦوت
نﺎﺸﻧ رﺎﻣآ ﻦﻳا ،ﻦﻴﻨیﻤﻫ .ﺪﻴﺳر مﻳد ﻣ
ﻲ رد ﻪﻛ ﺪﻫد لﺎﺳ
ﺎﻫ ﻲﻳ
لﺎوﺳ لﺎورﻣ یاﺮوﺑ ،مﻴﻬﺟاﻮوﻣ یﺮﺘﻤﻛ شرﺎﺑ ﺎﺑ ﻪﻛ 1385
ﺎوﺑ ،
شرﺎﺑ ناﺰﻴﻣ 5
/ 216 ﻣ ﻲﻠﻴ ﻪﺑ لﻮﺼﺤﻣ ﺪﺷر ،ﺮﺘﻣ ﻲوﺑآ ترﻮص
نﺎﺸﻧ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎوﺑ ﻲوﺑآ ﻊوﺒﻨﻣ زا هدﺎﻔﺘوﺳا ةﺪﻨﻫد
نﺎﻤﻫ ﻪﻛ ﺖﺳا یزروﺎﺸﻛ ﺶخﺑ رد بﻮخ و ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ بآ ﺎﻫ .ﺖﺳا ﺖﺷد ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳز ی
لﻮﺼﺤﻣ عﻮﻧ ﺶﻫوژﭘ ﻦﻳا رد ﺰﻴﻧ
ﺳرﺮﺑ .ﺪﺷ ﻲ تﻼﻏ 88
تﺎﺑﻮﺒح ،ﺪصرد 5
/ 7 ﻪﻓﻮﻠﻋ تﺎتﺎﺒﻧ ،ﺪصرد ا
ی 25 / 3 ﺪوصرد
ﻲﺘﻌﻨص تﻻﻮﺼﺤﻣ و 1
ﻪوﺑ ار ﺪوصرد صﺎوﺼﺘخا دﻮوخ
هداد
ﻞﻜﺷ( ﺖﺳا 6
مﺪﻨﮔ مﻳد ﻲضارا .) 65
نآ زا ﺪوﻌﺑ و ﺪوصرد
ﺎوﺑ ﺐوﻴتﺮت ﻪﺑ سﺪﻋ و ﻮﺟ 21
و 8 مﻬوﺳ ﻦﻳﺮﺘوﺸﻴﺑ ﺪوصرد
مﻳد ﻲضارا مﻬﺳ .دراد ار مﻳد ﻲضارا ﺳ
ﺐﻴ رﺪوﻨغﭼ و ﻲﻨﻴﻣز
ﺮﻔص ﺖوﺸﻛ ،ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ .ﺖﺳا ﺪصرد وﺳ
ﺐﻴ ﺖوﺷد رد ﻲوﻨﻴﻣز ﺢﻄوﺳ ظﺎوﺤل زا لوا مﺎﻘﻣ ﻪﻛ ﻞﻴﺑدرا
ز ﺮﻳ ﺖوﺸﻛ ﻪوﺑ ار دﻮوخ
ﺖﺳا هداد صﺎﺼﺘخا (
79 / 13 ،)رﻮﺸﻛ ﺪصرد 98
ﻪوﺑ ﺪصرد
.ﺖﺳا یرﺎﻴﺑآ ترﻮص
لکش 6 لیبدرا‌تشد‌لوصحم‌عون‌کیکفت‌هب‌مید‌یضارا‌دصرد.
.4 3 . اهراشف
.4 .3 1 یربراک رییغت .
ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ لﺎﺳ رد ﻲضارا یﺮﺑرﺎﻛ تاﺮﻴﻴغت ﺪﻧور ﻲﺳرﺮﺑ یﺎوﻫ
هراﻮﻫﺎووﻣ ﺮﻳوﺎووﺼت ،ﻪووﻘﻄﻨﻣ کووﻳ رد فووﻠﺘخﻣ لﻮووﺼﻓ رد یا
نﺎووﺴﻜﻳ خﻳرﺎووت و ﺐووﺳﺎﻨﻣ ﺖووﺷادﺮﺑ
هﺪووﺷ ا ﻦووﻳا رد .ﺖووﺳ
،ﺶﻫوژﭘ ﻪﺑ
رﻮﻈﻨﻣ یﺮﺑرﺎﻛ جاﺮخﺘﺳا ﺮﻳوﺎﺼت زا فﻠﺘخﻣ یﺎﻫ
هراﻮﻫﺎوﻣ زا ،ﺖوﺴخﻧ ةرود رد .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا هرود ود ﺖﺳﺪﻨل ةﺪﻨجﻨﺳ ﺖﺳﺪﻨل
TM
ﻦئوژ 1987 ( 1366 ) مود ةرود رد و
ةﺪﻨجﻨوﺳ ﺖوﺳﺪﻨل ﺮﻳوﺎﺼت زا ﻦوئوژETM+
2014 ( 1393 )
.ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻘﺒﻃ
ﺪﻨﺑ ی ﺮﻃ زا لﺎوﻤﺘحا ﺮرﻛاﺪح مﺘﻳرﻮﮕلا قﻳ
12
زا سﭘ و ﺖﻓﺮﮔ ترﻮص ﻓ
ﻠﻴ ﺮﺘ ندﺮﻛ یﺮﺑرﺎوﻛ ةوﺸﻘﻧ ﺮﻳوﺎﺼت
زا کﻳ ﺮﻫ ﻲضارا لﺎﺳ
ﺎوﻫ ی 1987 و 2014 ﻞﻜوﺷ قوﺒﻃ ، 7
ﻪﺑ .ﺪﻣآ ﺖﺳد
لکش 7 هقبط‌ةشقن.
یدنب
لاس‌رد‌هدش 1987
تسدنل‌ةراوهام‌هب‌طوبرم
TM و
لاس 2014
تسدنل‌ةراوهام‌هب‌طوبرم
ETM+
ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ا ﺖﺤوص و ﺖوقد ﻪوﻘﺒﻃ
ﺪوﻨﺑ ﺎوﭘﺎﻛ ﺐﻳﺮوض ،ی
لﺎوﺳ رد ﺮﻳدﺎوﻘﻣ ﻦوﻳا .ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ 1987
، 97 رد و ﺪوصرد
لﺎﺳ 2014 ، 84 ﻪﺑ ﺪصرد ﺖﺤوص زا نﺎوﺸﻧ ﻪوﻛ ﺪوﻣآ ﺖوﺳد
جﻳﺎﺘﻧ .دراد جﻳﺎﺘﻧ ﻪﻘﺒﻃ
ﺪﻨﺑ لوﺪﺟ( ی 1
نﺎﺸﻧ ) وﻣ ﻲ ﻪوﻛ ﺪوﻫد
ﻲضارا ﻪﺘخﺎﺳ هﺪﺷ 29 ﻊتاﺮﻣ و 5 / 21 ﻪوﺘﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰوﻓا ﺪوصرد ﻦﻴوﻣز ،یزروﺎﺸﻛ ﻲضارا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲلﺎح رد ﻦﻳا .ﺖﺳا
یﺎوﻫ
ﻲضارا ﺶﻫﺎﻛ ﻞﻳﻻد زا ﻲﻜﻳ .ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﺶﻫﺎﻛ بآ و ﺮﻳﺎﺑ و یزروﺎﺸﻛ بآ
ﺎﻫ ﺶﻫﺎوﻛ ،ﻲﺤﻄﺳ ی بآ
ﺎوﻫ ﻲوﻨﻴﻣزﺮﻳز ی
.ﺖﺳا ﻪﻘﻄﻨﻣ
لودج
1 .
یط‌یضارا‌ششوپ‌تحاسم‌تارییغت‌نازیم لاس
اه ی
1987
و 2014
تﺎﻘﺒﻃ ﻲضارا ﺶﺷﻮﭘ لﺎﺳ
1987 ( 1366 ) لﺎﺳ
2014 ( 1393 ) )ﺪﺷر خﺮﻧ( ﻲﺒﺴﻧ تاﺮﻴﻴغت ناﺰﻴﻣ
ﺖحﺎﺴﻣ )ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ(
ﺪصرد ﺖحﺎﺴﻣ
)ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ(
ﺪصرد ﺖحﺎﺴﻣ
)ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ(
ﺪصرد
ﻪﺘخﺎﺳ هﺪﺷ 18017
33 / 1 120205
8 / 8 102188
29
یزروﺎﺸﻛ 662150
6 / 48 506047
38 156103
- 44
-
ﻊتﺮﻣ 428145
36 / 31 502364
8 / 36 74219
5 / 21
بآ 11.119
75 / 0 2049
15 / 0 9070
- 2
/ 2 -
ﺮﻳﺎﺑ 246105
05 / 18 234425
17 11680
- 3
/ 3 -
عمج 1.365.536
100 1365090
100 -
-
.4 .3 2 . ینیمزریز بآ فراصم
یرادﺮﺑرﺎوﻣآ ( یوﺎﻤوﺳ ﺎوﻳوز و ﻲﻧﺎوخ
1388 زا ) ﻊﺑﺎوﻨﻣ بآ
ﻞﻴﺑدرا ﺖﺷد رد
لﺎﺳ 1388 ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺪوﻫد ﻪوﻛ وﻴﻠخت ة بآ
ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳز زا
داﺪﻌت 2632 ﻪﻘﻠح
،هﺎﭼ 1158 ﻪوﻧﺎﻫد ﻪﻤوﺸﭼ و
24 ﻪﺘﺷر تﺎﻨق ﻪﺑ ﺐﻴتﺮت ﺮﺑاﺮﺑ 28 / 365 ، 29 ، 544 / 0 نﻮوﻴﻠﻴﻣ
ﺐﻌﻜﻣﺮﺘﻣ رد
هدﻮﺑ لﺎﺳ ﺖﺳا
. موجح وﻴﻠخت ة ناﻮوخﺑآ یاﺮوﺑ
فرﺎﺼﻣ یزروﺎﺸﻛ رد
دوﺪﺤﻣ ة ﺖﺷد داﺪﻌت زا 2243 ﻪﻘﻠح
هﺎﭼ هﺮﻬﺑ رادﺮﺑ ی لﺎوﻌﻓ ﺮوﺑاﺮﺑ 201 نﻮوﻴﻠﻴﻣ ( ﺐوﻌﻜﻣﺮﺘﻣ 91.2
)ﺪصرد رد لﺎﺳ رﻮﻛﺬﻣ هدﻮوﺑ ﺖوﺳا یرادﺮﺑرﺎوﻣآ رد.
لﺎوﺳ
1388 ﺖﺒث مقر ، یاﺮﺑ هﺪﺷ
ﻴﻠخت ة هﺎﭼ یﺎﻫ بﺮﺷ ﺎﺘﺳور ﻲﻳ و
یﺮﻬﺷ رد دوﺪﺤﻣ ة ﻲتﺎﻌلﺎﻄﻣ درا
ﻞﻴﺑ :ﺖوﺳا هدﻮﺑ ﺮﻳز راﺮق ﻪﺑ
زا داﺪوﻌت 106 ﻪوﻘﻠح هﺎوﭼ ﺮوﺑاﺮﺑ 31 نﻮوﻴﻠﻴﻣ ( ﺐوﻌﻜﻣﺮﺘﻣ 8
)ﺪصرد و ﻴﻠخت ة هﺎﭼ یﺎﻫ ﻲﺘﻌﻨص زا اﺪوﻌت د 283 ﻪوﻘﻠح هﺎوﭼ
ﺮﺑاﺮﺑ 18 نﻮﻴﻠﻴﻣ ( ﺐﻌﻜﻣﺮﺘﻣ 8
/ 0 ﺪصرد )
.
لکش 8 هاچ‌زا‌هدافتسا.
یزرواشک‌شخب‌رد‌ینیمزریز‌بآ‌یاه -
هب‌تعنص‌و‌یرهش
ةیلخت‌مجح‌هارمه نآ
31 لﺎﺳرد ﺐﻌﻜﻣﺮﺘﻣ نﻮﻴﻠﻴﻣ 18
لﺎﺳرد ﺐﻌﻜﻣﺮﺘﻣ نﻮﻴﻠﻴﻣ
201 لﺎﺳرد ﺐﻌﻜﻣﺮﺘﻣ نﻮﻴﻠﻴﻣ
