)لکناخرس شحوتايح یبلاات هاگهانپ :یدروم ةعلاطم( نيمزرس اب بسانتم
2شنم یيافو اضر ،4یميرک هداز رقاب دوعسم ،9یبيدا یدهم ،*2یرفعج اضر دیمح،7یچزقس یحتف ابيرف
1 . یرتکد یوجشناد همانرب
طیحم یزیر ناریا ،نارهت ،نارهت هاگشناد زربلا سیدرپ تسیز
2 . همانرب هورگ ،داتسا طیحم یزیر
ناریا ،نارهت ،نارهت هاگشناد تسیز
faribafathi@ut.ac.ir
3 . هاگشناد رامآ هورگ ،رایداتسا ایلارتسا ،یندیس ،UNSW
m.adibi@unsw.edu.au
4 . ناجیابرذآ ،وکاب ،ناجیابرذآ مولع یمداکآ ،بآ یگدولآ یرتکد mbkarimi@yahoo.com
1 . ،نارهت ،ناریا کیژتارتسا تیریدم نمجنا سسؤم تئیه ،کیژتارتسا تیریدم یرتکد ناریا
vafai.reza@yahoo.com
خیرات لوصو :هلاقم 24 / 87 / 1316
خیرات شریذپ :هلاقم 11 / 86 / 1317
هديکچ تایح هاگهانپ نیب لاات ةعومجم زا یشخب لکناخرس شحو
تامددخ قدیرط زا یرگدشدرگ بدسانم عودن نتفادی .تدسا یل نا یللملا
هب اهنآ زا هدافتسا و لاات یمتسیسوکا صخاش ناونع
هدافتسا اب کیژولوکا یاه زا
لدم
DPSIR
تدسا شهوژپ نیا ،ده .
هدب رودظنم
یّمک شزرا یبسن تیمها و تدش نا یم دروآرب و یزاس هدکرحمورین ردثا تددش ةرادبرد هربخ ناسانشراک رظن یمتسیسوکا یاه
ردب اده
مج ،یمتسیسوکا یاهدرکلمع و یروآ
نزو نزو سپس هدش یهد هدسیاقم زا لدصاح یاده
شزرا زا ماددک رده ادب یدجوز یاده یاده
مرن رد یبتارم هلسلس لیلحت دنیآرب سپس ،دش هداد قیبطت یمتسیسوکا را فا
ArcGIS
.دش ماجنا شزرا رب رثا تدش نا یم لیلحت رد اه
لصاح بیارض زا کی ره هکنیا زا رظن ،رص دش صخشم یبیارض اب یبتارم هلسلس ار متسیسوکا تامدخ ای و درکلمع ای شزرا مادک ه
هکرحمورین یرگشدرگ عون مادک رد تسا نآ دیؤم ،هتسناد رتراگزاس هدردک دراو متسیسوکا رب ار ییاهراشف نآ زا جتنم یاه
رد هدک ددنا
شزرا ییاسانش .تسا هتشاد درکلمع و رثا نیب یرتشیب یراگزاس هلصاح تیعضو رثا تدش نا یم و لاات یاه
قیرط زا شزرا نیا رب
هسیاقم یراگزاسان بیرض لدعم ةبساحم هدب داد نادشن یبتارم هلسلس لیلحت ود هب ود یا
،ییاتدسور یرگدشدرگ ،مدسیروتوکا بدیترت
یگنهرف یرگشدرگ -
رد بیاردض ،تدسا یتادعلاطم هدقطنم رد یرگدشدرگ عودن نیرتراگزادس یرهش یرگشدرگ تیاهن رد و یخیرات
ییاتسور یرگشدرگ 25
/ 6 ، 24 / 6 ، 23 / 6 ، 23 / 6 ، 24 / 6 ، 13 / 6 یرهدش یرگشدرگ رد 23
/ 6 ، 23 / 6 ، 23 / 6 ، 69 / 6 ، 21 / 6 ، 23 / 6 ، 23 / 6 ،
23 / 6 ، 14 / 6 یگنهرف و یخیرات یرگشدرگ رد 23
/ 6 ، 26 / 6 ، 23 / 6 ، 26 / 6 ، 21 / 6 مدسیروتوکا رد و ، 27
/ 6 ، 22 / 6 ، 25 / 6 ، 27 / 6 ، 27 / 6 ،
26 / 6 ، 23 / 6 دمآ تسد هب .
ديلك هژاو صخاش ،لکناخرس لاات لدم ،یرگشدرگ ،کیژولوکا یاه
یلیلحتو هی جت
DPSIR
1 . زاغآرس ربر ک زا یکی تیل یت و ارییغت رثا رب ک یی ه
یهش ن ه
هب حیحهص تیریدهم و هم نرب نادقت رثا رگ نآ زا ردهص
مدب تسیز رب دج یبیسآ ب ه
آط نم رگ ژیو تظ فح
دش
یم ره ظ یلح س یب ت دشر ،تسا رگشگر ربر ک گدش
یهسدت تهیل یت رهه دنن م رگشگر ةیسدت و تهیترظ ا
دنسیدن* ة م : دئس Email: h.jafari@ut.ac.ir
هدهم یپ زورب ب نآ تیترظ دح زا رتارت دشر و گراگ ینییم تسیز و یی متجا یم یطیحم
هب یتدم زا سپ و دم جنا مهغر
ی مرههس ت ههنم شه ههک ،متههسیسدکا بههیرخت راذهه
ههه
.تهشاگ دهادا یپرگ زین ار رگشگر
Abernethy, 2001;
Mihalic, T. 2000; Miller, G. 2001
)
ب ت ندماریپ رگ نارگشگر ةگرتس ردضح ههنت ن ه
متسیسدکا بیسآ و سح ه
لاکهشم هب ار ههنآ ریذهپ
و یهههلحم ههمادج ههکلب تههسا گرههک ههجادم دههج گتندکس زدح ه
ة جرگ ب زین هنآ فهلتخم کهشا و
گرهک هبرجت ار رگشگر ر ثآ گرگهشگر هچن نچ .دهنا
هدهصقم یهییبط ب هنم بهیرخت رهب ولای ،گدشن رتنک ن ینب ، رگشگر زین ار یلحم مادج یگنهرت و یتیده ه
یم جادم دیدهت ب ب ار قطنم رگ رادی پ ن یتر بی ب .دنک
یههم گ ههجیا یمتههسیس آ ههحل دههنک
Berzina, et.al, 2015)
(Papageorgiou, K. & Brotherton, I. 1999;
.
یق هب یی همتجا و گ هصتقا ر ثآ و موگ ین هج نج زا سپ تهتر رارق گ صتقا یسدت ارب دج یهار رگشگر ،نآ زا
دهیا زا یهدهبنا دهشر نثا یا رگ و نآ ةهبن ج همه دهشر زا هه
(Mathieson & Wall, 1982)
رادهی پ ةیسدت ت
Beguma et al.,
)2014
.دنگرک ردهظ ب ههت متههسیسدکا و ههه ةههلزنم ههب ردههشک یههبآ ههه
ی مرس بآ میظنت ک دنشزرا ب یی ه طیهحم یهنیمزریز ه
،ن یه م و ن دنرپ دیص ،ر کش ، میلکورکیم لیدیت ،ندماریپ رگ ، رهیغ و یت هب ریصح ینچمه و ماگ فیلیت ب نم یمأت هنآ زا یقطنم تظ فح ور متهسیس هیا هفح .تهس
هه
یب ب نم زا تسج گدس و ایودلدکا ةدیچیپ ، گ صتقا ر مش
تا نش و یل طم ب شدنم هنت ، ریغ و یکیتنو ،یه گجرفت هح رگ هردهشک رگ ن فهسأتم .تهسا ب هت رهه آیقگ تس یس یسدت م نرب و نارذ
نادنورههش یهنچمه و نازیر
ت زا تظ فح ارب ن یی تسور و ب
لهل ق ینادنچ شزرا ه
.دنتههسین
Lin et al., 2007; Kimmel et al., 2010;
Adekola & Mitchell, 2011
یهفلتخم عادهنا رگهشگر )
گراگ . دیهش هب ار رگهشگر کشا ،ند ند ب نم هه
تسگ یتو فتم گرک دنب
میهسقت یا دنچره دنا دهنب
هب هه
و فت مه رگیدکی ب تیلک رگ یلزج ه رگ .دهنراگ ینادخ
ههم نرب ههند ، رگههشگر م ههج زههیر دههه ههب یههس نش
تیدلوا تیترظ دنب یهم ردهص رگهشگر هه
؛گرهی
هن کما هیدمجم تتره دهیگ ن یهنیم ب مهم یا کیل نیمز رگیگ رگ رگشگر ةیسدت .تسین ه
رگ لهلم ن مز س
کهشا ایفهس پ هقطنم و یسآ ارب مسیردت لمیلاردتسگ گر تههسگ رههیز ةدیههش ههب ار رگههش :تههسا گرههک دههنب
مهسیردتور ا و یی تهسور رگشگر ،
یهگنهرت ، رههش -
تییبط مسیردتدکا ،یخیر ت .) گر
مدهها آههیرط زا رگههشگر بههس نم عدههن تت ههی صا هش زا گ فتهسا و ب ت یمتسیسدکا اهیودلدکا هه
ههب زا ههک متههسیسدکا ارههییغت یههسررب و تا نههش ردههظنم
هردحم هجدت ندن هک رادمه تسا زین یل طم یا یلصا
م نرب طیحم نازیر ی ژیو رییغت تسا گدب تسیز
اهی هه
شنت لمادی ب س پ رگ صا ش دهش جادم نآ ب ک ییاز
ههم نرب ارههب دنمههشزرا یت ههیلاطا ههبنم ،تههسا نازههیر
طیحم ای ةدنیآ ارب فلتخم هدیر نس یودت رگ تسیز
سگ ک تسا متسیسدکا ر ک تسگ شدخت
دش ین سنا ه
تههسا صا ههش . شیههپ ، ههه
ژتارتههسا یودههت رگ ز ههین ههه
یم بدسحم هب .دندهش
صا هش ری ر هک زا یهس کینا هه
ب ک تسا دیلک لمادی تییضو و هر شت رازهبا نادهنی
یهم ر هک هب متهسیس لیلحت رگ .دهنور
Eurostat, 1997;
Heink & Kowarik, 2010
) ههطقن زا زرا رههظن رگ ،ن ههب ی
متههسیس دههنور و تییههضو یب ههیزرا و ن ههسنا ادههها ههه
طیحم م نرب صا ش تسیز طیحم ه
یکیودلدکا و یتسیز
زادنا ی لمادی ک دنتسه دهیدپ زا یی هه
هب شدهبرم هه
طیحم طیارهش یب هیزرا و ندیهشک ریدصت ب ارب ار تسیز
طیحم ده ارب ی یتسیز طیحم رگ راذ
هب تهسیز ر هک
یم ب زین یمتسیسدکا مدا .گرب شخب نادنی
میقتهسم ه
ههب گرههکلمی و یمتههسیسدکا هر تا ههس میقتههسمریغ و کرگ دهنادتیم ) دهه ن هسنا هتر رگ لهمادی رگیگ ارمه گدهش
(Burkhard et al., 2012; De Groot et al, 2010)
صا ش گروآرب گربر ک ب دنمز ین ه
نآ ری ر ک ب ه
ردهظنم
یت ادها تیس سح و دش یی
عدهن رهه تهسا ین کم ه
تههیدلوا اراگ رگههشگر ن ههکم رههه و رگههشگر ههه
تیدلوا تسا گدا ،دصخم رگهشگر رگ گدهجدم هه
تیدلوا ب یی تسور ... و رههش ،یهییبط رگهشگر هه
صا ههش تت ههی تههسا و ههفتم بههس نتم عدههن ههک یی ههه
تهسآ ، هر هشت حیرهشت هبنگ ب ار قطنم رگشگر ن
، هه
یهیبت ار رادهی پ رگهشگر رهب نآ ر ثآ و متسیس تییضو ارهییغت ن تسآ شی پ ب هنآ یب یزرا ح یی رگ و دنی من زا گ فتههسا بههل ق رگ ههیل طم ههیا رگ دههم جن یب مدهها
ب یمتسیسدکا صا ش نادنی
هجدت گردهم اهیودلدکا ه
شور یب رگ .تسا تتر رارق یب هیزرا ارب گدجدم ه
و
دم دهم هنیمز هیا رگ یمدههفم ز س
DPSIR
زا یهکی
م ج شور یرت طهسدت دهم یا .تس ه
ةهم نرب UNEP
طیحم یب یزرا رگ و گ هنشیپ )للم ن مز س تسیز سناوآ ه
طیحم ب پورا تسیز دش تتر ر ک
(UNCSD,1995)
دم .
DPSIR
ورین ةملک رنپ ففخم زا هکرحم ه
(Driving
forces)
ت ، هر ههش
(Pressures)
تییههضو ،
(State)
ر ههثآ ،
(Impact)
س پ هه
(Responses)
هک تهسا دهش لیکهشت
یم ن یب ار دلیم و تلی ةطبار یی ههورین ، کرحمورین .گراگ
دنتسه یم یطیحم تسیز لاکشم ب ک ، هر هشت .دنم جنا
تیل یت س پ و بیرخت ببس ک دنتسه ین سنا ه زهین هه
تیل یت تهسه یی ه دهه هب ین هسنا ةهیم ج طهسدت هک دن
مک طیحم هر شت نگرک طیهحم تهیفیک هقترا و یتهسیز
یم م جنا دندش
Wu. J. & T.Wu.,2012
) شهوژهپ یا رگ
دههم یی ههنادت زا گ فتههسا ههب
DPSIR
متههسیس طههباور ههه
طیههحم مدهها رههب دههیکأت ههب ب ههت ین ههسنا و یتههسیز
یی هگرکلمی و یمتسیسدکا زا ریذپریثأت ک
هکرحمورین هه
یزجت رگشگر تیردحم ب دنتسه یم لیلحتو
.دندش
گرکیور
DPSIR
یسدت لکش بدچر چ ةتت ی
هک تهساPSR
طیحم سناوآ طسدت ر ب یتسخن هپورا ر همآ ةراگا و هپورا تسیز
س رگ 0662 ب تسا دش شلات و دش رطم گرهکیور نادنی
ههنیمز رگ ههچر پکی ههجدم تییههضو دههنن م فههلتخم ههه
گد طیهههحم
طیهههحم سهههناوآ تهههسیز گ فتهههسا هههپورا تهههسیز
.گدش
(Kristensen,2004)
ب یبدا ب تشذ یل طم رگ ن فسأتم دهم
DPSIR
یت هیل طم گرادم و دم رب یکدنا یل طم و دشن تااگرپ میمهصت دهش بهجدم ک تسا تتر ردص نآ رب ینتبم م هبا ب دم زا یی هن ن دننک گ فتسا و ناز س گدهیتم
رهب رگ هبور دم یا زا راگرب سهکب .دندهش ور
0660 )
صا ش ،لکشم یا نگرک رطرب ارب دم رگ ه
DPSIR
تسگ ار دحن ب .گرک دنب صا ش ک
هب هه دهک نادهنی
و هیلوا رادقم زا رتارت نآ شزرا ک متسیس لک زا یت یلاطا دش گ فتسا تسا رییغتم لصتلاب رثا
(Bakkes et al., 1994)
س رگ 0662 ی ژیو صا ش ارب یی ه دم رگ دیفم ه
DPSIR
یم دیفم ار یصا ش ک دش رشتنم ز هین هک تسناگ
ی پ میمصت رگ ا شهخب ،دههگ ششدپ ار ز س
مههم هه
هیمجت ار دش گ س ازجا سپس و ز س گ س ار متسیس دیدپ ،دی من هیلاطا تی هن رگ و دنک ز س ریدصت ار ه
زادنا لب ق و یّمک ار نآ یهب ش بترا ییدس زا و ری
ار هه
.دی من مهارت
Gallopìn, 1997
.)
نار کمه وCarr
2112 ) دهم دهیفم رازهبا ارPSIR
تسیز لاکشم لی گ حیضدت ارب هطبار تت ی و یطیحم
ی گدلآ یب گرک نادنی و یتریم هنآ ر ثآ و دش رشتنم ه
ر تا س رازبا یا طیحم لل سم لیلحت ارب
ای رگ تسیز
متهسیس حطهس هت زهیخبآ حطهس زا گرتهس ین کم یقم یم لارا ین هج دهگ
.
Zacharias
نار ههکمه و 2118
ههیل طم رگ ) دههم ، ا
DPSIR
ب ههت تییههضو یی ههس نش ةههسی قم ارههب ار ههه
نارتیدم تقدم .دهنگرک گ فتهسا یهلحم و یهلم حطس رگ ا
یل طم یا زا ده تظ فح ارب گربهار تیریدم ةیسدت
ب ت یحا و هیل طم رگ .گدب ن ندی و پورا تقدم ه
ا
تهیل یت دهنگاگ م هجنا نار کمه و سیارکز ک ین هسنا هه
هههب ار مهههسیردت و رادهههماگ زرو هههشک لم هههش نادهههنی
کرحمورین ب ت رب یی ه
هک دهنگرک یب هیزرا نارتیدم ه
هر شت و ر ثآ اراگ گ صتقا
- .دنگدب یی متجا
Atkins
نار هههکمه و 2100
تیریدهههم ردهههظنم هههب )
طیههحم ت ههنم ههب ار یمتههسیسدکا مدهها ،یی ههیرگ ههه
گرکیور رگ یی متجا
DPSIR
شور هیا هب و دنگرک آیفلت
طیحم یب یزرا ارب ار یبدچر چ .دنگرک گ جیا یی یرگ ه
Müller
و
Burkhard
گ 2102 یل طم رگ ) رب ب ، ا
یسر
صا هش و یمتهسیسدکا مدها میه هفم یب لم یت هه
مدهها ههیآ .دههندمآرب نآ ههب ههس پ گدههصرگ یکیودههلدکا یم یمتسیسدکا ب دننادت
ههنآ ؛دهنری رارهق صا هش نادنی
صا ش بدچر چ رگ ار یمتسیسدکا مدا تییقدم ه
ب یکیودلدکا .دنگرک یییت زکرم رثا ةفلؤم نادنی
یل طم رگ رگیگ ا
متسیسدکا رادی پ تیریدم یب ت ه
نار کمه و یتگ یس طسدت 2109
گرهکیور زا گ فتهسا هب )
DPSIR
ر تا س گ جیا ردظنم ب .دش م جنا
DPSIR
تسخن
لاکهشم یی هس نش و کرگ دهه هب ار رتسگ رگ ب نم ی من ریغ و ن دنرپ رج هم ، گ ب شی سرت دنن م ب ت گ ار ههی من رههه سپههس .دههنگرک تههسگ ر
ههفلؤم زا ا ههه
ش بترا و دنگاگ رارق س پ و رثا ،تییضو ،ر شت ، کرحمورین فلؤم یب یییت یمدهفم دم رگ ار دش یییت فلتخم ه
.دنگرک نار کمه و بیکش ین هج 0969
تهیلب ق یشهوژپ رگ )
ب یهلیلحتو هیزجت دهم رگ یمتسیسدکا مدا ری ر ک
،تییههضو ،ر ههشت ، ههکرحمورین ههب ههس پ و رههثا
نادههنی
صا ش ه مدها مدههفم هب هجدت ب یکیودلدکا ه
رگ یمتسیسدکا مدا تییقدم دنگاگ ن شن ار یمتسیسدکا صا ش بدچر چ یهییت زهکرم رهثا فلؤم ودلدکا ه
یم ردظنم ب هنآ .گدش یمک
و دهش نازیم گروآرب و ز س
شزرا یبههسن تههیمها رههفن تههسیب زا ،یمتههسیسدکا ههه
ر ههبرگ رههبا نههشر ک ة
ههکرحمورین رههثا دههش رههب ههه
نزو سپههس تههسادارظن یمتههسیسدکا هههگرکلمی ههه
ب سی قم زا لص ح دمآ تسگ زا اهی رهه هب یهجوز ه
شزرا تسیل ب آب طم یمتسیسدکا ه زا و دش گاگ آیبطت
هههر کهار یبههسن تههیمها ، دهش نازههیم گروآرههب آهیرط .دنگرک لارا یتظ فح
شور زا ییادههنا ههیزجت ههه
لههیلحتو هههرازبا و ههه
تس یس شور رگ گ فتهسا و ندهمزآ هح رگ راذه هه
م نرب و تیریدم فلتخم طیهحم زیر
زا و دنتهسه تهسیز
نآ تهیل یت ر هثآ عادهنا یی هس نش ارب ه رهب ین هسنا هه
متسیسدکا یهم گ فتهسا زین یب ت ه
.دندهش ن هیم هیا رگ
ش هبترا یییت تهیل یت یهب یهّلی
بهیرخت و ین هسنا هه
گتسیز بس نم طیارش ب متسیسدکا یحا و ز سز ب و ه رگ .تهسا تهیمها زل هح یفنم ر ثآ زورب زا لبق یکیودلدکا
هیل طم ةهقطنم متسیسدکا ب جدت ب شهوژپ یا هک دهش
نارگهشگر ر هشت گردم ییدس زا و تسا یب ت متسیسدکا یههسررب گرکر ههک تههسا ههش
گرکر ههک شهوژههپ ههیا رگ د
رگ یمتهسیسدکا مدها تهسار هیا رگ .تسا رگشگر صا ش بل ق دهم بدچر هچ رگ یکیودلدکا ه
DPSIR
س پ ،تی هن رگ و دش یسررب و تهظ فح ارهب مز ه
گتهسیز یا زا تی مح گرکر هک مهض رگ دنمهشزرا هه
دهش گ هنشیپ رگشگر بس نتم عدن سا رب رگشگر ا .تس
2 یسررب شور و داوم .
.2 1 هاررر هان ( هرررعلاطم درورررم ةرررقطنم یرررفرعم .
کايح )لکناخرس شحو
ههیح ههگه نپ ههیدمجم زا یههشخب لکن ارههس شههحو
ب ت یب ه بدهنج ، کلهس برهغ رگ قاو یلزنا یللملا
و ن شیورگ یس ، ل ادنه ه تسور مش ، زوره م ن ک دنه ةهن اگور هب گودهحم رش رط زا رهط زا و هل ا
همگ رهییغت ةگودهحم .تهسا دنکب ز ت ةن اگور ب برغ قطنم 1 ت 28 یتن س ةجرگ نآ ع فترا و گار
22 / 8 - .تهسا
لکش 0 هیح هگه نپ و یهلزنا ب هت تییقدم شهحو
یم ن شن ار لکن ارس )ب ت .دهگ
لکش 5 یلزنا بلاات زیخبآ ةضوح و یلزنا بلاات هعومجم رد لکناخرس بلاات تیعقوم .
هل ،زهیا هلدک هس ، وزآ زا دیهشدپ ردکذهم ةقطنم ی بل غ ةند ک تسا رازین و یب ت یلدهل و ین ار نآ یه
یهم لیکشت هیح زا .دههگ
هیح هگه نپ شهحو شهحو
عادهنا و رهگنچ ،ز هغ ،دهق رهیظن رج هم ن دنرپ لکن ارس یب غرم هقطنم هیا رگ زهین یی هک ک و دهلی ،اهسوو ط ، ه
ن تسمز یم ینارذ عدهن وگ زهین هقطنم زهبآ ب هنم .دهننک
،ن ارتهشه ، دهس :زا دهنتر بی یمدب ن یه م دنتسه ،ردهپک
یه هم :لهیبق زا رج ههم ن یه م و )یه م کگرا کدش ،میس .تسا یلدکه یسو یلدک دیفس ،دیفس دش قاو یلزنا ب ت ین یم شخب رگ لکن ارس ب ت یا هتنا رگ ب ت رگشگر ضبن ک یی جنآ زا و تسا
یم قطنم هب ندیهسر ریسم هنت ،لکن ارس ادا ن ادا دپت
تسا یبآ هرتدلین ل شیور ةقطنم .
یکی یبآ رتدلین ه
ن کم زا مخت یلصا ه هجدج و راذه
هدتهسرپ روآ
یم بدسحم یلزنا ب ت رگ یی یرگ مخت لحم ،گدش
راذ
م ن ب یه ی ور هدتسرپ
« زیا لدکس »
ی یا ک تسا
ل س ای
« زبآ رو نش »
شیر ب ک تسا و گدا ن شتا ه
رگ هنآ نگرک تب ث هب یهجدهت لهب ق بث رتسب و ل
یندلک یم گدا ه شیر و دهگ
ی پ زا مادک ره ه هب هه
دیم گدجو ةطساو برهصحنم ا
ورهت یرهیز مادهنا رگ گرهت
یندلک ارب ار یبس نم ایت تسا تل ح و تتر یهب ه
رهیظن یم گدجو ب
آی هق میظی مجح گگرت .گروآ زا رت هسم هه
ب یندلک یا ر نک ندهش هما هن و اچدک ، تتر یبزا تی
ارههب لههحم ههیا ب ههختنا نازههیم شه ههک ههجیتن رگ و نآ تههظ فح ن مز ههس تههسا دههش ن دههنرپ ههیا روآگاز طیحم ،تسیز 0962 .)
3 شهوژ شور . ةهنیمز رگ یمتهسیسدکا مدها زا گ فتهسا ک یی ج نآ زا مدهها تههسا شهوژههپ ههیا ههجدت گردههم رگههشگر هنا رگ یتسیسدکا رگهشگر عاد
یمزرهس رگ هکمم هه
صا ش رگ ییس و یی س نش هیا زا .تهسا دش هنآ ز س
یههلیلحت و ههیزجت دههم زا گ فتههسا مههض ور
DPSIR
و
س رگ ک طدبرم رظن بدچر چ 0668
تهسا دش لارا
هیا .دهش گ فتهسا یمتهسیسدکا مدها ،ینیزگی ج ارب لکش رگ رظن بدچر چ 2
لیلحت .تسا دش گاگ شی من
DPSIR
صا ش یدمجم زا یدمجم یی ه
هریغتم زا ا
ب )یی یمیش و یتسیز ،یکیزیت ، ها یلاطا ةلارا ردظنم
یس ب شور و تس
یم گ فتسا ناراذ دنک
.
ب یجدت ب رظن آیقحت یا رگ دهم ری ر هک
DPSIR
ب ت تیریدم ارب یسررب ، ه
صا هش ةر هبرگ یی ه و هه
ی ژیو نآ گرکر ک ه مدها .تهسا هتتر ردص ه
ودهج آب طم یمتسیسدکا 0
دهم رگ )
DPSIR
هب نادهنی
صا ش هیا .تهسا دش گ فتسا یکیودلدکا ه مدها
مهارت لم ش میظنت ، روآ
ردهط هب هک یهگنهرت و ی دهننک
یم ریثأت مگرم رب میقتسم هب هک یتی همح مدا و گراذ
یم امک مدا رگیگ تشادهگن دهننک
(MEA,2005
. رگ
متسیس طیحم و ن سنا ه ،ازهجا زا یی ب ی دیچیپ تسیز
یهم تهت ی رثا و تلی ط بترا و طباور مادهقا .گدهش
هه ب
ن هشن هر تا هس نگروآ ارهب ر یس هیا مهظن ةدهنهگ
متسیس طیحم و ن سنا ةدیچیپ ه رگ هک دش م جنا تسیز
بدچر چ و گرکیور آبط شهوژپ یا
DPSIR
دهش مادهقا
.
گرهکیور و یمتهسیسدکا مدها مدههفم یب یمهم لم یت صا ش لکش رگ لم یت یا ک گراگ گدجو یکیودلدکا ه
9 سا دش گاگ ن شن .ت
لکش 7 ةخرچ و بوچراچ . DPSIR
(EEA, 1998 (
لودج 5 متسیسوکا تامدخ عاونا .
0 متسیسدکا زا لص ح گ م ریغ دیادت :یگنهرت مدا . ه
یگنهرت ثاریم ،ین کم آلیت سحا ،یشزدمآ ،شخب م هلا ، ن س نش یی بیز ،تسیردتدکا و یحیرفت 2 . .تسا متسیسدکا میظنت زا لص ح ک یت مدا :یمیظنت مدا ین شتا گر ، بآ یفصت ، ر میب لیدیت ،بآ میظنت، اده و بآ میظنت
9 متسیسدکا زا ک یی ه ک : دیلدت مدا . .گدشیم تتر ه
یریش بآ، اذغ ،بدچ ،تادس ،یی یمیشدیب گادم ،ینو گادم 0 دا :ن بیتشپ ی یتی مح مدا . متسیسدکا مدا رگیگ دیلدت ارب مز م
یلوا دیلدت ،ییاز ک ا ،نوورتین ارچ
(MEA,2005)
لکش 6 طیحم تیعضو نیب طابترا . متسیس و یتسیز
یناسنا یاه (Müller & Burkhard, 2012)
ن شن لکش یا هگرکلمی یب طبار یگندگچ ةدنهگ
شزرا و یمتسیسدکا نآ طهسدت دهش دهیلدت هه
،تهس ه
ههکرحمورین ههی یههسدت ر ههثآ ههب ههجدت رههب فههلتخم ههه
ههب ،یب ههیزرا ههیل طم رگ یمتههسیسدکا هههگرکلمی ردههط
شزرا رب ر شا ینمض آیقحت یا رگ .گراگ یمتسیسدکا ه
را یا زا گ فتسا ب هب ینمض و یمدهفم ش بت
یهمک ردهظنم
شزرا یبهسن تهیمها و دهش نازیم گروآرب و ز س هه
رظن ،یمتسیسدکا 21
رهثا دهش ر برگ ربا نشر ک رفن
کرحمورین همج یمتهسیسدکا ههگرکلمی رهب ه
و روآ
نزو نزو سپس دش یهگ سی قم زا لص ح ه
یجوز ه
شزرا زا ای ره ب طم یمتسیسدکا ه
تهسیل ب آب
MEA
دهش گاگ آیبطت
(MEA,2005)
نازهیم گروآرهب آهیرط زا و
ب یبسن تیمها ، دش یتظ هفح هر کهار ینمض ردص
مرهن رگ یهبتارم لهسلس لهیلحت دنیارب .دش صخشم رازهتا
ArcGIS
متسیس رب دش یی س نش هر شت .دش م جنا هه
یم رثا تا س ن سنا و یییبط هیم ج رهثا هیا و دنراذ
ار
یم راگاو هس پ بل ق رگ یی هگ هنشیپ رثا شه ک ارب دی من
.دهگ لارا یل متحا شنکاو و رههثا ةههفلؤم 0
مدهها و گرههکلمی آههیقحت ههیا رگ رثا ةفلؤم و یمتسیسدکا
2 شزرا دهش نازیم و ب ت ه
شزرا یا رب رثا هسی قم ر ز هس ن بیرض آیرط زا ه
ا
م لسلس لیلحت گردم وگ ب وگ عدهن رهه ارب و قاو یبتار
یرتر ز هس ت دش سی قم تی هن رگ و بس حم رگشگر .گدش زیدجت رگشگر عدن :دش م جنا شهوژپ یا رگ ریز لحارم یلک ردط ب
- یتریم
؛ قطنم رگ کمم رگشگر عادنا
- ههی من تت ههی مهههم ههب شدههبرم ههه
لل ههسم یرههت
طیحم رگشگر عدن ره رگ قطنم یتسیز دهم هسا رهب
DPSIR
؛ - ی من دنب تسگ تهسگ هب دهش یی س نش ه
یی هه
؛یمدهفم دم بسحرب ...،تییضو ،ر شت ، کرحمورین ندچ - فلؤم زا ایره ب شدبرم صا ش یتریم دهم هه
؛ تت ی یسدت یمدهفم - هفلؤم یب طبار تت ی دهم هسارب فهلتخم هه
DPSIR
؛ - نزو ورین رثا دش یهگ کرحم
؛یس نشر ک دیگ ب ه
- هکرحم ورهین رثا یبتارم لسلس لیلحت طیهحم رگ هه
؛یی یتارغج یلاطا متسیس
- ر ز س ن بیارض بس حم فلؤم
رگ رهثا هه عادهنا
رگشگر و ه
- شنهکاو بهل ق رگ برهخم ر هثآ ةدهنه ک هگ هنشیپ
.یل متحا
4 جیاتن . ین ،یمدههفم دهم امک ب شهوژپ یا رگ هکرحمور
و هه
یی هس نش لکن ارهس ب هت ارهب نلاهک حطس رگ هر شت دش ودج رگ ک دنا 2
هب عدهن رهه ارهب ازهجم ردهص
رهب دهش یی هس نش هر شت .تسا دش گروآ رگشگر متسیس یم رثا تا س ن سنا و یییبط ه رهثا یا و دنراذ
رگ یی هگ هنهشیپ ،رهثا شه هک ارهب دهنکیم راگاو ار یم ج ق رثا ةفلؤم .دهگ لارا یل متحا شنکاو و س پ بل 0
یا رگ
رههثا ةههفلؤم و یمتههسیسدکا مدهها و گرههکلمی آههیقحت 2
شزرا زا شزرا هیا رهب رثا دش نازیم و تسا ب ت ه
سی قم ر ز س ن بیرض آیرط لسلس لیلحت وگ ب وگ ا
یمک یبتارم تیدلوا و ز س
دندش دنب .
یی تسور رگشگر رگ ن ا
رنرب ،یی تسور ه و ر هک
ب یه م شرورپ هرختسا ، راگو بذ ج نادنی
یلصا ه
یهضارا هب نارگشگر گورو شیازتا ب یی تسور رگشگر رنرب ةیسدت ؛ زرو شک رصم ، ور رسدس ارطا رگ هراز
گ هن هب رتهشیب زرو هشک هه رگ مدمهس و بآ ،دهصا
ب ب ت یش ح ورگ یس ژیو
.تسا دش رجنم ن شی
بذ ج گدجو مشچ دنن م یی ه
،یهییبط و رهکب هزادهنا
ند ن یهشآ ،)یهبآ ةهل هقطنم ، ها یه هی ه هه
ی نهص و یهیوراگ ن ه ی ،یی یرگ هدتسرپ تهی ب یتهسگ
ةگودهحم رگ نارگهشگر مدهجه و شیازتا ندچ یی هر شت ار ، هه ور رههسدس ههت هه ور ههنهن ههب یی تههسور ز ههس
م یش ین طق و ن شیورگ یس و ل ادنه رگ آ رگ هراز
و هه نب رههش رگهشگر رگ .تهسا دش ن شیورگ یس م ،یخیر ت و یتنس هراز ب ، ه منیهس ،دهیرا زکارم و ه
لته ههراز ب و هه نب یخیر ت و یگنهرت رگشگر رگ ه
رادنههشج ،یخیر ههت و یتنههس شی ههمن و ههه
لههته ، ههه و ههه
تم قا گ ب ه مهم نادنی بذ ج یرت
تی ب نارگشگر ارب ه
،یتنهس یحادن ب نارگشگر گورو شیازتا ندچ یی هر شت مهسیردتدکا رگ و دش یب ت یضارا ربر ک رییغت و یییبط نوز دنب هند تهیردحم هب یهییبط هه و یه هی هه
تهظ فح ردن ج ن یهشآ زا یتظ هفح مادهقا ، دهش
هه
هدتسرپ قلای ،ور آی ق ار یحارط ،یی یرگ
لهیم و دنم
لکسا گدجو ،تییبط زا ری گ ی و ملیت ب هگتم قا ، ه
، هه
ذ هضر یت ر نک رگ ،یتا سریز سیسأت یهلحم ن هیفن
20 یلدههتم اراگا ههب )ینارقی ههق و رگههشگر ةههیگ حتا
طیحم تظ فح هب بآ ردهما و تسیز
هکرحم ورهین نادهنی
دندش یی س نش دهیگز ب ارب نارگشگر زکرمت بجدم ک
نوز زا ند ه آی هق گگرهت شیازهتا ،یتظ هفح هه
هه
کل تشن ، ردتدم آی ق زا ینبرکوردیه ه
، ردهتدم ه
آی ق زوز ا زا گوگ جورا رگ لاتهاا ،ادهصورس گ هجیا ، ه
شنت و تینما دش یی متجا ه
.دنا
ین یا زا ای ره دش ن یب ک ردط ن مه کرحم ور
هب ه
و گروآ گدهجو ب ار یص ا تییضو ک دیم جنا یی هر شت زا سهپ و متهسیسدکا مدا ی و گرکلمی تییضو نآ رگ شزرا ی و ین سنا ت نم نآ گاگ رارق ریثأت تحت ار ه
ک دنا
یم ر ز س ن بیرض ةبس حم آیرط زا هسی قم نادهت
زا ا
.گروآ تسگ ب راذ رثا یا دش رگ هسی قم ر ز هس ن بیرهض شهوژهپ هیا یهجوز ا
یبتارم لسلس لیلحت 192
/ 1 رهه رگ هک تهسا دهمآ تسگ ب
ریز رش ب ری تن کرحم ورین عدن ره ربارب رگ رگشگر عدن بیرهض کرحم ورین رییغت ب ک تسا رکذ ن ی ش .دمآ تسگ ب .تسا دش یتو فتم گدی ب شم گرکلمی ارب ر ز س ن
رگشگر گروارت دیلدت :یی تسور
یییبط ه 29
/ 1 ،)
ز سک پ 20
/ 1 تهظ فح یضارا ربر ک زا تظ فح ،) ةدهش
ب هت ةیش ح 29
/ 1 ،) یی هبیز تهیمها و دهنیم یتا نهش
یشزدمآ 29
/ 1 برصحنم یتسیز عدنت ،) گرت
20 / 1 ) ، دهیلدت
گروارت یییبط ه 09
/ 1 )
یههههگنهرت ثارههههیم : رهههههش رگههههشگر 29
/ 1 ،)
ک هههههپ ز هههههس 29 / 1 ) ، یهههههگنهرت ثارهههههیم 29
/ 1 ،)
ک ههههپ ز ههههس 12
/ 1 یههههضارا ربر ههههک ههههفح ،)
تههههظ فح دههههش
20 / 1 ) ، یههههگنهرت ثارههههیم 29
/ 1 ،)
ک پ ز س 29 / 1 ربر ک فح ،) 00
/ 1 )
یهگنهرت ثاریم :یگنهرت و یخیر ت رگشگر 29
/ 1 ،)
ک هههههپ ز هههههس 22
/ 1 ) ، یهههههگنهرت ثارهههههیم 22
/ 1 ،)
ک پ ز س 21 / 1 )
یح ب نم :مسیردتدکا و شحو
ن یزبآ 26 / 1 ) ، تیمها
یی هبیز
،یههس نش و دههنیم تههیمها
یههشزدمآ 28
/ 1 ) اههن ب
نو 29 / 1 ) گروارت دیلدت یهییبط ه
26 / 1 ) ، یتهسیز عدهنت
برهههصحنم گرهههت
22 / 1
،) مدههههلی یهههسدت و شزدهههمآ
ایودلدکا 26
/ 1 ) ، تصرت ةن گ ی یزدت ه
29 / 1 )
2 جیتن و تحب . ری
بس نم عدن تت ی ارب رگ رگشگر رت
تظ فح ةقطنم
وادههتم عدههن ر هههچ ههسارب لکن ارههس ب ههت دههش یخیر هت ،یی تهسور ، رههش رگشگر لم ش رگشگر -
کرحم ورین مسیردتدکا ،یگنهرت دهش یی س نش ه
هیا دهنا
کرحم ورین یلصا ک ه
بذ ج یرت رهه رگ رگهشگر ه
یهم بدهسحم زین رگشگر عدن هب ار یی هر هشت دندهش
گراو متسیس هب ار یطیارهش رگشگر عدن ره رگ ک گرک
یم گدجو شزرا هب طبار رگ ار متسیسدکا مدا ک گروآ
یم رثأتم ن سنا ارب نآ ت نم و رگ راذه ریثأت هیا دهی من
یرهتمک هک دندهش یییت یبیارض ب یبتارم لسلس لیلحت بیرض یا رادقم 121
/ 1 ر ز هس یرتمک دیؤم ک تسا
یرت ب و تسا ر ز س
26 / 1 هی مدها .دمآ تسگ ب
یهم رثأهتم رگهشگر عادهنا رگ ک یی هگرکلمی رگ دندهش
گ ههیت شه ههک ؛دههیلدت شه ههک یی تههسور رگههشگر ربر ک رییغت ،) زرو شک ارب بآ رصم ایودلوردیه تهظ فح یضارا و گتهسیز بهیرخت ، زرو هشک هب دهش
یی بیز شه ک ، گتسیز تینما دیدهت
،یتا نش ب هنم شه ک
یگنهرت و رهش رگشگر رگ ؛ایتنو -
فهیطلت یخیر ت
رگ آهلیت سهح و یی بیز شه ک ،یی پ گدا ،اده میظنت و شه هک ، گتهسیز تهینما و گتهسیز بهیرخت ،مسیردتدکا یی ههبیز ،یی ههپ گدهها ،ادههه میههظنت و فههیطلت ،یتا نههش
یی بیز آهیرط زا گتهسیز بهیرخت ،آلیت سح و یتا نش زههکرمت
نوز زا دههیگز ب ارههب نارگههشگر ههند ههه
ههه
آی ق گگرت و یتظ فح ب و ردتدم ه
،ادصورس گ جیا بط
کل و گوگ آی ق زا یش ن ینبرکوردیه ه
هک ردتدم ه
ی گدلآ بذج و یی پ گدا رب رثا گدا شه هک و تشاگ ه
رههب ن هکما شه هکو یس یس و یی متجا تینما زا راگرهب
ارب ب نم دهنرپ و یهشزدمآ هردت
)تهسا دهش رهگن
متهسیسدکا مدها عادهنا زا یههور رگ ای ره ک تسا یم رارق یگنهرت و ین بیتشپ ،یمیظنت ، دیلدت :لم ش .دنری
شزرا مادک دت بیارض زا ای ره کنیا زا رظن رص ار متهسیسدکا مدها یتر هبی هب هی و گرهکلمی مادک ی
نآ دیؤم ، تسناگ رتر ز س رگهشگر عدهن مادهک رگ تسا
کرحمورین گراو متهسیسدکا رب ار یی هر شت نآ زا رتنم ه
گرک و رثا یب رتشیب ر ز س لص ح تییضو رگ ک دنا
شزرا یی س نش .تسا تشاگ گرکلمی نازهیم و ب هت هه
بیرهض دهیم بهس حم آهیرط زا شزرا یا رب رثا دش سی قم ر ز س ن لحت وگ ب وگ ا
ن هشن یبتارم لسلس لی
یگنهرت رگشگر ،یی تسور رگشگر ،مسیردتدکا گاگ -
عدهن یرتر ز هس رههش رگشگر تی هن رگ و یخیر ت یههم بدههسحم ههقطنم رگ رگههشگر یه هه ههتبلا دندههش
رگشگر عادنا یب زرم آیقگ صیخشت و تهسا لکهشم ه
کمم رگشگر .تسین کمم رگیدکی زا هنآ لم ک ایکفت تسا هم نرب ار گدا رفس ینییم ادها ب یهلو دهنک زهیر
یهمن نآ ن هم زهیچ چیه عادهنا زا نگرهب رههب زا هک گدهش
رگشگر یهکیگزن و دهنک راگگدا ن مزمه ردص ب ه
یگنهرت و یخیر ت ،یی تسور رگشگر ر ز س بیارض هیا ةدهننک دهییأت زهین مهسیردتدکا ر ز هس بیارهض هب .تسا عدضدم یی هههس نش ارهههمه ، هههکرحمورین زا لهههص ح ر هههثآ
س پ بل ق رگ یی هگرداز ب تییهضو رگ یی ههگربهار و ه
طیحم نیهب ببس ک تسا تسیز حطهس رگ تیریدهم ز س
یم قطنم .گدش
لم هش رگشگر فلتخم عادنا کنآ ب رظن
یخیر ههت ، رهههش ،یی تههسور رگههشگر -
و یههگنهرت
عدهن تت هی ،تسا ر ج قطنم رگ مسیردتدکا بهس نتم
رهت
ةزدهح رگ یتیریدهم مادقا رتشیب زکرمت تی ب رگشگر
یم رگشگر یتیریدهم ادیهمت نگروآ گدجو ب ب و گدش
تیگودهحم هب رظن ، رگشگر عدن نآ ، ا ب هنم هه
شل هچ زا هک ههنآ ةنیهب صیصخت ارب گدجدم مههم هه
ترص مض ،تسا ناریدم م نرب ب ییدج
و مهظن یهتآ ه
م تهج ی تهج .دشخب م نرب و ناریدم بس نم ری
نازهیر
طیحم تظ فح تحت آط نم رگ یهم بهجدم تسیز
زا گدهش
هم نرب رگ گدهجدم ب هنم تهتر رده و طا و ندمزآ هه
زدح ی و رورضریغ بهجدم و گرهک ب نتجا برخم ه
یم نآ هسارب هقطنم رگ رگهشگر ةیهسدت زکرمت گدش
ک گدا ب ک دتتا فتا ییدن یرتهشیب و یهفنم ر هثآ یرتم
مهسیردتدکا یل طم یا رگ .دش ب تشاگ ار گ صتقا گرکر ک بهس نم عدهن یی تهسور رگهشگر زا یکدهنا لص ت ب رهت
کرحم ورین تسا دش گاگ صیخشت رگشگر رتهنم ه
ب ههت رگ یی تههسور رگههشگر و مههسیردتدکا گرکر ههک زا هند هنینوز لم هش لکن ارس یه هی هه
ردن هج و
تظ فح ن یهشآ زا تظ فح ، دش ،یی هیرگ هدتهسرپ هه
ةیههسدت ، لکههسا گزاوگ گ ههجیا ،ور آی ههق ریههسم یههحارط تا سریز مدا ه
هضر یت ، گتم قا تا س ،ین سر
ذ ت نم یلحم ن یفن 20
)ینارقی هق و رگهشگر ةیگ حتا
طیحم تظ فح یلدتم اراگا ب بهجدم بآ ردهما و تسیز
هر ههشت یههضارا ههب نارگههشگر گورو شیازههتا ندههچ یی
رنرهب ةیهسدت ؛یمدب گارتا یصخش رهسدس ارهطا ههراز
گ هن رصم ، ور ب رتشیب زرو شک ه
و بآ ،دصا
ار ب ت ةیش ح رگ مدمس ک ا ،یی تسور ز س
و راگرهب
یش م ب یلوا حل صم و نس تشاگرب و هل ادنه رگ آ
و شیازهتا ن شیورگ یس ةگودهحم رگ نارگهشگر مدهجه
یهب طق ور رسدس ت ور نهن یهس رگ ن هه ی هیور
آی ق شیازتا ن شیورگ هب ییور هپ هه
رگ ردهتدم هج
دهنرپ شزدمآ هردت )تهبثم ر هشت ههنت رهگن
گ هجیا ،
نوز زا دههیگز ب ارههب نارگههشگر مکارههت ،ادههصورس ههه
ند آی ق گگرت شیازتا ،یتظ فح ه م ه
تهشن ، ردهتد
کل آی هق زا ینبرکوردیه ه زا گوگ جورها ، ردهتدم هه
آی ق زوز ا و یهلااگ و یجر ا یشزدمآ هردت شیازتا ، ه
رهب رگ ینادت ن .تسا دش نارگشگر ارب ب نم زا راگرب
هگرادن تهسا ارهجا و یهت دش ن یب چنآ ب جدت ب مدا م هج دنهس ةهیهت ،مهسیردتدکا ین هسر و شزدهمآ
تییبط یهدن م س ور رگ ناگر
اچدک ه هگه نپ رگ رت
یح ب لکن ارس شحو ب هت یهبآ هندب گدها رگ ژیو
گگرت هریسم یحارط ب نادتب ک دحن ب .تسا رورض آی ق یتح و ردتدم ه آی هق هب ههنآ لیدبت ن کم ا
هه
هش .تهس ک ب هت یییبط طیحم رب نآ ر شت زا ییور پ ن ی
لکن ارس ب ت رب گراو بدسر مجح لیلگ ب تسا رکذ شه هک ییدهس زا و ب هت یهبآ ةگودهحم ندش اچدک و ب ب ت آمی دج رگ لکن ارهس ب هت آهمی ک دحن
گودح 91 یلا 21 یتن س ری زادنا ینادیم ةده شم رگ رتم
آی هق گگرت ک تسا دج دیدهت دش یهنت لکهشم هب ار هه
هادا جادم تسیز بیسآ رب ولای ک .گرک د
یلکشم ،یطیحم
لکن ارهس هبذ ج یرتزر هب ک ب ت ل زا دیگز ب ارب ینت یم بدسحم تسا هل رض ح ح رگ تبلا .گدش
یب هت هه
ب ار ب هت هنتاا ةدهیدپ و گرهک لهمی یبدهسر ةهلت نادنی
گرک دیدشت هبذ ج یهب دهج ضر هیت لئسم یا و دنا
هه
ت هک تهسا دهش بهجدم ار ب ت تملاس و لکن ارس ب
یم ار ایژتارتسا و رارطضا ن س نشر ک مادقا .دبلط
6 کاداهنشي . ةگ م سا رب 09
و 26 طیهحم ز هسهب و تهظ فح ندن ق
تهظ فح ن مز هس ةزدهح زا جر ها یهلزنا ب هت ،تیکل م طیحم ب ب ت ةیش ح ربر ک رییغت ور یا زا .تسا تسیز تهظ فح ن مز هس هک دهش جادم یتو فتم یقدقح و یگ
طیحم شرتهس بجدم و تشادن ار گورو یت ک نادت تسیز
ن را و ، خشا طسدت ب ت ارطا رگ ترصت دهش ه
.تسا یهم گ هنشیپ هم نرب گدهش
رگهشگر ن هم و م هج ا
تهیترظ تتره رظن رگ ب یییبط یتیریدهم و یهییبط هه
ر کمه ب قطنم گتهسگ زا ین مز هس یهب
فهلتخم هه
و یلدتم لایکشت زا تی مح یلحم و یمگرم
CBO,NGO
ی مرهس ههگ هن ری س ارمه ب لهب ق ةگودهحم رگ راذه
.گری رارق ر ک ردتسگ رگ ب ت ایودلدکا آ حل ب لمحت
عبانم طیحم تظ فح ن مز س تسیز
0962.
. یلزنا ب ت م ج تیریدم شراز
.
ین هج الم ،. ،بیکش . ،یلگ هی و . ،تهسگربز ،.ب ، دهمحم
0969 هب یمتهسیسدکا مدها گربر هک و تهیلب ق یهسررب . نادهنی
صا ش ه دم رگردا غچ ب ت : ندمن ةیل طم ،یکیودلدکا ه
DPSIR
شهوژپ ، ه طیحم ه ،تسیز
2 01 :) 016 - 201 .
Abernethy, V. D. 2001. Carrying capacity: The tradition and policy implications of limits. Ethics in Science and Environmental Politics ESEP, 23: 9–18.
Adekola, O. and Mitchell, G. 2011. The Niger Delta wetlands: Threats to ecosystem services, their importance to dependent communities and possible management measures. International Journal of Biodiversity Science, Ecosystem Services &
Management, 7(1):50-68.
Atkins, J.P., Burdon, D., Elliott, M. and Gregory, A.J. 2011. Management of the marine environment: Integrating ecosystem services and societal benefits with the DPSIR framework in a systems approach. Marine pollution bulletin, 62(2): 215-226.
Berzina, L., Tamara Grizane, Inguna Jurgelane. 2015. The tourism service consumption model for the sustainability of the special protection sreas, ICTE in Regional Development, December 2014, Valmiera, Latvia Procedia Computer Science 43:62 – 68.
Bakkes, J.A., van den Born, G.J., Helder, J.C., Swart, R.J., Hope, C.W. and Parker, J.D.E. 1994. An overview of environmental indicators: State of the art and perspectives, Environmental Assessment Technical Reports. United Nations Environment Programme, New York, USA.
Beguma, H; A. Ferdous Alamb, Nurain Sahazalia. 2014. Tourist’s perceptions towards the role of stakeholders in sustainable tourism, Case Study of East Java Province, Indonesia), 5th Asia Euro Conference, Procedia - Social and Behavioral Sciences ,144:313 – 321.
Burkhard, B., de Groot, R.S., Costanza, R., Seppelt, R., Jorgensen, S.E. and Potschin, M. 2012. Solutions for sustaining natural capital and ecosystem services. Ecological Indicators 21: 1-6.
Carr, E.R., Wingard, P.M., Yorty, S.C., Thompson, M.C., Jensen, N.K. and Roberson, J. 2007. Applying DPSIR to Sustainable Development. International Journal of Sustainable Development & World Ecology. 14: 543-555.
De Groot, R., Fisher, B., Christie, M., Aronson, J., Braat, L., Gowdy, J., Haines-Young, R., Maltby, E., Neuville, A., Polasky. S., Portela, R. and Ring, I. 2010. Integrating the ecological and economic dimension in biodiversity and ecosystem service valuation. In: Kumar, P. (Ed.), The Economics of Ecosystems and Biodiversity: Ecological and Economic Foundations. Earthscan, 11-40.
Heink, U. and Kowarik, I. 2010. What are indicators? On the definition of indicators in ecology and environmental planning.
Ecological Indicators, 10: 584-593
Eurostat. 1997. Indicators of sustainable development: A pilot study following the methodology of the united nations commission on sustainable development. Office for Official Publications of the European Communities, Luxembourg.
Gallopin, G. C. 1997. Indicators and their use: information for decision- making. Scope- scientific committee on problems of the environment international council of scientific unions, 58: 13-27.
Kimmel, K., Kull, A., Salm, J. and Mander, Ü. 2010. The status, conservation and sustainable use of estonian wetlands.
Wetlands Ecological Management, 18: 375–395.
Kristence, P. 2004. DPSIR framework, workshop on a comprehensive detailed assessment of the vulnerability of water resource to environmental change in Africa using river basin approach, UNEP headquarters, Nairobi, Kenya.
Lin, T., Xue, X. and Lu, C. 2007. Analysis of Coastal Wetland Changes Using the “DPSIR” Model: A Case Study in Xiamen, China.” Coastal Management, 35:289–303.
Mathieson, A. and Wall, G. 1982. Tourism: Economic, Physical and Social Impacts, Harlow: Longman Scientific and Technical,p 7.
Mihalic, T. 2000. Environmental management of a tourist destination. A factor of tourism competitiveness. Tourism Management, 21: 65–78.
Miller, G. 2001. The development of indicators for sustainable tourism: Results of a Delphi survey of tourism researchers.
Tourism Management, 22: 351–362.
MEA (Millennium Ecosystem Assessment). 2005. Millennium ecosystem assessment synthesis report.
Müller, F. and Burkhard, B. 2012. The indicator side of ecosystem services. Ecosystem Services, 1(1): 26-30.
Papageorgiou, K. and Brotherton, I. 1999. A management planning framework based on ecological, Poff, N. L., Perceptual and economic carrying capacity: The case study of Vikos-Aoos National Park, Greece. Journal of Environmental Management, 56:271–284.
Saadati, S., Motevallian, S.S., Rheinheimer, D.E. and Najafi, H. 2013. Indicators for Sustainable Management of Wetland Ecosystems Using a DPSIR Approach: A Case Study in Iran. In proceeding of: 6th International Perspective on Water Resources & the Environment conference (IPWE 2013), At Izmir, Turkey.
United Nations Commission On Sustainable Development (UNCSD). 1995. Indicators of sustainable development – Guidelines and Methodologies.
Wu, J. and T.Wu. 2012. Sustainability indicators and indices, handbook of sustainable management, Imperial College press, London, 65-86.
Zacharias, I., Parasidoy, A., Bergmeier, E., Kehayias, G., Dimitriou, E. and Dimopoulos, P. 2008. A “DPSIR” model for Mediterranean temporary ponds: European, national and local scale comparisons. Annales del Limnologie-International Journal of Limnology, 44:253-266.
