ۀرود 6 ۀرامش ، 2
ناتسمز و زییاپ 4931
تاحفص 943
ات 915
نیب یراجت یرواد رد هنافصنم یسرداد یللملا
یردخ حلاص
نارهت هاگشناد یصوصخ قوقح یرتکد
:تفایرد خیرات(
45 / 45 / 4939 - :شریذپ خیرات 49
/ 9 / 4931 )
هدیکچ
هب یگدیسر رد یسرداد لوصا تیاعر مزلتسم هنافصنم یسرداد لیسو
ۀ ااگداد رواد ها اااننزا تاساه
یم درمش یصوصخ تواضق وش
اای رواد ،یگدیاسر ندواب یتافیرشتریغ دوجواب زین رواد رد نیاربانب ،د
ندواب یاعفارت و نیفراف ااب رااتفر رد تاواسم تیاعر تسا یسرداد لوصا تیاعر هب مزلم رواد تئیه نن تیاعر هب فلکم ،نیفرف نایم فلاتخا هب یگدیسر رد رواد ه دنتسه یلوصا زا یگدیسر یم اه
دشاب
یب و للاقتسا زاین اافد تصرف اطعا و بسانم غلابا و ،نیفرف اب رواد راتفر رد تاواسم نا را زا یفرف
هب رواد یگدیسر ندوب یعفارت لصا ققحت رصانع یم رامش
تساوخرد ،رواد حرج قح ،اشفا فیلکت دنین
هب رواد أر ندشن ارجا و ییاسانش مدع و رواد أر لاطبا نیمضت ناونع
اسرداد لواصا تیاعر اه رد ی
یم رواد یگدیسر نیمضت و یگنوگچ شهوژپ نیا رد دنشاب
هب یسرداد لوصا تیاعر اه ققحت روظنم
یفیصوت ۀویش هب رواد یگدیسر رد هنافصنم یسرداد تسا دش یسررب یلیلحت–
یدیلک ناگژاو یب ،للاقتسا ،رواد أر لاطبا رواد حرج ، واسم راتفر ،یفرف
Email:Khedri_saleh@yahoo.com, 524-11465396 :سکف
همدقم هنافصنم یسرداد هب
هتخانش قوقح زا یکی ناونع دای أت و هجوت دروم رشب نیداینب و دش
نویسناون و یناهج دانسا رد یاقح نیانچ قاقحت تاسا هاتفرگ رارق رشب قوقح اه
اگداد یگدیسر رد هنافاصنم یاسرداد زا ثحب رد تسا یسرداد لوصا تیاعر مزلتسم اه
یم رشب قوقح دانسا ۀدام هب ناوت
45 ناهج ۀیملاعا راشب قواقح ی
واصم4
45 ربمااسد
4311 ۀدام و 41 نیاب قاثیم زا ها یاسایس و یندام قواقح یاللملا
29 راام 4396
ۀدام و تسا دش ییارجا 6
رشب قوقح ییاپورا نویسناون در راشا2
دنب 4 ۀدام 41 نیب قاثیم هتاسویپ نن هاب زین ناریا ه یسایس و یندم قوقح یللملا
9تسا یم ررقم ، :دراد
« ه اگداد لباقم رد هم ناوید و اه
دنتاسه واستم رتسگداد اه
و لقتاسم ااگداد اای رد یانلع و هنافاصنم وا یهاوخداد هب هکنیا هب دراد قح س ره یب تااماهتا تایناقح ۀراابرد ااگداد نن و دواش یگدیسر نوناق قبف دش لیکشت فرف
نن تامازلا و قوقح هب عجار تافلاتخا ای وا هیلع ییازج یماصت صااذتا یندام رواما رد
دیامنب » هاب ار لواصا نایا ، داشدای دانسا رد تقد اب یقوقح نافلؤم زا رایسب لواصا ناوانع
اگداد ه یسرداد نن تیاعر هب فلکم یگدیسر رد اه
یم اه درا کابنتاسا ،دناشاب :دانا
یب و للاقتسا لوصا دوب ینلع ،اوعد نیفرف اب راتفر رد تاواسم ، اگداد یفرف
،یاسرداد ن
،اواعد احصا تیم اح لصا ،یگدیسر ندوب یعفارت ،نن یگدیسر و اگداد ندوب ینوناق أر هاب باراتعا قاح لصا و ، أر هیجوت لصا
Julia Hornel, 2009, P.112-150(
رد ؛
،سمااش م ر ناراایا قوااقح 2
، 4916 ص ، 496 - 421 ،ینااسحم و یمااامغ ؛ 4919
،
1 ۀدام . 45 یم ررقم رشب قوقح یناهج ۀیملاعا :دراد
« ب س ره ۀلیسوب شیاوعد ه دراد قح لما تاواسم ا
یب و لقتسم یهاگداد ره ای وا تامازلا و قوقح ۀرابرد یهاگداد نینچ و ددرگ یگدیسر ًانلع و هنافصنم ،فرف
دیامنب یمصت صاذتا دشاب در ادیپ هجوت وا هب ه ییازج ماهتا »
2 ۀدام . 6 یم ررقم رشب قوقح ییاپورا نویسناون :دراد
« صذش ره هب شیاوعد ه دراد قح
ینلع ،هنافصنم روف
یب و لقتسم یهاگداد طسوت ،یلوقعم تلهم ای رد و هب ه فرف
دش سیسأت نوناق بجوم امتسا ،تسا
وا هیلع ه ییازج ماهتا ره ای وا یندم تادهعت و قوقح هب کوبرم تافلاتخا ۀرابرد یهاگداد نینچ و دیدرگ دن یمصت صاذتا دیدرگ حرطم هب دیاب أر
دوش رداص ینلع روف »
3 هب ناریا . نیب قاثیم هب ناریا تلود قاحلا ۀزاجا نوناق ۀدحاو دام بجوم وصم یسایس و یندم قوقح یللملا
46 ربماسد 4366 اب ربارب(
29 / 3 / 4919 خیرات رد دحتم للم نامزاس یمومع عمام رد ) 49
/ 2 / 4991 نیا هب
هتسویپ دنس صا هب هجوت اب و تسا
ل 99 ۀدام و یساسا نوناق 3
ۀدام ،یندم نوناق 41
ناونع هب دشدای دنس
ۀرامش یمسر ۀمانزور م ر تسا ناریا قوقح زا یشذب 11615
26– / 9 / 4991
ص 236 - 269 ا وضوم هکنیا هب هجوت اب ) رااات رواد رد هنافاصنم یسرداد ،هلاقم نی
نیب یم حرطم شسرپ نیا ،تسا یللملا دیاب لوصا نیا ه رواد یگدیسر رد این ه دوش
یمازلا رواد یگدیسر رد لوصا نیا ۀمه تیاعر این ،دشاب تبثم خساپ رگا و دوش تیاعر
؟تسا د این ه تسا نیا ،دوش داد خساپ نن هب دیاب ه رگید شسرپ ،یگدیاسر ناایرج ر
نوداب رواد راگا مااناراس ؟دراد دوجو رواد وس زا یسرداد لوصا تیاعر ارب ینیمضت و رواد ارن تایعطق هاب هاجوت ااب ،دیامن أر رودص هب تردابم یسرداد لوصا تیاعر اگداد ندرکن تلاخد عییاضت زا ریگوالج اراب ینیماضت ااین ، رواد یگدیاسر رد ااه
موکحم قوقح یلامتحا شسرپ نیا هب خساپ هلاقم نیا فده ؟دراد دوجو هیلع
ۀویاش هب اه
یفیصوت تسا یلیلحت–
نیب یراجت یرواد رد یسرداد لوصا لامعا یللملا
رااات رواد یگدیاسر رد راشب قوقح دانسا زا یشان یسرداد لوصا لامعا ناکما صوصخ رد نیب هب درادن دوجو رظن تدحو یللملا هس صوصخ نیا رد یل روف
:دراد دوجو هیرظن
1 . قلطم ضارعا ۀیرظن
(Absolute waiver Theory)
فرف ۀدیقع هب ظنام و ویحاص یگدیاسر لصا زا یشان یسرداد لوصا ،هیرظن نیا ناراد
Due process)
نیمضت و )
شیپ ۀنافصنم یسرداد اه ینیب
،راشب قواقح داناسا رد داش
اگداد وس زا یگدیسر رد طقف سیسأت داهن ای ه
هب ینوناق ۀدش ،تاسا تالود ۀلیسو
یم لامعا لباق دااهن ها اااننزا ، رواد تائیه اای رواد واس زا یگدیسر رد یلو ؛دشاب
رواد
« سیسأت ناوید ای هاب دش
نونااق ۀلیاسو
»
A Tribuna Established by Law( )
یم رواد دادرارق نیفرف یصوصخ قفاوت زا ار دوخ تردق و رایتخا و تسین زا هان درایگ
یمن لامعا لباق ،تلود ها تاسا نایا ،قالطم بارعا ۀیرظن قطنم و انبم ،عقاورد دشاب
یم نیفرف ۀدارا زا ار دوخ رایتخا و تردق رواد ناوید نوچ اااننزا و ،تالود زا هن دریگ
هم اح تئیه و تلود رب طقف رشب قوقح دانسا رد هنافصنم یسرداد زا یشان تادهعت ه یم لیمحت تلود وس زا گ
رد دشدای لوصا تیاعر سپ ،دارفا یصوصخ طباور رب هن ددر
هب یگدیسر تاسین راابجا رواد تائیه اای رواد ۀلیسو
(Jarrosson, 2006. p. 573-
تلود ،تفگ دیاب هیرظن نیا زا داقتنا رد580)
اراجا ار نن ارن ، درا تیامح رواد زا اه
یم نویاسناون رد یاتح و دنن زاین رواد تارراقم و ااه
واس زا رواد ارن اراجا
اگداد شیپ اه نوزفا ؛تسا دش ینیب رب
نیاب ترااات رد ،نایا رواد ارن اراجا یاللملا
ناسن یجراخ احم ارن ارجا زا یجراخ لوادتم و رت
یم رت ها اااننزا ،نیاربانب دشاب
تلود یام اراجا ار رواد ارن اه رداد لواصا ها ار رواد أر یاتلود راگا ،دانن
یاس
قواقح اقن بکترم ،دیامن ارجا ، دشن تیاعر نن رد رشب قوقح دانسا زا یشان هنافصنم تسین شریذپ لباق هیرظن نیا ،بیترت نیا هب تسا لوئسم و دش رشب 2 . ن یگدنیامن ۀیرظ
(Delegation Theory)
نیب راات رواد ناگدنسیون زا یخرب داقتعا هب هفیظو رواد نوچ ،یللملا
ا تاسا ا ه
یام ماانا ار ییاضق هبش شقن یاسرداد لواصا زاین رواد یگدیاسر رد نیارباانب ؛داهد
شیااپ ۀنافااصنم یاانیب
قوااقح دانااسا رد دااش دوااش تاایاعر رواد وااس زا داایاب رااشب
(Jaksic,2008,p.203)
فرف نیا روئت نیا ناراد یام للدتاسا هنوگ
ها دانن
« رواد
هب ه ار یشقن و هفیظو اد ۀدهعرب یتنس روف
اگد یم اه یگدنیامن هب نوناق کح هب ،دشاب
یم ماانا احم زا دهد
(Ibid, p.203) » اراد رواد ،تافگ دایاب روائت نایا داقن رد
یم نیفرف ۀدارا زا ار دوخ رایتخا رواد و تسا یصوصخ یتیهام تالود نیا نیاربانب دریگ
اگداد و ت رواد ناواید هاب ار دوخ ییاضق ۀفیظو ه دنتسین اه یام یواف
هاکلب ،دانن
هب ه دنتسه رواد دادرارق نیفرف اگداد هب هعجارم اج
فلاتاخا لح ارب یتلود اه
یم ویجرت ،دوخ یمن نیاربانب دنن وجر رواد هب دنهد
رواد تئیه ای رواد تفگ ناوت
اگداد زا یگدنیامن هب یم یگدیسر تلود ای اه
یرظن ،هایتنرد ؛دن اق زاین یگدنیامن ۀ
لاب
تسین شریذپ 3 . یرابجا و یرایتخا یرواد نیب کیکفت ۀیرظن
(Distinction between voluntary
and compulsory arbitration theor
فرف رواد رد دانراد داقتعا ، رابجا و رایتخا رواد نایم ایکفت اب روئت نیا ناراد
هب نیفرف ه رایتخا اگداد هب هعجارم اج
لح ارب ،اه در قفاوت دوخ فلاتخا
هب دنا
هاب راشب قواقح دانسا زا هتفرگرب یسرداد لوصا ،دنیامن وجر رواد یقتاسمریغ رواف
یم لامعا در قفاوت نیفرف هکنیا اب اریز ،دنوش
نن فلاتاخا دنا هاب ااه
دااهن اای ۀلیاسو
یامن اه زونه یلو ،ددرگ لصف و لح رواد مان هب یصوصخ ااگداد شاقن ناوات
رد ااه
( y
اگداد نوچ ،تفرگ دیدان ار رواد أر ارجا و ییاسانش ای لاطبا یاتلود دااهن ها اه
یم دنتسه یاسرداد لواصا دایاب ساپ ؛داننکن اراجا ای دومن لاطبا ار رواد أر دنناوت
یم هایتنرد دوش تیاعر رواد رد رشب قوقح ۀنافصنم هاب لواصا نایا تافگ ناوت
رواف
( رایتخا رواد رد یقتسمریغ لاباقم رد تاسا لاامعا لاباق ) دارا
، راایتخا رواد
نوناااق ااکح زا یااشان رواد تردااق و تارااایتخا نن رد هاا دراد رارااق رااابجا رواد یم ۀنافاصنم یاسرداد لواصا ، رابجا ون زا رواد یگدیسر رد نیفرف قفاوت هن ،دشاب
هب رشب قوقح دانسا رد دشدای روف
واد و دوب لامعا لباق یقتسم نایا تایاعر هب فلکم ر
تسا دوخ یگدیسر رد لوصا
.(ChristopheLiebscher, 2003, p.580)
هب هنافصنم یسرداد ه ااننزا تاسا دش ییاسانش رشب نیداینب قوقح زا یکی ناونع
تلود و یام اراجا دواخ ییااضق ورملق رد ار رواد ارن زین اه یاسرداد قاقحت و دانن
اد لوصا تیاعر هب زین هنافصنم یگدیاسر عاجرم واس زا یاسرد
؛تاسا هتاسباو دانن
اای رواد واس زا تاسا مزل یاسرداد لواصا زین رواد یگدیسر رد ،تفگ دیاب نیاربانب و یقتاسم ترواص هب دیاب رابجا رواد رد لوصا نیا لامعا دوش تیاعر رواد تئیه اشن رفاخ دیاب یلو دریگ ماانا یقتسمریغ تروص هب رایتخا رواد رد هاجوت اب ،در ن
ریغ و یصوصخ هب رد ها یاسرداد لواصا ماامت تیاعر ، رواد یگدیسر ندوب یتافیرشت
اگداد نانچ رواد وس زا یگدیسر رد ،تسا یمازلا اه تسین رابجا ،دید یهاوخ ه
نیب یراجت یرواد رد یسرداد لوصا ماسقا یللملا
ااگداد ه یسرداد ددعتم لوصا نایم زا گدیاسر رد ااه
نن تایاعر هاب مزالم دواخ ی ااه
یم لواصا تایاعر طاقف رواد یگدیاسر رد ،دنشاب
« نیفراف ااب رااتفر رد تاوااسم »
و
« یگدیسر ندوب یعفارت »
رواد رد لواصا نایا یاسررب هب تمسق نیا رد تسا رابجا
تخادرپ یهاوخ 1 . نیفرط اب راتفر رد تاواسم لصا قح زا یکی ،نوناق ربارب رد دارفا واست قح هتخانش نیداینب و یساسا قو
داناسا رد داش
دنب تساهروش یساسا نیناوق و رشب قوقح یناهج 4
ۀدام 41 و یندام قواقح قااثیم
یام ررقم یسایس :دراد
« ااگداد لاباقم رد هامه ناواید و ااه
وااسم رتاسگداد ااه
دنتسه » ناوانع اب موس لصف رد زین ناریا یساسا نوناق رد
« تالم قواقح »
لاصا راب
دش دی أت دارفا واست لصا رد تسا
43 :تسا دمن نینچ
« و مواق راه زا نارایا مدرم
زاایتما ببس اهنیا دننام و نابز ،داژن ،گنر و دنرادروخرب واسم قوقح زا دنشاب ه هلیبق دوااب دااهاوذن »
ناواانع اااب اااضق ااات رد اااهقف ،ملاااسا قوااقح رد
« هیوااست وااجو
نیب نیمصذلا »
یم :دنیوگ
« ب یضاق هاب هاجوت و نتفگ نذس ،نتسشن ،نتفگ ملاس رد دیا
رودص رد و داد شوگ ناسکی روطب نیفرف تاراهظا هب و در تیاعر ار تاواسم نیفرف دن تیاعر اهنن نیب ار تلادع کح
4» یفان(
، 4142 ص ، 414 ،یالیبدرا وسوم ؛ 4919
،
ص 996 ،یناث دیهش ؛ 4142
ص ، 92 .)
تاواسم لصا تیاعر یسرداد قوقح رد یگدیاسر ققحت نا را زا نیفرف اب راتفر رد
هب هنافصنم یم رشب نیداینب قوقح زا یکی ناونع
توااضق رواد یگدیسر ه ااننزا دشاب
یم درمش لصا نیا تیاعر نیاربانب ،دوش
تسا رورض زین رواد یگدیسر رد
1 . 1 . وهفم نیفرط اب رواد راتفر رد تاواسم م
ربارب ینعم هب تغل رد تاواسم ،اداذهد( تسا
4999 ص ، 6916 یاسرداد قواقح رد )
یگدیسر ماقم ربارب و ناسکی راتفر ،تاواسم زا روظنم هنوگره عنم و اوعد نیفرف اب دنن
نن هاب تباسن اوران یعبت هاب رواد ، رواد یگدیاسر رد نیارباانب تاساه
مااقم ناوانع
یگدیسر هتشاد ربارب و ناسکی راتفر نیفرف هب تبسن دیاب دنن
اوراان یاعبت هنوگرهزا ،
ننزا یکی هب تبسن دن راددوخ اه
طیاراش ااگ ها تاسا لایلد نیا هب اوران یعبت هنوگره زا رواد راددوخ هب راشا یم اایا یگدیسر ندوب هنافصنم یگدیاسر ماقم ،دن
زا یاکی هاکنیا یااحل هاب دانن
اق راگید فراف هاب تباسن یبولطمریغ و رباربان تیعضو رد نیفرف نایا داناوتب ،دراد رار
ۀدام دن ناربج ار رباربان 41
ۀدام نینچمه و لارتیسنن ۀنومن نوناق 41
رواد نونااق
نیب راات یام رراقم رواد یگدیسر رد تاواسم تیاعر صوصخ رد ناریا یللملا
:دانراد
« هب دیاب نیفرف اب راتفر دشاب واسم وحن
» مزلتاسم رواد یگدیسر رد تاواسم ققحت
یب و للاقتسا نن لا و ،نیفرف هب تبسن رواد یفرف
دنورپ اب طبترم صاذشا ریاس و اه
4
« نام موداع أاییل و افیح یف ابیرق عمطیل یتح اسلام و اقطنم و اهجوب نیملسملا نیب او ث
الدع » ملاکلارهاوج ،یفان نسحدمحم خیش
15 ص ،یملاسلا بتکلاراد ، 414
یب و للاقتسا تفگ دیاب نیاربانب تسا نیفراف ااب رواد رااتفر رد تاوااسم ناا را ،یفرف
یم ۀدام دنشاب 42
نیب راات رواد نوناق و لارتیسنن ۀنومن نوناق موزال رب ناریا یللملا
و للاقتسا تیاعر یب
یندام یاسرداد نیاین نونااق رد هاچرگا دنراد تحارص رواد یفرف
یب و للاقتسا موزل هب ناریا داوام زا یالو ،تسا دشن راشا رواد یفرف
196 ، 169 ، 163 ،
194 ، 199 ، 112 و 113 یب و للاقتسا موزل یام کابنتسا رواد یفرف
،یاشذبادخ( دواش
4934 ص ، 214 )
للاقتسا موهفم )فلا ردنیاب
Binder(
للاقتاسا فایرعت رد) Independence(
رواد)
یم :دسیون
« یم کوبرم نیفرف و رواد نایم ۀطبار هب ه تسا یحلاطصا للاقتسا و داشاب
نن یلعف ای نیشیپ یصذش و یعامتجا ، راات کابترا هب یام کوبرم اه
دواش
(Binder, »
1994, p.84)
قوقح زا رگید یکی هاتفگ لقتاسم رواد فیرعت رد ناناد
:تاسا
« رواد اای
چیه ه تسا یس لقتسم هافرح ،یلام ایدزن ۀطبار هنوگ
زا اایره ااب یاصذش اای ا
نن لای و و روااشم اای نیفرف داشاب هتاشادن ااه
(Caron, 2009, p.222) » زاین یاضعب
هتاسناد عفاانم برااعت ناداقف اانعم هاب ار رواد للاقتاسا دانا
(Kaufmann-Kohler,
P.112)
یب موهفم )ب یفرط
یب فیرعت رد ردنیاب هب یفرف
یاگژیو زا یاکی ناونع رواد ااه
یم :دسیون
« یب بناج نادقف انعم هب یفرف زا یاکی هاب تبسن یضاق نهص رد اوران راد
یم فلاتخا دروم یلصا وضوم ای نیفرف دشاب
» صیذشت رایعم و هطباض نن ویضوت رد و
یب هب نیاربانب ، در نایب یصذش ۀطباض ار رواد یفرف بناج
دراکن دنسب رهاظ راد
بناج هکلب ،تسا راد
یم مزل ار یعقاو هاب کوبرم لاوحا و اضوا و تاعوضوم زا ه دناد
یم کابنتسا رواد درکلمع و فیاظو
(Binder, 1994, p.84) دوش
هتفگرگید یخرب :دنا
« یب رواد ای نیفرافزا یاکی هاب تباسن ها تاسا یس فرف
بناج لیامت و دوبن راد نن زا ایره هب تبسن ی
دشاب هتشادن فلاتخا دروم وضوم ای اه »
یب ،تفگ دیاب فیراعت نیا هب هجوت اب رد یفرف
یاعبت هانوگره دوابن یانعم هب عقاو
شیپ ،اوران فلاتاخا دروام واضوم ای نیفرفزا یکی هب تبسن رواد ینهص لیامت و رواد
اصذش زاین نن صیذاشت و یبایزرا رایعم و هطباض و تسا یام ی
داشاب
(Caron, 2009,
p.223)
1 . 2 . یب و للاقتسا توافت یفرط
یب و للاقتسا توافت رد ناگدنسیون زا یخرب یم یفرف
:دنیوگ
« ناداقف ینعم هب للاقتسا
لای و ای فلاتخا نیفرف زا یکی اب رواد نیب ۀطبار نادقف ای لوبق لباقریغ یجراخ کابترا هافرح ،یلاام ۀاطبار لیبق زا( وا ا
ها یلااحرد تاسا )یاصذش طاباور و یمادذتاسا ،
یب بناج نادقف ینعم هب یفرف نیفراف زا یاکی هاب تباسن رواد یاصذش لایامت و راد
یم دشاب
(Born, 2010, p. 1474) » ،یگتسباو ربارب رد ار للاقتسا یخرب ،ناریا قوقح رد
یب و بناج لباقم رد ار یفرف هتاسناد راد
،ناایرفعج( دانا 4991
ص ، 441 ) ها اااننزا
یب اب هسیاقم رد نن تابثا نیاربانب ،تسا یعون للاقتسا یبایزرا رایعم و هطباض ها یفرف
یم رواد نهص رب رظان رتشیب و یصذش نن صیذشت ۀطباض تحار ،دشاب
راه هاب تاسا رت
ژاو نیب رظن یاحل زا هچرگا لاح یب و للاقتسا اه
یلو ،دراد دوجو توافت رواد یفرف
نیا لمعرد هب دیاب ار ژاو ود
هنوگ هاب طاقف ها ییاهرواش نیناوق رد ه در ریسفت ا
ننزا یکی یاسررب یاصذش ۀبنجزا ه و یعون یاحل زا ه رواد راتفر زین دش ویرصت اه
یب و للاقتسا ات دوش و نیمأات رتاشیب هچره أر رودص و یگدیسر نایرج رد رواد یفرف
دوش نیمضت 2 . یسر ندوب یعفارت لصا یرواد یگد
نن نارگیزااب رواد و اواعد احاصا ، یان هیباشت شیامن ای هب ار رواد یگدیسر رگا هب شیامن نیا هکنن ارب دوب دنهاوخ ،نارگیزااب زا اایره تاسا مزل ،دواش اراجا یبوخ
هب ار نن سپس ، دوب اگن دوخ شقن و هفیظو زا تسذن قاقحت اراب دان اراجا یتسرد
هب یعفارت یگدیسر اونع
اایره تسا مزل زین رواد رد هنافصنم یسرداد نا را زا یکی ن
هاب و ویحاص ماانا ۀدهع زا و دنشاب انشن دوخ شقن و هفیظو اب اوعد احصا زا نن عاقوم
هب یگدیسر ندوب یعفارت دنینرب زین هتخاناش لواصا زا یکی ناونع
شاقن یاسرداد ۀداش
دوخ فیاظو زا رواد و نیفرف زا ایره یهاگن رد یمهم هب و ویحص ارجا و
نن عقوم ااه
هاب یاعفارت یگدیاسر دید دیاب ، رواد رد لصا نیا در را و تیمها تخانش ارب دراد یاعفارت یگدیاسر ناا را و دشاب یعفارت تروص هب دیاب رواد یگدیسر ارچ و تسانعم هچ ماد
؟دنا
2 . 1 . یعفارت یگدیسر موهفم ندش رواد هب هاب ینعم هب تغل رد عفارت ،نیاعم( تسا ندرب یضاق شیپ هعفارم هاب و
4994 ص ، 4565 )
اواعد نیفرف زا ایره ه تسا نن یگدیسر ندوب یعفارت زا روظنم ، رواد قوقح رد ،تاسا درا هئارا افد ماقم رد بیقر هچنن زا و ملاعا رواد هب اردوخ ۀلدا و اهاعدا دنناوتب
نن دنناوتب موزل تروص رد و دنن ادیپ لافا اه
هب ار یاسرداد قواقح رد دناشکب شلاچ
نما هتاسناد ظنام و ویحاص یگدیسر لصا ققحت طیارش زا یگدیسر ندوب یعفارت ،ل
قوقح نن انبم رب و تسا دش :دندقتعم ناناد
« یم اضتقا هنلداع یگدیسر هاب ها دان
دواش داد نااش رادم و هالدا ۀائارا تاهج رابارب و باسانم تاصرف نیفراف زا ایره »
(Hornle, 2009, p.130-132)
زا یاشان ار یگدیاسر ندوب یعفارت هسنارف یسرداد ماظن
حلاس واست ،یعیبف تلادع لوصا نن ،هتسناد افد قح اب طبترم و اه
مااع لاصا ای ار
در یقلت یسرداد مامت رد ه تسا
تایاعر دایاب یماظن و رادا ، رفی ،یندم زا عا اه
دواااش
http://fr.wikipedia.org/wiki/Principe( From Wikipedia, the free
encyclopedia )
ۀداام رد لاصا نیامه اانبم رب هسنارف دیدج یندم یسرداد نیین نوناق 41
رراقم
یم :دراد
« چیه دروام دناشاب داش داناوخ اراف ای دش امتسا هکنن نودب نیفرف زا ای
اضق یمن رارق تو دنریگ
» ۀدام ربارب 4161
رواد یگدیاسر رد لاصا نایا ، دشدای نوناق
نیب راات رواد قوقح رد دوش تیاعر دیاب زین داوام هاب تیانع اب ناریا یللملا
41 ، 99
و 91 نیب راات رواد نوناق ایره هب لیلد ۀئارا و افد تصرف اطعا رب ینبم یللملا
فارت هکنیا و نیفرف زا ماامت رد ها دوب یسرداد قوقح ماع لصا ای یگدیسر ندوب یع
یگدیسر زاین رواد یگدیاسر رد ،تاسا لاامعا لاباق رادا و یندام ، رفی زا عا اه
یم رورض و مزل نن تیاعر اایره ، رواد یگدیاسر ندوب یعفارت لصا انبم رب دشاب
ا و دن حرطم ار دوخ ۀلدا و اهاعدا دناوتب دیاب نیفرف زا فراف ۀالدا و تایعافد و اهاعدا ز
نن یلامتحا ۀشقانم ارب بسانتم تصرف زا ، دش علطم رگید اانبم داشاب رادروخرب اه
هب لقع کح ، رواد یگدیسر و یسرداد قوقح رد لصا نیا هایطع ناونع
تاسا یاهلا ا
یم رشب دارفا مامت نایم مرتشم ه ن قلاخا و رش ماکحا دییأت هب کح نیا ه دشاب
زای
، ردخ( تسا دیسر 4939
ص ، 991 )
2 . 2 . یعفارت یگدیسر ناکرا
ۀدام هب تیانع اب 41
ۀدام و لارتیسنن ۀنومن نوناق 41
دانب و نارایا رواد نوناق 1
ۀداام
22 نیب یناگرزاب قاتا رواد دعاوق یللملا
ICC(
دایاب نیفرف زا ایره هب هکنیا رب ینبم)
لیلد و اهاعدا حرف ارب یفا تصرف نن
ااطعا و بسانم غلابا تفگ دیاب ،دوش داد اه
و یاسررب هاب دنب نیارد تسا رواد وس زا یعفارت یگدیسر ققحت نا را زا افد تصرف تخادرپ یهاوخ رواد یعفارت یگدیسر نا را لیلحت
.بسانم غلابا )فلا تاسا یاس هاب ماایپ اای هامان ندناسر ینعم هب تغل رد غلابا
هقرو ه ار ییاه هاب
،اداذهد( دانیوگ هایغلابا ،دانن غلاابا ار یابلطم نن ۀلیاسو 4999
،
ص 4254 هاب نن بفاذم هب ییاضق مایپ ره ندناسر هب غلابا ،یسرداد قوقح رد ) ۀلیاسو
هگرب یم دیمان ییاضق قاروا ه ییاه ،یمیر ( تسا دش فیرعت ،دنوش
4916 ص ، 459 )
دریگ تروص بفاذم صذش هب ییاضق قاروا غلابا رگا یم یعقاو غلابا ار نن ،
رگا و دنیوگ
هب رگید ینوناق شور هب دشدای قاروا و لاافا هاب ،بافاذم صذاش هاب یلاست زج
یم ینوناق غلابا نن هب ،دوش دناسر رد داناوخ ناامداخ ای ناگتسب هب غلابا دننام ؛دنیوگ
یهگن رشن قیرف زا غلابا ای هیراطخا قاصلا ای و تماقا لحم یگدیسر رد هب
ۀداام دافم زا رواد ۀلیسو 9
ۀداام و لارتیاسنن ۀانومن نونااق 9
نونااق
یم ناریا رواد درا کابنتاسا ار ینوناق و یعقاو تروص هب غلابا ماانا ۀویش ود ره ناوت
هب غلابا ، ییامن هیبشت انب ای هب ار رواد یگدیسر رگا تاسا نن راتخااس زا ین ر ۀلزنم
نن یناریو بجوم نن نلاطب ه یم انب
یاساسا شاقن ینوناق و ویحص غلابا نیاربانب دوش
هب یگدیسر ندوب یعفارت و هنلداع یسرداد ققحت رد یمهم و نن ناا را زا یاکی ناوانع
،لااطبا تاابجوم زا بسانمان غلابا ای غلابا مدع ، رواد تاررقم و دعاوق رد تشاد دهاوخ د رد تاسا داش هتاسناد أر نداشن ارجا و ییاسانش مدع نیاین نونااق واضوم روا
اگداد زین یندم یسرداد مواکحم هاب غلاابا نودب رواد ه دراوم رد اه
ردااص أر هایلع
داد نن لاطبا رب کح ،دشاب در ۀبعاش لااثم ارب دنا
29 رد یتاشهب دیهاش ااگداد
ۀرامش ۀمانداد 1353395221955999
:تسا در نایب نینچ دوخ
« دراد هجوت اگداد
رواد ه نیائن نونااق تافیراشت تایاعر هب مزلم و تسا اوعد نیفرف ۀدارا بذتنم یضاق لاافا نن زرااب قاداصم ها یندام یسرداد لوصا دراد فیلکت اما تسین یندم یسرداد تاسا یاسرداد تافیراشت زا یقاداصم هچنن دن تیاعر ار تسا رواد نایرج زا دناوخ یقاداصم غلاابا لصا اما تسا غلابا ۀویش و وحن رواد و تاسا یندام یاسرداد لواصا زا
یمن نایا هاایتنرد دانچره دن رداص لدتسمریغ أر یسرداد لوصا تیاعر نودب دناوت
موکحم قوقح اب قباطم أر هاراف و رظاانت لاصا تیاعر و أر رودص قیرف اما دشاب هل
نتاسا هب اگداد نیاربانب ،در دهاوخ هجوم ار أر دناوخ ارب افد ناکما ندر دا
196
و 199 و 112 ۀدام ملام تدحو و 111
دنب و 4 ۀدام 113 اکح یاسرداد نیئن نوناق
یم ملاعا و رداص بارتعا دروم رواد أر نلاطب هب زور تاسیب فرظ رداص کح دیامن
دیدات احم رد رظندیدات لباق غلابا زا سپ تسا نارهت رظن
» أر لااطبا تلع عقاورد
یاعر اگداد وس زا رواد هب غلابا ندرکن ت
یاعفارت یگدیاسر لاصا ناا را زا یکی ناونع
تسا دوب عافد تصرف یاطعا )ب هئارا ۀلدا و اوعد ۀماقا زا دناوخ هکنیا فرص
واس زا دش
هائارا تاایعافد و لیلد زا زین ناهاوخ و دش علطم دوخ هیلع ناهاوخ ًاانایحا اای و داش
ع دناوخ بناج زا هحورطم لباقتم اوعد لاصا قاقحت اراب ،دان ادایپ لافا دوخ هیل
یمن تیاف یگدیسر ندوب یعفارت تاصرف ااطعا ، داشدای لصا ققحت رگید کرش دن
یم رواد نیفرف زا ایره هب افد یم اایا یسرداد ندوب هنلداع دشاب
اایره هب دن
دوش داد لباقم فرف لیلد و اهاعدا زا افد ارب بسانم تصرف نیفرف زا م ۀائارا اراب نیفراف زا ایره هب فراعتم و لوقعم تلهم نداد ، افد تصرف زا روظن
هائارا لایلد و ااهاعدا هاب ییوگذساپ و دوخ تایعافد و هلدا راگید فراف واس زا داش
یم ۀدام رد نیفرف هب افد تصرف اطعا ناریا رواد قوقح رد دشاب 41
رواد نونااق
نیب راات شیپ یللملا
تسا دش ینیب یم ررقم دام نیا
:دراد
« دایاب نیفراف ااب رااتفر
هب ۀائارا و اافد اای ااعدا حراف اراب یفا تصرف نانن زا ماد ره هب و دشاب واسم وحن
دوش داد لیلد »
ااطعا هاب یندام یاسرداد نیاین نوناق رد رواد تاررقم رد هچرگا
ام رد ییااضق ۀایور یلو ، دشن ویرصت نیفرف زا ایره هب افد تصرف لاصا ها دراو
تاسا عفااق أر نلااطب راب ،داشاب داشن تایاعر رواد فرف زا یگدیسر ندوب یعفارت اگداد أر نلااطب رد ،داشاب دادن نیفرف زا ایره هب افد تصرف رواد ه یضرف رد اه
یامن دیدرت رواد ۀراماش ۀامانداد رد دانن
1353395221955999 ۀبعاش
29 ااگداد
هب رواد أر ،نارهت یمومع نااکما ندوابن هاراف هایتنرد و دناوخ هب ندشن غلابا لیلد
:تسا دمن أر نیا زا یتمسق رد تسا دش ملاعا لفاب و ارب افد «
لاصا تیاعر
در دهاوخ هجوم ار أر دناوخ ارب افد ناکما ندر هارف و رظانت »
یاخرب یاتح
اگداد اسر اراب رواد وس زا هسلج ندشن لیکشت اه ار نیفراف زارابا ۀالدا هاب یگدی
هتسناد رواد أر نلاطب بجوم ۀبعش دنا
13 داییأت رد ناراهت ناتاسا رظندایدات اگداد
ۀرامش ۀمانداد 332
ۀبعش 29 هاسلج نداشن لیکاشت لایلد هب ه نارهت یمومع اگداد
ۀرامش ۀمانداد رد ، دومن رداص رواد أر نلاطب رب کح 19
روام 29 / 4 / 11 رراقم دواخ
اد :تسا هتش
« ۀدام کح هب انب نوچ 199
تارراقم تایاعر یندام یاسرداد نیائن نوناق
یم رمن و رورض رواد هب کوبرم اراب هسلج لیکشت رواد تاررقم زا یکی و دشاب
یم نن لیلد یسررب و اوعد احصا تاراهظا امتسا هب دشاب
ۀداام رد ها وحن 111
نن
: دمن نینچ نوناق
« زا دیاب نارواد هسلج
یم لیکشت رواشم ای یگدیسر ارب ه ا دواش
شاب علطم دن
» : دش دی أت نینچ همادا رد و «
یگدیاسر ۀوحن و هسلج لیکشت بیترت
و دش دهاوخ نییعت نارواد طسوت هسلج رد روضح ارب توعد و »
و تاراابع قایاس زا
هب دام نیا لولدم و موهفم اراب نییعاداتم زا تواعد و هاسلج لیکاشت ترورض حوضو
یم راهظتسا رواد طسوت یگدیسر نکل دوش
فراف ود راه ملااعا هابانب هایف ناحن ام رد
هسلج اراب هاسلج ننرد ت راش ارب نانن و دشن نییعت رواد فرف زا روظنم نیدب ا
دشن توعد ننزا افد و وعد حرف روم أر زا و دنا
9 / 2 / 19 هاسلج لیکاشت ه رواد
یمن کابنتسا نانن تاراهظا امتسا ارب اوعد احصا توعد و یسرداد راب و ددراگ
نایا
یلاصا زا یکی اسا امتاسا و رواد ۀاسلج لیکاشت اانامه ها رواد تارراقم نیرات
نیتدام رد و تسا نییعادتم تاراهظا 111
و 199 تایاعر رواد طاسوت ، دش دی أت نادب
چیاه اب یهاوخ رظندیدات اذل دش هتفرگ دیدان نیفرف هبستکم قوقح ، دیدرگن زا اای
ۀدام قوقش 911
سرداد نیئن نوناق ها اه راگید لایلد و دوبن قابطنا لباق یندم ی
و داشن هائارا یسرداد زا هلحرم نیا رد دیامن اایا ار هتساوخ رظندیدات همانداد قن ۀدام هبًادنتسم اذل 991
یام دییأت یهاوخ رظندیدات در اب نوناق نامه ردااص أر دواش
تسا یعطق »
کاشت ها تهج نیا زا ودب و رظندیدات اگداد أر واس زا هاسلج لی
هتاسناد رواد أر نلاطب بجوم ار نن ندرکن تیاعر و رواد ۀرمن تاررقم زا ار رواد ،دانا
یم داریا لباق ۀدام هب تیانع اب اریز ،دشاب
196 یم ررقم ه :دراد
« یم زین نارواد دانناوت
انشرا رظن بلج یمصت صاذتا ارب رگا و دنهاوذب نانن زا ار مزل تاحیضوت روراض
دانیامن اذتنا انشرا دشاب »
یام کابنتاسا نیانچ ۀاسلج لیکاشت موزال ها دواش
دانب تسا رواد تئیه ای رواد تارایتخا زا یگدیسر 4
ۀداام 29 رااات رواد نونااق
نیب یم ررقم ه زین یللملا :دراد
« تاحیاضوت و هالدا ۀائارا اراب هاسلج موزال صیذاشت
تسا رواد ۀدهعرب
» رگید دیؤم ، تافگ دایاب لااحره هاب تسا کابنتسا نیا تحص رب
تاسین رواد رد یاسرداد لواصا و رمن دعاوق زا رواد وس زا یگدیسر ۀسلج لیکشت ر ص رواد ارن نلاطب اگداد وس زا دش
راب رظاان نن للدتاسا ۀواحن هاب تیانع اب اه
یم رواد وس زا افد تصرف ندرکن تیاعر عا هکنیا هب هجوت اب و دشاب
اافد تاصرف اط
تایاعر یااحل هاب ااگداد ،تسا رواد یگدیسر ندوب یعفارت لصا ققحت نا را زا یکی رد ااگداد هاچرگا تاسا در رداص رواد أر نلاطب رب کح رواد وس زا نن ندرکن هب دوخ أر یالو ، درکن راشا رواد وس زا یگدیسر ندوب یعفارت لصا قن هب تحارص
ۀوحن و أر دافم زا یم تشادرب نینچ للدتسا
تصرف ندادن لیلد هب أر قن ه دوش
دایاب تاسا دواب رواد یگدیاسر ندواب یاعفارت لاصا ندراکن تیاعر هایتنرد و افد ه تسین انعم نیا هب رواد رد یگدیسر ندوب یعفارت لصا تیاعر موزل در ناشنرفاخ حرطم رواد دزن ار دوخ ۀلدا و اهاعدا ًلامع اوعد نیفرف ار لباقم فرف ۀلدا و اهاعدا ، در
هب غلابا رگا دنراذگب هشقانم و ثحب هب اراب زاین یفاا تصرف و دش ماانا بسانم وحن
زا یگدیاسر ندواب یاعفارت لاصا تیاعر ارب ،دشاب دش داد نیفرف زا ایره هب افد افد ۀاحیل ،درابن راهب تاصرف نیا زا نیفرف زا یکی دنچره ؛تسا یفا رواد وس یعا
دوشن رضاح زین یگدیسر ۀسلج رد ای و دنکن لاسرا نیمضت نیب یراجت یرواد رد هنافصنم یسرداد یاه یللملا
نانچ لواصا زا یگدیاسر ندواب یاعفارت و نیفراف اب راتفر رد تاواسم تیاعر یتفگ ه
هتفریذپ اهدرادناتسا و یسرداد رابجا یگدیاسر رد هنافصنم یسرداد ققحت ارب دش
رواد یم حرطم شسرپ نیا نون ا تسا نیمضت این ه دوش
تارراقم و داعاوق رد ییااه
شیپ لوصا نیا ققحت ارب رواد دش ینیب
رد اای ااذتنا مااگنه رگا نینچمه ؟تسا
یب و للاقتسا نوماریپ دیدرت یگدیسر نایرج روداص زا سپ ای و دوش داایا رواد یفرف
یفرف نایم تاواسم رواد دوش مولعم أر یاعفارت تروص هب یگدیسر ای درکن تیاعر ار ن
موکحم قوقح عییضت زا ریگولج ارب ینیمضت این ،تسا دشن ماانا ؟دراد دواجو هایلع
نیمضت نیا لامعا ،دشاب تبثم خساپ رگا و خاساپ نتفاای اراب ؟تاسا واحن هاچ هاب ااه
شسرپ شیپ اه یهاواخ هامادا دانب ود یاف ار تماسق نایا ،هتفگ
دانب رد داد زا لوا
نیمضت نیمضت زا مود دنب رد و أر رودصزا شیپ اه نذاس أر روداص زا ساپ ااه
تفگ یهاوخ
1 . نیمضت یأر رودص زا شیپ یاه
نیمضت نیا یام نیفراف ااب رااتفر رد تاواسم تیاعر رب رظان رتشیب اه
ناانچ دناشاب ها
یب و للاقتسا یدید تاواسم تیاعر لصا ققحت نا را زا رواد یفرف
نیفراف ااب راتفر رد
هن رواد نیاربانب تسا و لقتاسم دایاب زین یگدیسر نایرج رد هکلب ، اذتنا ماگنه رد اهنت
یب بناج هنوگره زا و دشاب فرف یمادقا ای راد
تبسن تاواسم تیاعر زا و ورخ هب ه
یم نیفرف هب هب رواد تاررقم و دعاوق دزرو راددوخ ،دماانا
للاقتاسا نیمأات روظنم و
یب فایلکت رواد هاب واس اای زا یگدیاسر ناایرج رد زین و اصتنا ماگنه رد رواد یفرف
دومن رد هجوم دیدرت بجوم تسا نکمم ه ار یلاوحا و اضوا ای تایعقاو هنوگره ه دنا
یب و للاقتسا ار رواد حراج و باراتعا قاح راگید وس زا و دیامن اشفا ،دوش و یفرف
رواد نیفرف زا ایره ارب شیپ
در ینیب دایدرت هنوگره دوجو تروص رد نیاربانب دنا
یب و للاقتسا رد هیجوت لباق یم نیفرف زا ایره ،رواد یفرف
دانیامن حراج ار و دنناوت
نیفراف زا اایره اراب حراج قاح و رواد واس زا ااشفا فیلکت یسررب هب دنب نیا رد یم یزادرپ
1 . 1 . اشفا فیلکت (Disclosure Obligation)
،اداذهد( تاسا ندوامن شااف و ندرا راکشن ینعم هب تغل رد اشفا 4999
ص ، 2595 )
نیب راات رواد قوقح رد اشفا فیلکت زا روظنم طاباور رواد راگا ها تسا نیا ،یللملا
هنامصخ ًانایحا و داصتقا ،یففاع تاسا ناکمم ها داشاب هتشاد نیفرف زا ایره اب ا
و للاقتسا رد یهجوم دیدرت بجوم یب
نن دیاب ،ددرگ و یفرف ناایب نیفراف ارب ار اه
هاب عاجار اهرواش یالم نیناواق و رواد اهداهن تاررقم و نیناوق رد فیلکت نیا دن هب رواد یب و للاقتسا رتشیب هچره نیمأت روظنم
تاوااسم تایاعر نیمضت و رواد یفرف
شیپ نیفرف اب راتفر رد دش ینیب
دنب( تسا 2
ۀدام 41 نوناق دانب و ناریا راات رواد
4 ۀدام 41 و تاایعقاو هانوگره دایاب رواد ،فایلکت نایا اسا رب )لارتیسنن ۀنومن نوناق
یب و للاقتسا رد دیدرت بجوم تسا نکمم ه ار یلاوحا و اضوا زا لبق ،دوش و یفرف
نن ، دومن راهظا نیفرف ارب رواد لوبق اضوا نایا رگا هکنیا رگید دن راکشن ار اه
و ا
ترابع هب تسا نن اشفا هب فلکم رواد زین دوش داایا رواد یگدیسر نایرج رد لاوحا رواد هاب رواد داهناشیپ ماگنه زا و تسا رمتسم فیلکت ای ،طباور اشفا فیلکت ،رگید
همادا أر رودص ات و ورش رد رامن قیقحت ای ،تفگ دیاب اشفا فیلکت تیمها رد دراد
گرزاب قاتا رواد نیاب ینا
یاللملا
(ICC)
لااس ۀلاصاف رد ااه
4339 اات 2559 نااشن م
یم دودح ،دهد 95
داش هاتفریذپ رواد یلوابق زا شیپ رواد هب بارتعا دراوم زا دصرد
قادصم ه یلاحرد ؛تسا دوداح ااصنا لوابق زا ساپ رواد حراج داریا شریذپ اه
45
تسا دوب دصرد
.( Born, 2009, p. 1559)
1 . 2 حرج قح . رواد
نامه هب یسرداد نیین تاررقم و نیناوق رد ه هنوگ رد تاوااسم تایاعر نیماضت رواظنم
یب و للاقتسا نیمأت و نیفرف اب راتفر شیاپ رداد در دارایا ،یاضاق یافرف
داش یانیب
ۀدام(
11 نیب راات رواد تاررقم و دعاوق بلغا رد ،)یندم یسرداد نیین نوناق یللملا
ضت و نیمأت ارب زین و ااضوا و روما اشفا هب رواد فیلکت ربارب رد ،لصا نیا تیاعر نیم
یب و للاقتسا رد دیدرت بجوم تسا نکمم ه یلاوحا اراب حراج قح ،ددرگ و یفرف
شیپ نیفرف زا ایره دش ینیب
داییأت اای ااذتنا زا ساپ راگا ه بیترت نیا هب تسا
یب و للاقتسا رد ،رواد بصن ایره هب تبسن و یفرف
،دواش دااایا دایدرت نیفرف زا
زا رواظنم ددراگ یگدیسر رد تاواسم لصا تیاعر زا و ورخ عنام رواد حرج اب دناوتب هاب رواد حراج ،راگید تراابع هاب تسا رواد یگتسیاش و تیحلاص هب تبسن داریا ،حرج شیپ ینوناق ای دادرارق طیارش دوبن اعدا ینعم تاسا رواد اراب دش ینیب
زا یاخرب.
ن در ریبعت زین رواد تیحلاص هب داریا هب نن زا ناگدنسیو دنا
( ،نام پات 4963
ص ، 492 -
462 هیور و تاررقم اسا رب یلو ،) طیاراش ناداقف دارایا ،اایار و لواداتم رواد ااه
یام رواد حرج ار رواد دانیوگ
( ، داینج 4991
ص ، 65 - 93 ،تاذبکین ؛ 4911
ص ، 31 ؛
، زعم 4911 ص ، 295 ) .
هم تابجوم نیرت ترابع رواد حرج
:زا دنا 4 ؛تیلها 2
تیلباق و طیارش ژایو اه
ا
در کرش نیفرف ه اناپ ،دشاب نامتخاس و ار دنهم رواد دش کرش لاثم ارب( دنا
؛) دشاب رجات ای دشاب هتشاد تلا و ۀقباس لاس 9
؛تایعبات 1
یاب و للاقتاسا ؛یافرف
9
رواد راتفر ءوس (
، رب ا 4993 ص ، 452 - 39 ،نم پات ؛ 4313
ص ، 495 - 463 )
رواد حرج شریذپ رایعم و هطباض
« هجوم دیدرت
(Justifiable Doubt) » للاقتاسا رد
یب و اای ها تاسا هایجوت لاباق یاتقو دیدرت تسا نیفرف زا ایره وس زا وا یفرف
تاحت رواد ه دراد دوجو ناکما نیا ه دسرب هایتن نیا هب علطم و فراعتم ثلاث صذش وع ریثأت هب یلما ، داش هائارا نیفراف واس زا و دواب دانورپ تیهام هب کوبرم هچنن زج
دشاب در صاذتا یمصت
IBA Guideline, Conflicts of Interest, (2,C) (4
هاب هاجوتاب
یام یعون رواد حرج شریذپ رایعم و هطباض ًلوصا ه تفگ دیاب ،فیرعت نیا ناکل ؛داشاب
عنام ،رواد حرج رایعم ندوب یعون دانورپ رد صااخ لاواحا و اضوا رگا ه تسین نن زا
بناج تروص هب رواد ه دهد ناشن دوشن هتفریذپ و حرج ،تسا در راتفر هناراد
2 . نیمضت یأر رودص زا سپ یاه
نن فلاتخا دنراد راظتنا رواد هب وجر اب نیفرف هکنیا اب اگداد زا راخ رد اه
و لاح اه
و نیفرف هن یلو ،دوش لصف ترااظن هانوگره زا لاما تایفاعم رااظتنا دایابن نارواد هن
نانچ ؛دنشاب هتشاد ار ییاضق هتشون زین ناگدنسیون زا یخرب ه
:دنا
« چیه ه زور روصت
یامن شیاب یلفااب لاایخ دوشن لامعا رواد ماکحا ارب یتراظن ون داشاب
( » ، داینج
4914 ص ، 446 واسم رواد دوش مولعم أر رودص زا سپ رگا ) نیفراف ااب رااتفر رد ار تا
رواد تارراقم و دعاوق رد ،تسا دشن ماانا یعفارت تروص هب یگدیسر ای درکن تیاعر شیپ قیرف زا یعاس ، أر اراجا و ییااسانش مدع اضاقت زین و لاطبا تساوخرد ینیب
یم موکحم قوقح عییضت زا دوش هب ریگولج هیلع
دین لمع
2 . 1 یأر لاطبا تساوخرد .
اننزا یم درمش رودص لحم روش یقوقح ظن زا یئزج رواد ه ا راگا تفگ دیاب ،دوش
هب دناوتب دیاب ،دشاب نن یقوقح ظن فلاذم رواد أر رد یموامع اظن زا تنایاص رواظنم
دانب یاسررب و هعلاطم زا دیامن لاطبا ار أر نیا ،دوخ ییاضق ورملق 2
ۀداام 91 نونااق
ۀدام و لارتیسنن ۀنومن 4943
اق شاذب ،هاسنارف یندم یسرداد نیین نون 69
و 61 نونااق
سیلگنا رواد 4336
شذب ،م 45
ۀداام و ااکیرما لارداف رواد نوناق 99
رواد نونااق
1 نیب نمانا . لا و یللملا International Bar Association)
لاس رد ) 4319 داهن ای و دش سیسأت اکیرما رد م
نیب تاررقم حلاصا و هعسوت رد ورشیپ رد دااهن نایا دنتاسه نن واضع لی و رازه اانپ دودح ه تسا یللملا
یب و للاقتسا صوصخ رواد یفرف
هعومام ناونع اب ا
« اهدومنهر رواد رد عفاانم برااعت هاب عاجارIBA
نیب یللملا » یب و للاقتسا صیذشت رد دیفم رایسب امنهار ه در هئارا نیب راات رواد رد یفرف
یللملا
تسا
نیب راات یام رواد أر لاطبا دراوم نایب رد ،ناریا یللملا
اراب ار رایز قیدااصم ناوات
نایب رواد أر لاطبا تساوخرد :در
ی رواد دادرارق نلاطب ؛نیفرف زا ایره تیلها دوبن ا
هب ۀئارا ارب نیفرف زا یکی هب بسانم غلابا و راطخا مدع ؛دوخ لیلد عقوم
؛دادرارق وضوم زا رواد أر ورخ ؛ رواد نیین ای نیفرف دادرارق قباطم رواد ناوید ندشن لیکشت ؛ رواد هب وضوم ندوبن اجرا لباق مع ظن اب رواد أر تفلاذم یمو
هاب ۀئارا ارب نیفرف زا یکی هب بسانم غلابا و راطخا مدع زا ها دواخ لایلد عاقوم
هب ، دش هتسناد رواد أر لاطبا قیداصم ندوب یعفارت لصا نتفاین ققحت رگنایب ینشور
هاب نیفراف اب راتفر رد تاواسم لصا ،یلم رواد نیناوق رد دنچره تسا یگدیسر رواف
قیداصم رامش رد ویرص اگداید ااسا رب اما ،تسا دشن دیق رواد أر لاطبا
زا یاخرب
قوقح نیب راات رواد ناناد نیفرف اب رواد راتفر رد تاواسم ندرکن تیاعر ه یللملا
یم یمومع ظن فلاخ ار هاکنیا هاب دانتسا اب ،تاواسم لصا ندشن تیاعر برف رد ؛دنناد
یمومع ظن فلاخ رواد أر یم أر ،تسا
داناوت راابجا لواصا عاقاورد دواش لااطبا
یمومع ظن قیداصم زا یسرداد یم نن زا یطذت و تسا
لااطبا تاساوخرد بجوم دناوت
أر لااطبا ینیمزراس راثا هب لئاق هکنیا اب ناگدنسیون نیا زا یخرب یتح دوش رواد أر یم رواد اثا داجاو ار یاسرداد راابجا لواصا زا یاطذت هاب دانتسا اب أر قن ،دنشاب ر
روداص لاحم رواش رد رواد أر راگا یطیاراش نینچ رد دندقتعم ،هتسناد ینیمزرسارف تاسین اراجا لاباق زاین اهروش رگید رد ،دوش لفاب
(Fouchard, 1999, p. 947-960;
Born, 2009, p. 2620-2931)
دنب رد هن ،ناریا قوقح رد 4
ۀدام 99 ۀداام رد هن و راات رواد نوناق 113
نونااق
د نیین نایب ار أر لاطبا قیداصم ه یندم یسردا در
هاب ،دانا تایاعر هاب ویراص رواف
هب تاواسم لصا ندرکن قادصم زا یکی ناونع
دشن ویرصت أر لاطبا اه نایا ااب تاسا
هب لاح یم رظن یم زین ناریا قوقح رد دسر للدتسا زا ایره هب دانتسا اب ناوت
،رایز ااه
د وس زا تاواسم ندرکن تیاعر أر لاطبا تساوخرد قیداصم زا ار نیفرف هب تبسن روا
:تسناد اگداد و نوناق ربارب رد تاواسم
هتخانش لسم قوقحزا یکی اه مدرام ارب دش
لواصا هاب هاجوتاب تسا رشب قوقح دانسا و یساسا نوناق رد 43
و 25 نونااق
هب ه یساسا زین و دنتسه واسم نوناق ربارب رد دارفا ۀمه نن بجوم
تیانع اب
ۀدام هب 41 قاح و هتاسویپ نن هاب اه ناریا ه یسایس و یندم قوقح قاثیم
هب ار احم و نوناق ربارب رد دارفا واست رابارب رد تاواسم ، دومن نایب تحارص
اگداد و نوناق داایا قوقح زا اه
رودص زا سپ رگا نیاربانب تسا تلم ارب دش
موکحم ، أر ر رب ینبم یلیلد هیلع
هتاشاد رواد واس زا قاح نیا ندرکن تیاع
یم ،دشاب دنب هب دانتسا اب دناوت
4 ۀدام 113 رب ینبم یندم یسرداد نیین نوناق
یم قح دجوم نیناوق اب فلاذم رداص أر هکنیا تاساوخرد ار نن لااطبا ،دشاب
دن قش ریخا تمسق هب تیانع اب
« و » دنب 4 ۀدام 99 یکی ه راات رواد نوناق
زا یام رراقم و تاسا رواد أر لاطبا تساوخرد قیداصم :دراد
« تأایه بای رت
و توکس تروص رد ای و دشابن رواد ۀمانتقفاوم قباطم یسرداد نیین ای رواد داشاب نونااق نایا رد ردانم دعاوق فلاذم ، رواد ۀمانتقفاوم دوجو مدع ای »
فرف نیب تاواسم تیاعر ،نوناق نیا رد ردنم دعاوق زا یکی ۀدام رد ه دوب نی
41 نن هب رواد دواش موالعم أر روداص زا سپ رگا نیاربانب تسا دش ویرصت
موکحم ، درکن ار تاواسم تیاعر قش ریخا تمسق هب دانتسا اب هیلع
« و » دانب 4
ۀدام 91 یم ، دناوت دن تساوخرد اگداد زا ار رواد أر لاطبا
نانچ زاین رواد قواقح ناگدناسیون زا یاخرب ه هاتفگ
راابجا لواصا ،دانا
لواصا زا ه ار تاواسم رواد رگا نیاربانب ؛تسا یمومع ظن قیداصم زا یسرداد موکحم ،دشاب درکن تیاعر نیفرف نایم تسا یسرداد یم هیلع
لایلد هاب داناوت
یموامع اظن فلااذم رداص أر هکنیا داهاوذب ااگداد زا ار نن لااطبا ،تاسا
، دینج(
4914 ص ، 299 )
2 . 2 . رواد یأر ندشن ارجا و ییاسانش مدع
نامه اگداد یگدیسر رد ه هنوگ اراجا و أر ذاخا ،اواعد ۀاماقا زا نااهاوخ فداه اه
وااخرب ییازااسب تاایمها زا رداااص أر ارااجا زااین رواد یگدیااسر رد ، دوااب نن رادر
موکحم ه تسا أر ارجا اب اریز ،تسا یام دواخ قاح هاب هال
دراوام رتاشیب رد داسر
واد رد نیااب راااات ر ًلواامعم رواد داااهن ااای نیفرااف ،یااللملا
ااای رد ار رواد رااقم
یب روش یام ااذتنا ،درادان نن اب ینادنچ کابترا ه فرف
هاب هاجوتاب نیارباانب دانن
مواکحم بالغا ، أر روداص لاحم رواش رد هکنیا رواد أر اراجا اراب یلاواما هایلع
موااکحم هااایتنرد ،دراداان ارااجا داایاب هاال
ر أر رااگید اهروااش ااای روااش رد ا
موااکحم هاا موااکحم رااگا لاااح داایامن اااضاقت ،دراد لاوااما هاایلع
رد ار أر ارااجا هاال
موکحم و دن اضاقت رگید روش تعم هایلع
تایاعر یااحل هاب ردااص أر داشاب داق
اع اای و ااب رااتفر رد تاوااسم لصا ندرکن یگدیاسر ندواب یاعفارت لاصا تایاعر مد
یم لفاب جوتاب ؛دشاب
حم روش رد أر هکنیا هب ه یامن ،تاسا داشن ردااص ارجا ل
داناوت
اااگداد زا ار أر لاااطبا اااضاقت روااش نن اااه
طااقف أر لاااطبا اراایز ،دااشاب هتااشاد
أر ها تاسا یالحم اای روداص لاحم ااگداد تیحلاص رد راب ااح نونااق قبااطم
دش رداص روش نن رواد نیین یام حراطم شاسرپ نایا نیاربانب دشاب
راگا ها دواش
موکحم اای درکن لاطبا اضاقت تسا نن یقوقح ماظن هب قلعتم أر ه روش رد هیلع
اگداد وس زا أر لاطبا ینیمزرس رثا هب لئاق اهروش زا ارجا لحم روش رگا ،داشاب
موکحم این ،هسنارف دننام یم هیلع
نداشن اراجا و ییاسانش مدع ،ارجا لحم اگداد زا دناوت
ار أر دانب ؟دن اضاقت یسرداد رابجا لوصا قن یاحل هب 4
ۀداام 96 ۀانومن نونااق
ۀدام ،لارتیسنن 99
ۀداام ،ناریا راات رواد نوناق 113
یندام یاسرداد نیاین نونااق
داوم ،ناریا 4925
و 4929 ۀداام و هاسنارف یندام یاسرداد نیاین نوناق 9
نویاسناون
واد ارن ارجا و ییاسانش هب عجار مرویوین مداع قیدااصم ناایب مااقم رد یجراخ ر
داد تابثم خاساپ شاسرپ نایا هب ،رواد أر ندشن ارجا و ییاسانش لواصا تایاعر دانا
ناامه هاب نیارباانب ؛تاسا یموامع اظن قیدااصم زا یگدیاسر ندوب یعفارت و تاواسم للدتسا رد ، یدرا ناایب أر روداص رواش رد لااطبا تساوخرد صوصخ رد ه ییاه
ا لحم روش اراجا و ییااسانش لاباق یموامع اظن ااب تفلاذم لیلد هب أر نیا زین ارج
تسین
هجیتن هب هنافصنم یسرداد ه ااننزا و داناسا ییااسانش لحم رشب نیداینب قوقح زا یکی ناونع
نویسناون هقطنم و یناهج اه
تالود و تسا هتفرگ رارق ا ارن اراجا هاب فالکم ااه
دوخ ییاضق ورملق رد رواد لواصا تایاعر هاب زاین هنافاصنم یاسرداد ققحت و دنتسه
یگدیسر عجرم وس زا یسرداد ندواب یتافیرشتریغ دوجواب نیاربانب ؛تسا هتسباو دنن
