تاحفص 519 - 507
نیریش بآ یوگیم هاش ریاخذ یبایزرا
(Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823)
دس رد رادیاپ دیص تیریدم هئارا تهج سرا
ناقیاو یقح یلع
1
قآ رصان ،* 2
۱ هیمورا ،هیمورا هاگشناد ،یرورپ یزبآ و ایمترآ هدکشهوژپ ،نایزبآ ریاخذ تیریدم و یژولوکا هورگ.
2 . هورگ شرورپ و ریثکت نایزبآ
هیمورا ،هیمورا هاگشناد ،یرورپ یزبآ و ایمترآ هدکشهوژپ ،
رات ی :لاسرا خ 11
/ 11 / 1400 :شریذپ خیرات
09 / 04 / 1401
هدیکچ
یعامتجا و کیژولوکا تیمها یاراد سرا دس -
یبرغ ناجیابرذآ ناتسا یارب یداصتقا بوسحم
یم دوش تیمها اب و رکب یتارداص عبانم زا یکی هک نآ
( نیریش بآ زارد یوگیم هاش
Astacus leptodactylus
) تس ا زا هنوگ نیا ریاخذ تیعض و یس ررب روظنم هب . لدم ود
وCMSY
زا هدافتس ا ابBSM
هداد اه ی دیص لاس 1392 - 1397 هامریت رد یرادرب هنومن تایلمع کی نینچمه و دش هدافتسا 1400
.تفریذپ تروص سرا دس هچایرد رد نیگنایم
اب ربارب هدش دیص نزو 91
/ 88 لک لوط ،مرگ 88
/ 13 ساپاراک لوط و 5
/ 7 نازیم .دش تبث رتم یتناس هاگتس یا رد هدش هبس احمCPUE
SI1
رد و
هاگتسیا
SI2
بیترت هب ربارب 06 / 0 و 013 / 0 ( ددع هلت ره رد رد
زور هنابش ) صخاش .دیدرگ هبساحم سرا دس یوگیم هاش یتلایش عجرم طاقن یاه
ب ه
لدم ود زا هدمآ تسد وCMSY
، BSM
نیب سرا دس یوگیم هاش عبانم زا رادیاپ تشادرب نازیم رثکادح 18
ات 24 هدروآرب نت درک
. نیا جیاتن رگنایب
هتشذگ نایلاس یط رادیاپ دیص نازیم زا دح زا شیب تشادرب و هریخذ دیدش تفا هدوب
نیاربانب .تسا یم
دومن یریگ هجیتن یلک روطب ناوت ریاخذ هک
ب سرا دس نیریش بآ یوگیم هاش ه
یس ررب اب و تس ا هدید بیس آ تدش صخاش
اه ریاخذ شهاک تارثا و لیلاد نینچمه و ریاخذ ،یتیعمج ی
یم تش اد دیما ناوت رگا هک
ریاخذ یزاس زاب اب
یزیر همانرب و
رادیاپ تش ادرب ساس ا رب یرادرب هرهب نییبت
،دش اب یانبم رب تش ادرب لباق زاجم نازیم ،
هدش نییعت تروص هب
یدربراک
، رد هعلاطم نیا یم
هنوگ نیا ریاخذ یزاسزاب هب ناوت زا یریگولج و
ضارقنا رک کمک نآ .د
:یدیلک ناگژاو رادیاپ دیص تیریدم ،سرا دس ،نیریش بآ یوگیم هاش ،ریاخذ یبایزرا
تلایش تیریدم ، .
:لوئسم هدنسیون * لع
ی قح ی او ناقی Email: [email protected]
DOR: 20.1001.1.20085729.1401.75.4.3.8
pp. 507-519
Stock assessment of Aras Crayfish (Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823)
for sustainable fishing management
Ali Haghi Vayghan1*, Naser Agh2
1. Assistant Professor, Department of Ecology & Aquatic Stocks Management, Artemia & Aquaculture Research Institute, Urmia University, P.O. Box 57179-44514, Urmia, Iran
2. Professor, Department of Aquaculture, Artemia & Aquaculture Research Institute, Urmia University, P.O. Box 57179-44514, Urmia, Iran
Received: 31- Jan -2022 Accepted: 30-Jun-2022
Abstract
Aras dam has ecological and socio-economic importance in the West Azerbaijan province, which freshwater crayfish (Astacus leptodactylus) is one of the pristine and important sources of export. To investigate the stock status of this species, two models CMSY and BSM were used from 2013 to 2018 and catch data were analyzed in this respect. Sampling was performed in July 2021 in Aras Dam reservoir. The average catch weight was 88.91 g, total and carapace length was 13.88 cm and 7.5 cm, respectively. The amount of CPUE (Number per trap per day) calculated per day in Station I and SII were 0.06 and 0.013, respectively. Fisheries reference points obtained from CMSY and BSM models showed that the maximum sustainable yield of Aras Dam crayfish was between 18 and 24 t. These results indicated a sharp decline in stock and fishing over the sustainable yield, during the past years. Therefore, it can be generally concluded that the freshwater crayfish stocks of Aras Dam severely damaged. Considering the population parameters, and stock status, as well as the reasons of stock depletion, it can be hoped that if the stock rebuilding program and also the exploitation is defined based on sustainable harvest and maximum allowable catch planned gathered from the results of this study. Therefore, rebuilding of the stocks of this species and prevent its extinction are possible.
Keywords: Stock assessment, Freshwater crayfish, Aras dam, Sustainable fishing management, Fisheries management.
Corresponding author: Ali Haghi Vayghan Email: [email protected]
1 . همدقم
یعامتجا و کیژولوکا تیمها یاراد سرا دس -
قا یداصت
تس ا یبرغ ناجیابرذآ ناتس ا یارب .
یتارداص عبانم زا یکی
رد تیمها اب و رکب نیا
نیریش بآ زارد یوگیم هاش ناتسا
(Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823)
رد دددس
سرا تددسا یوگیم هاددش . گنچرخ(
) نیریددش بآ زارد هب
تخس زا هتس ار نیرتگرزب ب و هدوب قلعتم ناتس وپ
ه ناونع
گرزب ناگدنزخ ناگدنیامن -
هتخانش نیریش بآ رد لاگنچ
هدش ( دنا
Holdich, 2002
رد هنوگ نیا .) 29
تروصب روشک
دروم و دراد شنکارپ هدش یفرعم ای و ناریا هلمج زا یموب یم رارق یرادرب هرهب لکدددش( دریگ
1 بآ یوگیم هادددش .)
هددنوگ هددب قلعتم ناریا رد دوجوم نیریدددش
Astacus
leptodactylus
( تددسا
Nezami, 1997
ههد یط هک ) یاه
هتددشذگ لاددس یلاوح(
اه ی 1366 دددس تددشپ هچایرد هب )
لاددس رد و یبرغ ناجیابرذآ سرا اه
ی 1381 یلا 1385 زا
لیبدرا لیباروددش دددس تددشپ هچایرد هب سرا دددس هچایرد اهر ( دش یزاس
Karimpour et al,. 2011; Abdolmaleki,
لاس رد .)2002
یاه 1375 ات 1380 نایم دودح دیص نیگ
50 لادددس نیب و لادددسرد نت 1381
یلا 1385 نازیم هب
200 ( تددسا هدددش شرازگ لاددس رد نت
Mohsenpour-
azari et al., 2017
) لاس رد دیص رامآ نیرتشیب اما 1383
نازیم هب 216
( تس ا هدیس ر تبث هب نت
Karimpour et
al., 2011
) دیلوت بطق ناونع هب یبرغ ناجیابرذآ ناتددسا .
هاش یتلاوص حم اهنت هلمج زا و دوب حرطم روش ک رد وگیم
یم بوددسحم ییاپورا یاهروددشک هب نآ تارداددص هک دددش
یم تروص هدنز تروص ب ببس ریخا یاهلاس رد و تفرگ
ناتس ا یارب یبوخ یروآ زرا و ییازلاغتش ا ش
نیا .تس ا هد
لاس رد تعنص اه
شهاک اب ریخا ی 76
یدص رد ًابقاعتم و
نینچمه و تارداص شهاک .تسا هدش وربور لصاح زرا
رد
لادددس شهاک هجیتن رد هنوگ نیا دیدددص نازیم ریخا یاه داهنش یپ و هتفای شهاک تدش هب هنوگ نیا سمویب نازیم ناتس ا نایزبآ و تلایش تیریدم یوس زا دیص تیعونمم لادددس زا یبرغ ناجیابرذآ
1398 زا .تدددسا هدیدرگ هئارا
مهم ریاخ ذ شهاک رد راذگ ریثات لم اوع نیرت هن وگ نیا
یم یب دیص هب ناوت زاجمریغ و زاجم نادایص طس وت هیور
( دومن هرادددشا
Mohsenpour-azari et al., 2017
دنور .)
یم ناشن هنوگ نیا ریاخذ و هدوت تسیز نازیم یشهاک دهد
لاددس رد اه
هتددشذگ ی تددسایددس
تهج رد یتیریدم یاه
لباق لوص حم رثکادح نازیم ،دیص یاهدرادناتس ا تیاعر تدددشادرب
1( لامعا و زاجم ریغ نادایدددص تیریدم ،)MSY
همانرب ، ونمم دیددص قطانم اه
ًاتیاهن و ریاخذ یزاددسزاب ی
هددصخاددش و یتیعمج یاهرتماراپ یددسررب اه
نیا ریاخذ ی
.تسا هدشن ماجنا یبوخ هب هنوگ تهج
هاش ریاخذ تیریدم
و هتدددشذگ رد هریخذ تیعدددضو زا یهاگآ دنمزاین وگیم همانرب تیریدم یارب یزیر هرهب
یرادرب .تسا هدنیآ رد
هزورما شور یریگراک ب اب نای زبآ ریاخ ذ یبای زرا یاه
هداد هدرتسگ روطب دیص یاه تاعلاطا هک یریاخذ یارب یا
( ناریا رد دراد دوجو یدودحم
et al., Haghi Vayghan
2022 ,
( اهروددشک ریاددس و )2021
; 2017 et al., Froese
Zhou et al., 2019
) دددسا هعدددسوت لاح رد ت
هلمج زا .
شور رارق هداف تدددسا دروم عیدددسو روطب هزورما هک ییاه
یم شور ،دریگ دیددص
- رادیاپ لوددصحم رثکادح (
2CMSY
)
(
Martell and Froese, 2013; Froese et al., 2017
تسا )
شور ریاس اب هسیاقم رد هک یم شلات ،اه
یرس ات دنک یاه
تددسیز ینامز گرم ،هدوت
و مهم صخاددش ود و یدایددص ریم
رم تددسیز ینعی یتلایددش عج رادیاپ لوددصحم رثکادح هدوت
(
BMSY
رادیاپ لودددصحم رثکادح یدایدددص ریم و گرم و ) (
FMSY
دن زب نیمخت دی دددص هچ خیرات ساددددسا رب ار ) (
Zhou et al., 2019
.) شیاپ یاه راک هار هئ ارا و ریاخ ذ
هب تیانع اب سرا دددس یوگیم هاددش رادیاپ دیددص یتیریدم یتیمها یبرغ ناجیابرذآ ناتدددسا یارب یتاردادددص تیمها زا تظافح موزل هب هجوت اب نایم نیا رد .دراد نادن چود هنوگ صخاش یسررب ،یموب یاه هاش ریاخذ و یتیعمج یاه
ایسب سرا دس هچایرد رد نیریش بآ یوگیم کیژتارتسا ر
1 Maximum Sustainable Yield
2 Catch-Maximum Sustainable Yield
بوس حم یم
دنور یس ررب اب رض اح هعلاطم ،ورنیا زا .دوش
لاس رد دیص دیص لدم زا هدافتسا اب هتشذگ یاه
- رثکادح
رادی اپ لودددصحم نیزیب دازام دی لوت لدم و
(1
،)BSM
صخاش اه تیعمج یلص ا ی جارختس ا ار
هنوگ نیا ریاخذ و
لاددس قباوددس و تاعلاطا زا هدافتددسا اب مهم هتددشذگ یاه
لیلحت .ددش تهج یجندس تحدص زین
دوجوم تیعدضو اب
هنومن ماجنا یرادرب
یددسررب و تیعددضو
هریخذ رددضاح لاح
یجنس تحص دش
یتیریدم یاهراکهار همادا رد ناوتب ات
همانرب و هنوگ نیا ریاخذ زا تظافح و یزاددسزاب تهج یاه
هئارا ار رادیاپ تشادرب یتیریدم اد
.د
لکش 1 - یناهج شنکارپ هشقن Astacus leptodactylus
( یفرعم رگنایب زمرق قطانم(
Introduced ( ندوب یموب رگنایب زبس قطانم و هنوگ نیا )
Native اهروشک نآ رد هنوگ نیا ) یم
دشاب ) ( CABI, 2021 )
2 و داوم . شور
اه
2.1 . هداد و هعلاطم دروم هقطنم یتلایش یاه
رد عقاو سرا دددس ینزخم هچایرد هعلاطم دروم هقطنم یبرغ ناجیابرذآ ناتس ا لامش تس ا
لکش ( 2 هب هجوت اب .)
هداد هب یسرتسد تیدودحم ب و یدایص و دیص یاه
ه لیلد
هداد ،نودم ترودددصب تاعلاطا نیا تبث مدع دیدددص یاه
هب طوبرم 6
لاس لاس زا هتش ذگ یاه
1392 ات 1397 زا
هچباتک ناتسا نایزبآ و تلایش تیریدم تاعلاطا تبث یاه
عمج یبرغ ناج یاب رذآ لدم دراو هب دددساح م یارب و یروآ
لکددش( دندددش 2
زا هدددش لامعا تیدودحم هب هجوت اب .)
یوگیم هاش دیص ناتس ا نایزبآ و تلایش تیریدم یوس نیریش بآ رد
لاس زا سرا دس 1398
مم .دش ملاعا ون 2.2
. هداد لیلحت و هیزجت اه
و هریخذ تیعضو یسررب
شور زا روطب هزورما هک ییاه هدرتددسگ
رارق هجوت دروم
شور ،تسا هتفرگ دیص
- رادیاپ لوصحم رثکادح (
)CMSY
(
Martell and Froese, 2013; Froese et al., 2017;
Zhou et al., 2019
.تددسا ) زا لددصاح جیاتن یبایزرا یارب
دیص لدم -
نیمخت ،رادیاپ لوصحم رثکادح هدش ماجنا یاه
هداد اب شور نیا طس وت هیبش یاه
ریداقم هک هدش یزاس
صخاش تس رد هداد و اه
تس یز یاه صخش م نآ رد هدوت
یم هدددسیاق م ،دن تدددسه دروم رد یبای زرا یارب .دن ودددش
یدایددص یاه
هدددش ماجنا رد
شیپ ،یعقاو یایند ینیب
یاه
دیدددص شور -
لودددصحم رثکادح صخادددش اب ،رادیاپ
و اه
نیمخت هک یریاخذ زا هدمآ تددسدب یناوارف هب طوبرم یاه
1 Bayesian Surplus Production
هددددش یبایزرا یدودح ات ای لماک روطب نآ یارب هک( دنا
اه
هداد رب هولاع هداد ،دیددص یاه
تددسیز یاه هب دیددص ای هدوت
یم هددسیاقم ،)دنتددسه دوجوم زین شلات دحاو یازا .دنوددش
یارب هب لی ن دی لوت لدم ،فده نیا ( نیزیب دازام
)BSM
(
1999 Meyer and Millar,
صخادددش هک ) نیگنایم یاه
( ینآ دددشر خرن ،)r
( لمح تیفرظ )k
لوددصحم رثکادح و
( رادی اپ هداد کم ک هب ار )MSY
یناوارف و دی دددص یاه شیپ
یم ینیب ب ،دن ک
ه رب شور ود نیا .ددددش هت فرگ راک
ماه ارگ دازام دی لوت لدم یان بم -
هل داع م قبط رفیدددش 1
تدددسدب هت دددسباو و دمآ
هدودح م هب یاه
هی لوا وr
وk
هنماد لادددس رد هریخذ هزادنا یلامتحا یاه رخآ و لوا یاه
یرس ینامز یاه تسا
(
Martell and Froese, 2013
:)
( 1 )
𝐵𝑦+1= 𝐵𝑦 + 𝑟𝐵𝑦 (1−𝐵𝑦
𝑘 ) 𝑒𝑠1− 𝐶𝑦𝑒𝑠2
لکش 2 - عقوم ی ت تاعلاطم هقطنم ی
سرا دس
هرامش هطبار رد 1
By+1 ، تس یز هرهب هدوت هدش یرادرب
دعب لاددس رد
y + 1 𝐵𝑦 ، تددسیز ،یراج هدوت رد دیددص𝐶𝑦
لاددس ،y
وr
و تیعمج ینآ دددشر خرن نیگنایم ،بیترت هبk
لمح تیفرظ نآ ریداقم هک دنا
اه شهاک هلداعم زا هدافتسا اب
( )d
ابشا و هریخذ ( یزاس :دمآ تسدب لیذ حرشب )S
( 2 )
𝑑 = 1 − 𝑠
( 3 )
𝑆 = 1 −𝐵𝑦
𝐾𝑦
𝑒𝑠1 𝑒𝑠2 و و شزادرپ یاط خ هب طوبرم ،بی ترت هب
.دنتدددسه هدهادددشم یاطخ دازام دیلوت شور تقیقح رد
ییای وپ رد یریذپ رییغت نیمخت یارب نیزیب تی عمج یاه
هزادن ا و )شزادرپ یاط خ(
هن ومن و یریگ یاط خ( یرادرب
ب )هدهاشم ه
.دش هدرب راک صخاش لدم ود طسوت هدش هدز نیمخت یاه
CMSY
و ( رادیاپ لودددصحم رثکادح ،BSM
ریم و گرم ،)MSY
( رادیاپ لوددصحم رثکادح یدایددص
FMSY
تددسیز و ) هدوت
( رادیاپ لوص حم رثکادح
BMSY
هبس احم یارب هک دنتس ه )
صخاددددش نیا هددطبار ادده
دددددش هددتفرگ راددکب ریز یادده
(
Zhou et al., 2017
:)
( 4 )
𝑀𝑆𝑌 =𝑟𝑘
4
( 5 )
𝐹𝑚𝑠𝑦 =𝑟
2
( 6
𝐵𝑚𝑠𝑦=𝑘 )
2
یارب هی لوا هدودح م کی یمومع روطب صخادددش
ربr
هددقب ط ساددددسا فاددطع ن ا یدددنب
تددیاددددس رد ری ذددپ
www.FishBase.org
ادددی و
www.sealifebase.se
(
Froese et al., 2017
و تس ا هدش نییعت هنوگ ره یارب )
هادددش هنوگ هکنیا هب هجوت اب ناونع هب نیریدددش بآ یوگیم
هنوگ فاطعنا اب یا یم هتفرگ رظن رد طددسوتم یریذپ
،دوددش
تروصب 8 / 0 - 2 / 0 .دیدرگ میظنت
هداد یاراد هک یریاخ ذ یارب ،دن تدددسه دودح م یاه
( دیدددص تیلباق بیردددض کمک هب یناوارف نیمخت رد )q
هلداعم 7 ناکما :تسا ریذپ
( 7 )
𝐶𝑃𝑈𝐸𝑦 = 𝑞𝐵𝑦
هطبار نیا رد
𝐶𝑃𝑈𝐸𝑦
و
𝐵𝑦
نیگنایم رگنایب بیترت هب
تسیز و شلات دحاو یازا هب دیص لاس رد هدوت
و دنتسهy
هب یناوارف ییایوپ همادا رد .تددسا دیددص تیلباق بیرددضq
ناونع هطبار کمک هب CPUE
8 هیلوا ریداقم و هطبار زاq
9 :دش جارختسا
( 8 )
𝐶𝑃𝑈𝐸𝑦+1= 𝐶𝑃𝑈𝐸𝑦+ 𝑟 (1 −𝐶𝑃𝑈𝐸𝑡
𝑞𝑘 ) 𝐶𝑃𝑈𝐸𝑡− 𝑞𝐶𝑡
( 9
𝑌 = 𝑟𝐵(1 − 𝐵 𝑘⁄ ) )
هطبار رد 9
، یارب لوددصحم تباثY
ریاددس و تددسا B
صخاش اه هلداعم رد مه 1
هدش فیرعت .دنا
2.3 . هداد لیلحت و هیزجت و لدم هعسوت اه
و متدددسیدددسوکا دوجوم طیاردددش زا نانیمطا تهج هب تحددص یجنددس هاددش ریاخذ تایلمع کی سرا دددس یوگیم
هن ومن رد یرادرب هام ریت نای اپ
1400 هم ان رب .ددددش یزیر
دادعت ًاعومجم 8
( ضرف شیپ هاگتسیا 4
تمس رد هاگتسیا
( ناریا ( ))SI
4 ( ناوجخن تمددس رد هاگتددسیا نییعت )SN
لکدددش( دیدرگ 3
دادعت هاگتدددسیا ره رد .) 30
یفیق هلت
(
Funel
شور قباط م )ساراک یهام ( هم عط هارمه هب )
Abdolmaleki
( ناراکمه و 1386
تدم هب ) 3
زور هنابددش
نامز تدم زا سپ .ددددش هداد رارق هچایرد رد 3
هلت زور اه
دحاو یازا هب دیددص نازیم .دددش تبث دیددص نازیم و جراخ زور هنابش رد شلات (
ددع هلت ره رد رد
زور هنابش )
هبساحم
هنومن )ساپاراک و لک( لوط و نزو .دیدرگ اه
هدش دیص ی
ت زا هداف تدددسا اب تق د اب ( لات یجید یوزار
01 / 0 و )مرگ
تقد اب( سیلوک 1
/ 0 یلیم .دیدرگ تبث )رتم
لکش 3 - ریوصت هاگتسیا تیعقوم هلت یاه
هاش یراذگ سرا دس رد نیریش بآ یوگیم
2.4 لیلحت و هیزجت . یرامآ یاه
لدم ریدددسم یمام ت جیکپ زا هداف تدددسا اب یزاددددس
Catch-MSY
مرددن رد رازددفا طددیددحددم و R
R studio
هخدددسن(
446 - 1-1
،ددددش ماجنا ) مه
و هیزجت یارب نینچ
لیلحت مرن زا یرامآ یاه رازفا
هخدسن(SPSS
26 هدافتدسا )
انعم حطس .دیدرگ بیترت هب نانیمطا هلص اف و یراد
05 / 0
و 95 .دش هتفرگ رظن رد دصرد
3 جیاتن .
هاش دیص نازیم نیریش بآ یوگیم
دس رد یط سرا
لادددس یاه 1392 یلا 1397 نیا .تدددشاد ار یلوزن دنور
رجنم ریاخذ هب هجوت و رادیاپ دیص مدع هب هجوت اب وضوم هدش هریخذ عیرس شهاک هب ( تسا
لکش 4 دیص نازیم .)
لاس رد 1392 دودح 89 لاس رد و دش شرازگ نت 1397
دودح 1916 ب ث هب مرگولیک تای لمع یط رد .دی دددسر ت
هنومن دادعت یرادرب 4
هلت رد وگیم هاددش ددع رقتددسم یاه
یط هدش 3
هاگتس یا رد .داتفا ماد هب زور
SI2
اب هنومن کی
هاگتسیا رد و رن تیسنج
SI1
3 لماش هک هنومن 2
رن ددع
نیگنایم .دش دیص هدام ددع کی و (
رایعم فارحنا )±
نزو
اددب ربارب هدددددش دددیدددص (
34 /
±46 ) 91 / 88 لوط ،مرگ
لک ( 46 /
±2 ) 88 / 13 ساپاراک لوط و رتم یتناس (
93 /
±0 ) 5
/ 7 نازیم .دددش تبث رتم یتناددس (CPUE
ددع هلت ره رد
رد زور هنابش )
هاگتس یا رد زور هنابش ره رد هدش هبس احم
S1
ربارب 06 / 0 هاگتدددسیا رد و
S2
اب ربارب 013 / 0 هبدددساحم
صخاش .دیدرگ دس یوگیم هاش یتلایش عجرم طاقن یاه
لدم ود زا هدمآ تددسدب سرا وCMSY
لاددس ردBSM
1392 - 1397 لودج رد سرا ددددس هچایرد رد 1
شرازگ
عبانم زا رادیاپ تدددشادرب نازیم رثکادح .تدددسا هددددش هاش نیب سرا دس یوگیم 18
ات 24 .دش هدروآرب نت جیاتن
ود زا هدمآ تس دب لدم
وCMSY
هاش BSM
دس یوگیم
سرا زا دح زا شیب تددشادرب و هریخذ دیدددش تفا رگنایب
لکش( تسا هتشذگ نایلاس یط رادیاپ دیص نازیم 4
و 5 .)
4 هجیتن و ثحب . ییاهن یریگ
ریاخذ زا رادیاپ تدددشادرب و تیریدم رارقتدددسا یارب یزبآ ددددد یارب ریخذ لاح و هتددشذگ تیعددضو زا لاطا ،نا
نرب ددد هما زیر ی .تسا تیمها زئاح رایسب یتآ کرد ،ورنیا زا
ب تیمها یاراد هریخذ ییایوپ تیهام دددددددددددد
یارب ییلاا
ک زا یریگولج دد
سزاب یارب زین و هریخذ شها دد
خذ یزا د ریا
هدید بیسآ .تسا
خذ دش صخشم ریخا هعلاطم رد دددددد
ریا
ب هنوگ نیا دوجوم ه
اب جیاتن نیا و تسا هتفای بیسآ تدش
خذ یور هتدددشذگ تاقیقحت هادددش ریا
نیریدددش بآ یوگیم
وسمه سرا تسا
(
Mohsenpour
کمه و دددد ،نارا 1398 .)
لکش 4 - رادومن و دیص نازیم دنور (CPUE
ددع رد هلت ره رد زور هنابش
) هاش سرا دس هچایرد رد نیریش بآ یوگیم
لاس یط اه ی 1392 یلا 1397
لودج 1 - هسیاقم صخاش هاش یتلایش عجرم طاقن یاه یوگیم
رد ب سرا دس ه لدم ود زا هدمآ تسد وCMSY
BSM
لاس رد 1392 - 1397 هچایرد رد )یبرغ ناجیابرذآ ناتسا( سرا دس
ناشن زتنارپ رد دوجوم ریداقم(
کدص هدنهد 5
/ 2 و 5 / 97 تسا صخاش .) نت ساسا رب اه تسا هدش دروآرب
. لدم
BSM CMSY لدم صخاش
6 / 60 ( 7 / 27 - 126
) )85/6-16/7 (68/9 )B (هدوت تسیز
2 / 18 ( 21 / –5 5 / 63
) )50/2-13/7 (24/7 )MSY(رادیاپ لوصحم رثکادح
552 ( 244 - 1247
) )611-305 (431 )BMSY(رادیاپ لوصحم رثکادحهدوتتسیز
033 /
0 0/063 )FMSY(رادیاپ لوصحم رثکادح ریم و گرم
11 / 0 ( 05 / 0 - 23 / 0
) )0/198-0/038 (0/16 )B/BMSY(رادیاپ لوصحم رثکادحهدوتتسیز هبهدوتتسیز 6
/ 41 ( 88 / 7 - 241
) )5/69-1/11 (1/38 )F/FMSY(رادیاپ لوصحم رثکادح ریم و گرم هب یدایص ریم و گرم 313
/ 0 ( 15 / 0 - 68 / 0
) )0/115–0/022 (0/028 )F( یدایص ریم و گرم
055k /
0 0/079k )B/K (یبسن هدوتتسیز
1103 ( 488 - 2494
) )610-1221 (863 )K( لمح تیفرظ
6 / 41 ( 88 / 7 - 241
) )5/69-1/11 (1/38 F/(r/2) یرادربهرهب
66 / 0 ( 0213 / –0 205 / 0
) )0/278–0/057 (0/126 )r( ینآ دشر خرن نیگنایم
لکش 5 - رادومن هب طوبرم یاه جیاتن
لدم ود زا هدمآ تسدب وCMSY
نیریش بآ یوگیم هاشBSM سرا دس
همادا لکش 5
همادا لکش 5
دیدص رادقم رظن زا وگیم هادش ریاخذ یدسررب رد )ددع(
رد
هلت ره رد ( زور هنابدددش ب )CPUE
ه زا رتمک هکنیا لیلد 2
ره رد هلت ره رد ددع 24
،دوب تعادددس وزج
ریقف ریاخذ
هقبط یدنب ( دش
Westman et al., 1990
.) نینچمه قبط
هقبط یدنب نازیم هکنیا هب هجوت اب ،رگید (CPUE
ددع رد
رد هلت ره زور هنابدددش
) هاگتدددسیا رد
S1
ربارب 06 / 0 رد و
هاددگت ددددسیا
S2
اددب رب ارب 013
/ 0 دددددش هددبددددساددحم
(
2005 Arens and Taugbøl,
) زج ء ( ریقف ریاخذ زا رتمک
5 / 0 ) هقبط یدنب یم رگنایب زین ریخا یرادرب هنومن و دودددش
وددضوم نیا یم
.دددشاب لدم ود وCMSY
هدربراکبBSM
دش . هداد زا هدافتسا اب اه
لاس ی اه ی 1392 یلا 1397 یارب
یوگیم هاش رد
دیص رمتسم راشف رگنایب سرا دس هچایرد
رثکادح .تددسا هدوب هنوگ نیا زا لاددصحتددسا نایلاددس یط نیب سرا دس یوگیم هاش عبانم زا رادیاپ تش ادرب نازیم 18 ات 24 نت دش دروآرب
، شیب هراومه تش ادرب نازیم اما
دوب هنوگ نیا هریخذ ناوت زا و
هب رجنم هریخذ دیدددش تفا
نایلاددس یط رادیاپ دیددص نازیم زا دح زا شیب تددشادرب و هتشذگ هدش دیص هجیتن رد دیص راشف شیازفا نیا .تسا
شهاک نیا تعرس و هدش دیدش ت زین زاجم ریغ یدایص و .تدددسا هداد شیازفا ار
Mohsenpour Azari
ناراکمه و
( 1395 و 1396 هچایرد رد وگیم هاددش ریاخذ یددسررب رد )
صخاددش یددسررب اب سرا دددس اه
تیعددضو نآ یتیعمج ی
لب اق لودددصحم رثکادح و دن درک نای ب بولطم ار ریاخ ذ ار تشادرب 83
یور تاعلاطم رد .دندرک دروآرب لاس رد نت
متسیسوکا ریاس اه
یبآ ی رد دقم دش صخشم ناریا دیص را
)ددع(
هلت ره رد رد
( زور هنابدددش یوگیم هادددش )CPUE
Astacus leptodactylus
لی بدرا لی بارودددش هچ ای رد رد
91 / 13 ( تسا
Abdolmalaki
،ناراکمه و 1386
و 1388 .)
بولطم طیارددش رد ریاخذ تیعددضو داد ناددشن هعلاطم نیا دراد رارق و
یل یدایددص راددشف یدح ات زین
رد .دراد دوجو
عتم تاعلاطم طس وت هک یدد
Karimpour
یط ناراکمه و
لاس اه ی 1367 ات 1380 هتفای تفرگ تروص اه
یبسانم ی
تس دب سرا دس هچایرد یوگیم هاش هیلوا یس ررب یارب ( دم آ
Karimpour et al., 2011
نادددشن تاع لاط م نیا .)
یم هتدددشذگ رد سرا ددددس رد هنوگ نیا ریاخذ هک دهد
تسا هدوب بولطم زاجمریغ یدایص و دیص دیدشت اب اما T
ریاخذ زا تش ادرب هنیهب تیریدم هب هجوت مدع نینچمه و وس زا تش ادرب تیعونمم ًاتجیتن و بیس آ هب رجنم هرادا ی
.تددسا هدددش نایزبآ و تلایددش لاددس رد ناراکمه وAteş
2007 صخاش یسررب هب اه
یتلایش تشگزاب و یتیعمج ی
رد لامش رد نیریش بآ یوگیم هاش هیکرت رد رمرم یای
زا رت شیب یدایدددص ریم و گرم هعلاطم نیا رد .دنتخادرپ دوب یعیبط ریم و گرم یلو
رب هرهب خرن نازیم د
رد یرا
یاهروت زیاددس حلاددصا نایم نیا رد .دوبن میخو تیعددضو داهنددشیپ هریخذ رب راددشف و دیددص لیدعت تهج تددشادرب .دیدرگ
Demirol
لاس رد ناراکمه و 2017
و یس ررب هب
دس تش پ هچایرد نیریش بآ یوگیم هاش ریاخذ یبایزرا
Keban
نیب دوجوم سمویب نازیم و دن تخادرپ هی کرت رد 80 ات 82 هنلااس رادیاپ دیص زاجم نازیم هک دش دروآرب نت
رثکادح 26 نازیم هعلاطم نیا رد .دش دروآرب یلک روطب نت
نیب دوجوم سمویب 60
ات 68 ددددش دروآرب نت
، نازیم اما
ددشادرب نیا و تددسا هدددشن یزیر همانرب نآ اب بددسانتم ت دنور .تس ا هدش هریخذ هب یدج بیس آ هب رجنم وض وم رد وگیم هاش ریاخذ زا یرادرب هرهب نازیم رد شهاک هباشم دیص شیازفا هجیتن یبآ عبانم رد هتش ذگ نایلاس یط رد
( تسا هدش شرازگ زین هیکرت
2009 et al., Harlioğlu
زا .)
رگید یوددس
Karimpour
لاددس رد ناراکمه و 2011
یارب
نازیم ساس ا رب ار رادیاپ لوص حم رثکادح نازیم سرا دس ( شلات دحاو یازا هب دیددص ربارب هک )CPUE
9 وگیم هاددش
ًادودح ار دوب هلت ره یازا هب زور هنابددش رد 23
نیمخت نت
اذل .دندز
، تابددساحم نیا رددضاح یزاددس لدم ساددسا رب
و نزو نیگنایم نازیم .تددسا هتددشذگ تاعلاطم هب کیدزن وگیم هاش لوط اه
فلاتخا هتش ذگ تاعلاطم ساس ا رب زین
( تددسا هدادن ناددشن یدایز
Karimpour et al., 2011
زا .)
بیس آ رد زاجم ریغ دیص هتش ذگ تاعلاطم رد رگید یوس ددسا هدددش دیکات رایددسب ریاخذ هب یناوتیل رد هکیروطب ،ت
زاجمریغ دیص نازیم 15
ات 20 زوجم ربارب اه
هدش رداص ی
( تددسا هدددش شرازگ
2005 Arens, and Taugbøl.,
زا .)
،نوعاط یرام یب هب ریاخ ذ شهاک لم اوع ریادددس هل مج هراش ا زین دیص تیریدم مدع و هاگتس یز بیرخت و یگدولآ تدددسا هددددش (
Arens, and
; 2011 et al., Karimpour
2005 Taugbøl,
.) ریثات نازیم هتددشذگ تاعلاطم ،لاحرهب
یرامیب اه لگنا و نوعاط هلمج زا فلتخم ی اه
شهاک رد
م هاش ریاخذ دیدش هدرک دروآرب مک ار نیریش بآ یوگی
دنا
(
2017 et al., Torrijos -
Martín
; 2009 et al., Harlioğlu
.)
5 هجیتن . یریگ ییاهن
شزرا تیمها هب هجوت اب ( ییاذغ
Noverian, et al., 2011
)
،سرا نیریددش بآ یوگیم هاددش یروآ زرا و یم
روطب ناوت
نیریش بآ یوگیم هاش ریاخذ هک دومن یریگ هجیتن یلک رد ب سرا دددس ه
یددسررب اب و تددسا هدید بیددسآ تدددش
صخادددش اه
تارثا و لیلاد نینچمه و ریاخذ ،یتیعمج ی
نیریش بآ یوگیم هاش ریاخذ شهاک رد
سرا دس یم
ناوت
تددشاد دیما هدددش یزیر همانرب ریاخذ یزاددسزاب هچنانچ
سادددسا رب یرادرب هرهب نییبت نینچمه و دریذپ ترودددص تشادرب لباق زاجم نازیم لوصا یانبم رب و رادیاپ تشادرب
،دش اب نآ یدربراک جیاتن یم
ریاخذ یزاس زاب هب رجنم دناوت
و هنوگ نیا یریگ ولج
نآ ضارقنا زا دوش
6 . و رکشت ینادردق
یسونیدب ل ناجیابرذآ ناتسا یزرواشک داهج نامزاس زا ه
،یبرغ ناجیابرذآ ناتددسا نایزبآ و تلایددش تیریدم ،یبرغ و تلایدش هرادا ،تدشدلپ ناتدسرهدش تدسیز طیحم هرادا ناتس رهش ینابزرم یهدنامرف ،تش دلپ ناتس رهش نایزبآ یزبآ و ایمترآ هدکدددشهوژپ نینچمه و تدددشدلپ
یرورپ
هاگدددشناد ب هیمورا
ه حرط نیا رد تیامح و یراکمه تهج
ینادردق و رکددشت یم
هرامددش دادرارق قبط حرط نیا .دوددش
1938 خروم 27 / 12 / 1399 یلام تیامح اب و نامزادددس
.تسا هتفای ماجنا یبرغ ناجیابرذآ ناتسا یزرواشک داهج
7 . عبانم
ReferencesAbdolmaleki, S., 2008. Stock assessment of Shorabil lake Crayfish (Astacus leptodactylus). Caspian Sea Bony Fish Research Center, Bandar Anzali. 71 p.
Abdolmalaki, S., Ghaninezhad, D., Nahrvar, R., Sayad rahim, M., Khedmati, K., Norozi, H., Rastin, R., 2009.
Population dynamics and reproductive biology of crayfish (Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823) in Shorabil Lake (Ardabil Province), northwest of Iran. Iranian Scientific Fisheries Journal 18(3), 109-118.
Arens, A., Taugbøl, T., 2005. Status of freshwater crayfish in Latvia. Bulletin Français de la Pêche et de la Pisciculture (376-377), 519-528.
CABI, 2021. Invasive Species Compendium. Wallingford, UK: CAB International.
https://www.cabi.org/isc/datasheet/92630#b6e583cf-b4f1-49b4-ac2e-2c295d6ea017.
Froese, R., Demirel, N., Coro, G., Kleisner, K.M., Winker, H., 2017. Estimating fisheries reference points from catch and resilience. Fish and Fisheries 18(3), 506–526.
Haghi Vayghan, A., Hashemi, S. A., Kaymaram, F., 2021. Estimation of fisheries reference points for Longtail tuna (Thunnus tonggol) in the Iranian southern waters (Persian Gulf and Oman Sea). Iranian Journal of Fisheries Sciences 20(3), 678-693.
Karimpour, M., Harlioğlu, M. M., & Aksu, Ö. 2011. Status of freshwater crayfish (Astacus leptodactylus) in Iran. Knowledge and Management of Aquatic Ecosystems, (401), 18.
Haghi Vayghan, A., Ghanbarzadeh, M., 2022. Estimation of Fisheries Reference Points for (Scomberomorus guttatus Bloch & Schneider, 1801) Using the Catch-Maximum Sustainable Yield (CMSY) and the Bayesian Surplus Production (BSM) Models in the Southern Waters of Iran (Persian Gulf and Oman Sea).
Journal of Fisheries (Accepted).
Harlioğlu, A. G., Harlioğlu, M. M., 2009. The status of freshwater crayfish (Astacus leptodactylus Eschscholtz) fisheries in Turkey. Reviews in Fisheries Science 17(2), 187-189.
Holdich, DM., Harlioglu MM., Firkins I., 1997. Salinity adaptations of crayfish in British waters with particular reference to Austropotamobius pallipes, Astacus leptodactylus and Pacifastacus leniusculus.
Estuarine, Coastal and Shelf Science 44,147-154.
Hogger, JB., 1988. Ecology, population biology, and behaviour. In: Holdich DM, Lowery RS, eds. Freshwater Crayfish. Biology, Management and Exploitation. London, Portland: Croom Helm Ltd, 114-144, 424- 479.
Holdich, DM., Ackefors, H., Gherardi, F., Rogers WD., Skurdal, J., 1999. Native and alien crayfish in Europe:
some conclusions. In: Gheradi F, Holdich DM, eds. Crayfish in Europe as Alien Species. How to Make the Best of a Bad Situation? Brookfield, Rotterdam: AA Balkema, 281-291.
Holdich, DM., 2000. The introduction of alien crayfish species into Britain for commercial production - an own goal? Crustacean Issues, 12, 85-97.
Holdich, D. M. (Ed.),2002. Biology of freshwater crayfish (Vol. 702, pp. 125-138). Oxford: Blackwell Science.
Karbassi, A. R., Heidari, M., Vaezi, A. R., Samani, A. V., Fakhraee, M., Heidari, F., 2014. Effect of pH and salinity on flocculation process of heavy metals during mixing of Aras River water with Caspian Sea water. Environmental earth sciences 72(2), 457-465.
Martell, S., Froese, R., 2013. A simple method for estimating MSY from catch and resilience. Fish and Fisheries 14(4), 504–514.
Martín,Torrijos, L., Campos Llach, M., Pou-Rovira, Q., Diéguez-Uribeondo, J. 2017. Resistance to the crayfish plague, Aphanomyces astaci (Oomycota) in the endangered freshwater crayfish species, Austropotamobius pallipes. PLoS One 12(7), 0181226.
Mohsenpour-azari, A., Mohebi, F., Ahmadi, R., Alizadeh, Z., Abaspour, A., Mostafazadeh, B., Ganji, S., Shiri, S., 2017. Stock assessment of Aras Dam Crayfish (Astacus leptodactylus). Iranian fisheries science institute. 172 p.
Nezami, S. 1997. Crayfish in Iran. Crayfish News 19(2), 7.
Noverian, H., Vayghan, A. H., Valipour, A. R., 2011. Effect of different levels of astaxanthin on shell color and growth indices of freshwater Crayfish (Astacus leptodactylus Eschcholtz, 1823). World Journal of Fish and Marine Sciences 3(4), 269-274.
Zhou, S., Chen, Z., Dichmont, C.M., Ellis, A.N., Haddon, M., Punt, A.E., Smith, A.D.M., Smith, D.C., Ye, Y., 2016. Catch-based methods for data-poor fisheries. Report to FAO. CSIRO, Brisbane, Australia.
Zhou, S., Punt, A.E., Ye, Y., Ellis, N., Dichmont, C.M., Haddon, M., Smith, D.C., Smith, A.D., 2017.
Estimating stock depletion level from patterns of catch history. Fish and Fisheries 18(4), 742–751.
Zhou, S., Fu, D., DeBruyn, P., Martin, S., 2019. Improving data limited methods for assessing Indian Ocean neritic tuna species. Report to Indian Ocean Tuna Commission, Victoria, Seychelles.
