بررسی تأثیر فلسفه‎های اخلاقی (آرمان‎گرایی، خودگرایی و مادی‎گرایی) مصرف‎کنندگان بر بازاریابی غیراخلاقی درک‎شده آنها

(1)

Investigating the Effect of the Consumers’ Ethical Philosophies (Idealism, Egoism, and Materialism)

on their Perceived Unethical Marketing

Mohammad Sadegh Ghorbanian Gazafroudi

*Corresponding author, Ph.D Candidate, Department of Business Management, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran. E-mail: sadegh_ghorbanian@yahoo.com Fatemeh Saeedirad

Ph.D Candidate, Department of Business Management, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran. E-mail: arefeh.saeedi@gmail.com

Bahram Kheiri

Associate Prof., Department of Business Management, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran. E-mail: bahramkheiri42@gmail.com

Mansoureh Aligholi

Associate Prof., Department of Business Management, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran. E-mail: m.aligholi@yahoo.com

Abstract Objective

Some ethically controversial behaviors within the companies have faced today marketing with the hallmarks of lying, deception, exaggeration, fraud, privacy violation and similar accusations. Therefore, creating and maintaining good relationships with the customers on one hand, and drastic lack of studies concerning the customers' perception of ethical and unethical marketing have made it important to create such perception by studying ethical philosophies as a framework to explain the perception process, decision-making and the customers' responding to ethical situation. The present research investigates the effect of ethical philosophies on perceived unethical marketing. In so doing, three ethical philosophies have been analyzed including idealism – the degree to which individuals understand actions such as right or wrong, and the degree to which they believe that they will be able to obtain the consequences they desire-; egoism – the extent to which an individual places his/her own well-being over that of others- and materialism – the importance a consumer attaches to worldly possessions.

Methodology

The present study is descriptive-survey research. The statistical population includes all the students of Management Department of Azad University of Tehran, the Central Branch and, according to Morgan’s table, a sample size of 375 students from among around 10000 were selected based on random stratified sampling. Finally, 400 questionnaires were distributed and 375 were collected. SPSS was run for confirmatory factor analysis and AMOS18 was used to conduct structural equation modeling to analyze the relationship between the research constructs.

(2)

Findings

The results showed that customers’ idealism had no effects on their perceived unethical marketing, while egoism had a negative effect on their perceived unethical marketing related to 4P. In addition, the more materialistic the customers are, the higher their perceived unethical marketing i.e. the materialistic customers are more sensitive to the ethicality of the activities and behaviors of the company.

Conclusion

Provided that the ethical philosophy of idealism is proved to have no effects on Iranian customers' perceived ethical marketing, its noteworthy that there are many ethical philosophies capable of affecting individuals' ethical judgments and their effectiveness is highly in line with the cultural and social contexts in the society. Considering egoism indicators, one can analyze that the egoistic individuals and societies only care for their own personal benefits and show less sensitivity to observing ethics by the companies.

Hence, in such societies it is necessary for the companies to persuade the individuals that dealing with the company will maximize their personal benefits. The more materialistic people have shown higher sensitivity to the effects of the activities of the companies on their properties; so, they showed higher unethical perceptions because of the threat regarding their loss of their properties. Therefore, in such marketing environment, the companies should provide services to ensure protecting their customers' properties and the safety of the transactions. In addition, materialistic consumers have an unethical perception of the companies' marketing because they did not conclude that companies' marketing will lead them gain more happiness and success. As a result, the companies should propose the idea that the materialistic customers will gain more happiness and satisfaction if they get in touch with them.

Keywords: Egoism, Ethical philosophies, Idealism, Materialism, Perceived unethical marketing.

DOI: 10.22059/jibm.2018.230806.2562

Received: April 08, 2017; Accepted: July 12, 2018

Citation: Ghorbanian Gazafroudi, M.S., Saeedirad, F., Kheiri, B., Aligholi, M. (2018).

Investigating the Effect of the Consumers’ Ethical Philosophies (Idealism, Egoism, and Materialism) on their Perceived Unethical Marketing. Journal of Business Management, 10(4), 905-921. (in Persian)

---

Journal of Business Management, 2018, Vol. 10, No.4, pp. 905-921

(3)

یسررب ریثأت

هفسلف نامرآ( یقلاخا یاه ییارگ

، یدام و ییارگدوخ )ییارگ

فرصم کرد یقلاخاریغ یبایرازاب رب ناگدننک اهنآ هدش

یدورفازگ ناینابرق قداصدمحم نسیون * ـ ئسم هد ـ لو ، جشناد ـ ،یرتکد یو گ

ـ هور

،یناگرزاب تیریدم هت دحاو

ـ زکرم نار شناد ، ـ دازآ هاگ سا ـ ملا ی

، هت ـ ا ،نار یـ نار . :همانایار

sadegh_ghorbanian@yahoo.com

دار یدیعس همطاف وجشناد ی رتکد ی هورگ ، دم تیری ناگرزاب

،ی دحاو دازآ هاگشناد ،زکرم نارهت ملاسا

ی ا ،نارهت ، ناری همانایار . : arefeh.saeedi@gmail.com

یریخ مارهب رایشناد ، دم هورگ تیری ناگرزاب

،ی دحاو زکرم نارهت ملاسادازآ هاگشناد ،

ی ا ،نارهت ، ناری . :همانایار bahramkheiri42@gmail.com

یلقیلع هروصنم رایشناد

، دم هورگ تیری ناگرزاب

،ی دحاو زکرم نارهت دازآ هاگشناد ، ملاسا

ی ا ،نارهت ، :همانایار .ناری m.aligholi@yahoo.com

هدیکچ :فده هلماعم تلادابم زا یبایرازاب رکفت رییغت اب هزورما شیازفا شیپ زا شیب یبایرازاب رد قلاخا عوضوم تیمها ،تدمدنلب طباور هب روحم

یم هک یلماوع یسررب ور نیا زا ؛تسا هتفای لکش رب دنناوت

فرصم کاردا یریگ ؤم یقلاخاریغ یبایرازاب زا ناگدننک

هجوت نوناک رد ،دنشاب رث

هفسلف ریثأت یسررب فده اب و هطبار نیمه رد رضاح شهوژپ .تسا هتفرگ رارق ناققحم و نابایرازاب نامرآ( یقلاخا یاه

و ییارگدوخ ،ییارگ

یدام فرصم )ییارگ تسا هدش ارجا جیورت و عیزوت ،تمیق ،لوصحم هزوح رد اهنآ هدش کرد یقلاخاریغ یبایرازاب رب ناگدننک

.

شور : هداد یروآدرگ رازبا و هدوب یشیامیپ ـ یفیصوت ،رضاح شهوژپ شور ،اه

شسرپ همان هدکشناد نایوجشناد ،نآ یرامآ هعماج .تسا

لماش یرامآ هنومن و دنتسه زکرم نارهت دحاو ،یملاسا دازآ هاگشناد تیریدم 573

یم نایوجشناد زا رفن هقبط یفداصت شور هب هک دوش

یا

هدش باختنا .دنا

هداد لیلحت و هیزجت یارب مرن زا اه

یاهرازفا وSPSS

.تسا هدش هدافتساAmos

هتفای اه یدام و ییارگدوخ هک دراد نآ زا تیاکح جیاتن : فرصم ییارگ

،لوصحم هزوح رد اهنآ هدش کرد یقلاخاریغ یبایرازاب رب ناگدننک

نامرآ اما ؛دنراد تبثم ریثأت جیورت و عیزوت ،تمیق ازاب رب ییارگ

یمن یریثأت هدش کرد یقلاخاریغ یبایر .دراذگ

هجیتن یریگ هب: لد لی مها تی رازاب رد قلاخا عوضوم یبای

، یارب ا داجی فرصم اب تدمدنلب طباور ظفح و هفسلف شقن و ناگدننک

اه ی

قلاخا ی پ رد شی ب ینی فرصم خساپ و کاردا عقوم رد ناگدننک

تی اه ی قلاخا ی تکرش ، اب اه دی ت هب تبسن أث ری ا نی هفسلف اه ی قلاخا ی رب

فرصم کاردا م زا ناگدننک

نازی خا یقلا لاعف ندوب تی اه ی رازاب یبای ساسح دوخ تی ب یرتشی ژتارتسا باختنا رد و هتشاد ی

اه ی رازاب یبای

ق ،لوصحم هزوح رد

،تمی زوت عی ورت و

،جی عضو تی ا نی هفسلف اه ی قلاخا ی .دنهد رارق رظن دم دوخ فده رازاب رد ار

هژاودیلک اه : نامرآ ییارگ ، هدش کرد یقلاخاریغ یبایرازاب ،

ییارگدوخ ، هفسلف

،یقلاخا یاه یدام

.ییارگ

:دانتسا یدورفازگ ناینابرق ،

حم

،یریخ ؛همطاف ؛دار یدیعس ؛قداص دم مارهب

هروصنم ،یلقیلع ؛ (

7537 .) یسررب ریثأت هفسلف یقلاخا یاه

نامرآ(

ییارگ ، یدام و ییارگدوخ فرصم )ییارگ

کرد یقلاخاریغ یبایرازاب رب ناگدننک .اهنآ هدش

یناگرزاب تیریدم همانلصف ،

71 ( 4 ) ، 313 -

327 .

--- همانلصف تیریدم یناگرزاب ، 7537 ، ود ر ه 71 ، هرامش 4 ، .صص 313 - 327

10.22059/jibm.2018.230806.2562 DOI:

رد ی تفا : 73 / 17 / 7531 ، ذپ ی شر : 27 / 14 / 7537

نارهت هاگشناد تیریدم هدکشناد©

(4)

هفسلف ریثأت یسررب نامرآ( یقلاخا یاه

یدام و ییارگدوخ ،ییارگ فرصم )ییارگ

رب ناگدننک

... 609

همدقم هدیچیپ اب هزورما طیحم ندشرت

بسک راکو تباقر ندش رتدیدش و و وس کی زا یراجت یاه

یسرتسد و باختنا قح شیازفا

هناسر عاونا هب نوزفازور هکبش و اه

رگید یوس زا یعامتجا یاه ،

فرصم ناگدننک مایپ ضرعم رد زور ره اه

، و تاغیلبت

هدعو یاه هوبنا تکرش اه هتفرگ رارق فلتخم ناگدنشورف و کمایپ تفایرد هبرجت اهراب ام زا یرایسب .دنا

سامت و اه یاه

هتشاد ار یتاغیلبت ینفلت و میا

هب ررکم روط عاونا اب

ددعتم هدعو تکرش قارطمطرپ یاهاعدا و اه اه

هکبش رد یعامتجا یاه ،

نویزیولت ، ویدار ، بایخ هدش هجاوم دوخ لزانم طایح لخاد یتح و نا میا

؛ دوجو اب اما اعدا و هدعو همه نیا

، رد تیاهن دراوم رد

یددعتم زج یزیچ

ینکشدهع زا

هدیدن اهنآ میا

ثحب یاهراتفر نیا زا یرایسب . زیگنارب

، هب روط یتملاس اب میقتسم

فرصم ناگدننک زین هتشاد طابترا دنا

هنازور رابخا لوا رتیت هب اهراب و روشک رد

بلج دوخ هب ار یرایسب هجوت و هدش لیدبت

درک ه دنا هک یتاقافتا . یگزات هب

تاینبل تعنص نوچمه روشک عیانص زا یخرب رد هداد خر

داوم زا هدافتسا هب مهتم هک

هدش دوخ تلاوصحم رد ملاپ نغور نوچمه یزاجمریغ دنا

، مک یشورف رد هک ییاه هتسب تلاوصحم

هدید حوضو هب یدنب

یم دوش ، جرد ندرکن تلاوصحم یخرب رد اضقنا و دیلوت یعقاو خیرات ،

تمیق هک ییاه هاگهگ

درک ادیپ رییغت یتعاس ه

دنا ،

کمایپ هدعو و اه ولهپود یتاغیلبت یاه

، قارغا هارمگ و زیمآ هدننک

، هنومن فرصم هک دنتسه اهراتفر نیا زا ییاه ناگدننک

ار رد

تکرش یارب ار نایرتشم نداد تسد زا یدج رطخ گنز و هداد رارق انگنت هدروآ رد ادص هب نابایرازاب و اه

نینچ رارکت .دنا

هک ییاهراتفر یم

ناوت آ ار ن ثحب یاهراتفر یقلاخا زیگنارب

،درک ریبعت تسا هدش بجوم

هک غورد هب مهتم یبایرازاب هزورما

،

بیرف ، قارغا ، بلقت ، میرح ضقن ماهتا و یصوصخ

یاه دشاب ینینچ نیا ی

؛ یبایرازاب رکفت رییغت هزورما هک تسا یلاح رد نیا

هلماعم تلادابم زا هطبار یاهدنیارف هب روحم

داجیا رد یقلاخا لوصا تیمها زاس ،

فرصم اب هطبار ظفح و هعسوت ناگدننک

ار

فرصم هک اجنآ زا .تسا هداد شیازفا شیپ زا شیب ناگدننک

، نارگیزاب

ِیدیلک یم بوسحم یبایرازاب دنیارف دنوش

، سد یبایت

حیحص کرد هب ی

لماوع زا رثؤم تیعقوم هب اهنآ خساپ و کاردا رب یقلاخا یاه

، هلومرف رد همانرب ندرک

یبایرازاب یاه ن

شق

یمهم رایسب دراد

لتیو(

،7

2115 .) نیا رد ،هطبار یکی هک یمهم لماوع زا ناققحم

،فلتخم یاهروشک رد

لوصا تایبدا

شیپ یارب یبایرازاب یقلاخا فرصم کاردا ینیب

ناگدننک /یقلاخا یبایرازاب زا یقلاخاریغ

یم هجوت نآ هب دننک

، هفسلف یاه

یقلاخا .تسا قلاخا رد بسک

راکو ، هفسلف زا اه هب یقلاخا ی هلزنم

یبوچراچ یم هدافتسا دوش

میمصت دنیارف هک یقلاخا یریگ

اب ههجاوم ماگنه ار یم حیرشت یقلاخا لئاسم

هفسلف نیا دادعت .دنک اه

یقلاخا ی یب

دنرامش

، اما هب تایبدا رد اهنآ زا یخرب

رتشیب یبایرازاب قلاخا هک تسا هدش هجوت

نامرآ ییارگ ، یدام و ییارگدوخ ییارگ

فرصم ناگدننک هلمج نآ زا دنتسه

یرایسب .

زا شهوژپ یاه یسررب هب هنیمز نیا رد هتفرگ ماجنا ریثأت

نامرآ ییارگ فرصم ناگدننک شزرا رب اه لئاسم زا اهنآ کاردا و

تخادرپ یقلاخا ه

دنا ساور(

، بیطخلا و لتیو ،2

7334 ریمفرا ؛ ، ریلکل و رولیک ،5

7333 یدکپاقنیس ؛ ،

وار و نیلک ،4

7333 ؛

نادیوس ، ساور و لتیو ،3

2115 ؛ ودینویل ، اوساوک و ودینویل ،1

2175 ییارگدوخ رگید یخرب ؛) فرصم

ناگدننک هدرک یسررب ار

( یدکپاقنیس ناراکمه و

، 7333 ؛ نادیوس ناراکمه و ،

2115 ؛

7نوی ، 2177 ؛ ودینویل ناراکمه و ،

2175 ؛ اناداواهیلاپ ،

یزاغوا

ویل و ،8

2171 ) و یهورگ یدام یسررب هب زین ییارگ

فرصم ناگدننک بسک رد یقلاخا لئاسم هزوح رد تخادرپ راکو

ه دنا یسنام(

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــ

1. Vitell

2. Rawwas, Vitell, AlKhatib 3. Erffmeyer, Keillor, Le Clair 4. Singhapakdi, HiggsKleyn, Rao

5. Swaidan, Vitell, and Rawwas 6. Leonidou, Leonidou, Kvasova 7. Yoon

8. Palihawadana, Oghazi, Liu

(5)

609 4 هرامش ،70 هرود ،7969 ،یناگرزاب تیریدم همانلصف

نمتسیا و ،7

7338 یول ؛ ، گنوو و گنوت ،2

2172 ودنانرف و یروداچ ؛ ،5

2175 ت هتکن .) أ لم زیگنارب رد هراب نیا شهوژپ ،اه

هفسلف نیا یسررب ترورض هک تسا فلتخم یاهروشک رد جیاتن توافت اه

ار فرصم نایم ناگدننک

گنهرف رد اه

یاهروشک و

هلمج زا فلتخم ناریا

راکشآ یم دنک .

زین ناریا رد نیدنچ

شهوژپ .تسا هتفرگ ماجنا یبایرازاب و قلاخا اب طبترم هزوح رد شهوژپ

یاه هزوح رد هدش ماجنا

ام روشک رد یقلاخا یبایرازاب و یبایرازاب قلاخا

، هب هدمع روط رب ای

رظن ناریدم دشرا تکرش اه دیکأت تشاد ه دنا و سونو(

ینزج یناخ ،

7584 رب ای ) ریثأت فرصم خساپ رب قلاخا تیاعر ناگدننک

دوب زکرمتم اهنآ اب طباور تیفیک و ه

دنا و یمیهاربا(

ینادور ، 7588 نایربجنر و یرارب ؛ ،

7531 تاقیقحت .) تروص

یرایسب هتفرگ هب زین

یسررب تکرش یعامتجا تیلوئسم اه

تخادرپ ه دنا هدمع هک شهوژپ نیا اه

ای ریثأت تکرش یعامتجا تیلوئسم اه

فرصم خساپ رب ناگدننک

هدیجنس ار دنا

لیعامسا(

روپ ،

یناطلس و راتسود ،

7535 ؛ یمظاک و روزآ ،

7535 یمیهاربا ؛ ،

ینیدرومروپ و یولع ،

7533 ؛ یسابع ، و یدابآروصنم یهاشدومحم

،

7533 رب ای ) ریثأت نانکراک اب تکرش طباور رب تکرش یعامتجا تیلوئسم دیکأت

تشاد ه دنا یمظاک و روزآ(

، 7535 .)

یم نیاربانب هجیتن ناوت

تفرگ : 7 . شهوژپ ییاه هتفرگ ماجنا روشک رد هزوح نیا رد هک تسا

، تیلوئسم رب رتشیب

تکرش یعامتجا اه

زکرمتم رب و هدوب یرتمک هجوت یقلاخاریغ و یقلاخا یبایرازاب موهفم

هدرک دنا ؛ 2 . شهوژپ ییاه رد هک

و یعامتجا تیلوئسم هنیمز هتفرگ ماجنا روشک رد یقلاخا یبایرازاب

تسا ی زین نامزاس دوخ رب ا اه

هدنشورف ی زکرمتم

ای هدوب

طقف فرصم خساپ یسررب هب ناگدننک

تخادرپ ه دنا شهوژپ عقاو رد .

،نیشیپ یاه توافت

اه فرصم یدرف ی ناگدننک

و

لکش یاهدنیاشیپ نآ کاردا یریگ

اه /یقلاخا یبایرازاب زا یقلاخاریغ

ار هب لماع ناونع رثؤم

فرصم خساپ داجیا رب ناگدننک

یبایرازاب هزوح رد یقلاخا لئاسم هب هتفرگ هدیدان

دنا ناشن هک هدنهد لأخ هنیمز نیا اب طبترم تاعلاطم رد یدج .تسا

نامه نینچمه دش هراشا هک روط

، رد لخاد روشک یشهوژپ هنیمز رد ریثأت هفسلف اه کرد یقلاخاریغ یبایرازاب رب یقلاخا ی

؛تسا هتفرگن ماجنا هدش ،نیاربانب

کی زا هب وس خساپ یارب میهافم یخرب یگدیچیپ لیلد هفسلف هنیمز رد ناگدنهد

اه ی

رگید یوس زا و یقلاخا

، هب لیلد ندوب ورشیپ یعامتجا یاهراتفر زا یرایسب رد نایوجشناد

، هنومن شهوژپ زا شناد نیب نایوج

دش باختنا عوضوم هیلوا یسررب نمض ات

هدش دای ، رد شهوژپ یدعب یاه قحت شرتسگ ناکما

لیهست عماوج ریاس هب تاقی

،ور نیا زا .دوش

ِدامتعا داجیا رد قلاخا عوضوم تیمها هب هجوت اب فرصم

ناگدننک و داجیا و کی زا نایرتشم اب طباور ظفح

و روشک رد یقلاخاریغ و یقلاخا یبایرازاب هنیمز رد تاعلاطم دوبمک و وس لأخ

ِیدج لماوع هنیمز رد تاقیقحت رثؤم

رب

لکش یریگ فرصم کاردا ناگدننک

یقلاخاریغ و یقلاخا یبایرازاب زا رگید یوس زا

، شهوژپ ماجنا اه

هنیمز رد رتشیب ی

فرصم ههجاوم هوحن زا قیمع کرد داجیا یارب شلات و یبایرازاب رد قلاخا ناگدننک

هزوح رد یقلاخا تاعوضوم اب بسک

راکو

هناسر دنچ یایند رد زورما یا

، ناوارف تیمها و ترورض د ی

.درا هفسلف هعلاطم اه

هب یقلاخا ی هلزنم

حیضوت یارب یبوچراچ

فرصم خساپ و کاردا ناگدننک

تیعقوم هب اه

یقلاخا ی

، دهاوخ کمک ام هب یکرد نینچ داجیا رد درک

. ب ه

،لیلد نیمه رد

شهوژپ رضاح ریثأت هفسلف نیا اه

هدش کرد یقلاخاریغ یبایرازاب رب یقلاخا ی تسا هدش یسررب

. ور نیا زا یلصا شسرپ

رضاح شهوژپ یم حرطم هنوگ نیا

دوش نامرآ هک ییارگ ، یدام و ییارگدوخ فرصم ییارگ

ناگدننک هچ ریثأت یبایرازاب رب ی

راد هدش کرد یقلاخاریغ ن

؟د

1. Muncy & Eastman 2. Lui, Tong and Wong

3. Chowdhury & Fernando

(6)

ﻪﻔﺴﻠﻓ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﺳرﺮﺑ نﺎﻣرآ) ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫ

يدﺎﻣ و ﻲﻳاﺮﮔدﻮﺧ ،ﻲﻳاﺮﮔ فﺮﺼﻣ (ﻲﻳاﺮﮔ

ﺮﺑ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ...

908

ﻨﻴﺸﻴﭘ ﻪ يﺮﻈﻧ ﺶﻫوﮋﭘ

ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ قﻼﺧا هﺪﺷ كرد ﻲﻗﻼﺧاﺮﻴﻏ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ و12

13

تﺪﻣ ﻪﻛ ﺖﺳﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻲﻗﻼﺧا طﻮﻄﺧ رد

ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ زا دﺎﻘﺘﻧا

ﻲﻣ دﻮﺷ ﻔﻠﺘﺨﻣ ﻲﻗﻼﺧا طﻮﻄﺧ ؛ ﻲ

رد ﻲﻗﻮﻘﺣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ نﻮﭽﻤﻫ

لﻮﺼﺤﻣ لﺎﺒﻗ ،

ﻚﻴﺘﻛﺎﺗ ﻲﺼﺨﺷ شوﺮﻓ يﺎﻫ ،

هاﺮﻤﮔ ﺎﻳ ﻲﻌﻗاوﺮﻴﻏ تﺎﻐﻴﻠﺒﺗ هﺪﻨﻨﻛ

، ﮓﻨﻴﭙﻣاد لﻮﺼﺤﻣ14

، ﺖﻤﻴﻗ رد فﺎﺤﺟا يراﺬﮔ

،

فﺮﺼﻣ ياﺮﺑ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ

ﺪﻣآرد ﻢﻛ ، و رﺎﻛ نﺎﻛدﻮﻛ ﺮﻳﺎﺳ

ﻲﻗﻼﺧا ﺚﺣﺎﺒﻣ ﻦﻴﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﻛ يا

ار ﻲﻠﻠﻤﻟا هدﺮﻛ ﺐﻠﺟ دﻮﺧ ﻪﺑ

ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ .ﺖﺳا ﺪﻧراد ﻞﻳﺎﻤﺗ ﺪﺷرا ناﺮﻳﺪﻣ ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣ رد ﺪﺳر

ﻪﺑ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﻳا ﺎﻫرﺎﺘﻓر

ﺪﻳد ﺎﺑ ﺪﻨﻨﻛ هﺎﮕﻧ ﺎﻨﺜﺘﺳا ،

ﻪﻣﺎﻋ ار نآ مدﺮﻣ

ﻲﻣ هزﻮﺣ ﻦﻳا رد ﻲﻠﻛ هﺪﻋﺎﻗ ﺪﻨﻨﻴﺑ

ﻲﻜﺳوﺮﺒﻴﺷ و ﻞﻴﻧ) ،15

2007 ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و ﻲﻓرﻮﻣ .(

)16

2005 ﻦﻳا ار ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ قﻼﺧا ( ﻪﻧﻮﮔ

دﺮﻛ ﻒﻳﺮﻌﺗ ه

ﺪﻧا ﻪﺑ ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ ﻚﻴﺗﺎﻤﺘﺴﻴﺳ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ : ﻢﻴﻤﺼﺗ رد ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺮﻴﮔرﺎﻛ

يﺮﻴﮔ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ يﺎﻫ ،

يﺎﻫرﺎﺘﻓر

و ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻪﺴﺳﺆﻣ

يﺎﻫ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ رﺪﻴﺳﺮﺑا و ﭻﻠﻤﻠﮕﻴﻠﺷا) ،17

2010 ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ ﺮﻫ ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ زا .(

شزرا زا يا ﺺﺘﺨﻣ يﺎﻫ

دراد ار دﻮﺧ ،

رد ﺖﻛﺮﺷ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﺎﻴﻧد ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺐﺴﻛ

رﺎﻛو ﻒﻳﺮﻌﺗ توﺎﻔﺘﻣ ًﻼﻣﺎﻛ ﻲﻗﻼﺧا ﺖﺳا هﺪﺷ

نﻮﻤﻟﻮﺳ) ،18

1393 ،

52 - 53 .(

) ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و ﻲﻓرﻮﻣ 2005

يﺪﺣ ار ﻲﻗﻼﺧا ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ( هدﺮﻛ ﻒﻳﺮﻌﺗ

ﺪﻧا ﻂﺧ ﻪﻛ ﻲﺸﻣ ﺎﻫ ﺖﺳﺎﻴﺳ) ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ و (ﺎﻫ يﺎﻫ

فﺎﻔﺷ ﺖﻛﺮﺷ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ،

و هدﻮﺑ ﻪﻧﻻﻮﺌﺴﻣ و دﺎﻤﺘﻋا ﻞﺑﺎﻗ ﻪﺑ ﺐﺒﺳ

نﺪﻣآ دﻮﺟو يذ نﺎﻴﻣ ﻲﺘﺳرد و فﺎﺼﻧا سﺎﺴﺣا

ﻪﺑ نﺎﻌﻔﻧ رﻮﻃ

فﺮﺼﻣ و ﻲﻠﻛ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ

ﻪﺑ ﻲﻣ صﺎﺧ رﻮﻃ دﻮﺷ

وﺪﻴﻧﻮﻴﻟ) نارﺎﻜﻤﻫ و ،

2013 ﺮﻠﻛ و ﺮﻠﺗﺎﻛ ﺮﻈﻧ ﻖﺑﺎﻄﻣ .(

)19

2011 ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ( يﺎﻫ

ﻲﻣ ﻲﻗﻼﺧاﺮﻴﻏ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﺮﻫ ﺪﻧاﻮﺗ

ﺘﺨﻴﻣآ ﺮﺻﺎﻨﻋ زا ﻚﻳ ﻪ

ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ،لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ) ﺮﻀﻣ ﺎﻳ كﺎﻧﺮﻄﺧ تﻻﻮﺼﺤﻣ شوﺮﻓ

، ﻻﺎﺑ ندﺮﺑ

ﻲﻌﻨﺼﺗ ﻞﻜﺷ ﻪﺑ ﺖﻤﻴﻗ ،

ﺗﺄ هﻮﻴﺷ زا هدﺎﻔﺘﺳا و لﻮﺼﺤﻣ ﻞﻳﻮﺤﺗ رد يﺪﻤﻌﺗ ﺮﻴﺧ ﻊﻴﻓﺮﺗ رد هﺪﻨﻨﻛ هاﺮﻤﮔ يﺎﻫ

( ﻮﭘ ار ﺪﻫد ﺶﺷ

وﺪﻴﻧﻮﻴﻟ) نارﺎﻜﻤﻫ و

، 2013 .(

،ور ﻦﻳا زا هﺪﺷ كرد ﻲﻗﻼﺧاﺮﻴﻏ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ زا رﻮﻈﻨﻣ

، ﻞﻣاﻮﻋ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ كرد ﻲﻗﻼﺧاﺮﻴﻏ

فﺮﺼﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ هزﻮﺣ رد ﺖﻛﺮﺷ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻲﺗﺎﻴﻠﻤﻋ )

.ﺖﺳا (4P

ﻪﻔﺴﻠﻓ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫ

ﻲﻗﻼﺧا لﻮﺻا تﺎﻴﺑدا رد ﺐﺴﻛ

رﺎﻛو

، ﻪﻔﺴﻠﻓ نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫ

ار ﻲﺑﻮﭼرﺎﭼ ﻲﻣ

ﺪﻨﻧاد ﻢﻴﻤﺼﺗ ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﻪﻛ ار ﻲﻗﻼﺧا يﺮﻴﮔ

ﻲﻗﻼﺧا ﻞﺋﺎﺴﻣ ﺎﺑ ﻪﻬﺟاﻮﻣ مﺎﮕﻨﻫ

، ﻲﻣ ﺢﻳﺮﺸﺗ ﺪﻨﻛ

نﻮﻳ) ، 2011 كﺎﻴﻧزﻻ و ﻲﻓرﻮﻣ .(

)20

1981 و ( ﺎﻫ ﻞﺘﻳو و ﺖﻧ )21

1986 ( ﺪﻘﺘﻌﻣ ﺪﻧ

ﻪﺑ رﻮﻃ ﻲﻠﻛ

، ﻪﻔﺴﻠﻓ ﻪﺘﺳد ود ﻪﺑ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫ ﻪﻔﻴﻇو

ﺖﻳﺎﻏ و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻪﻘﺒﻃ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ

ﻲﻣ يﺪﻨﺑ ﺖﻳﺎﺳرﻮﻓ .ﺪﻧﻮﺷ

)22

1980 زا (

ﻲﻫﺎﮔﺪﻳد ﻪﺘﺳد ﻪﺑ ﺮﮕﻳد

ﻪﻔﺴﻠﻓ يﺪﻨﺑ نﺎﻣرآ هوﺮﮔ ود رد ار ﺎﻬﻧآ و ﺖﺧادﺮﭘ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫ

ﻲﺒﺴﻧ و ﻲﻳاﺮﮔ ﻲﻳاﺮﮔ

ﻊﻗاو رد .داد راﺮﻗ

ﻪﻔﻴﻇو ﻢﻳادارﺎﭘ /ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ

ﺖﻳﺎﻏ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ار ﻢﻫ ﺎﺘﺳار نﺎﻣرآ يﺪﻌﺑ ود مﻮﻬﻔﻣ ﺎﺑ /ﻲﻳاﺮﮔ

ﻲﺒﺴﻧ ﻲﻳاﺮﮔ ﺖﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد .

داﺪﻌﺗ ﻪﭼﺮﮔا

ﻪﻔﺴﻠﻓ ﻲﺑ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫ رﺎﻤﺷ

ﺖﺳا ﺖﻳﺎﺳرﻮﻓ) ،

1992 ( ، ﻪﻔﺴﻠﻓ ﺢﻴﺿﻮﺗ ﻪﺑ ﻪﻣادا رد ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫ

ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد ﻪﻛ يا

ﺖﺳا هﺪﺷ

، ﻲﻣ ﻪﺘﺧادﺮﭘ .دﻮﺷ

12. Marketing Ethics

13. Perceived Unethical Marketing 14. Dumping

15. Nill & Schibrowsky.

16. Murphy et al

17. Schlegelmilch and Oberseder

18. Solomon 19. Kotler & Keller 20. Murphy & Laczniak 21. Hunt &Vittel 22. Forsyth

(7)

نامرآ ییارگ

1

تیاسروف ( 7381 هک دوب رواب نیا رب ) تواضق رد دارفا درکیور

یم ار یقلاخا یاه یساسا لماع ود نتفرگ رظن رد اب ناوت

یبسن ییارگ نامرآ و .داد حیضوت ییارگ لماع نیتسخن

، ناهج یقلاخا دعاوق درف هک تسا یدح هب هجوت اب ار لومش

یبسن ییارگ یم در تیاغ درکیور نیا هک دنک هناسانش

یا .تسا عقاو رد یخرب هلومرف ناکما دارفا دعاوق ندرک هیکت ای ندرک

ناهج یقلاخا لومش

ار هجیتن ماگنه یریگ

زا شسرپ یم در یقلاخا یاه دننک

، رواب یقلاخا تیعطق هب نارگید هک یلاح رد

تواضق ماگنه و هتشاد یم لسوتم نآ هب یقلاخا یاه

عقاو رد .دنوش

، نامرآ ار لامعا دارفا هک تسا ینازیم ییارگ هب

تروص

طلغ ای تسرد ای هتسد

یدنب یم دندقتعم هک تسا یدح و دننک ییاناوت

هک دنراد هب هک یجیاتن و راثآ دنتسه نآ ناهاوخ تدش

ار هب دنروآ تسد لسار و یگلاواج(

،2

2173 تیاسروف .) (

7381 ) نامرآ ییارگ ار یدح یم فیرعت دنک

یم ضرف درف هک دنک

یم ار بولطم جیاتن ناوت

د هب حیحص لمع زا هراومه .دروآ تسد

نامرآ فیصوت ییارگ هدننک

درف ینارگن صوصخ رد

هافر

تسا نارگید تیاسروف(

، 7332 .) نامرآ رایسب دارفا یم ساسحا ارگ

بانتجا هراومه نارگید هب ندناسر بیسآ دننک ریذپ

؛تسا

یم حیجرت عقاو رد اهنآ یفنم یاهدمایپ هب هک تسپ لمع ود نیب دنهد

رگید دارفا یارب رجنم

یم دوش

، هب باختنا ی تسد

دننزن تواضق ماگنه ً لاومعم اهنآ . شرگن هب یقلاخا یاه

رظن و یقلاخا یاه یاه

یم لسوتم یناهج قلطم دنوش

ودینویل(

و

ناراکمه ، 2175 نامرآ رظن زا .) یتاذ یبوخ ای یدب اهارگ

ره لمع لمع نآ ندوب یقلاخا نازیم نییعت هب یگتسب

دراد

ساور(

، 2117 جرد اب دارفا هک تسا هدش هدهاشم .) ه

نامرآ ییارگ دایز یفنم هاگدید رد یقلاخاریغ راتفر هب تبسن یرت

بسک راکو دنراد ساور(

ناراکمه و ،

7334 ) اریز ؛ نامرآ میمصت رد ً لاومعم اهارگ تیعقوم رد یریگ

یقلاخا راوشد یاه ،

نودب

یاهدمایپ و طیارش نتفرگ رظن رد ناشمیمصت

، رد اهنت تسج یوجو دنتسه قلطم طلغ ای تسرد نیس(

ق یدکپا ناراکمه و ،

7333 یم راظتنا نیاربانب .) فرصم دور

ناگدننک نامرآ لمحت مک یقلاخاریغ یبایرازاب هب تبسن رتارگ دنشاب رت

، هک یلاح رد

نامرآ هجرد اب دارفا رتمک ییارگ

، س یبایرازاب یاهراتفر ً لاامتحا ؤ

لا رب رتشیب ار زیگنا یم

دنریذپ بیطخلا(

، ساور و نوتناس ،

2113 یم نیاربانب .) درک ضرف ناوت

هک نامرآ حطس هچره دشاب رتلااب درف رد ییارگ

، هدش کرد یقلاخاریغ یبایرازاب (

رد

لوصحم هزوح ،

تمیق ، دوب دهاوخ رتشیب یو طسوت )جیورت و عیزوت (

H1

).

ییارگدوخ

3

و پمچوئب فیرعت قبط

4یووب ( 7385 نیا هب ییارگدوخ ) هراشا

هک دراد ره نارگید رب ار شیوخ عفانم یدح هچ ات درف مدقم

یم درامش ناراکمه و ودینویل(

، 2175 .) ،نینچمه دوخ یصخش تعفنم و تذل هب تبسن درف دح زا شیب ینارگن ییارگدوخ

فیرعت هعماج هافر و تعفنم لباقم رد تسا هدش

اناداواهیلاپ(

ناراکمه و ،

2171 عقاو رد یقلاخا ییارگدوخ .) یعون

هفسلف

ارگدیدرت یقلاخا تس

لمع کی یبایزرا رد هک ،

کیتامگارپ درکیور ی

.دراد رد نیا ییارگدوخ للادتسا هنوگ

یم دوش درادناتسا

یقلاخا دشابن درف دوخ راتفر نآ عجرم هک یا

، تسین ربتعم ور نیا زا ؛

هب اجنیا رد یقلاخا یبایزرا هاگدید هب تدش

یصخش یاه

هتسباو تسا تیاسروف(

، 7381 .) نیا زا ،هاگدید یصخش تفرشیپ رب دنراد لیامت ارگدوخ دارفا دوخ

رد یلصا فده ناونع هب

یگدنز دیکأت دننک ، نآ اه عضوم راکشآ یاهاطخ لباقم رد یمن

دنریگ نداد رظن زا و هرابرد

یم بانتجا عفانم داضت دننک

نسنه(

،3

1. Idealism

2. Javalgi, & Russel 3. Egoism

4. Beauchamp & Bowie 5. Hansen

(8)

... 670

7332 رد .) هک یلاح تذل و نارذگشوخ نایارگدوخ زا یخرب وج

هدوب تسا بولطم تذل اهنت اهنآ یارب و ،

ییافوکشدوخ نارگید

یم رظن رد بولطم ار ینلاقع یگتفیشدوخ و دنریگ

چیرف و زیکلاس(

7ه ، 7383 یارب .) درف ارگدوخ ، تسا یقلاخا ینامز لمع

اقترا ار شتدمدنلب عفانم وحن نیرتهب هب هک

؛دهد نییعت درف دوخ تدمدنلب عفانم ینعی دننک

ه نیا یم هتفرگ رظن رد دوش

هک

ودینویل( هن ای تسا تسرد یقلاخا ظاحل زا لمع کی ناراکمه و

، 2175 عقاو رد .)

، یقلاخا ینامز لمع ارگدوخ درف رظن هب

تسا تبسن هک تیزم

یاه ره زا تدمدنلب رد شتارضم هب لمع نآ گرزب یرگید نیزگیاج هنیزگ

ت دشاب ر و زیکلاس(

هچیرف ،

7383 داد ناشن یلمع تاعلاطم .) ه

تسا دنراد لیامت ارگدوخ دارفا هک یصخش عفانم هک ینامز

اهنآ یمن رطخ هب دتفا

، تبسن

یب تکرش یقلاخاریغ یبایرازاب هب دنشاب توافت

بیطخلا(

لتیو و ساور ، ،

2114 و ساور ، 2117 ) تسا نیا نآ لیلد ؛ هک

یاراد ارگدوخ دارفا یم ثعاب هک دنتسه یفطاع یاوزنا یعون

نارگید ریگرد رتمک دوش دنوش

، رد نینچمه صوصخ

خ یاهاط

نمیا ان تلاوصحم دننام یراکشآ ،

هدنبیرف تاغیلبت و یتمیق ضیعبت

، دننک هجوت نارگید هب رتمک یلاس(

و زیک هچیرف ، 7383 .)

یم نیاربانب رتلااب درف رد ییارگدوخ حطس هچره درک ضرف ناوت

دشاب ، هدش کرد یقلاخاریغ یبایرازاب صحم هزوح رد(

لو ،

تمیق ، دوب دهاوخ رتمک یو طسوت )عیفرت و عیزوت (

H2

).

یدام ییارگ

2

یدام حلاطصا رد هک ییارگ

تفگ یاهوگو یهافش یم هدینش دوش

و ناگدنسیون ار نآ

هب هنادازآ راک یم دنرب

، یموهفم لصا رد

یفسلف هتشاد و نیا هب هراشا یم دنک درادن دوجو نآ تاکرح و هدام زج یزیچ هک

؛ یمومع دربراک رد اما ،

یدام بلغا ییارگ

هب

« یونعم لئاسم زا تلفغ و یدام لایما و اهزاین هب یگدرپسرس ،

یگدنز شور ،

لاع هب لماک شیارگ و هدیقع ی

ق یدام

»

.دراد هراشا

5کب یدام یم فیرعت یتیمها نازیم ار ییارگ فرصم کی هک دنک

ییاراد یارب هدننک )تیکلام(

دوخ یدام یاه

تسا لئاق ،

مسیلایرتام حطس نیرتلااب رد ،

ییاراد نیا یم رارق درف یگدنز یلصا هاگیاج رد اه

هک تسا نیا رب داقتعا و دنریگ

گرزب یم مهارف ار درف یتیاضران ای تیاضر لماع نیرت دننک

کب(

، 7383 .) نوسواد و سنیچیر (4

7332 ) فیصوت رد

م یدا یم ییارگ یدام :دنیوگ

یمومع دربراک رد ییارگ

، بلغا رادفرط هب زا ی

هتساوخ روما ندرمش زیچان و یدام یاهزاین و اه

یونعم دراد هراشا و

یعون یگدنز شور ،

لاع تمس هب لماک شیارگ و هدیقع ی

نوسواد و سنیچیر نینچمه .تسا یدام ق

باستکا رب زکرمت رایعم هس ،

یپ یارب باستکا هزادنا یارب ار ییاراد رب ینتبم تیقفوم و یلاحشوخ یریگ

یدام یریگ ییارگ

تسیلایرتام هک تسا نیا باستکا رب زکرمت زا روظنم .دندرک هئارا اه

، ییاراد باستکا و اه یگدنز زکرم رد ار دوخ یاه

ناش

یم رارق .دنهد زا روظنم یپ یارب باستکا

یریگ

، یلاحشوخ زا

هک تسا نیا ییاراد

باستکا و اه یگدنز تیزکرم رد اه

یدام دراد رارق نایارگ اهنآ اریز ؛

ییاراد نیا اه

ار هیاپ و ساسا یگدنز رد هافر و تیاضر

یم .دنناد رب ینتبم تیقفوم زا روظنم

یدام هک تسا نیا ییاراد ییاراد تیفیک و دادعت ساسا رب ار نارگید و ناشدوخ تیقفوم نایارگ

یاه یم ی س هک دنجن عمج یروآ

هدرک دنا نوسواد و سنیچیر(

، 7332 .) لاس رد ریخا یاه ناققحم و نابایرازاب ،

یدام موهفم هب هقلاع ییارگ

یدشر هب ور

هداد ناشن .دنا

یدام یسررب زا نابایرازاب زا یعامتجا و یقلاخا میهافم رد رولبتم ییارگ

هاگدید ود رادیرخ و هدنشورف

، هب تدش

لابقتسا درک ه دنا . یدام ییارگ ( هک موهفم نیا هب رواب ییاراد

یم یدام یاه گرزب دنناوت

دنشاب یگدنز رد تیاضر عبنم نیرت )

،

1. Tsalikis & Fritzsche 2. Materialism

3. Belk

4. Richins & Dawson

(9)

911

4هرﺎﻤﺷ ،10هرود ،1397،ﻲﻧﺎﮔرزﺎﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ

ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ دﺎﺠﻳا ﺐﺒﺳ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻲﻗﻼﺧا تﻼﻜﺸﻣ

.دﻮﺷ داﺮﻓا ﻮﺳ ﻚﻳ زا ﻪﻛ ي

يدﺎﻣ رﺎﻴﺴﺑ اﺮﮔ

ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ ا داﺮﻓ ﻪﻛ ي

يدﺎﻣ اﺮﮔ

،ﺪﻧراد يﺮﺘﻤﻛ ﻲﻳ رﺎﺸﻓ

ﻲﻔﻋﺎﻀﻣ ار ﻲﻳاراد ﻦﺘﺷاد ياﺮﺑ ﻪﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ يﺎﻫ

ﻲﻣ سﺎﺴﺣا ﻲﻟﺎﺤﺷﻮﺧ ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد رﻮﻈﻨﻣ ﺪﻨﻨﻛ

؛

ﺑ ياﺮﺑ ﻪﻜﻨﻳا لﺎﻤﺘﺣا ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻪ

ﻲﻳاراد ﻦﻳا ندروآ ﺖﺳد ﺪﻧﻮﺷ ﻲﻗﻼﺧاﺮﻴﻏ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﺮﻴﮔرد ﺎﻫ

، ﺖﺳا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻦﻤﺘﺴﻳا و ﻲﺴﻧﺎﻣ)

،

1998 ﻚﺑ ﺮﻈﻧ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا ؛(

) 1985 (

، يدﺎﻣ داﺮﻓا ﻆﻔﺣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ اﺮﮔ

ﻲﻳاراد و لاﻮﻣا سﺎﺴﺣ رﺎﻴﺴﺑ نﺎﺸﻳﺎﻫ

ﺪﻧا ؛ زا

ور ﻦﻳا توﺎﻀﻗ هﺎﮕﻳﺎﺟ رد ﻪﻛ ﻲﻣﺎﮕﻨﻫ صﻮﺼﺧ رد

ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺖﻛﺮﺷ يﺎﻫ ﻲﻳاراد و نﺎﺷدﻮﺧ ﺮﺑ

ﺪﻧﺮﻴﮔ راﺮﻗ نﺎﺸﻳﺎﻫ

، ًﻻﺎﻤﺘﺣا

ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ نآ ندﻮﺑ ﻲﻗﻼﺧا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ .داد ﺪﻨﻫاﻮﺧ نﺎﺸﻧ ﻲﻔﻋﺎﻀﻣ ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ ﺎﻫ

،ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻲﻣ ﺢﻄﺳ ﻪﭼﺮﻫ دﺮﻛ ضﺮﻓ ناﻮﺗ

يدﺎﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ دﺮﻓ رد ﻲﻳاﺮﮔ ،

هﺪﺷ كرد ﻲﻗﻼﺧاﺮﻴﻏ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ لﻮﺼﺤﻣ هزﻮﺣ رد)

، ﺖﻤﻴﻗ ، ﻴﺑ يو ﻂﺳﻮﺗ (ﺞﻳوﺮﺗ و ﻊﻳزﻮﺗ ﺮﺘﺸ

دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ )

H3

(.

ﻨﻴﺸﻴﭘ ﻪ ﻲﺑﺮﺠﺗ ﺶﻫوﮋﭘ

ار ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ رد قﻼﺧا ﻪﻨﻴﻣز رد هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﻣ

ﻚﻳ زا ناﻮﺗ هﺎﮔﺪﻳد

ﻲﻠﻛ ﻪﺘﺳد ﻪﺳ ﻪﺑ ﻪﻘﺒﻃ

يﺪﻨﺑ .دﺮﻛ رد ﻲﺧﺮﺑ

ﻪﺘﺳد و قﻼﺧا تﺎﻴﺑدا ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ قﻼﺧا ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ يﺪﻨﺑ

ﺐﺴﻛ رﺎﻛو ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ و ﺰﻴﻜﻴﻟﺎﺳ)

ﻪﭽﻳﺮﻓ ،

1989 ﻲﻜﺳوﺮﺒﻴﺷ و ﻞﻴﻧ ؛

، 2007 ﻞﺳار و ﻲﮕﻟاوﺎﺟ ؛ ،

2015 رد .(

ﺘﺳد ﻪ يا ﺮﮕﻳد

، فﺮﺼﻣ قﻼﺧا ﻞﻣاﻮﻋ و هﺪﻨﻨﻛ

ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺮﺑ راﺬﮔ

فﺮﺼﻣ ﻲﻗﻼﺧاﺮﻴﻏ يﺎﻫرﺎﺘﻓر نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ

ﺪﺷ ﻲﺑﺎﻳزرا ه

ﻦﻤﺘﺴﻳا و ﻲﺴﻧﺎﻣ)

، 1998 ﺮﻴﻤﻓرا ؛ ،نارﺎﻜﻤﻫ و 1999

؛ ناﺪﻳﻮﺳ نارﺎﻜﻤﻫ و ،

2003 و ( رد مﻮﺳ ﻪﺘﺳد

، ﺖﻛﺮﺷ ﻲﻗﻼﺧاﺮﻴﻏ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﺎﻫ

ﺖﺳا هﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ سور و ﺮﻳﺮﻛ)

،32

1997 وﺪﻴﻧﻮﻴﻟ ؛

،نارﺎﻜﻤﻫ و

2013 اداوﺎﻬﻴﻟﺎﭘ ؛ نارﺎﻜﻤﻫ و

، 2016 ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻤﺿ ﻪﻣادا رد .(

ﻪﻧﻮﻤﻧ يا ﺮﻫ زا ﻪﺳ ﻪﺘﺳد ﻻﺎﺑ ، هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﺧﺮﺑ ﻪﺑ رد

ﻪﻨﻴﻣز ﺰﻴﻧ رﻮﺸﻛ رد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ قﻼﺧا ﻲﻣ هرﺎﺷا

.دﻮﺷ

ﻲﻜﺳوﺮﺒﻴﺷ و ﻞﻴﻧ )

2007 ﻪﺋارا ﺎﺑ ( ﻪﺘﺳد ﻚﻳ ﻲﻋﻮﺿﻮﻣ يﺪﻨﺑ ،

ناﻮﻨﻋ ﻪﺳ ﻞﻳذ ار ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ قﻼﺧا هزﻮﺣ رد حﺮﻄﻣ ﺚﺣﺎﺒﻣ

ﻪﺘﺳد :ﺪﻧدﺮﻛ يﺪﻨﺑ 1

رد قﻼﺧا . هزﻮﺣ

ﻪﺧﺎﺷﺮﻳز

؛ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ يﺎﻫ 2

صﺎﺧ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ . ؛ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ قﻼﺧا ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ

3 رد قﻼﺧا .

.ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻲﺗﺎﻴﻠﻤﻋ هزﻮﺣ ﻪﻘﺒﻃ ﻪﺑ ﻪﻣادا رد

يﺪﻨﺑ هزﻮﺣ رد ﻲﻗﻼﺧا ﺚﺣﺎﺒﻣ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻲﺗﺎﻴﻠﻤﻋ

ﺮﻫ ﻞﻳذ ﻪﺘﺨﻴﻣآ ﺮﺻﺎﻨﻋ زا ﻚﻳ

ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ) ( 4P

:ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ

رد قﻼﺧا ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ 

كﺎﻧﺮﻄﺧ تﻻﻮﺼﺤﻣ شوﺮﻓ :لﻮﺼﺤﻣ هزﻮﺣ ،

ﻂﻴﺤﻣ ياﺮﺑ ﺮﻀﻣ و باﺮﺧ ؛ﺖﺴﻳز

ﻚﭼﻮﻛ ﻪﺘﺴﺑ يزﺎﺳ يﺪﻨﺑ

، ﻲﺒﻠﻘﺗ ﺪﻧﺮﺑ زا هدﺎﻔﺘﺳا ،

تﺎﻋﻼﻃا ﻪﺋارا مﺪﻋ مزﻻ

راﺮﻗ ﻪﺘﺳد ﻦﻳا رد ...و لﻮﺼﺤﻣ هرﺎﺑرد

ﻲﻣ

؛ﺪﻧﺮﻴﮔ ﺖﻤﻴﻗ و ﺖﻤﻴﻗ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻲﻗﻼﺧا لﻮﺻا ﻪﻴﻠﻛ :ﺖﻤﻴﻗ هزﻮﺣ رد قﻼﺧا ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ 

ﺪﻨﻧﺎﻣ يراﺬﮔ

ناﺮﮔ ﻲﺷوﺮﻓ ، ترﻮﺻ ﻪﺋارا بﺎﺴﺣ

ﺖﺳردﺎﻧ يﺎﻫ ،

ﻻﺎﺑ ﺖﻤﻴﻗ ﺖﻴﺒﺜﺗ ﺑ)

ﻪ (ﺎﺒﻗر ﺎﺑ ﻲﻘﻓاﻮﺗ ترﻮﺻ ،

ﺖﻤﻴﻗ يراﺬﮔ ﻪﻧاﺮﮔﺎﻤﻐﻳ ،2

ﺖﻤﻴﻗ يراﺬﮔ ﻪﻧاﺮﮔرﺎﻤﺜﺘﺳا ﻪﺘﺳد ﻦﻳا رد...و3

؛ﺪﻨﺘﺴﻫ

1. Creyer & Ross

2 . ﺖﻤﻴﻗ ﻲﻋﻮﻧ ﺖﻛﺮﺷ نآ رد ﻪﻛ ﺖﺳا يراﺬﮔ ﻪﺑ

رﻮﻈﻨﻣ ﺪﻳﺪﺟ يﺎﺒﻗر دورو ياﺮﺑ ﻲﺷاﺮﺗ ﻊﻧﺎﻣ و ﺎﺒﻗر ندز نوﺮﻴﺑ

، ﻲﻣ ﻪﮕﻧ ﻦﻴﻳﺎﭘ رﺎﻴﺴﺑ ار دﻮﺧ لﻮﺼﺤﻣ ﺖﻤﻴﻗ دراد

ﻪﻛ رد نآ ﻪﺑ حﻼﻄﺻا Predatory Pricing

ﻲﻣ ﻪﺘﻔﮔ .دﻮﺷ

3 . ﻋﻮﻧ ﻲ ﻗ ﺖﻤﻴ راﺬﮔ ي ﻗ هﺪﻨﺷوﺮﻓ نآ رد ﻪﻛ ﺖﻤﻴ

ﺴﺑ نﺎﻬﮔﺎﻧ ار دﻮﺧ لﻮﺼﺤﻣ رﺎﻴ

ﻗ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺖﻤﻴ ﻣ مﻼﻋا نآ لﻮﻘﻌﻣ ﻲ

ا .ﺪﻨﻛ ﻦﻳ اﺰﻓا ﺶﻳ ﺮﺳ ﻊﻳ ﻗ ﺖﻤﻴ ًﻻﻮﻤﻌﻣ

ﻧﺎﻣز ﻲ ﻣ قﺎﻔﺗا ﻲ ﻋﻮﻧ ﻪﻛ ﺪﺘﻓا ﻲ ا ﺎﺿﺎﻘﺗ رد كﻮﺷ دﺎﺠﻳ

ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺷ نآ ﻪﺑ حﻼﻄﺻا رد ﻪﻛ Price Gouging

ﻲﻣ ﻪﺘﻔﮔ .دﻮﺷ

(10)

... 679

هطبار رد هک یا یقلاخا لئاسم و یقلاخا تیلوئسم :عیزوت هزوح رد قلاخا اب طبترم تاعوضوم 

اب هطساو هب اه دوجو

یم یارب لماک تمیق تفایرد ؛دیآ زا یشخب

لوصحم هاگشورف رد هدرخ یاه

یشورف ، نتخورف طقف هک یتلاوصحم

لااب دوس هیشاح دنراد

یم یاج هتسد نیا رد...و .دنریگ

شلاچ :عیفرت هزوح رد قلاخا اب طبترم تاعوضوم 

تاطابترا و تاغیلبت رد یقلاخا یاه

، لاوصحم تاغیلبت دننام ت

رضم ، یب و یراکبیرف شورف دربشیپ تاغیلبت رد یتلادع

، نیهوت تاغیلبت هشیلک زا هدافتسا و زیمآ

تاغیلبت رد اه ،

قوس فرصم نداد ناگدننک

زاین نآ هب هک یزیچ دیرخ هب هتشادن

هک شسرپ نیا و دنرادن ار نآ دیرخ تعاطتسا ای

ایآ هب یلک روط ناکما یزیچ نینچ

ریذپ تسا ...و ریخ ای ،

یم رارق هتسد نیا رد .دنریگ

نمتسیا و یسنام (

7338 لاقم ) ه یا ناونع اب

« یدام فرصم قلاخا و ییارگ هدننک

( کی یفاشتکا هعلاطم

») .دندرک هئارا

شلات هعلاطم نیا رد هک تسا هدش

هطبار یدام فرصم ییارگ ناگدننک

یقلاخاریغ یاهراتفر رد اهنآ ندش ریگرد نازیم اب

تکرش هیلع اه

دوش یسررب جیاتن .

داد ناشن فرصم

ناگدننک یدام تیلاعف رد رتشیب رتارگ تکرش یقلاخاریغ یاه

اه ریگرد

دش ه دنا

؛ فرصم یعون هب ینعی ناگدننک

یدام رتارگ هب تبسن تیلاعف یاه رد هک ی تکرش اه هداد ماجنا ،دنا

رب یقلاخاریغ تشاد

تشاد یرتمک ه

دنا .

ودینویل ناراکمه و ش ( 2175 لاقم ) ه یا ناونع اب

« شیارگ فرصم کاردا زا جتنم دامتعا و یگنهرف یاه یبایرازاب زا هدننک

نامزاس یقلاخاریغ

» هلاقم نیا رد .دندرک هئارا ریثأت

یگنهرف داعبا اه

هفسلف رب دتسف فرصم یقلاخا یاه

ناگدننک و ریثأت

هفسلف نیا فرصم کاردا رب یقلاخا یاه

ناگدننک نامزاس یقلاخاریغ یبایرازاب زا هدش یسررب

و ریثأت فرصم دامتعا هدننک

دیجنس کاردا نیا زا تسا هدش ه

. هک دنتفای تسد هجیتن نیا هب اهنآ نامرآ

هدش کرد یقلاخاریغ یبایرازاب رب ییارگ ت

ریثأ

تبثم یم دراذگ و ریثأت دوخ ییارگ فرصم کاردا رب .تسا یفنم یقلاخاریغ یبایرازاب زا هدننک

نآ درکیور هک هدش ماجنا یبایرازاب رد قلاخا عوضوم اب طبترم یتاعلاطم زین ناریا رد اما اه

یسررب ریثأت فر یاهرات

/یقلاخا فرصم خساپ رب یقلاخاریغ ناگدننک

تکرش تیقفوم و اه

تسا هدوب .

لامج و سونو رواد رد ینزج یناخ

لاس 7584 لاقم ه یا ناونع اب

« یبایرازاب و تایقلاخا :

تارظن یقیبطت یسررب

نویناحور ، تکرش ناریدم تکرش ناریدم و یتلود یاه

یصوصخ یاه »

درک هئارا دن هک تسا هداد ناشن قیقحت نیا جیاتن .

ناریدم دشرا تکرش ناریدم زا رتشیب یصوصخ یاه دشرا

تکرش یلام تیقفوم رد یقلاخا لوصا تیاعر هب یتلود یاه

تکرش اه دیکأت یم .دننک ینادور و یمیهاربا (

7588 ) یشهوژپ رد ناونع اب

« دیرخ راتفر رد یقلاخا یبایرازاب شقن

فرصم ناگدننک ییاذغ داوم

» هجیتن دنتفرگ شزرا تیاعر هک تکرش طسوت یقلاخا یاه

فرصم دیرخ راتفر رب اه ناگدننک

م تبثم رثا ییاذغداو ؛دراد

هب شزرا نیا تقباطم رثا رد هک یروط شزرا اب اه

فرصم یاه هدننک

، ناشن و مان باختنا هب نانآ

تکرش نآ یراجت دش بیغرت اه

ه دنا .

هیضرف همادا رد یم هئارا یموهفم لدم و شهوژپ یاه

دوش .

نامرآ حطس هچ رهH1-a

یبایرازاب ،دشاب رتلااب درف رد ییارگ دهاوخ رتشیب لوصحم هزوح رد یو هدش کرد یقلاخاریغ

.دوب نامرآ حطس هچ رهH1-b

.دوب دهاوخ رتشیب تمیق هزوح رد یو هدش کرد یقلاخاریغ یبایرازاب ،دشاب رتلااب درف رد ییارگ

(11)

نامرآ حطس هچ ره H1-c

عیزوت هزوح رد یو هدش کرد یقلاخاریغ یبایرازاب ،دشاب رتلااب درف رد ییارگ ب دهاوخ رتشیب

.دو

نامرآ حطس هچ رهH1-d

.دوب دهاوخ رتشیب جیورت هزوح رد یو هدش کرد یقلاخاریغ یبایرازاب ،دشاب رتلااب درف رد ییارگ

.دوب دهاوخ رتمک لوصحم هزوح رد یو هدش کرد یقلاخاریغ یبایرازاب ،دشاب رتلااب درف رد ییارگدوخ حطس هچ رهH2-a

دوخ حطس هچ رهH2-b

ییارگ .دوب دهاوخ رتمک تمیق هزوح رد یو هدش کرد یقلاخاریغ یبایرازاب ،دشاب رتلااب درف رد

.دوب دهاوخ رتمک عیزوت هزوح رد یو هدش کرد یقلاخاریغ یبایرازاب ،دشاب رتلااب درف رد ییارگدوخ حطس هچ ره H2-c

دوخ حطس هچ رهH2-d

ش کرد یقلاخاریغ یبایرازاب ،دشاب رتلااب درف رد ییارگ .دوب دهاوخ رتمک جیورت هزوح رد یو هد

یدام حطس هچ ره H3-a

دهاوخ رتشیب لوصحم هزوح رد یو هدش کرد یقلاخاریغ یبایرازاب ،دشاب رتلااب درف رد ییارگ

.دوب یدام حطس هچ رهH3-b

.دوب دهاوخ رتشیب تمیق هزوح رد یو هدش کرد یقلاخاریغ یبایرازاب ،دشاب رتلااب درف رد ییارگ

یدام حطس هچ ره H3-c

.دوب دهاوخ رتشیب عیزوت هزوح رد یو هدش کرد یقلاخاریغ یبایرازاب ،دشاب رتلااب درف رد ییارگ

یدام حطس هچ رهH3-d

.دوب دهاوخ رتشیب جیورت هزوح رد یو هدش کرد یقلاخاریغ یبایرازاب ،دشاب رتلااب درف رد ییارگ

لکش 7 شهوژپ یموهفم لدم .

شور شهوژپ یسانش یفیصوت عون زا رضاح شهوژپ ـ

یشیامیپ .تسا یرامآ هعماج

،نآ دحاو یملاسا دازآ هاگشناد تیریدم هدکشناد نایوجشناد

زکرم نارهت هدوب

یرامآ هنومن و زا لکشتم

573 قبط یفداصت شور هب هک تسا رفن ه

یا دش باختنا دن

اب . هب هجوت رامآ

لاوئسم رب ینبم هدکشناد ن لیصحت

هدکشناد نیا رد وجشناد رازه هد دودح

، رب ناگروم لودج ساسا هنومن دادعت

575 رفن

.دش دروآرب ور نیا زا

عیزوت زا سپ 411

شسرپ همان

، تیاهن رد 573

هخسن هدافتسا لباق عمج

یروآ .دیدرگ

ییارگ نامرآ )مسیلآ هدیا(

ییارگدوخ )مسیئوگا(

یدام ییارگ )مسیلایرتام(

لوصحم

تمیق

عیزوت

جیورت یبایرازاب یقلاخاریغ هدش کرد