تّیصخش نامر رد یزادرپ
و صّللا بلاکلا
ظوفحم بیجن رثا
یدیشمج همطاف
*
یوجشناد یرتکد دزی هاگشناد یبرع تایبدا و نابز
یدنمیم لاصو
هورگ رایشناد دزی هاگشناد یبرع تایبدا و نابز
ص زا(
133 ات 152 )
:تفايرد خيرات 24
/ 3 / 1395 :شريذپ خيرات ، 29
/ 6 / 1396
هدیکچ
مر ره رد نا یساسا يرت ن لقتنم رصنع دننک
ة عوضوم ، تّیصخش نآ یاه نامر
؛تسا یلجت نامر رگ
تیصخش تلااح و راتفر مان اب تسا یياه
اه یگژيو و هبرصحنم یاه ره هک درف
کي ليدب کي تّیصخش
اع رد مل جراخ هک دنتسه نسيون
هد نيا تیصخش ار اه زا نتفرگ وگلا اب دارفا
یم یعقاو دنيرفآ و
رگريوصت نيا راتفر تّیصخش
تسا دارفا رگيد و طیحم ربارب رد اه
؛ ور نيا زا یو
قلخ یارب رثا
ی
رد یفاک تراهم دياب ،دنمشزرا تّیصخش
.دشاب هتشاد یزادرپ یارب تسا یششوک رضاح شهوژپ
ناشن مامتها نداد ظوفحم بیجن
، نامر سيون و روهشم یرصم رصاعم
، هب رصنع تّیصخش و
هویش یاه نوگانوگ
ّیصخش ت نيا یسررب هب لاجم نيا رد هک دوخ راثآ رد یزادرپ رصنع
نامر رد
«
ّللا و ص بلاکلا » .تسا هدش هدنسب یلصا لماع
شنيزگ نامر و صللا رثا بلاکلا ظوفحم بیجن
،
هاگياج یبدا تیعقوم و هدنسيون
نامر و هب وا یاه نامر هژيو رظندروم
صرع رد ة ناتساد یبرع یسيون
یخرب هکارچ ؛تسا وا
ار طقن ة ناتساد فطع هدروآ رامش هب یبرع یسيون
.دنا هب ادتبا شهوژپ نيا رد
هاگياج و فيرعت تّیصخش
زا سپ و تسا هدش هراشا یناتساد تایبدا رد ماسقا ندرمشرب
تّیصخش و
هویش یاه نآ شزادرپ ،
تّیصخش نامر یاه و صللا
بلاکلا زا معا ايوپ ،اتسيا یدادرارق ، و
...
هب هّجوت اب
اهرایعم یبايزرا ی هدش هداد رارق هدنناوخ ديد ضرعم رد و یفّرعم ، دنا
.
هژاو یاه یدیلک :
،ناتساد رصانع
،یرصم نامر تّیصخش
یزادرپ
ّللا ،ظوفحم بیجن ، و ص
.بلاکلا
* . ةمانايار ةدنسيون لوئسم :
f.jamshidi@stu.yazd.ac.ir
ناتسبات و راهب 1396
1 .
ّدقم هم ناگدنسيون بلغا هک دنرواب نيا رب
نآ رد هچ ملاع د ناتسا شقن نییعت هدننک
،دراد
ا مع ا ل راتفر و
ّیصخش ت ه ا تس اتسار نیمه رد و شلات
یم دننک نامر ار دوخ یاه
هنیيآ ماج فلتخم تاقبط یگدنز باتزاب یارب یا یقلاخا لياذر و کین صياصخ ،هع
نآ اه و زین تبیصم نآ اب هتسویپ هک یتلاکشم و اه یم مرن هجنپ و تسد
رارق ،دننک
دنهد
،ضاترم(
1998 : 73
یم رظن هب .)
دسر شنيرفآ ا
صاخش ناتساد ناجیه نيرتزیگنا
شخب ناتساد دشاب یسيون هکارچ ؛
کي قلخ اب هدنسيون تّیصخش
یيوگ ، هب شنيرفآ
یم تسد یناسنا زن
هک د یم افيا ناتساد یاهارجام رد ار دوخ شقن هنارهام .دنک
اد رد
ّیصخش یارب یلاجم بلغا هاتوک ناتس ت
و تسین یزادرپ نيا
هديدپ رتشیب رد
نامر ورب و روهظ دراد ز
بلغا داینب ور نيا زا ؛ نامر
یاه رب ربتعم و قّفوم رصنع نيا
هدش هتشاذگ تسا
؛ سپ نامر مه زا شیب د رد ار هدنسيون تسد هاتوک ناتسا شزادرپ
تّیصخش یمزاب اه
ذگ و درا رتزاب یاضف دوجو لیلد هب مه زاجا هدنسيون هب ،
ة یرتشیب
هب دورو یارب یایند
تّیصخش یم اه
هدیچیپ نآ حرط لیلد نیمه هب و دهد و رت
یعامتجا طیحم
ّوحترپ نآ ل
تسا رت
،زمازبيا(
1366 : 11
یمومع رواب هب انب ).
رد
عيابط و تاّیقلخ لباقت زا یقطنم روط هب ثداوح ،یبدا یاهراکهاش دارفا
هب ناتساد
یم دوجو ديآ
؛ یور نيا زا ناتساد زا یرایسب یلصا فده
اه
، نتخاس نايامن خ
صياص
و یگژيو تفهن یاه ة
تّیصخش اه
تس هک اگدنسيون بلغا یارب ن
شنيرفآ ساد
نات ی
باذج مهم شکمشک ، یصخش یگدنز رد ار ی
یم داجيا ناتساد یلصا ت دننک
یقداصریم(
، 1380 : 86 .)
رضاح شهوژپ ات تسا نآ رب
ذم یاهرایعم ساسارب لیلحت هب هک یراثآ رد روک
تّیصخش اه
رد هتخادرپ یناتساد تایبدا ،دنا
تّیصخش یاه
نامر و صللا بلاکلا ار
یواکاو دنک نيا یوگخساپ رذگهر نيا زا و شسرپ
اه دشاب : 1 . هچ ات ظوفحم بیجن
هب رد نازیم رصنع یریگراک
تّیصخش هویش و
یاه تّیصخش یزادرپ
هدرک لمع قفوم
؟تسا 2 . نامر یانغ رد نف نيا شقن و صللا
بلاکلا
؟تسا نازیم هچ ات
نیمز رد ة نیشیپ ة م هک یشهوژپ نتفاي یارب شلات تفگ دياب شهوژپ نيا ًارصحن
یسررب هب تّیصخش
یب ،دشاب هتخادرپ یبرع تایبدا رد رثا کي یزادرپ و دنام هجیتن
نیمز رد ة هک یتامادقا یبدا راثآ یسررب و دقن نوماریپ
،هتفرگ تروص ظوفحم بیجن
یم مجرت هب ناوت ة
شهوژپ هب زین و راثآ زا یخرب یو یگدنسيون کبس هب طوبرم یياه
طبار و ة وا راثآ ینتمانیب نامر صوصخ رد اّما .درک هراشا ميرک نآرق اب
و صللا بلاکلا
تفگ دياب یغاي نمحّرلادبع
برع نادقتنم زا ،
، گدنسيون هک دوخ راثآ زا یکي رد نا
یبرع رصاعم ار
یناتسب میلس زا ات
ظوفحم بیجن یسررب
ومن
،هد و دقن ار نامر نيا
رک لیلحت .تسا هد
نینچمه هلاقم
ناونع اب یا
«
» زا ینيورپ لیلخ هدیسر پاچ هب زین
نوماریپ یشهوژپ نونکات و
هویش یاه تّیصخش نامر رد یزادرپ
ثحبدروم .تسا هتفرگن تروص
2 . صلاخ ة بلاکلاو صللانامر
نيا نامر زا اجنآ یم زاغآ وش هک د
« نارهم دیعس
»
، نامرهق ناتساد یلصا
، نادنز زا
دازآ
ِرد و یم هدوشگ شيور هب نادنز دوش
، اهرد مامت نادنز زا جورخ ودب نامه زا اما
یم هتسب دوخ یور هب ار .دنیب
و ی دازآ زا سپ ی
نادنز زا هناخ هب هلصافلاب
« ء
شیلع »
وا قباس رسمه رهوش نونکا هک دوخ یلبق درگاش
« هيوبن » یم ،هدش نيرتزيزع ات دور
شرتخد ینعي درف
« انس » ک دنیبب ار ه
هتخانش ندشن
یوس زا یو شريذپ مدع و
هشوگرگج شا
یم راوآ وا رس رب ار ایند .دنک
وا ناخ یاهارجام زا سپ ة
شیلع و هدنامرد
هدروخرس ناخ هب
ة یدرم کلسم شيورد مان هب
« دینج خیش
»
، یم و دور ار بش رد
اجنآ یرپس یم .دنک دعب زور
،نادنز زا لبق ناتسود زا یکي غارس هب یو مان هب
« فوئر
ناولع » همانزور رد ًلابق هک هتفر یم راک یا
درک وا . هب ناونع یدازآ دیعس اب هاوخ طابترا
یدزد و دومن یم قيوشت نادنمتورث زا یدزد هب ار وا و تشاد و یعرش ار وا یاه
یم هولج ینوناق داد
ناولع فوئر . بحاص نونکا
زایتما مانزور ة روهشم
« هرهز
» دوب و
یناوارف تورث د هب
مه زا یکي رد دوخ و دوب هدروآ تس هک لین هب فرشم یاهلايو نا
دیعس هب یدزد یارب اهنآ
یم دوب نکاس ،تفر .
« ناولع فوئر »
دوخ یلايو رد وا زا
ّصفم یياريذپ لمع هب یل
وا هب یلوپ یظفاحادخ ماگنه و دروآ اد
د ات یلاخ شتسد
لزنم رد دیعس .دشابن ناولع فوئر
ديد یياهبنارگ یایشا پ هک
زا س نوریب زا نتفر
اجنآ
، هسوسو ش د تفرگ میمصت و دنزب دربتسد هناخ هب
شقن ندرک یلمع ماگنه اّما ؛ ة
فوئر ،تقرس ار
نابهگن دنچ اب یم دوخ ربارب رد
. . . و دنیب
هعقاو نيا زا سپ
، دیعس نارهم ب ه یهت رکف ة لاس هيوبن زا ماقتنا یارب ح رسمه
دوخ نئاخ رسمه لتق و
ینونک شیلع یو
ّتح و ناولع فوئر نتشک ی هب اّما ،داتفا
یم لتق هب ار یرگيد درف هابتشا دناسر
همانزور رد لتق یارجام . هب و پاچ اه
هژيو
همانزور طسوت هداد رپ و لاب ناولع فوئر ی
.دش دیعس نارهم مه یارب یفخم ندش
هب راچان ناخ ة رون هک ینز ، جاودزا زا شیپ
هيوبن اب یو هب
وا دوب هتسب لد دیعس .تفر ،
زا ناولع فوئر و شیلع ،هيوبن زا ماقتنا یارب دوخ میمصت یارب و دشن فرصنم
تسد ،فده نيا هب ندیسر ملق هک دز یناوارف تامادقا هب
ن ظوفحم بیج اهنآ
هب ار
.تسا هداد رارق ناگدنناوخ ديد ضرعم رد و هدیشک ريوصت هب یيابيز لباق تاکن زا یکي اهبا ،نامر نيا رد هّجوت
ّیصخش دروم رد ادتبا هک تسا یتام ت
اه
؛دراد دوجو ناتساد نامرهق یتح و هب
ناونع ناتساد نامرهق دیعس یلصا لغش لاثم
شیلع هک پ راک .تسا صخشمان هدوب وا درگاش
دیعس رد طقف و هدشن نایب حوضو هب
اراشا دینج خیش طابترا .تسا هدش وا تاسلج هب یت یلصا تیصخش هداوناخ اب
رد ناتساد هلاه
هک نامر زا یشخب ره رد و رورم هب اما . . . و دراد دوجو ماهبا زا یا
درپ ،هدمآرد ريرحت دیق هب هدنسيون طسوت ة
مک ماهبا نيا هدنناوخ ناگديد ربارب زا مک
یم رانک هراپ هک دنچره ؛دور
ماهبا یا مه اه
یم یقاب ناتساد رخآ ات نانچ .دنام
تیصخش فیصوت رد هدنسيون اکم ،اه
ن هک هدز ملق هناداتسا نانچ ناتساد یاضف و اه
یم یتحار هب دشاب هتشاد یرگريوصت و یشاقن رد یتسد هدنناوخ رگا هنحص دناوت
یاه
ولبات بلاق رد ار ناتساد دهد رارق ناگدنناوخ ديد ضرعم رد
زا سپ مینآرب اج نيا رد .
فيرعت تّیصخش نامر رد ار نف نيا دومن ،نآ عاونا و
ثحبدروم ن ،
.مینک یسررب و دق
3 .
ّیصخش ت یزادرپ نآ تّیمها و
صاخشا ی ناتساد رد هک و
شيامن همان یم رهاظ دنوش
شقن و یم ینيرفآ دننک
،
«
ّیصخش ت
» یم دنمان
؛
ّیصخش نینچ قلخ ت
ه رد هدنناوخ یارب هک ار یيا ناتساد
مه ًابيرقت نوچ
یم هولج یعقاو دارفا یصخش ،دننک
ت یم یزادرپ دنيوگ
،یقداصریم(
1380 : 83 - 84
. )
ةرابرد هنیشیپ تّیصخش و
تّیصخش نیلوا وطسرا تفگ دياب یزادرپ
اب نيا رد هک تسا یسک هر
ا هدنار نخس تس
وا . هنیمز رد هطبار ء
نایمء
تّیصخش و
لمع دراد هدیقع تّیصخش
یگشیمه هارمه تسا لمع
،باهشوبا(
2008 : 42 ).
رابرد ة
ّیمها تیصخش ت تفگ دياب یزادرپ
اینیجريو و
فلو ، نامر سيون و دقتنم
یسیلگنا
، دراد هدیقع ورس هک
اک مه ر ة نامر
ّیصخش اب طقف اه تسا ت
و اهنت یارب
بلاق هک تسا تّیصخش میسقت و حرط نامر
هدنکفا حرط ار هک دنا
مه تسا یبلاق
فاطعنا ،راشرس ،هيامرپ مه و ،یشيامن و یوگرپ و هنایشان کّرحترپ و هدنز ،ريذپ
( ،تولآ
1368 : 503
یم .)
تفگ ناوت تّیصخش
یساسا روحم نيرت نامر اي ناتساد
تسا
؛ هب
یروط هک تّیمها نامر اي ناتساد چ
ّیهام ظاحل زا ه و ت
چ ا ه ،ریثأت و موهفم رظن ز
یگتسباو نت
گ یگنتا اب تّیصخش یاه
نآ دراد
( لا
،ینابق 1979 : 68
تّیمها.)
تیصخش یزادرپ
هک تسا یدحات دنسيون
ة ناتساد یاه راذگاو اب ،نهذ لاّیس نايرج یوار شقن ندرک
خ ،ناتساد تّیصخش هب هتفر رانک هنحص زا دو
و ،ناتساد یاضف رد رضاح یادص اهنت
خش اي تیصخش نهذ یادص تیص
رارق بطاخم نودب هک تسا یياه هب ،یسک نداد
هلغشم یم دوخ یصوصخ یایند ینهذ یاه دنشيدنا
،تایب(
1387 : 151 )
رگيد زا .
رهاظم
تّیمها تّیصخش رد
نامر یم رصاعم ون هک درک هراشا هتکن نيا هب ناوت
هدنسي
اهداديور ار
رد یپ گنر نامر هب یبیترت رارق هداد هک تیصخش یلصا
اهنآ ار هب داي
یم
،دروآ هن هب یبیترت هک نآ اهداديور خر
داد ها دن
،هدنياپ(
1389 .)
4 . هطبار تّیصخشء
تیعقاو اب نامر
ماوم تسرماس
، دنسيون ة یسیلگنا
، رواب نيا اب شیپ یياهوگلا دياب ًامتح هدنسيون هک
شچ خش دناوتب ات دشاب هتشاد م تیص
،دنيرفایب ار دوخ ناتساد یاه یم
:ديوگ
« رتمک
یم قافتا دراذگب هدنسيون رایتخا رد هتخادرپ و هتخاس ناتساد کي ،یگدنز هک دتفا
»
( ،یقداصریم 1382
: 415
وق زا هدافتسا اب دياب دوخ هکلب )
ة ار یعامتجا ثداوح ،لایخ
دهد وب و گنر و
کي هدنسيون ماگنه
میسرت تّیصخش دشاب هتشاد رظن رد دياب اه
هک
1 . هبنج و داعبا نآ یدوجو فلتخم یاه
تّیصخش صخشم و حضاو هدنسيون نهذ رد
دشاب
؛ 2 . بناج همه و قیقد ،لماک یسررب هب دياب هدنسيون ة
تّیصخش زادرپب
و د
تّیصخش دهد رارق ايوپ و هدنز ار ناتساد یاه
و یگژيو یمامت و راتفر ،قلاخا اه
هک یي
نآ زا هدنسيون تّیصخش
یم نایب دشاب هدش باسح و یقطنم دياب ،دنک
؛ 3 . هدنسيون
للاخ زا هک دشاب اّربم تلصخ نيا زا دياب تّیصخش
ناتساد یاه ،
تّیصخش دوجو و
دشاب راکشآ شدوخ زین و
میسرت ماگنه هب تّیصخش
مولع زا یدايز دودح ات دياب
ناور هلمج زا فلتخم گآ قطنم و یسانش
دشاب هتشاد یها
( لا ،ینابق 1979 : 79 - 80 .)
5 . عاونا تّیصخش نامر رد نآ دومن و
ّللا و ص بلاکلا
ّیصخش ت صق یاه ،ه نامر و شيامن همان یم ار هبنج زا ناوت میسقت فلتخم یاه
یدنب
درک
؛ میسقت نيا هلمج زا یدنب
اه یم ليذ دراوم هب ناوت درک هراشا
:
5 - 1 .
ّیصخش اتسیا ت
ّیصخش سا یت ترابع هب .دريذپب ار یرییغت کدنا اهنت اي و دنکن رییغت زگره اي هک ت
وا رب ناتساد ثداوح و تسا هدوب زاغآ رد هک دشاب نامه زین ناتساد ناياپ رد رگيد اذگن ریثأت در
و یم ریثأت رگا اي دشاب سوسحمریغ و کدنا ،دراذگ
یقداصریم(
، 1380 :
93 - 94
هب )
ناونع امر نيا رد اتسيا تصخش یم ن
ناوت نارهم دیعس زا چ ؛درک داي
هکار
دوخ میمصت رب ،ناياپ ات نامر یادتبا زا ینبم
رب و شیلع ،هيوبن زا نتفرگ ماقتنا
فوئر ياپ د را یاج هب هک ینامز یتح و دوب يوبن
شیلع و ه یم ار هانگیب درف ود
دشک زا ،
ن فرصنم دوخ میمصت یم
ش و و د نینچمه نآ
ناولع فوئر هک هاگ هک ار یو
دصق هب
ناخ هب یدزد ة
،ديد ،دوب هدمآ وا اهنت هن
ن نامیشپ دوخ راک زا یم
ش و هب میمصت هکلب د
فوئر لتق زین
یم دریگ چیه و زا مادک نيا دراوم ب یریثأت تشاذگن وا یوخ و قلخ ر .
ّجوت اب هئارا فيرعت هب ه زا هدش
تّیصخش اتسيا
، یم نيا تفگ ناوت تّیصخش
رد ار
رف دینج خیش نوچ ید م
درک هدهاش هک
بنج کي اهنت ة
تباث زا تّیصخش ر دوخ
ا
نامر رسارس رد و هداد زورب تباث تافص و لامعا یرس کي اب
دراد روضح .
5 - 2 .
ّیصخش ایوپ ت
تّیصخش و رییغت شوختسد ناتساد رد هتسویپ هک تسا ی یم لّوحت
هبنج و دوش زا یا
یصوصخ ناهج و دياقع هلمج زا وا تا یم نوگرگد وا ینیب
وش نکمم ینوگرگد نيا ؛د
تّیصخش یگدنزاس تهج رد ،دودحم اي دشاب هنمادرپ ،یحطس اي دشاب قیمع تسا اه
یرگناريو رد اي دنک لمع اهنآ
هک تسین یرییغت و تسا مهم و یساسا رییغت نيا ،
هب ناونع لاثم مه یصخش رهاظ رد یگدروخامرس نوچ ت
یم اديوه اه دوش
( یقداصریم ،
1380 : 94
.)
تّیصخش يوپ
ا ی ناولع فوئر ،نامر نيا ؛تسا
رد هکارچ زاغآ
دیعس هک
نارهم تفر وا دزن کمک یارب و دوب هدش دازآ نادنز زا هزات فوئر ،
وا زا یمرگ هب دومن
هک یتقو اما دیعس
ناخ هب یدزد یارب ة
،تفر وا فوئر درک راتفر وا اب یرگيد عضوم زا
و هک ینامز هکلب ،تشادرب وا تيامح زا تسد اهنت هن شیلع و هيوبن یاج هب دیعس
،
د فوئر ،تشک ار رگيد هانگیب درف و و
ندرک اوسر و ربخ نيا یاشفا و طسب رد دیعس
.درکن غيرد یششوک چیه زا
5 - 3 . یصخش یدادرارق ت
ّیصخش ت هتخانش دارفا ،یدادرارق یاه هدش
هک دنتسه یا مه
و هرا شيامن رد همان
و اه
ناتساد یم رهاظ اه یصوصخ و دنوش
ت .دنراد هداتفااج و یتّنس ی یگژيو زا
یاه نيا
ّیصخش ت ه ا هزات ، یصوصخ ندوبن تا
اهنآ لیلد نیمه هب و تس یم
ناوت راتفر شیپاشیپ
معا و آ لا هن سدح ار ا دز
( یقداصریم ،
1380 : 100 - 99
ّیصخش نيا ).
ت
ّیصخش زا اه ت
یاه
یشيامن هدش هتفرگ یميدق و یتّنس
مه ؛دنا ناراّیع نوچ و
ناناولهپ . نامر رد
ثحبدروم ود ،
تّیصخش یم مشچ هب یدادرارق
یکي :دروخ
« نازرات » یميدق تسود
ردپ
« دیعس » هوهق بحاص و هناخ
یشاح رد یا ة
رهش تافیصوت هب هجوت اب هک ون
ي هدنس
زا نازرات
، یو دیعس تدعاسم زا یمن غيرد
دیعس هک ینامز و دزرو ات تساوخ وا زا
حلاس نیشام و وا یارب
دنک مهارف
، نازرات داد ماجنا وا یارب ار راک نيا زا و
اجنآ هک
ظوفحم بیجن یفرعم رد
تّیصخش نازرات
ار یو ، هب ناونع کي تّیصخش و هتخیهرف
هراجنه هب دنبياپ ا
م هدنناوخ ،تسا هدرکن یفرعم ی
شیپ دناوت نازرات هک دنک ینیب
اب
نآ دوجو زا هک
دیعس تّین ،تسا هاگآ
م مهارف وا یارب ار هحلسا ی
دنک
( ظوفحم ، ت.د :
48
.)
رگيد صخش ت ناولع فوئر ،نامر نيا یدادرارق تسا
هک آ هب هجوت اب یيانش
هنيريد ی یو دیعس اب یو ردپ و
، یم زین وا هک دز سدح ناوت نيا ساپ هب
و یيانشآ
روظنم هب عنم
،مرج باکترا زا دیعس درک دهاوخ کمک وا هب
، نایخ زا سپ اما دیعس ت
ناخ زا یدزد و ة
ئر فو ، یم هدنناوخ مه زاب شیپ دناوت
هک دنک ینیب فوئر
لمع نيا زا
ان دیعس دنسپ مشچ
.درک دهاوخن یشوپ
5 - 4 .
ّیصخش ت یعون یاه
خش
ّیص ناشن ،پیت اي یعون ت دنهد
ة هقبط اي هورگ تاّیصوصخ وا هک تسا مدرم زا یا
نارگيد زا ار یم زيامتم
دنک و تقیقحرد هنومن
یا یارب دوخ لاثما بوسحم
یم دوش .
نومن دنچ زا ار تقیقح دياب یتّیصخش نینچ نديرفآ یارب ة
اب و تفرگ هدنز و یعقاو
یعون تّیصخش ات تخیمآ مه رد یدنمرنه رظندروم
ددرگ قلخ .
یصخش ت یعون یاه
ًاموزل ن مه دياب تّیصخش نوچ تّنس زا ار یتلصخ ،یدادرارق یاه
هيراع یبدا یاه
هزات تلصخ تسا نکمم هکلب ،دنریگب ی
هقبط اي هورگ رد هک دننک سکعنم ار یا
دننام یتّنس تاّیبدا اهنآ
دشاب هتشادن دوجو
یقداصریم(
، 1380 : 101
ندش یعون .)
تّیصخش هدننک نییعت رصانع مامت یقلات نوناک وا دوجو هک تسا ببس نادب
یا
رود کي رد هک تسا ة
رظن زا ،صخشم یخيرات بنج یعامتجا و یناسنا
ة دنراد یساسا ؛
ادب جرد نيرتلااب هک ببس ن ة
هچره شرتسگ رد رصانع نيا دشر رتشیب
ناکما یاه
رد هتفهن اهنآ
یم هداد شيامن دوش
،چاکول(
1381 : 13
.)
هب یم رظن دنيامن هک دسر ة
نيا
عون تّیصخش نامر رد
ثحبدروم ناولع فوئر ،
دشاب ون تافیصوت هب هجوت اب هک هدنسي
ویش زا ة و یصخش یگدنز ب ،یو راک طیحم
یم یبوخ ه یگژيو ناوت
دارفا یاه
لاح نیع رد و هتخیهرف ار دنمتورث
وا رد درک هدهاشم و
تلصخ اب هطبار رد یاه
هزات هک یا ناولع فوئر صّتم
ب ف تسا نآ ه و
رگا یو تامادقا ار
اب هطبار رد یاشفا
لتق دیعس هک یياه بکترم
دش دوب ه و سپس اق تسد زا یم نون
رب لمح ،تخيرگ
ماقتنا ریگ ی زا دیعس هب رطاخ یدزد زا ناخ ة یو مینک
، یم میناوت میيوگب هزیتس یيوج
هک تسا یتلصخ رتمک
تّیصخش روهشم و هتخیهرف
.تسا نادب فصّتم یتنس تایبدا
5 - 5 .
ّیصخش ت یلیثمت یاه
ّیصخش فيرعت هب هک نآ زا شیپ ت
ميزادرپب یلیثمت یاه
، یانعم ادتبا هک تسا مزلا
« لیثمت
» :مینک نایب ار لیثمت
نامه ئارا ة
ّیصخش هعقاو کي یّتح اي هشيدنا ،ت هب
هقيرط یا دوخ مه هک تسا رگيد ترابع هب ،ار یرگيد زیچ مه و دهد ناشن ار
« لیثمت
» تّیصخش .ناهنپ یانعم دنچ اي کي و دراد راکشآ یانعم کي ،یلیثمت یاه
تّیصخش تسه هدنوش نیشناج یاه
ّیصخش هدنسيون هک انعم نيا هب ؛دن ت
ه ار یيا
یم یتفص و تلصخ ،وخ و قلخ ،رکف نیشناج نيا هک تسا رکذ ناياش .دنک
ّیصخش ت دنتسه یدعُب ود اه
؛ هک یتلصخ و یرکف دعُب رظندروم
و تسا هدوب هدنسيون
سجم نآ رد هک یدعب یم م
دنوش
،یقداصریم(
1380 : 104
نامر رد ).
صّللا و بلاکلا ،
یناسنا دامن ناولع فوئر اب فلاخم و ندمتم
رد نامر نيا رد وا ،تسا یراجنهان
لباقم نارهم دیعس دومن هک تسا
رایع مامت ناسنا کي
،راکاطخ دزد
هنیک و وج تس .
5 - 6 .
ّیصخش ت همه یاه هبناج
ّیصخش ت همه یاه ناتساد رد هبناج
رياس زا شیب تّیصخش
،اه
ّجوت ه و بطاخم
هدنناوخ یم بلج دوخ هب ار
ّیصخش نيا .دننک ت
ه تاّیئزج اب ا رتشیب
لّصفم و رت
ت فیصو یم ش یگژيو .دنو آ یدرف یاه
هن ا
ّیصخش رگيد زا ت
مر یاه نا هتسجرب رت .تسا
یسب ا هب زور ره هک مدرم زا یر اهنآ
یمرب و ميروخ اهنآ
تّیصخش نوچ ار یبلاق یاه
یم رّوصت هرود ناگدنشورف ،یسکات ناگدننار دننام مینک
و درگ ...
یارب تسا نکمم
ّیصخش ،هعلاطم ت
دنشاب یبلاج یاه
، یمن ناتساد ،یگدنز فلاخرب اّما هب تبسن دناوت
ي هّجوت همه دشاب هتشاد یناسک
؛
ّیصخش ور نيا زا ت
ناتساد یلصا یاه
ًلاماک میسرت
یم
ّیصخش رگيد و دنوش ت
حرط ،اه نحص هک دنتسه یياه
ة نامر یم رپ ار دننک
،یقداصریم(
1380 : 110
یسررب زا سپ .)
تّیصخش یاه
ر نيا نام هب ، یم رظن هک دسر
رون و شیلع هلمجزا
تّیصخش همه یاه
بناج ة یم بوسحم نآ یلع و دنوش
هکنيا مغر
چیه زا کي اهنآ ناتساد یلصا نامرهق یمن بوسحم
ظوفحم بیجن اما ،دنوش زا شیب
رياس تّیصخش عرف یاه
مه ی نازرات و دینج خیش ،هيوبن نوچ یگژيو فیصوت هب
یاه
اهنآ یم ج ات دزادرپ هک یيا
نهذ رد هدنناوخ
ديدج یريوصت یگژيو زا
و یرهاظ یاه
ینورد تلااح یم شقن ود نآ
؛ددنب هب هژيو اجنآ هک یفرعم رد یرهاظ تیعضو
« شیلع » یم ديوگ
« :
»
( ظوفحم ،
ت.د : 11
اهراب یو ).
رهچ فیصوت هب ة
رون یرهاظ هتخادرپ وا راتفر و لامعا یخرب و
تسا دیعس قباس رسمه هيوبن دروم رد هک یتروص رد ، نینچ
هدادن ماجنا یلمع تسا
.
5 - 7 . صخش
ّی ت هداس یاه
یدارفا روظنم دنتسه
،دوخ یناسنا هوجو زا یکي اب اهنت هک روضح ناتساد رد
یم دنباي . تّیصخش اي و ندوب یفارخ ،ندوب وسرت وا زا بطاخم تخانش اهنت هک ی
،تسا وا ندوب رورغم صخش
ت .تسا هداس ی صخش
ّی ت و تيوقت یارب هاگ هداس یاه
ندرک گنررپ تّیصخش
یم رارق هدافتسا دروم عماج یاه دنریگ
( ،روتسم 1379 : 35
. )
رد
یم نامر نيا دینج خیش ناوت
ار هب ناونع
ّیصخش کي اهنت اريز ؛درک یفرعم هداس ت
نيا زا هک یتفص تّیصخش
یم یقاب هدنناوخ نهذ رد دنام
، شيورد یو ندوب کلسم
تسا
؛ یم یگدنز یياهنت هب هک یدرف و دنک
طقف هناخ هب میلعت یارب هک یدارفا اب ی
یم دمآ و تفر وا نک
دن ا طابترا رد ، تس
.
5 - 8 . تّیصخش عماج
رگا صخش تّی ،دنک ادیپ روضح ناتساد رد دوخ هوجو یمامت اب ی تّیصخش
عماج ی
تفاي دهاوخ
( ،روتسم 1379 : 35
رگيد مان ).
یصخش عماج ت ،
تّیصخش لماک
تسا
( ،روپ یندنم 1384
: 49
نامر رد ).
ثحبدروم نارهم دیعس ،
کي تّیصخش عماج
بوسحم
یم یاج رد هک دوش هبنج نامر نيا یاج
فلتخم یاه تّیصخش
يو و یگژ یاه
یم زورب وا نوگانوگ دنک
؛ هب ناونع هنومن اجنآ ناخ هب هک ة
اس رسمه هيوبن دوخ قب
تفر
شيوخ رتخد ات دربب دوخ دزن ار وا و دنیبب ار
، نيا رد اما ا
رد زین و ،دشن قفوم رم
نیتسخن دینج خیش اب دوخ راديد
هک تنایخ قباس رسمه یاه درگاش و
شیلع دوخ و
شرتخد دروخرب یارب ار
یم وگزاب وا نک
،د رد تلاح حوضو هب وا تسکش و یگدنام
.تسا سوملم نینچمه
یتارابع للاخ زا نوچ
:
«
»
( ظوفحم ،
ت.د :
)25
اي و یم هک اجنآ :ديوگ
«
»
نامه(
: 26
هک)
یو ريوصت هب
ناونع درف کي رد هديد افج
مسجت نهذ یم
باي د . و اجنآ هک
« ظوفحم بیجن »
حص ةن انس شرتخد اب دیعس راديد
وا ندیشک شوغآ هب و یم وگزاب ار
دنک هب ، وخ قیمع تاساسحا یب هناردپ
دیعس ء
ار
نایب ومن .تسا هد رگيد یوس زا
هنحص رد فلتخم یاه
هک ی یدزد یاهرارف و اه یو
ار
هدیشک ريوصت هب ،
بنج ة زا یرگيد تّیصخش
وا هک د زا توافتم و
تسا نیشیپ تلاح ،
راکشآ .تسا هدش
5 - 9 . صخش
ّی ت هطساو یاه
صخش
ّی ت کي اهنت هک دنتسه یياه اد رد راب
یم رهاظ ناتس یساسا یشقن اما ،دنوش
یناتساد طخ و طباور رییغت رد تّیصخش
دنراد یلصا یاه
( درانوئل ، 1374 : 236
رظن هب.)
یم شیلع هک دسر نارهم دیعس رتخد انس و
هنومن زا یا تّیصخش دنتسه هطساو یاه
یم هديد نامر نيا رد هک وش
ن د هکارچ ؛ زا نامر یادتبا رد اهنت
اهنآ م هب نخس نای
هدمآ هک دیعس نارهم نادنز زا یدازآ زا سپ هلصافلاب ناخ هب
ة هيوبن رتخد ات تفر
دریگب سپ ار دوخ شیلع اما
نيا زا عنام انس و دش راک
تفريذپ زا زین ن
دیعس هب ناونع
درک عانتما ردپ .
مه نایب یارب نامر زا یرگيد شخب رد هدنسيون نینچ تلاح
راکنا و
هارکا انس و ردپ شريذپ رد قشع نداد ناشن تهج
زا سپ هک یردپ ديدش ليامت و
دنچ رمث اهنت ندیشک شوغآ هب رظتنم تقو ة
هتشذگ یگدنز نادنمرنه هچ ،هدوب شا
ه
تسا هدروآرد ملاک بلاق رد ار ناگژاو :
«
»
( نامه : 15
ردپ نيا یناور و یفطاع تلاح ،دوجو مامت اب بطاخم ملاک نيا ندناوخ اب ).
بلق نابرض یادص یّتح و رظتنم یم ساسحا ار وا
دنک هتکن . تسا نيا هجوت بلاج ء
هنحص نيا زا سپ هک چیه رد
هنحص زا کي زا نخس ،نامر یاه
نيا ود تّیصخش
لوح نامر روحم هکلب تسین رون و ناولع فوئر ،دیعس
یم دخرچ و شیلع شقن رد
دیعس هب تنایخ دزا و
دیعس قباس رسمه هيوبن اب جاو زیگنا ،
ة ماقتنا یارب یو یلصا زا
دیعس نآ لابند هب هک دوب شیلع یب ناسنا ود لتق بکترم
دش هانگ راشتنا اب هک
تفرگارف ار رهش یمارآان و بعر ،لتق نيا رابخا .
5 - 10 . تّیصخش فلاخم یاه
تّیصخش ضراعم و فلاخم هک دنتسه یياه
تّیصخش و دروخرب زا و دنتسه یلصا
ود نيا نایم ضراعت تّیصخش
ديدپ شکمشک ، یم
ديآ
،یقداصریم(
1377 : 180
رد .)
نامر ثحبدروم ،
فحم بیجن ظو
رارق اب نارهم دیعس نداد نوچ یدارفا ربارب رد
فوئر
هيوبن و شیلع ،ناولع ،
دراد یعس شکمشک
نايرج و اه ناتساد یاه
ار شیپ زا شیب
دشکب ريوصت هب .
5 - 11 . تّیصخش زارمه
زا یکي تّیصخش تسا ناتساد یعرف یاه
هک دروم دامتعا خش تّیص یلصا تسا و
ناتساد نامرهق یم نایم رد وا اب ار دوخ رارسا
دراذگ ؛ تّیصخش اي مدمه ،زارمه
هک تسا یمیمص یتسود اي و هميدن تّیصخش
دوخ یصوصخ لئاسم ،ناتساد یلصا
یم وا هب ار ديوگ
،یقداصریم(
1377 : 182
یفرعم رد .)
تّیصخش زارمه یاه
نامر
ثحبدروم ون و دینج خیش زا دياب ،
ر مینک داي هک
دیعس نارهم یگدروخرس زا سپ ،
ناخ هب اهنت ة
دینج خیش یم
و تفر دعب نآ زا هوهق رد هک ناخ
ة نازرات رون اب
( ینز رد هک
نآ زا شیپ یناوج دیعس قشاع ،دنک جاودزا هيوبن اب دیعس هک
دوب
جاوم )
دش ه
، ناخ ة یاوأم رون
رون ِدوخ و دوب هدش یو وب وا رارسا مرحم و زارمه زین
.د
6 . شقن یاه
ّیصخش نامر ت
یم نامر تّیصخش شقن دناوت
یلایخ ناهج رد ار ینوگانوگ یاه هتخاس
ی نهذ
نامر سيون دنک افيا و
زت یرصنع ي
لعاف اي ینی ی
هثداح زاس و شيوخ قلاخ نامجرت
دشاب دوجوم اي ی
ویش هب هک یلایخ و یناسنا ة
یم یگدنز دوخ یم ساسحا ،دنک
و دنک
رد ار ناهج و نارگيد یم ک
دنک
( ،فونروب 1378 : 187 )
شقن همادا رد ،
صخش یاه
ّی ت
نامر یم یسررب و رکذ ار مینک
:
6 - 1 . زت رصنع ی ینی
رتشیب نامر
ّیصخش دنچ اه زت ت
ي هک دنراد ینی ریثأت
ینادنچ ور رب و دنرادن ناتساد لا
یتقو نامر هثداح اي هنحص رد سيون یم فیصوت ار دارفا زا یهورگ یا
یدادعت ،دنک
ایس یه یم دراو مه ار رکشل دنک
( ،فونروب 1378 : 187 - 188
نامر رد .)
ثحبدروم ،
تّیصخش ليذ یاه
هب ناونع يزت رصنع ر نيا رد ینی
یم بوسحم نام :دنوش
« هیکرت
مناخ
» ، هيوبن هک ینزریپ دوب وا راکتمدخ دیعس اب جاودزا زا شیپ یناوج رد
ظوفحم(
،
ت.د : 78 )
درگاش ؛
هوهق ناخ ة اهنت هک نازرات نآ رد
دراد روضح نامر زا هنحص یارب هک
هوهق زا نوریب نايرتشم هناخ
یم نایلق درب
( نامه : 47
؛)
دیعس ردپ فگ رد اهنت هک
-ت
اب دیعس راديد رد زین و دینج خیش اب دیعس نایم یوگو فوئر
ناولع هب نخس وا زا
یم نایم ديآ
( نامه : 21 و 26
بحاص ؛)
ناخ ة ن رو ور دنچ تبیغ زا سپ هک یدرم ، ز
ة رون
،هناخ زا هب
ناخ ة وا دراو دیعس و دوب هدش یمن ار وا
تخانش
( نامه : 135
و )
نینچمه
ظوفحم بیجن ریبعت هب و شدرگ یارب هک یدارفا دافتسا یارب
زین و کاپ یاوه زا ه
ورس زا یياهر هوهق ینوریب یاضف رد ،رهش یادص
ناخ ة تفگ هب و هتسشن نازرات وگو
دندوب لوغشم
( نامه : 47
.)
رد رصانع نيا ةراب هراپ نایب هب اهنت هدنسيون
و تافیصوت یا
نوماریپ هاتوک تاراشا چیه ًابيرقت و تسا هتخادرپ اهنآ
زا کي دارفا نيا نآ ،
هک روط
یم راظتنا هتشادن یریثأت ناتساد دنور رد ،دور
دنا .
6 - 2 . ارجام لماع یم نامر کي یارجام دناوت
هب ناونع م اي نيابتم یاهورین یزاب رثا کي رد رضاح دحّت
ظحل ره .دوش فيرعت ة
یم لیکشت یتّیعقوم زا ارجام تّیصخش هک دوش
نآ رد اه
یم بیقعت یم شیپ هب ،دنوش
یم ههجاوم رگيدکي اب اي و دنور دنوش
( ،فونربوب 1378 :
189
. )
هک تسا حضاورپ ارجام لماع
رد نامر ثحبدروم یسک ،
دیعس زج تسین
ره هک
دوخ یاهراک اب هظحل ،
يوس و تمس هب ار نامر نايرج یم قوس صاخ ی
هد .د
7 . هویش
ّیصخش یفرعم یاه ت
اه
یکي زا یلئاسم هک رد رما تّیصخش یزادرپ
هجوتدروم یمرارق
،دریگ دروخرب صاخ هنايارگ
اب تّیصخش صخشم یانعم هب هک تسا
ّيدرف ندرک صخش ت
تسا
،نارگيد و جلا(
1386 : 25
یم رظن هب )؛
دسر يآرف نيا زا دارم هب نامه دن
راک هویش یریگ نوگانوگ یاه
ّرعم یارب یف
تّیصخش اه
ا دوصقم نيا هب لین یارب هدنسيون ره هک تس
، هویش یا
یم راک هب صاخ درب
اب ات نآ تّیصخش نامر یاه
ک یفرعم هدنناوخ هب ار ب .دن
نيا یار
سایقم ود رما ش ناونع
یعون سایقم و یفیک سایقم :تسا هد .
سایقم ساسارب
م یفیک یم صخش دوش
هک هزادنا هچ ات صوت هب یا
نآ فی تسا هدش هتخادرپ اه اما ،
یعون رایعم یم نایب
هک دنک فیصوت و یفّرعم یارب
تّیصخش هویش هچ زا اه
یياه
هدش هدافتسا و
ايآ دوخ تّیصخش ره لماعت و طباور ناتساد رد
تّیصخش رگيد اب
تّیصخش تسا هتخادرپ یو یفرعم هب اه
،لصیف(
2003 : 133
هاگديد قبط .)
ی ،رگيد
ّیصخش ت نامر یم هویش راهچ هب :دوش یفرعم دناوت
1 .
ّیصخش دوخ نابز زا ت
؛ 2 . زا
رگيد یصخش نابز
؛ 3 . تسا ناتساد زا جراخ هک یوار کي نابز زا
؛ 4 هس زا یقیفلت )
ویش ة رکذ هدش
( ،فونروب 1378 : 212 .)
7 - 1 .
ّیصخش یفرعم یصخش دوخ نابز زا ت
ت
زا اي مسق نيا تشادداي قيرط
یصوصخ یاه سفن ثيدح قيرط زا اي تسا تّیصخش
؛
ینعي یب ملاک هدماین نابز رب و هدنونش یا
یصوصخ صخش ،نآ کمک هب هک و نيرت
هتفهن ار دوخ ریمض یاياوز نيرت نایب
رب ار دوخ تارّثأت و ریثأت و یم لام
دنک
( نامه :
216 و 220 .)
7 - 2 .
ّیصخش یفرعم نابز زا ت
تّیصخش ی رگید
ّیصخش یفرعم رد ت
یاه نامر اياضق هب نوریب زا هک یدرف تداهش ، یم
درگن کي ،
لح هار و لّمکم تسا
« . روتوب لشیم »
ّورم هدنسيون هک تسا هيرظن نيا ج نآ
هک ار هچ
ّیصخش قيرط زا تسه نآ و ناتساد یعرف ت
یم لایخ رد هک ار هچ قيرط زا ،درورپ
ناتساد نامرهق یم یفّرعم
دنک
( ،فونروب 1378 : 227 - 228 .)
7 - 3 .
ّیصخش یفّرعم ناتساد زا جراخ یوار نابز زا ت
هویش نيا یصخش یفّرعم ء
اي زوریپ نامرهق زا یريوصت وا راتفگ و راتفر نایب و ت
هنیک یم شيامن هب ار مدان یراکهانگ اي ،زوت و ،دراذگ
هلیح زا یريوصت اي نآ هک یا
یصخش ب ت یم هئارا ،هتسب راک ه دنک
ویش نيا . رد بلغا ه
نامر یم رّثؤم راکیپ اريز ؛دتفا
نایم یم شيامن هب ار هعماج و درف دراذگ
( نامه : 233 - 235
نخس نيا لیمکت رد)
یم زا تفگ ناوت اجنآ
هک ارگدامن نامر ندناباتزاب
یتیعقاو ینیع
ار فده دوخ
یمن هدنسيون ،دناد رد
لوط نامر
ًامئاد طابنتسا یاه
ِینهذ دوخ ار زا رياس
خش تیص اه و زین اهداديور لامرب
یم دنک
( ،هدنياپ 1389
زا ؛)
نيا
،ور یتاعانص هک
یاهدنيارف نورد
ِینهذ تیصخش یلصا
ار راکشآ یم دننک ( کینکت یياه دننام کت یيوگ
ینورد
، ) رد نامر ثحبدروم هب
روفو هدافتسا یم .دوش
هک تسا رکذ ناياش هدنسيون
،نامر نيا رد یفرعم یارب
تّیصخش اه
از ویش ة لوا
موس و رک هدافتسا تسا هد
زا شخب ره رد مامت تراهم اب و ،نامر
هویش رکذ یاه هدش
تسب راک هب ار و
تّیصخش اه
هدنناوخ هب ار یفرعم
رک د . نومن ة یفرعم تّیصخش زا
دوخ نابز تّیصخش
نامر نيا رد اجنآ
تس هک هلحم هب دیعس تشگزاب زا سپ
ار شیلع هّلحم دارفا زا یکي ناشميدق دیعس ،درک ربخاب دیعس ندمآ زا
نینچ دوخ اب
:درک همزمز
« »
ظوفحم(
، ت.د : 10
قيرط نيا زا و)
هب تبسن هک یترفن
« شیلع » شنورد رد
یم جوم یبوخ هب دز یم هدیمهف
.دوش نینچمه نومن
ة زا رگيد نآ
، ینامز هک تسا
« دیعس
» ناخ هب نتفر زا شیپ ة
شیلع و هيوبن یم دوخ اب
ديوگ :
«
»
( نامه : 59
تارابع نيا هک)
دراد وا ینورد بارطضا و بوشآ زا ناشن مه .
هک ینامز نینچ نتشک دصق هب دیعس
هيوبن یوس هب ناخ
ة وا داتفا هار ترابع ،
« »
( نامه : 61
همزمز دوخ اب ار )
یم قيرط نيا زا هدنسيون و درک رایسب ترفن و مشخ
ديدش وا سا هدرک میسرت هدنناوخ یارب ار .ت
یدراوم یمامت رد ظوفحم بیجن هک
هب
و نایب یگژي تلااح اي و یرهاظ یاه ینورد
تّیصخش ،تسا هتخادرپ ناتساد یاه
ویش دومن ة
ّرعم موس یف
تّیصخش یم مشچ هب اه
دروخ
؛ هب ناونع لاثم دنسيون اب ه
فیصوت شیلع ترابع قيرط زا
«
»
( نامه : 11
یم کمک هدنناوخ هب)
ات دنک یبوخ هب نيا
تّیصخش .دسانشب ار
و
تارابع اي
«
»
( نامه : 38 - 39
هک )
هب هب یبوخ هبنج زا یکي یفرعم
یاه
تّیصخش دیعس
( یدزد رد تراهم
هتخادرپ)
.تسا نومن ة یرگيد ویش نيا زا ة
ّرعم یف ار
ناتساد یادتبا رد
ّرعم یارب یف
دینج خیش یم
:مینیب
«
»
نامه(
: 19
و )
ویش زا ة
ّرعم یارب موس یف
یو هدافتسا
.تسا هدرک 8 . هویش یاه
ّیصخش ت یزادرپ
یارب ناگدنسيون بلغا تّیصخش
یم هدافتسا هویش هس زا ناتساد رد یزادرپ :دننک
8 - 1 . ئارا ة حیرص تّیصخش یرای اب اه
زا نتفرگ فیصوت
میقتسم
هویش نيا رد اب هدنسيون
لیلحت لامعا تّیصخش راکفا و ،ناتساد یاه
اهنآ ار یفّرعم
یم يواز زا اي و دنک ة
تّیصخش رگيد تاّیصوصخ ،ناتساد رد یدرف ديد ناتساد یاه
یم هداد حیضوت دوش
یقداصریم(
، 1380 : 87
یفرعم یارب صوصخ هب هویش نيا ).
تّیصخش یم راک هب نامر یلصا
هشيدنا هدنسيون هک دور یياه
هک زا ذ نه
ّیصخش ت
ِیلصا یم
،درذگ
ًامیقتسم هئارا
یم دنک
،هدنياپ(
1389
؛)
نورد هب هدنسيون رگيد نایب هب
فن وا نهذ و تاساسحا زا ار هدنناوخ و هدرک ذو
یم ربخ اب وا تلااح دنک
،هدنياپ(
1385 :
202 - 203 .)
رد نامر نيا
، رد هک یدراوم یمامت بیجن
ظوفحم ت هب
و یرهاظ تلااح فیص
تّیصخش راتفر و لامعا و اه
اهنآ یم مشچ هب هویش نيا دومن ،تسا هتخادرپ دروخ
هک
هب ناونع لاثم هنومن زا یياه ویش
ة یفرعم تّیصخش یوار نابز زا
،ناتساد زا جراخ
اشا ر ه دش نيا رد . هنومن اج یش رگنایب هک رگيد یا
و ة ناولع فوئر یگدنز هدروآ ،تسا
یم
؛دوش فیصوت ريز تارابع هظحل
سا یا رد یدزد لاح رد ار دیعس ،ناولع هک ت
ءهناخ :ديد دوخ
«
»
( ظوفحم
، ت.د : 40
اي و)
فیصوت ليذ زا لزنم
« ناولع فوئر
» یبوخ هب
یو تیصخش ار
هب ناونع لّومتم درف کي یم ناشن سانشرس و
دهد :
«
»
( ،ظوفحم ت.د : 30
هدنسيون ).
دیعس یفرعم و فیصوت رد زین
.تسا هدرب هرهب هویش نيا زا 8 - 2 . ئارا ة تّیصخش یرط زا اه
نآ لمع ق نآ نودب ای ریسفت و حرش یمک اب اه
هضرع شور نيا تّیصخش ندرک
اه
، یيادج ءزج ا اريز ؛تسا یشيامن شور ريذپان
ز
تّیصخش راتفر و لامعا قيرط نآ هک تساه
یم ار اه نامه .میسانش
نحص رد هک هنوگ ة
یم یفّرعم ام هب ار دوخ ،راتفگ و راتفر اب هشیپرنه رتائت رد ،دنک
نامر ین رط زا ز قي
تّیصخش راتفگ و لامعا اه
تّیهام هب هدنناوخ هک تس اهنآ
یم یپ درب
یقداصریم(
،
1380 : 89
هلمجزا.)
تّیصخش ظوفحم بیجن هک نامر نيا یاه
یفرعم یارب اهنآ
نيا زا
،تسا هتسج یراي هویش یم
شیلع و هيوبن ،دینج خیش ناوت رد هدنسيون ؛درب مان ار
یفرعم تّیصخش دینج خیش
نت اه راب کي فیصوت هب رهچ
ة یو یرهاظ یم
ادرپ دز و
یم :ديوگ
«
»
( ظوفحم ،
ت.د : 19
یدراوم رد و)
زا دودعم هلمج ندناوخ زامن لماش هک ار وا لامعا ،روکذم لاثم
یم نایب ،تسا نتفگ رکذ و ،کدنا رایسب تاحیضوت نیمه للاخ زا و دنک
تّیصخش
ار یو هب ناونع دهاز و هدروخلاس ریپ کي یم ريوصت هب هدنناوخ یارب
.دشک رد
ّرعم یف
شیلع و هيوبن اهنت هدنسيون ،
هنآ هک یتنایخ هب ناتساد یادتبا رد د ا
دیعس قح ر
هدش بکترم ،دنا
هراشا هدرک ارذگ یا تسا
، نآ ،تنایخ نيا بقاوع اما و حرش نانچ
هداد لیصفت تسا هدش
ب هدنناوخ هک ه
نآ یگرزب یبوخ یم کرد ار
دنک نهذ رد و
شیلع و هيوبن زا دوخ هلیح و راکتنایخ درف ود ،
یم رهام رگ .دزاس
8 - 3 . ئارا ة
ّیصخش نورد سفت و ریبعت نودب ،ت
ری
اب هک بیترت نيا هب نایب
شکمشک و لامعا ،تّیصخش ینورد فطاوع و ینهذ یاه
اي ناتساد تّیصخش میقتسمریغ تروص هب هدنناوخ نامر
یم ار ،شور نيا .دسانش
نامر نهذ لاّیس نايرج یاه نورد رد یناتساد لمع هک تسا هدروآ دوجو هب ار
تّیصخش یم خر اه
قتسمریغ تروص هب هدنناوخ و دهد و هاگآدوخ روعش نايرج رد می
خش هاگآدوخان تّیص
یم رارق ناتساد یاه .دریگ
،هویش نيا رد نآ نودب هدنسيون
هک
یحیضوت تفشآ تّینهذ ،دهد
ة یم ناشن ار ناتساد تّیصخش رد هدنناوخ و دهد
یم رارق وا راکفا ینورد شکمشک نايرج دریگ
یقداصریم(
، 1380 : 91 - 93
رکذ ناياش ).
گيد مان هک تسا فیصوت ،هویش نيا ر
تّیصخش تسا نویسکآ یراي هب
یسنوي(
، 1379 :
301
ظوفحم بیجن ).
رد نيا نامر
ّرعم یارب ، یف
تّیصخش هدافتسا هویش نيا زا رون
و روظنم نيدب ؛تسا هدرک یمن نایب تحارص هب ی
هفرح هچ رون هک دنک یا
شیپ رد
یم یگدنز نارذگ یهار هچ زا و هتفرگ ماک تروص هب اما ،دنک
زا و میقتسمریغ ًلا
هراپ قيرط یم کريز ناگدنناوخ هب ،یعرف تارابع یا
رب ار دوخ یگدنز وا هک دنامهف
هياپ هچ هیشاح رد ارچ و هداد رارق یا .دراد لزنم ناتسربق یکيدزن رد و رهشء
9 . ناتساد صاخشا دادعت
یگژيو زا یکي ناتساد یاه
کي هک تسا نآ بوخ یاه تّیصخش
یلصا رتشیب نرادن د
تح و مه هک یعقاوم ی ة
ثداوح ود نیب ناتساد تّیصخش
یم درذگ تّقد یکدنا اب ،
وتم یم هّج و ذوفن هک ميوش تّیمها
یکي تسا یرگيد زا شیب ،
،یسنوي(
1379 : 296 .)
رب هولاع تّیصخش
دنچ اي ود تسا نکمم ،یلصا تّیصخش
ناتساد رد زین رگيد
هک دنيایب نآ هب
اه تّیصخش یم یعرف
ياش .دنيوگ یعرف صاخشا دادعت هک تسا رکذ نا
اريز ؛دشاب مک دياب نامز دهاوخب هدنسيون رگا
اب دراد رایتخا رد هک ار یهاتوک
ه ار همه و دنک رپ دايز صاخشا ،دنک صخشم م
دراذگب اپ ريز ار دعاوق دياب اي ريزگان
ک و ناکم ،نامز هب و نيا اي و دنکن هجوت ناتساد یهاتو
مع صاخشا هب هک د
ة ناتساد
هب دزادرپب صقان روط تشاد دهاوخ ار یمهم صياقن شراک تروص ود ره رد هک
( نامه : 296
نامر رد لمأت یکدنا اب .)
م ز روب یم صخشم ، هب هجوت اب نامر نيا هک دوش
دادعت رایعم تّیصخش
اه
، لباق و بوخ نامر کي
ّجوت رایعم نيا تياعر هکارچ ؛تسا ه
یم مشچ هب نآ رد دروخ
ا هک انعم نيدب ، اهنت نامر ني
کي تّیصخش یلصا
مان هب
« نارهم دیعس »
دراد و رب نامر درگ
تّیصخش یم وا لامعا و
دخرچ دروم رد .
تّیصخش یعرف یاه
نآ دنچره تفگ دياب تّیصخش
ّدعتم نآ یعرف یاه ،دنتسه د
جرد ة تّیمها زا کيره روضح نازیم و اهنآ
؛تسا یرگيد زا توافتم ،نامر رد
هب ناونع لاثم هيوبن رون و ناولع فوئر ،دینج خیش ،نازرات ،انس ،شیلع ، تّیصخش
یاه
نامر نيا یعرف دنتسه
، اب اما یم صخشم تقد یمک دوش
هک فوئر و هيوبن ،شیلع
ناولع رياس زا شیب تّیصخش
رد اه ناتساد دنور دنراد روضح
.
