The effect of stage of change education based on the use of pain coping mechanisms in female patients with migraine
Tahereh Seifpour1 , Hadi Morshedi2 , Isa Mohammadi Zeidi3
1, Student research committee Qazvin University of Medical Sciences, Qazvin, Iran
2 Social Determinants of Health Research Center, Research Institute for Prevention of Non-Communicable Diseases, Qazvin University of Medical Sciences, Qazvin, Iran
3 Corresponding author; Social Determinants of Health Research Center, Research Institute for Prevention of Non-Communicable Diseases, Qazvin University of Medical Sciences, Qazvin, Iran
Tel: +989124146500 Email: emohammadi@qums.ac.ir
ABSTRACT
Background and Aim: Along with the effectiveness of the drug therapy, it has been cleared that behavioral interventions and the use of pain coping mechanisms can reduce the consequences of migraine headaches.
The purpose of this study was to determine the effect of stage of change education based on the use of pain coping mechanisms in female patients with migraine.
Materials and Methods In this experimental study, with the method multi-stage sampling was performed on 60 female patients with migraine in the experimental and control groups. Data were collected before and 2 months after training by using demographic questionnaire, Chronic Pain Coping strategies questionnaire, Pain self-efficacy scale, Pain stage of change algorithm and Knowledge scale. The experimental group received 5 sessions of 60-minute group training with targeted educational pamphlet. Data were analyzed by SPSS software (version 23) using chi-square, paired t-test and independent t-test.
Results: The mean incidence, severity, and duration of migraine headaches improved after the intervention in the experimental group (P<0.05) Moreover, with the exception of the re-evaluation strategy and social support, the mean frequency of all coping strategies increased in experimental group after intervention (P<0.05). Also, mean score of knowledge and pain self-efficacy was increased in experimental group after intervention (P<0.001). The rank of the stage of readiness among patients in the experimental group increased after intervention and patients in the experimental group reported active stages of readiness (P<0.01).
Conclusion: Research findings emphasize the effectiveness of stage of change-based education to improve the use of pain coping management strategies and also, reduction of the frequency, severity, and duration of migraine headaches.
Key Words: Migraine; Pain Coping Strategies; Chronic Headaches; Stages of Change; Education; Self- Efficacy.
Citation Seifpour T, Morshedi H, Zeidi IM. [Effect of stage matched education on pain coping strategies using in female patients with migraine]. J Birjand Univ Med Sci. 2019; 26(4):300-14. [Persian]
http://doi.org/10.32592/JBirjandUnivMedSci.2019.26.4.102 Received: 13 February, 2019 Accepted:27 July, 2019
DOI
ﺗ ﺄ ﻲﻨﺘﺒﻣ شزﻮﻣآ ﺮﻴﺛ ﺮﺑ
ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻞﺣاﺮﻣ ﻢﺴﻴﻧﺎﻜﻣ دﺮﺑرﺎﻛ ﺮﺑ
درد ﺮﺑ ﻪﺒﻠﻏ يﺎﻫ
نﺮﮕﻴﻣ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نز نارﺎﻤﻴﺑ رد
ﻒﻴﺳ هﺮﻫﺎﻃ
1رﻮﭘ ، يﺪﺷﺮﻣ يدﺎﻫ ، 2
ﻋ يﺪﻳز يﺪﻤﺤﻣ ﻲﺴﻴ 2
هﺪﻴﻜﭼ
ﻪﻨﻴﻣز فﺪﻫ و : وراد ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا رﺎﻨﻛ رد هﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ،ﻲﻧﺎﻣرد
ﺖﺳا تﻼﺧاﺪﻣ ﻪﻛ ﻢﺴﻴﻧﺎﻜﻣ دﺮﺑرﺎﻛ و يرﺎﺘﻓر
ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ درد ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ يﺎﻫ
يﺎﻫﺪﻣﺎﻴﭘ ﺶﻫﺎﻛ ﻲﻧﺮﮕﻴﻣ يﺎﻫدردﺮﺳ
ﻲﻣ دﻮﺷ . ﻲﻧﻮﻨﻛ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ فﺪﻫ
، ﺗ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺄ دﺮﺑرﺎﻛ ﺮﺑ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻞﺣاﺮﻣ لﺪﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ شزﻮﻣآ ﺮﻴﺛ
ﻢﺴﻴﻧﺎﻜﻣ دﻮﺑ نﺮﮕﻴﻣ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نز نارﺎﻤﻴﺑ رد درد ﺮﺑ ﻪﺒﻠﻏ يﺎﻫ .
شور ﻖﻴﻘﺤﺗ : ﻲﺑﺮﺠﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد
، ﻪﻧﻮﻤﻧ شور ﻪﺑ يﺮﻴﮔ
ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺪﻨﭼ يا 60 هوﺮﮔ ﺐﻟﺎﻗ رد نﺮﮕﻴﻣ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نز رﺎﻤﻴﺑ و ﻲﺑﺮﺠﺗ يﺎﻫ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ لﺮﺘﻨﻛ .
هداد ﺎﻫ و ﻞﺒﻗ 2 ﺎﺑ شزﻮﻣآ زا ﺪﻌﺑ هﺎﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ
،ﻚﻴﻓاﺮﮔﻮﻣد تﺎﻋﻼﻃا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ
ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ يﺎﻫدﺮﺒﻫار ،يا
درد يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ سﺎﻴﻘﻣ و درد ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻞﺣاﺮﻣ ﻢﺘﻳرﻮﮕﻟا ،
ﻲﻫﺎﮔآ ﻊﻤﺟ ﺪﺷ يروآ . داﺮﻓا ﻲﺑﺮﺠﺗ هوﺮﮔ
، 5
ﻲﻫوﺮﮔ شزﻮﻣآ ﻪﺴﻠﺟ 60
ﻪﻘﻴﻗد ﺪﻨﻤﻓﺪﻫ ﻲﺷزﻮﻣآ ﺖﻠﻔﻤﭘ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ار يا دﺮﻛ ﺖﻓﺎﻳرد
ﺪﻧ . هداد ﺎﺑ ﺎﻫ زا هدﺎﻔﺘﺳا راﺰﻓا مﺮﻧ
SPSS
) ﺶﻳاﺮﻳو
23 ( و ﻚﻤﻛ ﺎﺑ نﻮﻣزآ يﺎﻛ يﺎﻫ ﺪﻧﺪﺷ ﺰﻴﻟﺎﻧآ ﻞﻘﺘﺴﻣ و ﻲﺟوز ﻲﺗ ،ﺮﺋﻮﻜﺳا .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ : ﺖﻓﺎﻳ دﻮﺒﻬﺑ ﻲﺑﺮﺠﺗ هوﺮﮔ رد ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ ﻲﻧﺮﮕﻴﻣ يﺎﻫدردﺮﺳ تﺪﻣ و تﺪﺷ ،زوﺮﺑ تﺎﻌﻓد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ )
05 /
<0 .(P
ﻪﺑ ،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
دﺮﺒﻫار يﺎﻨﺜﺘﺳا ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ يﺎﻫدﺮﺒﻫار دﺮﺑرﺎﻛ تﺎﻌﻓد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﻳﺎﻤﺣ و دﺪﺠﻣ ﻲﺑﺎﻳزرا
ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ ﻲﺑﺮﺠﺗ هوﺮﮔ رد يا
ﺖﻓﺎﻳ ) 05 /
<0 .(P
ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ ﻲﺑﺮﺠﺗ هوﺮﮔ نارﺎﻤﻴﺑ رد يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ و ﻲﻫﺎﮔآ هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ،ﻦﻳا ﺮﺑ هوﻼﻋ )
001 /
<0 .(P
ﻴﺑ ﻲﮔدﺎﻣآ ﻞﺣاﺮﻣ ﻪﺒﺗر ،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺪﻧدﺮﻛ شراﺰﮔ ار ﻲﮔدﺎﻣآ لﺎﻌﻓ ﻞﺣاﺮﻣ نارﺎﻤﻴﺑ و ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ ﻲﺑﺮﺠﺗ هوﺮﮔ نارﺎﻤ
) 01 /
<0 .(P
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ : ﻪﺘﻓﺎﻳ ،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و درد ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ يﺎﻫدﺮﺒﻫار زا هدﺎﻔﺘﺳا دﻮﺒﻬﺑ رد ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻞﺣاﺮﻣ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ شزﻮﻣآ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا ﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
ﺗ ﻲﻧﺮﮕﻴﻣ يﺎﻫدردﺮﺳ تﺪﻣ و تﺪﺷ ،تﺎﻌﻓد ﺶﻫﺎﻛ ﺄ
ﻲﻣ ﺪﻴﻛ ﺪﻨﻛ .
هژاو يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ ،ﻦﻣﺰﻣ يﺎﻫدردﺮﺳ ،درد ﺮﺑ ﻪﺒﻠﻏ يﺎﻫدﺮﺒﻫار ،نﺮﮕﻴﻣ:
يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ،شزﻮﻣآ ،ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻞﺣاﺮﻣ
ﺪﻨﺟﺮﻴﺑ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻤﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ .
1398
؛ 26 ) 4 :(
300 - 314 .
ﺖﻓﺎﻳرد : 24 / 11 / 1398 شﺮﻳﺬﭘ : 05 / 05 / 1398
د ،ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻪﺘﻴﻤﻛ١
ناﺮﻳا ،ﻦﻳوﺰﻗ ،ﻦﻳوﺰﻗ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧا .
ناﺮﻳا ،ﻦﻳوﺰﻗ ،ﻦﻳوﺰﻗ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﺮﻴﮔاو ﺮﻴﻏ يﺎﻬﻳرﺎﻤﻴﺑ زا يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ هﺪﻜﺸﻫوﮋﭘ ،ﺖﻣﻼﺳ ﺮﺑ ﺮﺛﻮﻣ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﻣاﻮﻋ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰﻛﺮﻣ2
؛لوﺆﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ3
ﺮﻴﻏ يﺎﻬﻳرﺎﻤﻴﺑ زا يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ هﺪﻜﺸﻫوﮋﭘ ،ﺖﻣﻼﺳ ﺮﺑ ﺮﺛﻮﻣ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﻣاﻮﻋ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰﻛﺮﻣ ،ﺮﻴﮔاو
ناﺮﻳا ،ﻦﻳوﺰﻗ ،ﻦﻳوﺰﻗ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد .
سردآ : ﻦﻳوﺰﻗ ﺮﻨﻫﺎﺑ ﺪﻴﻬﺷ راﻮﻠﺑ– ﻦﻳوﺰﻗ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد–
ﺖﺷاﺪﻬﺑ هﺪﻜﺸﻧاد– ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺖﺷاﺪﻬﺑ هوﺮﮔ–
ﻦﻔﻠﺗ : 989124146500 +
ﺮﺑﺎﻤﻧ : 02833357328 ﻲﻜﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا ﺖﺴﭘ
Emohammadi@qums.ac.ir:
ﻪﻣﺪﻘﻣ نﺮﮕﻴﻣ
، ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ تﻼﻤﺣ رﺮﻜﻣ
دردﺮﺳ و ﻪﺑ رﻮﻃ لﻮﻤﻌﻣ
ﻚﻳ
،ﻪﻓﺮﻃ هاﺮﻤﻫ ﺎﺑ تﻻﻼﺘﺧا هﺎﮕﺘﺳد
شراﻮﮔ و ﻲﻳﺎﻨﻴﺑ ﻒﻳﺮﻌﺗ
هﺪﺷ ﺖﺳا ) 1 ( . ﺖﺳا هﺪﺷ ﻢﻴﺴﻘﺗ ﻲﻠﻛ ﻪﺘﺳد ود ﻪﺑ نﺮﮕﻴﻣ :
نوﺪﺑ نﺮﮕﻴﻣ
1اروا اروا ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ نﺮﮕﻴﻣ و )2
2 ( ﻲﻠﺻا و ﻦﻳﺮﺗ
توﺎﻔﺗ نﺮﮕﻴﻣ ﻚﻴﺳﻼﻛ ﺎﺑ
عﻮﻧ
،ﻊﻳﺎﺷ هاﺮﻤﻫ ندﻮﺑ ﺎﺑ اروا ﺖﺳا
؛
ﻪﺑ يرﻮﻃ ﻪﻛ ﻞﺒﻗ زا زوﺮﺑ
،دردﺮﺳ دﺮﻓ رﺎﭼد ﻜﻳ يﺮﺴ تﻻﻼﺘﺧا
ﻲﺒﺼﻋ ﺪﻨﻧﺎﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ طﺎﻘﻧ ﻲﻧارﻮﻧ و نﺪﺷرﻮﻣرﻮﻣ نﺪﺑ
ﻲﻣ دﻮﺷ
) 3 ( . نﺮﮕﻴﻣ
، ﻊﻳﺎﺷ ﻦﻳﺮﺗ عﻮﻧ دردﺮﺳ ﺎﺑ عﻮﻴﺷ 7 ﺎﺗ 11 يﺪﺻرد
ﺖﺳا ﻪﻛ رد ﺮﺜﻛا ﻊﻗاﻮﻣ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﻌﺟاﺮﻣ نارﺎﻤﻴﺑ ﻪﺑ ﻚﺷﺰﭘ
ﻲﻣ دﻮﺷ ) 4 ( . ﺞﻳﺎﺘﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ نﺎﺸﻧ
ﻲﻣ ﺪﻨﻫد ﻪﻛ نﺮﮕﻴﻣ ﺚﻋﺎﺑ
دﺎﺠﻳا يﺮﻴﮔرد ﻲﮔداﻮﻧﺎﺧ
و ﻪﺑ ﻢﻫ ندرﻮﺧ ﻲﮔﺪﻧز ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و
ﻲﺴﻨﺟ ﻲﻣ دﻮﺷ ) 5 ( . ﻞﻛ ﻪﻨﻳﺰﻫ يﺎﻫ ﻲﺷﺎﻧ زا ﺖﺒﻗاﺮﻣ يﺎﻫ
ﻲﻧﺎﻣرد ﻦﻴﻐﻟﺎﺑ ﻼﺘﺒﻣ ﻪﺑ نﺮﮕﻴﻣ رد
،نﺎﻬﺟ 6 / 19 درﺎﻴﻠﻴﻣ رﻻد رد
لﺎﺳ دروآﺮﺑ هﺪﺷ ﺖﺳا ) 6 (.
زﻮﻨﻫ ﭻﻴﻫ شور ﻲﻧﺎﻣرد ﺖﺑﺎﺛ و ﺗﺄ هﺪﺷﺪﻴﻳ يا ياﺮﺑ نﺎﻣرد
نﺮﮕﻴﻣ ﺖﺴﻴﻧ
؛ ﺮﺘﺸﻴﺑ نﺎﻣرد يﺎﻫ ﻣ ﺆ
ّﺛ ﺮ نﺮﮕﻴﻣ
، ﺠﻧا مﺎ
ﻲﺗﻼﺧاﺪﻣ ﺖﺳا
ﻪﻛ ﻪﺑ مﺎﻤﺗا دردﺮﺳ و ﺎﻳ يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ زا
راﺮﻜﺗ و
تﺪﺷ نآ ﺪﻣﺎﺠﻧﺎﻴﺑ ﻪﻛ
نﺎﻣرد ﻲﻳوراد ﻪﻧاﺮﻴﮕﺸﻴﭘ
ﺎﺑ
ﺖﺴﻴﻧﻮﮔآ يﺎﻫ
هﺪﻧﺮﻴﮔ
،ﻦﻴﻧﻮﺗوﺮﺳ ﺎﻫﺮﻛﻮﻠﺑﺎﺘﺑ
و يﺎﻫﺮﻛﻮﻠﺑ لﺎﻧﺎﻛ
،ﻢﻴﺴﻠﻛ نﺎﻣرد ﻲﻳوراد ﺎﺑ فﺪﻫ ﻦﻴﻜﺴﺗ تﻼﻤﺣ درد و نﺎﻣرد
ﻲﺘﺧﺎﻨﺸﻧاور
، زا نآ ﻪﻠﻤﺟ ﺖﺳا ) 7 ( . دﻮﺟو ﺎﺑ ﻪﻜﻧآ
رد لﺎﺣ
ﺮﺿﺎﺣ ياﺮﺑ يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ و
نﺎﻣرد نﺮﮕﻴﻣ
، ﻦﻴﻟوا بﺎﺨﺘﻧا ﺰﻳﻮﺠﺗ
ﻲﻳوراد
،ﺖﺳا ﺎﻣا ﻲﺧﺮﺑ نارﺎﻤﻴﺑ نﺎﻣرد يﺎﻫ ﺮﻴﻏ ﻲﻳوراد ار ﺰﻴﻧ
ﺢﻴﺟﺮﺗ ﻲﻣ ﺪﻨﻫد و ﻲﺧﺮﺑ نﺎﺼﺼﺨﺘﻣ ياﺮﺑ
يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ و
نﺎﻣرد
نﺮﮕﻴﻣ ﻦﻳا نﺎﻣرد ﺎﻫ ار ﻪﻴﺻﻮﺗ هدﺮﻛ ﺪﻧا ) 8 ( .
ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ يﺎﻫ يﺮﻈﻧ و ﺪﺷر هﺪﻨﻳاﺰﻓ
،تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻲﻧﺎﺒﻣ
ﻻ مز
ار ياﺮﺑ مﻮﻬﻔﻣ يزﺎﺳ دردﺮﺳ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻚﻳ لﻼﺘﺧا ﻲﻧاور -
ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻳﺰﻴﻓ )
لﻼﺘﺧا ﻲﻤﺴﺟ ﻪﻛ ﺖﺤﺗ ﺗﺄ ﺮﻴﺛ سﺮﺘﺳا يﺎﻫ
ﻲﻧاور
، ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و
ﻲﻄﻴﺤﻣ راﺮﻗ دراد ( ﻢﻫاﺮﻓ هدروآ و مﺎﺠﻧاﺮﺳ
1 Migraine without aura or common migraine
2 Migraine with aura or classic migraine
ﺚﻋﺎﺑ ﻪﺑ دﻮﺟو نﺪﻣآ و ﻪﺑ يﺮﻴﮔرﺎﻛ نﺎﻣرد
يﺎﻫ يرﺎﺘﻓر ﺮﺻﺎﻌﻣ
ياﺮﺑ دردﺮﺳ هﺪﺷ ﺖﺳا . ﻲﺳرﺮﺑ يﺎﻫ ﻲﻠﻴﻠﺤﺗاﺮﻓ ﻴﺑدا
تﺎ
،ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﮕﻤﻫ
نﺎﺸﻧ هداد ﺪﻧا ﻪﻛ تﻼﺧاﺪﻣ
،يرﺎﺘﻓر 35 ﺎﺗ 55
ﺪﺻرد دﻮﺒﻬﺑ رد نﺮﮕﻴﻣ و دردﺮﺳ ﻲﺸﻨﺗ ار ﻪﺑ رﺎﺑ هدروآ و ﻦﻳا
ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ رﻮﻃ ﻲﻨﻌﻣ يراد ﺮﺘﻬﺑ زا ﻂﻳاﺮﺷ لﺮﺘﻨﻛ ﺖﺳا ) 9 ( . ﺗﺄ ﺪﻴﻛ
ﺮﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا يﺎﻫدﺮﺒﻫار يرﺎﺘﻓر
رد نﺎﻣرد نﺮﮕﻴﻣ
، ﻲﻧﺎﻣز
ﺖﻴﻤﻫا يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻣ
ﻳﺎ ﺑ ﺪ ﻪﻛ ﻢﻴﻧاﺪﺑ ﻨﻣ ﻊﺑﺎ ﻲﺸﻫوﮋﭘ هدﺮﺘﺴﮔ
يا
دﻮﺟو دراد ﻪﻛ نﺎﺸﻧ ﻲﻣ ﺪﻫد ﻪﭼﺮﮔا ﻦﻜﻤﻣ ﺖﺳا ﻞﻣاﻮﻋ يرﺎﺘﻓر
و ﻲﺘﺧﺎﻨﺸﻧاور رد
عوﺮﺷ درد ﺶﻘﻧ ناﺪﻨﭼ يزرﺎﺑ اﺪﻧ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷ
،
ﺎﻣا ﻦﻳا ﻞﻣاﻮﻋ رد راﺮﻤﺘﺳا درد و ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ ﻲﺷﺎﻧ زا نآ ﺶﻘﻧ
ﻲﻌﻃﺎﻗ ﺎﻔﻳا ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ ) 10 (.
ﻲﻜﻳ زا ﻲﻠﻣاﻮﻋ ﻪﻛ رد ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻲﺘﺧﺎﻨﺸﻧاور و
ﻳژﻮﻟﻮﻳﺰﻴﻓ ﻚ
،درد ﺶﻘﻧ ﻪﻄﺳاو يا يﺪﻨﻤﺗرﺪﻗ ﺎﻔﻳا
ﻲﻣ
،ﺪﻨﻛ يﺎﻫدﺮﺒﻫار
ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ يا ﺖﺳا ) 11 ( . ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ
، ﻲﺷﻼﺗ ﺖﺳا ﻪﻛ دﺮﻓ ياﺮﺑ
ﻲﺘﻴﻌﻗﻮﻣ ﻪﻛ
زﺎﻴﻧ ﻪﺑ يرﺎﮔزﺎﺳ
،دراد مﺎﺠﻧا ﻲﻣ ﺪﻫد ﺎﺗ كﺮﺤﻣ
ﺶﻨﺗ از ار فﺬﺣ و ﺎﻳ ﻞﻴﻠﻘﺗ ﺪﻫد ) 12 ( . يﺎﻫدﺮﻜﻳور ﻪﻴﻟوا
ﻚﺒﺳ يﺎﻫ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ يا ار اﺰﺠﻣ ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ : ﻚﺒﺳ
» ﻪﻠﺌﺴﻣ اﺪﻣ ر
« ﻪﻛ
ﻪﺑ رﻮﻃ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ يور
ﺶﻫﺎﻛ رﺎﺸﻓ ﻪﺑ ﻪﻠﻴﺳو ﺶﻳاﺰﻓا نداد
ترﺎﻬﻣ يﺎﻫ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ سﺮﺘﺳا
ﻞﻤﻋ ﻲﻣ ﺪﻨﻛ . ﻦﻳا ﻚﺒﺳ شﻼﺗ
ياﺮﺑ مﺎﺠﻧا لﺎﻌﻓ ﻒﻳﺎﻇو ياﺮﺑ ﻢﻛ ندﺮﻛ ﻂﻳاﺮﺷ سﺮﺘﺳا ﺖﺳاز
؛
ﻚﺒﺳ
» ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ يا ﻲﺑﺎﻨﺘﺟا
« ﻪﻛ ﺖﻴﺻﻮﺼﺧ ﻲﻠﺻا
نآ
بﺎﻨﺘﺟا ندﺮﻛ زا ﻞﻣﺎﻋ ﺖﺳازرﺎﺸﻓ و
ﻚﺒﺳ
» ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ يا
نﺎﺠﻴﻫ راﺪﻣ
«
، يﺎﻫدﺮﺒﻫار ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ياﺮﺑ ﻪﺑ ﻖﻳﻮﻌﺗ ﻦﺘﺧاﺪﻧا ﺎﻳ
ﻞﺣ ﻞﻣﺎﻋ سﺮﺘﺳا ﺖﺳاز ) 13 (.
ﺶﻫوﮋﭘ شزﻮﻣآ ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﻲﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫ
ار درد ﺶﻫﺎﻛ ﺮﺑ درد ﺮﺑ ﻪﺒﻠﻏ يﺎﻫدﺮﺒﻫ نﺮﮕﻴﻣ و ﻦﻣﺰﻣ يﺎﻫ
ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺪﻧا ؛ ﻪﺑ ،لﺎﺜﻣ ناﻮﻨﻋ ﻲﻧﺎﻤﻴﻠﺳ
و نارﺎﻜﻤﻫ رد
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ دﻮﺧ
ﺪﻨﺘﻓﺎﻳرد شزﻮﻣآ
»
ِلﺮﺘﻨﻛ دﻮﺧ
« ﻲﻣ ﻮﺗ ﺚﻋﺎﺑ ﺪﻧا يﺎﻘﺗرا
ﺖﻴﻔﻴﻛ
ﻲﮔﺪﻧز نارﺎﻤﻴﺑ ﻼﺘﺒﻣ ﻪﺑ نﺮﮕﻴﻣ هﺪﺷ و دﺮﺑرﺎﻛ ﺮﺛﺆﻣ و ﻲﻤﻬﻣ رد
نﺎﻣرد نارﺎﻤﻴﺑ ﻼﺘﺒﻣ ﻪﺑ نﺮﮕﻴﻣ دراد ) 14 (.
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ رد
ﺶﻫوﮋﭘ
Pecukonis
لﺎﺳ رد 2009 طﺎﺒﺗرا ﺮﺑ
ﻦﻴﺑ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﺎﺑ دﺮﻓ يرﺎﮔزﺎﺳ و1
درد ﻦﻣﺰﻣ ﺗﺄ هدﺮﻛ ﺪﻴﻛ ﺪﻧا
) 15 (.
رد
،هزﻮﺣ ﻦﻳا يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ
ﺑ ﻪ ترﻮﺻ
» ناﺰﻴﻣ نﺎﻨﻴﻤﻃا
دﺮﻓ ﻪﺑ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ شا ياﺮﺑ ﻆﻔﺣ ﻖﻓﻮﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻲﻠﻋ
ﻢﻏر دﻮﺟو
درد « ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻲﻣ دﻮﺷ ) 10 ( .
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد
صﻮﺼﺧ ﺮﻴﻴﻐﺗ
رﺎﺘﻓر ﻪﺑ ﻦﻳا ﻪﺠﻴﺘﻧ هﺪﻴﺳر ﺪﻧا
ﻪﻛ داﺮﻓا ﻲﻧﺎﻣز ﻪﻛ رﺎﺘﻓر دﻮﺧ ار حﻼﺻا ﻲﻣ
،ﺪﻨﻨﻛ رد لﻮﻃ ﻚﻳ
ﻪﺘﺷر ﻞﺣاﺮﻣ ﺖﻛﺮﺣ ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ . تﺪﻣ ﻲﻧﺎﻣز ﻪﻛ ﻚﻳ دﺮﻓ
ﻲﻣ ﺗ ﺪﻧاﻮ رد ﺮﻫ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻲﻗﺎﺑ ﺪﻧﺎﻤﺑ و ﺰﻴﻧ ﻲﻔﻴﻟﺎﻜﺗ ﻪﻛ
ياﺮﺑ
ﺖﻛﺮﺣ ﻪﺑ ﺔﻠﺣﺮﻣ ﺪﻌﺑ درﻮﻣ زﺎﻴﻧ
،ﺖﺳا ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺖﺳا ) 16 (.
يﻮﮕﻟا
ﻞﺣاﺮﻣ
،ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺪﻌﺑ نﺎﻣز ار حﺮﻄﻣ هدﻮﻤﻧ و ﻪﺑ يﺎﻨﻌﻣ نآ ﺖﺳا
ﻪﻛ ﺮﻴﻴﻐﺗ رد ﻲﻃ نﺎﻣز خر ﻲﻣ ﺪﻫد . دﺮﻓ رد ﻪﻨﻴﻣز ﺮﻴﻴﻐﺗ رﺎﺘﻓر و
ﻞﺒﻗ زا شﺮﻳﺬﭘ ﻪﻧﻮﮔﺮﻫ رﺎﺘﻓر
ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ
، زا 5 ﻪﻠﺣﺮﻣ رﻮﺒﻋ
ﻲﻣ ﺪﻨﻛ : ﻦﻴﻟوا
،ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻪﻠﺣﺮﻣ
» ﺶﻴﭘ ﻖﻤﻌﺗ ) ﺶﻴﭘ ﺮﻜﻔﺗ (
« ﺖﺳا و
ﻲﻣﺎﮕﻨﻫ خر
ﻲﻣ ﺪﻫد ﻪﻛ ﺺﺨﺷ ﻪﺑ
ﺮﻜﻓ ﺮﻴﻴﻐﺗ رد هﺪﻨﻳآ
ﻞﺑﺎﻗ ﺶﻴﭘ ﻲﻨﻴﺑ ﺖﺴﻴﻧ و
ًﻻﻮﻤﻌﻣ 6 هﺎﻣ هﺪﻨﻳآ ار ﻞﻣﺎﺷ ﻲﻣ دﻮﺷ .
ﻪﻠﺣﺮﻣ مود ﻪﻠﺣﺮﻣ
» ﻖﻤﻌﺗ ) ﺮﻜﻔﺗ (
« مﺎﻧ دراد و ﻲﻣﺎﮕﻨﻫ خر
ﻲﻣ ﺪﻫد ﻪﻛ ﺺﺨﺷ ﻪﺑ
ﺮﻜﻓ ﺮﻴﻴﻐﺗ رد هﺪﻨﻳآ ﻞﺑﺎﻗ ﺶﻴﭘ ﻲﻨﻴﺑ
ﻲﻣ ﺪﺘﻓا ﺎﻣا ﻪﻧ ﻪﺑ رﻮﻃ
،يرﻮﻓ و
ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﻦﻴﺑ ﻚﻳ ﺎﺗ ﺶﺷ هﺎﻣ
لﻮﻃ ﻲﻣ ﺪﺸﻛ . ﻪﻠﺣﺮﻣ مﻮﺳ ﻪﻠﺣﺮﻣ
» ﻲﮔدﺎﻣآ
« ﺖﺳا و ﻲﻧﺎﻣز خر
ﻲﻣ ﺪﻫد ﻪﻛ ﺺﺨﺷ ﻪﺑ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺰﻳر ياﺮﺑ ﺮﻴﻴﻐﺗ رد هﺪﻨﻳآ ي
ﻚﻳدﺰﻧ ﻲﻣ دزادﺮﭘ و
ًﻻﻮﻤﻌﻣ هﺎﻣ هﺪﻨﻳآ ار رد ﺮﺑ ﻲﻣ دﺮﻴﮔ . ﻪﻠﺣﺮﻣ
مرﺎﻬﭼ ﻪﻠﺣﺮﻣ
» ﻞﻤﻋ
« ﺖﺳا ﻛ ﻪ رد نآ ﺺﺨﺷ ماﺪﻗا ﻪﺑ ﺮﻴﻴﻐﺗ
ﻲﻨﻌﻣ راد رد ضﺮﻋ 6 هﺎﻣ ﻪﺘﺷﺬﮔ ﻲﻣ ﺪﻳﺎﻤﻧ . ﻪﻠﺣﺮﻣ
،ﻢﺠﻨﭘ ﻪﻠﺣﺮﻣ
» يراﺪﻬﮕﻧ
« ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻛ رد نآ ﺺﺨﺷ ﻪﺑ ﻆﻔﺣ رﺎﺘﻓر ياﺮﺑ
هرود يا زا نﺎﻣز ﻲﻣ دزادﺮﭘ و
ًﻻﻮﻤﻌﻣ 6 هﺎﻣ ﺎﻳ ﺮﺘﺸﻴﺑ ار ﻞﻣﺎﺷ
ﻲﻣ ددﺮﮔ ) 17 (.
ﻪﺑ ار ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻞﺣاﺮﻣ لﺪﻣ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﻠﻛ يﻮﮕﻟا ناﻮﻨﻋ
ﻋ رﺎﺘﻓر هداد دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ يﺪﻤ لﺎﺳ رد و ﺪﻧا
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺮﻴﺧا يﺎﻫ
ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺖﻣﻼﺳ شزﻮﻣآ هزﻮﺣ ﻒﻠﺘﺨﻣ :
رﺎﮕﻴﺳ كﺮﺗ ،نﺪﻴﺸﻛ
ﺖﻣﻼﺳ ،ﻲﻧﺪﺑ كﺮﺤﺗ ،ﻲﻗﺎﭼ ،دﺎﻴﺘﻋا ،ﻞﻜﻟا فﺮﺼﻣ ،رﺎﮕﻴﺳ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ تﺎﻌﻓد ﻪﺑ هﺮﻴﻏ و ناﺪﻧد و نﺎﻫد ) 18 (.
1Self efficacy
،ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺎﺑ
ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ عﻮﻴﺷ يﻻﺎﺑ عاﻮﻧا ﺎﻫدردﺮﺳ ﺑ
ﻪ هﮋﻳو
يﺎﻫدردﺮﺳ
،ﻲﻧﺮﮕﻴﻣ يﺎﻫﺪﻣﺎﻴﭘ
ﻲﻔﻨﻣ نآ ﺮﺑ ﺖﻣﻼﺳ
،ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ
ﻲﻧاور و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و
ﻦﻴﻳﺎﭘ ندروآ ﺖﻴﻔﻴﻛ
،ﻲﮔﺪﻧز ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﺖﻳﺎﻤﺣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زا
ﺶﻘﻧ ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ و ﻲﺘﺴﻳژﺮﻨﻴﺳ يﺎﻫدﺮﺒﻫار
ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ يا ) يﺎﻫدﺮﺒﻫار ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
يرﺎﺘﻓر ( رد دﻮﺒﻬﺑ ﺖﻣﻼﺳ
نارﺎﻤﻴﺑ ﻼﺘﺒﻣ ﻪﺑ يﺎﻫدرد ﻦﻣﺰﻣ
و
،نﺮﮕﻴﻣ فﺪﻫ زا ﺎﻄﻣ ﻪﻌﻟ
ﺮﺿﺎﺣ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا ياﺮﺑ ﻲﮔدﺎﻣآ ﻞﺣاﺮﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ شزﻮﻣآ
ﻢﺴﻴﻧﺎﻜﻣ دﺮﺑرﺎﻛ ﺮﺑ ﺮﻴﻴﻐﺗ درد ﺮﺑ ﻪﺒﻠﻏ يﺎﻫ
ﻼﺘﺒﻣ نز نارﺎﻤﻴﺑ رد
دﻮﺑ نﺮﮕﻴﻣ ﻪﺑ .
شور ﻖﻴﻘﺤﺗ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﻧﻮﻨﻛ ﻲﺑﺮﺠﺗ عﻮﻧ زا
، هوﺮﮔ ﺎﺑ لﺮﺘﻨﻛ
ﺎﺑ و
هزاﺪﻧا ﺪﻌﺑ و ﻞﺒﻗ يﺮﻴﮔ دﻮﺑ
. ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا يرﺎﻣآ ﻪﻌﻣﺎﺟ
، ﻪﻴﻠﻛ
ﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ نﺮﮕﻴﻣ ﻪ
ﺪﻧدﻮﺑ يرﺎﻤﻴﺑ ﻪﻛ ﻚﺷﺰﭘ ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻬﻧآ
هﺪﺷ هداد ﺺﻴﺨﺸﺗ ﺺﺼﺨﺘﻣ دﻮﺑ
ﺎﺑ ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ ﺎﺑ و
ﻚﻴﻨﻴﻠﻛ ﻲﻟﺰﻧا ﺮﻬﺷ بﺎﺼﻋا و ﺰﻐﻣ ﻲﺼﺼﺨﺗ يﺎﻫ
، ياﺮﺑ
ﺶﻫوﮋﭘ رد ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﺰﻛاﺮﻣ ﻪﺑ
و ﻲﻧﺎﻣرد ﻦﻳا ﺮﻬﺷ
دﺮﻛ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﺪﻧ
.
،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد رد نﺮﮕﻴﻣ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ
لﺮﺘﻨﻛ و ﻲﺑﺮﺠﺗ هوﺮﮔ ود ﺐﻟﺎﻗ
، ﻪﺑ ﻪﻳﺎﭘ ﺮﺑ و ﻪﻧﺎﺒﻠﻃواد رﻮﻃ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻠﺣﺮﻣﺪﻨﭼ يﺮﻴﮔ يا
ﻞﺻﺎﻓ ﺪﺣ رد رذآ
هﺎﻣ 1396 ﺎﺗ
رﻮﻳﺮﻬﺷ هﺎﻣ 1397 ﻲﻟﺰﻧا ﺮﻬﺷ رد ﺪﻨﺘﺷاد ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﺶﻫوﮋﭘ رد
.
ﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ سﺎﺳا
ﺎﻄﻣ ﻪﻌﻟ ﻲﻠﺒﻗ ﻪﺑﺎﺸﻣ )
19 ( و ﺎﺑ
مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا راﺰﻓا
G*Power ﺮﺛا هزاﺪﻧا ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺎﺑ ،
35 / 0 نﺎﻨﻴﻤﻃا ناﺰﻴﻣ ، 95
/ 0 نﻮﻣزآ ناﻮﺗ و 80
و يﺪﺻرد
شﺰﻳر 10
،يﺪﺻرد هوﺮﮔ زا ﻚﻳ ﺮﻫ ياﺮﺑ
و ﻲﺑﺮﺠﺗ يﺎﻫ
ﻪﺑ لﺮﺘﻨﻛ ﺮﺑاﺮﺑ رﻮﻃ
30 ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺮﻔﻧ .
ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ داﺪﻌﺗ نارﺎﻤﻴﺑ ﻢﻛ
،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و دﻮﺒﻧ
فﻼﺘﺧا
ﻲﻨﻌﻣ يدﺎﺼﺘﻗا يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﺚﻴﺣ زا نارﺎﻤﻴﺑ ﻦﻴﺑ راد -
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و
داﺪﻌﺗ دوﺪﺤﻣ ﻚﻴﻨﻴﻠﻛ رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ ﻪﺑ و ﺮﻬﺷ ﺢﻄﺳ
رﻮﻈﻨﻣ
ﻢﻫﺮﺑ زا يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﻴﺑ ﻲﻟﺎﻤﺘﺣا ﻲﻧﺎﺷﻮﭘ
،ﺎﻫ ﻪﺑ اﺪﺘﺑا ترﻮﺻ
ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﺰﻛاﺮﻣ ﻦﻴﺑ زا هدﺎﺳ ﻲﻓدﺎﺼﺗ و
،رﻮﻛﺬﻣ ﻲﻧﺎﻣرد ود
ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﺰﻛﺮﻣ و
ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ زا ار ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻣرد
بﺎﺨﺘﻧا ،ﺪﻨﺘﺷاد ﺪﻧﺪﺷ
و هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺰﻛﺮﻣ ﻚﻳ و ﻲﺑﺮﺠﺗ
ﺰﻛﺮﻣ
هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺮﮕﻳد ﻴﺼﺨﺗ لﺮﺘﻨﻛ
ﺪﺷ هداد ﺺ .
ﺖﺒﺛ زا ﺪﻌﺑ نارﺎﻤﻴﺑ مﺎﻧ
عﻼﻃا و
،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ فاﺪﻫا هرﺎﺑرد ﻲﻧﺎﺳر ظﺎﺤﻟ ﺎﺑ
يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ ندﺮﻛ
،ﻲﻓدﺎﺼﺗ داﺪﻋا لوﺪﺟ سﺎﺳا ﺮﺑ و جوﺮﺧ و دورو ﻦﻴﺑ زا
داﺮﻓا
رﻮﻛﺬﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا يﺮﻴﮔ .
ﻞﻣﺎﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ دورو يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ :
و ﻪﻧﺎﺒﻠﻃواد ﺖﻛرﺎﺸﻣ
ﮔدﺎﻣآ لﺎﻌﻓﺮﻴﻏ ﻞﺣاﺮﻣ شراﺰﮔ ،ﻪﻧﺎﻫﺎﮔآ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺮﻴﻴﻐﺗ ياﺮﺑ ﻲ
ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻞﺣاﺮﻣ ﻢﺘﻳرﻮﮕﻟا )
ﺶﻴﭘ ﺪﺼﻗ و ﺮﻜﻔﺗ ،ﺮﻜﻔﺗ (
، ﺺﻴﺨﺸﺗ
ﻲﻌﻄﻗ و ﺰﻐﻣ ﺺﺼﺨﺘﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﻦﻣﺰﻣ نﺮﮕﻴﻣ دردﺮﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا
ﻦﻴﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ بﺎﺼﻋا دردﺮﺳ ﻲﻠﻠﻤﻟا
، راﺮﻗ
هدوﺪﺤﻣ رد ﻦﺘﻓﺮﮔ
ّﻨﺳ ﻲ 18 - 42 لﺎﺳ ﻞﻗاﺪﺣ زا يرادرﻮﺧﺮﺑ ،
ﺢﻄﺳ نﺪﻧاﻮﺧ داﻮﺳ مواﺪﺗ ،ﻦﺘﺷﻮﻧ و
ﻜﺳ ﻲﻟﺰﻧا ﺮﻬﺷ رد ﺖﻧﻮ رد
ﻣ ،ﻲﺗآ لﺎﺳ ﻚﻳ ﺆ
ّﻧ ﺚ ،ندﻮﺑ عﻮﻗو 4 رد ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺎﻳ نﺮﮕﻴﻣ ﻪﻠﻤﺣ
ﻚﻳ لﻮﻃ هﺎﻣ
دﺮﻓ رد
، دردﺮﺳ تﺪﺷ 5
سﺎﺳا ﺮﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺎﻳ و
درد ﺶﺠﻨﺳ يدﺪﻋ سﺎﻴﻘﻣ
، ﻧ ﻦﺘﺷاﺪ ﺖﻔﻴﺷ رد يرﺎﻛ يﺎﻫ
شدﺮﮔ ، مﺪﻋ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﻼﺘﺑا ﻪﺑ ﺧا ﻻﻼﺘ ﻚﻴﺗﻮﻜﻳﺎﺳ ت ،
ﺖﻛﺮﺷ مﺪﻋ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رد ﺧاﺪﻣ و ﻲﺷزﻮﻣآ ﻪﺑﺎﺸﻣ يﺎﻫ ﻪﻠ
يا ﻪﺘﺷﺬﮔ لﺎﺳ ﻚﻳ رد
ﺪﻧدﻮﺑ . ،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ترﻮﺻ رد
ﻪﺑ ﻼﺘﺑا يرﺎﻤﻴﺑ يﺎﻫ ﺪﻳﺪﺷ ﻲﻤﺴﺟ
و ﺖﻴﻟﻮﻠﻌﻣ ﺎﻳ تﻻﻼﺘﺧا
ﺐﺼﻋ ﻢﻴﺧو ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
، ﻪﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ مﺪﻋ
ﻪﻣادا يدﺎﻋ ﺪﻧور نﺎﻣرد
، و ﻲﺸﻛدﻮﺧ رﺎﻜﻓا زوﺮﺑ ﺎﻳ
لﺎﻤﺘﺣا
ﻲﺸﻛدﻮﺧ )
ﺺﺼﺨﺘﻣ ﻚﺷﺰﭘ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ و ﻪﻨﻳﺎﻌﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ (
،
ﺪﺸﻧ هداد ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد رﺎﻤﻴﺑ
؛ رﻮﻀﺣ مﺪﻋ ،ﻦﻳا ﺮﺑ هوﻼﻋ
يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ ءﺰﺟ ﺰﻴﻧ ﻲﺷزﻮﻣآ تﺎﺴﻠﺟ زا ﻪﺴﻠﺟ ﻚﻳ زا ﺶﻴﺑ رد ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد جوﺮﺧ .
ﻪﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد هداد يروآدﺮﮔ رﻮﻈﻨﻣ
زا ﺎﻫ
سﺎﻴﻘﻣ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﻳز حﺮﺷ ﻪﺑ ﺮﺒﺘﻌﻣ و نﺎﻨﻴﻤﻃا درﻮﻣ يﺎﻫ :
يدﺮﻓ و ﻚﻴﻓاﺮﮔﻮﻣد تﺎﻋﻼﻃا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﻳا:
هﺪﻧﺮﻴﮔﺮﺑرد ﻪﻨﻳﺰﮔ
ﺳ و ﺎﻫ ﺆ ﻪﺑ ﻲﺗﻻا تﺎﺼﺨﺸﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ رﻮﻈﻨﻣ
ﺖﻴﻌﻤﺟ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ :
،تﻼﻴﺼﺤﺗ ناﺰﻴﻣ ،نزو ،ﺪﻗ ،ﺲﻨﺟ ،ﻦﺳ
ﺗ ﺖﻴﻌﺿو ﺄ
ﻫ ،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﻪﻤﻴﺑ ﺶﺷﻮﭘ ،ﻞﻐﺷ ،ناﺪﻧزﺮﻓ داﺪﻌﺗ ،ﻞ
ﺪﻨﻧﺎﻣ يرﺎﻤﻴﺑ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻖﺑاﻮﺳ ﻲﺑﺎﻳزرا فﺪﻫ ﺎﺑ :
تﺪﻣ لﻮﻃ
ﻚﻳ ﻲﻃ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ رد يﺮﺘﺴﺑ تﺎﻌﻓد ،ﻼﺘﺑا ،ﺮﻴﺧا لﺎﺳ
ﻢﻬﻣ ﻦﻳﺮﺗ ناﻮﺗﺎﻧ ﻞﻜﺸﻣ يرﺎﻤﻴﺑ ﺮﻳﺎﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا ،يرﺎﻤﻴﺑ هﺪﻨﻨﻛ
،ﺎﻫ
ﻲﻓﺮﺼﻣ يوراد عﻮﻧ و
دﻮﺑ نﺮﮕﻴﻣ عﻮﻧ .
تﺪﻣ ياﺮﺑ مزﻻ نﺎﻣز
ﺳ ﻞﻴﻤﻜﺗ ﺆ
دوﺪﺣ ﺶﺨﺑ ﻦﻳا تﻻا 3
ﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻪﻘﻴﻗد و ﺪ
ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺖﺴﺨﻧ زﺎﻓ رد ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ داﺮﻓا
ﻞﻴﻤﻜﺗ
ﺪﻳدﺮﮔ . ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ يﺎﻫدﺮﺒﻫار ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ يا
Mouse) Billings و
،
(1981 :١ ﻦﻳا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻪﻛ
Billings ﻂﺳﻮﺗ Mouse و
ﺗ ﻪﻴﻬ هﺪﺷ
، ياراد 19 لاﺆﺳ ﻪﻄﻴﺣ ﻪﺳ رد ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ) 6
لاﺆﺳ ( لﺎﻌﻓ يرﺎﺘﻓر ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ، )
6 لاﺆﺳ ( ﻲﺑﺎﻨﺘﺟا ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ و )
7
لاﺆﺳ ( ﺖﺳا . ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ داﺮﻓا زا ﺖﺳاﻮﺧرد
ﺷ ﺪ ﺎﺗ ﻪﺑ ﻻاﺆﺳ ت
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﻳا تﺮﻜﻴﻟ سﺎﻴﻘﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﻛ
رﺎﻬﭼ ﻪﻨﻳﺰﮔ يا
) ﭻﻴﻫ ،ﻲﻫﺎﮔ ،ﺐﻠﻏا ،ﻪﺸﻴﻤﻫ ﺖﻗو
( هﺪﺷ ﻢﻴﻈﻨﺗ دﻮﺑ
ﺦﺳﺎﭘ ،ﺪﻧ
ﺪﻨﻫد . ﺮﻫ ﻪﺑ لاﺆﺳ ﻪﻨﻳﺰﮔ سﺎﺳا ﺮﺑ يﻮﺳ زا ﻪﻛ يا
دﺮﻓ بﺎﺨﺘﻧا
دﻮﺑ هﺪﺷ هﺮﻤﻧ ، ﺎﺗ ﺮﻔﺻ ﻦﻴﺑ يا 3
ﻖﻠﻌﺗ ﮔ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳﺪﺑ ؛ﺖﻓﺮ رد
تاﺮﻤﻧ ﻪﻨﻣاد ،عﻮﻤﺠﻣ داﺮﻓا
و ﺮﻔﺻ ﻦﻴﺑ 57
دﻮﺑ ﺮﻴﻐﺘﻣ .
ﻳاور و ﻲ
ﻟﺎﻄﻣ رد رﻮﻛﺬﻣ راﺰﺑا ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ﻪﻌ
يا ﺗ درﻮﻣ ﺄ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺪﻴﻳ
) 20 ( . تﺪﻣ ﻪﺑ ﻲﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ياﺮﺑ مزﻻ نﺎﻣز ﻻاﺆﺳ
ﺶﺨﺑ ﻦﻳا ت
10 دﻮﺑ ﻪﻘﻴﻗد .
درد ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ
2(PSEQ)
ﻦﻳا :
راﺰﺑا هد ﻟاﺆﺳ ﻲ
، ﺮﺑ سﺎﺳا يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﻪﻳﺮﻈﻧ
Bandura
و ﻲﺣاﺮﻃ ﻂﺳﻮﺗ
سﻻﻮﻜﻴﻧ ﻪﺘﺧﺎﺳ
ﺪﺷ . سﺎﻴﻘﻣ ﻦﻳا فﺪﻫ
،
هزاﺪﻧا يﺮﻴﮔ اﺰﻴﻣ يﺪﻣآرﺎﻛ ناﺰﻴﻣ و دﺮﻓ نﺎﻨﻴﻤﻃا ن شا
رد
ﻲﮔﺪﻧز ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ درد ﺖﺳا . ﺦﺳﺎﭘ ياﺮﺑ ﻪﺑ
ﻻاﺆﺳ سﺎﻴﻘﻣ ﻦﻳا ت
،
ﻒﻴﻃ زا تﺮﻜﻴﻟ 1 - 6 ﻪﺟرد يا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا و
ﻪﻨﻣاد تاﺮﻤﻧ ﺰﻴﻧ
ﻦﻴﺑ 10 ﺎﺗ 60 ﺖﺳا ﺮﻴﻐﺘﻣ .
هﺮﻤﻧ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ نﺎﻨﻴﻤﻃا رد
مﺎﺠﻧا ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ يﺎﻫ هﺮﻣزور ﺎﺑ دﻮﺟو درد ﺖﺳا . ﻲﮔﮋﻳو يﺎﻫ
،يرﻮﺻ ﻲﻳاور نﻮﭽﻤﻫ رﻮﻛﺬﻣ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻚﻳﺮﺘﻣﻮﻜﻳﺎﺳ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ و ﻲﻳاﻮﺘﺤﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
Costa لﺎﺳ رد نارﺎﻜﻤﻫ و
2017 ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺪﻴﻳﺎﺗ درﻮﻣ )
10 ( . ياﺮﺑ زﺎﻴﻧ درﻮﻣ نﺎﻣز
ﻪﺑ ﻲﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ﻻاﺆﺳ
ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ ﺶﺨﺑ ﻦﻳا ت 5
دﻮﺑ ﻪﻘﻴﻗد .
1Billings and Mouse Coping Strategies Scale 2Pain Self Efficacy Questionnaire
درد ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻞﺣاﺮﻣ ﻢﺘﻳرﻮﮕﻟا :1
رﻮﻛﺬﻣ سﺎﻴﻘﻣ فﺪﻫ
،
ﺎﻣآ ﻲﺑﺎﻳزرا دﺮﻓ ﻲﻧاور ﻲﮔد
ياﺮﺑ و ﻲﻟﺮﺘﻨﻛدﻮﺧ دﺮﻜﻳور شﺮﻳﺬﭘ
ﻂﺳﻮﺗ اﺪﺘﺑا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻣﺰﻣ يﺎﻫدرد ﻂﻳاﺮﺷ ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣدﻮﺧ Kerns لﺎﺳ رد نارﺎﻜﻤﻫ و 1997
ﺲﭙﺳ و ﺪﺷ ﻲﺣاﺮﻃ رد
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ Evans لﺎﺳ رد نارﺎﻜﻤﻫ و 2015
ر ، نآ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ و ﻲﻳاو
ﺗ ﻪﺑ ﺰﻴﻧ ﺄ ﺪﻴﺳر ﺪﻴﻳ )
21 ( . ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﻳا 30
ﻟاﺆﺳ ﻲ
، شور ﻪﺑ
ا ﻲﺷراﺰﮔدﻮﺧ ﻲﻣ اﺮﺟ
دﻮﺷ ﻚﭼﻮﻛ سﺎﻴﻘﻣ رﺎﻬﭼ زا و ﻞﻴﻜﺸﺗ ﺮﺗ
ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻊﻗاو رد ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ 4
ﻣ زا ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻪﻠﺣﺮﻣ يﺮﻈﻧاﺮﻓ لﺪ
ﺖﺳا رﺎﺘﻓر ﺮﻴﻴﻐﺗ :
» ﺶﻴﭘ ﺮﻜﻔﺗ
« ﺎﺑ 7 لاﺆﺳ هزاﺪﻧا ﻲﻣ يﺮﻴﮔ دﻮﺷ
ﻪﻛ ﺖﻳﺎﻬﻧ رد ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا راﻮﺘﺳا يدﺮﻓ هﺪﻴﻘﻋ ﻦﻳا ﺮﺑ
درد ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ تﻼﻜﺸﻣ
، ﻪﺑ و اﺪﺘﺑا رد ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻲﺳﺎﺳا رﻮﻃ
ﺖﺳا ﻲﻜﺷﺰﭘ نﺎﺼﺼﺨﺘﻣ .
» ﺮﻜﻔﺗ
« زا ﻪﻛ 10 لاﺆﺳ ﻞﻴﻜﺸﺗ
و ﺖﺳا هﺪﺷ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ
ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣدﻮﺧ دﺮﻜﻳور لﻮﺒﻗ ﻪﺑ رﺎﻤﻴﺑ ﺪﻫد
هار ياﺮﺟا زا ﻲﻟو دراد ﻪﺟﻮﺗ ﺖﻤﺳ و ﺖﺳا فﺮﺼﻨﻣ ﻲﻜﺷﺰﭘ ﻞﺣ
ﻲﻤﻧ نآ دور . ﻪﻠﺣﺮﻣ
» اﺮﺟا ﺎﻳ ﻞﻤﻋ
« زا ﻪﻛ 6 لاﺆﺳ هﺪﺷ ﻞﻴﻜﺸﺗ
شﻼﺗ زﺎﻏآ ﺮﺑ ﻞﻤﺘﺸﻣ و ﻬﻣ يﺎﻘﺗرا و دﻮﺒﻬﺑ ياﺮﺑ ﻲﻳﺎﻫ
ترﺎ يﺎﻫ
ﺖﺳا ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣدﻮﺧ .
هﺮﻤﻧ يﺎﻤﻨﻫار سﺎﺳا ﺮﺑ ﻢﺘﻳرﻮﮕﻟا ﻪﺑ ﻲﻫد
ﻪﺑ يدﺮﻓ ﻪﻛ ﻲﺗرﻮﺻ رد ،رﻮﻛﺬﻣ 3
لاﺆﺳ ﺶﺷ زا لاﺆﺳ ﻪﻠﺣﺮﻣ
رﻮﻛﺬﻣ دﺮﻓ ،ﺪﻫﺪﺑ ﻲﻔﻨﻣ ﺦﺳﺎﭘ درد ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻞﺣاﺮﻣ ﻢﺘﻳرﻮﮕﻟا ﻞﻤﻋ و ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺨﻧ هداد راﺮﻗ ﻞﻤﻋ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد دﺮﻓ
ﻪﻠﺣﺮﻣ رد رﻮﻛﺬﻣ
» ﻲﮔدﺎﻣآ )
ﺪﺼﻗ (
« ﺖﺷاد ﺪﻫاﻮﺧ راﺮﻗ .
رد ﻪﻠﺣﺮﻣ ،ﺖﻳﺎﻬﻧ
» ﺖﺷاﺪﻬﮕﻧ
« زا ﺰﻴﻧ 7 لاﺆﺳ ار دﺮﻓ ﺪﻬﻌﺗ و ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞﻴﻜﺸﺗ
ﻲﻣ ﺲﻜﻌﻨﻣ درد ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣدﻮﺧ ياﺮﺑ ﺪﻨﻛ
) 21 ( . ﺶﺨﺑ ﻦﻳا رد
دوﺪﺣ 15 ﻪﺑ ﻲﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ياﺮﺑ ﻪﻘﻴﻗد ﻻاﺆﺳ
ت
، ﻲﻣ فﺮﺻ ﺪﺷ
.
سﺎﻴﻘﻣ ﻲﻫﺎﮔآ ﻲﻤﻠﻋ تﻻﺎﻘﻣ و ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ :
،نﺎﺼﺼﺨﺘﻣ ﺮﻈﻧ ﺎﺑ و ﻪﻄﺑار ﻦﻳا رد ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ
زا يا ﻻاﺆﺳ ت رد
درﻮﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻢﺴﻴﻧﺎﻜﻣ
ﻦﻣﺰﻣ درد ﺮﺑ ﻪﺒﻠﻏ يﺎﻫ رد و ﻲﺣاﺮﻃ
تاﺮﻈﻧ لﺎﻤﻋا و حﻼﺻا زا ﺲﭘ ﺖﻳﺎﻬﻧ
، ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻚﻳ 12
ﻟاﺆﺳ ﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﻲ .
ﻻاﺆﺳ ﻪﺑ ت ﻲﻠﺑ ترﻮﺻ -
ﺦﺳﺎﭘ و ﺮﻴﺧ يﺎﻫ
ﺢﻴﺤﺻ - ﺪﺷ ﻲﺣاﺮﻃ ﻂﻠﻏ .
ﺶﺨﺑ ﻦﻳا هﺮﻤﻧ ﻞﻗاﺪﺣ
» ﺮﻔﺻ
« و
ﺮﺜﻛاﺪﺣ
» 24
« دﻮﺑ . يرﻮﺻ ﻲﻳاور ﻮﻛﺬﻣ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ
ر،
ﻢﻴﺗ ﻂﺳﻮﺗ
1
نﺎﮔﺮﺒﺧ ﻧاور سﺎﻨﺷرﺎﻛ زا ﻞﻜﺸﺘﻣ سﺎﻨﺸﻧاور ،ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻲﺳﺎﻨﺸ
و ﺖﺷاﺪﻬﺑ شزﻮﻣآ ﺺﺼﺨﺘﻣ ،بﺎﺼﻋا و ﺰﻐﻣ ﺺﺼﺨﺘﻣ ،ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﻲﻠﺧاد رﺎﺘﺳﺮﭘ -
ﺗ درﻮﻣ ﻲﺣاﺮﺟ ﺄ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺪﻴﻳ
؛ ،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﻲﻳاﻮﺘﺤﻣ ﻲﻳاور ﺺﺧﺎﺷ CVI)
( و CVR) ( رﻮﻛﺬﻣ ناﺰﻴﻣ
ﻪﺑ ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ 83
/ 0 و 87 / 0 نﺎﺸﻧ ﻮﺘﺤﻣ ﻲﻳاور هﺪﻨﻫد ﻲﻳا
ﺪﻧدﻮﺑ رﻮﻛﺬﻣ سﺎﻴﻘﻣ .
ﻪﺑ ﻲﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ياﺮﺑ ﻻاﺆﺳ
ﺶﺨﺑ ﻦﻳا ت
ﺎﺒﻳﺮﻘﺗ 7 دﻮﺑ زﺎﻴﻧ نﺎﻣز ﻪﻘﻴﻗد .
ﺮﻓ ياﺮﺟا زا ﺪﻌﺑ آ
ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﺰﻛاﺮﻣ ﺎﺑ ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ ﺪﻨﻳ و
ﺖﻳﺎﺿر ﺐﺴﻛ ،ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﻫﺎﮔآ و ﻲﺒﺘﻛ ﻪﻣﺎﻧ
نارﺎﻤﻴﺑ ﻪﺑ ﻲﻧﺎﺳر
ﻞﻴﻤﻜﺗ ياﺮﺑ ﺖﻗو ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ فاﺪﻫا هرﺎﺑرد ﺖﺴﺨﻧ زﺎﻓ رد ،ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
، نارﺎﻤﻴﺑ
ِِنﺎﻣز رد ﻞﺒﻗ زا
ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻞﻴﻤﻜﺗ ﻪﺑ ماﺪﻗا ،هﺪﺷ ﺰﻛﺮﻣ ﻞﺤﻣ رد ﺎﻫ
ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ و
ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻢﻴﺗ يﺎﻀﻋا رﻮﻀﺣ رد و ﻲﻧﺎﻣرد ﺪﻧدﻮﻤﻧ
.
ﻪﺑ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻢﻴﺗ يﺎﻀﻋا رﻮﻀﺣ ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ و تﺎﻣﺎﻬﺑا ﻊﻓر رﻮﻈﻨﻣ
ﻻاﺆﺳ ﻪﺑ ﻲﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ و ﻖﻴﻗد ﻞﻴﻤﻜﺗ زا نﺎﻨﻴﻤﻃا و ﻲﻟﺎﻤﺘﺣا ت
مﺎﻤﺗ ﻻاﺆﺳ ت دﻮﺑ .
هداد يروآدﺮﮔ زا ﺪﻌﺑ ﺎﻫ
ي و ﻲﺠﻨﺳزﺎﻴﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ و ﻪﻴﻟوا
نزو ﺗ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻪﺑ ﻲﻫد ﺄ
و ﻲﻫﺎﮔآ نﻮﭽﻤﻫ راﺬﮔﺮﻴﺛ
ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ يﺎﻫدﺮﺒﻫار عﻮﻧ ﻦﻴﻴﻌﺗ و يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﺮﺑ ﻪﻴﻜﺗ ﺎﺑ و يا
ﺗ و دﻮﺟﻮﻣ ﻲﺷزﻮﻣآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺄ
ياﻮﺘﺤﻣ و فاﺪﻫا ،نﺎﮔﺮﺒﺧ ﺪﻴﻳ
ﺪﺷ ﻦﻳوﺪﺗ و ﻲﺣاﺮﻃ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﻲﺷزﻮﻣآ .
ﻪﺑ قﺎﺒﻄﻧا رﻮﻈﻨﻣ ﻦﻴﺑ
ﺶﻴﭘ زا يﺎﻫزﺎﻴﻧ ﺎﺑ ﻲﺷزﻮﻣآ فاﺪﻫا ﻦﻴﻴﻌﺗ
زا ﻲﻤﻴﺗ ،هﺪﺷ
ﺖﻣﻼﺳ شزﻮﻣآ نﺎﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ
؛ ﻪﻧﺎﺳر و داﻮﻣ ،اﻮﺘﺤﻣ ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ
ﻪﻴﻬﺗ ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻚﻳ زا ﺲﭙﺳ و ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﻲﺑﺎﻳزرا اﺪﺘﺑا ار هﺪﺷ
10 يﺮﻔﻧ
،ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ ﺖﻛﺮﺷ ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻪﻛ ﺪﺷ ﺖﺳاﻮﺧرد
ﺎﺗ ﻗ ،ﻢﻬﻓ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ار دﻮﺧ تاﺮﻈﻧ ،ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ لﺎﻘﺘﻧا ترﺪ
ﻲﮔﮋﻳو ﻲﮔﮋﻳو ﺮﻳﺎﺳ و ﺐﻟﺎﻄﻣ ﻢﺠﺣ ،ﺖﻴﺑاﺬﺟ ،يﺮﻫﺎﻇ يﺎﻫ يﺎﻫ
ﺪﻨﻨﻛ نﻼﻋا ﻲﺷزﻮﻣآ داﻮﻣ و اﻮﺘﺤﻣ .
ﺶﻴﭘ مﺎﺠﻧا زا ﺲﭘ نﻮﻣزآ
و
ﺗﺄ نﺎﺼﺼﺨﺘﻣ ﻢﻴﺗ ﺪﻴﻳ
؛ تﺪﻣ ،ﻲﺷزﻮﻣآ ياﻮﺘﺤﻣ ،فاﺪﻫا نﺎﻣز
ﻚﻤﻛ يﺎﻫراﺰﺑا ،شزﻮﻣآ شور و شزﻮﻣآ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ﻲﺷزﻮﻣآ
ﺖﻛﺮﺷ داﺮﻓا ﺰﻴﻧ ﻪﺴﻠﺟ ﺮﻫ رد هﺪﻨﻨﻛ
ﺪﺷ ﻦﻴﻴﻌﺗ .
ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ
ﺖﺧاﻮﻨﻜﻳ زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ﺮﻓ ﻞﻴﻬﺴﺗ و ﻲﺷزﻮﻣآ سﻼﻛ ندﻮﺑ
آ ﺪﻨﻳ
يﺮﻴﮔدﺎﻳ
، ﻚﻤﻛ ﻞﻳﺎﺳو زا آ
ﺮﺘﺳﻮﭘ و ﺖﻠﻔﻤﭘ ﺮﻴﻈﻧ ﻲﺷزﻮﻣ و
ﺖﻴﻓﺮﻇ ،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ لﺎﻧﺎﻛ و يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ يﺎﻫ
ﻲﻃﺎﺒﺗرا يﺎﻫ
و شوﺮﺳ ﺪﻨﻧﺎﻣ WhatsApp
هدﺎﻔﺘﺳا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و ﺪﺷ
ﻲﻌﺳ ﺰﻴﻧ ﺰﻛﺮﻤﺘﻣ ﻲﻫوﺮﮔ ﺚﺤﺑ ﻞﻴﺴﻧﺎﺘﭘ ﺪﺷ
ﺗ حﺮﻄﻣ ﺎﺑ ﺎ ندﻮﻤﻧ
نﺎﻴﺑ و نارﺎﻤﻴﺑ تﺎﻋﻼﻃا و برﺎﺠﺗ ﻻاﺆﺳ
ﺦﺳﺎﭘ و ت ﺎﻫ
، نﺎﻳﺮﺟ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﻛرﺎﺸﻣ و هوﺮﮔ ﻲﻳﺎﻳﻮﭘ لﺎﻌﻓ ﻞﻜﺷ ﺎﻫ
دﻮﺧ ﻪﺑ يﺮﺗ دﺮﻴﮔ
و ﺖﻳﺎﻬﻧ رد نﺎﺸﺷﺮﮕﻧ حﻼﺻا و تﺎﻋﻼﻃا و ﻲﻫﺎﮔآ ﺶﻳاﺰﻓا رد
ﺪﺷﺎﺑ راﺬﮔﺮﺛا .
ﺎﻬﺘﻧا رد ، ﻲﺑﺮﺠﺗ هوﺮﮔ ﻪﺑ هﺪﺷ هداد شزﻮﻣآ ﻞﻣﺎﺷ
5 ﻪﺴﻠﺟ
60 ﻪﻘﻴﻗد يا ﺐﻟﺎﻗ رد ﻪﻛ دﻮﺑ ﻲﻟاﻮﺘﻣ ﻪﺘﻔﻫ ﺞﻨﭘ ﻲﻃ رد
هوﺮﮔ يﺎﻫ 10 - 8 اﺮﺟا يﺮﻔﻧ ﺪﺷ
. ﻲﺷزﻮﻣآ تﺎﺴﻠﺟ ياﻮﺘﺤﻣ ﻪﺑ
دﻮﺑ حﺮﺷ ﻦﻳا :
ﻞﻣﺎﺷ لوا ﻪﺴﻠﺟ :
عاﻮﻧا ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ و ﻒﻳﺮﻌﺗ
ﻢﺴﻴﻧﺎﻜﻣ ،ﻦﻣﺰﻣ و دﺎﺣ يﺎﻫدردﺮﺳ ﻼﻋ ،ﻲﻟﺎﻤﺘﺣا ﻞﻠﻋ و ﺎﻫ
ﺋ و ﻢ
ﻪﻧﺎﺸﻧ نﺮﮕﻴﻣ ضراﻮﻋ و ﺎﻫﺪﻣﺎﻴﭘ ،ﺎﻫ
؛ يﺎﻫروﺎﺑ ﻞﻣﺎﺷ مود ﻪﺴﻠﺟ
ﺎﺑرد ﻂﻠﻏ ﺸﻨﻣ هر ﺄ شور عاﻮﻧا ،ﻲﻧﺮﮕﻴﻣ يﺎﻫدردﺮﺳ ﻲﻧﺎﻣرد يﺎﻫ
هار و يﺪﻣآرﺎﻛ و ﺢﻴﺤﺻ لﺮﺘﻨﻛ يﺎﻳاﺰﻣ ،ﻲﻧﺎﻣرددﻮﺧ يﺎﻫ
شور ﻲﻧﺮﮕﻴﻣ يﺎﻫدردﺮﺳ ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ﻲﻳورادﺮﻴﻏ يﺎﻫ
؛ ﻪﺴﻠﺟ
ﻞﻣﺎﺷ مﻮﺳ :
عاﻮﻧا ،ﻦﻣﺰﻣ درد ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ يﺎﻫدﺮﺒﻫار عاﻮﻧا
ﻪﻠﺌﺴﻣ يﺎﻫدﺮﺒﻫار نﺎﺠﻴﻫ و راﺪﻣ
ﺎﺑ ﻲﻳﺎﻨﺷآ ﺮﺑ ﺰﻛﺮﻤﺗ ﺎﺑ راﺪﻣ
ﻫار شزﻮﻣآ ،باﺮﻄﺿا و ﻢﺸﺧ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ،ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻞﺣ يﺎﻫدﺮﺒ
ﺎﻫدﺮﺒﻫار ﺮﻳﺎﺳ و نﺎﺠﻴﻫ و ﻪﻧﺎﻜﺗ لﺮﺘﻨﻛ
؛ ﻞﻣﺎﺷ مرﺎﻬﭼ ﻪﺴﻠﺟ :
هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ هﺪﺷ هداد شزﻮﻣآ يﺎﻫدﺮﺒﻫار ياﺮﺟا و ﻲﻠﻤﻋ ﺶﻳﺎﻤﻧ ﻪﺑ نآ ﻦﻳﺮﻤﺗ و راﺮﻜﺗ ﺐﻟﺎﻗ رد و ﻲﺑﺮﻣ رﻮﻀﺣ ﺎﺑ يدﺮﻓ ترﻮﺻ
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻞﻣﺎﺷ ﻢﺠﻨﭘ ﻪﺴﻠﺟ ﺖﻳﺎﻬﻧ رد و ﻲﻫوﺮﮔ يﺎﻫ :
يروآدﺎﻳ و
حﺮﻄﻣ ﺚﺣﺎﺒﻣ ﺮﺑ يروﺮﻣ ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ ،هﺪﺷ
ﻻاﺆﺳ درﻮﺧزﺎﺑ ،ت
دﺎﻳ يﺎﻫدﺮﺒﻫار يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ و راﺮﻜﺗ يﺎﺘﺳار رد ﻖﻳﻮﺸﺗ و ﻲﻣﻼﻛ هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ دﻮﺑ
.
تﺎﺴﻠﺟ مﺎﻤﺗ لﻮﻃ رد
، يﺮﻈﻧ شزﻮﻣآ ﺖﺴﺨﻧ يﻮﺳ زا
ﻲﻣ ﻪﺋارا رﻮﻛﺬﻣ سرﺪﻣ راﺮﻜﺗ ﺎﺑ نﺎﻣﺰﻤﻫ ،ﺲﭙﺳ و ﺪﺷ
ترﺎﻬﻣ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ يﺎﻫ
، ﻲﺑﺮﺠﺗ هوﺮﮔ نارﺎﻤﻴﺑ زا ﻮﺧرد
ﺖﺳا
ﻲﻣ مﺎﮔ ﻪﺑ مﺎﮔ يرادﺮﺑﻮﮕﻟا سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﻛ ﺪﺷ
، ار رﻮﻛﺬﻣ ترﺎﻬﻣ
ﻪﺑ ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ اﺮﺟا ﻲﻠﻤﻋ رﻮﻃ .
و يﺮﻈﻧ ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ شزﻮﻣآ ﻦﻴﺣ رد شور زا ﻲﺒﻴﻛﺮﺗ ،ﻲﻠﻤﻋ
ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ :
ﺚﺤﺑ ،ﻲﻧاﺮﻨﺨﺳ
و ﺦﺳﺎﭘ و ﺶﺳﺮﭘ ،ﻲﻫوﺮﮔ د
ﺖﻳﺎﻬﻧر ﻲﻠﻤﻋ ﺶﻳﺎﻤﻧ درﻮﻣ
ﻲﻣ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﻓﺮﮔ
. هوﺮﮔ زا ﺰﻴﻧ ﻪﺴﻠﺟ ﺮﻫ زا ﺪﻌﺑ ﻲﺑﺮﺠﺗ
ﻲﻣ ﺖﺳاﻮﺧرد ﻪﺑ ﻞﻗاﺪﺣ ار ﺎﻫدﺮﺒﻫار ﻪﻛ ﺪﺷ
رد ،ﻪﺘﻔﻫ ﻚﻳ تﺪﻣ
ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﺖﺒﺛ صﻮﺼﺨﻣ مﺮﻓ رد ار اﺮﺟا نﺎﻣز و ﺪﻨﻨﻛ اﺮﺟا لﺰﻨﻣ .
شزﻮﻣآ لﻮﻃ رد ،ﻞﺑﺎﻘﻣ ﻪﻄﻘﻧ رد
، لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ شزﻮﻣآ زا ﺎﻬﻨﺗ
ﺖﺒﻗاﺮﻣ و يﺎﻫ
لﻮﻤﻌﻣ درد ﺮﺑ ﻪﺒﻠﻏ يﺎﻫدﺮﺒﻫار ﺪﻗﺎﻓ ﻪﻛ
،دﻮﺑ
هﺮﻬﺑ ﺪﺷ ﺪﻨﻣ ﺪﻧ .
شزﻮﻣآ ﻦﻴﺣ رد ﺎﻫ
تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﺎﺑ ﺖﻠﻔﻤﭘ رﺎﻬﭼ زا
» نﺮﮕﻴﻣ
«
،
» يرﺎﺸﻓ ﺐﻃ
«
،
» ﻣ ﻲﻳوراد نﺎﻫﺎﻴﮔ ﺆ
ّﺛ نﺎﻣرد ﺮﺑ ﺮ
نﺮﮕﻴﻣ « و
» ﻢﺸﺧ لﺮﺘﻨﻛ «
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻦﻳا ﻪﻴﻬﺗ زا فﺪﻫ
ﺖﻠﻔﻤﭘ ﺎﻫ
، ﺠﺗ هوﺮﮔ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻳﺎﻨﺷآ نآ عاﻮﻧا و نﺮﮕﻴﻣ ﺎﺑ ﻲﺑﺮ
ﻪﺑ ﻤﻫ هار هاﺮ دﻮﺑ نآ زا يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ يﺎﻫ .
ﺐﻃ ﺖﻠﻔﻤﭘ رد ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
يرﺎﺸﻓ
، ارآ رد ﻪﻛ ﻲﻃﺎﻘﻧ م
ﺶﻘﻧ ﻲﻧﺮﮕﻴﻣ يﺎﻫدرد زا يزﺎﺳ
ﺪﺷ هداد ﺢﻴﺿﻮﺗ ،ﺪﻧراد .
ﻪﻨﻴﺸﻴﭘ ﺰﻴﻧ ﻲﻳوراد نﺎﻫﺎﻴﮔ ﺖﻠﻔﻤﭘ رد
و ﻲﻧﺮﮕﻴﻣ يﺎﻫدرد ﻦﻴﻜﺴﺗ رد رﻮﻛﺬﻣ نﺎﻫﺎﻴﮔ زا هدﺎﻔﺘﺳا هار ﺮﺧآ رد و ﺪﺷ نﺎﻴﺑ ﺎﻬﻧآ زا هدﺎﻔﺘﺳا و ﻪﻴﻬﺗ زﺮﻃ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ يﺎﻫ
ﻪﺑ ﻢﺸﺧ ﻪﻴﻠﺨﺗ هﻮﺤﻧ و ﻢﺸﺧ لﺮﺘﻨﻛ ﺶﻣارآ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﻛ ﻲﺗرﻮﺻ
ﺮﮔ ﻪﺋارا ،ددﺮﮔ ﺪﻳد
.
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻞﻴﻤﻜﺗ زا ﺲﭘ ﺎﻬﺘﻧا رد هداد ،ﺎﻫ
يﺎﻫ ﻊﻤﺟ يروآ
مﺮـﻧ دراو هﺪﺷ راﺰـﻓا
SPSS ) ﺶﻳاﺮﻳو 23
( ﺪﻳدﺮﮔ . رد ﻦﻳا
ﻤﻟﻮﻛ نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ اﺪﺘﺑا ﺎﺘﺳار فوﺮﮔﻮ
- فﻮﻧﺮﻴﻤﺳا ﻊﻳزﻮﺗ ،
لﺎﻣﺮﻧ هداد ﺲﭙﺳ و ﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﻫ
، بﺎﺨﺘﻧا ﺐﺳﺎﻨﻣ نﻮﻣزآ
ﺪﻳدﺮﮔ . ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ياﺮﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳﺪﺑ ﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
رد ﻲﻤﻛ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘ
ﻪﺘﺴﺑاو و ﻞﻘﺘﺴﻣ هوﺮﮔ ود
، و ﻲﺟوز و ﻞﻘﺘﺴﻣ ﻲﺗ نﻮﻣزآ زا
يﺎﻛ نﻮﻣزآ زا ﻲﻔﻴﻛ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻂﺑاور ﻲﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ ﺮﺋﻮﻜﺳا
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻪﺑ ﻪﺑ دورو زا ﺲـﭘ ﻖـﻘﺤﻣ ،ﻲﻗﻼﺧا ﺖﻣاﺮﻛ ﺖﻳﺎﻋر رﻮﻈﻨﻣ
ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﺰﻛاﺮﻣ و
ﻲﻧﺎﻣرد
، ﻲﻓﺎﻛ و ﻊﻣﺎـﺟ تﺎﺤﻴـﺿﻮﺗ ﻪـﺋارا ﺎﺑ
ﮋـﭘ فاﺪﻫا صﻮﺼﺧ رد ﺐﺴﻛ و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮـﻣ داﺮـﻓا ﻪـﺑ ﺶﻫو
و ﺶﻫوﮋﭘ رد ﺖﻛﺮﺷ ياﺮـﺑ نﺎـﻧآ ﻞﻳﺎﻤﺗ و ﻲﺒﺘﻛ ﺖﻳﺎﺿر نﺎـﻨﻴﻤﻃا درﻮﻣ رد نداد
ﻪـﻧﺎﻣﺮﺤﻣ تﺎﻋﻼﻃا نﺪﻧﺎﻣ
، ﻪﺑ
ﻊﻤﺟ يروآ ﺖﺧادﺮﭘ تﺎﻋﻼﻃا .
،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ زا رﻮﻛﺬﻣ ﺶﻫوﮋﭘ
ﻦﻳوﺰﻗ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد قﻼﺧا ﻪﺘﻴﻤﻛ يﻮﺳ IR.QUMS.REC.1396.353) (
ﺗ درﻮﻣ ﺄ ﻗاو ﺪﻴﻳ ﺪﺷ ﻊ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ جرد ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﮔﮋﻳو ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻪﺑ ﻚﻳ لوﺪﺟ رد هﺪﺷ
يﺎﻫ
ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ لﺮﺘﻨﻛ و ﻲﺑﺮﺠﺗ هوﺮﮔ ود نارﺎﻤﻴﺑ ﻚﻴﻓاﺮﮔﻮﻣد ﻲﻣ ﻲﺷزﻮﻣآ دزادﺮﭘ
. نﺎﻤﻫ هداد زا ﻪﻛ رﻮﻃ ﺖﺳا ﺺﺨﺸﻣ ﺎﻫ
ﺖﻛﺮﺷ نارﺎﻤﻴﺑ ﻲﻨﺳ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد هﺪﻨﻨﻛ
رﻮﻃ
ﻲﻠﻛ 7 /
±11 3 / 26 زا ﺶﻴﺑ و دﻮﺑ لﺎﺳ 75
ﺻرد ﺶﺷﻮﭘ ﺖﺤﺗ ﺪ
ﻪﻤﻴﺑ ﺪﻨﺘﺷاد راﺮﻗ ﺖﻣﻼﺳ يﺎﻫ .
ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ 50
ﺪﺻرد
نارﺎﻤﻴﺑ
، دوﺪﺣ و ﺪﻨﺘﺷاد ﻢﻠﭙﻳد و نﺎﺘﺳﺮﻴﺑد ﺪﺣ رد تﻼﻴﺼﺤﺗ
70 ﺘﻣ نارﺎﻤﻴﺑ ﺪﺻرد ﺄ
ﺪﻧدﻮﺑ ﻞﻫ .
ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ 65 ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪﺻرد ﺎﻫ
ﻪﻧﺎﺧ ار دﻮﺧ يدﺎﺼﺘﻗا ﺖﻴﻌﺿو ﺎﻬﻧآ زا ﻲﻤﻴﻧ زا ﺶﻴﺑ و ﺪﻧدﻮﺑ راد
ﺪﻧدﺮﻛ شراﺰﮔ ﻂﺳﻮﺘﻣ .
ﺎﻳ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻪﺘﻓ
ود ﻦﻴﺑ ﻚﻴﻓاﺮﮔﻮﻣد يﺎﻫ
ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ لﺮﺘﻨﻛ و ﻲﺑﺮﺠﺗ هوﺮﮔ نﺎﺸﻧ هوﺮﮔ ود ﻦﻴﺑ ار يراد
داﺪﻧ . ﻪﺘﻓﺎﻳ جرد يﺎﻫ لوﺪﺟ رد هﺪﺷ
2 ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ود ﻦﻴﺑ ﺪﻫد
ﺚﻴﺣ زا ﻲﺷزﻮﻣآ ﻪﻠﺧاﺪﻣ ياﺮﺟا زا ﻞﺒﻗ لﺮﺘﻨﻛ و ﻲﺑﺮﺠﺗ هوﺮﮔ ﺺﺧﺎﺷ تﺎﻌﻓد ﻲﻨﻌﻳ ﻲﻧﺮﮕﻴﻣ دردﺮﺳ ﻲﺑﺎﻳزرا لﺎﻜﻴﻨﻴﻠﻛ يﺎﻫ
هﺎﻣ ﻚﻳ رد ﻪﻠﻤﺣ زوﺮﺑ فﻼﺘﺧا دردﺮﺳ تﺪﻣ و ﺎﻫدردﺮﺳ تﺪﺷ ،
ﻲﻨﻌﻣ ﺖﺷاﺪﻧ دﻮﺟو يراد
، ﻲﺷزﻮﻣآ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ياﺮﺟا زا ﺪﻌﺑ ﺎﻣا
ﻞﺣاﺮﻣ لﺪﻣ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ آ
ﻪﻛ ﻢﻳدﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﺮﻴﻴﻐﺗ ياﺮﺑ ﻲﮔدﺎﻣ
ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﻲﺑﺮﺠﺗ هوﺮﮔ نارﺎﻤﻴﺑ رد ﻪﻠﻤﺣ زوﺮﺑ تﺎﻌﻓد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺑ ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﻞﺒﻗ ﺎﺑ ﻲﻨﻌﻣ رﻮﻃ
ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ يراد )
001 /
<0 (P
؛
ﻴﻣ ،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ رد ﻲﻧﺮﮕﻴﻣ يﺎﻫدردﺮﺳ تﻼﻤﺣ تﺪﺷ ﻦﻴﮕﻧﺎ
ﻪﺑ ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ ﻲﺑﺮﺠﺗ هوﺮﮔ نارﺎﻤﻴﺑ ﻲﻨﻌﻣ رﻮﻃ
ﺶﻫﺎﻛ يراد
ﺖﻓﺎﻳ ) 001 /
<0 (P
، ﻲﻟﺎﺣ رد نارﺎﻤﻴﺑ رد رﻮﻛﺬﻣ ﺺﺧﺎﺷ ﻪﻛ
ﻲﻨﻌﻣ ﺮﻴﻴﻐﺗ لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ داﺪﻧ نﺎﺸﻧ ار يراد
. ،ﻦﻳا ﺮﺑ هوﻼﻋ
ﻪﺘﻓﺎﻳ لوﺪﺟ يﺎﻫ 2
ﻲﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺮﺑ لاد ار يﺪﻫاﻮﺷ راد
ﺳ تﺪﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺪﻌﺑ ﻲﺑﺮﺠﺗ هوﺮﮔ نارﺎﻤﻴﺑ رد ﻲﻧﺮﮕﻴﻣ يﺎﻫدردﺮ
ﻲﻣ ﻪﺋارا ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻨﻛ
) 003 / 0 P= .(
لوﺪﺟ 1 - ﺖﻛﺮﺷ نارﺎﻤﻴﺑ ﻚﻴﻓاﺮﮔﻮﻣد تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ هوﺮﮔ رد هﺪﻨﻨﻛ
ﻲﺑﺮﺠﺗ و لﺮﺘﻨﻛ يﺎﻫ
، ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ
ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻲﺑﺮﺠﺗ هوﺮﮔ
) 30
= (n
لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ )
30
= (n
يﺎﻛ نﻮﻣزآ ﺮﺋﻮﻜﺳا
(ﺪﺻرد) داﺪﻌﺗ (ﺪﺻرد) داﺪﻌﺗ
ﻦﺳ 18
- 25 12
) 40 ( 10
) 33 / 33 987 (
/ Χ2=2
394 /
P=0 (20 )6 (23/33 )7 35-25
يﻻﺎﺑ 35 11
) 67 / 36 ( 14
) 67 / 46 (
تﻼﻴﺼﺤﺗ ﺢﻄﺳ ﻲﻳﺎﻤﻨﻫار و ﻲﻳاﺪﺘﺑا
8 ) 6 / 26 ( 7
) 33 / 23 982 (
/ Χ2=4
173 /
P=0 (46/67 )14 (53/33 )16 ﻢﻠﭙﻳد و نﺎﺘﺳﺮﻴﺑد
ﻲﻫﺎﮕﺸﻧاد 6
) 20 ( 9
) 30 (
ﺖﻴﻌﺿو ﺄﺗ ﻞﻫ دﺮﺠﻣ
9 ) 30 ( 8
) 67 / 26 116 (
/ Χ2=0
865 /
P=0 (70 )21 (63/33 )19 ﻞﻫﺎﺘﻣ
دراﻮﻣ ﺮﻳﺎﺳ 2
) 67 / 6 ( 1
) 33 / 3 (
ناﺪﻧزﺮﻓ داﺪﻌﺗ ﺪﻧزﺮﻓ نوﺪﺑ
7 ) 33 / 23 ( 6
) 20 403 (
/ Χ2=1
844 /
P=0 (56/67 )17 (53/34 )16 3-1
زا ﺶﻴﺑ 3 ﺪﻧزﺮﻓ 7
) 33 / 23 ( 7
) 33 / 23 (
ﺎﻐﺘﺷا ﺖﻴﻌﺿو ﻪﻧﺎﺧ ل
راد 18
) 60 ( 20
) 67 / 66 ( 023
/ Χ2=1
600 /
P=0 (33/33 )10 (40 )12 ﻞﻏﺎﺷ و ﺪﻨﻣرﺎﻛ
يدﺎﺼﺘﻗا ﺖﻴﻌﺿو ﻒﻴﻌﺿ
11 ) 67 / 36 ( 8
) 67 / 26 782 (
/ Χ2=2
095 /
P=0 (56/67 )17 (50 )15 ﻂﺳﻮﺘﻣ
بﻮﺧ 4
) 33 / 13 ( 5
) 66 / 16 (
ﻪﻤﻴﺑ ﺶﺷﻮﭘ ﻲﻠﺑ يا
23 ) 67 / 76 ( 24
) 80 ( 292
/ Χ2=2
130 /
P=0 (20 )6 (73/33 )7 ﺮﻴﺧ
