تأثیر مداخله مبتنی بر نظریه گاردنر بر خودکارآمدی عمومی دانش آموزان ناشنوای هنرستانی شهر اصفهان

(1)

ﻪﻠﺠﻣ ﺶﻫوﮋﭘ يرﺎﺘﻓر و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ مﻮﻠﻋ يﺎﻫ

لﺎﺳ لوا هرﺎﻤﺷ ، لوا ، ﻲﭘﺎﻴﭘ ) 1 (

، ﺰﻴﻳﺎﭘ و نﺎﺘﺴﻣز 1390

ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ : 18 / 10 / 89 شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ

: 13 / 7 / 90

ﺺﺻ : –86 73

* لوﺆﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ

Email:rahimips@yahoo.com

ﺮﻬﺷ ﻲﻧﺎﺘﺳﺮﻨﻫ ياﻮﻨﺷﺎﻧ نازﻮﻣآ ﺶﻧاد ﻲﻣﻮﻤﻋ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﺮﺑ ﺮﻧدرﺎﮔ ﻪﻳﺮﻈﻧ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ نﺎﻬﻔﺻا

ﻲﻤﻴﺣر ﺪﻴﻌﺳ ﻲﻧﺎﺠﻧدﺮﭘ

*

،1

بﺎﻨﺑ يرﺎﺒﻏ ﺮﻗﺎﺑ 2

1 - ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد زا ﻲﻳﺎﻨﺜﺘﺳا نﺎﻛدﻮﻛ شزﻮﻣآو ﻲﺳﺎﻨﺷ ناور ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ

2 - ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺳﺎﻨﺷ ناور هﺪﻜﺸﻧاد رﺎﻴﺸﻧاد

ﭼ هﺪﻴﻜ

فﺪﻫ : شﻮﻫ ﻪﻳﺮﻈﻧﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ شزﻮﻣآ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا نآ ﺮﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﻫ

ي يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﺮﺑ ار ﺮﻧدرﺎﮔ ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ

هﮋﻳو شزﻮﻣآ ﺰﻛاﺮﻣ رد ﻲﻧﺎﺘﺳﺮﻨﻫ ياﻮﻨﺷﺎﻧ نازﻮﻣآ ﺶﻧاد ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺪﻨﻛ ﻲﺳرﺮﺑ نﺎﻬﻔﺻا ﺮﻬﺷ

. شور : ﻦﻳا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ

داﺪﻌﺗ ،ﻲﺳرﺮﺑ 60

نﺎﺘﺳﺮﻨﻫ ﺮﺴﭘ و ﺮﺘﺧد نازﻮﻣآ ﺶﻧاد زا ﺮﻔﻧ ﺎﻫ

ياﻮﻨﺷﺎﻧ ي ﺎﺑ و بﺎﺨﺘﻧا ﻲﻓدﺎﺼﺗ رﻮﻃ ﻪﺑ نﺎﻬﻔﺻا ﺮﻬﺷ

هوﺮﮔ ود ﻪﺑ ﻲﻓدﺎﺼﺗ شرﺎﻤﮔ 30

يﺮﻔﻧ ) 15 و ﺮﺴﭘ ﺮﻔﻧ 15

ﺮﺘﺧد ﺮﻔﻧ (

ﺪﻧﺪﺷ ﻢﻴﺴﻘﺗ هاﻮﮔ و ﻲﺸﻳﺎﻣزآ .

ﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ هوﺮﮔ

رﺮﺷ ﻲﻣﻮﻤﻋ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ )

1986 ( ﺪﻧﺪﺷ راﺮﻗ ﻲﺑﺎﻳزرا نﻮﻣزآ ﺶﻴﭘ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ .

تﺪﻣ ﻪﺑ ﻲﺸﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ﺲﭙﺳ

3 ﺟ ود ﻪﺘﻔﻫ ﺮﻫ و ﻪﺘﻔﻫ شﻮﻫ ﻪﻳﺮﻈﻧ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ شزﻮﻣآ ﺖﺤﺗ ﻪﺘﻋﺎﺳ ود ﻪﺴﻠ

ﺎﻫ ي ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺮﻧدرﺎﮔ ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ .

رد

ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻪﻧﻮﻤﻧ هوﺮﮔ ياﺮﺑ شور ﻦﻳا ﺮﺛا يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ناﺰﻴﻣ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ يﺮﻴﮔ ﻲﭘ ﻪﺴﻠﺟ ﻚﻳ ،ﻦﻤﺿ .

ﭻﻴﻫ هاﻮﮔ هوﺮﮔ

ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﺪﻧدﺮﻜﻧ ﺖﻓﺎﻳرد ار يا .

رد هاﻮﮔ و ﻲﺸﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ،شزﻮﻣآ هرود نﺎﻳﺎﭘ زا ﺲﭘ ﻪﻠﺣﺮﻣ

يﺮﻴﮕﻴﭘ و نﻮﻣزآ ﺲﭘ

ﺪﻧﺪﺷ ﻲﺑﺎﻳزرا ًادﺪﺠﻣ .

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ : هداد ﺎﻫ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ي يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا حﺮﻃ ﻚﻤﻛ ﻪﺑ

ﺎﻫ ﺲﻧﺎﻳراﻮﻛ لﺪﻣ و رﺮﻜﻣ ي

ﺪﻧﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ .

ﺞﻳﺎﺘﻧ : ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ داد نﺎﺸﻧ هوﺮﮔ ود ﻦﻴﺑ ار يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ .

ﻲﻣ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ شزﻮﻣآ ،ﻪﻛ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ ناﻮﺗ

ﻋ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﺮﻧدرﺎﮔ ﻪﻳﺮﻈﻧ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﺪﻫد ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ار ﻲﻧﺎﺘﺳﺮﻨﻫ ياﻮﻨﺷﺎﻧ نازﻮﻣآ ﺶﻧاد ﻲﻣﻮﻤ

.

هژاو ﺎﻫ يﺪﻴﻠﻛ ي :

شﻮﻫ ، ﺎﻫ ي ﻲﻳاﻮﻨﺷ ﺐﻴﺳآ ﺎﺑ نازﻮﻣآ ﺶﻧاد ،ﻲﻣﻮﻤﻋ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ،ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ

(2)

74 / ﺶﻫوﮋﭘ يرﺎﺘﻓر و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ مﻮﻠﻋ يﺎﻫ

، لﺎﺳ لوا هرﺎﻤﺷ ، لوا

، ﻲﭘﺎﻴﭘ ) 1 (

، نﺎﺘﺴﻣز و ﺰﻴﻳﺎﭘ 1390

ﻪﻣﺪﻘﻣ دﺮﻓ ﻪﭽﻧآ ةرﺎﺑ رد دﺮﻓ توﺎﻀﻗ ﻪﺑ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ

ﻲﻣ ﺮﻜﻓ ﻲﻣ ،ﺪﻨﻛ هداد مﺎﺠﻧا ﻪﭽﻧآ ﻪﻧ ،ﺪﻫد مﺎﺠﻧا ﺪﻧاﻮﺗ

ﻲﻣ ﻪﺘﻔﮔ ،ﺖﺳا

ﻮﺷ د )

،يﺪﻤﺣا 1386 .(

يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ

ﻢﺴﻴﻧﺎﻜﻣ زا ﻲﻜﻳ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻪﻳﺮﻈﻧ رد ﻲﺳﺎﺳا يﺎﻫ

ﺖﺳا روﺪﻧﺎﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا .

اروﺪﻧﺎﺑ ) 1977 ( يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ

ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ دﺮﻓ توﺎﻀﻗ ﺎﻳ ﺎﻫروﺎﺑ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ار ﺎﻧاﻮﺗ ﻲﻳ ﺖﻴﻟوﺆﺴﻣ و ﻒﻳﺎﻇو مﺎﺠﻧا رد شدﻮﺧ يﺎﻫ ﺎﻫ

ﻲﻣ ﺪﻧاد . ﻢﻴﻤﺼﺗ سﺎﺳا ار ﻲﺳﺎﻨﺷدﻮﺧ ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻳا يﺮﻴﮔ

ﻲﻣ و ﺪﻧاد ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻲﮔﮋﻳو

ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ار نﺎﺴﻧا يﺎﻫ

ﻲﻣ راﺮﻗ ﺪﻫد . ﻢﻫ ﺎﺑ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ناﺰﻴﻣ ﺮﻈﻧ زا نازﻮﻣآ ﺶﻧاد

ﺪﻨﺗوﺎﻔﺘﻣ . ﻲﻀﻌﺑ رد نﺎﻧآ زا ﻲﺧﺮﺑ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ

ﻲﺧﺮﺑ مﺎﺠﻧا رد ﻲﻟو ، ﻻﺎﺑ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ زا ﻒﻴﻟﺎﻜﺗ رد و ،ﺪﻨﺷﺎﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ ﻲﻨﻴﻳﺎﭘ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ زا ﺮﮕﻳد ﻖﻓﻮﻣ رﺎﻛ نآ مﺎﺠﻧا رد ،ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺪﻨﺷﺎﺒﻧ

) رﻮﺘﻜﭙﺳا ،1

2003

،ﺮﻴﻣا ﻲﻧﺎﻣز زا ﻞﻘﻧ ؛ 1385

.(

ﻞﻠﻋ زا ﻲﻜﻳ

هرﺎﺑ رد دﺮﻓ ﺮﻫ ﻲﺼﺨﺷ كاردا ،داﺮﻓا يﺪﻣآرﺎﻛﺎﻧ زا ﻲﺘﻳﺎﺿرﺎﻧ و دﻮﺧ ﻲﻠﻌﻓ ﺖﻴﻌﺿو

ﻒﻴﻌﺿ دﺮﻜﻠﻤﻋ

ﺖﺳا رﻮﻣا مﺎﺠﻧا رد دﻮﺧ )

ﺮﺴﻳاﺮﺘﺳا و ﮓﻨﻴﺘﺳﻻ

2

، 2003

؛

،ﻲﻳﺎﺴﻛ زا ﻞﻘﻧ 1386

.(

ناﺪﻘﻓ ،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ

ﺗ و ﻖﻳﻼﻋ ﻪﻨﻴﻣز رد ﻲﺳﺎﻨﺷدﻮﺧ ﻲﻳﺎﻧاﻮ

دﺎﺠﻳا ﺚﻋﺎﺑ ﺎﻫ

لﻮﻠﻌﻣ داﺮﻓا ياﺮﺑ صﻮﺼﺧ ﻪﺑ ،يدﺎﻳز تﻼﻜﺸﻣ ﻲﻣ دﻮﺷ . ياراد ﻪﻛ اﻮﻨﺷﺎﻧ نازﻮﻣآ ﺶﻧاد ياﺮﺑ هﮋﻳو ﻪﺑ

ﻪﺒﻨﺟ رد ﻲﺗﻼﻜﺸﻣ ﺎﻫ

ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻲﻜﺷﺰﭘ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ي

ﺪﻨﺘﺴﻫ )

،هداﺰﻧﺎﺧ 1386 .(

1- Spektor

2- Lasting&Strayser -

ﺶﻧاد ﻦﻳا ﺎﺗ ددﺮﮔ ﻢﻫاﺮﻓ ﻲﻄﻳاﺮﺷ ﺖﺳا مزﻻ ﺲﭘ يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﺎﺑ نازﻮﻣآ ﺎﻫ

اﻮﺘﺑ دﻮﺧ ي رد ﺪﻨﻧ

يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﻪﺑ هﺪﻨﻳآ ياﺮﺑ يﺮﻴﮔ ﻢﻴﻤﺼﺗ و بﺎﺨﺘﻧا ﺪﻨﺳﺮﺑ ﻲﻳﻻﺎﺑ ﻢﻴﻤﺼﺗ رد يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﺶﻘﻧ ،ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ .

ﻲﻳاﻮﻨﺷ ﺐﻴﺳآ ﺎﺑ نازﻮﻣآ ﺶﻧاد ياﺮﺑ يﺮﻴﮔ رﻮﺧرد 3

ﺖﺳا ﻪﺟﻮﺗ )

،ﻲﻧﺎﻬﻔﺻا ﺮﺼﻧ 1387

.(

ﻞﮕﻧا ) 2009 ( رد

ﺶﻧاد ﻦﻴﺑ رد يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ مﻮﻬﻔﻣ ﺖﺷادﺮﺑ هرﺎﺑ ﻲﻳاﻮﻨﺷ ﺐﻴﺳآ ﺎﺑ و يدﺎﻋ نازﻮﻣآ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ

داد مﺎﺠﻧا يا

كرد عﻮﻧ ﺮﻈﻧ زا يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ دﺮﻛ هﺪﻫﺎﺸﻣ و دﻮﺟو هوﺮﮔ ود داﺮﻓا ﻦﻴﺑ رد يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ مﻮﻬﻔﻣ دراﺪﻧ . نارﺎﻜﻤﻫ و ﻦﺴﻧﺎﺟ ،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ )4

1989 زا ﻞﻘﻧ ؛

،ﺮﻴﻣا ﻲﻧﺎﻣز 1385

( هزﻮﺣ ﻦﻴﺑ رد ﻪﻛ ﺪﻨﺘﻓﺎﻳرد ﺎﻫ

ي

ﺶﻴﭘ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ،نازﻮﻣآ ﺶﻧاد نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يرﺎﺘﻓر اﺰﻴﻣ هﺪﻨﻨﻛ ﻲﻨﻴﺑ توﺎﻔﺗ ن

ﺎﻫ بﺎﺨﺘﻧا و يدﺮﻓ ي

ﺖﺳﺎﻬﻧآ . ﺖﻴﻤﻫا رد ،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ

ﻪﻠﺧاﺪﻣ يﺎﻫ و يا

دﻮﺧ ﺶﻳاﺰﻓا يﺪﺑﺎﻋ و يﺪﻤﺤﻣ هداز ،يﺪﻣآرﺎﻛ

) 1386 (

ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ و دﻮﺧ ﺖﻣﺮﺣ دﻮﺒﻬﺑ ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ يا

ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ رد .

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ نﺎﻧآ ﺎﻫ

ي

يور ﺮﺑ ،يرﺎﺘﻓر ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ يﺮﮕﻧﺎﻣرد ﺮﻨﻫ 20

ناﻮﺟﻮﻧ

ﻲﺑ ناﺮﺴﭘ يزور ﻪﻧﺎﺒﺷ ﺰﻛاﺮﻣ زا ﻲﻓدﺎﺼﺗ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﻛ

،ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﺖﺳﺮﭘﺮﺳ نﺎﻳﺎﭘ زا ﺲﭘ

12 ﻪﺴﻠﺟ

رد دﻮﺧ ﺖﻣﺮﺣ و يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﻓﺎﻳرد ﻪﻠﺧاﺪﻣ دﺰﻧ رد ﻲﺸﻳﺪﻧا ﺖﺒﺜﻣ و دﻮﺧ زاﺮﺑا ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ و نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﻬﻧآ .

ﻪﻨﻴﻣز رد هﺪﺷ حﺮﻄﻣ ﻢﻬﻣ يﺎﻫدﺮﻜﻳور زا ﻲﻜﻳ اﻮﺗ يﺪﻨﻤﻧ ﺎﻫ شﻮﻫ ﻪﻳﺮﻈﻧ ،نﺎﺴﻧا ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ي ﺎﻫ

ي

3- hearing impairment

4- Johnson et al

(3)

ﺮﻧدرﺎﮔ دراﻮﻫ ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ )

1983 ( ﺖﺳا . ﺶﻫوﮋﭘ ﺞﻳﺎﺘﻧ

1ﻦﭼ ) 2003 ( رﻮﻠﻴﺗ و )2

2007 ( ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ يﺎﻳﻮﮔ

شﻮﻫ ﻪﻳﺮﻈﻧ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﺎﻫ

ي يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﺮﺑ ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ

يﺮﻴﮔ ﻢﻴﻤﺼﺗ ﺖﺷاد نﺎﻤَﻠﻌﻣ و نازﻮﻣآ ﺶﻧاد

. ﺮﻧدرﺎﮔ

يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺮﺑ ﺪﻴﻛﺄﺗ ﺎﺑ ﺎﻫ

ﺖﻴﻤﻫا و يدﺮﻓ ي ﻲﺳﺎﻨﺷدﻮﺧ

دﺎﺠﻳا نازﻮﻣآ ﺶﻧاد يﺮﻴﮔ ﻢﻴﻤﺼﺗ رد ار يﺪﻳﺪﺟ هار دﻮﻤﻧ )

،ﮓﻧاﺮﺘﺴﻣرآ 1994

.(

دﺎﻘﺘﻋا ﻦﻳا ﺎﺑ دﺮﻜﻳور ﻦﻳا

يﺎﻨﻌﻣ ﺶﻧاد و ﻖﻄﻨﻣ ،شﻮﻫ ،لﻻﺪﺘﺳا ﻪﻛ ﺪﺷ حﺮﻄﻣ ﺪﻧراﺪﻧ نﺎﺴﻜﻳ )

ﮓﻧاﺮﺘﺴﻣرآ

،3

1994 .(

ﺮﻧدرﺎﮔ ) 1999 (

ﻪﻛ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد نﺎﻴﺑ :

"

ﻦﺘﻟﺎﮔ ﻪﻛ ﻲﺸﺠﻨﺳ هﺎﮕﻧ يﺎﺟ ﻪﺑ

4

) 1883 ( ﻮﻤﻴﺳو ﻪﻨﻴﺑو

5ن ) 1905 ( شﻮﻫ ﻪﺑ ناﺮﮕﻳد و

،ﺪﻧا ﻪﺘﺷاد ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ و رﺎﺘﻓر ﺪﻳﺎﺑ

ﺎﻫ ار ﻪﻧاﺪﻨﻤﺷﻮﻫ ي

دﺮﻛ ﻞﻴﻠﺤﺗ و هﺪﻫﺎﺸﻣ

"

) ،ﻲﻔﻳﺮﺷ زا ﻞﻘﻧ 1384

.(

ﺮﻧدرﺎﮔ ) 1995 ( رد داﺮﻓا توﺎﻔﺗ زا ﻲﺷﺎﻧ ار شﻮﻫ

ﻲﻣ يﺮﻴﮔدﺎﻳ ﺪﻨﻳآﺮﻓ ار شﻮﻫ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ و ﺪﻧاد

ﻲﻤﻧ ﻪﺑ ﻪﻜﻠﺑ ،دﺮﻛ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا ﻲﻠﻛ ترﻮﺻ ﻪﺑ ناﻮﺗ

ترﻮﺻ ﺶﺨﺑ ﺎﻫ ﺖﺳا يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا ﻞﺑﺎﻗ ﺺﺨﺸﻣ ي .

ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ وا ﺎﻫ

ار نﺎﺴﻧا ي

و ﺖﺸﻫ ﻪﺑ ﺲﭙﺳو ﺖﻔﻫ ﻪﺑ

دﺮﻛ ﻢﻴﺴﻘﺗ ﻪﻘﺒﻃ ﻪﻧ ﻪﺑ ﻪﻣادا رد )

،رﺮﻴﺷ 2009 ( ﻪﻛ

ﻞﻣﺎﺷ :

1 - ﻲﻣﻼﻛ شﻮﻫ ﻲﻧﺎﺑز

؛6

2 - ﻲﺿﺎﻳر ﻲﻘﻄﻨﻣ شﻮﻫ

7

ﻲﺿﺎﻳر

؛ 7

3 - ﻲﻳﺎﻀﻓ شﻮﻫ

؛8

4 - ﻲﻳﺎﻴﻘﻴﺳﻮﻣ شﻮﻫ ؛9

1- Chan

2- Taylor- 3- Armstrong 4- Galton 5- Binet& Simon

6- Linguistic & Verbal Intelligence 7- Logical & Mathematical Intelligence 8- Spatial Intelligence

9- Musical Intelligence

5 - ﻲﺘﻛﺮﺣ شﻮﻫ ؛10

6 - يدﺮﻓ نﺎﻴﻣ شﻮﻫ ؛11

7 - شﻮﻫ

يدﺮﻓ نورد

؛12

8 - اﺮﮔ ﺖﻌﻴﺒﻃ شﻮﻫ

؛13

9 - شﻮﻫ

يدﻮﺟو )14

يﻮﻨﻌﻣ ( ﺖﺳا .

نﺎﺴﻧا ﺶﺷﻮﻛ زا ﻲﻳﺎﻤﻧزﺎﺑ ار شا ﻪﻳﺮﻈﻧ ﺮﻧدرﺎﮔ ﻲﻣ نﺎﻬﺟ ﻪﺑ ﻲﺸﺨﺑ ﺎﻨﻌﻣ ياﺮﺑ

ﻲﺷﺎﻧ دﻮﺧ ﻦﻳا ﻪﻛ،ﺪﻧاد

ﺖﺳا نﺎﺴﻧا رد ﻖﻴﻤﻋ هﺰﻴﮕﻧا زا )

،يزاﺮﺧ زا ﻞﻘﻧ

1386 .(

و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ،ﻪﻧﺎﻳاﺮﮔ نﺎﺴﻧا يﺪﻳد ﺎﺑ ﺮﻧدرﺎﮔ دﺮﻛ حﺮﻄﻣ ار دﻮﺧ دﺮﻜﻳور ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ .

ار شﻮﻫ وا

ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ترﺎﻬﻣ زا يا ﺎﻫ

ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ و ﺎﻫ ﻞﻳﺎﺴﻣ ﻞﺣ ياﺮﺑ

ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﺪﻨﭼ ﺎﻳ ﻚﻳ رد ﻪﻛ ﻲﺗﻻﻮﺼﺤﻣ ﻦﺘﺧﺎﺳ ﺎﻳ ﻲﻣ نﺎﻴﺑ ،هدﺮﻛ ﻒﻳﺮﻌﺗ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺪﻨﻤﺷزرا ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ

ﻪﻛ ﺪﻨﻛ

ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﺢﻄﺳ ﺮﻈﻧ زا داﺮﻓا ﺎﻫ

ﺪﻧﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ي

ﺪﻨﺗوﺎﻔﺘﻣ . يﺰﻨﻜﻣ ﺮﻈﻧ زا )

2002

،ﻮﺠﻣزر زا ﻞﻘﻧ ؛ 2008

(

شﻮﻫ ﻨﭼ يﺎﻫ ﻲﻠﻛ هزﻮﺣ ﻪﺳ ﻞﻣﺎﺷ ﺮﻧدرﺎﮔ ﻪﻧﺎﮔ ﺪ

ﻞﻣﺎﺷ ﻪﻛ ﺖﺳا :

ﻒﻟا ( ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ هزﻮﺣ

؛15

ب ( ﻪﻧاﺮﮕﻧ نورد هزﻮﺣ

؛16

ج ( ﻲﻠﻣﺎﻌﺗ هزﻮﺣ ﺖﺳا17

.

هزﻮﺣ ﻦﻳا ﺎﻫ

هﺪﻨﻫد نﺎﻣزﺎﺳ طﺎﺒﺗرا ﻢﻬﻓ ياﺮﺑ يا

شﻮﻫ لﺎﻴﺳ ﺎﻫ

داﺮﻓا ﺮﮕﻳد ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ﺎﻬﻧآ دﺮﻛرﺎﻛ و

ﺖﺳا ﺮﻳز رادﻮﻤﻧ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﻛ ،ﺖﺳا :

10-Physical& Kinesthetic Intelligence 11- interpersonal Intelligence 12- interpersonal intelligence 13- Naturalistic Intelligence 14- Existential Intelligence 1- analytical domain 2- introspective domain 3- interactive domain

(4)

، ﻲﭘﺎﻴﭘ ) 1 (

ﻞﻜﺷ 1 - ﻪﻄﻴﺣ ﻫ شﻮﻫ يﺎ ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ ،ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ

يﺰﻨﻜﻣ لﺪﻣ زا )

2002 زا ﻞﻘﻧ ؛ ،ﻮﺠﻣزر 2008 (

ﺖﻬﺟ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻚﻳ ﻪﻳارا ياﺮﺑ ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻳا زا هدﺎﻔﺘﺳا

ﻲﻣ نازﻮﻣآ ﺶﻧاد يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﺶﻳاﺰﻓا ار نﺎـﻧآ ﺪـﻧاﻮﺗ

يﺮﻴﮔ ﻢﻴﻤﺼﺗ رد ﺎﻫ

لﻼﻘﺘـﺳا ﺪـﻨﻳاﺮﻓ ،هدﺮﻛ ﻚﻤﻛ نﺎﺸﻳ

ﺪـﻫد ﺶﻳاﺰﻓا نﺎﻧآ رد ار ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يرﺎﮔزﺎﺳ و .

ياﺮـﺑ

ﺳرﺮﺑ ﺮـﺑ ﺮﻧدرﺎـﮔ ﻪـﻳﺮﻈﻧ ﺮـﺑ ﻲـﻨﺘﺒﻣ شزﻮـﻣآ ﺮﻴﺛﺎـﺗ ﻲ ياﻮﻨــﺷﺎﻧ نازﻮــﻣآ ﺶــﻧاد ﻲﻣﻮــﻤﻋ يﺪــﻣآرﺎﻛدﻮﺧ

ﺖﺳا ﻢﻬﻣ داﺮﻓا ﻦﻳا ﻲﺑﺎﻳزرا هﻮﻴﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻲﻧﺎﺘﺳﺮﻨﻫ .

ﻲﮕﻧﻮـﮕﭼ ،اﻮﻨﺷﺎﻧ داﺮﻓا هﺮﻣزور تﻼﻜﺸﻣ زا ﻲﻜﻳ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻪﺑ ﻲﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ زا ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻳﺎﻫ

ﺶﻫوﮋﭘ رد نآ ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا دﻮﺧ يﺎﻫ

ﺪـﻨﻨﻛ . اﺮـﺑ ﻊـﻓر ي

ﻞﻴﻬـﺴﺗ ﺎـﺑ ﻪـﻛ دﺮـﻛ ﻢﻫاﺮـﻓ ﻲﻄﻳاﺮﺷ ﺪﻳﺎﺑ ﻞﻜﺸﻣ ﻦﻳا ﺮـﻴﻏ طﺎﺒﺗرا ﻲـﻣﻼﻛ

ﻲـﻣﻼﻛ ﺮـﺘﻤﻛ و

درﻮﺧزﺎـﺑ ناﻮـﺘﺑ

ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻞﻴﻤﻜﺗ رد ار ﺐﺳﺎﻨﻣ

دروآ ﺖـﺳد ﻪـﺑ ﺎﻫ .

رد يزﺎـﺠﺣ و زوﺮـﻓا ،ﻲﻨـﺴﺤﻣ ،هداز ﻦﺴﺣ ﻪﻄﺑار ﻦﻴﻤﻫ

) 1386 ( ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ نﺎـﻛدﻮﻛ ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ لﻮـﺤﺗ ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ يا

ﻦﻫذ ﻪﻳﺮﻈﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ اﻮﻨﺷﺎﻧ ﺞﻳﺎـﺘﻧ ﻪـﻛ ﺪـﻧداد مﺎـﺠﻧا1

ﻒﻴﻟﺎـﻜﺗ ﻪـﻳارا رد ؛ﻪﻛ دﻮﺑ ﻦﻳا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا زا ﻞﺻﺎﺣ ﺮـﺘﻤﻛ طﺎـﺒﺗرا ﺮـﺑ ،اﻮﻨـﺷﺎﻧ نﺎـﻛدﻮﻛ ياﺮـﺑ ﻦﻫذ ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻲﻣﻼﻛ هرﺎﺷا نﺎﺑز هﮋﻳﻮﺑ و -

يﺎـﻫزﺎﻴﻧ ﺶﻴﭘ زا دﻮﺧ ﻪﻛ

ﺪﻨﺘـﺴﻫ ﻲـﻨﻫذ يزﺎﺳ ﻪﻳﺮﻈﻧ -

دﻮـﺷ ﺪـﻴﻛﺄﺗ .

ﺶﻫوﮋـﭘ

ﻪـﻳﺮﻈﻧ ﺮـﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ شزﻮﻣآ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻲﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺮــﺑ ﺮﻧدرﺎــﮔ يﺪــﻣآرﺎﻛدﻮﺧ

ياﻮﻨــﺷﺎﻧ نازﻮــﻣآ ﺶــﻧاد

ﻪــﻛ ار ﻪﻴــﺿﺮﻓ ﻦــﻳا ،ﻲﻧﺎﺘــﺳﺮﻨﻫ :

» ﺮــﺑ ﻲــﻨﺘﺒﻣ شزﻮــﻣآ

شﻮﻫ ﺎﻫ ﻲﻣﻮـﻤﻋ يﺪـﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﺮﻧدرﺎـﮔ ﻪـﻧﺎﮔﺪﻨﭼ ي

ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ار ﻲﻧﺎﺘﺳﺮﻨﻫ ياﻮﻨﺷﺎﻧ نازﻮﻣآ ﺶﻧاد ﺪـﻫد

« .

1- Theory Of Mind(TOM)

(5)

ﻲـﻠﻤﻋ ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦـﻳا فﺪـﻫ ﺎـﺗ داد راﺮﻗ نﻮﻣزآ درﻮﻣ ددﺮﮔ .

رﺎﻛ شور

ـﭘ عﻮـﻧ زا و ﻲـﺸﻳﺎﻣزآ ﻪـﻤﻴﻧ ﺮـﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﺶﻴ

نﻮﻣزآ - ﺖﺳا هاﻮﮔ هوﺮﮔ ﺎﺑ نﻮﻣزآ ﺲﭘ .

يرﺎﻣآ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺶﻧاد ﻪﻴﻠﻛ ﻞﻣﺎﺷ يرﺎﻣآ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد نﺎﻬﻔـﺻا ﺮﻬﺷ هﮋﻳو شزﻮﻣآ ﻲﻧﺎﺘﺳﺮﻨﻫ ياﻮﻨﺷﺎﻧ نازﻮﻣآ

ﻪﻛ دﻮﺑ ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ لﺎﺳرد 89

- 88 ﻞﻴـﺼﺤﺗ ﻪـﺑ لﻮﻐﺸﻣ

ﻲﮔﮋﻳو سﺎﺳا ﺮﺑ و ﺪﻧدﻮﺑ ﺎـﻫ

ﻲﻨـﺳ ي ) 20 - 16 لﺎـﺳ ( و

ﻪﻳﺎﭘ ﺎﻫ نﺎﺘـﺳﺮﻨﻫ مﻮـﺳ ﺎﺗ لوا ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ ي يزﺎـﺳﺎﺘﻤﻫ

راﺮـﻗ هاﻮـﮔ و ﻲـﺸﻳﺎﻣزآ هوﺮـﮔ ود رد ﺲﭙـﺳ و ﺪﻧﺪﺷ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ .

يﺮﻴﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ شور و ﻪﻧﻮﻤﻧ

ﻪﻴﻠﻛ ﺖﺳﺮﻬﻓ ندﻮﺑ دﻮﺟﻮﻣ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ

ﻪـﻌﻣﺎﺟ داﺮـﻓا

) نﺎﺘﺳﺮﻨﻫ ﺎﻫ

نﺎﻬﻔـﺻا ﺮﻬـﺷ ياﻮﻨﺷﺎﻧ هﮋﻳو شزﻮﻣآ ي (

،

ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﻪﻘﺒﻃ ﻲﻓدﺎﺼﺗ يرادﺮﺑ

ترﻮﺻ ﻪﺑ يا

ﻪﻠﺣﺮﻣ يا دﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا .

ﺖــﺳﺮﻬﻓ ﺎــﺠﻨﻳا رد نازﻮــﻣآ ﺶــﻧاد ﻪــﻴﻠﻛ

هرادا زا

ﻪﻧﻮﻤﻧ شور سﺎﺳا ﺮﺑ و ﺬﺧا نﺎﻬﻔﺻا ﻲﻳﺎﻨﺜﺘﺳا يرادﺮـﺑ

ﻪﻘﺒﻃ ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﻪﻳﺎﭘ و ﺲﻨﺟ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ لوا ﻪﻠﺣﺮﻣ رد يا

ﺪﻳدﺮﮔ تﺎﻘﺒﻃ ﻪﻴﻬﺗ ﻪﺑ ماﺪﻗا ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ .

مود ﻪـﻠﺣﺮﻣ رد

درﻮـﻣ داﺪـﻌﺗ ،ﻪﻧﻮﻤﻧ داﺮﻓا داﺪﻌﺗ ﺐﺳﺎﻨﺗ ﻪﺑ ﻪﻘﺒﻃ ﺮﻫ زا رﻮﻃ ﻪﺑ ﺲﭙﺳ و بﺎﺨﺘﻧا ﻲﻓدﺎﺼﺗ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﻲﻓدﺎﺼﺗ

ﺪﻧﺪﺷ ﻢﻴﺴﻘﺗ هاﻮﮔ و ﻲﺸﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ رد .

داﺪﻌﺗ زا 174

اﻮﻨﺷﺎﻧ نازﻮﻣآ ﺶﻧاد ﺮﻔﻧ )

88 و ﺮﺴﭘ 86

اﻮﻨـﺷﺎﻧ ﺮـﺘﺧد (

داﺪﻌﺗ ،نﺎﻬﻔﺻا ﺮﻬﺷ ﻪﻄﺳﻮﺘﻣ 60

ﻲﻓدﺎـﺼﺗ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺮﻔﻧ

رﻮـﻃ ﻪﺑ و بﺎﺨﺘﻧا ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ ﻪﻳﺎﭘ و ﺲﻨﺟ ﺐﺳﺎﻨﺗ ﻪﺑ و هوﺮﮔ ود ﻪﺑ ﻲﻓدﺎﺼﺗ 30

يﺮـﻔﻧ ) 15 و ﺮـﺘﺧد 15 ﺮـﺴﭘ (

هاﻮﮔ و ﻲﺸﻳﺎﻣزآ ﻢﻴﺴﻘﺗ

ﺪﻧﺪﺷ .

نآ رﺎﺒﺘﻋا و ﻲﻳاور و ﺶﻫوﮋﭘ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا راﺰﺑا زا تﺎــﻋﻼﻃا يروآدﺮــﮔ ياﺮــﺑ ﺶﻫوﮋــﭘ ﻦــﻳا رد

ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺎﻫ

ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻞﻳذ ي :

ﻒﻟا ( شﻮﻫ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺎﻫ

يزﺮﻛ ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ ي )

2008 (

ب ( ﻲﻣﻮﻤﻋ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ

رﺮﺷ ) 1986 (

شﻮﻫ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺎﻫ

ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ ي يزﺮﻛ

) 2008 (

ﺘﺧادﺮﭘ زا ﻞﺒﻗ

ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ رﺎـﺒﺘﻋا و ﻲﻳاور ﻪﺑ ﻦ ﺎـﻫ

،

ﻪـﺑ ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ ﻦـﻳا اﻮﻨـﺷﺎﻧ هوﺮـﮔ ياﺮﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا مزﻻ ﻲﻠﺻا ياﺮﺟا رد ناﻮﺘﺑ ﺎﺗ ،ددﺮﮔ اﺮﺟا ﻲﺗﺎﻣﺪﻘﻣ ترﻮﺻ ياﺮــﺟا ﻞــﺣاﺮﻣ دﻮــﺟﻮﻣ تﻻﺎﻜــﺷا نوﺪــﺑ ﺶﻫوﮋــﭘ داد ﻪﻣادا ار ﺶﻫوﮋﭘ .

ﺮـﺑ ﻲﺗﺎﻣﺪـﻘﻣ ﻲـﺳرﺮﺑ زا فﺪـﻫ

ﺖـﺳا يداﺮﻓا نﺎﻴﻣ رد ﻲﻟﺎﻤﺘﺣا تﻻﺎﻜﺷا ندﺮﻛ فﺮﻃ ﻣﺎﺟ ﻪــﻛ ﻪــﻌ ﻲــﻣ ﻞﻴﻜــﺸﺗ ار ﺶﻫوﮋــﭘ يرﺎــﻣآ

ﺪــﻨﻫد

)

،يزﺎـﺠﺣ و نﺎﮔرزﺎﺑ،ﺪﻣﺮﺳ 1385

.(

اﺪـﺘﺑا ،ﺮﮕـﺸﻫوﮋﭘ

شﻮــﻫ ﻪﻣﺎﻨــﺸﺳﺮﭘ يزﺮــﻛ ﻪــﻧﺎﮔﺪﻨﭼ يﺎــﻫ

) 2008 ( ار

ﺲـﭘ ﻪﻛ داد راﺮﻗ هوﺮﮔ ﺪﻴﺗﺎﺳا رﺎﻴﺘﺧا رد و دﺮﻛ ﻪﻤﺟﺮﺗ

،ﺶﻳاﺮﻳو زا

ياﻮﻨـﺷﺎﻧ نازﻮـﻣآ ﺶـﻧاد زا ﻲﻫوﺮﮔ يور

ﺪﻳدﺮﮔ اﺮﺟا ﻲﻧﺎﺘﺳﺮﻨﻫ .

ﺎﭘ زا ﻲﺗﺎﻣﺪﻘﻣ ياﺮﺟا رد ﺪﺷ ﻪﺘﺳاﻮﺧ نﺎﮔﺪﻨﻫد ﺦﺳ

ﻪﻳﻮﮔ كرد و ﻢﻬﻓ هرﺎﺑ رد ار دﻮﺧ ﺮﻈﻧ ﺎﺗ ﺎـﻫ

ﻦـﺷور و

لاﺆﺳ ندﻮﺑ ﺎﻫ

ﺪﻨﻫد ﻪﺋارا .

عﻮﻧ و ﻲﻟاﺆﺳ ﺎﻳ ﻪﻤﻠﻛ رد ﺮﮔا

ﻲﻣﺎﻬﺑا ﺎﺑ نآ ﺦﺳﺎﭘ

ﻲﻣ ﻪﺟاﻮﻣ ﺮـﺗ هدﺎﺳ لاﺆﺳ نآ ،ﺪﻧﺪﺷ

زا ﻲﺘـﺳرد كرد ﻪﻌﻣﺎﺟ نآ داﺮﻓا ﺎﺗ ،ﺪﻳدﺮﮔ ﺢﻴﺤﺼﺗ و

(6)

، ﻲﭘﺎﻴﭘ ) 1 (

ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد نآ .

ﺠﻣ ،ﻲﺗﺎﻣﺪﻘﻣ ياﺮﺟا زا ﺲﭘ ﻲﻳاور ادﺪ

ﺪـﺷ ﺪـﻴﻳﺎﺗ هوﺮﮔ نادﺎﺘﺳا يﻮﺳ زا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻲﻳاﻮﺘﺤﻣ .

لاﺆﺳ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺲﭙﺳ ﺎﻫ

ﻞـﻴﻤﻜﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ و ﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ

هﺪﺷ ﻪـﺑ ﻲﻓدﺎـﺼﺗ هوﺮـﮔ ﻚـﻳ رد دﺪﺠﻣ ياﺮﺟا ياﺮﺑ لﻮﺻا سﺎﺳا ﺮﺑ نآ رﺎﺒﺘﻋا و ﻲﺑﺎﻳزرا ﻲﺸﻳﺎﻣزآ ترﻮﺻ

ﺪـﺷ ﻲـﺳرﺮﺑ ﻲﺠﻨﺳ ناور .

زا ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ ﻦـﻳا ﻲﻳﺎـﻳﺎﭘ

رﺮﺑ درﻮﻣ خﺎﺒﻧوﺮﻛ يﺎﻔﻟآ شور هﺮﻤﻧ و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺳ

ﻞﺻﺎﺣ 89 / 0 ﺪﺷ دروآﺮﺑ .

رد ﻪﻣﺎﻨــــﺸﺳﺮﭘ ﻦــــﻳا ﺶﻳاﺮــــﻳو ﻦﻴﺘــــﺴﺨﻧ لﺎﺳ ﺎﻫ ي 2003 - 2002 ﺮـﺑ نارﺎـﻜﻤﻫ و يزﺮـﻛ ﻂﺳﻮﺗ

ﺪــﺷ اﺮــﺟا ﺪــﻧﻼﻨﻓ هﺎﮕــﺸﻧاد نﺎﻳﻮﺠــﺸﻧاد يور .

ﻦــﻳا

ﻪﻴﻟوا مﺮﻓ ياراد ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ 90

ﻪـﺑ ﻪـﻛ دﻮـﺑ ﻲﻟاﺆﺳ 35

ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ لاﺆﺳ .

سﺎـﺳا ﺮـﺑ ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ ﻦﻳا رﺎﺒﺘﻋا

ﺒﻧاﺮﻛ يﺎﻔﻟآ ﻲﻧﺎـﺑز شﻮـﻫ هزﻮـﺣ رد خﺎ

64 / 0 ، شﻮـﻫ

ﻲﺿﺎﻳر ﻲﻘﻄﻨﻣ 76

/ 0

، ﻲﻳﺎﻴﻘﻴﺳﻮﻣ شﻮﻫ 93

/ 0

، شﻮﻫ

ﻲﻳﺎﻀﻓ 73 / 0

، ﻲﺘﻛﺮﺣ شﻮﻫ 74

/ 0

، يدﺮﻓ نﺎﻴﻣ شﻮﻫ

82 / 0 يدﺮﻓ نورد شﻮﻫ و 70

/ 0 ﺪﺷ شراﺰﮔ )

يزﺮـﻛ

،ﻦﻨﻴﻟﻮﻴﻣﻮﻛ و 2002

.(

هﺪﺷ ﺮﻈﻧ ﺪﻳﺪﺠﺗ ﺶﻳاﺮﻳو ﻦﻴﻣود

ا ،ﺖـﺳا يدﻮﺟو ﺎﻳ يﻮﻨﻌﻣ شﻮﻫ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﻛ راﺰﺑا ﻦﻳا ز

ﻦﻨﻴﻟﻮﻴﻣﻮﻛ و يزﺮﻛ يﻮﺳ )

2006 ( ﻪـﻛ ﺪـﻳدﺮﮔ ﻲﺳرﺮﺑ

خﺎــﺒﻧوﺮﻛ يﺎــﻔﻟآ سﺎــﺳا ﺮــﺑ نآ رﺎــﺒﺘﻋا 74

- 70 مﺪــﺻ

ﺪﺷ شراﺰﮔ .

ﻞﻣﺎـﺷ ﻪـﻛ ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ ﻦﻳا مﻮﺳ ﺶﻳاﺮﻳو

ﻲﻣ اﺮﮔ ﻂﻴﺤﻣ شﻮﻫ

ﻦﻨﻴﻠﻛﻮـﻧ و يزﺮـﻛ ﻂـﺳﻮﺗ ،دﻮﺷ

) 2007 ( ﺪﻳدﺮﮔ ﻲﺳرﺮﺑ .

ﻪﻛ 89

ﺪـﺷ ﻪﺒـﺳﺎﺤﻣ مﺪـﺻ .

ﻲﻨﺳ هوﺮﮔ ياﺮﺑ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﻳا 14

ﺎﺗ 51 ﺚـﻧﻮﻣ لﺎﺳ

ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﻛﺬﻣ و .

هزﻮـﺣ ﻪﻧ ياراد ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ

ياراد و ﺮﻧدرﺎﮔ ﻲﺷﻮﻫ 35

ﺮـﻫ ياﺮـﺑ ﻪـﻛ ﺖﺳا لاﺆﺳ

ﻲﺷﻮﻫ هزﻮﺣ 4

ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد لاﺆﺳ .

ﻂـﻘﻓ ﺖــﺳا لاﺆــﺳ ﻪــﺳ ﻞﻣﺎــﺷ اﺮــﮔ ﺖــﻌﻴﺒﻃ شﻮــﻫ

. ﻦــﻳا

رد بﻮــﻠﻄﻣ رﺎــﺒﺘﻋا و ﻲــﻳاور ﻚــﻳ ﻞﻣﺎــﺷ ﻪﻣﺎﻨــﺸﺳﺮﭘ ﻦﻨﻴﻟﻮــﻴﻣﻮﻛ و يزﺮــﻛ تﺎــﻌﻟﺎﻄﻣ )

2002 ( ، و ﻦﻨﻴﻠﻛﻮــﻧ

ــﻛ يزﺮ ) 2003 - 2002 (

،

،يزﺮــﻛ ﻲﻧﺎــﺑوا و ﻦﻨﻴﻠﻛﻮــﻧ

) 2006 (

، ﻦﻨﻴﻠﻛﻮﻧ و يزﺮﻛ )

2007 ( ﺖﺳا . ﻪـﻳﻮﮔ يﺎـﻫ

هﺮﻤﻧ ﻢﻘﻓاﻮﻣ ًﻼﻣﺎﻛ زا تﺮﻜﻴﻟ سﺎﻴﻘﻣ رد راﺰﺑا ﻦﻳا 5

ﺎـﺗ

هﺮﻤﻧ ﻢﻔﻟﺎﺨﻣ ًﻼﻣﺎﻛ 1

ﺖـﺳا هﺪـﺷ يﺪﻨﺑ ﻪﺟرد .

ﺞﻳﺎـﺘﻧ

ﭘ نارﺎــﻜﻤﻫ و يزﺮــﻛ ﺶﻫوﮋ )

2003 ( ﻪــﻛ داد نﺎــﺸﻧ

ﺎﻳر ﻲـﻘﻄﻨﻣ شﻮـﻫ ﻲﻧورد ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ شﻮـﻫ ﺎـﺑ ﻲـﺿ

ﺖـﺳا رادﺎـﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﻲﻳﺎﻀﻓ .

ﻲﮕﺘـﺴﺒﻤﻫ ،ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ

و ﻲﻧﺎـﺑز شﻮـﻫ و يدﺮـﻓ نورد شﻮﻫ ﺎﺑ ﻲﻧﺎﺑز شﻮﻫ و ﺖـﺒﺜﻣ يﻮـﻨﻌﻣ و اﺮـﮔ ﺖﻌﻴﺒﻃ شﻮﻫ ﺎﺑ يدﺮﻓ نورد ﺖﺳا رادﺎﻨﻌﻣ .

رد نادﺮـﻣ ﻪـﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ ،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ

نﺎـﻧز ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ،ﻲﺿﺎﻳر ﻲﻘﻄﻨﻣ شﻮﻫ ﻼﻛ ﻲﻧﺎﺑز شﻮﻫ رد نﺎﻧز و ﺪﻧراد ،ﻲﻣ

يﺮﺗﻻﺎـﺑ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ

ﺪﻧراد نادﺮﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ .

و نﻮـﺘﻣاﺮﻛ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ

ﺮــﻨﮔاو ) 1994 ،يزﺮــﻛ زا ﻞــﻘﻧ ؛ 2008

.(

ﻦــﻳا ياﺮــﺟا

شراﺰﮔ دﻮﺧ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺖـﺳا ﻲﻫد

. هﻮﻴـﺷ

رد ﻪﻛ تﺮﻜﻴﻟ يﺪﻨﺑ ﻪﺟرد سﺎﻴﻘﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻲﻫد هﺮﻤﻧ هﺮـﻤﻧ ﺮﺜﻛاﺪﺣ ﻲﺷﻮﻫ ﻪﻘﺒﻃ ﺮﻫ ياﺮﺑ ،ﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ ﻻﺎﺑ 20

ﻤﻧ ﻞﻗاﺪﺣ و هﺮ

4

ﺖـﺳا هﺪـﺷ ﻪـﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد .

رد ﻂـﻘﻓ

هﺮﻤﻧ ﺮﺜﻛاﺪﺣ اﺮﮔ ﺖﻌﻴﺒﻃ شﻮﻫ 15

ﻞﻗاﺪﺣ و 3

ﺖﺳا .

ﻪــﻧﻮﻤﻧ هوﺮــﮔ ياﺮــﺑ ﻪﻣﺎﻨــﺸﺳﺮﭘ ﻦــﻳا ياﺮــﺟا زا ﺲــﭘ ﻲﻣ ﻲﻧدﻮﻣزآ زا ﻚﻳ ﺮﻫ خﺮﻤﻴﻧ ناﻮﺗ دﺮﻛ ﻢﻴﺳﺮﺗ ار ﺎﻫ

.

ﻲﻣﻮﻤﻋ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ

رﺮﺷ ) 1986 (

يﺪــﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﺶﺠﻨــﺳ ياﺮــﺑ ﺶﻫوﮋــﭘ ﻦــﻳا رد ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻲﻧدﻮﻣزآ ﺎﻫ رﺮـﺷ يﺪـﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ زا

(7)

ﺪﻳدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا .

هﮋﻳو ﺰﻛاﺮﻣ رد ﻲﺗﺎﻣﺪﻘﻣ ياﺮﺟا زا ﺲﭘ

،ﺎـﺿﺮﻬﺷ و ناﺮـﻬﺗ ﺮﻬﺷ رد ﻲﻧﺎﺘﺳﺮﻨﻫ ياﻮﻨﺷﺎﻧ ﻲـﻳاور

ﺪﺷ ﺪﻴﻳﺄﺗ ﺶﻫوﮋﭘ هوﺮﮔ نادﺎﺘﺳا ﻂﺳﻮﺗ نآ .

،ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ

رد و ﻲـﺳرﺮﺑ ﻲﻧﺎﺘﺳﺮﻨﻫ ياﻮﻨﺷﺎﻧ هوﺮﮔ ياﺮﺑ نآ رﺎﺒﺘﻋا ﺪــﻳدﺮﮔ هدﺎﻔﺘــﺳا ﺶﻫوﮋــﭘ .

ياراد ﻪﻣﺎﻨــﺸﺳﺮﭘ ﻦــﻳا 17

ًﻼﻣﺎـﻛ زا تﺮـﻜﻴﻟ يﺎـﻴﻘﻣ سﺎـﺳا ﺮـﺑ ﻪـﻛ ﺖﺳا لاﺆﺳ ﻢﻔﻟﺎﺨﻣ ) هﺮﻤﻧ 1 ( ﻢﻘﻓاﻮﻣ ﻼﻣﺎﻛ ﺎﺗ )

هﺮﻤﻧ 5 ( يﺪـﻨﺑ ﻪﺟرد

ﺖﺳا هﺪﺷ .

زا يراﺬﮔ هﺮﻤﻧ 1

ﺎﺗ 5 ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳا ﻪﺑ ؛ﺖﺳا

ﻪﻛ ﻪﻳﻮﮔ ﻪﺑ ﺎـﻫ ي 1،3،8،9،13،15 ﭗـﭼ ﻪـﺑ ﺖـﺳار زا

هﺮﻤﻧ 1 ﺎﺗ 5 ﻲﻣ ﻖﻠﻌﺗ

لاﺆـﺳ ﻪـﻴﻘﺑ و دﺮﻴﮔ ﺎـﻫ

رﻮـﻃ ﻪـﺑ

سﻮﻜﻌﻣ هﺮﻤﻧ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ 5

ﺎﺗ 1 ﻲﻣ ﻖﻠﻌﺗ دﺮﻴﮔ . ﺮﺜﻛاﺪﺣ

هﺮﻤﻧ 85 ﻞﻗاﺪﺣ و 17

ﺖﺳا . يﻮـﺳ زا ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ ﻦﻳا

ﻲــﺗاﺮﺑ ) 1375 ( ﺖــﺳا هﺪــﺷ ﻲﺑﺎــﻳ رﺎــﺒﺘﻋا و ﻪــﻤﺟﺮﺗ .

ﻪـﻤﻴﻧ ود شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ نﻮﻣزآ ﻦﻳا ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ﺐﻳﺮﺿ ﻦﻤﺗﺎﮔ ندﺮﻛ 76

/ 0 خﺎـﺒﻧوﺮﻛ يﺎـﻔﻟآ ﻖﻳﺮﻃ زا و 79

/ 0

ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ .

ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺖﺳد ﻪﺑ يﺎﻫ

ود ﺎﺑ هﺪﻣآ ﺎـﺑ ﻲﺑﺎـﻳزرا دﻮـﺧ و ﺲـﻔﻧ تﺰـﻋ سﺎـﻴﻘﻣ

هدﻮـﺑ نﻮﻣزآ هزﺎﺳ رﺎﺒﺘﻋا ﺪﻴﻳﺄﺗ ﺖﻬﺟ رد يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﺖﺳا )

،ﻲﺗاﺮﺑ 1375

،يﺪﺑﺎﻋ زا ﻞﻘﻧ ؛ 1380

.(

ﻦﻳا ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ

خﺎـﺒﻧوﺮﻛ يﺎـﻔﻟآ سﺎـﺳا ﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ 84 / 0 ﺪﺷ شراﺰﮔ و ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ .

اﺮﺟا هﻮﻴﺷ و ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ياﻮﺘﺤﻣ

ــﻣآ فاﺪــﻫا ﻞﻣﺎــﺷ ﻪــﻣﺎﻧﺮﺑ ﻦــﻳا ياﻮــﺘﺤﻣ شزﻮ

دﻮـﺧ ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﺮﻧدرﺎﮔ ﻪﻳﺮﻈﻧ سﺎﺳاﺮﺑ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﺖـﺳا ﻞﻳذ دراﻮﻣ ﻞﻣﺎﺷ :

1 - ﻲﻫﺎـﮔآدﻮﺧ سﺎـﺳا ﺮـﺑ

شﻮــﻫ خﺮــﻤﻴﻧ ﻢﻴــﺳﺮﺗ ﺎــﻫ

زا ﻚــﻳ ﺮــﻫ ﻪــﻧﺎﮔﺪﻨﭼ ي

ﻲﻧدﻮﻣزآ

هزﻮـﺣ زا ﻚـﻳ ﺮـﻫ نﺎﻴﺑ و ﺎﻫ ﺎـﻫ

و ﻲـﺷﻮﻫ ي ﻲﻳﺎـﻧاﻮﺗ ﻲﺳرﺮﺑ ،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و نﺎﻧآ ﻲﮔﺪﻧز رد نآ دﺮﺑرﺎﻛ

هزﻮـﺣ ﻦﻳا زا ﻚﻳ ﺮﻫ رد داﺮﻓا ﺎـﻫ

؛ -2 د قﺎـﺒﻄﻧا ندا

:

هزﻮـﺣ زا ﻚﻳ ﺮﻫ طﺎﺒﺗرا ﺎـﻫ

ﻲﻧدﻮـﻣزآ ﻲـﺷﻮﻫ ي ﺎـﻫ

و

نﺎــﻧآ يﺎــﻫروﺎﺑ .

ﻲﻧدﻮــﻣزآ ﻲﻳﺎﻨــﺷآ ،ﻦﻴــﻨﭽﻤﻫ ﺎــﻫ

ﺎــﺑ

ﻲﮔﮋﻳو نآ يﺮﻴﮔرﺎـﻛ ﻪﺑ هﻮﻴﺷ و ﻲﺷﻮﻫ هزﻮﺣ ﺮﻫ يﺎﻫ

؛دﺮﻓ يﺮﻴﮔ ﻢﻴﻤﺼﺗ رد -3

هﺰﻴﮕﻧا دﺎﺠﻳا :

شﺮـﮕﻧ ﺮﻴﻴﻐﺗ

هزﻮﺣ ﺖﺧﺎﻨﺷ زا ﻲﺷﺎﻧ روﺎﺑ و ﺎﻫ

رد شﻮﻫ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ي

ترﺪــﻗ ﺶﻳاﺰــﻓا ﺖــﻬﺟ ؛يﺮــﻴﮔ ﻢﻴﻤــﺼﺗ

4 - شزرا

يراﺬﮔ : ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ يزﺎﺳ ﻦﺷور ﺖـﻬﺟ رد ﻲـﺷﻮﻫ يﺎﻫ

ﻲــﻌﻗاو يﺮــﻴﮔ ﻢﻴﻤــﺼﺗ و يروﺎــﺑدﻮﺧ .

ﺎــﺠﻨﻳا رد

ﻲﻧدﻮﻣزآ ﺮـﻴﻴﻐﺗ و ﻲﻫﺎﮔآ ﻖﻳﺮﻃ زا ﻲﺸﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ يﺎﻫ

شﺮﮕﻧ

ﻪـﻧﺎﮔﺪﻨﭼ شﻮـﻫ ﻲﻳﺎـﻧاﻮﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺖـﻬﺟ رد

ذﺎـﺨﺗا ار ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻢﻴﻤﺼﺗ ،يروﺎﺑدﻮﺧ و كاردا ﺶﻳاﺰﻓا ﻧ تﺎـﺴﻠﺟ نﺎﻳﺎﭘ رد نآ درﻮﺧزﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﻤﻧ هداد نﺎـﺸ

ﺪﺷ . ﻲﺠﻨـﺳ دﻮـﺧ ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ ،ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ ياﺮـﺟا هﻮﻴـﺷ

شﻮﻫ ﻪـﻧﺎﮔﺪﻨﭼ يﺎﻫ )

،يزﺮـﻛ 2008 ( لوا ﻪـﺴﻠﺟ رد

زا ﻲﻫﺎـﮔآدﻮﺧ رﻮـﻈﻨﻣ ﻪـﺑ ﻲـﺸﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ياﺮﺑ ﻂﻘﻓ

،ﺪـﺷ اﺮـﺟا دﻮﺧ ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ شﻮﻫ ـﻨﭽﻤﻫ و

ياﺮـﺟا ،ﻦﻴ

رﺮـﺷ ﻲﻣﻮﻤﻋ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ لوا ﻪـﺴﻠﺟ رد

ﺲـﭘ ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ ﻢﺸﺷ ﻪﺴﻠﺟ و نﻮﻣزآ ﺶﻴﭘ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻲﻧدﻮـﻣزآ مﺎﻤﺗ ياﺮﺑ يﺮﻴﮕﻴﭘ ﻪﺴﻠﺟ و نﻮﻣزآ ﺎـﻫ

اﺮـﺟا

ﺪﻳدﺮﮔ . ﻲﻫوﺮﮔ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ياﺮﺟا زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎﺑ

هرﺎـﺷا نﺎـﺑز ﻂـﺑار ﻚـﻤﻛ ﺎﺑ ﻲﻧاﻮﺧ ﺐﻟ و هرﺎﺷا نﺎﺑز ﻲــﺸﻳﺎﻤﻧ شور ،ﻦﻴــﻨﭽﻤﻫو )

ﺎــﭘ ﻪﻣﺎﻨــﺸﺳﺮﭘ ﺖــﻨﻳﻮﭘ رو

ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ شﻮﻫ (

ﺖـﺳد رد نآ يﻮﺋﺪـﻳو ﻪﻛ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا

ﺖﺳا .

(8)

، ﻲﭘﺎﻴﭘ ) 1 (

- شور ﺎﻫ يرﺎﻣآ ﻞﻴﻠﺤﺗ ي

ﻪـﻌﻣﺎﺟ ندﻮـﺑ دوﺪﺤﻣ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا حﺮﻃ ترﻮــﺻ ﻪــﺑ ﺶﻫوﮋــﭘ درﻮــﻣ ﻲــﺑﺮﺠﺗ ﻪــﻤﻴﻧ

) ﻪــﻤﻴﻧ

ﻲﺸﻳﺎﻣزآ ( نﻮﻣزآ ﺶﻴﭘ عﻮﻧ زا و -

هوﺮـﮔ ﺎـﺑ نﻮﻣزآ ﺲﭘ

ﺖﺳا هاﻮﮔ .

هداد ،تﺎﻋﻼﻃا يروآدﺮﮔ زا ﺲﭘ ﻂـﺳﻮﺗ ﺎﻫ

مﺮﻧ راﺰﻓا شزادﺮﭘ و ﻞﻴﻠﺤﺗSPSS

ﺪﺷ . و ﻪﻳﺰﺠﺗ ياﺮﺑ

هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺎﻫ

هرﺎﻣآ زا ﺎﻫ ﻲـﺳرﺮﺑ ياﺮـﺑ و ﻲﻔﻴـﺻﻮﺗ ي

ﻪﻴﺿﺮﻓ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا حﺮﻃ زا ﺶﻫوﮋﭘ لﺪﻣ و رﺮﻜﻣ يﺎﻫ

ﺪــﺷ هدﺎﻔﺘــﺳا ﺲﻧﺎــﻳراﻮﻛ .

لﺮــﺘﻨﻛ ناﺰــﻴﻣ حﺮــﻃ ﻦــﻳا

ار ﺶﻫوﮋـﭘ ﻲـﻧورد رﺎـﺒﺘﻋا ﺶﻳاﺰـﻓا هرﺎﺑرد ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﻲﻣ ﻦﻴﻣﺄﺗ

ﺪﻨﻛ . ﻲﻧدﻮﻣزآ شور ﻦﻳا رد ﻚـﻳ زا ﺶﻴـﺑ ﺎﻫ

راﺮــﻗ هﺪﻫﺎــﺸﻣ ﺎــﻳ يﺮــﻴﮔ هزاﺪــﻧا ضﺮــﻌﻣ رد رﺎــﺑ ﻲﻣ ﺪﻧﺮﻴﮔ )

،روﻻد 1377 ،بﺎﻨﺑ يرﺎﺒﻏ زا ﻞﻘﻧ ؛ 1382

.(

ﺞﻳﺎﺘﻧ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا حﺮﻃ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ لﺪـﻣ و رﺮﻜﻣ يﺎﻫ

هداد ﺲﻧﺎﻳراﻮﻛ ﺎﻫ

ﻞـﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ هﺪﺷ يروآ ﻊﻤﺟ ي

هﺪـﻣآ ﻲﻃﺎﺒﻨﺘﺳا و ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ نا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻛ ﺪﺷ ﺖﺳا .

لوﺪﺟ 2 - هﺮﻤﻧ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا و ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺎﻫ

ﻲﻣﻮﻤﻋ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ي

ﻲﻧدﻮﻣزآ ﺖﻴﺴﻨﺟ و ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻚﻴﻜﻔﺗ ﻪﺑ ﺎﻫ

يرﺎﻣآ ﺺﺧﺎﺷ ﻲﻧﺎﻣز هرود ﺖﻴﺴﻨﺟ

داﺪﻌﺗ هوﺮﮔ

ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا

نﻮﻣزآ ﺶﻴﭘ ﺮﺴﭘ

ﻲﺸﻳﺎﻣزآ 15 56

04 / 15

هاﻮﮔ 4

/ 56 26

/ 3

ﺮﺘﺧد ﻲﺸﻳﺎﻣزآ 15

4 / 54 03

/ 6

هاﻮﮔ 4

/ 57 12

/ 6

نﻮﻣزآ ﺲﭘ ﺮﺴﭘ

/ 61 93

/ 4

هاﻮﮔ 7

/ 56 7

4 / 63 8

/ 6

هاﻮﮔ 2

/ 60 5

/ 6

يﺮﻴﮕﻴﭘ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺮﺴﭘ

/ 62 5

/ 3

هاﻮﮔ 1

/ 57 6

/ 4

3 / 60 1

/ 8

هاﻮﮔ 4

/ 56 7

/ 5

لوﺪﺟ رد ﻪﻛ رﻮﻃ نﺎﻤﻫ 2

- ﻲﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ،دﻮﺷ

هﺮﻤﻧ هاﻮﮔ و ﻲﺸﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ يﺎﻫ ﺲﭘ ،نﻮﻣزآ ﺶﻴﭘ رد

ﺪﻨﺗوﺎﻔﺘﻣ ﻢﻫ ﺎﺑ يﺮﻴﮕﻴﭘ و نﻮﻣزآ .

ﻪﻛ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳﺪﺑ هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ

و نﻮﻣزآ ﺲﭘ رد ﻢﻫ ﻲﺸﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ يﺎﻫ

هﺮﻤﻧ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ يﺮﻴﮕﻴﭘ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻢﻫ هاﻮﮔ هوﺮﮔ يﺎﻫ

ﺖﺳا . ﻲﻧدﻮﻣزآ زﺎﻴﺘﻣا ﻪﻛ ﺖﺳﺎﻨﻌﻣ ناﺪﺑ ﻦﻳا ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ

(9)

هﺪﻳد ار ﺮﻧدرﺎﮔ ﻪﻳﺮﻈﻧ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ شزﻮﻣآ ﺮﺘﺸﻴﺑ ،ﺪﻧا

ﺖﺳا . ﺑ هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ،ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨ ﻲﺸﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ يﺎﻫ

ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا يﺮﻴﮕﻴﭘ و نﻮﻣزآ ﺲﭘ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد .

ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻴﺿﺮﻓ ﻲﺳرﺮﺑ

: ﻪﻳﺮﻈﻧ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ شزﻮﻣآ

شﻮﻫ ﻲﻣﻮﻤﻋ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ،ﺮﻧدرﺎﮔ ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ يﺎﻫ

ﺪﻫد ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ار ﻲﻧﺎﺘﺳﺮﻨﻫ ياﻮﻨﺷﺎﻧ نازﻮﻣآ ﺶﻧاد .

لوﺪﺟ 3 - ﻧ ﺲﻧﺎﻳراو ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺻﻼﺧ هﺮﻤ

ﻲﻧدﻮﻣزآ ﻲﻣﻮﻤﻋ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ يﺎﻫ ﺎﻫ

تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻊﺒﻨﻣ عﻮﻤﺠﻣ

تاروﺬﺠﻣ )

(ss يدازآ ﻪﺟرد

ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ تاروﺬﺠﻣ (Ms)

يراد ﻲﻨﻌﻣ F

نﻮﻣزآ ناﻮﺗ df2

ﻦﻴﺑ ﻲﻫوﺮﮔ df1

نورد ﻲﻫوﺮﮔ

ﻪﻠﺣﺮﻣ ) 4 (A

/ 294 112

2 2

/ 147 4

/ 3 04 / 0 15

/ 0

هوﺮﮔ ) 2 (B

/ 259 56

1 2

/ 259 8

/ 3 04 / 0 23

/ 0

ﺖﻴﺴﻨﺟ 2 (C)

/ 2 56

1 2

/ 2 03

/ 0 85 / 0 73

/ 0

A*B*C ﻞﻣﺎﻌﺗ 9

/ 1 112

2 95

/ 0 02

/ 0 97 / 0 78

/ 0

A*B 1

/ 387 112

2 55

/ 193 69

/ 4 01 / 0 96

/ 0

4 A*C / 129 112

2 7

/ 64 57

/ 1 21 / 0 53

/ 0

2 B*C / 51 56

1 2

/ 51 74

/ 0 39 / 0 88

/ 0

ﺎﻄﺧ 3

/ 4696 56

112 93

/ 41

عﻮﻤﺠﻣ 7

/ 5821 123

33 / 47

لوﺪﺟ 3 - ﻲﻣ نﺎﺸﻧ د هﺪـﺷ ﻞـﺻﺎﺣ توﺎﻔﺗ ﻪﻛ ﺪﻫ

ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻦﻴﺑ رد هوﺮﮔ

ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻪﺳ رد ﺲـﭘ ،نﻮـﻣزآ ﺶﻴـﭘ

ﺖـﺳا رادﺎـﻨﻌﻣ يﺮـﻴﮕﻴﭘ ﻪـﻠﺣﺮﻣ و نﻮﻣزآ )

p <0/05

.(

ﻞـﻣﺎﻌﺗ ﻲـﻟو ،ﺪـﺸﻧ رادﺎـﻨﻌﻣ ﻪـﻠﺣﺮﻣ ﺎﺑ ﺖﻴﺴﻨﺟ ﻞﻣﺎﻌﺗ يﺪـﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﻲـﻨﻌﻳ ؛ﺪـﺷ رادﺎـﻨﻌﻣ ﻪـﻠﺣﺮﻣ ﺎـﺑ هوﺮﮔ

ﻪـﻠﺣﺮﻣ ﻪـﺳ رد هاﻮﮔ و ﻲﺸﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ﻲﻣﻮﻤﻋ )

ﺶﻴـﭘ

،نﻮﻣزآ ﻮـﻣزآ ﺲﭘ يﺮـﻴﮕﻴﭘ و ن

(

ﺖـﺳا توﺎـﻔﺘﻣ .

ﻪـﺑ

،ﺮﮕﻳد ترﺎﺒﻋ ﺮﺛا

ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ

* ؛ﺖـﺳا رادﺎـﻨﻌﻣ هوﺮﮔ

يﺪـﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﻦﻴﮕﻧﺎـﻴﻣ ﺮـﻴﻴﻐﺗ ﺪـﻧور ﻪﻛ ﻲﻨﻌﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ هوﺮـﮔ ود رد ،ﻪـﻠﺣﺮﻣ ﻪـﺳ رد نازﻮـﻣآ ﺶـﻧاد ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺪﻴﻳﺄﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻴﺿﺮﻓ و ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ هاﻮﮔو ﻲﺸﻳﺎﻣزآ ﻲﻣ

رادﺎـﻨﻌﻣ هاﻮـﮔ هوﺮﮔ رد ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻦﻳا ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣرد ،دﻮﺷ ﻧ ،ﺮﻧدرﺎــﮔ هﺎﮔﺪــﻳد ﺮــﺑ ﻲــﻨﺘﺒﻣ شزﻮــﻣآ ﻲــﻨﻌﻳ ؛ﺖــﺴﻴ ار ﺶﻳﺎـﻣزآ هوﺮﮔ يﺎﻫ ﻲﻧدﻮﻣزآ ﻲﻣﻮﻤﻋ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ

ﺖﺳا هداد ﺶﻳاﺰﻓا يﺮﻴﮕﻴﭘ و نﻮﻣزآ ﺲﭘ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد .

ﻪﺑ

ﺮـﺑ ﻲـﻨﺘﺒﻣ شزﻮـﻣآ ﻪـﻛ ﻲﻧازﻮـﻣآ ﺶﻧاد ،ﺮﮕﻳد ترﺎﺒﻋ رﻮـﻃ ﻪـﺑ يرﺎـﻣآ ﺮﻈﻧ زا ،ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﻳد ار ﺮﻧدرﺎﮔ هﺎﮔﺪﻳد د يﺮﺗﻻﺎﺑ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﺪﺷر يرادﺎﻨﻌﻣ ﺪﻨﺘﺷا

.

ﻦﻴﮕﻧﺎـﻴﻣ توﺎﻔﺗ ﻪﻜﻨﻳا ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ﺖﺳا ﺮﻛذ نﺎﻳﺎﺷ ﺎـﻫ

ﻲـﺒﻴﻘﻌﺗ نﻮﻣزآ زا ،دﻮﺑ رادﺎﻨﻌﻣ ﻲﻧﺎﻣز هرود ﻪﺳرد

LSD

توﺎـﻔﺗ ﻊـﺒﻨﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ هدﺎﻔﺘـﺳا ﺞﻳﺎـﺘﻧ ﻦﻴـﻴﺒﺗ و ﺎـﻫ

ﻲﻣ ﻢﻴﻨﻛ .

(10)

، ﻲﭘﺎﻴﭘ ) 1 (

لوﺪﺟ 4 - هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ فﻼﺘﺧا ﻲﺟوز ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ يﺎﻫ

ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻪﺳ رد ﺎﻫ ﻲﻧدﻮﻣزآ

ﻪﻠﺣﺮﻣ فﻼﺘﺧا

ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻲﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ

يراد

نﻮﻣزآ ﺶﻴﭘ نﻮﻣزآ ﺲﭘ

517 / 4 - 002

/ 0

يﺮﻴﮕﻴﭘ ﻪﻠﺣﺮﻣ 08

/ 3 - 019

/ 0

هداد سﺎﺳاﺮﺑ لوﺪـﺟ يﺎﻫ

4 - نﻮـﻣزآ ﺞﻳﺎـﺘﻧ ﻖـﺒﻃ

،LSD

يﺪـــﻣآرﺎﻛدﻮﺧ هﺮـــﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎـــﻴﻣ ﻲﻣﻮـــﻤﻋ

ﺶﻧاد نﻮـﻣزآ ﺲـﭘ و نﻮـﻣزآ ﺶﻴﭘ هرود ود رد نازﻮﻣآ ترﻮـﺻ ﻪﺑ فﻼﺘﺧا ﻦﻳا ﻪﻛ ،ﺖﺷاد يرادﺎﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا

ﻓا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﺖﺳا ﻲﺸﻳاﺰ ﺖـﺳد ﻪـﺑ

ﻲﻣ هﺪﻣآ ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ هﺎﮔﺪـﻳد ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ يا

ﻲﻣﻮـﻤﻋ يﺪـﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﺶﻳاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ،ﺮﻧدرﺎﮔ

ﺶـﻧاد

ﻲﻣ ﻲﻧﺎﺘﺳﺮﻨﻫ ياﻮﻨﺷﺎﻧ نازﻮﻣآ ددﺮﮔ

.

يﺮﻴﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ و ﺚﺤﺑ

زا ﻞـﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻴﺿﺮﻓ هداد يرﺎﻣآ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺷ ﺪﻴﻳﺄﺗ ﺎﻫ

ﻲـﻨﺘﺒﻣ شزﻮـﻣآ ﻲـﻨﻌﻳ ؛ﺪ

ﻲﻣﻮﻤﻋ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ،ﺮﻧدرﺎﮔ ﻪﻳﺮﻈﻧ ﺮﺑ نازﻮـﻣآ ﺶﻧاد

داد ﺶﻳاﺰﻓا ار ﻲﻧﺎﺘﺳﺮﻨﻫ ياﻮﻨﺷﺎﻧ .

،ﺮـﮕﻳد ترﺎـﺒﻋ ﻪـﺑ

ﻲـﺷﻮﻫ يﺎﻫ يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ اﻮﻨﺷﺎﻧ نازﻮﻣآ ﺶﻧاد ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻣز ﻲﻣ ﻻﺎﺑ ﺎﻬﻧآ يﺪﻣآرﺎﻛ دﻮﺧ ناﺰﻴﻣ ،ﺪﻨﺳﺎﻨﺷ ﻲﻣ ار دﻮﺧ دور . ﻲﺒﺴﻧ ﻲﻫﺎﮔآ ﺎﺑ ﺪﻨﺘﺴﻧاﻮﺗ ﺎﻬﻧآ ،سﺎﺳا ﻦﻴﻤﻫ ﺮﺑ زا

يﺮـﻴﮔ ﻢﻴﻤـﺼﺗ رد نآ ﻪـﺑ روﺎﺑ و دﻮﺧ يﺎﻫ يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺪﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺷ ﺐﺳﺎﻨﻣ .

ﺎﻴـﺳﻼﮔ نﺎﻴﺑﺎﻓ )

2009 ( ﺖـﺴﻧاﻮﺗ

يﺎﻫ يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ درﻮﻣ رد ناﻮﺗﺎﻧ داﺮﻓا ﻪﺑ نداد ﻲﻫﺎﮔآ ﺎﺑ ار نﺎـﻧآ يﺪـﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ،ﻲﻠﻐـﺷ ﻊـﻧاﻮﻣ ﻊـﻓر رد ،دﻮﺧ قﻮـﻓ ﺮﮕـﺸﻫوﮋﭘ يﺎـﻫ ﻪـﺘﻓﺎﻳ ﺞﻳﺎـﺘﻧ ﻪﻛ ،ﺪﻫد ﺶﻳاﺰﻓا

ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦـﻳا يﺎـﻫ ﻪـﺘﻓﺎﻳ ﺎﺑ ﺮﻛﺬﻟا و دراد ﻲﻧاﻮـﺨﻤﻫ

نازﻮـﻣآ ﺶـﻧاد ﻪـﺑ ﻲﻫﺎـﮔآ نداد ﺎـﺑ ﻪﻛ ﺪﻫد ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺶﻳاﺰـﻓا ار نﺎﻧآ ﻲﻣﻮﻤﻋ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ناﻮﺗ ﻲﻣ اﻮﻨﺷﺎﻧ داد . اﻮﻨﺷﺎﻧ داﺮﻓا ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ﻪﻛ ﻲﺳﺎﺳا تﺎﻜﻧ زا ﻲﻜﻳ

ﻲﻣ ﻦﻳا ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ،دﺮﻛ حﺮﻄﻣ ناﻮﺗ

،هﺪـﺷ مﺎﺠﻧا يﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ داﺮﻓا ﻪﺑﺎـﺸﻣ

ﺎـﺑ

ﻮﻛ يدﺎﻋ نﺎﻛد ﺖﺳا

)

،ﻲﺟ ﺲﻧﺎﻫ و ثرﻮﻓ 1964

ﻞـﻘﻧ ؛

،ﻲــﻠﺠﺗ و يﺪــﺷرا يزروﺎــﺸﻛ زا 1384

.(

ﻦﻴــﻨﭽﻤﻫ

نﻮﻧرو ) 2005 ( يﺎـﻫ ﻦﻳﺮﻤﺗ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻲﺸﻫوﮋﭘ رد

اﻮﻨـﺷﺎﻧ داﺮـﻓا رد نآ شزﻮﻣآو ﻞﻴﺼﺤﺗ نارود ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲﻠﻐـﺷ ﻂﻳاﺮـﺷ ﻞﻴﻬـﺴﺗ و ﻲﻓﺎـﻛ ﺶﻨـﻴﺑ دﺎـﺠﻳا ﺚﻋﺎﺑ ددﺮﮔ ﻲﻣ نﺎﻧآ ياﺮﺑ تﺪﻣزارد .

ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ موﺰـﻟ ﺲـﭘ

آرﺎﻛدﻮﺧ ار نآ ﺎﻫ ﻲﻧدﻮﻣزآ ﻪﻛ يا هزﺎﺳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ يﺪﻣ

ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ ياﺮـﺑ ار نﺎـﻧآ ،هدﺮﻛ روﺎﺑ هدﺎـﻣآ هﺪـﻨﻳآ يﺎـﻫ

ﻲﻣ ﺖﺳا ﻢﻬﻣ ،ﺪﻨﻛ .

ﺮـﺑ ﻲـﻨﺘﺒﻣ شزﻮـﻣآ نﻮﭼ ﺎﺠﻨﻳا رد

نازﻮــﻣآ ﺶــﻧاد روﺎــﺑ و ﻲﻫﺎــﮔآدﻮﺧ ،ﺮﻧدرﺎــﮔ هﺎﮔﺪــﻳد شزﻮﻣآ ﺲﭘ ،ﺖﺳا هداد ﺮﻴﻴﻐﺗ ار اﻮﻨﺷﺎﻧ يﺎـﻫ هوﺮﮔ رد

يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ﻢﻫ ﺮﮕﻳد ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺎﻬﻧآ ﻲﻣﻮﻤﻋ

ﺪـﻫد ﺶﻳاﺰﻓا ار .

ﻲـﻣ ﻪـﻄﺑار ﻦـﻳا رد ﺞﻳﺎـﺘﻧ ﻪـﺑ ناﻮـﺗ

نارﺎﻜﻤﻫو ﻦﭼ يﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ )

2003 ( رﻮـﻠﻴﺗ ، ) 2007 ( ،

ﺖــﻛﺎﻫ و ﺰــﺘﺑ )

1982 ،ﻚــﻴﻟﺎﻫﺎﻣ و ناﻮﻴﻟﻮــﺳ زا ﻞــﻘﻧ ؛

2000 ( دﺮﻛ هرﺎﺷا .

، ﺰﺘﻠﻓ و ﻲﻧﻮﺘﻧآ و زﻮﻟ 1996

زا ﻞﻘﻧ ؛

،ﻚﻴﻟﺎﻫﺎﻣ و ناﻮﻴﻟﻮﺳ 2000

( ﻪﻘﻴﻗد ﺖﺸﻫ ﻪﻠﺧاﺪﻣ ار يا

ﺋﺪــﻳو ﻂﺒــﺿ ترﻮــﺻ ﻪــﺑ دﻮــﺧ ﺶﻳاﺰــﻓا ياﺮــﺑ ﻲﻳﻮ

(11)

ﺪﻧداد ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﻄﺳﻮﺘﻣ نازﻮﻣآ ﺶﻧاد ﻲﻣﻮﻤﻋ يﺪﻣآرﺎﻛ .

،ﺮﻧدرﺎــﮔ ﻪــﻳﺮﻈﻧ زا هدﺎﻔﺘــﺳا ﺎــﺑ ﻢــﻫ ﻦــﭼ و رﻮــﻠﻴﺗ ،ﺪﻧداد ﺶﻳاﺰﻓا ار نﺎﻤﻠﻌﻣو نازﻮﻣآ ﺶﻧاد يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ دراد ﻲﻧاﻮـﺨﻤﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﻛ .

ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦـﻳا

ﻲﻠﻋ ﺖﻳدوﺪـﺤﻣ ﻢﻏر يﺪـﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﺖـﺴﻧاﻮﺗ ﺶﻳﺎـﻫ

ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻲﻧدﻮﻣزآ ﺪﻫد ﺶﻳاﺰﻓا ار ﺎﻫ .

ﺖـﺳﺎﻨﻌﻣ ناﺪﺑ ﻦﻳا

يﺪـﻨﻤﻧاﻮﺗ زا داﺮـﻓا روﺎـﺑ ﺶﻳاﺰـﻓا ﺎﺑ نﺎﻣﺰﻤﻫ ﻪﻛ ﺎـﻫ

ي

ﻲﻣﻮﻤﻋ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ،دﻮﺧ ﻲﺷﻮﻫ طﺎـﺒﺗرا رد ﺰﻴﻧ ﺎﻬﻧآ

ﺶﻳاﺰﻓا نﺎﺸﺴﻔﻧ ﻪﺑ دﺎﻤﺘﻋا سﺎﺴﺣا و روﺎﺑ ﺎﺑ ﻲﻣ

ﺪـﺑﺎﻳ .

يﺪﺑﺎﻋ ،يﺪﻤﺤﻣ هداز ﺶﻫوﮋﭘ ﺞﻳﺎﺘﻧ صﻮﺼﺧ ﻦﻳا رد ﻲﻧﺎﺠﻧﺎﺧ و )

1387 ( زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﺮـﻈﻧ ﻦـﻳا

زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦـﻳا ود ﺮـﻫ ﻪﻛ دراد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ﺪﻨﺘــﺴﻧاﻮﺗ ﻲﺘﺧﺎﻨــﺷ دﺮــﻜﻳور ﺮــﺑ ﻲــﻨﺘﺒﻣ شزﻮــﻣآ ﻲﻧدﻮﻣزآ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﺶﻳاﺰـﻓا ﻲﺒـﺴﻧ رﻮـﻃ ﻪـﺑ ار ﺎﻫ

ﺪﻨﻫد . ﻦﻳﺮﻤﺗ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺪﺳر ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﺲﭘ ﺎﻫ

ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ ي

ﺪـﻧاﻮﺘﺑ ﺮﻧدرﺎـﮔ ﻪـﻳﺮﻈﻧ ﺮـﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﻲﺷزﻮﻣآ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ نﻮﭼ د يﺪـﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﺶﻳاﺰﻓا ﺮﺑ هوﻼﻋ رد ،اﻮﻨـﺷﺎﻧ هوﺮـﮔ ر

هوﺮﮔ ﺮﻳﺎﺳ ﺎﻫ

دﻮﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺰﻴﻧ .

ﻲﻣ ﺲﭘ ﺎـﺑ ﺮـﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋـﭘ رد ،ﻪـﻛ ﺖـﻔﮔ ناﻮـﺗ

ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و يا

يﺎـﻫ

ﻲــﻣ ،داﺮــﻓا ﻲــﺷﻮﻫ رد يرادﺎــﻨﻌﻣ يﺎــﻫﺮﻴﻴﻐﺗ ناﻮــﺗ

ﻲﻧدﻮﻣزآ ﻲﻣﻮﻤﻋ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﺎﻫ

دﺮﻛ دﺎﺠﻳا .

،ﺎﺠﻨﻳا رد

ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﺶﻘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ رد ﺮﻧدرﺎـﮔ ﻪـﻳﺮﻈﻧ زا

ﻲﻣ ،ﻲﺷزﻮﻣآ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ

ﻲﻧدﻮـﻣزآ رد ار روﺎـﺑ ﻦﻳا ناﻮﺗ ﺎـﻫ

ﻪﻛ دﺮﻛ دﺎﺠﻳا :

» ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﻪﺑ ﻦﻣ و مراد روﺎـﺑ دﻮـﺧ يﺎـﻫ

ﻲﻣ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻪﺑ ﻢﻧاﻮﺗ ﺎﻫ

،هدﻮـﺑ راوﺪـﻴﻣا هﺪﻨﻳآ رد دﻮﺧ ي

ﻢﻨــﻛ ذﺎــﺨﺗا ار ﺐــﺳﺎﻨﻣ ﻢﻴﻤــﺼﺗ

«.

ﻦــﻳا ﺖﻳدوﺪــﺤﻣ زا

ﺎﻳاﻮﻨﺷﺎﻧ هوﺮﮔ ياﺮﺑ نآ راﺰﺑا عﻮﻧ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﻲﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ن

دﺮﻛ هرﺎﺷا .

نﺪـﻧاﻮﺧ تﻼﻜﺸﻣ نازﻮﻣآ ﺶﻧاد ﻦﻳا نﻮﭼ

ﺎـﺑ هاﺮـﻤﻫ يا هﺪﺷ ﻲﺑﺎﻳرﺎﺠﻨﻫ راﺰﺑا زا ﺪﻳﺎﺑ ﺲﭘ ،ﺪﻧراد ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ شور ﺶﻫوﮋﭘ رد

ﺎﻫ دﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا يﺪﻌﺑ ي .

ﻲﻣ ﻪﺻﻼﺧ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪـﻳﺮﻈﻧ ﻪـﻛ ﺖـﻓﺮﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ ناﻮﺗ

نﺎـﻴﻟﻮﺘﻣ ﻪـﻛ ﺖـﺳا يﺪـﻳﺪﺟ ﻢﻳادارﺎﭘ ﻊﻗاو رد ،ﺮﻧدرﺎﮔ هزﺎــﺗ ﻲــﻘﻓا ﺎــﺑ ار ﺖــﻴﺑﺮﺗ و ﻢﻴــﻠﻌﺗ ﺖﻟﺎــﺳر زا

و ﺎــﻫ

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺖـﺳا ﻪﺘﺧﺎﺳ ور ﻪﺑور ﻲﻠﻤﻋ يﺎﻫ .

ﻪـﺸﻳﺪﻧا ﻦـﻳا

،نﺎﻳاﻮﻨـﺷﺎﻧ نﻮـﭼ ،هﮋـﻳو زﺎـﻴﻧ ﺎـﺑ نازﻮـﻣآ ﺶﻧاد ياﺮﺑ ياﺮـﺑ ﻲﻓﺎـﻛ ﺔـﻨﻴﻣز ،هدﺮـﻛ يرﺎﻳ ار ﺎﻬﻧآ ﺖﺳا ﻪﺘﺴﻧاﻮﺗ يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻪﺑ روﺎﺑ ﺎﻫ

مزﻻ شﺮـﮕﻧ ﺮـﻴﻴﻐﺗ و ﻪـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ

ﻦﻳا رد ار يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﺎﺑ نآ طﺎﺒﺗرا و ﻲﺷﻮﻫ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ا داﺮﻓا ﺪﻨﻛ دﺎﺠﻳ .

ﻊﺑﺎﻨﻣ ،يﺪﻤﺣا لﺎﻬﻧ ).

1386 .(

ﺐﺴﻛ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ شزﻮﻣآ ﺮﻴﺛﺄﺗ

نﺎﻧز يا ﻪﻓﺮﺣ يﺪﻣآرﺎﻛ دﻮﺧ ﺮﺑ ﻲﮕﻧﺎﺧ رﺎﻛ و نﺎﻬﻔــﺻا ﺮﻬــﺷ ﺖــﺳﺮﭘﺮﺳ دﻮــﺧ ﻪــﻣﺎﻧ نﺎــﻳﺎﭘ ،

ﺪــﺷرا ﻲــﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ )

هﺪــﺸﻧ پﺎــﭼ (

هﺪﻜــﺸﻧاد ،

نﺎﻬﻔﺻا هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺳﺎﻨﺸﻧاور .

ﺎﺷﺎﭘ ﻦﺴﺣ،ﻲﻔﻳﺮﺷ ) .

1384 .(

» ﻪﻳﺮﻈﻧ تﺎﻣﺪﻘﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ

شﻮــﻫ ﺎﮔ ﺪــﻨﭼ يﺎــﻫ ﻪــﻨﻴﻣز رد ،ﺮﻧدرﺎــﮔ ﻪــﻧ

عﻮﺿﻮﻣ ﺎﻫ

نازﻮـﻣآ ﺶـﻧاد يرﺎﮔزﺎﺳ و ﻲﺳرد ي

« ،

يروآﻮﻧ ﻪﻣﺎﻧ ﻞﺼﻓ ﺎﻫ

،ﻲﺷزﻮﻣآ ي ش

11 ﺺـﺻ،

1 - 24 .

مﻼﻏ،زوﺮـﻓا ؛ﺮـﻬﭼ ﻚـﻴﻧ ،ﻲﻨﺴﺤﻣ ؛ﺪﻴﻌﺳ ،هداز ﻦﺴﺣ ﻪــﻬﻟا،يزﺎﺠﺣو ﻲــﻠﻋ ).

1386 .(

ﻲﺘﺧﺎﻨــﺷ لﻮــﺤﺗ

ﻦـﻫذ ﻪـﻳﺮﻈﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ اﻮﻨﺷﺎﻧ نﺎﻛدﻮﻛ .

ناﺮـﻬﺗ :

(12)

، ﻲﭘﺎﻴﭘ ) 1 (

و شروﺮـــﭘ و شزﻮـــﻣآ تﺎـــﻌﻟﺎﻄﻣ هﺎﮕـــﺸﻫوﮋﭘ ﻫوﮋﭘ ﺺﺻ ،ﻲﻳﺎﻨﺜﺘﺳا نﺎﻛدﻮﻛ هﺪﻜﺸ 19

- 44 .

ﺎـﺿر ﻲـﻠﻋ ،يﺪـﺑﺎﻋ و ﻲـﻠﻋ ،يﺪﻤﺤﻣ هداز ).

1386 .(

» رد يﺪـــﻣآرﺎﻛدﻮﺧ و دﻮـــﺧ ﺖـــﻣﺮﺣ دﻮـــﺒﻬﺑ

نﺎــﻧاﻮﺟﻮﻧ

«

، ﻲــﻧاﺮﻳا نﺎــﺳﺎﻨﺷ ناور ﻪﻣﺎﻨﻠــﺼﻓ .

4 ) 15 ( ﺺﺻ ، 245 - 252 .

ﻪـﻤﻃﺎﻓ ،ﺮﻴﻣا ﻲﻧﺎﻣز ).

1385 .(

ﻪـﺑ ﻲﻠﻐﺷ هروﺎﺸﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ

ﺮـﺑ ﺰﺘﻟﻮـﺒﻣوﺮﻛ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺮﻴﮔدﺎﻳ ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻚﺒﺳ ﺗ رﺎﺘﻓر

نﺎﻬﻔـﺻا ﺮﻬـﺷ نﺎﻧز رد ﻲﮕﻧﺎﺧ برﺎﺠ ،

ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻪﻣﺎﻧ نﺎﻳﺎﭘ )

هﺪﺸﻧ پﺎﭼ (

هﺪﻜﺸﻧاد ،

ﻲﺘﻴﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋو ﻲﺳﺎﻨﺷ ناور

نﺎﻬﻔﺻا هﺎﮕﺸﻧاد .

ﺎـﺿر ﻲـﻠﻋ ،يﺪـﺑﺎﻋ و ﻲـﻠﻋ ،يﺪﻤﺤﻣ هداز ).

1386 .(

» رد يﺪـــﻣآرﺎﻛدﻮﺧ و دﻮـــﺧ ﺖـــﻣﺮﺣ دﻮـــﺒﻬﺑ

نﺎــﻧاﻮﺟﻮﻧ

«

، ﻲــﻧاﺮﻳا نﺎــﺳﺎﻨﺷ ناور ﻪﻣﺎﻨﻠــﺼﻓ .

4 ) 15 ( ، 252 - 245 .

،بﺎـﻨﺑ يرﺎﺒﻏ

ﺪـﻤﺤﻣ ،يﻮـﺒﻧ و ﺮﻗﺎـﺑ ).

1382 .(

» ﺮﻴﺛﺄـﺗ

تﻼﻳﺎــــﻤﺗ ﺶﻫﺎــــﻛ رد ﻲﻫﺎﮕﺤﺒــــﺻ شزرو شزﻮـﻣآ ﻲـﻨﻫذ هﺪـﻧﺎﻣ ﺐﻘﻋ نﺎﻛدﻮﻛ يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ﺮﻳﺬﭘ

« ، ﻲـﺘﻴﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ و ﻲﺳﺎﻨﺸﻧاور ﻪﻠﺠﻣ ش ،

1 ،

139 - 154 .

ﻢﻴﺣﺮﻟاﺪﺒﻋ،ﻲﻳﺎــﺴﻛ ).

1384 .(

» هروﺎــﺸﻣ ﺮﻴﺛﺄــﺗ ﻲــﺳرﺮﺑ

ﺮـﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ تﺎـﻋﻼﻃا شزادﺮـﭘ هﻮﻴﺷ ﻪﺑ ﻲﻠﻐﺷ ﺶﻫﺎــﻛ ﺣ ﺪــﻣآرﺎﻛﺎﻧ رﺎــﻜﻓا نﺎﻳﻮﺠــﺸﻧاد يا ﻪــﻓﺮ

نﺎﻬﻔﺻا هﺎﮕﺸﻧاد

«

، هزﺎﺗ ﻪﻠﺠﻣ ﺎﻫ

ﺶﻫوﮋـﭘ و يﺎـﻫ

هروﺎﺸﻣ ش ، 5 ، ) 17 ( ﺺﺻ ، 27 - 39 .

،ﻲـــــﻠﺠﺗ و زﺎـــــﻧﺮﻓ ،يﺪـــــﺷرا يزروﺎـــــﺸﻛ

ﺎـــﺴﻳﺮﭘ ).

1384 .(

شزﻮـــﻣآو ﻲـــﺳﺎﻨﺷ ناور

ﻲﻳاﻮﻨﺷﺎﻧ . ناﺮﻬﺗ : حﺮﺷ تارﺎﺸﺘﻧا .

ﻪﺒﻴﻃ ،ﻲﻧﺎﻬﻔﺻاﺮﺼﻧ

).

1387 .(

ﻲﻠﻐﺷ يﺎﻫوزرآ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ

زﻮــﻣآ ﺶــﻧاد ﺎــﺑ ﻲﻟﺎــﻋ نازﻮــﻣآ ﺶــﻧاد ﺎــﺑ نا

يرﺎﺘﻔﮔ تﻻﻼﺘﺧا )

نﺎـﺑز ﺖﻨﻜﻟ ،اﻮﻨﺷ ﻢﻛ (

ةرود

نﺎﺘﺳﺮﻴﺑد . هﺪﻜـﺸﻧاد ،ﺪـﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻪﻣﺎﻧ نﺎﻳﺎﭘ

نﺎﻬﻔﺻا هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺳﺎﻨﺸﻧاور .

Armstrong, T. (1994). Multiple intelligences in the classroom. Alexandria; VA:

Association for Supervision and Curriculum Development.

Bandura, A. (1997). Self efficacy:The exercise of control. New York: Freeman.

Chan, D.W. (2003). Multiple intelligence and perceived self – efficacy among chines secondary school teachers in Hong Kong.

Educational psychology, 23, ,5. university of Hong Kong.

Engel, Y. B. (2009). A comparison of motor abilities and perceived self - efficacy between children with hearing Impairments and normal hearing children.

Disability and rehabilitation EBSCO.^Host,

31 , 5, .352-358.

Fabian, E. S., Ethridge, G., & Beverigee, S.

(2009). Differnce in perceptions of career barriers and supports for people with disabilities by demographic, background and case status factors.Journal of Rehabilitation, 75,41-49.

Gardner, H. (1983). frames of mind: the theory of multiple Intelligence, New York:

Basic book.

Gardner, H. (1999). Intelligence reframed.

New Yor: k Basic Books.

Gardner, H. (1995). Reflection on multiple intelligences.phi Dalta kappan 77 (3), 200- 208.

Gardner, H. (2003). A case against spritual intelligence. International Journal for the Psychology of Religion, 10. 27-34.

Kirrsi, T., & Petti, N. (2008). Identificatian of multiple Intelligences with the multiple Intelligence Profiling Questionnaire.

Psychology Science Quarterly , 206 -221.