يرﻮﺌﺗ نﻮﻣزآ يﺎﻫ
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻪﻟﺎﺴﻣ ﭘﻴ
ﺑ رد ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ ﻴ
ﻦ
ﺶﻧاد ﺋاﺪﺘﺑا ﻊﻄﻘﻣ نازﻮﻣآ
ﻲ
ﻲﺋﺎﺒﻃﺎﺒﻃ ﻲﺿﺎﻗ دﻮﻤﺤﻣ
1
يزﺎﺠﺣ ﻪﻬﻟا ،2
ﻠﻋ ﻲ ﺋﺎﺿر ﻲ ﺮﺷ ﻳ
3ﻒ
ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :
5 / 2 / 89 ﻲﻳﺎﻬﻧ شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ
: 22 / 4 / 89
ﻜﭼ ﻴ هﺪ
اﻳ هزاﺪﻧا ﻪﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦ ﮔ
ﻴ ﺮ ي ﭘ ﻴ ﻣ رد نآ ﺮﺑ ﺮﺛﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﺳرﺮﺑ و ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ ﻴ
نﺎ
ﺶﻧاد ﻣآ ﺋاﺪﺘﺑا ﻊﻄﻘﻣ نازﻮ ﻲ
رﻮﺌﺗ سﺎﺳا ﺮﺑ ي
ﻋﺎﻤﺘﺟا لﺮﺘﻨﻛ يﺎﻫ ﻲ
ﻲﻣ ، دزادﺮﭘ . ﺪﺑ ﻳ ﻦ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ،رﻮﻈﻨﻣ ا
ي ﻢﺠﺣ ﻪﺑ 412 ﺮﻔﻧ ) 149 و ﺮﺴﭘ 263 ﺮﺘﺧد ( ﺶﻧاد زا ﻢﺠﻨﭘ نازﻮﻣآ
ﺋاﺪﺘﺑا ﻲ ﺷ ﻪﺑ جﺮﻛ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻴ
ﻓدﺎﺼﺗ ةﻮ ﻲ ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا .
ﻳ ﻪﺘﻓﺎ ﭘ ﺎﻫ ﻴ ار ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ
ﺘﻧ ﻴ ﮕﺘﺴﺒﻟد ﻞﻣﺎﻋ رﺎﻬﭼ ﺔﺠ ﻲ
ﮕﺘﺴﺒﻟد ،نﺎﻤﻠﻌﻣ ﻪﺑ ﻲ
و ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﺑ ﺪﻬﻌﺗ ،ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﺑ
ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﺪﻨﻫد ﻲﻣ نﺎﺸﻧ .
ﺘﻧ ﻴ لﺎﻜﺳوﺮﻛ نﻮﻣزآ ﺔﺠ ﻟاو_
ﻴ ﭘ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺲ ﻴ
ﺎﺑ ﺪﻧﻮ
ﺑ رد ﻪﺳرﺪﻣ ﻴ
ﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ سراﺪﻣ ﻦ ﻲ
راد ي ﺑ رد ﺎﻣا ،دراﺪﻧ ﻢﻫ زا ﻴ
سﻼﻛ ﻦ توﺎﻔﺗ ﺎﻫ
ﻨﻌﻣ ﻲ ا ﺖﻠﻋ ﻪﻛ ؛دﻮﺑ راد ﻳ
ﻣ ار ﺮﻣا ﻦ ﻲ
ﭘ ندﻮﺑ ﻪﺘﺴﺑاو رد ناﻮﺗ ﻴ
ﻪﺑ ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ
ﮕﺘﺴﺒﻟد ﻲ ﻣ ﻪﺑ سﻼﻛ ﻮﺟ ندﻮﺑ توﺎﻔﺘﻣ ،ﻢﻠﻌ د ﻞﻣاﻮﻋ و ﻢﻫ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻫ
ﻳ ا رد ﺮﮕ ﻳ ﻦ
ﺖﺴﻧاد ﻦﺳ .
ﻐﺘﻣ ﻴ ﭘ ﺎﺑ لﺪﻌﻣ ﺮ ﻴ
ﻮﺳ زا ،ﺖﺷاد ﻪﻄﺑار ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ ي
د ﻳ ﻐﺘﻣ ﺮﮕ ﻴ ﺮ
ﺴﻨﺟ ﻴ رادﺎﻨﻌﻣ ﺔﻄﺑار ﺖ ي
ﭘ ﺎﺑ ﻴ ﺶﻧاد ﺔﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ ا رد نازﻮﻣآ
ﻳ ﺖﺷاﺪﻧ ﻦﺳ ﻦ .
نﺎﮔژاو يﺪﻴﻠﻛ ﭘﻴ : ﺶﻧاد ،ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ ﺋاﺪﺘﺑا ﻊﻄﻘﻣ نازﻮﻣآ
ﻲ ﻈﻧ ، ،لﺮﺘﻨﻛ ﻪﻳﺮ
ﺖﻴﺴﻨﺟ
.1
رﺎﻴﺸﻧاد ﻲﺳﺎﻨﺷ ﺖﻴﻌﻤﺟ هوﺮﮔ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا مﻮﻠﻋ هﺪﻜﺸﻧاد
ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد
، smghazi@ut.ac.ir
رﺎﻴﺸﻧاد2
ﻲﺘﻴﺑﺮﺗ ﻲﺳﺎﻨﺸﻧاور و هروﺎﺸﻣ هوﺮﮔ ﻲﺳﺎﻨﺸﻧاور و ﻲﺘﻴﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ هﺪﻜﺸﻧاد
هﺎﮕﺸﻧاد
ناﺮﻬﺗ
، ehejazi@ut.ac.ir
يﺮﺘﻛد يﻮﺠﺸﻧاد3
ﻲﺘﻴﺑﺮﺗ ﻲﺳﺎﻨﺸﻧاور ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد
114
مود هرﺎﻤﺷ ،لوا لﺎﺳ ،ناﺮﻳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻠﺠﻣ نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ ،
1389
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ سراﺪﻣ ﻲ
ﻞﻜﺷ رد ﮔ ﻴ ﺮ ي شزرا ﺎﻫ ﺖﺻﺮﻓ و ﺎﻫرﺎﺠﻨﻫ ،ﺎﻫ ي
ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ ﺪﻧراد داﺮﻓا .
ﻟوا نﺎﻛدﻮﻛ ﻴ
ﺳ رد ار دﻮﺧ تﻼﻣﺎﻌﺗ ﻦ ﻴ
ﺷزﻮﻣآ ﻢﺘﺴ ﻲ
ﺞﻨﭘ دوﺪﺣ رد ﻳ
ﮕﻟﺎﺳ ﺶﺷ ﺎ ﻲ
ﻣ راﺮﻗﺮﺑ ﻲ ﺪﻨﻨﻛ
ﻫ ﺎﺗ ًًﻻﻮﻤﻌﻣ و ﻴ
ﮕﻟﺎﺳ هﺪﺠ ﻲ
طﺎﺒﺗرا ﻣ ﻆﻔﺣ ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ار نﺎﺷ ﻲ
ﺘﻧ رد ،ﺪﻨﻨﻛ ﻴ
،ﻪﺠ ﺮﻘﺗ نﺎﻧاﻮﺟ ﻳ
ًﺎﺒ 13
ﮔﺪﻧز زا لﺎﺳ ﻲ
ﺳ رد ار دﻮﺧ ﻴ
ﺷزﻮﻣآ ﻢﺘﺴ ﻲ
ﻣ فﺮﺻ ﻲ ﺗرﺎﺒﻋ ﻪﺑ ﺪﻨﻨﻛ ﻲ
ا ﻳ رد ار نﺎﻣز زا راﺪﻘﻣ ﻦ
ﺼﺤﺗ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻴﻠ
ﻲ هداﻮﻧﺎﺧ زا رود ﻪﺑ و ﺮﭙﺳ نﺎﺷ
ي ﻣ ﻲ ﺷزﻮﻣآ تﺎﺴﺳﻮﻣ و ﺪﻨﻨﻛ ﻲ
ﻟوا راﺰﺑا ﻴ ﺔ
ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ ﻣ نﺎﻧاﻮﺟ نﺪﺷ ﻲ
ﺪﻧﻮﺷ . شور و تﺎﻋﻼﻃا شزﻮﻣآ لﻮﺌﺴﻣ ﻢﻫ سراﺪﻣ لﻮﺌﺴﻣ ﻢﻫو ﺎﻫ
اﻳ شزرا و ﺎﻫرﺎﺠﻨﻫ دﺎﺠ ﺎﻫ
ي ﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻲ
ﺪﻧﻮﺷ . زوﺮﻣا ﺔﻌﻣﺎﺟ رد ي
ﺎﺑ سراﺪﻣ ،
ﭘ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﻴ
ﭽ ﻴ هﺪ ا ي ﺛﺎﺗ ﻪﻛ ﻴ رﺎﻜﻧا ﺮ ﺬﭘﺎﻧ ﻳ ﺮ ي نآ دﺮﻛرﺎﻛ ﺮﺑ ﺪﻨﻳوﺮﺑور ﺪﻧراد ﺎﻫ
. رﺎﻈﺘﻧا سراﺪﻣ زا
ﻣ ﻲ ﺤﻣ ﺎﺑ ار نﺎﻧاﻮﺟ ﻪﻛ دور ﻴ
ﻂ ﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي ﺑﻮﻠﻄﻣ ﺢﻄﺳ ﻪﺑ نآ رد ﺪﻨﻧاﻮﺘﺑ ﻪﻛ ﺪﻧزﺎﺳ ﻪﺟاﻮﻣ ﻲﻤﻟﺎﺳ ﻲ
ﺳد ﺶﻧاد زا ﺖ
ﻳ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ﺪﻟﻮﻣ داﺮﻓا و ﺪﻨﺑﺎ .
ﻫﺎﮔآ ﺎﺑ ﻲ ﺎﻗو زا ﻳ ﺋﺎﺳرﺎﻧ و ﻊ ﻲ
ﻳﺎﻫ ﻲ رد ﻪﻛ
د سراﺪﻣ ﻳ ﻣ هﺪ ﻲ ﻧاﺮﮕﻧ ،دﻮﺷ ﻲ
ﺎﻫ ي اﺰﻓا سراﺪﻣ ﻮﺟ زا مﻮﻤﻋ ﻳ
ﻣ ﺶ ﻲ ﺪﺑﺎﻳ .
ﭘﻴ ﮕﺘﺴﺒﻟد و ﻪﻗﻼﻋ ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ ﻲ
ﺶﻧاد ﺪﻣ و نﺎﻨﻛرﺎﻛ ،نﺎﻤﻠﻌﻣ ﻪﺑ نازﻮﻣآ ﻳ
ﺖﺒﺴﻧ روﺮﻏ و ناﺮ
ﺖﺳا دﻮﺧ ﺔﺳرﺪﻣ ﻪﺑ )ا
ﻳ
1ﺲ ، 2005 .(
ا ﻤﻫ ﻴ ﭘ و ﻪﺳرﺪﻣ ﻮﺟ ﺖ ﻴ
ﺶﻧاد ﺪﻧﻮ زﻮﻣآ
- ﻣز ﻪﺳرﺪﻣ ﻴ ﺔﻨ
ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲ ﺳﺎﻨﺸﻧاور ، ﻲ
ﺑدا و ﻪﺳرﺪﻣ ﻴ
ﺷزﻮﻣآ تﺎ ﻲ
دراد . ﻣﻮﻤﻋ ﻲﻘﻓاﻮﺗ ﻲ
ﻪﻛ دراد دﻮﺟو
ﺤﻣ سراﺪﻣ ﻴ
ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻂ ﻲ
ﮔرﺰﺑ ﻲ ﺶﻧاد ،نآ رد ﻪﻛ ﺪﻧا شزرا ،تادﺎﻘﺘﻋا زا نازﻮﻣآ
ﻌﻣ ،ﺎﻫ ﻴ و ﺎﻫرﺎ
ﻧاﺮﮕﻧ ﻲ ﺎﻫ ي ﺪﻧرادرﻮﺧﺮﺑ كﺮﺘﺸﻣ .
ﻨﭽﻤﻫ ﻴ ﺎﻫدﺮﻜﻠﻤﻋ ،ﻦ ي
ﻨﺷ ﺘﺧﺎ ﻲ ﻔﻃﺎﻋ و ﻲ ﺶﻧاد ﻪﺑ نازﻮﻣآ
ﺳو ﻴ و ﺔﻠ ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي ﻣ ﻞﻜﺷ ﻪﺳرﺪﻣ ﻲ
ﮔﻴ و دﺮ ﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي رد ﻪﺳرﺪﻣ رد ﻳ
ﺤﻣ ﻚ ﻴ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻂ ﻲ رد ﻢﻫ ،
ﺑ ﻢﻫ و نورد ﻴ
ﻣ ترﻮﺻ سرد سﻼﻛ نوﺮ ﻲ
ﮔﻴ دﺮ ) د و ﻦﻤﻓﺎﻫ ﻳ
،ناﺮﮕ 2001 ﻦﻣﺮﻜﺳا زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ ،2
2002 .(
ﻪﻳﺮﻈﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﻴﻘﺤﺗ يﺮﻈﻧ بﻮﭼرﺎﭼ ﺖﺳا ﻲﻘﻴﻔﻠﺗ يا
. ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻪﻧ دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ ﻚﻳ زا
هﺪﺷ ﺬﺧا هﺎﮔﺪﻳد و يرﻮﺌﺗ ﺪﻨﭼ زا ﻪﻜﻠﺑ ،يرﻮﺌﺗ ﺪﻧا
. يرﻮﺌﺗ نﻮﻣزآ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ فﺪﻫ يﺎﻫ
هزاﺪﻧا و ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮﻴﭘ ﺔﻨﻴﻣز رد دﻮﺟﻮﻣ هدﺎﻣآ و نآ يﺮﻴﮔ
ﻦﻳا ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ ﻲﺳﺎﻴﻘﻣ يزﺎﺳ
ﺖﺳا ﻲﺋاﺪﺘﺑا ﻊﻄﻘﻣ رد مﻮﻬﻔﻣ .
1Eith
2 Scherman
يرﻮﺌﺗ نﻮﻣزآ ﻦﻴﺑ رد ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮﻴﭘ يﺎﻫ
...
115
رﻮﺌﺗ ي ﺎﻫ ي ﭘ ﻴ ﻪﺳرﺪﻣ ﺪﻧﻮ
رﻮﺌﺗ ي ﺎﻫ ي لﺮﺘﻨﻛ : رﻮﺌﺗ ي ﻋﺎﻤﺘﺟا لﺮﺘﻨﻛ ﻲ
ﻳ ﺎ رﻮﺌﺗ ي ﭘ ﻴ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﻧﻮ ﻲ
ﻲﺷﺮﻴﻫ اﺪﺘﺑا رد ار
) 1969 ( اﺮﺑ ي ﺿﻮﺗ ﻴ ﻻد ﺢ ﻳ دﺮﻛ حﺮﻄﻣ مﺮﺟ ﻞ .
مﺮﺟ رﻮﺌﺗ نﺎﺳﺎﻨﺷ ي
ﺎﻫ ي ﺻﻮﺗ ﺎﺑ ار ﻲﻧاواﺮﻓ ﻴ
ﻒ
اﻳ ﻦ ﻧاﻮﻗ زا مدﺮﻣ اﺮﭼ ﻪﻛ ﻴ
ﺤﻣ ﻦ ﻴ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻂ ﻲ ﭘ نﺎﺷ ﻴ وﺮ ي ﻤﻧ ﻲ هداد ﻂﺴﺑ ﺪﻨﻨﻛ ﺪﻧا
. واﺮﺗ ﻳ ﻲﺷﺮﻴﻫ ﺲ
) 1969 ( ور ﻳ ﺪﺟ دﺮﻜ ﻳ ﺪ ي ﻪﺑ ار ا يﺎﺟ ﻳ ﺪﻗ لاﻮﺳ ﻦ ﻳ
ﻤ ﻲ ﻪﺑ ﺑ رﺎﻛ دﺮ . ﺎﺟ ﻪﺑ وا ي ا ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﻳ ﻦ اﺮﭼ ﻪﻛ
ﻧاﻮﻗ زا مدﺮﻣ ﻴ
ﻄﺨﺗ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻦ ﻲ
ﻣ ﻲ ا ﻪﺑ ﺖﺳاﻮﺧ ،ﺪﻨﻨﻛ ﻳ
ﻧاﻮﻗ زا داﺮﻓا اﺮﭼ ﻪﻛ ﺪﻫد ﺦﺳﺎﭘ لاﻮﺳ ﻦ ﻴ
ﻦ
ﭘ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻴ وﺮ ي ﻣ ﻲ ﺪﻨﻨﻛ . اﺮﺑ ي ا ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﻳ
ﺮﻈﻧ ﻲﺷﺮﻴﻫ ،لاﻮﺳ ﻦ ﻳ
ﻋﺎﻤﺘﺟا لﺮﺘﻨﻛ ﺔ ﻲ
ﻦﻴﻨﭼ ار
ﭘﻴ ﺘﻧ هﺰﺑ و مﺮﺟ ﻪﻛ ﻲﺷﺮﻴﻫ ،داد دﺎﻬﻨﺸ ﻴ
ﭘ ﺔﺠ ﻴ ﺎﻫﺪﻧﻮ ي ﻌﺿ ﻴ ﻒ ﻳ ﻊﻄﻗ ﺎ ﺖﺳا ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺎﺑ هﺪﺷ .
ﻲﺷﺮﻴﻫ ) 1969 ( اﻳ ﭘ مﺎﻧ ﺎﺑ ار لﺮﺘﻨﻛ شور ﻦ ﻴ
دادراﺮﻗ ﺪﻧﻮ ي
زﺎﺳ مﻮﻬﻔﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ ي
دﺮﻛ . ﺑ وا ﻴ دﺮﻛ نﺎ
ﻲﻣ ﺐﺒﺳ ﻪﻛ ﻲﺘﻠﻋ ﻪﻧﺎﮕﻳ ﻪﻛ ﺒﻃ فﻼﺧ ﺮﺑ مدﺮﻣ دﻮﺷ
ﻴ ﻏ ﺖﻌ ﻴ ﻗﻼﺧا ﺮ ﻲ ﻧاﻮﻗ زا و ﺖﻛﺮﺣ دﻮﺧ ﻴ
ﻦ
ﭘ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻴ وﺮ ي ﭘ ،ﺪﻨﻨﻛ ﻴ ﺪﻧﻮ ﻳﺎﻫ ﻲ دﺮﻓ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻳ
ﻪﺴﺳﻮﻣ ﺎ ا ي ﮕﻧﺮﻤﻫ ﻪﻛ ﺪﻧراد ﻲ
ﺎﺑ ار ﺖﻋﺎﻤﺟ
ﻣ ﺪﺷر ﻲ ﺪﻨﻫد . ﺘﻗو ﻲ ﻌﺿ داﺮﻓا ﻪﻛ ﻴ
ﭘ ﻢﻫ ﺎﺑ ﻒ ﻴ
ﺪﻧﻮﺷ هداد ﺪﻧﻮ ﻳ
نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﺑ ﺎ ﻌﻤﺟ و ﺎﻫ
ﻴ ﺖ ﻳﺎﻫ ﻲ ﻪﻛ
ﻧ ﺖﻋﺎﻤﺟ ﮓﻧﺮﻤﻫ ﻴ
اﺮﮕﺑ ﺪﻨﺘﺴ ﻳ نآ ،ﺪﻨ ﺎﻤﺗ ﻖﺒﻃ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺖﻗو ﻳ
ﻏ تﻼ ﻴ ﻗﻼﺧا ﺮ ﻲ ﺗاذ ﻲ رﺎﺘﻓر دﻮﺧ
ﻣ ﻲ ﺪﻨﻨﻛ . ﭘ وا ﻴ اﺮﺑ ﺮﺼﻨﻋ رﺎﻬﭼ ﻪﻛ داد دﺎﻬﻨﺸ ي
ﭘ ﻴ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﻧﻮ ﻲ
دراد دﻮﺟو :
ﮕﺘﺴﺒﻟد ﻲ ﺪﻬﻌﺗ ، ،
ﮔرد ﻴ ﻦﺘﺷاد دﺎﻘﺘﻋا و ندﻮﺑﺮ .
رﻮﺌﺗ ﻖﺒﻃ ي ا زا ماﺪﻛ ﺮﻫ ،ﻲﺷﺮﻴﻫ ﻳ
ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻦ ﻲ
ﻻﺎﺑ ﻲﻳ ﻘﺑ ﺎﺑ ﻴ ﻪ
ﻌﻀﺗ ﻪﺑ ﻲﻜﻳ نﺪﺷ ﻒﻴﻌﺿ ﻪﻛ ﻲﻤﺴﻗ ﻪﺑ دراد ﻴ
ﻘﺑ ﻒ ﻴ ﻣﺎﺠﻧا ﺪﻫاﻮﺧ ﻪ ﻴ
ﺪ )
،ﺮﻛا 1997 .(
ﺎﻋدا ﻲﺷﺮﻴﻫ
ﭘ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﺔﻤﻫ ﺮﮔا ﻪﻛ دﺮﻛ ﻴ
ﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﻧﻮ ﻲ
ﻧاﻮﻗ زا كدﻮﻛ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻢﻟﺎﺳ ﻴ
ﺪﻫاﻮﺧ ﺖﻌﺑﺎﺘﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻦ
دﺮﻛ . ﺑ ﺮﮔا ،لﺎﺣ ﺮﻫ ﻪ ﻳ
ﻲﻜ ﻳ ﺑ ﺎ ﻴ ﭘ ﺮﺻﺎﻨﻋ زا ﺮﺘﺸ ﻴ
ﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﻧﻮ ﻲ
ﻌﺿ ﻴ ﻒ ﻳ مﺮﺟ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ،ﺪﻧﻮﺷ ﻢﻛ ﺎ
ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ .
ﭘ ﻲﺷﺮﻴﻫ ﻴ ﭘ زا ﻲﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ عاﻮﻧا صﺎﺨﺷا ﻪﻛ داد دﺎﻬﻨﺸ ﻴ
ﻂﺴﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺎﺑ ار ﺎﻫﺪﻧﻮ
ﻣ ﻲ ﺖﺳا ﻪﺳرﺪﻣ و نﻻﺎﺴﻤﻫ ،هداﻮﻧﺎﺧ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﻛ ،ﺪﻨﻫد .
رﻮﺌﺗ ي ﻋﺎﻤﺘﺟا لﺮﺘﻨﻛ ﻲ
ﻲﺷﺮﻴﻫ ﻪﻜﻧﺎﻨﭼ ،
ﺮﻌﺗ ار نآ ﻳ دﺮﻛ ﻒ ﻳ ﻜ ﻲ ﻟوا زا ﻴ رﻮﺌﺗ ﻦ ي ﻳﺎﻫ ﻲ ﭘ ﻂﺴﺑ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻴ
ﺨﺸﺗ و ﻪﺳرﺪﻣ ﺪﻧﻮ ﻴ
دﻮﺒﻤﻛ ﺺ
ﭘﻴ ﺎﻫﺪﻧﻮ ي ناﻮﻨﻌﺑ ﻪﺳرﺪﻣ ﻳ
ﻟوا ﻞﻣﺎﻋ ﻚ ﻴ
ﺮﺳ مﺮﺟ ﺔ دراد رﺎﻛو
) ﺲﻛودﺎﻣ ﺮﭘ و1
ﻳ
2ﺰﻨ ، 2003 .(
ﺑﻴ ﺎﺳ زا ﺶ ﻳ
رﻮﺌﺗ ﺮ ي رﻮﺌﺗ ،ﺎﻫ ي رﻮﺤﻣ ﺶﻘﻧ لﺮﺘﻨﻛ ي
ﺮﺗ ي رﻮﺌﺗ رد ي ﭘ ﻴ ا ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ ﻳ
ﺎﻔ
ﻣ ﻲ ﺪﻨﻛ . رﻮﺌﺗ ًﻻوا ي ﻊﻣﺎﺟ مﻮﻬﻔﻣ لﺮﺘﻨﻛ ﺮﺗ
ي ﭘ زا ﻴ ﻲﻣ ﺖﺳد ﻪﺑ ﻪﺳرﺪﻣ ﺪﻧﻮ ﺪﻫد
. ﻧﺎﺛ ﻴ رﻮﺌﺗ ًﺎ ي ،لﺮﺘﻨﻛ
ﭘ رد ﺺﻘﻧ ﻴ
ﻠﺻا ﻞﻣﺎﻋ ار ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ ﻲ
ﻓاﺮﺤﻧا رﺎﺘﻓر ﻲ
ﻲﻣ ﺪﻧاد .
1Maddox
2Prinz
116
مود هرﺎﻤﺷ ،لوا لﺎﺳ ،ناﺮﻳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻠﺠﻣ نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ ،
1389
رﻮﺌﺗ ي ﻟﺮﺘﻨﻛدﻮﺧ
1ﻲ : رﻮﺌﺗ ي ﻋﺎﻤﺘﺟا لﺮﺘﻨﻛ ﻲ
ﻃ ﻲ ﺪﻨﭼ ﻳ شﺮﺘﺴﮔ لﺎﺳ ﻦ ﻳ
د ﺎﺑ و ﻪﺘﻓﺎ ﻳ
ﺮﮕ
رﻮﺌﺗ ي ﻘﻓﻮﻣ عﺎﻤﺟا ﻪﺑ ﺎﻫ ﻴ
ﻣآ ﺖ ﻴ ﺰ ي ﺳر ﻴ ا و هﺪ ﻳ ا ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺚﻋﺎﺑ ﻦ ﻳ
رﻮﺌﺗ ﻦ ي ﻪﺑ و ﻊﻣﺎﺟ
رﻮﺌﺗ ظﺎﺤﻟ ﻳ
ﻓﺎﺸﺘﻛا ﻚ ﻲ دﻮﺷ )
2سﺮﻛا ناﺮﭼﻮﻛ ، ،3
1985 زﺮﻣﻮﺳ ؛ نﺎﻗﺎﻓ ،4
ﻜﺳﺎﺑ ،5
ﻴ
6ﻦ ، 1994 .(
ﻦﻳا
ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻪﻛ ﺲﻳواﺮﺗ و ﻲﺷﺮﻴﻫ ﻞﺸﻴﻣ
تﺎﮔ نﻮﺳدﺮﻓ رد
لﺎﺳ 1990 رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ار نآ ﻞﻳﺪﻌﺗ
و
يزﺎﺳزﺎﺑ ﺔﻳﺮﻈﻧ لﺮﺘﻨﻛ ﻲﺷﺮﻴﻫ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا حﺮﻄﻣ
،ﺪﻧدﺮﻛ ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ لﺮﺘﻨﻛ ﺔﻳﺮﻈﻧ ار
هﺎﮔﺪﻳد ﺎﺑ يﺎﻫ
ﺴﻳز ﺖ ناور ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
و ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ يﺎﻫ هﺮﻣزور و ﻪﻳﺮﻈﻧ يﺎﻫ بﺎﺨﺘﻧا ﻲﻧﻼﻘﻋ ﺐﻴﻛﺮﺗ ﻲﻣ ﺪﻨﻛ .
ﻳ ﻜ ﻲ ﺳﺎﺳا تﺎﺣﻼﺻا زا ﻲ
ﻧ ﺔﻟﺰﻨﻣ ﻪﺑ دﻮﺧ لﺮﺘﻨﻛ ﻞﻣﺎﺷ ﻴ
ﻳوﺮ ﻲ دﻮﺑ هﺪﻧرادزﺎﺑ )
نﻮﺳدﺮﻓ تﺎﮔ و7
،ﻲﺷﺮﻴﻫ 1990 ﺗ ؛ ﻴ ،رﻮﻠ 2001 .(
ﻲﺷﺮﻴﻫ رد لﻮﻃ ﻪﺳ ﻪﻫد ﺔﻳﺮﻈﻧ دﻮﺧ ار ﻪﺑ ﻲﺑﺮﺠﺗ ﻲﺑﺎﻳزرا و
يﺮﻈﻧ
و ﺖﺷاﺬﮔ
ًﺎﺘﻳﺎﻬﻧ رد 1990 شﺪﻳﺪﺟ ﺔﻳﺮﻈﻧ ار
ﺎﺑ ﺔﻳﺮﻈﻧ ناﻮﻨﻋ ﻲﻣﻮﻤﻋ
مﺮﺟ حﺮﻄﻣ دﺮﻛ و ﻲﻋﺪﻣ ﺪﺷ
ﻪﻛ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﻦﻴﻴﺒﺗ ﻪﻤﻫ عﻮﻧ مﺮﺟ يرﺎﻜﻫﺰﺑ و ار
رد نﺎﻣز ﺔﻤﻫ ﺎﻫ و نﺎﻜﻣ ﺎﻫ دراد ا رد . ﻳ ﺔﺨﺴﻧ ﻦ
رﻮﺌﺗ ي رﻮﺌﺗ ار نآ ﻪﻛ ،لﺮﺘﻨﻛ ي
دﻮﺧ ﻟﺮﺘﻨﻛ ﻲ ﻣﺎﻧ ﻴ ﺖﺳا هﺪ . ﭘﻴ ﻌﺿ ﺔﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ ﻴ
ﻞﻣﺎﻋ ﺔﻟﺰﻨﻣ ﻪﺑ ﻒ
ﻠﻋ ﻲ اﺮﺑ ي ﺘﻓر ﻓاﺮﺤﻧا رﺎ ﻲ ﻤﻧ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد مﺮﺟ و ﻲ
ﺘﻧ ،ﻪﻜﻠﺑ دﻮﺷ ﻴ
دﻮﺧ ﺔﺠ ﻟﺮﺘﻨﻛ ﻲ ﺋﺎﭘ ﻴ ﺮﻈﻧرد ﻦ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ) .
نﻮﺳدﺮﻓ تﺎﮔ
،ﻲﺷﺮﻴﻫ و8
1990 .(
رﻮﺌﺗ ي ﻟﺮﺘﻨﻛدﻮﺧ ﻲ ﻪﺑ ﺑ هﮋﻳو ﻴ ﻣ نﺎ ﻲ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ
ﻋﺎﻤﺘﺟا لﺮﺘﻨﻛ ﻲ
ﺋﺎﭘ ﻴ ﺸﻧﺎﻜﺗ ﻞﻣﺎﻋ ﺎﺑ ﻪﻛ ،ﻦ ﻲ
ﺻﻮﺗ ﻴ ﻣ ﻒ ﻲ د سﺎﺴﺣا مﺪﻋ ،دﻮﺷ ﻳ
ﺬﭘ ﺮﻄﺧ ،ناﺮﮕ ﻳ
ﺮ ي
ﻤﺼﺗ ترﺎﻬﻣ و ﻴ
ﻢ ﮔ ﻴ ﺮ ي ﺿ ﻌﻴ اﺮﺑ ﻲﻠﻣاﻮﻋ ،ﻒ ي
يداﺮﻓا ﻓاﺮﺤﻧا رﺎﺘﻓر رد ﻪﻛ ﺪﻧا ﻲ
ﮔرد ﻴ ﻣ ﺮ ﻲ ﺪﻧﻮﺷ )
ﻲﺷﺮﻴﻫ و نﻮﺳدﺮﻓ تﺎﮔ 1990
(.
ﻨﭼ هوﻼﻌﺑ ﻴ
داﺮﻓا ﻦ ي ﻧ ردﺎﻗ ﻴ ﭘ ﺪﻨﺘﺴ ﻴ ﺪﻧﻮ ﺎﻫ ي ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ ﻮﻗ ي ار
دﻮﺧ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﻟﺮﺘﻨﻛ
ﻲ ﺋﺎﭘ ﻴ ﺪﻨﻨﻛ راﺮﻗﺮﺑ ﻦ .
اﺮﺑﺎﻨﺑ ﻳ ﺶﻧاد ،ﻦ ﻧازﻮﻣآ
ﻲ دﻮﺧ ﺎﺑ ﻟﺮﺘﻨﻛ ﻲ ﺋﺎﭘ ﻴ ﻢﻫ ،ﻦ
ﻓاﺮﺤﻧا ﻲﻳﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻲ
ﺑ دﻮﺧ زا ﻣ زوﺮ ﻲ ﭘ رد ﻢﻫ و ﺪﻨﻫد ﻴ
ﻣ ﻞﻜﺸﻣ رﺎﭼد ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ ﻲ
ﺪﻧﻮﺷ
) ، ﻲﺷﺮﻴﻫ و نﻮﺳدﺮﻓ تﺎﮔ 1990
ﮔﺎﻧ ؛ ﻴ
9ﻦ ﺮﺘﺳﻮﻧﺮﺘﭘ و ،10
1993 ﺗ ؛ ﻴ ،رﻮﻠ 2001 .(
اﺮﺑﺎﻨﺑ ﻳ ﺔﻄﺑار ،ﻦ
ﺶﻴﭘ ﺑ ﻪﺘﻔﮔ ﻴ ﭘ ﻦ ﻴ ﻌﺿ ﺔﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ ﻴ
ﻓاﺮﺤﻧا رﺎﺘﻓر و ﻒ ﻲ
ﺖﺳا ﺖﺳردﺎﻧ .
نﺎﺸﻧ ود ﺮﻫ و ةﺪﻨﻫد
1 Self-Control
2Akers
3Cochran
4Sommers
5Fagan
6Baskin
7Gottfredson
8Gottfredson
9Nagin
10Paternoster
يرﻮﺌﺗ نﻮﻣزآ ﻦﻴﺑ رد ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮﻴﭘ يﺎﻫ
...
117
دﻮﺧ ﺋﺎﭘ ﻲﻟﺮﺘﻨﻛ ﻴ
ﻦ ﺪﻧا )ا ﻳ
1ﺰﻧاﻮ ﻦﻟﻮﮔ ، ،2
نﻮﺗرﻮﺑ ﻮﻧاد ،3 4ي نﻮﺴﻨﺑ و ،5
1997 نﻮﺳدﺮﻓ تﺎﮔ و 6
،ﻲﺷﺮﻴﻫ 1990 ﮔﺎﻧ ؛ ﻴ
7ﻦ ﺮﺘﺳﻮﻧﺮﺘﭘ و ،8
1993 ﺗ ؛ ﻴ ،رﻮﻠ 2001 .(
ﭘ رد توﺎﻔﺗ ﻴ
ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ
رﻮﺌﺗ زا ﻪﺨﺴﻧ ود ي
ﺳﻮﻤﻠﻣ ﻞﻜﺷ ﻪﺑ لﺮﺘﻨﻛ ﻲ
ﭘ ﺶﻘﻧ زا نﺎﺷرﻮﺼﺗ ﺔﻨﻴﻣز رد ﻴ
ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ
ا رد ﻳ ﻓاﺮﺤﻧا رﺎﺘﻓر دﺎﺠ ﻲ
ﺪﻧراد توﺎﻔﺗ .
رﻮﺌﺗ ي ﻋﺎﻤﺘﺟا لﺮﺘﻨﻛ ﻲ
ﺑ ﻴ ﻣ نﺎ ﻲ ﭘ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ ﻴ ﺔﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ
ﻌﺿ ﻴ ا ﺚﻋﺎﺑ ﻒ ﻳ
ﻓاﺮﺤﻧا رﺎﺘﻓر دﺎﺠ ﻲ
ﻣ ﻲ دﻮﺷ . ﻟﺎﺣ رد ﻲ رﻮﺌﺗ ﻪﻛ ي ﺑ دﻮﺧ لﺮﺘﻨﻛ ﻴ
ﻣ نﺎ ﻲ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ
ﭘﻴ ﻌﺿ ﺔﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ ﻴ
نﺎﺸﻧ ﻒ دﻮﺧ ةﺪﻨﻫد ﻟﺮﺘﻨﻛ
ﻲ ﻌﺿ ﻴ ﺖﺳا ﻒ ) . اﻳ
؛ ،نارﺎﻜﻤﻫ و ﺰﻧاﻮ 1997
تﺎﮔ
،ﻲﺷﺮﻴﻫ و نﻮﺳدﺮﻓ 1990
( ؛
رﻮﺌﺗ ي ﻋﺎﻤﺘﺟا لﺮﺘﻨﻛ ﻲ
ﺑ ﻴ ﻣ نﺎ ﻲ ﻼﺧاﺪﻣ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ ﺗ
ﻲ ﭘ ﻪﻛ ﻴ ﺎﻫﺪﻧﻮ ي ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ ﻣ ﺪﺷر ار ﻲ ﺪﻨﻫد
اﺮﺑ ي ﭘ ﻴ ﮕﺸ ﻴ ﺮ ي ﻓاﺮﺤﻧا رﺎﺘﻓر زا ﻲ
ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺪﻧا ) . ،ﻲﺷﺮﻴﻫ 1969 .(
و نﻮﺳدﺮﻓ تﺎﮔ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد
،ﻲﺷﺮﻴﻫ ) 1990 ( ﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ ي رﻮﺌﺗ ي ﻣﻮﻤﻋ ﻲ مﺮﺟ ﺑ نﺎﺷ ﻴ ﻣ نﺎ ﻲ ﭘ تﻼﺧاﺪﻣ ﻪﻛ ﺪﻨﻨﻛ ﻴ
ﮕﺸ ﻴ ﻪﻧاﺮ ﻪﻛ يا
ﺑ زا ﺚﻋﺎﺑ ﺪﻧﻮﺷ دﻮﺧ لﺮﺘﻨﻛ ﺪﺷر ﺚﻋﺎﺑ ﻴ
ﻣ ندﺮﺑ ﻦ ﻴ ﺮﺤﻧا رﺎﺘﻓر ﻪﺑ ﻞ ﻓا
ﻲ ﻣ ﻲ ﺪﻧﻮﺷ .
ﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﺷر لﺪﻣ
9ﻲ
ﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﺷر لﺪﻣ ﻲ
رﻮﺌﺗ ﺔﺘﻓﺎﻳ شﺮﺘﺴﮔ ي
ﻣ ﺎﻋدا و ﺖﺳا لﺮﺘﻨﻛ ﻲ
ﭘ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ ﻴ ﺎﻫﺪﻧﻮ ي ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ
د ﺎﺑ ﻳ رﺎﻜﻫﺰﺑ ﻊﻧﺎﻣ ناﺮﮕ ي
رﺎﺘﻓر تﻼﻜﺸﻣ و ي
ﻣ ﻲ دﻮﺷ . اﻳ رﻮﺌﺗ ﻦ ي ﺋﺎﺳﺎﻨﺷ ﺎﺑ ﻲ ﻪﻛ ﻢﻬﻣ ﻞﻣﺎﻋ ﻪﺳ
ﭘ يراﺮﻗﺮﺑ رد ﻴ
ﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﻧﻮ ﻲ
روﺮﺿ ي رﻮﺌﺗ زا ﺮﺗاﺮﻓ ﺪﻧا ي
ﻣ لﺮﺘﻨﻛ ﻲ دور . اﻳ ترﺎﺒﻋ ﻞﻣﺎﻋ ﻪﺳ ﻦ ﺪﻧا
اﺮﺑ ﺖﺻﺮﻓ زا ي
ﮔرد ﻴ ﺮ ي ﻳ ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﺎ اﺮﺑ ترﺎﻬﻣ ،10
ي ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﻮﻘﺗ و11
ﻳ ا ﺖ ﻳ ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﻦ
12ﺎﻫ
) ﻮﻧﻻﺎﺗﺎﻛ ﻛوﺎﻫ و 13
ﻴ
14ﺰﻨ ، 1996 ( ﺖﺻﺮﻓ ﺎﻫ ي داﺪﻌﺘﺳا ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑ ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﺎﻫ
ي ﺎﺑ ﻞﻣﺎﻌﺗ رد دﺮﻓ
1Evans
2Cullen
3Burton
4Dunaway
5Benson
6Gottfredson
7Nagin
8Paternoster
9Social Development Model
10 Opportunities For Involvement
11Skills for Involvement
12Reinforcement For the Involvement
13Catalano
14Hawkins
118
مود هرﺎﻤﺷ ،لوا لﺎﺳ ،ناﺮﻳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻠﺠﻣ نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ ،
1389
دﻳ ﺮﺟ رد ناﺮﮕ ﻳ
ﺪﻨﻳﺎﻫرﺎﻛ نﺎ .
اﺮﺑ ترﺎﻬﻣ ي
ترﺎﻬﻣ ﻪﺑ ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﻳﺎﻫ
ﻲ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ ﻣ ﻪﺘﻔﮔ ﻲ ﻛ دﻮﺷ ﻪﺑ ﻪ
ﻣ نﺎﻜﻣا دﺮﻓ ﻲ
ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲﻄﺑاور ﺪﻨﻫد ﻲ
ﺎﻬﻧ رد و ﺪﻨﻛ ﻆﻔﺣ ار نآ و راﺮﻗﺮﺑ ﻳ
ﻮﻘﺗ ﺖ ﻳ ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﺖ ﺎﻫ
شادﺎﭘ ﺔﻠﻴﺳو ﻪﺑ قﻮﺸﻣ و ﺎﻫ
ﺎﻫ ي رد هﺪﺷ ﻪﺿﺮﻋ ﻳ
ﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﺣاو ﻚ ﻲ
اﺮﺑ ي راﺪﻬﮕﻧ و زﺎﻏآ ي
ﺎﻫرﺎﺘﻓر ي دﺮﻓ ي ﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻲ ﻣ هداد دﺮﻓ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲ
دﻮﺷ . ﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﺷر لﺪﻣ رد ﻲﻠﺻا ﺪﻌﺑ ﻲ
،
ﺖﺳا ﺖﻛرﺎﺸﻣ .
ا رد ﻳ ﭘ ﺖﻛرﺎﺸﻣ ،لﺪﻣ ﻦ ﻴ
ﺶ ﭘ طﺮﺷ ﻴ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﻧﻮ ﻲ
ﻓﺎﻛ ﺢﻄﺳ نوﺪﺑ ،ﺖﺳا ﻲ
ﭘ ،ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﻴ
ﺪﻧﻮ ي ﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﺣاو رد ﻲ
ﻤﻧ راﺮﻗﺮﺑ ﻲ دﻮﺷ .
رﺎﻌﺗ ﻳ ﻪﻔﻟﻮﻣ و ﻒ ﺎﻫ
ي ﭘ ﻴ ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ
ﮕﺘﺴﺒﻟد ﻲ ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﺑ
ﻲﮕﺘﺴﺒﻟد ﻪﺑ ﻦﻳا ﺖﺳﺎﻨﻌﻣ ﻪﻛ دﺮﻓ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ سﺎﺴﺣ ناﺮﮕﻳد ﺖﺳا
. ﻳ ﻜ ﻲ ﭘ دﺎﻌﺑا زا ﻴ ﻪﺳرﺪﻣ ﺪﻧﻮ
ﮕﺘﺴﺒﻟد ﻲ ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﺑ ﻣ هرﺎﺷا ﻲﺗﺎﺳﺎﺴﺣا ﻪﺑ و ﺖﺳا
ﻲ ﺶﻧاد ﻪﻛ ﺪﻨﻛ ،دراد ﻪﺳرﺪﻣ ةرﺎﺑرد زﻮﻣآ
) ﻮﻜﻧﺮﺳ ﻳ ﮔ و ﭻ ﻴ ،ﻮﻧادرﻮ 1992 .(
اﻳ ﻌﻗاو نﺎﻣزﺎﺳ ةرﺎﺑرد ناﻮﺟﻮﻧ تﺎﺳﺎﺴﺣا ﻪﺑ ﻂﻘﻓ ﺪﻌﺑ ﻦ ﻲ
ﻣ ﻲ ﺶﻧاد تﺎﺳﺎﺴﺣا و دزادﺮﭘ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ،نارﺎﮔزﻮﻣآ ةرﺎﺑرد ار زﻮﻣآ
ﻳ ﺪﻣ ﺎ ﻳ ﺮﻈﻧ ﺪﻣ ﻪﺳرﺪﻣ و ناﺮ
دراﺪﻧ . ا رد تﺎﺳﺎﺴﺣا ﻳ
ﻞﻣﺎﺷ ﺪﻌﺑ ﻦ ﺴﺣ
ﻲ ﻨﭽﻤﻫ و ﻪﺳرﺪﻣ رد روﺮﻏ سﺎﺴﺣا ،ﻦﺘﺷاد ﻖﻠﻌﺗ زا ﻴ
،ﻦ
ﺖﺳا ﻪﺳرﺪﻣ رد ﺶﻣارآ سﺎﺴﺣا .
ﮕﺘﺴﺒﻟد ﻲ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻪﺑ :
د ﺪﻌﺑ ﻳ ﮕﺘﺴﺒﻟد ،ﺮﮕ ﻲ
ﺑ تﺎﻃﺎﺒﺗرا نآ ﻪﺑ ﻪﻛ ،ﺖﺳا نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻪﺑ ﻴ
دﺮﻓ ﻦ ي ناﻮﺟﻮﻧ ةﺪﺷ ﻪﺑﺮﺠﺗ
ﻣ ﻲ ﺴﺤﺗ ،ﺖﻣﺮﺣ ،ماﺮﺘﺣا رد ﻪﻛ دزادﺮﭘ ﻴ
ﺪﻣ و ناﺪﻨﻣرﺎﻛ ،نارﺎﮔزﻮﻣآ ﻦ ﻳ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞﺻﺎﺣ ناﺮ .
اﻳ ﻦ
ﺘﺒﺜﻣ ﻂﺑاور ﺪﻌﺑ ﻲ
ﻲﻣ ﻞﻣﺎﺷ ار ﺶﻧاد ﻪﻛ دﻮﺷ
دراد ﻪﺳرﺪﻣ رد زﻮﻣآ .
ﻮﻜﻧﺮﺳ ﻳ ﻮﻧادرﻮﺟ و ﭻ )
1992 (
ا زا ﻳ ﮕﺘﺴﺒﻟد ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ مﻮﻬﻔﻣ ﻦ ﻲ
ﻣ دﺎﻳ نﺎﻤﻠﻌﻣ ﻪﺑ ﻲ
رﻮﺌﺗ رد ﺎﻣا ،ﺪﻨﻨﻛ ي
ا ﻲﺷﺮﻴﻫ ﻳ ﺚﺤﺑ ﻦ
شﺮﺘﺴﮔ ﻳ ﺪﻣ ﻞﻣﺎﺷ و ﻪﺘﻓﺎ ﻳ
ﺑﺮﻣ ،ناﺮ ﻴ اﺮﺳ و نﺎﻧﺎﺒﻬﮕﻧ ،ناروﺎﺸﻣ و نﺎ ﻳ
د و ناراﺪ ﻳ ﻪﺳرﺪﻣ ﻞﻨﺳﺮﭘ ﺮﮕ
ﻧﻴ ﻣ ﺰ ﻲ دﻮﺷ . ﺎﺘﻤﻫ ﻳ ا رد نﺎ ﻳ ﻤﻧ ﻞﻣﺎﺷ ﺚﺤﺑ ﻦ ﻲ
ز ﺪﻧﻮﺷ ﻳ ﺸﻨﻛ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ اﺮ ﻲ
اراد ي ﭘ ﻴ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﻧﻮ ﻲ
ﺗوﺎﻔﺘﻣ ﻲ ﺪﻧا ) ،ﻲﺷﺮﻴﻫ 1969 .(
لﺎﺜﻣ ﻳﺎﻫ ﻲ ﮕﺘﺴﺒﻟد زا ﻲ و ﻪﺳرﺪﻣ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻞﻣﺎﺷ ﻞﻨﺳﺮﭘ ﻪﺑ
ﻮﺳ زا نﺪﺷ كرد سﺎﺴﺣا ي
ﺖﺳا ﻪﺳرﺪﻣ نﺎﻨﻛرﺎﻛ .
اﻳ ﮕﺘﺴﺒﻟد نآ ﺪﻌﺑ ﻦ ﻲ
ﻃﺎﺒﺗرا ﻲ ﺮﻈﻧ ﺪﻣ ار
ﻣ راﺮﻗ ﻲ ا ﻪﻛ ﺪﻫد ﺎﺑ داﺮﻓ ﻳ ﺪﻜ ﻳ ﺪﻧراد ﺮﮕ . اﻳ ﺶﻧاد رﺎﺒﺘﻋا و ﻪﻗﻼﻋ ،ماﺮﺘﺣا رد تﺎﻃﺎﺒﺗرا ﻦ نازﻮﻣآ
اﺮﺑ ي ﻣ ﺲﻜﻌﻨﻣ ﻪﺳرﺪﻣ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲ
دﻮﺷ . ﮕﺘﺴﺒﻟد ﻲ ﻨﭽﻤﻫ نﺎﻤﻠﻌﻣ ﻪﺑ ﻴ
ﻣ ﻦ ﻲ و كرد ﻞﻣﺎﺷ ﺪﻧاﻮﺗ
يرﻮﺌﺗ نﻮﻣزآ ﻦﻴﺑ رد ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮﻴﭘ يﺎﻫ
...
119
ﺎﻤﺣ ﻳ ﺪﺷﺎﺑ نﺎﻤﻠﻌﻣ ﺖ )
ﺮﭘ و ﺲﻛودﺎﻣ ﻳ
،ﺰﻨ 2003 وﻮﻜﻧﺮﺳ ؛ ﻳ
،ﻮﻧادرﻮﺟ و ﭻ 1992
و ، ﻳﻠ ﻴ
1ﺰﻣﺎ ،
1994 .(
ﻮﻜﻧﺮﺳ ﻳ
2ﭻ ﻮﻧادرﻮﺟ و )3
1992 ( ﻘﻣ ﻴ ﭘ سﺎ ﻴ ﻠﺤﺗ ار دﻮﺧ ﺔﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ ﻴ
ﻠﻣﺎﻋ ﻞ ﻲ ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ
ﮕﺘﺴﺒﻟد زا دﺮﻓ ﻪﺑ ﺮﺼﺤﻨﻣ ﺪﻌﺑ ود ،ﻞﺻﺎﺣ ﻪﻛ ﻲ
دﻮﺑ : ﮕﺘﺴﺒﻟد ﻲ ﮕﺘﺴﺒﻟد و ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﺑ ﻲ
نﺎﻤﻠﻌﻣ ﻪﺑ .
ﺑﺮﺠﺗ يﺪﻫاﻮﺷ ﺰﻴﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﺔﻟﺎﻘﻣ ﻲ
ﻲﻣ ضﺮﻋ ﻟوا ﺪﻌﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ
ﻴ ﮕﺘﺴﺒﻟد ﺔ ﻲ ﻊﻗاو رد ﻲﺷﺮﻴﻫ ﺮﻈﻧ رد
ﺖﺳا دﺮﻓ ﻪﺑ ﺮﺼﺤﻨﻣ ﺪﻌﺑ ود ﻞﻣﺎﺷ .
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻳ
ﻪﺘﻓﺎ ﺎﻫ ي ا وا ﻳ ور ﺮﺑ روﺮﻣ ﻦ ي
ﮕﺘﺴﺒﻟد دﺎﻌﺑا ﻲ
ﻪﺑ
ﮕﺘﺴﺒﻟد ،ﻪﺳرﺪﻣ ﻲ
ﮔرد و ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﺑ ﺪﻬﻌﺗ ،نﺎﻤﻠﻌﻣ ﻪﺑ ﻴ
ﺮ ي ﺖﺳا هدﺮﻛ ﺰﻛﺮﻤﺗ .
ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﺑ ﺪﻬﻌﺗ
ﺪﻬﻌﺗ ﻲﻋﻮﻧ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ يراﺬﮔ ﺺﺨﺷ رد يﺎﻫدادراﺮﻗ ﻪﻌﻣﺎﺟ
و يﺮﻄﺧ ناﺰﻴﻣ ﺖﺳا
ﻪﻛ وا رد
ﻒﻠﺨﺗ يﺎﻫرﺎﺘﻓر زا يدادراﺮﻗ
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ) ﻞﺜﻣ ﺖﺳد زا نداد ﻞﻐﺷ ( سﺎﺴﺣا ﻲﻣ ﺪﻨﻛ . ﻪﺑ ﺪﻬﻌﺗ
ﮕﺘﺴﺒﻟد ﻪﺑ ﻪﺳرﺪﻣ ﻲ
ﺼﺨﺷ ﻲ ﻟﺎﻌﻓ ﻪﺑ ﻴ ﺖ ﺎﻫ ي ﻮﻟوا و ﻪﺳرﺪﻣ ﻳ
ﺖ ﻳﺎﻫ ﻲ ﻣ هرﺎﺷا ﻲ ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ
اﺮﺑ ي ﺶﻧاد دراد نازﻮﻣآ .
ﺶﻧاد ﻗﻼﺧا و ﺎﻫرﺎﺠﻨﻫ ،فاﺪﻫا ،ﻻﺎﺑ ﺪﻬﻌﺗ ﺎﺑ ﻲﻧازﻮﻣآ ﻴ
ار ﻪﺳرﺪﻣ تﺎ
ﻣ ﻲ ﺬﭘ ﻳ ﺪﻧﺮ . ﻮﻜﻧﺮﺳ ﻳ ،ﻮﻧادرﻮﺟ و ﭻ 1992
ﺮﻓ ،
4ي ، 1994 ،ﻲﺷﺮﻴﻫ ، 1969
ﻜﻜﻣ ؛
5ﻲ ، 1992 ﺳ ؛ ﻴ نﻮﻤ
ﺳ ﻴ
– نﻮﻤ
نﺎﺗرﻮﻣ ،نارﺎﻜﻤﻫ و6
1999 او ؛،
ﻳ ﻜﺳور ﺖ
7ﻲ نﻮﺳرﺪﻧآ و ،8
1987 ﺮﭘ و ﺲﻛودﺎﻣ ؛ ﻳ
،ﺰﻨ
ﺮﭘ ﻳ ،ﺰﻨ 2003 .(
اﻳ ﻛﺮﺗ ،ﺪﻌﺑ ﻦ ﻴﺒ
ﻲ زا ﺎﻘﻋ و ﺎﻫروﺎﺑ ﺎﺑ ﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻳ
ﺖﺳا ﺪ ) ،ﻲﺷﺮﻴﻫ 1969 و ﺲﻛودﺎﻣ ،
ﺮﭘ ﻳ ،ﺰﻨ 2003 .(
ﭘ ةرﺎﺑرد روﺎﺑ ﻴ
آ ﺖﻓﺮﺸ ﻳ مﺎﺠﻧا ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻳﺎﻫرﺎﺘﻓر و بﻮﺧ تﺎﺟرد ﺐﺴﻛ ،هﺪﻨ
ﻟﺎﻜﺗ ﻴ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ و ﻒ ﺖﺳا
) ﻮﻜﻧﺮﺳ ﻳ ،ﻮﻧادرﻮﺟ و ﭻ 1992
.(
ﺶﻧاد ﻧازﻮﻣآ ﻲ ﻻﺎﺑ ﺪﻬﻌﺗ ﻪﻛ ﻲﻳ
ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﺑ
فﺪﻫ ،ﺪﻧراد شزرا و ﺎﻫرﺎﺠﻨﻫ ،ﺎﻫ
ﺎﻫ ي ﻣ ار ﻪﺳرﺪﻣ ﻲ
ﺬﭘ ﻳ ﺪﻧﺮ ) ﺳ ﻴ ،ﻦﺗﺮﻣ و ﺰﻧﻮﻤ 1999
ﺮﻓ ؛ ي ،
1994 ﻮﻜﻧﺮﺳ ؛ ﻳ ،ﻮﻧادرﻮﺟ و ﭻ 1992
ﻜﻜﻣ ؛ ﻲ ، 1992 ،ﻲﺷﺮﻴﻫ ؛ 1969
.(
ﻧﺎﻜﻣ ﻴ ﻤﺴ ﻲ ﭘ ﻪﻛ ﻴ وﺮ ي داﺮﻓا
ﭘ ار ﻴ ﻣ ﺶ ﻲ ﺎﻤﺗ ،دﺮﺑ ﻳ ﻮﺗ ﻪﺑ ﻞ شزرا ﻆﻔﺣ و ﻖﻓا ﺎﻫ
ي ﻟﺎﻌﻓ و ﻪﺳرﺪﻣ ﻴ
ﺖ ﺎﻫ ي ﺖﺳا ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ .
ﺶﻧاد ﺎﻤﺗ ﻻﺎﺑ ﺪﻬﻌﺗ ﺎﺑ ﻲﻧازﻮﻣآ ﻳ
ﮔرد ﺎﺑ ﺪﻧراﺪﻧ ﻞ ﻴ
مﺮﺟ رد نﺪﺷ ﺮ ﻳ
د ﺎ ﻳ ﺎﻫرﺎﺘﻓر ﺮﮕ ي
ﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﺿ ﻲ
،
ﭼ ﻴ ﺰ ي ﺪﻧراد ﻪﻛ ﻳ ﻣ ﺎ ﻲ ﺪﻧزاﺪﻴﺑ ﺮﻄﺧ ﻪﺑ ار ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺪﻨﻧاﻮﺗ .
1 Williams
2 Cernkovich
3 Giordano
4 Free
5 Mcgee
6 Simons-Morton
7 Wiatrowski
8 Anderson
120
مود هرﺎﻤﺷ ،لوا لﺎﺳ ،ناﺮﻳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻠﺠﻣ نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ ،
1389
ًﻼﺜﻣ ﻳ ﺶﻧاد ﻚ زا يزﻮﻣآ ﻳ
ﺎﻤﺗ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ موﺮﺤﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻚ ﻳﻠ
ﻮﻗ ﻲ ي ﻪﺘﺷاد ﻦﺘﻓر هﺎﮕﺸﻧاد ﻪﺑ
ﺪﺷﺎﺑ . ﻫار ﻪﻧﺎﮕﻳ ﻲ ﻣ وا ﻪﻛ ﻲ ﻫﺎﮕﺸﻧاد كرﺪﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲ
دروآ ﺖﺳد ﻪﺑ ار .
ﺮﻃ زا ﻳ ﺼﺤﺗ سرﻮﺑ ﻖ ﻴﻠ
ﻲ
اﺮﺑﺎﻨﺑ ،ﺖﺳا ﻳ
ا ﻦ ﻳ ﺶﻧاد ﻦ ﻤﻧ زﻮﻣآ ﻲ ﺎﻫوراد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﻄﺧ ﺪﻧاﻮﺗ ﻳ
ﮔرد ﺎ ﻴ زا ار مﺮﺟ رد نﺪﺷ ﺮ
ا سﺮﺗ ﻳ اﺮﺑ وا ﺲﻧﺎﺷ ﻪﻜﻨ ي
ﺰﻫ ﻚﻤﻛ ﻳ ﺼﺤﺗ ﺔﻨ ﻴﻠ ﻲ ﻳ ﺷزرو ﺎ ﻲ ﺑ ﺮﻄﺧ ﻪﺑ ﻴ ﺘﻔ ﺪﻫاﻮﺨﺑ ،ﺪ .
ﻧﺎﻣز ﻲ ﻪﻛ
ﺶﻧاد ﻻﺎﺑ حﻮﻄﺳ زﻮﻣآ ﻲﻳ
وزرآ زا ي ﺼﺤﺗ ﻴﻠ ﻲ ﺷزرو و ﻲ ﺎﺑ ،دراد ار ﻳ
ﺮﺘﻤﻛ ﺔﻗﻼﻋ ﺪ ي
ﺪﺿ رﺎﺘﻓر ﻪﺑ
ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﺗ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺎﻫ
ي آ ﻳ هﺪﻨ ﺪﺘﻔﻴﻧ ﺮﻄﺧ ﻪﺑ شا .
) ﺮﭘ و ﺲﻛودﺎﻣ ﻳ
،ﺰﻨ 2003 .(
ﻮﺷ دﻮﺒﻤﻛ نآ ﺖﻠﻋ و دراد راﺮﻗ ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﺑ ﺪﻬﻌﺗ ﻞﻳذ ﺰﻴﻧ ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﺑ روﺎﺑ ةزﺎﺳ ﺑﺮﺠﺗ ﺪﻫا
ﻲ ﻪﺑ
ﺖﺳا ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺪﻌﺑ ﺔﺑﺎﺜﻣ )
ﻮﻜﻧﺮﺳ ﻳ ﮔ و ﭻ ﻴ ،ﻮﻧادرﻮ 1992 .(
ﻪﺳرﺪﻣ رد ﺖﻴﻟﻮﻐﺸﻣ 1
يﺮﻴﮔرد ﻪﺑ ﺖﻴﻟﻮﻐﺸﻣ دﺎﻳز
رد ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ يﺎﻫ مﻮﺳﺮﻣ ﺮﻴﻈﻧ ﺖﻛرﺎﺸﻣ رد ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ يﺎﻫ قﻮﻓ ﺔﻣﺎﻧﺮﺑ
و ﻪﺳرﺪﻣ ﺖﻳﻮﻀﻋ رد هﺎﮕﺷﺎﺑ يﺎﻫ ﻲﺷزرو طﻮﺑﺮﻣ ﻲﻣ دﻮﺷ ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﺎﺑ ﻪﺳرﺪﻣ رد ﺖﻴﻟﻮﻐﺸﻣ. ﺎﻫ
ي
رﺎﺘﻓر ي ﻟﺎﻌﻓ رد ﻴ ﺖ ﺎﻫ ي ﻧاواﺮﻓ حﻼﻄﺻا ﺎﺑ ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻪﺳرﺪﻣ ﻲ
رﺎﺘﻓر ي حﺮﻄﻣ
ﻲﻣ دﻮﺷ . ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ فﺮﺻ ﻪﻛ ﻲﺗﺎﻋﺎﺳ ناﺰﻴﻣ و لﺎﺒﺗﻮﻓ تﺎﻘﺑﺎﺴﻣ رد رﻮﻀﺣ ًﻼﺜﻣ و ﻲﺤﻳﺮﻔﺗ يﺎﻫ
ﺖﻴﻟﻮﻐﺸﻣ لﻮﺒﻗ ﻲﻣ ﺮﺑ رد ار هﺎﮕﺷﺎﺑ رد ﺖﻳﻮﻀﻋ ﻞﺜﻣ ﻲﻳﺎﻫ
دﺮﻴﮔ . نﺎﺸﻧ ﻧﺎﻣز ﺔﻔﻟﻮﻣ ةﺪﻨﻫد ﻲ
ﻪﺳرﺪﻣ ﺖﻴﻟﻮﻐﺸﻣ ﺪﻧا
) ﻮﻜﻧﺮﺳ ﻳ ادرﻮﺟ و ﭻ ،ﻮﻧ
1992 .(
ﮕﺘﺴﺒﻟد ﻪﻜﻧآ ﺎﺑ ﻲ
ﻔﻃﺎﻋ طﺎﺒﺗرا ﻪﺑ ﻲ
ﺶﻧاد دراد هرﺎﺷا ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ زﻮﻣآ .
رﺎﺘﻓر طﺎﺒﺗرا ﻪﺑ ﻪﺳرﺪﻣ رد ﺖﻴﻟﻮﻐﺸﻣ ي
ﻣ هرﺎﺷا ﻪﺳرﺪﻣ ﻲ
ﺪﻨﻛ .
هزاﺪﻧا ياﺮﺑ ﮔﻴ
ﺮ ي هژاو ،ﻪﺳرﺪﻣ ﺖﻴﻟﻮﻐﺸﻣ ﺎﻫ
ﻳ ﺎﻫداﺪﺧر رد رﻮﻀﺣ ﺮﺑ ﺖﻟﻻد ﻪﻛ ﻲ ي
ﻞﺜﻣ ﻪﺳرﺪﻣ
ﺎﻫداﺪﺧر ي ﺷزرو ﻲ ﻠﻤﻋ ،ﺪﻧراد ﻴ
ﺗﺎ ﻲ هﺪﺷ ﺪﻧا ) و ﺲﻛودﺎﻣ ﺮﭘ
ﻳ
،ﺰﻨ 2003 .(
ﺎﺳ ﻳ هزاﺪﻧا ﺮ ﮔﻴ يﺮ ﺎﻫ ي
ﺗﺎﻋﺎﺳ داﺪﻌﺗ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﺳرﺪﻣ رد ﺖﻴﻟﻮﻐﺸﻣ ﻲ
ﺶﻧاد ﺮﻫ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻟﺎﻌﻓ رد زﻮﻣآ
ﻴ ﺖ ﺎﻫ ي ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ قﻮﻓ
هوﺮﮔ ،لﺎﺳ بﺎﺘﻛ ﻞﺜﻣ ﻘﺤﺗ يﺎﻫ
ﻴ ﺗﺎﻘ ﻲ هوﺮﮔ ، ﺳﻮﻣ يﺎﻫ ﻴﻘ ﻲ ﺎﺳ و ﻳ نﻮﻧﺎﻛ ﺮ ﺎﻫ ي ﺎﻤﺣ ﻳﺘ ﻲ ﻪﺳرﺪﻣ
ﻲﻣ ﺖﻛﺮﺷ ﺪﻨﻛ
. ﻲﺷﺮﻴﻫ ) 1969 ( ﻣ لﻻﺪﺘﺳا ﻲ
ﺮﭙﺳ نﺎﻣز ﻪﻛ ﺪﻨﻛ ي
ﺳ رد هﺪﺷ ﺎﻫرﺎﺘﺧﺎ
ي ،مﻮﺳﺮﻣ
ﻟﺎﻌﻓ ﻴ ﺖ ﺎﻫ ي ﺶﻧاد ﺔﻧﺎﻣﺮﺠﻣ ﻣ ﺶﻫﺎﻛ ار زﻮﻣآ
ﻲ ﺪﻫد ) ﺮﭘ و ﺲﻛودﺎﻣ ﻳ
،ﺰﻨ 2003 .(
1 School Involvement
يرﻮﺌﺗ نﻮﻣزآ ﻦﻴﺑ رد ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮﻴﭘ يﺎﻫ
...
121
1روﺎﺑ ﺬﭘ ،روﺎﺑ ﻳ شزرا شﺮ ﺎﻫرﺎﺠﻨﻫ و ﺎﻫ
ي ﺖﺳا ﻪﺳرﺪﻣ .
دﺮﻓ يﺎﻫرﺎﺠﻨﻫ يدادراﺮﻗ
ﻦﻴﻧاﻮﻗ و ﻪﻌﻣﺎﺟ
ار ﻲﻣ دﺮﻳﺬﭘ و ﻪﺑ نآ ﺎﻫ ماﺮﺘﺣا ﻲﻣ دراﺬﮔ . ﺘﻗو ﻲ ﻧاﻮﻗ ﺺﺨﺷ ﻪﻛ ﻴ
ﺮﺒﺘﻌﻣ و عوﺮﺸﻣ ار ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻦ
ﻣ ﻲ ﻤﻛ لﺎﻤﺘﺣا ،ﺪﻧاد ﻲ
ﺪﻧﺰﺑ ﺖﺳد ﻪﻧﺎﻣﺮﺠﻣ رﺎﺘﻓر ﻪﺑ ﻪﻛ دراد .
ﺦﺳار دﺎﻘﺘﻋا ﺎﺑ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ روﺎﺑ
ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻳ
ا ﺎ ﻳ ا ﻦ ﻳ مﻮﻬﻔﻣ هﺪ ﺷزرا ﻪﻛ دﻮﺷ يزﺎﺳ ﻲ
دراد دﻮﺟو شزﻮﻣآ رد .
ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ
ﮔرد ﻴ ﺮ ي ﺎﻤﻧ ﻪﺳرﺪﻣ رد ﻳ
رﺎﺘﻓر ةﺪﻨ ي ﮕﺘﺴﺒﻟد ﻲ ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﺑ ﺪﻬﻌﺗ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ روﺎﺑ ،ﺖﺳا ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﺑ
ﺪﻨﻛ ﺲﻜﻌﻨﻣ ار .
د ﻟﺎﺣ ر ﻴ ﺑ ﻪﻜ ﻴ شزرا و ﺎﻫرﺎﺠﻨﻫ ﺪﻨﻧﺎﻣ ار روﺎﺑ ﺔﻔﻟﻮﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺮﺘﺸ ﺎﻫ
ي هزاﺪﻧا ﻪﻌﻣﺎﺟ ﮔﻴ
ﺮ ي
ﻣ ﻲ ﻜﻨﺟ ،ﺪﻨﻨﻛ ﻴ
ﺰﻨ ) 1993 ( شزرا و ﺎﻫرﺎﺠﻨﻫ ار روﺎﺑ ﺎﻫ
ي ﺤﻣ صﻮﺼﺨﻣ ﻴ
ﺮﻌﺗ ﻪﺳرﺪﻣ ﻂ ﻳ
دﺮﻛ ﻒ .
ا ﺎﺑ ﻳ ﻜﻨﺟ ،روﺎﺑ زا ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻦ ﻴ
ﻨﻌﻣ ﺔﻄﺑار ﺰﻨ ﻲ
راد ي ﻣ ار ﻴ ﺶﻧاد روﺎﺑ نﺎ ﻋوﺮﺸﻣ ،ﺖﻟاﺪﻋ ﻪﺑ نازﻮﻣآ
ﻴ ﺖ
ﻧاﻮﻗ ﻴ ﭘ ﻪﺳرﺪﻣ رد مﺮﺟ و ﻪﺳرﺪﻣ ﻦ ﻴ
دﺮﻛ اﺪ . اﻳ ﺎﻤﺣ ﻪﺑ ﺮﻣا ﻦ ﻳ
ﺮﻈﻧ زا ﺖ ﻳ ﻋﺎﻤﺘﺟا لﺮﺘﻨﻛﺔ ﻲ
ﻲﺷﺮﻴﻫ
دﻮﺑ فﻮﻄﻌﻣ ) .
و ﻳﻠ ﻴ ،ﺰﻣﺎ 1994 ﻮﻜﻧﺮﺳ ؛ ﻳ ،ﻮﻧادرﻮﺟ و ﭻ 1992
.(
ﻜﻔﺗ ﻴ هزﺎﺳ زا ﻚ ﺎﻫ
ي ﻂﺒﺗﺮﻣ :
ﻫﺎﻔﻣ ﻴ دﺪﻌﺘﻣ ﻢ ي ﭘ ﻪﺑ ﻪﻴﺒﺷ ﻴ ﺪﻧراد دﻮﺟو ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ .
ﮕﻧا ﻴ ﭘ ةﺰ ﻴ ﮕﻧا ،ﺖﻓﺮﺸ ﻴ
ةﺰ ﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي و ،
هزﺎﺳ ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﺑ شﺮﮕﻧ ﺎﻫ
ﻳ ﻲ ﺖﻫﺎﺒﺷ ﻪﻛ ﺪﻧا ﻣﻮﻬﻔﻣ ﻲﻳﺎﻫ
ﻲ ﭘ ﺎﺑ ﻴ ﺪﻧراد ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ .
ﮕﻧا ﻴ ةﺰ
ﭘﻴ ﺎﻤﺗ ﺖﻓﺮﺸ ﻳ
اﺮﺑ دﺮﻓ ﻞ ي
ﻗﺮﺗ ﻲ ﺮﻌﺗ ﻳ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻒ )
2ﻚﻟﺎﺑ ، 1995 ﺖﻧاو توﺮﮔ ؛ ﮓﺑﺮﺗ و 3
،4
1982 كاﺮﺘﻧﺎﺳ ؛ ،5
1996 ﻚﻟﻮﻔﻟو ؛ ،6
1995 ﺮﭘ و ﺲﻛودﺎﻣ زا ﻞﻘﻧ ؛ ﻳ
،ﺰﻨ 2003 .(
ﻣ ﻪﻛ ﻲ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
دﻮﺷ ﻪﺘﺴﻜﺷ ﻪﻔﻟﻮﻣ رﺎﻬﭼ .
ﻪﻛ ﻂﻠﺴﺗ اﺪﺘﺑا ﻧﺎﺤﺟر
ﻲ اﺮﺑ ي ﺎﻇو ﻳ ﮕﻧاﺮﺑ ﺶﻟﺎﭼ و ﺖﺨﺳ ﻒ ﻴ
،ﺖﺳا ﺰ
ﺖﺑﺎﻗر مود ﻮﺟ
ﻲﻳ ﻠﻣﺎﻌﺗ ﻲ اﺮﺑ ي ﺮﺗﺮﺑ ي د ﺮﺑ ﻳ و ﺶﺷﻮﻛ لﺎﻤﻋا و ﻞﻣﺎﻌﺗ ﻪﺑ ﻪﻛ رﺎﻛ مﻮﺳ ،ناﺮﮕ
اﺮﺑ دﺮﻓ شﻼﺗ ي
ﻘﻓﻮﻣ ﻴ دﺮﺴﻧﻮﺧ مرﺎﻬﭼ ،دراد هرﺎﺷا ﺖ ي
دﺮﻓ ي ﺑ ﺮﺑ ﻪﻛ ﻲ ﻬﺟﻮﺗ ﻲ ﺛﺎﺗ ةرﺎﺑرد ﻴ ﺮ
دﻳ دراد ﺖﻟﻻد ناﺮﮕ .
ﻔﻨﻣ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﺮﺧآﺔﻔﻟﻮﻣ ﻪﭼ ﺮﮔا ﻲ
ﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﻔﻟﻮﻣ ،ﺪﺳﺮﺑ ﺮ ،ﺖﺳا ﺪﻨﻤﺷزرا يا
زﻳ ﻣ ﺶﻫﺎﻛ ار ﺖﻟﺎﺠﺧ و ﺖﺴﻜﺷ زا سﺮﺗ اﺮ ﻲ
ا ﻪﺑ ،ﺪﻫد ﻳ ر داﺮﻓا ﻪﻛ ﺎﻨﻌﻣ ﻦ ﻳ
ﺑ ﻚﺴ ﻴ ﺮﺘﺸ ي ﻣ ﻲ ﺪﻨﻨﻛ
1belief
2 Balk
3 Grotevant
4 Thorbecke
5 Santrock
6 Woolfolk
122
مود هرﺎﻤﺷ ،لوا لﺎﺳ ،ناﺮﻳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻠﺠﻣ نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ ،
1389
ﺖﺻﺮﻓ و ﺎﻫ ي ﺑ ﻴ ﺮﺘﺸ ي اﺮﺑ ي ﺳر ﻴ ﻘﻓﻮﻣ ﻪﺑ نﺪ ﻴ
ﺪﻧراد ﺖ ) درﻮﻛا ﻳ
1ﻮﻨ درﻮﻛا ، ﻳ
2ﻮﻨ ﻧﻼﺳا و
3ﻲ ، 2000 ؛
،ﮓﺑﺮﺗ و ﺖﻧاو توﺮﮔ 1982
ﺮﭘ و ﺲﻛودﺎﻣ زا ﻞﻘﻧ ؛ ﻳ
،ﺰﻨ 2003 .(
ﻪﭼﺮﮔا ﺖﻫﺎﺒﺷ ﺎﻫ ﻳ ﺑ ﻲ ﻴ مﻮﻬﻔﻣ ﻦ
ﭘﻴ ﮕﻧا و ﻪﺳرﺪﻣ ﺪﻧﻮ ﻴ
ﭘ شﺰ ﻴ ﺎﻤﺘﻣ ﻢﻫ زا ،دراد دﻮﺟو ﺖﻓﺮﺸ ﻳ
ﺪﻧﺰ . ﭘﻴ ﻊﻣﺎﺟ ﻪﺳرﺪﻣ ﺪﻧﻮ ﺮﺑ و ﺖﺳا ﺮﺗ
ﺶﻧاد تﺎﺳﺎﺴﺣا و ﻪﻔﻃﺎﻋ نازﻮﻣآ
) ﮕﺘﺴﺒﻟد ﻲ ( ﺖﺧﺎﻨﺷ ، )
ﺪﻬﻌﺗ ( رﺎﺘﻓر و ) ﮔرد ﻴ ﺮ ي ( ،دراد ﺰﻛﺮﻤﺗ
ﻟﺎﺣ رد ﻲ ﮕﻧا ﻪﻛ ﻴ ﭘ شﺰ ﻴ ﺎﻤﺗ ﺮﺑ ًﺎﺗﺪﻤﻋ ﺖﻓﺮﺸ ﻳ
نﺎﺤﺟر و تﻼ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺰﻛﺮﻤﺘﻣ ﺎﻫ
. ﻣز ﻴ ﻪﻨ ﺎﻫ ي
ﭘﻴ ﮕﻧا ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﻪﺳرﺪﻣ ﺪﻧﻮ ﻴ
ﭘ شﺰ ﻴ توﺎﻔﺘﻣ و ﺪﻧراد راﺮﻗ ﺖﻓﺮﺸ ﺪﻧا
. ﮕﻧا ﻴ ﭘ ةﺰ ﻴ ﻣ ﺖﻓﺮﺸ ﻲ رد ﺪﻧاﻮﺗ
ﺴﺑ ﻴ رﺎ ي ﻣز زا ﻴ ﻪﻨ ﻪﻠﻤﺟ نآ زا ﻪﻛ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﺮﺑرﺎﻛ ﺎﻫ و شزرو ،ﻪﺳرﺪﻣ ،ﻞﻐﺷ ﺪﻧا
...
ﭘ ﺎﻣا ، ﻴ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ
ﻣ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﺑ ﻂﻘﻓ ﻪﺳرﺪﻣ ﻲ
ا زا ،دﻮﺷ ﻳ ﻣز ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ،ور ﻦ ﻴ
نآ ﺔﻨ ﭘ ﺎﻫ ﻴ و ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ
ﮕﻧا ﻴ ﭘ شﺰ ﻴ ﻣ ﺖﻓﺮﺸ ﻲ ﺪﻧﻮﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد اﺪﺟ ةزﺎﺳ ود ﺪﻨﻧاﻮﺗ .
د ﻂﺒﺗﺮﻣ مﻮﻬﻔﻣ ﻳ
ﮕﻧا ﺮﮕ ﻴ ةﺰ ﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي ﺶﻧاد ﺖﺳا زﻮﻣآ .
ﮕﻧا ﺐﻠﻏا ﻴ ﻠﻣﺎﻋ ار هﺰ ﻲ
ﻪﺘﺴﻧاد ﻪﻛ ﺪﻧا
رﺎﺘﻓر ي ﻨﺘﺒﻣ ﻲ ﺪﭘ ار فﺪﻫ ﺮﺑ ﻳ
ﻣ ﺪ ﻲ ﻣ راﺮﻤﺘﺳا ار نآ و دروآ ﻲ
ﺪﺸﺨﺑ . ناور رد ﺳﺎﻨﺷ ﻲ ﺑﺮﺗ ﻴﺘ ﻲ و
ﻳ دﺎ ﮔ ﻴ ﺮ ي ﻧا حﻼﻄﺻا ، ﮕ
ﻴ ﻠﻣﺎﻋ صﻮﺼﺧ رد شﺰ ﻲ
ﻣ رﺎﻛ ﻪﺑ ﻲ ﺶﻧاد ﻪﻛ دور زﻮﻣآ
ﻳ ﻠﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺎ ﻲ
ﻳ دﺎ ﮔ ﻴ اﺮﺑ ار هﺪﻧﺮ ي
او ﺶﺷﻮﻛ و شﻼﺗ ﻪﺑ سرد ﻦﺘﺧﻮﻣآ ﻣ
ﻲ ﻟﺎﻌﻓ ﻪﺑ و دراد ﻴ
ﺖﻬﺟ و ﻞﻜﺷ وا ﺖ
ﻣ ﻲ ﺪﻫد . اﻳ ﻣ مﻮﻬﻔﻣ ﻦ ﻲ
ﺎﻤﺗ ﺪﻧاﻮﺗ ﻳ اﺮﺑ ﻞ ي ﻟﺎﻌﻓ ﺐﺴﻛ ﻴ
ﺖ ﺎﻫ ي ﺼﺤﺗ ﻴﻠ ﻲ ﺎﻤﺗ و ﺪﻨﻤﺷزرا و ﺖﺒﺜﻣ ﻳ
ﻞ
اﺮﺑ ي ﻪﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﺶﻧاد ندروآ ﺖﺳد )
وﺮﺑ ﻓ
4ﻲ ، 1988 .(
ﮕﻧا ﻴ اﺮﺑ شﺰ ي ﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي ﺎﺷ ﻳ ﺪﻬﻌﺗ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﺪ
ﮕﻧا ﺎﻣا ،ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﺑ ﻴ
شﺰ ﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي ﻓﺎﻛ رﺪﻗ ﻪﺑ ﻲ
د ﺎﺑ ﻳ ﻪﻔﻟﻮﻣ ﺮﮕ ﺎﻫ ي ﭘ ﻴ نﻮﭽﻤﻫ ،ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ
ﮕﺘﺴﺒﻟد ﻲ ﮔرد و نﺎﻨﻛرﺎﻛ و ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﺑ ﻴ
ﺮ ي ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ ،ﻪﺳرﺪﻣ رد .
ا و ﻳ اﺪﺟ ﺚﻋﺎﺑ دﺎﻌﺑا ﻦ
ﭘ نﺪﺷ ﻴ ﮕﻧا زا ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ ﻴ
ةﺰ ﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي ﻲﻣ دﻮﺷ .
د ةزﺎﺳ ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﺑ شﺮﮕﻧ ﻳ
ﺮﮕ ي ﭘ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻴ
دراد ﺖﻫﺎﺒﺷ ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ .
ﺎﻣ ﻳ
5ﺮ ﻧاد ﻚﻣ و ﻴ
6ﻞ
ﻧاد ﻴ
6ﻞ ) 1974 ( ﻪﺠﻨﺳ ا ي وﺪﺗ ار ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﺑ شﺮﮕﻧ زا ﻳ
ﻪﺑ شﺮﮕﻧ ﻪﺑ ار هزﺎﺳ ﻦﻳا و ﺪﻧدﺮﻛ ﻦ
ﻟﺎﻜﺗ ﻴ ﺴﻘﺗ نﺎﻤﻠﻌﻣ ﻪﺑ شﺮﮕﻧ و ﻪﺳرﺪﻣ ﻒ ﻴ
ﻢ ﺪﻨﺑ ي ﺪﻧدﺮﻛ . ﻘﻣ ﻴ تاﺮﻈﻧ ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﺑ شﺮﮕﻧ سﺎ
ﺶﻧاد ﻣدﻮﺳ ةرﺎﺑرد ار زﻮﻣآ ﺪﻨ
ي ﺘﺣار و ﻪﺳرﺪﻣ ﻲ
ﮔ هزاﺪﻧا ﻪﺳرﺪﻣ رد دﺮﻓ ﻴ
ﺮ ي ﻣ ﻲ ﺪﻨﻛ )
1Accordino
2 Accordino
3 Slaney
4 Brophy
5 Meier
6 McDaniel
يرﻮﺌﺗ نﻮﻣزآ ﻦﻴﺑ رد ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮﻴﭘ يﺎﻫ
...
123
رﻳ سﺪﻟﻮﻨ زﺎﻔﻣﺎﻛ و 1
،2
1998 .(
ﺑ نﺎﻤﻠﻌﻣ ﻪﺑ شﺮﮕﻧ ﻴ
نﺎ ﺖﺳا نﺎﻤﻠﻌﻣ ﻪﺑ ماﺮﺘﺣا ﺢﻄﺳ ةﺪﻨﻨﻛ
) رﻳ ،زﺎﻔﻣﺎﻛ و سﺪﻟﻮﻨ 1998
.(
ا رد ﻳ ﺷﻮﭙﻤﻫ ،ﺎﺠﻨ ﻲ
ﺑ ﻲﻧاواﺮﻓ ﻴ ﭘ ﻦ ﻴ ﻪﺑ شﺮﮕﻧ و ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ
دراد دﻮﺟو ﻪﺳرﺪﻣ .
ﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﺑ شﺮﮕﻧ ﮕﺘﺴﺒﻟد نﻮﭽﻤﻫ ﻲﻬﺑﺎﺸ
ﻲ ﺪﻬﻌﺗ ،ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﺑ
ﮕﺘﺴﺒﻟد و ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﺑ ﻲ
ﺖﺳا ﻞﻨﺳﺮﭘ ﻪﺑ .
ﻪﻔﻟﻮﻣ ﺎﻣا ﺎﻫ ي رﺎﺘﻓر ي ﮔرد نﻮﭽﻤﻫ ، ﻴ
ﺮ ي ار ،ﻪﺳرﺪﻣ رد
دراﺪﻧ هاﺮﻤﻫ )
ﺮﭘ و ﺲﻛودﺎﻣ ﻳ
،ﺰﻨ 2003 .(
يرﻮﺌﺗ ﻲﺑﺮﺠﺗ نﻮﻣزآ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ فﺪﻫ ،ﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ ﻪﻛ نﺎﻨﭼ ﺔﻨﻴﻣز رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ
هزاﺪﻧا ﺖﺳا ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮﻴﭘ يﺮﻴﮔ .
ﺮﺑ ﻲﻣ ،سﺎﺳا ﻦﻳا ،ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا يرﺎﻣآ ﺔﻌﻣﺎﺟ رد ﻢﻴﻨﻴﺒﺑ ﻢﻴﻫاﻮﺧ
ﻲﻣ ﻦﻴﻴﺒﺗ ﻲﻟﺪﻣ ﻪﭼ ﺎﺑ ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮﻴﭘ آ ؟دﻮﺷ
ﻳ ﭘ ﺎ ﻴ ﺳﻼﻛ لﺪﻌﻣ ﺎﺑ ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ ﻲ
آ ؟دراد ﻪﻄﺑار ﻳ
ﺎ
ﭘﻴ ﺑ رد ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ ﻴ
ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ ﺮﺴﭘ و ﺮﺘﺧد ﻦ
؟ آ ﻳ ﭘ ﺎ ﻴ ﺑ رد ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ ﻴ
سﻼﻛ ﻦ توﺎﻔﺘﻣ ﺎﻫ
آ ؟ﺖﺳا ﻳ ﭘ ﺎ ﻴ ﺑ رد ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ ﻴ
آ ؟ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ سراﺪﻣ ﻦ ﻳ
ﭘ ﺎ ﻴ ﺑ رد ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ ﻴ
ﻦ
ﺘﻟود سراﺪﻣ ﻲ
ﻏ ﺎﺑ ﻴ ﻋﺎﻔﺘﻧا ﺮ ﻲ
؟ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ
شور
ﻪﻧﻮﻤﻧ شور و ﻪﻧﻮﻤﻧ ،ﻪﻌﻣﺎﺟ ﮔﻴ ﺮ ي
رﺎﻣآ ﺔﻌﻣﺎﺟ ي
ا رد ﻳ ﺶﻧاد ﺔﻤﻫ زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦ ﺎﭘ نازﻮﻣآ
ﻳ اﺪﺘﺑا ﻊﻄﻘﻣ ﻢﺠﻨﭘ ﺔ ﻲﻳ
ﺼﺤﺗ لﺎﺳ رد ﻪﻛ جﺮﻛ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻴﻠ
ﻲ – 88 87 ﺼﺤﺗ ﻪﺑ لﻮﻐﺸﻣ ﻴ
ﻞ ﺪﻧدﻮﺑ . ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد
412 ﺮﻔﻧ ) 149 و ﺮﺴﭘ 263 ﺮﺘﺧد ( ﺶﻧاد زا ﺎﭘ نازﻮﻣآ ﻳ اﺪﺘﺑا ﻊﻄﻘﻣ ﻢﺠﻨﭘ ﻪ ﻲﻳ
ﻪﺑ جﺮﻛ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ
ﺷ ﻴ ﻪﻧﻮﻤﻧ ةﻮ رادﺮﺑ ي ﻓدﺎﺼﺗ ﻲ ﺘﻟود سراﺪﻣ زا ﻲ
ﻏ و ﻴ ﻋﺎﻔﺘﻧا ﺮ ﻲ ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا .
ﺷزﻮﻣآ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻲ
ﺮﻬﺷ
ﻪﺑ جﺮﻛ 4 ﺣﺎﻧ ﻴ ﺷزﻮﻣآ ﺔ ﻲ 1 ، 2 ، 3 و 4 ﺴﻘﺗ ﻴ ﻪﻧﻮﻤﻧ و ﺖﺳا هﺪﺷ ﻢ ﻮﺗ ﺎﺑ يرادﺮﺑ
هوﺮﮔ ﻪﺑ ﻪﺟ ﺪﻨﺑ
ي
ﻪﺑ ﻖﻃﺎﻨﻣ 4 ﺣﺎﻧ ﻴ ﺷزﻮﻣآ ﺔ ﻲ ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ، .
1 Reynolds
2Kamphaus,
124
مود هرﺎﻤﺷ ،لوا لﺎﺳ ،ناﺮﻳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻠﺠﻣ نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ ،
1389
ﺶﻫوﮋﭘ راﺰﺑا
ﭘ ﺔﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻴ
ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ
ا رد ﻳ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ زا ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦ ﺎﻫ
ي ﭘ ﻴ ﻮﻜﻧﺮﺳ ﺔﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ ﻳ
ﻮﻧادرﻮﺟ و ﭻ )
1992 ( ﻜﻨﺟ ، ﻴ ﺰﻨ
) 1993 ( ﻲﺷﺮﻴﻫ و )
1969 ( روآدﺮﮔ ياﺮﺑ ي
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا تﺎﻋﻼﻃا .
ﻠﮕﻧا مﺮﻓ اﺪﺘﺑا ﻴ
ﺴ ﻲ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺎﻫ ار ﻠﮕﻧا نﺎﺑز نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻴ
ﺴ ﻲ ﺪﻧدﺮﻛ ﻪﻤﺟﺮﺗ ًﻼﻘﺘﺴﻣ .
ﺔﻤﺟﺮﺗ ﻪﺳ
ﻪﺑ ﻞﻘﺘﺴﻣ ﻳ
ﺪﺒﺗ ﺪﺣاو مﺮﻓ ﻚ ﻳ
ﻪﻤﺟﺮﺗ مﺮﻓ ،ﺲﭙﺳ و ﺪﺷ ﻞ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ةﺪﺷ
ﺎﻫ ﺔﻤﺟﺮﺗ شور ﺎﺑ
سﻮﻜﻌﻣ ﻠﮕﻧا ﻪﺑ 1
ﻴ ﺴ ﻲ ﺪﺷ هﺪﻧادﺮﮔﺮﺑ .
اﻳ ﻤﻃا ﺐﺟﻮﻣ ﺮﻣا ﻦ ﻴ
ﺑ نﺎﻨ ﻴ ﺔﻤﺟﺮﺗ ﺖﺤﺻ زا ﺮﺘﺸ
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺎﻫ ﻣ ﻲ دﻮﺷ . ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ،ﺲﭙﺳ يا
30 ﺮﻔﻧ ي ﺟا ﺪﺷ اﺮ . ﺣ ﻴ ﻧدﻮﻣزآ زا اﺮﺟا ﻦ ﻲ
ﺎﻫ
ﺪﻨﻨﻛ ﺺﺨﺸﻣ ار ﻢﻬﺒﻣ تﻻاﻮﺳ ﺎﺗ ﺪﺷ ﻪﺘﺳاﻮﺧ .
اﻳ تﻻﺎﻜﺷا ﻦﺘﺧﺎﺳ فﺮﻃﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺮﻣا ﻦ
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺎﻫ ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ .
ﻢﻫ ةدﺎﻔﺘﺳا ﺮﻈﻧ ﺔﻧاﻮﺘﺸﭘ ﺐﺒﺳ ﻪﺑ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ود زا نﺎﻣز
ي زا توﺎﻔﺘﻣ
ﭘ مﻮﻬﻔﻣ ﻴ دﻮﺑ ﻪﺳرﺪﻣ ﺪﻧﻮ .
ﻪﻛ ﻲﻬﺑﺎﺸﻣ تﻻاﻮﺳ ﻳ
هزاﺪﻧا ار ﻪﻔﻟﻮﻣ ﻚ ﮔ
ﻴ ﺮ ي ﻣ ﻲ ﺔﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ زا ﺪﻧدﺮﻛ
ﺎﻬﻧ ﻲﻳ ﺪﻧﺪﺷ فﺬﺣ .
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺎﺗ رﻮﺌﺗ ﻪﺳ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺪﺣاو يا
ي ﻮﻜﻧﺮﺳ ﻳ ﻮﻧادرﻮﺟ و ﭻ )
1992 ( ،
ﻜﻨﺟ ﻴ ﺰﻨ ) 1993 ( ﻲﺷﺮﻴﻫ و )
1969 ( ﻬﺗ ﻴ ﺪﺷ ﻪ . ا مﺎﺠﻧا زا ﺪﻌﺑ ﻳ
رد اﺮﺟا ياﺮﺑ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ،تﺎﻣﺪﻘﻣ ﻦ
ﻠﺻا ﺔﻧﻮﻤﻧ ﻲ هدﺎﻣآ ﺪﺷ . ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ا ي ا ﺔﻌﻣﺎﺟ رد ﻪﻛ ﻳ
ﻧاﺮ ﻲ ﺋﺎﺗ ﻴ ﻨﺘﺒﻣ ﺪﺷ ﺪ ﻲ
ﺗ ﺮﺑ رﻮﺌ ي ﻮﻜﻧﺮﺳ ﻳ و ﭻ
ﻮﻧادرﻮﺟ ) 1992 ( دﻮﺑ . اﻳ اراد ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦ ي
18 ﺰﮔ ﺞﻨﭘ لاﻮﺳ ﻳ
ﻪﻨ ا ي ﺰﮔ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻳ
ﻪﻨ ﺎﻫ ي ﻪﺑ نآ
ﺗﺮﺗ ﻴ زا ﺐ 1 ﺎﺗ 5 هﺮﻤﻧ راﺬﮔ ي ﻣ ﻲ ﺪﻧﻮﺷ . ﻧﺎﺴﻤﻫ ﻲ ﻧورد ﻲ لاﺆﺳ ﻞﻛ ا رد ﺎﻫ ﻳ ﻘﺤﺗ ﻦ ﻴ ﺔﺒﺳﺎﺤﻣ ﺎﺑ ﻖ
ﺎﻔﻟآ ي خﺎﺒﻧوﺮﻛ 93 / 0 ﻪﺑ ،ﺪﻣآ ﺖﺳد
اور ﻲﻳ ﺮﻃ زا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ةزﺎﺳ ﻳ
ﺮﺿ ﺔﺒﺳﺎﺤﻣ ﻖ ﻳ
ﺒﻤﻫ ﺐ ﮕﺘﺴ ﻲ ﺑ ﻴ هدﺮﺧ و نﻮﻣزآ ﻦ نﻮﻣزآ
رد ﺎﻫ
ﻳﻻﺎﺑ ﺢﻄﺳ ﻲ
ﺪﺷ شراﺰﮔ .
ﺮﻈﻧ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ي
ﺎﺑ نﻮﻣزآ ، ﻳ
هدﺮﺧ ﺎﺑ ﺪ نﻮﻣزآ
ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺎﻫ ﻲ
ﻻﺎﺑ ﻲﻳ ﻪﺘﺷاد
هدﺮﺧ و ﺪﺷﺎﺑ نﻮﻣزآ
ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻢﻫ ﺎﺑ ﺎﻫ ﻲ
ﺮﺘﻤﻛ ي ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد .
1 Back Translation
يرﻮﺌﺗ نﻮﻣزآ ﻦﻴﺑ رد ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮﻴﭘ يﺎﻫ
...
125
لوﺪﺟ 1 : ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻲ ﺑ ﻴ ﻘﻣ ﻦ ﻴ ﭘ سﺎ ﻴ ﻪﻔﻟﻮﻣ ﺎﺑ ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ ﺎﻫ
ي دﻮﺧ
ﻘﻣ ﻴ سﺎ ﮕﺘﺴﺒﻟد
ﻲ ﻪﺑ
ﻢﻠﻌﻣ ﻟد
ﮕﺘﺴﺒ ﻲ ﻪﺑ
ﻪﺳرﺪﻣ رد ﺖﻛرﺎﺸﻣ
ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﺑ ﺪﻬﻌﺗ
1 - ﮕﺘﺴﺒﻟد ﻲ ﻪﺑ
ﻢﻠﻌﻣ ...
...
...
...
2 - ﮕﺘﺴﺒﻟد ﻲ ﻪﺑ
ﻪﺳرﺪﻣ 59
/ 0 ... **
...
...
3 - رد ﺖﻛرﺎﺸﻣ
ﻪﺳرﺪﻣ 41
/ 0 37 **
/ 0 ... **
...
4 - ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﺑ ﺪﻬﻌﺗ 41
/ 0 44 **
/ 0 33 **
/ 0
**
5 -ﭘ ﻴ ﻪﺳرﺪﻣ ﺪﻧﻮ 88
/ 0 82 **
/ 0 61 **
/ 0 64 **
/ 0
**
**p<0 /01
*p<0/05
لوﺪﺟ رد ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ 1
ﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲ
ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ،دﻮﺷ ﻲ
ﺑ ﻴ ﭘ ﻦ ﻴ ﻪﻔﻟﻮﻣ ﺎﺑ ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ نآ يﺎﻫ
ﻪﺑ ﺗﺮﺗ ﻴ ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ﺐ 88
/ 0 ، 82 / 0 ، 61 / 0 و 64 / 0 ﺖﺳا . رادﺎﻨﻌﻣ ي ﺤﻄﺳ رد رﻮﻛﺬﻣ ﻂﺑاور ﻲ
ﻻﺎﺑ
نﺎﺸﻧ رادرﻮﺧﺮﺑ ةﺪﻨﻫد ي
ﭘ ﺔﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻴ
اور زا ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ ﻲﻳ
ﺖﺳا بﻮﻠﻄﻣ ةزﺎﺳ .
ﺑﻴ ﺮﺘﺸ ﻳ ﻦ
ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻲ ﮕﺘﺴﺒﻟد ﻪﺑ ﻲ ﺮﺘﻤﻛ و ﻢﻠﻌﻣ ﻪﺑ ﻳ
ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻦ ﻲ
ﻲﻣ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺳرﺪﻣ رد ﺖﻛرﺎﺸﻣ دﻮﺷ
.
126
مود هرﺎﻤﺷ ،لوا لﺎﺳ ،ناﺮﻳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻠﺠﻣ نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ ،
1389
ﻳ ﻪﺘﻓﺎ ﺎﻫ :
ﻌﻤﺟ تﺎﻋﻼﻃا ﻴﺘﺧﺎﻨﺷ ﺖ ﻲ
لوﺪﺟ 2 : تﺎﻋﻼﻃا ﻌﻤﺟ
ﻴ ﺖ ﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲ ﺖﻛﺮﺷ ﻘﺤﺗ رد نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﻴ
ﻖ
لوﺪﺟ 2 ﺻﻮﺗ تﺎﻋﻼﻃا ﻴﻔ
ﻲ و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي ﺴﻨﺟ ﻴ ﻪﺳرﺪﻣ ،ﺖ )
ﺘﻟود ﻲ ﻳ ﻏ ﺎ ﻴ ﺋﺎﻔﺘﻧا ﺮ ﻲ ( و ﻦﺳ ،
ﺖﻛﺮﺷ لﺪﻌﻣ ﻣ نﺎﺸﻧ ار نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
ﻲ ﺪﻫد . ا رد جرﺪﻨﻣ مﺎﻗرا سﺎﺳاﺮﺑ ﻳ
ﻣ ﻪﻈﺣﻼﻣ ،لوﺪﺟ ﻦ ﻲ
دﻮﺷ
ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد ﻪﻛ 412
هﺪﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺷ )
149 و ﺮﺴﭘ 263 ﺮﺘﺧد ( ﺪﻨﺘﺷاد رﻮﻀﺣ .
ا زا ﻳ داﺪﻌﺗ ﻦ
315 ﺘﻟود ﺔﺳرﺪﻣ رد ﺮﻔﻧ ﻲ
و 97 ﻏ ﺔﺳرﺪﻣ رد ﺮﻔﻧ ﻴ
ﻋﺎﻔﺘﻧا ﺮ ﻲ ﺼﺤﺗ ﻪﺑ لﻮﻐﺸﻣ ﻴ
ﺪﻧدﻮﺑ ﻞ . ﻣﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ
داﺪﻌﺗ ﺪﺻرد
ﺴﻨﺟ ﻴ ﺖ
ﺮﺘﺧد 263
8 / 63
ﺮﺴﭘ 149
2 / 36
ﻪﺳرﺪﻣ
ﺘﻟود ﻲ 315
5 / 76
ﻏ ﻴ ﺋﺎﻔﺘﻧا ﺮ ﻲ 97 5
/ 23
ﻦﺳ
ﻣﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ فاﺮﺤﻧا دراﺪﻧﺎﺘﺳا
ﺮﺘﺧد 56
/ 11 037 / 0
ﺮﺴﭘ 62
/ 11 048 / 0
ﻞﻛ 5
/ 11 57
/ 0
لﺪﻌﻣ
ﺮﺘﺧد 56
/ 19 061 / 0
ﺮﺴﭘ 43
/ 19 081 / 0
ﻛ ﻞ 5
/ 19 96
/ 0
يرﻮﺌﺗ نﻮﻣزآ ﻦﻴﺑ رد ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮﻴﭘ يﺎﻫ
...
127
ﻨﺳ ﻲ اﺮﺑ ي ناﺮﺘﺧد 56 / 11 اﺮﺑ و ي ناﺮﺴﭘ 62 / 11 ﺖﺳا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ .
ﻧ لﺪﻌﻣ ﻴ اﺮﺑ ﺰ ي ﺎﻫﺮﺘﺧد
56 / 19 اﺮﺑ و ي ﺎﻫﺮﺴﭘ 43 / 19 ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ .
ﻠﺤﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ تﺎﻋﻼﻃا ﻴ
ﺻﻮﺗ ﻞ ﻴﻔ ﻲ ﺎﺘﻧ ﻳ ﻜﻔﺗ ﻪﺑ ﺞ ﻴ
،هوﺮﮔ ﻚ هدﺮﺧ
ﻘﻣ ﻴ ﺴﻨﺟ و سﺎ ﻴ
رد ﺖ
لوﺪﺟ 3 ﺖﺳا هﺪﻣآ .
لوﺪﺟ 3 : ﻠﺤﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ تﺎﻋﻼﻃا ﻴ
ﺻﻮﺗ ﻞ ﻴﻔ ﻲ ﭘ ﺔﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ تاﺮﻤﻧ ﻴ
ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ .
ﻘﻣ ﻴ سﺎ ﺺﺧﺎﺷ
ﺴﻨﺟ ﻴ ﺖ
ﺮﺴﭘ ﺮﺘﺧد
ﻞﻛ
ﮕﺘﺴﺒﻟد ﻲ ﻪﺑ
ﻢﻠﻌﻣ ﻣﻴ
ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ ) فاﺮﺤﻧا
دراﺪﻧﺎﺘﺳا ( )
14 / 6 ( 500 / 29 ) 01 / 7 ( 38 / 28 ) 66 / 6 ( 78 / 28
داﺪﻌﺗ 412
412 412
ﮕﺘﺴﺒﻟد ﻲ ﻪﺑ
ﻪﺳرﺪﻣ ﻣﻴ
ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ ) فاﺮﺤﻧا
دراﺪﻧﺎﺘﺳا ( )
14 / 5 ( 77 / 18 ) 42 / 4 ( 41 / 19 ) 70 / 4 ( 18 / 19
داﺪﻌﺗ 412
412 412
رد ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﻪﺳرﺪﻣ ﻣﻴ
ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ ) فاﺮﺤﻧا
دراﺪﻧﺎﺘﺳا ( )
56 / 2 ( 79 / 9 ) 88 / 2 ( 97 / 8 ) 80 / 2 ( 26 / 9
داﺪﻌﺗ 412
412
رد ﺪﻬﻌﺗ ﻪﺳرﺪﻣ ﻣﻴ
ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ ) فاﺮﺤﻧا
دراﺪﻧﺎﺘﺳا ( )
86 / 2 ( 25 / 12 ) 56 / 2 ( 09 / 12 ) 68 / 2 ( 15 / 12
داﺪﻌﺗ 412
412 412
ﭘﻴ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ
ﻪﺳرﺪﻣ ﻣﻴ
ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ ) فاﺮﺤﻧا
دراﺪﻧﺎﺘﺳا ( )
05 / 13 ( 20 / 70 ) 43 / 13 ( 69 / 68 ) 21 / 13 ( 24 / 69
داﺪﻌﺗ 412
412 412
لوﺪﺟ رد ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ 3
ﻣ ،ﺖﺳا هﺪﻣآ ﻴ
ﮕﻧﺎ ﻴ ﺶﻧاد تاﺮﻤﻧ ﻦ ﻘﻣ ﻞﻛ رد ﺮﺴﭘ نازﻮﻣآ
ﻴ ﭘ سﺎ ﻴ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ
ﻪﺳرﺪﻣ 20 / 70 ﭼﺎﻧ راﺪﻘﻣ ﺎﺑ ﻴ
ﺰ ي ﭘ زا ﻴ اﺮﺘﺧد ﻪﺳرﺪﻣ ﺪﻧﻮ راﺪﻘﻣ ﺎﺑ ن
69 / 68 ﺑ ﻴ ﺎﺳ رد و ،ﺖﺳا ﺮﺘﺸ ﻳ
ﺮ
ﻪﻔﻟﻮﻣ ﺎﻫ ي ﭘ ﻴ ﻧ ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ ﻴ
ا ﺰ ﻳ ﺑ توﺎﻔﺗ ﻦ ﻴ
ﻧ دﻮﻬﺸﻣ ناﺪﻨﭼ ﺲﻨﺟ ود ﻦ ﻴ
ﺖﺴ . ﻨﭽﻤﻫ ﻴ ﻣ ،ﻦ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ
ﺶﻧاد تاﺮﻤﻧ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ تﻻاﻮﺳ داﺪﻌﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ نازﻮﻣآ
84 / 3 ﻪﻔﻟﻮﻣ و ﺎﻫ ي ﮕﺘﺴﺒﻟد ﻲ
